장음표시 사용
41쪽
seruperint, ibi sese obtrudentes, conculcantes ac opprimentes, tunc humorum sit , ut illo loco loquitur Hippocrates , & illam humorum Tecm algor, dc per caloris oppressionem , viarumque interceptionem , partium refrigeratio consequitur. Sic quum commotis, aut consu- sis, aut aliter affectis humoribus de sanguine c*ωriai (g contingunt, aut cum calore , aut tepore, aut humiditate, aut sudore , aut algore, prout haec aut illa offerunt sese, ita medendi consilium variabit. Totam vero rationem generandae phrenitidis & affectuum melancholicorum tradit in
' b Sem libris do morbis his verbis : Uuum bilis commota suerit in venas, es ad fam guinem ingressa fuerit, tune sanguinem dimovet ex propria motione es solita compage , item serosum Facit se calefacit II. Cales Aus autem corpus recalefacis , O febrit homo es demit. In Graeco est, Gradi et Inopnσε .s e B-
dictionem sim reis. ( m ) : ut hic sit sensus, Bilis dimovet sanguinem eae
propria motione & naturali, item tu cur1sas: , convertit in ichorem , serum , tamquam eX propria natura, consistentiaque emovens.
Nisi quis dicat verbum, n) esse absolutum, & nullam motionem Lib. 1. da significare. Et sub finem libri ejusdem ita scribit: Defieiunt homines san-
morbii, guine corrupto, es ex consueta motione emoto. Et alio in loco et Dolore caput repente dolet, O aeger impotens si, quum atra bilis in capite commota laxerit, maxime in partem in qua plurimae sunt venae, in collum, inquam, O pectus. Sic is q. acutorum, ut ante dictum est, ad generationem istorum gravium morborum ruc im ac (o fieri ait hoc loco isrecem lae et c Ehub eccmφάcis: a . Quae omnia quum obscura sint, ita accipienda sunt: San guis ad sapientiam facit, ut ipse ait, ( alio loco: de aere & spiritu idem dicit, ) id est, dum sanguis complectens reliquos humores naturales,
suas habet inclinationes, momenta, re motus, necnon propriam suam compagem consistentiamque retinet, tunc homo mente constat, & deliramenti nihil in se habet: sed quum commotis humoribus, tum iis qui extra venas sunt, tum iis qui in venis sunt, sanguini & sua motio deest & coma, pages, necnon acquisita seri & ichoris natura, alteratio contingit, necesse est tunc alienationem quamdam induci, utpote alterato eo quod in primis ad sapientiam facit. Sed quaerat quis, an quum phrenitis fit & calidus affectus , necnon vertigo , aut epilepsia aut caros, aut apoplexia , numquid humorum & s sit, quod in quarto acutorum vult, & declinatio sit a propria motione & systas 3 Ita sane. Nam ut postea docebimus, delirium a phrenitide distinguitur, quod in delirio humor perfluat venas, in phreni-(g Aphoniae. Om Compagis.
