[Opera] ...

501쪽

IN TANIELEM IRO PRETA v. 85, milem, in quo Spiritus deorum sanctorum est Sic puerum eumdem lite capti Um, Ct Servum rex maximus, po silis genibus, onera lus est, et inhabitantis in illo Numinisii ijestatem teStatus St, thura adolen S, Et Spiritum sanc, torum in illo insidentem adorans.

CAPUT III.

NARBcuouo Noson secit Statuam magnam aureum, th statuit eam in planitie Dura provincia Babylonis'. In loco scilicet satis amplo, quique caperet frequentissimum populum mox confluxurum ad dedicationem Statuae a Pego duduna indiciti m. Et misit rex ad congregando duces', non hos duntaxat, sed etiam cunctarum circa regionum populos, qui regis edici obtempor ore, deoSquo Suo cum Statua commutaro, aut illam suis Simulacris a SSociare ta- tuiSSent e Tunc praecepit rex viris sortissimis, ut vincirent

Sidrach, Misach et IIbed-Xogu. Delati enim fuerant apud regem hi tres Danielis socii, ut qui statuam adorare

recta SaSSent. Interim observa quomodo illo Nabuchodonosor, qui paulo anto testatu suerat, palasnqiae praedicaverat ebraeorum Numen deorum esse Deum, nunc mutata Sententia, pio adolescentes Sossummis combusturum minitetur

Sub denset Et quis est Deus vester, qui valeatrio eriperei, de manibus meis' h Contempsere minas pueri, considebant enim o serrum, et ignem divino favore ova Suro p Ariexitu, quo ipsorum collega Daniel somnii ejusque interprelationis notitiam se a Deo impetraturum Spera VCrat; uni e

502쪽

8si S. EPERAT STRI sicut iste inducia sidenter poStulavit, certus se regi somnii explicationem deposcenti plane satis sncturum ita pari fiducia ejus socii exilium minitanti regi Dei sui potentiam

objiciunt. Deus, inquiunt, quem OS OlimVS, ip SQ ο- , terit liberare nos de starnace ignis ardentis, et de manibus tuis, rex, eripere QuaSi dicant: Nec tela, nec ignes, nec quodvis aliud cruciatu tam genus nobis Vitam eripere, aut obesse poteriant, Deο, quem colimus, invito e ideo, viros stantes, et deambulante in medio ignis . Quia scilicet regis indignatio, et praesentia Satellitos executionem sententiae praecipitare cogebat, si Vestigio juvenes corripiunt, nec data quidem mora ad deponendas Vestes revinctisque pedibus manibusque in ardentem fornacem conjiciunt;

sed enimvero discretor illo ignis, eo jubente, qui quartus ad eos juvones deScenderat, Vinctos ab Solvit, et jacentes arrexit, nec lamen, ut inde Celeri Se suga proriperent, quasi de propria incolumitate dubitarent, imo vor ut ibi dem diu consisterent, perinde ut omni plane melia jam

corti . . Et quartus similis sui Dei ta Et hic quidem regi

post opparuit, pueris Ver in fornacem subeuntibus stolims obtulit, idemque intrantes excepit, et exeunte deduxit, venientibus praeivit, discedentibus ipse in fornace perstitit.

Antecessit, ut fervidam oracemque naturam ignis multa ret, illis abeuntibus mansit, quo flammam ad ordinem statumque naturalCm reduceret. Et Sic demum oculis se subtraxit. Et ogressus ignis incendit accusatore eorum .

Emissus e starnace discriminato ignis delatores a conserta multitudine discrevit, et u Stulita istos corripuit, caeteros et si circum conglobutos, constipatosque illisque ortasse nequiore S preoteriit. Intra fornacem tribus cavit, cavit millibus, et miri adis extra, Solos delatores invasit et perdidit. Benedictus Deus Sidrach et Misach et IIbed-Nogu,

503쪽

IN IANIELEV PROPIIET 1 v. 85, qui liberavit Servos suo de flamma'. Id est, tutos et incolumes SerVaVit, quoniam Sua Corpora flammis tradero maluerimi, qtaam Dei Sui cultum cum Vana simulacrorum religione commutaro. Et quicumque Deum illorum blas- aptio maverit, in si usta Socabitur. 3 Id est, si quis detra xerit miraculi, quod nuper accidit, patratori, eumdemque Verum esse Deum nega Verit, membratim conciditor.

CAPUT IV.

