[Opera] ...

31쪽

Abrahae posteri, sed etiam aegyptios, apud quos naturales et politicae scientiae maximo floruerunt, et quo ipsa Salomoni aetas protulerat viros sapientissimo puta Ethan, Egraitam, et Dordam, et illos Mahol. III. Et locutus est Salomon tria millia parabolas, et yearmina mille, et quinque' quorum pleraque interciderunt ob ebraeorum injuriam, vel potius dispersionem, et Sor vitialem. Externarum quippe gentium armis oppressi et libertate spoliati, solum etiam mutare coacti sunt, et in aliena terra Stransmigrare. In ea porro reipublicae EVCPSiOne, nil mirum, si cum incendi archivorum, et bibliothe corum libri quoque Salomonis interierint, qui SuperSunt quaedam ab amicis Egechiae regis uda descripta et con servata suisse Scriptura te Statile'. IV. Et disputavit super lignis a cedro Libani usque ad

yhyssopum, quod a Scitur in pariete'. ha Supremo plantarum gener ad insim tam a cedris pro cerrimis, mundo Uecoaevis usque ad hySSopiam herbulam ephemeram Sensus est Salomonem de cujusvis generis plantis, nulla penitus omissa dis Serui SSE.

I. ET misit iram ad Salomonem dicens : Ego suciam 3 voluntatem tuam in lignis cedrinis, et abiegnis i. 3 In hoc Tyriorum rogo, qui Salomoni ad templi sabricam operam contulit maxime utilem, quaedam velut lineamenta Vides

32쪽

animae Christi gratia ad pristinam integritatem, et rectitudinem aspirantis, sed et suturam Christo regnante, et aedi- sic ante Ecclesiam, gentium conversionem, Et Parumdem ad

ejus aedificationem mirabilem conspirationem. II. Itaqlio iram dabat Salomoni ligna cedrina, et abiegna , , quae vicini Libani montis nobiles sylvis assutim suppeditabant. Ilaec porro Tyrii componebant in ratibus, et ad condicta loca transmittebant, unde derosolymam ad-Vehenda curabat Salomon. Allegoria Non est hic de arcano Ora Su laborandum 'clara quippe est Salomonis in hoc secto cum Christo analogia in iis, quae idem ad aedifica tionem Ecclesia secit Enimvero sicut Salomon desecta ejugis Libani ligna et lapidos in mare deponi jussit, et inde

advecta desedissicium templi adhibuit ita Christus Judaeos et Gentiles ab insidelitatis sylva acceptos per baptismi Sui

aquas ad templi non manus acti fabricam transtulit. III. Fueruntque Salomoni septuaginta millia portan- litium onera, et octoginta millia latomorum V Tot hominum millia ad caedendas, convehendasque trabes et lapides conducta millia millium administratoriorum Spirituum ad salutem nostram missorum de Signant. Angeli nempe suis mandavit Deus, i Sanctorum imprimi animas a sarculi rupe excidant, perpoliant, et velut ad amussim dirigant. Cumque supernae domus aedificio congruero viderint, lis Spiritus sursum evehant Suis coaptandas locis. Rursus in eodem symbolo delineatos contemplare Sanctorum pro

animarum conversione et Salute labores, Sive cain homines a saeculi amore abstrahere nituntur, sive cum indoavulsos, Velut desectos rupe lapide levigare pergunt, do nec accurata expolitione splendorem illis accersunt, coelestique aedificio dignos esticiant. Tum ver illuc a Supremo Opisiice asportantur et disponuntur. Tali prosecto in ra-

33쪽

i res charitate excellentes ciministratoriis Spiritibus com parabiles fiant. Tertio Salomonis artifices intelligimus An gelos in ministerium missos, nec non Prophetas et Apostolos ex antiquo populo ad Ecclesiae aedis clitionem elocios commodatos vero a Tyriorum rege libros, viro doctrina et Spnctitate praestantes, tuo populus gentilis ad id om opus ossatim et copiosissime suppeditavit.

CAPUT VI.