42쪽
phrenitide e vasis aut egressus videatur , aut saltem impactus , id quod phreniisdi, σαων χων (q) proprie dici potest. Ut tamen ingenue dicam in utrisque o deliri -- affectibus idem & eodem modo fieri existimo. Ceterum ambiguum la- plicii disjntet in vocibus octinc & coeaestu (r : nam aliquando idem sonant, ut apud Galenum To et Thin Wάσιν (s) pro cυσασα sumitur. Συφὰci: crassitudinem , coagmhntationem , substantiam, corpus cia concretionem significat, CornariUS Vertit compagem. Erasin duo contraria significat apud classicos , diremptum , seditionem, discordiarn, controversiam, item flationem, flabilitatem, constantiam ut et 8 κινάca t) opponatur, & σέων-opponatur TM κσεώθου (u . Sic, ut verbo absolvam , ut cataphorae fiant, hemiplegiae, apoplexiae, vertigines, humor primum e proprio motu dimovetur, re compage; deinde quum dimotus est, rursus Tacip , id est, sυσα- Dr habet. Sed hoc quid sibi vult DupleX est racm ei cucamc, una nam Duplex e turalis & vernacula , Sc ante morbi generationem Viget, altera contra Un- ririturam & morbosa, & ea ad inductionem morbi ejusque accretionem se cit : id est , humores prius suam habent quietem , quae si interrumpitur, tum Virus suum exercent, quum agitantur , suam & συφασιν , , propriam virum (x amittunt, alienum Vero accipiunt motum, , dum sese in locum alienum affatim turmatimque conjiciunt ac proripiunt, conculcati quodammodo'de oppressi suam habent quamdam cάνιν, sed alienam
Parox ramo liberatus narrabat se incredibili capitis dolore diuexatum. IgQuum paroxysmus aderat, . & erat omaeo (' , non recitam (e , nec αννεψ (a Is, ut ante demonstravimus, ea faciebat quae delirantium sunt, utpote cerebro affecto : sed non omnino perierat judicium, at ligati erant sensus quodammodo: sed sensus communis vis aliqua supererat. Et ut antea docuimus, alias in cerebro facultas animalis laeditur, alias ratiocin trix ipse. Sic absolutus paroxysimo meminerat fere omnium quae antea acta fuerant , immo de dolorum. Hoc quod dicitur fidem accipit ex horimo Hippoc. sui parte aliquo corporis laborant, ii, s meus aegrotati, r. Aphorismmagna ex parte dolorem non sentiunt. Et is quidem praesente paroxysmo locum dolentem aliquatenus designabat, sed effari non poterat. Simile quid legere est in Epidemiis: Polemarchi uxori in moFbo articulari coxae do- s. Di lor 26. Causa erat quod menses nou prodirent. Vox intercipiebatur per totam noctem ad meridiem. Audiebat es sapiebat, es per mannm Egnificabat quod circa coxam esset dolor. Id quod aegro nostro contigit. Fiebat autem id quia tantum affectum erat cerebrum eg eventu , non per se & primo: alioquin non ita saperet, & meminisset eorum quae acta sunt, & lo, cum designaret. Potius enim spiritus ascensu prohibebantur, quam des. Lensq.(q Stationem habere.( r ) Statio & consistentia s i) Quod cr1ssum est stationem signi-
43쪽
. Epid. octio dia-phragmatis quid faciat. s. Epid.
GaI. c. q. lib. I. iocor. Q. . Epid. s. Dilra. lib. edi lib. 2. de morbis.
censu. Dubiumque esse possit num tristis vir ( b , ut loquitur Hippocrates laboraret, ut materiae virulentae suppressio , cujus pars tenuior
dii (c diapbragmati proxima, ta notam quamdam ei inurens, ipsum
affecerit, & communicatione affectus cerebrum quoque laborarit. Nemo enim dubitat quin affectio diaphragmatis facile cerebro communicetur,
immo ob phlogosin ejus deliria contingant. Quod praeter ea. quae in libris de locis asseel. a Galeno scribuntur, patet, ejus quoque fidem facit histo ria de Tychone, qui quum in pectore percussus esset, affectumque dia phragma, statim deliravit & excitatus est risus 2 vυβέAc , tumultuosus; relicta enim pars spiculi in diaphragmate erat. Ideo enim .ppint (Qdicuntur, quod crumpsi et , ψ cιν (e) conferant, non quod sapientiae sedes sit, sed quoniam mων - mr affectio et si sppim H pp rhrir (F labesa etet. Quamquam ista etiau cppa aerum appellatio non flacet Hippocrati, seque
non videre ait cur ita. vocentur, nec quam Vim ad sapiendum intelligendumque habeant. Sed nil hic de nominibus moror.Phreniticorum more eximiebat ex intemallis. Videor videre illud quod in Epid. scribitur de quodam adolescentes Phrenitico : Huic ait Hippocrates ) Febrii erat adurens , insomnis, mente motus est et smν ἀκώλαψιν proteroo es lasolente quodam modo ; As storei, μά-κEAera, ct 'o λυθεισ: crebro desurgere, pugVare, turpia obloquii: idem in Coianonis famula: Ex dolore capitis incipiente, ait Hippocrates saeroθιν δὲ - , exiit extra se es abalienata est, clamor, querelae multae, raro quies et quae omnia phreniticorum seu proprie, seu improprie dictorum propria sunt: Quo loco notandum valde unum est, quomodo nimirum dolor capitis repente oboriens varias morborum ideas pariat: nam in ista famula phreniticum
