[Opera] ...

561쪽

IN AEOSEAM 'AOPIIETA v. si senim oliui Israelii is pollicitus suo rana, plinia si de praesta-hana non elia in illi mihi : u Et domus Israel et Juda in dolo is habentes me in ore, non item in corde Dundo sactum est, ut homines sancti et si deles una cum illis sudeodem loci deprehen Si communem Subire Servitutem coacti fuerint, o Babylonem migrare, Daniol EZechiel, et Socii.

CAPUT XII.

EPnRAIII pavit Vontum, et secutus est urbinem' hex quo deos coluit in onos, ct vana sibi in xit numina Tum foedus iniit iam Assyrio, pacto tributo pacem deprecatus uret oleum serebat in aegyptum, IEgyptios sibi

habere cupien confoederato S. In uter Supplantavit Pa-ntrem uiam Jacob 3, 3 cum plantam nascentis Esai tenuit, et cum adulius matris consilio et opera illum antevertit, eidemque decretas a patro benedictio nos sussuratus e St. Et sortitudini Angeli praevaluit, Cmo luctanti Vire Subministrante Collata Patri circhi beneficia commemorat, quo Stendat eorum nepoto ideo contraria pali, quod contraria via incederent. Ad isto quippe perlinent, quae sequuntur u Chalalia in manu Sua latera dolo S a calium hia iam dilexit L IIebraeos populima calumniatorem et Chananaeum appellat, eo vii odi an Clarum Scripturarum Sensum non aequa Veritati trutina ponderarent et male interpretarent Hr, Ox Uo tande in C provecti sunt, ut Christi etiam dispensationem et acta damnarent u Et ego visionem mul-htiplicavi, et in manu Prophetarum meorum S Similatus

562쪽

5 EPnpRIT SYRIssum Quia nec per unum Prophetam, neque Uno modo, aut tempore eis Deus locutus est. In Galaad et in Gali, gala vanitati sacrificas lis boves .uid est, idolis et simulacri cujusvis sormae. Altaria vestra sicut stipula in agrοhilosoplo . h laena admodum neglectae exaresciant, et in- loreunt stipulae in arvis demesso frumento remanentes, Sic vestra altaria a Sacrificorum Vestrorum turba de Sorentur, invoclentibus terra vestras Assyriis, et cum delubris deo riam VES POPVm Pa quoque vestras domo lientibus u Fugit, Jacob in terram Syriae, ut SerViret pro ex ore , MOTU Odegenti advenae nil suppoteret, quo illam sibi pro more gentis sibi desponderet. Sed inopiae probrum compensavit ei Dominus suus, quando dicoblit; Reduxi cum cum qua, tuor turmis hexmaean videlicet ad propria revertento . Nec minore cum opulentia posteros ejus, deducentibus Prophetis, ex Egypto traduxit ita Chananitidem, agrisque donavit, herrimis matrissi dum accepta tueri student, de Dei munere sibi laqueum se coriant quo talibus distracti curis ad peregrinas pariter religiones animum di Verterent, Deique melum objicerent Arcanus hujus loci sensus ad monet eos, qui divitiarum Scripturarum intelligentiam S

Seci liniant, cavendum, ne opera mortua propria filior inni errae, torrena duntaxat Sapientium ipsorum corda occupent.

CAPUT XIII.

oo BENTE Eph ruina, tremuit si, hi est, Israel Ephesi mitis idololatriam suadentibus reliqui I Pholitarum tribus

refragari ausae non sunt, illoruin polentiam Pluentes, re

563쪽

im noSE V InoPII ET M. 5 overentesque Jeroboam maximam post obitum Salomonis auctoritatem clivi enim ea religionum discordia placebat, litae si auferretur, Videbat omnia ad unius principis regimen redituro Vel alio modo ut sensus sit Israelem Ephrai- mitis ad desectionem provocantibus duplici metu stoctumidisse, et quod Jeroboam iam ejus con Silii auctorem ossendere nollet, et quod Roboam iam factam Sibi injuriam armis vindicaturum minimo dubitaret. Adeo, qui homines metuebant, Dei metus minime cohibuit, neu Sacrificarent Baalim, Id est, Chananaeorum deos colerent, deinde

e Vitulos opus artificis ex aegyptiorum disciplinae Ado-hrarent. Et dicebant eis immolantes homines' hvel isti Chananaei erant, qui humana victimas patriis diis offerre assueti Israi litas incesSebant, quod cum Abrahae silii dici vellent, vitulis nihilominus libarent vel ipsi Israelitae idolo Molochojusmodi hostias immolare Soliti ea appellatione traducebantur a gentibus in ipsorum ditione, vel circa illam habitantibus. Ego sum Dominus Deus tuus, qui eduxit do terra Egypti, et pavi to in deserto, in terra deserta absque x habitatorer Verumtamen sit Si ex Egypto revertenti vi aut

