Comoediae

31쪽

AD FRID RITSc LIVM. XXVII

et Proteg. Trin. p. exm et coxxv malim igitur Ad eum ibo qa tua sit Iesse uxore. - . 807 paenitet me V. C. scripturam quem 6minem sprevisse, item . 32 id nodab uno Nonio sereatum est quemula Plautus enim constanterm forma et de maribus et de seminis usus esse videtur, LMil. 92 967 Siteli. 23 et alibi quis unde non dubito quin Baceh. 473 pro quae uo rur eorrigendum sit quia uo rur cli. . 43M, Rud Ilis cisi. II 3 66 quisquis, cisi Iora quisquam, it 106 Rud. o quemquam, Rud. 813 quempiam,

Pseud. I 2 52 quemque ubi verba si esse transponenda enseo ut suo quemque appellem nomine): add. Non. p. 19 sq. et RVnNKENava ad Rufinian. p. 268. - . 985 neseio quo errore saetum sit ut emendationem aperitur foris meum olim tamquam meum inventum communicarem et praef. Baech. p. XIII), quam non solum BOTRlvs Oeeupavit sed ante uno etiam nigrua: idem v 998 nes eii an vere sic enteni lavit uua ama humo hominium nimis lepidisu, im ala eodem sumpsi nodis 1 5 eris S induti, hoc tum n Sol iam a libi orum corrupta seriptura tuis propiti abeat sed uani Selii Euliae Iagis convenit quam quod TV posuisti uideas v. 100 priore ni partem REIEIV eodem modo transposuerat a Tv v. 108 lium ante BoTurum scripserat audin' pro audin ta v. ii 2 for pso foris, v. 112I Omamenta quae Ili pro mamentaque quae illi. v. III aentia uidere providere aential, v. 252 ignosce aiam pro πί- νωμι. v. 176 muspositum velim erit hoc eodem versu RaaiVntorrerisse ut intro quod reeepi nisi quod ille intro vi posuerat)yri, librorum ubi intro Tu iam in praelatione Stichi p. ix retu si V. 1203 idern transposuit leo uerba, vilenta v. 122 1

in eoos utili Plaei de ipsa, dum lubitumst mihi otldse,

ta vellen ipse metrepissem, tum verba tripta esse veri sit simillimum. - . t 222

Iet, qui hiatus eidem sunt atque ille quem e nil ' sensumam esse professus sum. t rorii quam IV in Pholeg. TLElo oommendavisti suadet tu, et, qJat hiat

posui insione pro librorum

D. quam coniecturam reicere eodemque sumpsi quod, 456 Scelestus, cui praeclarae emen- quam ipse paulo audentius ex- - See ustus leno huc u ωι-.

32쪽

duarum rerum altera haec est quod me non paenitet v. 18 ex Ambrosiavi scriptura maT et relicuorum librorum ne esse esse- eius ne is se quod FRIriscnsus quoque pervidit quodque verum esse ne TV quidem hodie opinor negabis altera quod nun mihi non recte fecisse videor quod eum versum qui in Ambrosiano inter . 8 et 18 legitur TR praeeunte delevi. est autem hic

qui nullo 186 est excipit in libris sic fere scriptus Earumque Hrtem et disciplinam optineat colerem aut colarem et quemadmodum de quibus duobus versibus V ita sensisti pinguissiamum interpretamentum in verba poetae irrepsisse idque tale profecto ut ne quoquam de venio mulierum deprediatur ea --que . . . uua OuStructione conglutinata scriptoris et interpreti or tione', a poeta autem hunc unum Versum profectum esse Ne hemel usquam artem et disciplinam apstineat colere. o. uuemadmodum at quamvis lubentissime TIBI largiar altera ex his duabus sententiis ne de ingenio degrediatur muliebri et u mulierum artem et disciplinam obtineat colere facile careri posse , tamen versus illius in solo Ambrosiano servati modo recte emendatus sit numeri tam boni sunt ut eum interpolatori quainvis vetusto tribuendum esse vix adducar ut credam tum vero aliquid interutramque sententiam intercedere discriminis ipse non negabis ac- Qedit quod in isto versu quem V posuisti arrem et disciplinam verba nimis nude posita videntur servus enim ni fallor addere debebat cuius vel qualis ars et disciplina Philocomasio colenda esset, qua de causa illud earum l. e. -lierum initio huius versus necessarium puto quaeritur igitur hoc solum quo modo versus ill ex Ambrosiano erutus aptissim et lenissime corrigatur.