I. FACTUM est ergo, quadringentesimo et octogesimo vanno gressionis siliorum Israel de terra gypti in annorum quarto, men Se dar ipso est mensis secundus regni Salo hinonis aedificari coepit domus Domini Deus Salomonem ad templi sui subricam elegerat, quam electionem David sibi perspectam fuisse testatur illis verbis a Salomon 3 puer est, et de illo praedictum est quod aedificaret do-ymiam 3 3 Quando nam praedictum Fortasse istud Nathan propheta significavit, quando de construendo templo SP cum deliberantem Dei nomine inhibuit, eo quod lanu Shumano sanguine pollutas haberet: nasciturum lamen dixit ipsi filium, qui iam ejusdem cogitationem ad stectum perduceret. Exinde David materiam et sumptus staturo sedificio necessario comparare instituit, perfecit Ino sequentibus annis, quibus luculentam auri, argentiquo copiam collegit, summam habes in primo Annalium talentorum auri centum mille argenti mille millia praeter eris et serri inaestimabilem copiam iuic porro summo adjecit Salo

34쪽

mon de suo mille millia talentorum alari, et duo millia millium argenti Anno itaque ab exitu quadringenteSim Octogesimo templi subricam aggressus est, regni Sui quarto Et mense secundo qui nobis Jar, Maius in urbe derosolyma

in eo monte, in quo Abraham olim dium suum obtulerat, in area Areunae, quam David a Jebusaeis emerat et immo lat inibi liolocausto dedicaverat. Quare situs templi ad gente perlinebat, nam ah Amorrhaeis acceptus suerat Sed

Ct pars magna opificum Phoenices suorunt, Tyrii, Sidonii, et Giblii, qui ad populi in Dei nulla ratione pertinebant;

perinde et iram rex Tyri ejus operis secundia poStriam lomonem auctor, gentilis suit. Ad aedificandum scilicet Deo templum, id est Ecclesiam, duos populos hebraeum et gentilem convenire oportebat. Et duas naturas humanam et angelicam in unum civitatis corpus coalescente templum

non manus actum in coelo construere. Rursu ob Serva, quod

modo dicebam, in eodem monte peractum Abraham Sacrificium, deinde aedificatum mosaicis sacrificiis templum et altare, ut intelligas a cruent Christi sacrificio suam ista virtutem hausisse. Si quam nim sacerdotes apponici ha buere potestatem expiandi peccata, illam utiquo a Christi Sacrificio acceperunt, peccatores ita quo in si de illius divinae hostiae expiabant. Porro templum ad sormam tabernaculimosaici Salomon architectatus est. Tabernaculum temporis, quod Moyse construxit, Scriptura appellat, quoniam

nec fixum, nec Stabile erat, Sed quoties populia caStra mo- Vere debebat, solvebatur, et denuo compingebatur ad nutum Angeli, J ebraeorum in deserto profectiones, Statio De Sque perpetu moderantis. Suum contra Salomon tabernaculi im, seu templum immobile molitus est, quod si Xam ac perpetuam in terra promissa sedem popul polliceretur Templi Sacratiora adyta duo erant, altorum Sancta

dicebatur et sacerdotibus duntaxat patcbat, in quo An -

35쪽

gelus Joannis Baptistae nativitatem Zachariae nuntiavit:

alterum interius, parsque erat templi augustissima, cujus accessus soli pontisci permissus, quare Sancta Sanctorum appellatur Templo adjuncta secerunt porticus, et atria amplissima, quorum requens in Scriptura sit mentio. II. a Fecitque in templo se nostra obliquas, et pressa L Duae senestrarum acies, alia interna, externa alia, haec pressa et angusta, illa patula et multo latior, contemplantium disserentes gradus designant alii quippe mysteriorum Emmanu Elis uberiore et clariore luce ruuntur, quibUS VCrοper foramen breve et exile illa transmittitur, OS ESSE CO-gitam sis, quibus justitiae Sol nitet tenuiore lumine, et quasi die adhuc dubia. Iterum observa senestrarum siguram ad contrarios prospectus oppido diversam qua enim templum

Spectant latissime panduntur eaedem, qua vergunt ad vid Spublicas et ora urbis, in arctius coeunt, et angu StiSSimae Sunt : Contemplantem animam ista monent ad interiora sua se convertere et inibi divina essus Sinu suscipere, nam templum Dei nos Sumus, et regnum Dei in ira noS St. Quae

Ver extra no Sunt, rerum iter et preSSe tractare.

