장음표시 사용
21쪽
tu, anno decurso ex Goritia Venetias perrexit, pro deplorata gutta se rena , Hamvp-ιν Vocant, aliquod auxilium quaesitura , fortunatior, si suam caecitatem fatorum iniquitati reliquisset. Post experientissimorum Medicorum vanos conatus, suadentium Empyricorum ausus intrepide sustinet, se se in fusilis argenti calicem gerabit (n ingurgitat. Statim, veluti cucula epota, somno se tradit. O Superi , qui nos amnes, qui nos ignes expiabunt Recollecta, psallere occipit, choreas ducere, aestu percita inordinate cursitare , specie in cachinnos effusis, & momento collacrymantis. Quod adstantibus horrendum terriculamentum fuit , occluso ore sit ven- triloqua αναφphαυhc, metallica saevitie occultissime in spiritus se se effundente. Postera die alvus maligne solvitur , levi animi deliquio corripitur. Tertia die, . ac quarta in eodem propositio perseVerans, cum eamdem execrandam potionem degluttisset, paulatim, & sensim vires oblanguescere , sensus obscurari , ac misceri rationem ; malignis spasimis distorqueri. Septima die latenter moritur ; monstrosa vultus foeditate, revulsis extra orbitam oculis, totoque corpore ad instar aridissimi sceleti con
tracto , ac nigrore obsito, tamquam si quatuor menses a furca pependisset; Vomica liquoris aeterni intra praecordia depascente. Quod sequitur, ergastulis , equuleis, ac crucibus dignum. Quidam nobilissimus Eques, supra annum sexagesimum , elapso proxime Aprili, Diis genitus , parentibus , avis, atavisque S. S. prognatus , fellas curules, trabeas purpureas , chlamydas (o ipse enumerans , ex multorum annorUm CUrsu, conqueritur de renum, & vesicae ubtiis. Atrocissimos dolores subinde perpetitur , quibus sedandis saepe sis pius sanguis e vena mittitur, remediis delenificis usus, is reo: (p), reliquos dies tolerabiliter transigebat; sed ad tempus redibat carnifex ille
dolor, Sc mox solita admovebat tormenta. Tandem Generosissimus Vir pertaesus , ac defatigatus tam crudeles amplius dolores perferre plurium Medicorum consilio usus, fusilis metalli pateram absorbet. Nullius noxae particeps, fraudulenter delinitus , omnia sibi prospera auguratur: tertia, ac quarta die mortiferum poculum rursus epotus , totus horrore concutitur : insidiosissimus hostis se se in penetralia insinuat, estatum corpus labascit, spasmata corripiunt, tormina Ventrem dilacerant, Sc tamquam ab affuso atramento frustillatim incidunt: nugari, desipere ac leviter contremiscere et nigrae quinta die dejectiones apparente sexta die horridulus inter suorum amplexus animam eXhalat veluti molli sopore exsolutus. Vacillant ad hoc scelus exarandum litterae. In conspectu Solis ilia sinu suorum , in oculis omnium, necessariis spectantibus truculentum facinus peractum est. Non indigemus testibus, o Superi, o Caeli spectabile lumen, vos, vos in vocem erumpite. O Reges, o Principes, cur
22쪽
ri tempore cum suis circumstantiis centum Paradrimata conspicua sient, severissimo judicio enucleabuntur , veluti sub jussistimis Nomothetis, usque ad divisionem animae, & medullam resecabuntur. Ventum est ad Retiarios. Nempe altera centuria, promulgabitur. Omium nimirum Auctores, veluti Myrmillones ta Samnites in Saturnalibus gladiatores usque ad internecionem, (r digladiantes, combnus , & adversis frontibus singulari certamine --φαλοι decertabunt. Omnes primi iubsellii, & ex Classicorum prosapia, qui a Graecis, & Latinis temporibus hachseret (i Usque ad nostra tempora, Uno ore, im concussi , pronuntiarunt Argentum ViVum esse exitiale venenum , canis Cerberi spumam, ex trifauci ore emanantem, in Cocyto , & stygiis lacubus laticem effluentem ad perniciem humani generis. Interea pro arrabone, pignore & fide totius summae persolvendae, ta in specimine , Plinius conterraneus meus, pars solutionis , in campum prodit: tamquam quaesitor Minos, urnam movet, & alta & quasi pro