muniverim, occurram qua Si ursa di ScorpoIIS', Oxtimulant sume, appetens praedam, petenti Assyriam e Et per sorabo vehamentum cordi eorum,. Cogitationes cordis tui vanas fuisse, et sutilem Spem contrario essectu Si endam. Ubi est rex tuus Quem a me postulasti, o quo Jpigebat Samia cli parere racdique tibi regem Satilem insurore meo, quod ambitionem principum Juda et Ephraim castigare volebam. Mox in ira mea illum Sustuli si, eo quod

sacerdotes trucidasset, et Davi dem persequeretur, atque hariolos, ct non Dominum consulerct e Colligata est in i , quilas Ephraim, et absconditum Si peccatum eiu Si h

XXXV. 35

564쪽

s 6 s. EPIIR EM SYLI Isti id scilicet ipse sibi persuasit ignarus suturi, quando magno et in Signi supplici occultum ejus crimen pale siet. De manu inseri liberabo eos, de Babylone reducam eo S, het de morte redimam eos si a Babyloniis intentata e bi, est victoria tua, mors Ubi est Stimulus tuus, inferno' , Consolatio abscondita Si ab oculis meis; venio Oriens, et siccabit sontem ejus Pro expositione hujus loci su sicere puto divini Pauli testimonium proe dicentis Ilaec in sim temporum complenda, quando Veniet Oriens spiritus Domini ab ortu Solis, et venientem sequetur cum terribili pompa Caelitum agmen ipso dissipabit mortis Venas, sit sontes ejus siccabit, indita mortuorum corporibu immorialitate.

CAPUT XIV.

CONDEMNAgITun Samaria, quia ad amaritudinem con- , citavit Deum suum s. 3Ηaec Vel Prophetarum moro praedicit, vel Justorum clo et divini honoris studio optat, timprecatur, eo plane assectu, quo Elias huic ipsi populo peccanti peccati poenam prie dixit et intulit. Tollite supern vos verba mea , Verba compunctioniS. Et sanabo poes nitentiam eorum si tabid est, paenitentiam agente Sanabo. Et diligam vota eorum, hid est, post reditum ruit avery tam meum furorem ab ei S, et germinabunt rami ejus tabid est, similes erunt oliva decorae fructibus u Et sedebunt

3 in umbra eius, id est, in umbra Domini v Et dicet, Euhraim: uid mihi, ira idola Ego humiliavi eum, ethego glorificabo cum qua Si pharetram reser lam'. Victo

565쪽

IN OS EAM Pliopnit T v. si rias designa jaculis ab eodem reporta incla S. Quis sapiens est, et intelliges . rectas esse vias Domini De Et Justi am- bulabunt in eis, id est EZechiae populus, qui isti reprehensionibus pro secit, et correctus est e Et praevaricatores

, ossendent in eis L Ephra insita in viis Domini. Ideo in captivitatem ducentum quia moniti monentes Prophetas

aspernantur.

567쪽

S. P. N. Ps

leta et

COMMENTARIA IN IOELEM PROPIIETAM.

ARGUMENTUM.

JOEL, bid est sortitudo Dei, natus est in ea leti pro missae regione, qua Rubenitis obtigit, ibique mortuus et sepultu fuit.

CAPUT I.

e VEnndv Domini, quod actum est ad Ioel silium Ba- xl huelis Praedicit Assyriorum et Chaldaeorum irruptionem sub quatuor regibus, quοs gypti plagi comparat. malima nompe sui similis mali symbolima est. Praecessero

ergo, Deo jubente, locustae, et caetera peSles, qua hic Propheta recenset, sociati reges umesiduum eri cae Ome- adit locusta volans' et in votians in Israclitarum Synngο- gam. Ilaec ergo ad ea reseruntur tempora, quibus Univer-

568쪽

M Usraeli larum ditionem, diversis licet excursionibus H, invasor hostile ex prcitus assyrii et abylonii sub qua-

iu 'ificibus, qui alter alterum diversis temporibus secuti Sunt, primus Teglothphalasar, Secundus Salmanasar, tertiuS CD uacherib NI, HilariUS Nabuchodono Sor, ut sensus sit : Residuum erucae, id est, Teglathphala Saris, e Comedith ocusta, Salmanasar, quodve locuStoe Volantis morSus evn Sit,u Arro sit bruchus, a Sennacheribus, et quod bruchus intactum reliquit, Consumpsit scarabaeus, 3 Nabuchodo

noSor. Gen a Scendit Super terram meam . Sennache

ribi exercitus, qui urbes Iudaeae munitissimas obsedit, et copii, et universam Judaeam devastavit. Expergiscimini nebrii, et ilete, et ululate omnes, qui bibitis vinum in dul- cedine, quia periit ab ore vestro Vri Arcanus sensus indicat homini peccatori perire gaudium, quod ex Deo St, letitiae quippo vinum est symbolum. Plange quasi virgo

