M. Tullii, Ciceronis in philosophiam eiusque partes merita

21쪽

pag. De religione. ι . . . . mo

De psychologia. De animorum natura atque immortalitate. a10

22쪽

Constitutio huius loci 25 Ciceronis de optimo civitatis statu Sententia. -- ω De diversis rerum publicarum generibus 262 De moribus et legibus 271 EPILOGus o 281

25쪽

EXORDIUM

Antiquitas, uti rerum gestarum gloria ac majestate animum nostrum adveriit rapitque ita admirabilia atque divina ingenua protulit, quorum monumenta non solum temporibus illis, quibus iuremum lumen quasi extinctum erat, atque omnia densissimis ignorantiae tenebris sepulta atque obruta Boebant, coaeu-seantium siderum instar divinitu Veluti exorta crassam istam ignorantia superstitionisque caliginem salutari quodam fi in dispulerunt, et iam ad Verum ingenii cultum humanitatemque monsumerent Verum etiam nostris temporibus, in omnium artium litterarumque splendore, tanquam aeterne exemplaria extant, quae admiramur atque emulamuri Quae quidem magna ingenia si Pennus cognoscere atque rite

dijudicare volumus, hoc potissimum diligenter Videtur

26쪽

ienendum, ut aiatiquitatem tot Pectore complectentes, in illo1um monumentis perscrutandis, menteque nostra concipiendis totos nos collocemi s. Enimvero, si Pra claris illis monumentis ita nos damus, ut animus noster, antiquitatis ingenio percussus atque ejus quas quadam divinitate affatus, ipse quodammodo antiquus fieri videatur, non solum humanissima animus noster perfundetur Voluptate, verum etiam justissimum do' illis rectissimumque erre poterimus judicium.

Ao milii: quidem Ciceronis in philosophiam

ejusque singulam partes meritis exponere instituenti, hoc maxime Taciundum esse putavi, Ciceronis scripta, inprimis philosophica accuratissima lectione, indagatis simul atque compalatis, quantum me fieri potuit, quibus Cicoxo usus est sontibu pervestinarem, atque me in ejus Tationem orationemque nitus insinuarem. sua quidem inita ratione facillimo a me essici posse arbitratus sum, ut et Viri illius, in paucis mortalium magni, quasi quaedam ingenii imago adumbrata exhibe retur, et, quid ei tanquam proprium ac suum esset tribuendum, quid ex aliis sumtum ab eoque in usum uum conVer6um aut ulterius per tractatum, quid denique romana gens, quid sequentium aetatum populi illius ingenio atque industilae de , berent, in clara collocaretur luce.

27쪽

Verissima Quintiliani verba Modest eamen retareum set judicio a tantis ris yro clandum Me M, quod plerisquo accidit, damnene, puae non ineauigant, haec, inquam, Verba, qu- somper in hac commentatione animo me. Ob-rsabantur, non

solum in judicio de Cicerone faciendo, vexum etiami dijudieandis iis, quae a doctissimis Viris, qui cis ronis philosophiae ejusdemque de ea sin ψά illustra sedis operam suam dicavere, erant disputata, sequutus sum, atque eo studiosius sequenda mihi duxi, quod ego, in juvenili constitutus aetate, quam .s0la naO- destia decet, primum in hunc philosophiae campum

exspatiatus sum, atque mulis quum aliorum Viromam doctorum ludiis, tum Vero inprimis egregia egregiorum praeceptorum, qui mihi pulcherrimo divinaopi Ovidentiae munere contigerunt, institutioni atque informationi accepta a ero. Dissicultates autem, quibus proposita quaestio Ob-εtructa est, quamquam Permagnas illas quidem ess , praeclare intellexi, viriumque mearum exiguitatem longe longeque exsuperare arduum tamen hunc ia-borem suscipere haud dubitavi, non tam , quidem consilio, rux alios docerem, quam ut in philosophia,

1 Institi. X, 1.

28쪽

oujus addiscendae insatiabilis quaedam, simulatque illain primoribus labris degustaveram, cepit cupiditas, vires meas quantulascunquo periclitarer, et interiorem quandam Praestantissimorum Ciceronis scriptorum mihi pararem cognitionem. Haec igitur sunt, quae de hoc me juvenili con mine praemonenda duxi: quod quidem si aliquam ceri virorum doctorum approbationem reportasso intellexero, in sinu gaudebo.

Antequam ad periractandam ipsam quaestionem Progrediamur, primum, ut ratione et Via procedat oratio nostra, placet constituere, quomodo haec disputatio describenda atque dividenda nobis visa sit. Circumspicientibus vero nobis, quae tandem optima esset lianc quaestionem pertractandi ratio, maxime

consentaneum visum est, quinque eam absolvere par

tibus. Primum enim exponendum erit, qualis apud Romanos ante Ciceronem fuerit philosophiae status, ut, quid philosophia apud illas per Cicerotiem Profecerit, clarius perspici possit. His expositis, ad ipsum Ciceronem transgrediemur in qua disputationis parte primum ejus ita, quatenus ad hujus quaestionis finem spectat, paucis complectenda, deinde vero ejus philosophandi ratio universe illustranda, denique

29쪽

sontium ex quibus Cicero hausit brevis disquisitio deiida erit. Sequentes disputationis paretes philosophi nostri sententiam de dialectiea, physica et elisica contineburit. oti denique Gisputationi finem imponet epilogus, in quo singula Ciceronis in philo

sophiam merita, quae superioribus disputationis part 'ius diligentius investigata uberiusque ΣΡlauata erant, brevissime enumerabuntur, ita quidem, ut uno ocularum obtutu conspici possint.1 Haec est veterum philosophiae divisio. Cic. in IV. 2. ubi v. D'vis. s. 4. 24 sq. Acad. I. 5. de Orat L 15 de Legg. I. 23. V. I. R. Thorbocho ii disserto philos ita Annal. eadem. υgd. - Bat anni 1818. 'P. 13. qui I uda Diog. Laerti prooem. 18. et Seuec. P. M.

30쪽

Romani, qui rerum gestarum magnitudine immortalem sibi pepererim gloriam, haud parem in artibus atque litteris adepti sunt famam. Etenim Roma, xudi ac seroci et undecunque collecta hominum turba condita, et a bellicosis potentibusque vulis, qui

crescentem OVae civitatis Potentiam infringere studebant, circumdata et quasi circumsessa erat Hirio factum, ut gens romana, a primis civitatis initiis Contingis occupata bellis, omnem gloriae magnitudi-Nem in armis atque virium robore sitam esse sibi Persuaderet. Splendidae quas de alienis nationibus re- Portabant Victoriae magnos iis spiritus attulerunt, et invictam quandam fiduciam in suis hibus positam iraspiraverunt. i incipes atque nobiles, qui civitatis