conia voce exclamat: Argentum visum, vomica liquoris aeterni, venenuxv rerum omnium et Exes, ac perrumpit vaga permanans tabe dira. Lib. 33. 6. Suspicatur Ardoynus Plinium, qui uno. Volumine Graeciam, ta Latium conclusit, hanc perio am excerpsisse Ex Erasistrato de Theriaris, O AD xi armaris ; quae omnia injuria temporum perierunt. Tota posteritas Plinio subscribit, , veluti Senatus consultum veneratur, & vivae vocis oracula in omnium animis disseminat. Quis non contremiscat Quis avideat recalcitrare Quis non pavidus concutiatur Dioscorides inter Graecos tanti ponderis, Medicus vetustissimus, Praexa- θειc cpreeeec , e tot Tnc meticvc, truum XAeoπάτρα , lv Ap -iu (t ) ; facio let, tiginosus , inter septica validissima reponit argentum vivum. Caeterum hydrargyros epota habet Tim pernicialem. et rep=υpoc 'obtacet est petisty eb in lib. v. c. I IO. Tta rapta Tae ivroc. Suo enim pondere erodit interna. Remedio est lac copiosum, subinde epotum, & vomb
Fernelius acerrimus Mercurii rapugnator, ore dente, lingua, cal reo , calcibus in metallUm irruit, tonat, fulminat. Tanta rabie excaecatus , tantoque furore percitus Metro' v ται (u , ut eXtra se ipsum rapiatur. Agyrtas omnes Mercuriales, & tonsores ad biremes, ad laqueos, ad si curim proclamZt. Joannes Baptista Montanus Veronensis, Fracastorio coaevus, Litterat
tum splendidissimum sydus, Medicorum alpha & omega, frequentissime ex publico suggestu Patavii indigia bundus exclamabat ad suos Auditores, undequaque gentiUm affatim affuentes, enarrante Cratone G SI SCIRE
TIS DOMINI, QUOT MORTUI SUNT EX USU MERCURII ,
MIRAREMINI. Gliscebat enim in dies magis, ac magis , similiter tunc C et temporis( r Mutuam caedem. super faciem , vixit tempore Cleopatrae res s) Unanimiter. Antonii.
23쪽
temporis pestis mercurialis, urgentibus Fatis, quae Montano vindice, ac tanto objurgatore indigebat. Ne arbitreris, Amicissime Dover, Te cum solo Plinio, Dioscoride, Fernelio , Montano, rem habiturum; Centum calami, centum ora, occentum linguae propediem prodibunt, & robusti carminis offas projicient , , centeno gutture per despuent, & pessundabunt tam pestilentes magis ros. Cohors centiceps aeneis loricis munita in albo descripta in arenam jam jam eruptura. Adveniet justum tempus pugnae; sed nomdum arcessimus ; ut ex Sidonio canes , etsi non latrant, hirriunt tamen. In tanta Epistolae brevitate, tecum non po is sum digladiari; sed tantum proludere, progymnasmate quodam, & praeexercitatione futuri conflictus. Promulside quadam eX Petronio tecum jocamur , non exertis lacertis dimicamuS. Recantatis tam exitialis metalli encomtis, veluti ex longo somno exper rectus ad meliorem frugem redibis. Redibunt circumpedes tui , fortasse
ex hoc delirio, ab omnibus derisi , de consputi. Si deditionem paras, arma , Sc calamum projicio; si tempestive resipias, quae dicta sunt, indiacta sunto , quae scripta sunt, Tardipedi Deo , infelicibus lignis ubi danda ,rumbabus manibus devoveamus. Potius sacrificandum Mercurialibus Gratiis , ut Xenocratem Plato facere jubebat , de Mercurio Argicidae, qui Canem Argum sustulit, id est ma e , αρματα suriosas cogitationes ex L. TEetge ad Hesiodum. Quo auxiliatore, tamquam caelesti alexica-co , in tanta universali, & populari insania ali quantum indigemus t Osimihi dextero Hercule Dii arrideant, & tibi (x auxiliatrices in
Dias porrexerint, quot aris anathemata , & soteria lLibidino lis immolabitur Caper , Et Agna tempestatibus.