cuid attulit, in aliis aliquid epileptici & apoplectici, ut patet ex Aphor sulcumque sani repente dolore capitis capiuntur, es flatim muti sunt, se tum , in septem Aebus pereunt, nis Febris prehenderit 28 : quo loco typum
apoplexite exprimit, ait Galenus. Sed haec duo, muti fiunt , stertunt , characteristica sunt morbi attoniti. Et quum ait, nis febris : declarat auta pituita malum esse , aut a succo melancholico. At si humor est te nuis, efferus, calidus, & calorem inducens in partem quam occupat, alia doloris species & diversis comitata symptomatis eXoritur. Praeterea quum exsiliisset, absurda aliquando dixisset, impetum in assidentes fecis set , involasset in omnes , stragulas abjecisset, indeccire corpus composuis. set, dixi id fecisse phreniticorum more, ac si proprie haec conveniant de lirantibus valde , & phreniticis, fanaticis. Galenus Com. in Prorro licum videtur evertere opinionem eorum qui ex eo phreniticos judicent quod ejulent, vociferentur, de exsiliant: at id verum non esi. Verae
phrenitidis proprium quidem, si nil sit quod impediat; sed in doctrina Hippocratig
44쪽
Hippocratis triplex phrenitis reperiri potest, una vera in inflammatione & comes. in alteratione cerebri posita; altera impropria quae obscura dicitur & ti , para.33. lib.rrquae in alienatione temperamenti cerebri , non solum in alteratione consis it: & ea eo modo se habet ad cerebrum , quo febris hectica ad corpus febrile & hecticum: de qua audiendus est Aphorismus Prorrh. Tremulae , blandae, obscurae es contrectantes de pientiae valde sunt phreniticae : Tertia etiam impropria est, ut quum quis phreniticus quidem est, sed non valde insanit, nec ea facit quae vere phreniticus: id porro fit quoniam praeter humorem biliosum desipientiam facientem, est crassus alius re frigidus qui inducit aliquid comatodes urerapodior (g . Quo modo audiendum
esse vult Galenus illud lib. 3. Epid. Nec phreniticorum insanivit quissuum , P i. .s' quod aliis usuυenit, sed alia quapiam cataphora seges graviter peribant. Illa s. ibo: id. enim tempestate in febres & phrenitides mixtos per quamdam D is (b ,
dc dominatum habebant humores. Nam aegri initio febrium omnes soporosi fiebant, & non valde sitiebant: ta quod febrientibus in suo genere convenit, idem & phreniticis, illi non valde sitiebant, de non insaniebant multum. Vacuitatem sitis Galenus refert ad id, quoniam phrenitici ratione perturbationis mentis non sentiunt se sitire, unde alio loco rexuetrordii (i dicuntur; item , ad extinctionem quamdam facultatis appetentis. Prior ratio non placet: nam quum, ut dixi, omnes deibrantes, etiam dum aestus adest , & indigentia potus, id non sentiunt i meta, nil novum dixit Hippocrates, quum ait istos phreniticos non stiisse : non sitiebant potius ratione mixtae assectionis et quod Galenum non vidisse miror. Sed audiamus Galenum de ista segni cataphora re phrenitide. Non es mirum collectis crudis succis in torpore soporosos fimul O dm Comm. in mentes fieri. Soporosos ex multitudine es frigore Decorum , dementes quod pgrum FG humores putrescentes acrimouiam pariunt es calorem. Non enim audien dimm dum est eos periisse phneniticos Maetre 'κ h), quod lethargus successisset phrenitidi, sed quia phrenitidi junecta foret staex ipb a reso, a (I). Ego Uh
vero non alienum scribere videbor si istam assectionem muta aeriar ( m appello et ea enim est phreniticorum affectio quum in somniculosum coma inciderunt , ita ut oculos tollere non possint, sed lethargicorum more eo
dem loco permaneant. Revera autem iupo muc Domen vere EXpria
mit mmν μέria raemis (n): unde Comarius apud Hippocratem . . Mid mi et a pis affectum vertit, stupida insania ex phrenitide , ta lethargo min. mixta apprehensum. Nil autem hoc loco interest si dicas, ex phrenitideta lethargo , an eκ phrenitide & cataphora: quamquam eorum essentia dissfert. Et quoniam in mentionem etia et o rerum dic incidimus, rerum series & ordo postulat ut aflines dictiones explicemus et hae autem sunt radi, si re mi,* , & o Tvepata Apud Hippocratem multiplex voieclegitur ( forte legendum mppac, ut distinguatur a nomine Tolos, quod it, Ballonii Oper. Tom. III. F solem g Cataphoricum. (I Cataphora lenta. ,s h Excellentiam. (m Typhomaniam. i) Paucibib i. (n) Phrenitis cum lenta in somnum th) Cataphorieos. delatione.