Visio his qui oderunt to et interpretati ejus hostibus, tuis'. II e Daniel non quod regi majestatem vereretur, aut quod adularetur ejus ortunam; sed, o propter regis erga VaSa templi reverentiam et religionem, Vel propter

illud generale dictum, quo divino nomini dictis, suctisve

detrahente coercuerat ii Magnificatus es usque in coelum nyidelicet per otiationem cordis tui. Et aspectu ejUS ad omnos termino terrae'. 3 Significat ejus gestorum atque victoriarum famam late per omnes orbis regione pervagatam a Folia ejus pulchra, et fructus cοpiosus, et in Caa cibus omni carni . Indicat obsonia famulis, militibusque constituta ui sub ea habitabant omnes bestiae sulius. Quia ejus imperi parebant, sit Subdebantur omne gentES, et linguae uit ex ea trahebat alimenta omnis caro. 3 Signi- sic it pecuniam, qua alebantur lio est, sibi alimenta parabant ejus subditi, palatini praecipuo et milites e Et ab humbra ejus recedent bestiae. Id est duro illius servitio se Subducent reges, et gentes. Stirpem autem radicum ejus

504쪽

86 s. EPERAT SYRI, in terra resim qui te'. o Praeclici regnum iiihilominus illi mansurum. In Vincul ferreo, et ceneο. 3 Sensus est Etsi ab hominum consorti fugere cogetur, et hepham depaScere, haec tamen citra Vita jacturam seret, protectus divino decreto u Et cor tuum ab hominibus discedet', quia ab

hominum convictu et Societo te Secessurus erat cit cor eoo,, dabitu ei. Quia stabula ferarum amare incipiet, adeo que nec horrebit earum con Spectiam, cor enim seri cognatum, o plane simile habebit Et mutabuntur super eum ii Septem tempora . v Id est, per tre annos et SemeStresuturum erit ejus cum seris contubernium. In mandatos vigilis sermo. Id est, Sententia celori, et ocius executioni mandanda decisus est sermo e Et in dici sancti petitio h ndicat vel cito exaudienda fore Vola cuncthrum circa

gentiumοptantium ejus depres Sionem, vel hoc reserendum erit ad ipsum regem, quando ad paenitentiam conVersu Soravit, et Suam redintegrationem impetravit uit sciant viventes, quia dominatur Altissimus in regno hominum .hUt sciant, inquit, vel susti ex synagoga Judaei, vel proVinciae abylonicae indigens orantes, Nabuchodonosori arrogantiam et superbiam cohiberi. Istos itaque ait cognituros ex ejusdem ruina Altissimum mortalium res, et regna PPO SUI Summa potestate moderari, atque eadem pro libito dispensare u Abjectionem hominum extollet super illud. Ilo vel ad Evili erodachum resertur, Vel ad uxorem Nabuchodonosoris, quae, conjuge ab Sente, per illa Septem tempora publicam rem administravit. Peccata tua eleemosynis, redime, et iniquitatem tuam misericordia pauporum'. Monebat Daniel regem, ut noxas ex rapacitate et avaritia Contracta S, crogati in paupere pecunii expiaret; et Siquidem hoc peregisset, spοndebat ob elim in egenos mi Sericordiam, etiam ipsi dimittenda ore, quaecumque in Ju-

505쪽

IN TAM ELEM Illo PII ET A v. 8 claeos pecca erat, quo nuper Capto S, tunc iniquo servitio

premebat Ast ille monent om minimo attendit; propterea.que Omnipotens, quam Statuerat, poenam inflixit. Non no, ista est Babylon, quam ego aedificavi in sedem regni mei'. j, Sic rex patientia et longanimitato Dei satagentis ad poenitentiam illum adducore, insolentio est factus. Cumque aliquando in solario regiae doinus deambularet, Seque, suamque ortunam circumspiceret e Pu tandem, aiebat, reciderunt tristia illa praesagia, quibus me Sanctus terri labat. En Babylonem, quam magnifice condidi, usque

toneo u Et adhuc erat verbum in ore ejus, et vox venit den coelo', Venit, Inquit, non Ut sutura decerneret, sed ut

decreta exequeretur uit ab hominibus ejectus est Scilicet, ut divina vox populit regis aures, subit casu in in sciniam incidit, hinc perturbatae mentis furore actus, Ab hominum conturbernio expulsus fuit. Sic Nabuchodonosor rex regalibus assuctus deliciis, more boum herbas depascere oecoepit u Capilli ejus crevere in similitudinem aqui, loe, ut nimirum vestium desectum supplerent m Et ni gue in modum avium quibus scilicet herbarum radices vellere, inde quo sibi cibum pararo assuesceret u Oculo Symeos ad coetiam sustuli'. Ibi nimi Plana sedet ille, qui me in eum latum dejecorat V Oculos sustuli, id est, levavi, nos Sensus meu redditus est mihi, id est, mentis compos esseclus Sum et phtuae resipui. v Et Altissimo benedixi, qui, , quod vult, facit', id est, qui suo numine atque voluntate gubernat et administrat res non modo hominum, quo de luto sinxit seu spiritualium etiam Virtutis in qua coelo locavit. II exercitus mei quaesierunt me, o super Solium ymeum restitulus Sum . , Eadem scilicet hora, qua mei compos iam suctus in sylvis, involatus sum tandem ab opti-