Sed nolo sermonem meum longius evagan : CT χaeue vom πυθινCharites ex Homero multiplicitate verborum non gaudent. Per Hygeam , per Panacean, per AEsculapium , per Flippocratis Genium; neque enim habeo arctius vinculum, quo te obstringam ; H dra diro Homnem tradas protervis in mare Creticum , portare ventis; illas pi idas mercuriales effinge, protere. Averruncis Diis suspende cymbala, vela tisque comis novi propositi tenax , grandi auctoramento devinctus, totum
te ipsum ejurabis. Libero Patri , de laetioribus Diis indulgendum , inter scyphos jocosa, & seria misceamus sine supercilio veteris pocula Massici, Caecuba exsiccemus, servata centum clavibus. Dolia, de serias veteris fuliginis tesiae denigratas relinamus. myoc Umoompo. ex Hippocrateianicum humanae caducitatis solatitam. Haeret unimo quod Thomas Morus miseris mortalibus cpθολ ιι α λιν ( T illud , austeritatem Zenonis redolens , dc laxamentum.
24쪽
Ac , sep et Micoμm .inperiis it . Utinam huic sodalitio interesset D. Jacobus Hay M. D. experientissimus senex Scoto - Britannus, symposiastes meUS egregius , & vetus consodali,. Millies Venetiis tibi salutem propinavit plenis faucibus , dum oμο- hae,... (b) rapiebamus occasionem de die , & dulciter desipiebamus in lo- eo. Nunc vero Londini, ut audio, consedit, senio confectus, & viribus destitutus, expectans non iniquo animo inexorabilem metam, & Fatorum arbitria. Sed heu, heu si Apu*- ΠMetia (c non effugimus. Illum
a me multum salvere, deprecor , de eXoro. Interea Ballonium, nuperrime in tuam clientelam receptum , ama , ve, & Achaicis Vocibus respersum, a me vero suo Latio restitutum , magis, & magis exosculare. bi amabilitas nostra placet, si tibi ambo accepti sumus, in eodem contubernio conquiescimus , & aspectu tuo recreati, auram, de spiritum recipimus. Vale praestantissime Dover, ut Populares tui valeant, quos opera tua Valere facis. aetatem Asculapidum proetergrediaris' firmus, & solidus, crud* senectutis , & lentae vivacitatis exemplum ; Grande artis documentum, Medicus senex , Posseritate futuis
Venetiis X. Octobris MDCCXXXV.
terra genitus, sub terram moris
Ergo lagena mihi terrea plena vini.
bo Sub eodem fumo. s. o illachrymabilem Platona.
25쪽
MEDICI PARISIENSIS CELEBERRIMI,
O ANNES TAS SINUS ealidus temperie se secus, timneri ita gens ( ut ferebatur ) , vertigine oppressus, linguaeque
minime continens repente concidit: obmutuit. Paullo ante gravi metu perculsus fuerat. Fandi impotens quidem, alloquentibus annuebat et defignabat locum dolentem ad dextras lateris dextripartes , qua septum alluit. Frontem ac tempora contingenti, adurens flammeusque eator percipiebatur. Paro 'o solutus intolerabili capitis dolore captum se narrabat. Ex intervallis exsiliebat, insuctabatque phreniticorum more, non eo ellebatur , deinde obtumescebat, O velut spore vigilanti occupatus delirioque jacebat: dein rursum exsiliebat, indecore sese componens , omniaque projiciens. Ad se rediit multis ultro citro tentatis. Dextrum latus dolere narrabat , O sinistrum ante doluisse. Olim sanguinem ore resectoreat Ufarim. Henam semimus. A secta Vena repetit malum: eoepitque sata periodo reverti id que noctu. Restitutus tandem de reliquiis doloris in latere es e pite qἐerebatur , febre carebat, urinae non illaudabiles. Nisi sedula custodia impeditus , horrenda fecisset. Spiratio frequens , parva, non magna, rara , licet delirus: aliquando parum