Pharmacopoea Gandavensis nobilissimi Senatus jussu renovata

131쪽

GANDAVENSIS. II 7s agilis, pellucida; coloris pallidi, leviter citrini; odoris proprii; praecipue calefacta, aut igni injecta, grati ; saporis amaricantis, aromatici. Masticata dentibus adhaeret, ductilis sit, albescit. Parcam quantitatem olei Odorati fundit. Praeter odorem Aquae nihil imperiit. Solvitur in oleis & integro Spiritu Vini Ructificato. Solutio haec calida est, Valde stimulans. Aqua Calcis Tincturam fortem

extrahit.

Interne adhibetur tamquam Roborans in Tussi inVeterata, Mor bis Ventriculi A Fluore albo praecipue utile. Sumtus in Cathara his& Ani prolapsu laudatur. Spiritu Vini soluta & super Alutam

extensa adversus Ischiadem commendatUr

MATER PERLARUII, vide AIARGARITAE.MATRICARIAE Folia & Flores De Aladeren eri Bloemen Nan Moe-der ruid. MECHOAC NAE ALBAE Radii. De mortet Dan Mechoacan. Mechoacan Americae Meridionalis Provincia , e qua praesertim adfertur, huic Medicamento nomen dedito Pertinet ad Plantam

Indigenis Petucu ; Bolanicis quibusdam Coni omulum Americanum Mechoacan aliis Bisoniam Mechoacannam Albam dictam. Prostat in taleolas secta & siccata, quae Ialappae taleolis plerumqUe majores sunt. Corticem habet rugosum, gryseum, Vel fuscescentem Substantiam intus albidam, circulis quandoque notatam. Odorem nullum habet. Masticata viscosam se primo praebet & diu insipidam; donec tandem dulcedinem aliquam levem Acrimoniam prodat. Continet parcam quantitatem Resinae, quae Resinse Jalappae etiam viribus similis videtur. Vetusta vel diu decocta Vires deperdit. Adjectis Bryoniae, vel Alandragorae Radicibus aliquando adulteratur- Ante cognitam Jalappam , tamquam tutissimum purgans , sub Rhabarbari Albi nomine multum in usu erat. Hodie, quia tardisse

sime agit alia plura diu caci0ra substitui possunt, ViX adhibetur:

132쪽

Insantibus tamen hoc Aledicamentem, quia insipidum & tutum, commode propinari potest.

Est Substantia fluida, sed spissioris consistentiae; coloris albi, vel

favescentis; granulata; saporis dulcissimi, noli; Odoris proprii, non ingrati; cui plerumque Varius a Vegetabilibus, e quibus hauritur, accedit. I tate flavescit. Coetione protracta amarescit, &inspissatur in solidam consistentiam. Solvitur Aqua & Spiritu Vini Rectificato. Igne inflammabilis est: ut hinc resinosam cum multa intermixta Mucilagine indolem prodat. Fermentationis Spirituostesdmodum capax est , ut probat IHYDROMEL. Omnes sere Saccharidotes possidet, & pluribus Experimentis Saccharum Candum Crystallisatum largitur. Mel mediae inter Animalem & Vegetabilem naturae est Apes etenim id jam paratum e Nectariis omnium Florum, non eXcepta Aloe & Colocynthide, proboscide hauriunt; primo suo Stomacho condunt, & partim in nutrimentum suum adhibent; dum superfluum in verum Mel probabiliter elaborant, & dein in Favorum Cellulas provido instinctu evomunt ut Hieme , deficientibus Floribus , esca non deficiat. pro ratione Patriae & Florum, e quibus ab Apibus colligitur, Varium est: hinc loca, ubi Rosmarinus aliaeque nobiliores Plantae crescunt, optimum suppeditant, teste Narbonensit. Non solum etenim balsamicum Plantarum odorem, sed etiam saporem & vires medicas adeo retinet, ut ex Absynthio amarum , e Plantis purgantibus . purgans, & e Venenatis Venenatum obtineri pluribus testimoniis perhibeatur. Vernum praeterea & aestiVum, vigentibus scilicet Floribus obtentum, autumnali prpeserri debet.

