[Opera] ...

571쪽

IN IOELEU PROPIET, v. 555 exilio, quas calamitates subire coacti Sunt populi utrius quo judaei, et gentilis, reges et principes, Soli et lunae, atque stellarum symbolo designati u Dominu dedit vocem suam

ante faciem exercitu Sui L 3ISta namque mala per Prophel a Suo praeniantia Vit, antequam Exeque rotur, Si sorte peccatores paenitentiam agerent, et evaderent cenam.

Quia multa nimis sunt castra ejus L i, Talia utique suerunt Assyriorum, quibus Deus ad castigandam populi sui

contumaciam utebatur u Et Scindile corda vestra, et non suo Stimenta vostra'. Et vero si Zechias rex, et Esaias propheta, et Eliacim accedo cum suis collegis saccos induerunt, credibile est viro sitiam nobile complures, et multum populi vulgus vestes mutasse u Quis Scit si ignosticat, et relinquat post Se benedictio nonas, i, reliquias demensa sua, quodquod fami remedium. Congregale Senes, i, et Sugente ubera'. 3Ηortatur ut Nini Vitarum sequantur exemplum, et exigant ab insulatibus, et Sonibus, et armentis moestitiam et jejunium. Inter Vestibulum et altare plora5hunt Sacerdotes. Aliam etiam causam supra indicavit,

u Quia sacrificium et libatio interiit de domo Dei. Ne desithaeroditalem tuam in opprobrium gentium . Illud idem, quod Rab Saco ex Sen Su regis Sui Judaeis minabaturust Quis, est Dominus, qui eruat Jerusalem de manibus meis Et, gelatu est Dominu terram suam, ii quae ab incircumcisis proculcabatur. . Et propitiatus Si populo suo' , vel sini ab Assyriis captus fuerat, vel intra moenia derosolymar clausus laborabat. Ecce ego mitto vobis frumentum uti, comedatis'. n silicto Polevat, magnam rerum ad victum neceSSariarum copiam promittera S, eamdemque ad biennium, et quidem citra laborem ex Panis sponte deciden tibu S, ct peracta meSSe romano litibus in o agrο, qui ipsis

572쪽

55 EPlin ET STRI peccantribus fuerat maledictioni subjectus vitreum, quix ab a liuilone est, procul faciam a vobis, id est, ASSTrio, rum regem. Et exhalabitu saeto a putredin ejus, et, ascendet nidor jus , n caesi per Angolum exercitu AS- Syriorum, deinde ipsius regis OS paulo perituri u Quian elevavit se ad faciendum bellum adversus virtutem Sancti,, in Phoraceu Salen habitantis ni celo quippo demissus Angelias ejus milites trucidabit inde sequetur cadaverum foetor, quippe quae prae multitudine, nec omnia a soris discerpi nec ab hominibus humari potuerunt ussit replebun-

, tu areae frumento' i)hone dictionem areae e Strae accipient, quae maledictioni hactenus subditae fuerant uiti, redundabunt pariter torcularia vino et oleo . , Magnam

frumenti, vini, et olei copiam pollicetur Deus Judaeis tunc exhibendam, cum placatus illorum hostes Assyrios dissipavori t. Arcanam hic locus habet significationem, unde intelligas, quaecumque hic promittuntur Judaeis bona

Christum contulisse populo, cui Splutum contulerat, SUM videlicet Ecclesicae, spumentum, inquam, Viniam, et J Stim cum oleum, frumentum, quod est mysterium Corporis ipsius Sanctissimi, et Sanctificantem Sanguinem Suum in Vinο, oleum quoquo ad Suavissimum unguontum, quo baptismo jam initi tili obsignantur, et induunt sancti Spiritus

armaturam. Est undam Spiritum meum Super omnem 33 Carn Em i , id St, Super universiani populima regis Ego Chiae, quo proe noscant suturam Sennacheribi cladem sibique paralam a De Salutem, et latro suo adumbratam typo, dandam per Dominum nostrum Plitiam, tunc quando porSpiritum Sanctum, qui Super Dei Servo et ancillas estim detur, a diu boli servituto liberabuntur u Et faciam prodii git in coelo, et in terra, Sanguinem, et ignem, Et Vaporem

573쪽

, bilis . ni taliae quidem ex parte sient in diobus Ego cli in , et donia iterahuntur in diebus Sedeciae, et in dichus Gog, persecte vero ab Solutoque complebuntur in priori atque in posteriori Domini adventu usui in opus olem erit, Salvatio Vn terras nostras invadent Gog Simili exitu, quo antea Sonnacheribus Assyrius.