III a Et aedificavit super parietem templi tabulata per v gyrum , 3 quorum insimum habebat cubitos quinque la litudinis, ex medium, septem supremum. Alteram hic

habes contemplationis Sanctorum imaginem. Alii si quidem in infimis subsidere dicuntur, quia ab intelligentia divinorum mysteriorum adhuc remotiore sunt. Nam qui ad mediam contignationem ascenderunt, Deo propiore facti, majori luce perfunduntur; qui Summa tenent, divina Vident sine medio. IV. Et malleus, ct securis, et omne serramentum non 3PS aiaditum in domo, cum edificaretur Conveniunt ista cum iis, quae de altaris construclion praeceperat luo

36쪽

a Ferrum, in sinit, non movebis Stapor lapides ultaris, ne polluas eos ' h Ergo lapides et ligna aliis in opis lolabantur, et quadrabantur, inde quo advecta aedificio pla

V. U Et omnes pariete templi per circuitum sculpsit va-hriis caelia lupis V Quatuor hic indicantur Cherubim, palmae, narcissi et silia symbolia esse dicimus Sanctorum intemplo orantium et divina contemplantium, quos simili Sensia, quanquam alii symboli Moyses adumbraeas, cumiribus populi sui in quatuor turmas ad quatuor mundi plagas distribuit, ita tamen ut omnes circa tabernaculum cxcubarent. Tabernaculum quippe Dei personam repraemSentabat, quem praesentem ab ei haberi, et perpetu spectari volebat.

CAPUT VII.

I. in statuit duas columnas in porticu templi 3. Tolumnae nos duos mundos significant visibilem et invisibi lem, amb domum omnium gentium Ecclesiam Christi sustinent, Spiritus videlicet in ministerium missi, atque Prophetae et Apostoli, et illorum successores ad Eccle Si peregimen divina disposition constituti a Vocavit nomen unius Jachi iis, hi dest, stabiliat: vox est optantis edificium sore stabile et sirinum. Et vocavit nomen alterius Beo ',sid est, in sortitudine, adeo ut simul juncta integram orationem esticiant petentis templi firmitudinem et stabilitatem.

37쪽

Rinsus, diae columnae in porticu templi positio significantitistitiam Dei benefacta remunerantiS, et dolicta vindicanialis : hisco namque columni incumbit, et Stat quodlibet regimen politicum Ambae in porticu, et in primo aditulempli locantur, quia juxta Apostolum De Accedentem ad

a Deum primum discor et credere porto quod remune-hrator Sit honorum, et Vindex malorum II. a Fecit quoque mare susile decem cubitorum a labio, usque ad labium V In quo missa aqua manus et pedes lavabant sacerdotes templi ministerium obituri Ejusmodi amplissima concha, ejuSque USUS et materia ex metallo pretiosissimo Emmanuelotia, et ejus in carne advolatum designant, ad cujus aqua Prophetae vocant sitientes et immundos Allegoriae congruunt humeruli, Seu coliriuella mare Sustinentes, quae Prophetarum vaticinia, et Apo Stolorum praedicationem significant, quae duo simul Conjuncta, mutuoque sibi convenientia fidem de divini Verbi incarnatione, miraculi: S paSSione, atque re Surrectione Sustinent et mirifice confirmant Congruenter ergo oves duodecim aeneum hoc mare portante juxta Ecclesiasticum, id est allegoricum Sensum Apostolos interpretare, et Prophetas Christi nomen per univerSiam orbem Spocio quadam triumphi circumferente S. Ilinc rurSus SSurge, et duodecim Angelorum legiones speculare, quarum ob Soquium Christus Judaeis comprehen Sus et postridie crucem libens subitu

lum, et sedet ad dexteram Dei, ju8dem thronum portant.

III. In campestri regione Iericho fudit, ea rex in civi-xtate Cacae inter Sochoth et Sarthan Si vasa Domini,

Secundum Apostoliam, sunt corpora sit anima Sanctorum, Scia Sus allegoricus hujus loci declarat renovationem homi

38쪽

nis per Christum Idem enim est Rex pacificus, qui vasa ignominiae in vasa honoris resudit in planitio urbis Iericho ad ripas Jordanis, id est, ad aqua fluminis laetificantis civitatem Dei, quod est baptismus. IIaec vasa sunt, quae Forti Sarmatus diabolo abstulit, et in usum et ornamentum Ecclesiae suae restinxit, ut Paulum vas electionis. IV. Fecitque Salomon omnia vasa in domo Domini,

vallare aureum, Et men Sam, V per quam ponerentur paneS propo Sitionis, auream Aurea mensa Christus eSt, quam