Quod e Favis sponte exstillat Virgineuin appellatur. Quod eXcisdem eluitur, ecoquitur, Vel torculari exprimitur, Cera aliisque

133쪽

inquinatum, I hinc ad usus medicos non adhibendum est. Adjecta Farina aliquando adulteratur. Fraus levi negotio detegi potest. Ad culinarios usus Veteres Alet adhibebant, ubi nos Saccharum. Vires medicas possidet balsamicas , antisipticas & summe detergentes: ut hinc etiam AlVum laXet. Alucum tenacem detergendo& incidendo Expectorationem juvat , & optime adhibetur in variis Morbis Faucium & Pectoris glutinosis. Extus ad digerendos& maturandos Abscessus a Chirurgis adhibetur. Ulcera detergit. Enematibus laxantibus passim additur. E Melle ad solidam comsistentiam cocto Suppositoria fiunt. MELII OTI Folia & Flores. De Bladereri en Bloeinen Dan Melimi , of welrie enite Maver. MELISSAE Folia. De Bladeren Dan Mellife of tali 0enhruid.

MEΝTHAE VULGARIS, seu ANGUSTIFOLIAE SPICATAE Folia. De

N EXTULE AQUATICAE Folia. De Bladeren et an materinunt. MEΝTHAE PUERITIDIS Folia. De Bladeren Dan PeperΠrunt. IHaec omnes Alenthae species omni dote superat. Saporem praebet aerem, piperinum, sed sugacem. Simul sensum frigoris, ut Camphora, in ore & stomaeho exhibet. Vires Aqua & Spiritu Vini Rectificato extrahuntur, & cum eisdem distillatis elevantur. Oleum Essentiale acerrimum largitur. In Colica flatulenta, languore & omni assectione frigida pri- Varum Viarum promptissmus , tutus stimulus & excellens Remedium est.

Omnes Menthpe externo discutiunt, roborant; balsamiepe, VLI-nerariae, antistesticae sunt.

134쪽

s eskruid.

VERCURIUS VIVUS, vide ARGENTUM VIVUΜ.

Nota haec Insecta scatent multo Sale Volatili. Recentium itaque Succus melius, quam Pulvis adhibetur. Ob vim incidentem, attenuantem & aperientem a dicto Sale pendentem commendantur in

Viscerum Obstructionibus, Hydrope , Morbis Pectoris aliisque

pluribus a mucosa spissitudine ortis. Per Urinae vias primario creduntUr agere , Ut etiam in Suppressione Urinae & ipso Calculo ab aliquibus laudentur. In incipiente Cataracta ad magnam dosim, etiam unciam integram , quotidie sumpta scribuntur aliquando profuisse. Quamvis de dictis viribus omnino constaret , quod hactenus nobis non videtur, nauseosum semper Aledicamentum essiciunt, cui alia non dissiculter substitui possent & deberent 2 plerique etenim aegra , quia haec & similia quandoque in Aledicos usus adhiberi non ignorant, omnia Aledicamenta pertinaciter axersantur& respuunt. Dum praescribuntur, Pharmacop ei eligant majores, nigros , in

glomum contractos, utpote Violenta morte peremptos

MINIUM. Menis. Est Plumbum ad laetam rubedinem, qua Cinnabarem aemulatUr, calcinatum. Praeparatur praesertim in Anglia, Hollandia & Germania. Sub operatione hujus Substantiae pondus sensibiliter augetur. Secundum