CAPUT III.

CONGREGAB Omne gentes, ii id est, agmina Gog, Et, do ducam eas i ii vallom Josaphat quod interpretare, Deus judicii: Quia dederunt pucro pro mercede pro Sti-5hilli, et puellam vendiderunt pro vino, o biberunt l. hAdeo quo tanquam nihilima aestimatae Sunt animae illorum

hominum. Quid reputii mini mihi Tyrus, et Sidon, et honinis circulus Philistii inorum ei At non istud socerunt vobis silii Israci, Siccine etiam populum meum Sine miSericordia procul abigitis, et projicitis a similiti suis, Veniam, dantes eos siliis Graecorum Istud porro contigit in diebus Zorobabel, et annis Sequentibus, quibus Judaeorum

respublica a gentibus vehementer po SSumdata St. Graeco rum autem filios appellisit vicinarum instillarum liabitatores, qui Tyriorum, et Sidoniorum, Pale Stinorum quo portus ii egotiationi causa frequentabant. Ecco ego X pergesa- sciam eo de loco, in quo vendidi Stis o Quandoqui

574쪽

siph s. apnli IM STAIdem tota hujus sectionis prophetia ad sectinctum Christi adventum Usquequaque pertinet ad illud pariter tempus

conserenda St, quae hic promittitur experges actio dormientium, id est, beata Sanctorum resurrectiο, et quae de impiorum punitione attexuntur u Praedicate hoc in genti-tibus, sanctificate belli mi Id est, VeStris sociis gentes istud misso praecone edicite, et, coitione saeta, approperato helium, quod adversus populiam meum hactenus coqui S lis. Tenite omne gentes de circuitu, et appropinquaten, hi confringet Dominus sortitudinem vestram'. moc loco

ducibus et hellatoribus populi Gog bellum indicit, simul

denuntiat supplicium, praedicens in eadem acie to terrima clade divinitus profligandos. Mittite sulces, quia maturavit hvindemia: quoniam haec gentium opulentia laetissimam vobis parat vindemiam. Ingredimini, et calc te, quia plenia Sunt lacuS, sit exuberant torculiaria'. Id est, inimicos vestros profligabitis, et eorum pos diripietis vos, Judae i. e Fremitus tumulius in valle concisionum , , quia indulium tempus patientide et longanimitatis sinitum est, jamque cor-lum est eos in eodem loco concidero. Sol et lima oble-hnebrati sunt, et occidit uix Stellarum'. Id est, caliga Verunt ratio et mens, et obtenebrarunt, praeSente Domin ruit lux stellarum occidit. Id est, irradiatio ilia per pias cogitationes fieri solita, quae ad instar splendentissimi sideris iter ad coelestia monstrabat, contracta est, ubi incubuit nox, quam ibi animus ipso facit a Dominus de Sion ru-hgiet adversus Assyrios ussit commovebuntur,celima, et sterras'. Adversu eo S dem mundus conspirabit universus.

ii Et Dominus propitius erit populo Suo h ut adverSarios dissipet ussit erit Jerusalem sancta et alieni non ingredientitur in eam . Non movebunt gente ad eam oppugnan-

575쪽

dant . . In illa dic stillabunt monte dulcedinem , hinc undissimam pacem , t Sua Vis Simor Um fructuum copiam. Rursus in proprio et Ver Sensu monte Stillantes dialec-dinem dicit Apostolos, ct divina suavitate plenam illorum doctrinam. Ita Colles , Propheta designante Lacto fluon-hles, i, divinorum Scilicet arcanorum puro latices osse rentes. Item novo populi rectores, mitissimi regiminis specie Moysen et Samuelem reserentes. Praetero a Sacerdotium, quod populum universum suis aspersionibus purificat. Vilis et sicus dedere dulcedinem suam ii Id est Apostoli divinos calcarunt holros Suo S, sit Prophetae Isticum a porem suum prodiderunt. Rivi fluent aquis. 5 Ecclesiasticos doctores rivos appellat, serentes spiritualem doctrinam perenni fluxu u Et stan de domo Dei egredietur, et hirrigabit torrentem Setim'. Quia sicut torrens Setina subjectus est sonii, cujus influxu ipse fluit, ita hominus volui in campum mundum, et humilem mutat aquas edomo Dei defluentes accipient, id est, legem indidem exituram amplectentur, Sicut Scriptum est V De Sion exibit xlex'. Iterum stans egrediens de domo Dei sancti baptismatis stantum designat, diciturquo fons vitae, e quod sit