45쪽
solentiam & inanem laetitiam significat. Nomine autem volpu comprehendit febres quasdam ardentes in quibus multa est humiditas juncta, ut etiam initio febrium fracti , debilitatique Sc dissoluti aegri videantur. Quas adumbravit loco prius adducto ex tertio Diae febres ardentes, & initio
bant. Et libro aduersus Lyram mu* Auc νυγετε; sp) e genere humidarum febrium censuit, quod in paroxysmis multo humore totum corpus madet ac tepet, ut mirum non sit si dissipatum Sc dissolutum langueat. Quod etiam ipse Hippocrates demonstrat quum explicat quinque aut sex Tu poc, inquit, nominatur; primum febres sortes tenent, calor acutus , es a gravitate debilitas, crurum et manuum impotentia , inutilia membra sunt. Si quis erigere velit, non erigitur, F quis interrogat, prae dolore non potes respondere. Denique m τυφων is Tu vo us hoc essentia in hoc exsistit, ut praesente caloxe multo , pravo, acri, dissolvente, multa materia facile disssipabili, & corporis natura effeminata re vieta, impotentia sit multa, dis solutio , virium casus aut jactura, re nervorum effeminatio, ut semisidearati, re semimortui jaceant aegri. Unde non abs re forte et et 'or vertit Cornarius, stuporem attonitum , quod in febre Cp. c. resoluti ac languidi decumbant aegri. Quamquam et ac nomen invenerit ab incendio, dicitur enim sit mu is finis , id est incendere, ardere, comburere, non autem rebo vis utipuo deo, id est , inaniter efferri & insolescere: quod mirum est. Si enim ab igne & incendio nomen meruit, 'cur paraphrasi, circumlocutione vertimus, & explicamus io Tu pia c , & et odi per st
porem, impotentiam , virium fractionem , immobilitatem , de ignaviam Haec enim pugnant cum ignis agilitate. Sed calor febrilis pra sertim mul to obrutus humido, ut suam non habeat iaλαμ tu (q) , , in corpore delicato segnitiem , & stupiditatem facile accersit et ut eX eo eventu, tacasu nunc apud Veteres significet d-γjor, raad v, β ire, Ac meta' (r , & Galenus lν 1λ-c si vox mor (i) , sive mor, utroque enim accentu pingitur, kαθε μ uouid est, bardum, mutum, surdum, desidem. Et quoniam etsi Ac. isso, significat, id est mutum, stultum , tum vocissimilitudine, tum significationis proximitate addita littera x, non legunt et pruin, sed ets*λα . : Et sic in Epid. legitur: τυφλον enim caecum significat, item & -ον , id est surdum, & mutum, quod qui natura surdi sunt, & muti exsistunt: item et hoc , pro obscuro , ignaro &inepto sumitur, ut quum m. μέλλοντο; τυφλα (t) dicitur, rerum futurarum inscius. Quod si legendum esset Tu de hic, ceteris omnibus littera Aesset addenda , legendumque olaxpiet , R, Tuohoc, pro Tυ μαγια , Metu poc SI : at hoc alienum est. Es in Epidemiis quum Toν migi ae opponii oeυ -- , Manah - (u , nomine eth Dp estor intelligit irasci nescium , socordem h
(i Rerum futurarum inscius.(ub Supra modum iracundo, maniacos
46쪽
cordem , Veternosum , ignavum , & lentum : ut non tam spectanda sit vocis derivatio rem vis et ii rei ( x , mobilitas enim oc agilitas , & expeditus mPlus potius designaretur, quam casus iste de quo dictum est, quod et oc significet febrem cum stupore quodam & ignavia junctam, dominante humore, & virtute fracta. Quamquam xxv Duo febris mih Duc dicitur, quum hepatis est inflammatio, quemadmodum apυμα.Ac T quum pul mo inflammatus est, dc γυ-ιπελιι rhae ic t Arearυpta, quum ventriculus est affectus. Quo in sensu audiendum illud Hippocratis : Lei riae febres non solvuntur, nisi cholera morbo superveniente : id est, Erysipelas , in ventriculo ob inflammatam in eo bilem & aestuantem non solvitur , nisi evacuatione bilis sursum deorsum, in modum et- χολ-ne- , ut loquitur in Epid. id est, cholerae morbi. Sed ut ad finem res perducatur , revera mu*λ1Inc, & - c legi potest, quod M non dissimilem, et significationem nanciscatur.