atqui bene nosti quam saepe in libris lautinis adfirmandi particulae inter se permutatae sint a. u. 1270 Bacch. 595 Sitin. 2 3):hino nescio an huic versu idem adhibendum sit remedium quo huius fabulae versum 290 aliter a TV et paulo propius puto alibrorum scriptura instauravi, ut pro profecto scribatur hereseo quod si seceris nihil prosecto desiderabis altero autem Versu nihil mutandum censeo nisi ut alterum et, quod iam pridem editores viderunt, deleatur et quod, repperisti pro colerem aut colarem reponatur Olere, quod utrumque s agminibus huius versus in Ambrosiano superstitibus confirmatur at 'ita' inquis optinere verbum constructionis ratio respuit'. non habeo quidem exemplum quo Op ere inflnitivo iunctum probetur, sed cum poeta curo I 2 uou veritus sit dicere mi apstineant inuidere, me non intellegere fateor cur eadem constructione non potuerit uti in optinendi verbo illud autem ut ariem optinea colere nihil aliud est quam re perseueret in Olenda arte versus igitur 186 Ioeo hos duo vellem in orationis continuitate dedissem

33쪽

unum est quod in his versibus iure offendere possit, dico anisyntaxi ex qua earum dictum est quasi non muliebri sed mulierum praecesserit, quod siquis revocare volet, ut FRImaoniVs fecit, non obstinate adversabor, quamquam necessarium esse mihi nondum persuadeo. - . 25 sq. TV nunc ita scribi mavis - μή - erme es ais isti, m=lierem l Iube otio Mummeransire ac De ei haec monstra et radespe et si recte verba Tva intellexi ea potissimum de causa ut evitetur cis voculae correptio a in hac re nimis mihi tuisse videris severus, de quo alibi ita disputabo ut totum lio genus complectar, ne propter istam correptionem ab ea ratione qua hi versus in libris deseripti sunt recedere ausim est antem alia causa cur hos versus hie retractandos duxerim non enim iam probo eam correcturam quam motus gemello ut mihi videbatur versu Capt. 359 receperam die monast quod non solum illo versu ut iam supra dixi sed etiam hoc reiciendum est verum ne VAa quidem horum verborum emendationes probare possum, ne priorem atque haece bis ei monstra et radetpe nec nuperam quam supra transcripsi, et a quidem de causa quia bene monstrare in Plautino sermone

longe aliam vim habet atque quae ii desideratur, vide modo Bacch. 133 Curc. 1 3 4 ei recte monstrare Stich. 146 Pseud Ι34 curo II 3 20 equidem hic idem desidero verbum quod illo Captivorum versu ex libris restitui iussi demonstrare ei cum, rosianus habeat BABOEBBNB-NaTRA , relicui libri sere haec si monstra, hanc genuinam huius versus sormam suisse conicio

Cno domum transire atque haec ei b/ne demonstra,

V teneat eo illa nostra . . .

ceterum iEIVa luno versum sic correxerat cito domum nostram transire, atque hare ei monstra, practipe, sed hoc non magis ad Plautinam consuetudinem quam quod V v. 484 scripseras nostrae domi, quem Versum V nunc ipse aliter perpolivisti eidem RBigro debetur quod . 279 intexui hic quod cum et in antecedenti ei in sequenti versu in libris abunde additum sit huc pertinuisse videtur idem . 429 ante OTHIVM invenerat ne nos nosmet v. 472 qui hanc quod iam Philol. II p. 88 indicavi. Sequitur series emendationum VARV quam quod ex V praelatione Stichi transcripsi non seres molesta: . 263 sese uidisse:

. 367 Ae eum sieno v. 370 uiderim. H. Ego dramoror militum ab Augio, v. 406 Ianumatri quidem:

34쪽

XXVI EPISTULA cm v. 10 forta vicini pr6xum concrisuit: v 42 quid negduat v. 426 4n rogas homo qu sim ab AcmALio): v. 484 cubantem 1m modo offendi domi . - . 441 ego nunc alii Rus hie in Epheso tibi negotist nisi inscriptura librorum ne litervia quidem mutanda est, vide Supra ad Amph. III . - . 473 nescio an si sit corrigendus figis

pol metuo Immit se numquam oll. v. 526 Bacch. 595),

quamquam non sum immemor versuum a TR in Proleg. Trin. p. coXXV congestorum. - . 481 scribendum est 4que pronec. - . 485 TV propter caesurae defectum ordinem verborum

quem libri prodideruui Certumst nunc opserufitioni ope r1m dare ita mutasti ut ego edidi a Rud. 525 habes versum

plane eodem modo confictum, unde hos duos in vicem se tueri crediderim: nam hunc quoque ob eandem causam si mutaris Ad eluationem me pridem exerce profecto audentius Sit -- V. 50 verissime T intellexisti insiticium esse eiusque in locum substituendum .i II, item v 600 et o quo versu nou abs re videtur reserre BIEIV prope afuisse a vera emendatione: correxit enim aut caute locus a Plauto abiudicandos esse, Servandum autem proximi initio Νάm pro Et denique v. 666 ad 668 transponendos esse post v 653. - . 50 vellem pro oviuquod Tu de coniectura dedisti scripturam Decurtati quod se vassem. - . 552 vide num Ambrosiani scriptura Aqua aεque sumi defendi possit talibus exemplis iunciae comparativo aeque vel adaeque vocis qualia sunt capi. 00 828 ero. II 3 1 nam Baech. 621 ubi BRHANNV pereleganter aeque invexerat V et ut videtur iure V libris obsecutus es). - . 6l3 sq. Migoasio conformavit Miserimus rem. E. M is ad rem quam hoc utibile esse non potest. l uid tibi, PleusMM PL. ouod vobis plaeeat, displiceat mihi v. 649 Eque eo autem umquam adianum scortum e v. 752 initio nam particulam ante is delevit v. 865 ante Boisori transposuit partem infortuni me- v. 913 ante Tu inseruit porro interium et eoo. - . 627 vellem reoepissem quod ex onii librorum corruptela LINDRNANNV eruit praeiverat

me male habet praeter praepositionis usus quid si ea deleta ordiuem verborum quem libri exhibent in hunc modum restituamusrum equidem hau sum filua annos vinquaginta 3- . 774 puto corrigendum esse quem institui scit dolum,

ut instituere astutiam leὐtur . 23 et Epid. III 2 27 nam instituere rationem doli dubito num lautua dixerit. - . mo vereor ne inouria librariorum infinitivus esse omissus sit et v. 932

35쪽

. Proles Trin. p. exm et occxxv) malim igitur Ad eum ibo qa tua mi esse uxore. -- V m paenitet me V. C. scripturam quem n6minem sprevisse, item . 32 id noda uno Nonio sereatum est quemvis Plautus enim constanter quia forma et de maribus et de seminis usus esse videtur, LNil. 92 967 Stich. 23 et alibi quis unde non dubito quin

Bacis. 73 pro quae ομι- eorrigendum sit quia voearur cli.