506쪽

88 S. EPIRkEV SYRImatibus et copiarum mearum ducibus, cum cliu per Cunctos circa montes et saltus honevole et amico requisi Vissent me, indeque cum pompa deductus, regnum opibus atque ditionibus auctum recuperavi. Quod quidem praeter spem accidit cum enim rebus meis non parum detractum iri existimarem, plurimum adjectum reperi. Idcirco litudo Regem coeli et quoniam opera ejus veritaS . Por eam enim,

quam intulit mihi, poenam simul ostendit se justo et aequo judici jus cuique suum reddere, et eos, qui in Superbia ambulant, humiliare proinde quemadmodum memet plus nimi me Suspicientem, Superbeque esserentem depressit; sic audaciam hominum mei similium simili animadversione

fracturiam.

CAPUT'.

I. Decesserat Nabuchodonosor, cum Balsciosa babylo ante imperio potitus iecit convivium mille optimatibus

rivis, et praesentibus his mille bibebat vinum'. Id e St, Balsci asar, Nabuchodonosor parente rebus humanis desuncto, eo die, quo rex inauguratus sui ex priSca regiana Chaldaeorum consuetudine, convivium apparatu plane regiο exhibuit regni procoribus mille. Cumque decessorum moro

Solus seorsim SSideret, et contra omnes discumbentes

compotutionibus ejusmodi jamdudum assuetus, poculis certaret e Temulentus jus Sit assere vasa Sanctuarii , nec dubitavit in usum pro sane compotationis illa exhibero suis optimatibus, o concubinis, caeterisque conVivis. Vasa ista pater ejus ex ero Solymitan templo a SportaVerat, cum

507쪽

IR DANIELEM IROPIIETA v. 8b ipsa in urbem explagna SSet, Soloque aequas Set ea nihilominus docenti in loco repoSUeral, Sancteque S SerVaverat. Ilic vero omnem modum XCESSit cum non Solum ipse, sed et ipsi ias convivae remiSSa poculi lictbena, o VCSaniae prolapsi fuerint, ut sacris pateri ab ut Crentiar, earUm liae in Superabia Sum caeteri promi Sciae permitterent. Quamobrem rex superveniente mox Vindicta obrutus et oppressus est :subdit enim Daniel : Egressa est vola manus hominis, et, scripsit in superficie parietis'. Manus 3 ait Scrip Sit, Ut simul regnum abstulerit. Quandoquidem regnorum Dominum violato templi ejus instrumonto, aperta injuria proVο- care non dubitabat.

II. u Est hic in regno tuo, qui habet Spiritum deorum, sanctorum rimate Balsciaris haec suit, quae regi scrip turae idoneum interpretom, indicato etiam nomine, signi si cavit Danieli namque plurimum deserebat, et veridicum Vatem e S Se compererat ex interpretatione duplicis somnii marito alias reddita Aderant reginae pedis Sequae, qua Scredibile est ad faciendam dominae testimonio fidem admiranda Danielis facitiora rogi subtexuisse. Nam verisimile est isthaec regem ignorasse, puer erat eo tempore, quo ista uecciderant, et puerilia tractabat. Tu ne os Daniel ex siliis, captivitati Juda Auditum est mihi derio, quod Spiritum, deorum halicas Sic Danielem rex superbia S, ac temU- lentus interpellat. Tu es, inquit, Daniel, 3 ut non quem pater tuus Secum adduxit de Iuda, sed mancipium in cap tivitulum a Deo traditum, et ex Judaea huc abductum. Si aergo bolueris, Subdit miser, Scripturam hanc legore, x ejusque interpretationem indicare, purpura ornaberi S i, Cum Ser u Si S, et quamvis nihil sis, tertium in aula locum con Sequeris Cui Daniel u Tu autem contra Deum

508쪽

so S. EPRRAM ET RIn elevatia PS, et Uxores tuae, et concubinae tuae vinum inhvasis domus ejus bibistis. Deos salsos laudasti, et Deum,