Quamquam retinenda potius vox , quam alia, ut litteram A, non cogamur ceteris vocibus quae inde derivantur, addere. Pergamus ad explicandum quomodo aeger noster haberet aliquid phrenbticum. Tria sunt quae phrenitin exprimunt, absurditas verborum, indecora corporis compositio, doloris vacuitas , , additur morum disiimilitudo et quae
tamen delirantium sunt etiam propria: sed delirium est perpetuum, de febris assidua: de quibus plenius paullo dicemus in Comment. insequentem
Qui delirant , si delirandi finem non saciunt & sebriunt, phrenitidis
magna est suspicio ; si ex intervallis delirent, non cymox, sed cum febre orae ae*--n a) ,' sine febre urerire, aut μελανυλia dicitur.)Ita enim G lenus: suum phrenitis es mania mentis noxa si, proprium es maniae febre carere , ut phrenitidis febrem adesse. Sed nunc explicemus differentiam phrenitidis, de unc ' a popia diraeeethcsimac (b , quae in febres continuas cadit : quaeramusque an in phrenitide delirandi sit aliqua intermissio, quoniam vox illa ire quama (c rata Aphori is quum ait, qui parte aliqua co poris laborant, magna ex parte dolorem non sentientes , iis mens aegro-rat: exempli gratia, phreniticus doleat partem aliquam, quum mens ei aegrota sit an dolorem non sentit etέ id est, per vices de intervalla aliqua8 Nam si delirium est perpetuum, consentaneum est Ut perpetuo dolorem non sentiat, & non sitiat, siquidem non sentit se potu indigere: Bifariam hoc debet intelligi, vel enim Hippocrates dixit, dolorem
non sentiunt Tre Mo , tametsi mens aegrotet, ut moneat nos attendere diligenter ad delirantes , qui tametsi aliquando sapiant, sentiantque dolorem , & de eo aliquid commententur, tamen dicentur delirare tametsi ali-F a quando(x Ab eo quod est incendere, arde- ( a ) Delirium
re, comburere. b) Levis mentis emotionis & iubdem di) Per excellentiam. Iirii.