Mil. 43M, Rud. 1146 cisi. II 3 66 quisquis, cist. Io 68 quisquam, it 106 Rud. o quemquam, Rud. I quempiam,

Pseud. I 2 52 quemque ubi verba si esse transponenda enseo in suo quemque appellem nomine): G. Non. p. 19 sq. et RVΗΗ-Nivae ad Rufinian. p. 268. - . 985 neseio quo errore laetum sit ut emendationem aperitur foris Reum olim tamquam meum inventum communicarem et praef. Baech. p. XIII), quam non solum Tniva oeeupavit sed ante uno etiam nigrua: idem . 998 nescio an vere sic emendavit uua amat hunc hominem nimia lepidum, tum ab eodem sumpsi quod, lo05 seripsi uidisti ho enim non solum a librorum corrupta seriptura tuis propius abest sed etiam sententiae magis convenit quam quod TV posuisti uideas v. 1008 priorem partem REIEIus eodem modo transposuerat a Tv v. 1688 idem ante BoTurum seripserat

audin' pro audin ruris. 1124 foras pro foris, v. 1127 Omamenta quae illi pro ornamenisque quae illi, v. 1217 aentiat uidere proindere sentiri v. 252 Mosee animo pro animo γωμι. v. 1176 transpositum velim erit hoc eodem versu nigiuntorrexisse in iram quod recepi nisi quod ille inre vi posuerat)pro librorum ubi nemo iam in praelatione Stichi p. ix rettulisti. -- V. 12M idem transposuit 'est uerba, vilenta v. 1221

meo arbitratu quod vellem ipse recepissem, cum verba ut volui ab interprete seripta esse veri sit simillimum. - . t 222

nunc intellexi seribendum esse quia te fidit ei v. 135 Et si ita sentέntia esset, qui hiatus eidem sunt atque ille quem

supra ad Amph. 736 me alibi defensurum esse professus sum. Denique v. im concinnitas numerorum quam V in Pholeg. Trin. p. vox et coxxVIII duce BRNTLEI eommendavisti suadet

ut transponatur senex stat s statu. R id emari s versu is quod posui insione pro librorum

monstro ibi igni debeo more meo, quam coniecturam reicere poterit qui meliorem substituerii, ab eodemque sumpsi quod, 456 dedi serius Me pro librorum huc scelestus, cui praeclarae emendationi facile an cedet iussi quam ipse paulo audentius ex- eootaveram ut confugiamus antequam PS Matus levo huc, ωι - .

36쪽

XXV EPISTULA CRITICA

ac nequid elem quod in hac opera mea aliis privatim acceptum reseram scito me huius sabulae v. 3l coniecturam praeceptoris mei pie colendi Ha GVIL MITsouBRLIORII quae numquam in publicum edita est in orationis continuitatem recepisse: oum enim ante hos novem vel decem annos in alma nititra Boauis AvavaTA sodalis seminarii philologies de versibus compluribus Rudentis in ei que de V. 312 sqq. disputarem, senex ille venerabilis comiter me d cui v. 3lb in scriptura nonnullorum ex libris veteribus LAMBINI qui treis semihomnes dueere nihil aliud latere quam M. δε-nes, quod nunc non dubitavi recipere, cum in hac potissimum sabula libros illos LAMBINIANos vel potius unum librum perbonum e quo TVRNBEva et LAMBINV hic illi scripturas discrepantes excerpserunt de quo TV data opera egisti in iis Rhen phiIol. iomo m a. 1836 p. 529 sqq. haud raro Palatinis praestare intellexissem ceterum num totum uno locum unum ex dimeillimis aliqua cum probabilitate instauraverim VVn expecto iudieium. qune autem ipse curis secundis in hac fabula corrigenda repperi haec sunt. V. 528 scribendum est aps te pro aued: v. 608 me

pro med vide supra ad Amph. 736) v. 6l servare debebam librorum hic pro hoc vide supra ad Amph. 111) v. 724 velim si iransponi Non licet ita Ita est aput nos v. 74 sortasse excidit sum post natus v. Io1 non erat quod cum RBigio

Ast scriberem prolat sorma quam libri tuentur post mari' enim hiatus est): v. 143 vellem si scripsissem de habet raolutust perit: v. 1173 peccavi quod vocis ac licae fria ultimam syllabam intendi passus sum, quod cum arti repugnet lenissime praecedit enim gueo corrigendum arbitror Iol mea sua, sue v. 1357 si personis distribuendus videtur GR. Sέ-

quere hac. DAE. Vbi istic lanosi GR. Heus tu nisi

integer versus excidit, nam aegro desidero responsum servi aderi sui interrogatum, velut ad hoc exemplum

ante datium reliqueram:

Sε eccillum, properastat: heus tu, is tibi, habet

hic vidulum.