elato pectore spirabat, frequens es humile , ilia ducendo : H pochondriacum aliquid congenitum erat: Pulmonicum quid. Pul hant et aut a pure vaporem, aut tuberculum , aut convulseonem articulorum , pulmonis mi adhaestim; sectio usio , aut maturatio flagitabatur ; omnia in an-eipiti erant: Alii ephialtem, aut Opachondriacum susspirabantur. Post magnam purgationem convaluit. Eruperant paullo ante ambiiclis smiles puclula: an quia splenicus ' ultimae dejectiones albicabant: an quia abscessus ruptus es Praeter
26쪽
23 COMMENTARIUS. ADmirabile aliquid atque stupendum haec habuit historia, quod sere& invasionis modus, & progressus, ta eventus nestio quid habuerit communem aliorum morborum sortem superans. Sanus erat, & inte- Dolores fuga-gra fruens valetudine, nisi quod aliquando de latere dextro quereretur, aliquando de hypochondrio sinistro : at id quod in utraque parte sentie- SVS 'es' hatur, non credebatur tanti esse, ut propterea Medicorum advocato cor filio, ejus ratio de cura haberetur. In progressu & eventu non minimum quoque admirationis fuit. Haerebamus in eo ut causa quaereretur hujus Perioduae in mali, nec tantum hoc, sed cur certa stataque periodo rediret. Quam- omnibui rem quam non dubitamus nil in natura fieri, sive ad valetudinem , silve ad h- cibum Sc potum, sive ad humores , sive ad actiones muniaque naturae pertineat, sine periodo de certa circuitione. Immo dum loquitur Hippocrates de oculorum firmitate, quae quum adest, longioris vitae nota est, Impari annosin minus, brevioris, vult impari anno hominem mori, si impari anno oculorum vis pereat. Et in redem Ioco idem Hippocrates dierum im- ,si uis paritatem in magnis, temporis dc aetatis puerorum mutationibus obserVat. milia diuise Eventus vero valde fefellit, quod mortis potius quam ullius melioris fa- niori, ohaesiti spes foret aliqua. Quod tam repente insolens hoc malum inva serit, id Fgnum, primus observat Hippocrates qui generaliter de omnibus morbis pronum
dunt, sed quae sensiim collecta sunt affatim magnoque insultu sese produnt ac proserunt. Nec enim tam subita est ad opprimendum generatio , quam ipsius adorsio dc insultus. Sed quum corpus jam semen morbi in se conceptum fovet de alit, minima etiam occasione detegitur ac elucescit. Quod omnium apertissime Galenus explicat his Verbis , in comm. in IV. Paeris. in v (a : Corpore nostro ad morbosam dispositionem parato, ita ut prope q. acutor completa jam sit , externum quippiam obveniens eam manifesat: nam vel Febrem accendit, vel catarrhum proritat, vel capitis dolorem excitat. Doladora eo contiuenter ad morbose assectionis praeparationem non sine periculo lamguent. Pluraque eo loci ea de re conscripta sunt, quibus demonstratur quanta sit vis causarum muce rediph-ων ( b ) in morbis excitandis, non generandis: aliud enim est v,porum acta. (c aliud dimovi (d). Causa externa morbum quidem, aut dispositionem aliquam sui generis excitat . ut 'R 'Urmsolatio dolorem capitis a simplici intemperie, sed ad excitandum, irritandumque aliquid confert: quod a me in libro con filiorum pluribu, di ctum est ad evertendam Oeorum opinionem , qui causas procatarcticas in morbum daagnosi pro nihilo ducendas putant. Duo hoc loco disputare non erat praeter rem, prius quum tantus calor fuerit in capite quomodo a) Acutorum, b Procatara earum, . Exacerbari. c. Generara.
27쪽
Hoc aperti Sme mlt GaI. comm. inpari. I S. lib. I. Prorrh.