47쪽
quindo doloris se sensum habere dicant: satis est sis et o.m, id est, O magna ex parte, dolorem non sentiant. Vel ita audiendum est , ut perbretatio io. , Voccm T crebras in delirantibus mutationes intelligat, ut delitent... , . . modo audiendo, modo Videndo, aut simili aliqua alia ratione: nec est idem delirii typus, nec in eodem se subjecto , sensumque eXercet inens delira. Itaque phrenitici non delirabunt mmes, sed semper, quUTu foveatur malum in cerebro eo modo quem Galenus exprimit, de in livis de locis patientibus, & in Epidemiis ut paullo ante adu 'bravimus et Ardemtium febrium es phrenitidis idem auctor es: Sed quum in vasorum capediniabus una cum sanguine continetur flava bilis , utcumque accendatur, febres, a dentes fiunt , praesertim 3 a. F tu pulmonis denis , aut jecoris, aut ventris.( maxime vero circum os ejus , ut Com. in pari. 3 3. seel. 3. lib. 3. Epid. mgor unde. notat, O part. S. seel. I. lib. I. Epid. bilis effervescit. Si quando ad si lidas partes pervenerit, se permeaeterit , rigorem efficiet. Sinis ad cerebrum ejusque membranas si impacta, phrenitides inducit. Verum priusquam inhaerestat perfluens venas in his Has , non phrenitides , verum ea quae in vigoriabus adsunt febrium Abria excitat. Sic bilis, in clo satu au ino ad caput sublata, ct in cerebro desaea: ejusque membranis , phrenitides generaυit 33, Ergo in mes'. 'et u d) adhuc vagatur humor perfluitque , & permeat venas , in phrenitide e conceptaculis egressus est , & contumaciter ad pa tes adhaerescit. Et Gallanu; aperte explicat illud quod obscure dictum De phrenti, est ante ab Hippocrate quum scripsit: quum vero humor in locos fludi de abunde. xerit, stationemque habuerit. Superest ut nodum distatvamus de febre in qua quis delirat. Nam si phrenitis est, necessario febris magnarum inflammationum comes est , sed est phrenitidis tantum symptoma , ut contra febrium proprie dictarum in quibus certa pars affecta non est, delirium
symptoma exsistit. De iis autem ita sentit Galenus , Delirare solent aliqui ob vitium quod in ore ventriculi e Fu, O in febribus ardentibus, O in pSri eumonia , O in pheuritiae 3 . Sed deliria ob assectum diaphragmatis non
multum di ant a phrenitide. uippe per ceterarum partium affectus , atque per se es ardentes Albium mitigatur, quoties morbus, id es , aut per nemmonia, aut pleuritis , aut in ac ( e declinat. At phrenitidis propria nota
es, ut ne in declinatione quidem febrium quiescat delirium suum enim propria cerebri st affectio, paullatim accidit. , sed quiescere subito atque affatim non solet. Ceterum dubitet quis si phrenitidis febris symptomatica est, tafebris, quae symptoma est, & phrenitis, quae morbus est , simul incipiant& desinant, qui fit ut quum febris declinat, ipsa phrenitis non quiescat
Cur etiam D. Nam non videtur ipsa febris, quae ab inflammatione cerebri pendet delirium in clinate, aut remittere, aut cessare posse, nisi una pariterque ipsa inflamis tui. ii in alio declinet atque concedat: quemadmodum deliria quae sebitum coim .hi 'b ijd, uncta im fiant symptomata febribus declinantibus ea quoque declinavi aDesinet. 8iae remittunt. Sed meo quidem judicio haec per comparationem audien da sunt: nam quum phrenitis Iocalem inflammationem significet in cerebro ,
48쪽
bro, delirium perseverat etiamnum febre declinante, quod audiendum se Emi da, octa comparatione cum aliis deliriis aliarum febrium , siquidem in cerebro quaestionis. manet impressio. Quamquam vere non declinat febris quin declinet quoque'phrenitis, & exadversum , sed delirium omnino non quiescit. Ceterum hoc addemus de phrenitide, quoniam controvertitur inter classicos an siit inflammatio cerebri , an meningon. Tenuis membrana Varie ac V. de usi multiplici plexu cerebro implicatur atque involvitur, quo sit ut viX in- partium. flammetur ea membrana, quin & in remmatio parenchymasi ipsius cerebri communicetur. Sic phrenitis est definienda per inflammationem membranarum S: ipsius cerebri : nisi quis dicat laedi potius cerebrum, & phre,
nitin hujus morbum esse, non meningon, quoniam actionum functionumque integritas. a recta cerebri , non autem a meningon temperie dependet: quod si verum est, earumdem laesio ab offensa temperie cerebri emanabit. Tamen quia eadem semper est medendi ipsi phrenitidi ratio, sivera 'm
primario, sive secundario afficiantur , aut membranariaut cerebrum, ideo tu parum refert curiose hanc quaestionem proponere ac conari dissolvere. Non convellebatur. In cerebro variae mansiones sunt. Aliquando ut pars organico assicitur , aliquando ut similaris, , tunc in roux I) affici dicitur. Alias par- 3, iocorum tes anteriores laeduntur , alias posteriores, membranae alias , alias substan- ' 'tia , &-(gi ipsitus partis: aliquando nervi, & eZ iis alias qui ad ain cisis,