a cujus in manibus est Spiritus tuus, non laudasti Quandoquidem, inquit, e vesaniae delatu es, ut temet ante serre Deo, et arrogantia astuque superasti patrem tuum. Ille enim in lor homines sibi parem esse credebat neminem tu vero coeli Dominum te minorem existimasti. Idcirco h missa est palma manus, et Scripsit Scripturam istam, et obsignavit L Ob hunc, ait, Dot contempliam, a Sorumque ejus violationem, demissa ab alto manus tria haec verba exaravit : MANA, TAR L, PII ARES' AN numerans Diis moravit Deus annorum Spatium Babyloniorum regno de- , sinitum, illudque tuis diebus completum St. TARALU Turum ver appen SUS ES in Statera, et in Von tu es minus habens ex omni us lilia. IIARE : Divi Sum est ergo regniam tu iam, et datum est Medi , et PerSi S. Tunc jubente rege Vestie-hrunt Danielem purpura, et O SUPPUD torquem alare uni hin collo ejus . v Non hoc secit rex statuus, ut Danieli honorom referret pro rari Stibia praesagiis, quae sibi ex eo scripto renuntia Verat, Sed eju benevolentiam captare tuduit, ut qui intellexerat illum Deo esse maxime gratioSum, sperabatque ejus interceSSione e molituriam cladem, quam manus e Sublimi demissa signaverat, et ille modo reserebat, scd conatu plane inutili Isain eadem nocte intersectus est Balsci a Sar, o Babylon a Stata est, cunctisque malis a Medis et Persis assecta est, quae illi obventura Prophetae multo ante praenuntiaverant, et Chaldaeorum imperium ad Medos translatum fuit, Dari Persarum et Medorum rege rerum potito.

509쪽

CAPUT VI.

C ET ERVI Dari iis perinde, ut quietis et otii a iuuans, ita negotii et laboris impatiens imperii curas ad vicarios praesectos ejecit; quamobrem subdit Scriptura e Eum dom, constituisse satrapa S id est, gubernii lores centum viginti hisque praesecisse praesides tres, et Danielem ex tribus unum collegis praeposuisse obligationem obstringere cxlege Medorum et Persarum Ea nimirum apud Medos et Persas lex hactenus vigebat, Ut, quae Ciamque rex Sem OlStatuisset, a rescindere nesa esset Satrapae itaque hujus generis decretum a rege postularunt firmum scilicet, et immutatuite; nec enim dubitabant quin praeter illud revscissurus esset quidquid, salvo Daniel cocon Stare non pOSSet. Caeterum verisimile est Danielem in nula praesentem non suisse eo die, quo rex a mane usque ad Vesperam Cum Suis Satrapis pro ejusdem soluto litigavit. Si enim assuisset, statim utique consessu fuisset se ora SSe, ne sine post Criminis consessionem rei convicti causa ad vesperam protracta suisset. Tunc praecepit rex, et adduxerunt Danielem, othliroiecerunt in lacum leonum. Oravitque rex dicens :3 Deus tuus, quem colis, liberet le'. si Non enim regi placebat Danielem leonum praedam sieri, quamque invito animo id permitteret salis ostendit, quando et Danieli in lacum Subeunti Dei, quem colebat, opem precat US St, tpost ejus inchisionem Tot tho bid est, Dormivit incon-3 natus, Scilicet cum omni cibo potuque per eum die uaabstinuisset, nec de Sero jejunium Solvor animus suit.

510쪽

Conceptus nimirum ex Danielis casu moeror omnem cibi appetitionem ademerat, concessit tamen, homo quippe lenis ac sacilis, et rixis sitibus siue minime assuetus pertinaci SSimam importunitatem eorum, qui Iustum acci Sabant, re, pellere nequivit. Praeterea iam ex Satrapis rogantibuS, legem illam nuper promulgaSSet, orationem ille QVeriSSinassinterdixisset, et Danielem orasse moti dissimulare non

posset, puduit enimvero legislatorem legem subito infringere, piguitque ob Si Stere adversariis, ejusdem legis praetextu Danielis ruinae imminentibus. Patuit tamen ex his et

hujusmodi regem Danielis in lacum missioni plane invitum

acquievisse. Et ob Signavit rex lacum annulo Suo, et an-ynulo optimatum suorum . h Dario quippe deliberatum erat Danielem quavis ope praeSenti periculo eripere a quare ostium laci annulo Suo Signavit, instititque satrapis, ut Suum singulis signum adjungeret. Utrumque enim curandum fuit, primum quidem ne isti clam ad lacum Subreperent, reductoque perculo, Danielem perimerent. Secundum, nepo Stmodum in vulgus umorem Spargerent aliquam in conegotio fraudem intra lacum adhibitam fuisse. Abiit et dormivit in coenatus de Danielis scilicet periculo, CnSu-que sollicitus et inconsolabili moestitia associus. Quocirca

cum Somnum perinde, ut Cibtim reSpueret, ad exorandum Deum se convertit. Et surgens mane rex sestinavit ad la-

, cum Fides enim, iaci Darium pridie vespere ad ob signandum laci ostium traxerat, eadem postero die eodem reduxit, qua Si Danielem vivum revisurus esset u Et dixith Daniel Rex, in aeternum vive, si IIaec Daniel regi respondit, antequam ostium pridie obsignatum re, ignaretur. Et adduxit viros illos qui accusaverant Danielem, et projecith in lacum leonum'. Id est Darius, cum Danielem o Spi-