135쪽

dum Varios Authores varia augmenti proportio est; ut id aliquisextam partem , alii tantum Vigesimam statuant. Sub reductioneranti in plumbum id augmentum amittit . Differt a Lithargirio calcinationis gradu, quo hoc pro magna parte vitrificatum est. Tamquam Refrigerans & Exsiccans Unguenta & Emplastra ali qua ingreditur. MORI Fructus, seu MORA . De M0erbeben. MOSCHUS. Mus VS. Est Substantia granulosa , sicca, attadtu pinguis, tota inflamma bilis; coloris ferruginei, vel subnigricantis; sanguinem exsiccathim primo aspectu reserens; saporis amari, subacris; odoris fragran tissimi, penetrantissimi, pertinacissimi & sere indelebilis qui , nisi distantia, aut aliis admixtis temperatus sit, caput graVat , Obnu bilat; Mulieribus nec non Hypocondriacis prsesertim infestus est,& quandoque, si fides Itineratoribus, Narium Haemorrhagias etiam lethales producit. Spiritus Vini Rectificatissimus solvit circiter tertiam partem hujus Substantiae, Aqua duas quintas. Prius MenstrUUm, quamVis par Um Odoratum videatur , omnem tamen Moschi fragrantiam possidet, & eam aliis, quihus additur, communicat posterius Distillatione abstractum Mosci odorem secum elevat secus prius. Acida fragrantiam plurimum eXaltant.

Animal in Muscoxia, India Orientali & China degens hus M hi rus LINN Eo dictum , quod aliqui e Cervino , alii e Ca prino genere crediderunt, sed quod proprie ad neutrum pertinet,& potius particularem speciona constituit, hanc Substantiam largitur. Didio Animali inter Umbilicum & Genitalia Folliculus, Ovi gallinacei circiter magnitudinem habens & duplici extra corpus orificio instructus, excrescit, in quo Moselius secernitur & conservatUr. Utrique seXUi, in ignotum hactenus usum, hoc organum existit, sed solis Maribus Verus Moschus videtur secerni, & prsecipue o stri Venerei

136쪽

tempore magis evectus esse: tum Animal prurienti stimulo adactum se lapidibus & Arborum truncis affricat; donec irritanti hac Substantia se liberet. Ita perfecte elaboratus, optimus Aloschus colligitur . qui rarissime ad nos transfertur. Apud nos prostat cum toto Folliculo, etiam cute tecto, a Venatoribus exscisso. Folliculi

pilis badiis obsessi Chinensis sunt & optimi: pilis albis , Ru Dici;

multum deterior S. Moschus, cUm magno pretio VendatUr, & in parca copia magnam quantitatem cujuscumque materiae fragrantia sua possit insidere, rarissime non adulteratus prostat. Venatores etenim Folliculos minus

turgidos Sanguine, Arena; quin imo plumbo pro aUgendo pondere & lucro complent , vel sumpta quacumque alia Animalis Moschiseri pellis parte Folliculos tam artificiose consuunt, &pauxillo Moschi aliisque addititiis replent , ut naturales facilementiantur. Mercatores Indi, si odore aut nastu fraudem detegere

nequeant, filum Allio imbutum per Folliculum ducunt, tuncque bonum existimant, quando Allii foetor Moschi odore victus exa- nescit. Apud nos probatur, si forti & penetranti polleat fragrantia; si super chartam cultro , Vel spatula se totum eχtendi patiatur; sicque extensus coloris savioris . sit, & splendeat si serro candenti impositus flammam capiat & Vix non totus consumatur, &certissimo demum criterio si exigua quantitas magnam Ali obolis copiam fragrantia sua imbuat Multus hujus Substantiae pro Odoramentis usus est. Arabes eam apud Europaeos in Medicinam introduXerunt atque Calidum , Roborans , Laetificans, & Aphrodisiacum Aledicamentum statuerunt. EXigua apud illos dosis erat. Constat jam multis celeberrimorum Medi corum testimoniis illam ad grana viginti, quadraginta, imo seXaginta etiam pluries de die, exhibitam inordinatos spirituum motus potentissime & sine ardore compescere: ut in Febribus, ubi Convulsiones, Singultus aliaque praVa symptomata se produnt, praestantissimum Remedium sit. Laudatur praeterea in Mania , Passione