Dei sapientia proposuit, et panibus inStruxit, quibus animae Sanctorum aluntur ad Vitam empiternam Pane ergo propositionis designant nostri sacrifici mysteria ab Ecclesiae ministris per Christum oblati Mensam geminae cingunt coronae, quia Christum duo circumstant naturae terreStris, atque coeleStis, angelica et humana Labium itaque a men Saprominen inter utramque coronam labium est exultationis, quo Christum loquuntur, et laudant torreStre et coeleste naturae, qua antea inter Se dissidentes idem conciliavit, et perpetuae charitati nexu conjunxit. V. U Et persecit omne opus, quod aciebat Salomon in domo Domini, et intulit, quae Sanctificaverat David patern SI IS, argentum, et purum sit a Sa repoSuit in thesauris, domus Domini V v Non ea Solummodo, quod vel ipse, vel pater eiu paro Verant, Sed imprimi arcam Domini et repositas in eadem legi tabulas, et arcae Super po Sitiam Pacu lum, deinde tabernaculum ligneum a Moyse libris actum, et ejuSdem Vasa bene multa, et amplam Supellectilom; nec cnim verisimile est Salomonem ea destruxi S So, aut in prο- sano alio loco repOSutSSO.

39쪽

CAPUT VIII.

I. Id N congregavit Salomon omnes tribus Israel in hinens frugium ad Sol omni intem Frugum mensis no his est Te scrin primus, idemque anni initium. Et quoniam eo mons Tabernaculorum se Stumio braeis celebrare mos erat, in quo omne mare S, quibia per aetatem licuis Set, ad tubernaculum Domini cola Venire tenebantur, opportune Salomon hunc mensem ad templi dedicationem delegit, ne populum denuo congregare cogeretur. Dierum quatuordecim spatium definitum fuit utrique est sic, ut priore hebdomada templi dedicatio fieret, sequenti Tabernaculorum sustum de more ageretur. In hoc celeberrimo omnium tri-hutina conventu arca Domini de civitate Sion, ubi eum posuerat David, ad noVam de dem translata suit, ipso rege pCeeunte Ciam Uni VCPSO Opillo, atque a Sacerdotibus in in limo templi adyto collocata suit. Inde ver digressis sacerdotibus, allapsa coelo nube templum implevit. Tria autem signi sic ahat: primum Divinitatis ad homines Solonignae demit lentis descensum, suam suo in eo loco proe Sentiam manifestare volenti S. Rui Sia docebat opere, quod verbo Apostoliis Scribera m Videmus nunc qua Si per speculum hin aenigmatibus ' Nec enim puri haminis uigorem creat: montis, nedum oculi mortalis acie Sustinet, sed velut lucerna luce solis continuo ossunditUPA Nube ergo, ne nebula, in quibus habitare Deus hoc loco dicitur, ob Scuram ejusdem notitiam de Signat, quom interim parti-

40쪽

cipamus e Dum peregrinamur a Domino per idem eninas ambulamus, non per Speciem L n Tertio, portendebatosus templi durationem non admodum diuturnum fore, sed nubis et nebulae in modium Phem et aedem ore dissipan dum. Quod Deus Salomoni hic comminatus est, nec diu post Chaldaeis Iudaeam invadentibus et vastantibus, adessectum perduxit. Post nubis illapSum, et Salomonis orationem, coeleStis ignis propositas hostia Sabsumpsit. Idem spe. quenter in Scriptura occurrit, quando Deus acceptum ibi holocaustum Significare volebat, fecit et nunc, quo Suam volinitatem orga empham, in quo osserebatur, effaretur; id enim Salomon postulaverat. Caeterum victimarum in

ea celebritate caesarum Vi tanta sui ferit omnem umorum,

et aestimationem exces Serit. Quare Scriptura ho3tiarum pacificarum numerum duntaxat expressit, quem ad viginti duo millia sum, et ovium millia centum viginti productum suis se refert. Id porro fieri oppido consentaneum suit, ut nimirum, cremati partibu victimae, quae Deo in ejusmodi sacrificiis Seponendite erant, reliqua cibum tantae multitudini sufficerent. Peracta dedicatione templi, Salomon ministeriorum et Sacerdotum, atque Levitarum in iis obeundis vices et ordinem, juxta notam sibi Davidis montem, distinxit, et in usum tunc prium iam induxit. Allegoria. Duae hebdomades duaeque solemnitates Summa cum laetitia a populo Domini transactae G altera Ecclesia nostrae celebritales praesignabat, quas Christus mystica dedicatione

templi sui, et assumptae carnis in coelum tran Station auspicatus est maltera nempe postrema, o Siremum perinde diem omnium se Storum maximiam, OS Corporum CSUrrectionem, omnibus Sanctis assulsurum adumbravit. Illum porro diem sequetur distributi ministrorum, et officiorum

in coelesti illo templo perpetuo duratura dias si siquidem