lavacrum regenerationis, filiorum sanciae Ecclesiae peccata

detergens e Egyptii in desolatione erit, , illud scilicet regnum, quod vos multiplici labore vexavit Mystice populi

Sancti persecutorum potentiam Casuram Significat, et opes dissipandas . Et Idumaea in vastam solitudinem , in desertam cremum hominibus serisque vacuam, quia dixerunt Idumaei: Revelato, revelate usque ad undamenta ejuS', ii id est, urbem Jerusalem. Judaea in Saeculinia habitabitur si, i, quoniam ad Septuaginta annos mansit a suis liabitatoribus d PSPrta a Requiram Sanguinum eorum ab iis, qui illum su-

576쪽

558 s. PII EAM STRI derunt, me qui undentibus applanserunt. Et Dominus h commorabitur in Sion: Suumque repetet labernaculum. IIoc idem Moses in suo Cantico praedixerat.

577쪽

S. P. N. EI PRAEM

COM 3IENTARIA IN AMOS PROPI ETAM.

PpopiiETAvi Amos ii diebus Ogia regis Jtida ad Judaeos, et ad regnium Israel, atque initima gentes, et Israelitis itidem, et Syris assyriacam praenuntiat captivit n. leua, Judaeis vero et reliqui vicini populis ab Ilolaicam.

CAPUT I.

Vrnu Amos, qui sui unus do opilionibus filiorumn Thecue Urbs erat posita in similius tribus Juda ad austrum. Et dixit Toininus de Sion rugiet, quasi leo , ny istoribus gregibus quo pariter infestus, regibus videlicet et regnis: Et do Jerusalom dabit vocem suam , Salu gen justos in eadem urbe commorantes juxta Domitiit a Icrnaculum, ad spem honam eri cere impios contro por-

578쪽

collere inelii, exitii a Domini propitiatori erupturi. Et hex Siccabitur vertex Carmeli. Et sedebunt in luctu habi-3tacula pastorum . Populos et regione designat, quibus excidium, et ingentes calamitate praenuntiare mox aggreditur. Ilaec dicit Dominus super tribus celeribus Damasci,

et Super quatuor non Vertam manum meam a Ab eis,

he quod conculcaverint Galaad . , id est, triverint Galaadditionem tribus Ephraim ferreis clavis, quibus calceo Smunire solent Scilicet, quia Israelitis inoleverat error, ut crederent vicinos populo idolorum avore suam luerirempublicam, ideoque incidisse se in multas calami tales, quod tali praesidio carerent, illa garrientes, quo Jeremia Sreserta: Ex o tempore, quo CSSamu Sacrificare reginae

coeli, et libare ei libamina, indigemus omnibus, et gladio, et fame consumpti sumus Ideo ad evellendam hanc

persuasionem Propheta tristem earumdem exitum hic vaticinatur, et magno Verborum pondere ex oggerat, quo nimirum eum errorem deponerent, sibique in Superba Erent, ne et ipsi similem colamitatem, im graviorem incurrerent, Utpote qui Verum Deum non ignorarent, et nihilominus contemnerent. Caeterum primarius nostri Prophetae Scopus est, qualis omnium illorum Prophetarum fuit, qui de vicinarum gentium calamitatibus et interitu heiae multa suis inseruore vaticiniis, ut Stendat porpetuo ratum fore, quod Deus olim per Mosen populo Justorum promiserat illis verbis : Mea os ultio, et ego retribuam sin tempore et rursu : Sanguinem Servoriam SVO-yrum Ulciscetur, et vindictam retribuet in hostes eo-Wrum uanquam et aliae quo tuo P praeter dicta S, Pationes Prophetae occurrebant. Prima impiarum gentium divinos confundere volebat, qui ejusmodi chlamitatibus