De Trinummo hic primum eos indicandos duxi versus quos aliter a TV instauravi ex eo exemplo ham fabulariam cuius margini SonWAREMANNVa, ut supra narravi, Scripturas dis-ervantes libri Ambrosiani ascripserat qui vir doctissimus quod in aliquot paginis illius libri aliquanto plura legit quam V noumirabuntur qui reputaverint eum duobis annis anto is membranasulas excussisse, quarum hodiem conditio quam V accuratissime

37쪽

in epistula TVAMediolanensi ad BaaMANNun data deseripsisti ea est

ut facile paries quaedam membranarum aliquot annorum intervallo adeo situ corruptae esse potuerint ut quod anno huius saeculi xxxv legi potuerat idem anno xxxv interisset in ceteris autem rebussere omnibus illius excempta cum VI conspirant. V. 186 initio de quo Tu non satis liquere profiteris ille in Ambrosiano extare adnotavit Asom mPROPTEa quod si cum seriptura relicuorum lebrorum ascis me propter comparaveris non negabis verissimum esse. - . 351 idem hae excerpsit TI GoauonNONIIABES-

ais aut Brannaxon et ita quidem ut ab UMInri Uri nova pagina Thineipiat, unde non dubitavi illud uelim asciscere, cum adpareat gnarum vetus glossema esse quod in relicuis libris omnibus genuinam vocem uelim expulit et v. 36 ubi in Ambros. simili int retandi genere a nuLTA pro milia legitur, quo glossemate libri relicui manserunt liberi)es ceterum quod in hoo Versu et nunc quod non hahea scripsi quod ex Palatinorum scriptura e illud quod nunc non habea sumpsi) nunc nollem actum, postquam illuc multo aptiua esse intellexi, quia id ipsum quod non habes quid sit non distinctius nominatur. - . 442 sonWARE--NNV legit Πε-RTEAT . Nos quod itidem verissimum esse concedes cum relicui libri omnes habeant inter se atque nos, quod eum sens careret ERYLA correxit ister se atque uos, quemonines editores secuti sunt: sed illud longe urbanius est in ore

Philtonis contra Lesbonicum. - . 508 eadem auctoritate nixus delevi hco quod in relicuis libris post sis urbe scriptum extat. -- Ad v. 860 et duos qui uno excipiunt v nihil ex Ambros adnotasti, SonwAREMANNva haec: 860 IPaunPLANREsau pro esse ipsum plane, 61 Quo ars pro uuam magis et niΗIBAHOMINIS pro Mi haec hominis a V. C. O hominis et v. 852), 862norioΗssB pro homost, quas libri Ambrosiani scripturas praeter ultimam qui merus est librarii error recipiendas duxi omnes debebam fortasse . 861 specto eo minus restituere). - Denique v. Io52 ille non id quod T TIBI legere visus es coAPIAS- DUARuri excerpsit sed totidem literis id quod Raω Iva' l. s. s. p. I si coniectura adsecutus est comissDUARUM: sed utrum- sumque reapse in libro illo scriptum extat ego non dubito quin verum sit quod scripsi ceupias duarum quocum depravata scriptura Palatinorum cupias duarum unice convenit ceterum quid de hoc versu sentiam explicatius alibi exposui. - Deinde infra eas emendationes Bret As exprompsi quas praeter eas quae ab Η-ΜANNO in praefatione Trinummi p. I sq. editae sunt a KRRBsIO transcriptas repperi ipse quidem vir summus se alia multa praeterire professus cst in quibus Ringrva veterum librorum lectionem coniectura adseeutus esset', sed multu etiam praeteriit quae ut plerumque certissima sunt ita in nullo veteri libro reperta sunt. unt autem, nisi quae oculos meos fugerunt, hae emendationeS