ditum faciunt, alias qui alium ad sensum conferunt. Sic tametsi cerin o. T. i. brum unum quid ex se sit, tamen prout in has aut illas partes ta man- O aetion issiones repit humor, ita variae morboriam idear excitantur. Quod Gale lad iurinus in libris de Ioc. assectis explicavit: Et praesertim in Prorrhetico, febris aruens tum ob alias causas, tum ob cerebri inclammationem aeque D. Et comm. adiunc ex propriis phrenitidis signis continua in desipientia. Ex ea viso humi ditate quae in cerebro redundat obitus statuosus procreatur , unde aurium ti nutus fiunt 3 6. Pari modo excaecatio caligoque , quum crassus humor vel Di ritus oculos iuva t. Naribus vero ingruens humorum copia sensum gravit iis in ipsis facis, Et haec fiunt conclusa in capite materia, quemadmodum di eadem symptomata suscitantur per febres essentiales quarum sedes est aut iraei pulmonibui, ( ut ante ex Galeno demonstratum est aut in aluo. Atque ex priore loco docetur eumdem l morem in eadem parto varias excitare symptomaton species, prout variae particulae occupantur: ut mirum non. sit si aeger noster convulsus non sit, vel quod nondum eam qualitatem humor acquisiverat quae ad excitandas convulsiones requiritur , vel quia in locis nondum constiterat in quibus esse debuisset ad convulsionum generationem: non enim quivis humor quovis loco contentus id facit. Habebat quidem quasdam crumabac , sed non-, est quasdam contractiunculas patiebatur , sed non convulsiones. Alibi autem docuimus quid differat Psioo etu marsau. Et mirum fuit cu
49쪽
non epilepticus, aut apoplecticus sectus fuerit: nam locus est in Coacis a. ia avi in quo Hippocrat 'di in dolore capitis g*ων ν (h suspectam habet, quod dolo o dispici, habeat aliquid aut epilepticum, aut apoplecticum. Sed hic noster aeger suspecta. non erat Vere odωpoc, sed re uδοc (i . Et veluti sopore vigilanti occupatus delirioque jacebat. Horum demonstratio fere ex superioribus pendet quum disputavimus m y etripol cap ac (h) : nam ut ante docuimus, delirium erat, & phreniticum quid cum kreetae pα (I , quam lentam, stupidam dixit. Atque re
Coma olgi- Vera quum cerebrum natura sua sit frigidum, accedentibus vaporibus alium tins unde. de , aut in eodem ob contentam bilem accensis, sacile re ituro, (mi excitatur. Immo & in multis febribus continuis, in quibus somnus nocet, somnolenti sunt aegri cum vigiliis quibusdam, praesertim si cerebrum plethoricis symptomatis auctum sit, ac multa acrium Vaporum copia ce-Comm. ad rebrum feriverit. Nam dum Galenus explicat qua ratione in febribus h.6J. ib. . somnus timores de convulsiones inducat, non aliam rationem reddit quam quia pravi humores, quum incocti permaneant, dominante calore febrili exhalationibus pravis cerebrum oppleant, quas si vincere nequit obruitur, unde occasio somni profundioris, ta ipsarum quoque parotidon, immo taconvulsionum & timorum et contra bonae coctiones utiles somnos inducunt. Ceterum nescio qui fiat, ut morborum cerebri & notitia, dc curatio disericillima sit: notitia quidem , quoniam multi convulsi sunt, pavoribus Morbi dordia consternati, phrenitide, apoplexia, epilepsia, sublati, lethargicis affectibus bri dismiles oppressi, sideratique, in quibus nullum fere Vestigium mali aperto cra- Unuv. nio inventum est, nec sanguis, nec aqua , nec ichor, quamquam Medici qui historiam morbi vidissent, & terrifica symptomata observassent, certo affirmarent, sibique persuaderent se aut inter membranas , aut in cavitatibus, aut alia in parte, aut abscessum, aut sanguinis aut aquae copiam deprctonsuros: & dum eventus eorum spes falleret, stuporquesta admiratio eorum mentem percellaret, conabantur aut aliquid confingere quo mortis inopinatae praeteXtum obtenderent, aut occasionem causamque arte quadam praeteXerent, ut praetexendis confingendisque occasionibus ististhonesta excusatione, culpa & vituperatione sese assererent ac liberarent. Et nos saepe in ista alea versati sumus , primariosque Medicos versari vidimus , quasi cum spiritu ipso animabili, & anima spirante mortis occasio evolaret: ut tanto cautiorem prudentioremque Medicum esse oporteat , & in investigandis rerum causis diligentiorem , quanto res sunt abditiores occultioresque, & siepius de spe sua deciderit: Adeo obscura est DisDIlo, eu- morborum capitalium ratio, evolutio difficilis. Curatio quoque non ratu sunt minore difficultate est involuta, quoniam nec topica vires suas integras in morai rebri, cerebrum exerunt, nec assumpta innocue, propter contrarias quae sese os ferunt Aphoniam. (I Delatione in sommuna Aphonos sed analidos. (mo Coina vigili( De typhonuauia.