579쪽

IN A vos PROPIIETA v. si iesio jam immine litibus populares suo praemonere ne iiiiverant. Secunda, quo Stendero illa non Sine causa vapulare. Tertia, quo ea S dem suturorum praenotione malorum salutari metu percelleret, Si sorte resipiscerent, et poenitentia poenam praeVerterent. Quarta, Ut PI Opheloe, e qi IMosos Spiritu antati vicinis populi significarent, quod Deirs suis, suique populi ho Stibus suerat comminatus poenam. Illa autem verba, quibus o Ses ejusmodi comminationes concludere solet, ad tertiam et quartam generationem , significant poenam impiis parentibus ibi intentatam ad nepote et postero manaturam eodem Videlicet sensu, quo hoc loco Amos indesinitum scelerum numerum definito numero trium et quatuor expreSSit u Et mittam ignem in domum rael . , Nempe quia multis Syria Agael regnante, encsciis assecta suerat, nec tamen ullam reserendae gratia curam SuSceperat ideo decrevit Deus eamdem ad priorem Servitutem reducere u Mittam, inquit ignem in domum Agael, et devorabit arces dii Adad 3. Id est, Assyrium adversus Agaelis posteros concitabo in diebus Sargon regis Assyriae, et aedificia ejus diruet e Et conte ram Vecte Damasci, et disperdam habitatorem de campo, Auen . Planitiem Damasco subjectam significat, idolorum sanis celebrem, Et tenentem Sceptrum de domo vo-hluptatis ipsam Damascenorum Urbem Ct agrum ob eximiam amoenitalom opulentiam, o ubertatem deliciarum sedem appellat e Et captivus ducetur populus Aram iii, te dicit Dominus', ab Assyriis in loca suis subjecta regibus. Super tribus sceleribus Gago et super quatuor non nVertam manum meam ab eis, 3 quousque Philistinorum cxcidium confiumem c Eo quod abduxerunt captivitatem perscctlim, ut eam raderent Idumaea: V. Philisthaeos Syris

580쪽

adsungit, quia illis regnum Acha invadentibus se socios addiderant, sic ut simul Syri ab ortu, simul Philisthaei ab

occasu Jud Pana adortientur e Super tribus sceleribus Tyri et Super quatuor non avertam ab eis, eo quod tradiderint x captivitatem persectam Idumaeae et non sunt recordati

sosideris fraternitatis quod Davidis posteri cummiramo Tyriorum rege alias pepigerant e Mittam ignem in vias, Tyri , Babyloniorum regem Nabuchodοnosorem. Et disperdet turres ejus L Iloc idem repetit Egechiel. e Su-

, per tribus sceleribus Edom, et Super quatuo non avffr- tam ab eo, eo quod persecutus est in gladio fratrem tuum, et violavit misericordias ejus, ct tenuerit in saeculum su-nrorem Silum, et odium Suum tenuerit in saecula' , Vides Dentiles populos captivorum Israelitarum turbam Idumaeos tradidisse, Sive ut eos perquam acerbe tractarent, sive

quia hebraea mancipia Idumaei chariore pretio emerent, non ut silios patrui sui duriori adhuc jugo subjicerent. Ostendit antem Propheta istud negotium c animo suisse transactum, dum ait idumaeo fratrem suum perseculos suisse bello, et odio. Mittam ignem in Theman, et devo-hrabit pedes Bosrae , eosdem Videlicet Assyrios et Chaldaeos, quos ideo ignem appellat quod ad interitum et internecionem usque de Virent Theman et Bosra duae sunt Idumaeorum urbe celeberrimae. Super tribus sceleribus msiliorum Ammon, et Super quatuor non avertam ab Ois, seo quod dissecta erint praegnantes Galaad . Ab Idumaeris ad Ammonita transit, eosque a Chaldaei pariter excindendos praedicit, eo quod Syrorum immanitatem Secuti per mulierum praegnantium Viscera serium exegerint v Et mit, tam o nem in vicos Rabbath et devorabit sedes ejus in , clamore, in die helli V. Id est, in vocis eratione populo