Accincta acco Super virum pubertatis suae . , Sic enim quandoque contingit, ut thalamum ingrediente noVa nupta, SponSus repentino mοrb correptuS, eoque ad num et alterum diem conflictatus, nuptias morte praevertat. EXua ruit vinum, et deperierunt oleae, confusi sunt agricolae, et ululaverunt vinitores . Id est, humanum agrum Spirituales agricolae diligentissimo excoluerunt, nulla tamen illo fruges protulit u Arbore exaruerunt, quia doctoriam monita accepta non Sunt, aut accipientibus minimo pro fuerunt. u ConsuSi sunt agricolae, et Prophetiae in eo nonn sunt , , vel agricolarum et vinitorum nomine veniunt Judaei et idololatrae, aliaeque promiScue nati One , quae Christi Evangelium repulere, unde pleia velut horreo haurire licuisset vitam, gaudium, pacem, et Spem bonam, sed propriae voluntati ductum oculae, tenobra exteriores,

569쪽

IN IOELEU, PROPII ET A u. 55 icci mimortalem Vermem, stoliam et stridorem dentium incurrerunt. Similiter pomisera arbor hoc loco lignum Vita, Crucem Sanctam op rae Sentat, quod humano generi incor ruptionis fructum protulit u Populus Scendit in terram, meam, populia AS Syriorum uri item meam de vos lavit, ij et sicutiacam meam conscidit . Vitis ii Synagogam, Ficul, ne ii omnem limanam pluram deSignat, et utram quo

diabolo in paradiso intrante, et Adamum in o positum

i amona describit gravissimam, qua gras Santo, cum decimae et oblationes, Sueor dolum censias do secissent, Suhdit . Si-,,milam et libationem parito interiisso do domo Dei p. 1, Similam interiisse dicens Significat moriam candorem HS quo piaque Sublatum, dumque addit libatio nona siqnidon iam CSSaSSO, n Stendit compunctionis lacrymas, do ficient clara boni maliquo notitia, Oxarui S So. Perierunti, greges h terra nulliam Submini Sirante pastum; Ingemis sciant umenta, et flent armenta boum sit, ii CODSumplo e ter sceno, O novum agro negant Sterili. Id porro accidit Judaeis circa sitioni regni Sedeciae, Chablopis Jerosolymam obsidentibus, et omnia circum loca evus antibus. Vel uiri suo Isracilitarum populo Zechiae tempore, Assyriistit eam vi ditionem demolientibus Salina nasore, post etiam Sennacheribo ducibus, quorum alter Samariae regnum evertit, allei Judaeam chemente a filixit Mystico reo mitu armentorum omnem creaturam ingemiscentem de Signat, et expectantem revoliuionem filiorum Dei in praesenti nim, ut divinus Paulus ait, Subjecta os vanitatii, non volens'. Item ames, quam indicato vini opum illu-hatu, latria cordotum phanc tu, et pecorum interitu Propheta

570쪽

magnam sui S se declarat, illam repropSentat longe majorem quae nivei Sum genus humanu ui ante Christi adventum inοpiare elestis panis vexavit, et Evangotii promulgptionutandem sedata fuit.

CAPUT II.

CLANcir tuba in Sion .hVocate ad poenitentiam populima peccatorem usu a Si hortus obaptatis terra antei eum ' i id est, regem ASSyrior tam quo ab Sente, terra Juda paradisi speciem reserobat, eodem praesente in Solitudinem, et vastitatem redacta est. v Et non est, qui essu-n giat eum oc scilicet de se praedicabat ille Assyriorum rex, qui dicebat V Numquid liberaverunt dii gentium,

a UDUS IutSque terram suam de manibus meis i A socio ejus a commoVobuntur populi 3 Egyptii, Ethiopes, hisque con- sine populi a Et omnes vultus denigrabuntur ad modum, ollae . dudaeorum populus, et populit gentilis Assyriorum con Spectu perculsi ollae colorem induent quo metus magnus Significatur. Eadem locutione et in eodem Sensuntiantur ESpias, et Nahum. v Non declinabunt a semitis 3 Sui S V. Assyriorum vim et audaciam significat quod timidorum Sit retrocedere, aut a coepto tramite divertere. u Et per senestra intrabunt quasi fures . Vel istud illi sibi arrogabant, vel ad speciem minabantur, aut certe secerunt in expugnatione munitiSSimarum Urbium, ubi necessosuit, eo quod alius non daretur aditus. Sol et luna oble anebrati sunt, et occidit lux Stellarum', hin captivitate et