38쪽

quibus V in commentario vo critici RHANNI nomen ascripsisti, aliquando cum Trinummum iterum edes Rarari ascribere debebis: v. 120 posses pro possis 230 sit pro siet 231 si uolupωEa pro -- luptatis sit 308 serua pro seruoli 367 apiscitur pio adipiscitur: 388 tuum erit pro eri ruum 470 coena sit pro si mena 492 animai pro animae 557 ab se pro ab sese: 606 ι nullus edepol pro duedepol nullus 677 Alpis si eris pro Atque et u si v. 730 Pote pro Potest idem correxit aut BOTHIVri v. 742 Ex ea largiri te illi quam emendati em Ambrosianus constimavit v. 848 trium nummi pro rium nummorum ante B: 885 Ante luem a pro Si ante lueem 922 Char. CH Charea pro mar. m. An Chares v. 952 oriane pro Noueriane ut Guynaeus: 955 Philippum pro Philippeisne 956 aibat pro aiebaι 969 te a me pro a me te: 974 mi obrepsisti pro obrepsisti 11 15 hominum Omnivin pro Omnium hominum 1131 reperundi id pro id repetundi. - Postremo ipse hae in Trinummo emendari posse iam nun intellexi v. 429 vellem si dedissem ut T in Proles. p. ex commendavisti

. Factumst. Τ. Vt quidem ntu pirierit v. 652 relinquira eam rem enixe, et eum libris praeter . . in

cuius mendosa scriptura TV nimium quaesivisse videre est. Pro-leg. p. xuin sq.): V. 707 g It hic magis eum Rinion v. 718 vellem cum GuxnTo delevissem hinc v. 766 ascivissem quod vin adnotatione proposuisti quae hse non uisitfita sit quod

plane necessεunum esse videtur; v. 792 vellem ita dedissem ut

BE EIV eum perpolivit Insim quem habuit pdrdidit, fecit

novom quia perdidit, ut alibi probavi, in senario ne potest quidem dactrii mensuram exaequare sed per se cretim efficit de hiatu autem quem habui non est quod vereare vide quao supra ad Amph. 36 dixi): tum vero sero intellexi post huno versum lacunam unius versus signincandam fuisse, cum credibile non sit poetam qui sescenius causas cooligi posse adstrinasset illam unas adferre satis habuisse, vide modo it 25 sqq. Hae sere sunt quae Tu, RITsonMI arisSime, et ceteros qui hac mea pella utentur nescire nolui. Tu vero valeas meque ut racis mutuo diligas Scribebam mense Iunio anni Boeoti moliburgi ad Loganam.

40쪽

Amdre captus Deumenas lippiter Μuiauit sese in ius formam c6nluos, Ρro patria Amphitruo diim decernit eum 116stibus rHabitumercurius ei a servit 6siae: Is fiduenientis aεruom ac dominum Diistra habet. rurbcs uxori cset Amphitruo: atque in uicem Raptant pro moechis. Iephar captus 1rbiter Vid sit non quit mphitru declinere. Omn6m rem noscunt gεminos illa enstitur.

In raelem uorsusImphitruonis Iuppiter, quom bduum gererhi eum Telebois hdstibus,

Alcm6nam uxorem eέpit usur1riam. Μercurius formam Sdsiae serus gerit Aps6ntis his Memdna decipitur dotis. 6Ρostquέm rediere ueri Amphitruo et Sdsi W6rque deluduntur in miriim modum. IIinc iurgium tumultus uxori Stuiro, Donoc cum tonitru ude missa e aclthere Adesterum se Iuppiter conrassus est. Io