non febricitarit Z Et an tantus morbus sine febre esse potuerit Z accedit& illud, quod ista additio in aegris, sine febre 'sit, re, setoc an, vel aeνύ- ω:, non temere ab Hippocrate ad rerum distinctionem usurpatur. Non potuisse esse sine febre ex eo contendere posset quis, primum quod omnis paene morbus febris sit, quod nullus sine febre sit, quod nullus sine febre moriatur: sed haec Di sis: (e non sunt audienda. I. Omnis morbus febris dicitur, quod nullus fere sit aeque communis ac febris, dc qui facilius occurrat, dc quod fere omni morbo comitatum praebeat : quod
Hippocrates disiincte pronuntiat, Communis mus morbus febrius es, e febris ipsa, es omnium morborum comes es, praesertim tamen ex inflammatione , es tensone abscessuum: quod non abs re adjectum est, ut excludantur morbi aliquot frigidissimi, quorum febres comites non sunt. Id plenius Galenus explicavit his verbis : Omnino in acutis morbis febres sunt continuae: rari enim sunt ex ipsis quibus febres non adsunt continuae ut apoplexia , dc in v. Aphor. lib. I. febres continuae sunt inseparabiles a morbis acutis : quod bifariam audiendum , vel quod nullus sit morbus acutus , cui non annexa sit febris, vel quod quae febres continuae morbis acutis annectuntur, hae
simul dc incipiunt, & desinunt cum morbo acuto : & id est oes hiat sis ). Non placet prior explicatio , posterior probabilis est. a Quum nemo dicitur sine febre mori, id de febre marasimode audiendum est. Sed ad haec omnia illud adduci potest, quod latissime patet. Ex morbis quidam sunt febres ipsae, quidam febres comites habent, atque eae comites febres aliquando nil habent aboM- g) , ut dicatur aeger febrire nec ne, nil intersit: aliquando sunt magni momenti: alias mites sunt admodum , aut saltem tales apparent , quum in recessu perniciem moliantur , 3 ut febres hae quae partis alicujus principis aeta piropar h sequuntur; aegri enim sine sensu, & nil tale cogitantibus Medicis moriuntur. Et hoc bonorum omnium auctor Hippocrates observat , qui dum loquitur de febre quae viatium in utero & perniciem jam perfectam consequitur, mait Wv esse ib/x ore, id est febrem esse mitem & mansuetam, Ut videtur. Et hac no-ura memoria a corruptione uteri observatum est primates mulieres interiisse, febre latente & blande aegras tractante, quod exspectationem spemque Medicorum non sine infamiae nota & ignorantiae: suspicione decepit. Praeter istas differentias febris numquam a quoquam observatas, est & alia quid peculiare in febribus observandum: aliquando enim vis ipsius febris in partem aliquam sevit, ut aeger tantum vel se capite dolere dicat, vel renes, vel aliquam assici aliam partem, Ut febris aliquo modo m*dixi is (
dicatur; (de quo plenius in alia historia dicturos pollicemur. Quod
evenire puto vel quum peculiaris in parte aliqua infirmitas est & vitium, vel quum febris ipsius subjectum est potius teter quidam vapor, qui prout vel sin has partea, vel in illas repit, ita quoque sui notas & signa
exhibet:(e ) Indistincte. (h Corruptionem.( f In separabiliter se habete. ci Cephalica , capitalis. g) Effatu dignum.
28쪽
exhibet: s quod & exemplis illustrandum est, ta auctoritate, quoniam
ad id quod hoc loco tractatur , maxime pertinet. Audivimus ObserV- tum esse ab Hippocrate in Coacis ( quoniam nondum locum legisse contigit ) rigores aut horrores inanes in febrium paroxysmis translationem in caput afferre symptomaticam , 6 id est, dum effertur vapor febrilis a foco, aut tenuis ichor, qui natUram pertUrbans, & calorem assiciensy, eumdem foris intro revocat, unde aut rigor, aut frigus insequitur periodiacum. Quod si hoc frustra fiat, & potius recta caput vapor appetat, ac si constituatur firmeturque sedes in capite, dolor oboritur Levissimus , Madurentis in toto capite coloris sensus excitatur et in ceteris partibus nil simile percipitur : ta vulgus se febrem in capite habere narrat. Item in passim vagantibus febribus periodicis, quum semen morbi exstinctum videretur , certis quibusdam diebus , ac si novus paroxysimus suscitandus foret, calor aut in capite summus, aut in alia parte, & dolor excitatur et quod sit aut ob paucitatem materiar, aut quia ea nondum satis apta est ad putrendum & motum. Denique in febrium ineuntibus paroxysmis
praeter consuetudinem quaedam symptomata apparent, aut ingens capitis solius dolor , aut brachii, aut cruris, aut velut incubus , aut suffocatio, nonnullis quaedam contractiunculae convulsionibUs similes, non autem manifestus quidam calor apparet in toto corpore, a quo febris suam essentiam nanciscitur. Quod fit, meo judicio, propter aliquam separationem & secretionem materiei, quae non per Venas, sed per arterias aut nervos, aut