50쪽
ferunt indicationes, a capite causam mali amoliri possunt, priesertim si ea penitius cerebro haeret, & si ipsum et vcvroxae Braiae ( n laboret : si enim συμπαθειοι (o , non tantis difficultatibus res implicatur. Et data opera, si otium est , quamquam thras opes (p), morbos ad cerebrum pertinentes breviter expedimus , & priuertim affectus soporosos. Apud Hippo
is roi (r , ta consimilia: horum ideas ta differentias recensere non alienum; ut scias an ex humorum varietate desumenda sit varietas rerum, tam prout nomina ipsa differunt, ita rerum distinctiones formae & ideae differre videantur. Omnis morbus aut intemperies est , aut solutio continui: intemperies aut simplex , aut cum humore; humor aut biliosus, aut melancholicus, aut pituitosus, aut sanguis ipse et Intemperies simplex, aut cum frigiditate , aut cum calore, aut a siccitate et mixta vero si partim sit intemperies simpleae, partim humor aliquis. Accedit Ac varietas partium in cerebro affectarum et nam aliud est caput assici , aliud cerebrum et quum enim cerebrum assici dicitur , vel ejus partes anteriores, vel posteriores, ta quae cum spinati medulla communicant, vel Ventriculi, iique aut anteriores, aut posteriores aut medii assiciuntur et rursum vel cum febre, vel sine febre asseetus est. Sic pro ista humorum , partium, & ventriculorum VPrietate, pro priuentia absentiaque febris res evariant: quamquam saepe nomina confunduntur , Ut sit potius de rebus, quam de verbis laborandum, hare & kapoc (s, fere pro eodem sumi videntur et sed tamen alia est ide κοφωτικων ab Emax pe- C. Vertunt soporem, & definiunt per xesolutionem imaginatricis facultatis, sensum motumque omnem adimentem excepta respiratione et causa est crassus dc viscidus humor qui ventrem pro sertim anteriorem occupat: sic est symptoma facultatis imaginatricis: clavidi omnino sunt oculi, re privatio motus sensusque, superesst respiratio. I iapoplexia substantia cerebri potius afficitur , ta ejus pars anterior posteriorque, perit respiratio. In caro ventriculus potius anterior occupatur,
nec omnino perit sensius , & eo sopore dilaussi bona valetudo consequbtur. At apoplexiam, atat paralysis aut heri plegia excipit: ab epilepsia
differt convulsione, & quod in epilepsia, & anterior L posterior juxta
GaIenum ulti a particul. bb. 6. Diae pars occupetur : & oculi sunt aperta aliquando; in catalepsi & catoche partes posteriores occupantur potius i attollunturque palpebrae. A lethargo differt, quod febris caron praecedat ,
( quamquam omnino carruma sine febre esse potest lethargum febris conse
n J A estu primario. hne , pararausis sive te is mentis emotio iis o Sympathia , anania, ecstasis.
sq) Lethargus, coma, . coma vigil , comprehensi. t caruS , cataphora , catochus , catalepus , (i Coma & carus.