inanes quosdam maeandros irrepens insolentia quaedam symptomata procreat ac progignit. Quod & confirmant ea quae scripsit Galenus dum rationem reddidit cur in principiis febrium aliquando delirent aegri, aut strangulentur, aut suffocentur, aut terrificum aliquid patiantur, aut etiam Lepe moriantur. Et Hippocrates de iis scripsit, in principiis febrium si a delirium accesserit , sive alicujus membri sideratio , periturum hominem sciendum est , si non optimum aliquod signum apparuerit. 8 Ex quibus omnibus apparet contingere siepe ut movetatur materia tum suo ipsius nultu atque sponte, utpote animata & excitata suo spiritu & ichore, (nullus enim humor sine aut flatu aut ichore cito impellitur ) tum naturae vi pellente; ta tum in partem aliquam vis atque impetus iste & impressio redundat: ' quod huic aegro nostro coinigisse certum est. Unde quaeri posset, an satius sit in unam tantum partem vim istius tempestatis febrilis redundasse, an in totum corpus: nam si in totum corpus malum aequabiliter repat, plures ta partes eae facultates laeduntur. Contra melius esset diffundi hoc totum virus , & in multas corporis partes dissipari, quam ita confertim & gregatim in unam principem partem insultasse atque impetu ruisse. Finem facturus, commemorabilem locum , eae ad rem ma-Nime pertinentem adducam , Ut appareat , quomodo humor in corpore diu stabulatus & suppressius, visus sit tandem , qua data porta, irruisse in partem aliquam, gravissime illam labefecisse. Hippocratis haec verba sunt: Ouibus lumboram tenues es diuturni dolores, es ad homo ondrium reduecti reυocatique , O ciborum aversio cum febre, dolor is valens intentusque ad caput perveniens cito cum quadam con Fone interimit: Id est, sie-
ictor animant morbos Pari. g. lib., Prorrh.
29쪽
pe circum hypochondria latet humor, qui diuturnitate malitia acquisita dum saevit, furit ac Virus exerit , dum caput appetit , horrenda symptomata invehit; fusiorem explanationem adduximus in nostris Consiliis, Min libro Definitionum no rariem : Tertiam partem eX tribus propositis, Ni mirum cur Hippocrates saepe addat, Arvωζ, ἀπη - laro aut νήυ πυpm , paullo post explicabimus, ut rerum vitetur confusio. sidus Actis. Hoc additur ad explicationem eorum quae postea dicentur : nam paullo post dicitur linguae incontinens factus suisse , quod affectionis,melancholicae indeae est ex Galeno, ut postea apparebit : Item quum ex inspectione faciei, capilli, oculorum & habitus, aliquid fovere hypochondriacum suspicio fuit: & non abs re: nam eventus docuit latitasse nescio quid jam diu in utroque hypochondrio , praesertim in sinistro, quod tam diri morbi occasio ac parens fuerit. Ceterum duo melancholicorum genera reperio, unum per se, alterum per accidens : per se quidem ut qui calis do & sicco sunt terriperamento, hirsuti oc squalidi sunt, praesertim sit angustiores venas habent: nam eX gracilibus quidam sunt xsc βοι (I , ut 6. Didemiorum , alii sunt Metrao βοι ( m ) : quibus angustia vasorum est , iis major est in hypochondriacam affectionem propensiso Io. Per accidens vero ut sanguinei temperamento: nam dum corpus an) re,ditur , aut aliqua alia causa inciderit facile mastam sanguinis alterans, si cile sanguis denigrescit : re in ejusmodi sanguineis est quaedam hisua (o , sed est cum torvitate quadam re maesto vultu. Quod Hippocrates animadvertit paucis verbis explicans posterius genus melancholicorum: & amplissime Galenus in Commentario explicaae & alio in loco. Et prout est dispositio & inclinatio ad melancholicum temperamentum, ita eae ad Tatis spretata, (p). Vide plura initio Tomi primi Consuorum. Veneri in ulgens. IaHaec causa esse potest forte cur cerebrum infirmius redditum sit, ecideo ad vim morbi excipiendam opportunius. Nam ut Hippocrates docet , Semen robus i mum est quid, quoniam a Veneris i sti etiam minima re excreeta, imbecilles e cimur. Venus digerit, desiccat & dissipat: non tam quia (ut ait Galenus) corpus virosum eXcernitur, quam quia multi coeffunduntur spiritus, & ipsa voluptas per se etiam resolvit. Hippocrates vero Usum Veneris calefacere, nedum refrigerare, ait, non solum propter motum ipsum qui calefacit, sed ob frigiditatis incretionem. Coitus, ait, exterauat, humectat, calefacit: Ia Calescit ob laborem es frigiditatis excretionem et attenuat ob evacuationem : humectat ob colhquationis reliquias in compore sactas. Sed cur semen ipsum excretum frigiditatem vocat Bifariam hoc debet intelligi, vel quia semen quum sit quid desectum e parte sper
venosi, venas latas habentes.(m venas ieetues dc exiguas habentes.
30쪽
matica, quae natura frigida est, frigidum sit ex se, calidum ob spirituum
perfusionem et item omne aqueum ratione sui frigidum iest 13 , quomodo sanguis natura frigidus ab eodem Hippocrate statuitur : vel excerni frigiditas dicetur, quoniam diffunditur per coitum pituita , & serosum pitubiosumque excrementum, cujus eXcretio juVat: quomodo Hippocrates voluit veneris usum frigidis , & a pituita natis morbis conducere et quod Aristoteles amplius explicavit. Vertigine oppressus, linguaeque minime continens concidit. Ob inordinatum spirituum motum vertigines fieri, ac praesertim animalium, illud jam testatum est. Et non mirum si elati inferne vapores , praesertim maligni, dum percellunt spiritus animales & perturbant, ve tiginem inducunt et in iis enim potius spectatur qualitas cerebro infensa quam quantitas: alioqui a cibo dum blandus somnus nos capit, vertiginosi redderemur. Eam vertiginem quae aegrum nostrum prehendit, calo- rem capitis summum, & arteriarum pulsum Hippocrates quasi hanc historiam describens, de Galenus intCommento ad vivum expressit : suibusta sobribus Neristimes a principio es capitis pulsus sunt, his ad judicationem, quo sobris accessio fit, s delirent, nil mirum. Galenus in com. ait contimgore, ut ab initio febres moderatae At, sed i m omata caput infestini, ob exu sionem, Nes exhalationem humorum in ventriculi corpore contentorum. Et paullo ante, quum caput circum agi Videtur Ityoc (q) , quum tenebricosum
tuos motionem, qui vel localem in cerebro generationem habet, vel sursum in infernis fertur partibus. Et quod notandum es, scribit omnes has tenebricosas dispositones medium quoddam tenere inter id quod periculo vacat, es perniciosum. Nam quum natura, sive caliditas nativa conatur humores fundere ac dissolvere, in hoc vis ejus quidem apparet, quia si extreme languida foret, quod es plas Q, (s Vocat Hippocrates, ne aggrederetur quidem, sed quia omnino extenuare ipsos vapores, & per insensiiles meatus excernere non potest, in hoc languere dicitur ad aliquid , non omnino. Sic languor iste non est periculosus facta comparatione ad ita (t). Et in eo sensu sudor dicitur signum esse & naturae validae de imbecillae: validae quidem, quia conatus iste & Vis in excernendo robur aliquod designat et imbecillae autem, quia si naturalis calor omnino validus esset, non in sudorem, sed in quid tenuius & fuliginem reliquias istas converteret ac comminueret: quod non intellexit Diocles. Atque inter ea quae ex Commentario praedicto excerpi possunt notare maxime oportet initio febrium, sive febris manifesta sit, sive principium tantum sit febris, sive conatus tantum naturae, quum alioqui omnia mitia sint fatis , caput aliquando invadi solere a vapore maligno qui caput percellens & replens,& velut localem in cerebro febrem pariens pullum in temporibus, c