137쪽

Hysterica . Exanthematibus retropulsis, Podagra retrograda &c. Ordinario mitem, reicillantem Diaphoresim excitat, quam placidus somnus excipit. In Hydrophobia desperatis jam aegri rebus, si fides observatis, tam prompte quandoque opem tulit, ut ab aliquibus Specificum adversus hunc Alorbum habita sit. Aloschum collo appensum adversus Variolas Prophylaeti cum Remedium CELEB. LINNA Us credidit. Hoc ultimum eXperientia videtur improbare. MYROBAL I. Marobalaenen. Sunt Frudi us eYsecati, qui nobis ex India Orientali adseruntur Quinque in Offcinis prostant species tritis his versiculis expressὰ Μb robalanorum species sunt quinque bonorum. Citrinus , Chebulus , Bellericus , Emblicus, IndUS. Quamvis figura , magnitudine & colore inter se disserant, ex eadem tamen Arbore , sed di Verso tempore, peti aliqui contendunt. Alii quamlibet speciem ad diversam Arborem pertinere reserunt. Utraque sententia testes oeulares adfert ob vim leViter purgantem . quam possident, olim multum in usu erant. Jam alia multa tam seliciter substituuntur, ut e pluribus Pharmacopaeis ejecti sint. Omni dote & evidenter adstringunt; hinc Indis ad atramentum consciendum, & depfenda coria inserviunt. Ob hanc vim, ea dosi ut purgare non possint , praecipue Bellerici laudantur ad ani procidentiam. Eorum Decoctum dentes firmat MYRRHA. Myrrhe. Es substantia res noso gummea , quae in frustis Variae magnitu dinis & figurae, mox Avellanas, moX juglandes sequantibUS; eOloris flavi, rufi, vel ferruginei, ad nos adsertur. Subpellucida est, arida, fragilis, intus striis albicantibus notata ; saporis subacris, amari, parum nauseosi; odoris aromatici, non Ingrati. Alasticata tota sere in ore solvitur, & salivae suas dotes impertit: hinc oris

saetorem corrigit. Igni injecta flammam concipit, & sullitum non in

138쪽

gratum largitur. Spiritus Vini rectificatus solVit circiter unam tertiam. I in Rura haec odorem aromaticUm, amaritiem & Omnes dotes hujus substantiae possidet. Aqua solVit circiter dUas tertias. Aqua Calcis Tincturam validam eXtrahit. Parcam quantitatem olei Odorati fundit Adsertur ex Arabia , AEthiopia & AEgypto ; sed cujus Arboris productum sit necdum liquet. Variis addititiis adulterata ordinario apud nos prostat , quete , cum genuinis illico descriptis Myrrhae dotibus careant, facile distingui possunt, & rejici debent. Myrrha aperit, discutit, abstergit, roborat, & calefacit hinc in Morbis Pulmonum & primarum viarum, a glutine spontaneo &laχitate solidorum pendentibus, praecipue praescribitur, & prodest. Non desunt qui in ulceribus internis; quin imo in ipsa Phthisi com mendant. Ubicumque tamen Febris adest , suspecta esse debet

mothim etenim, humorum tam manifesto incitat , ut Abortum M Mictum Cruentum aliquando produxerit. Extus, tamquam abstergens & putredinem potentissime arcens Remedium, ad Gangraenam , Ulcera putrida & Cariem ossium cum successu adhibetur MYRTI Baccae. De Ae ien a an den Myrteriboom.

NARDUS CELTICA, seu SPICA NARDI CELTICA. Celtische U

Eadem utrique speciei virtus, priori tamen eminentior est. Hanc omnem exsiccatione, ut & coctione perdunt: ut hinc pateat optime ipsam Herbam ab AEgris comedi, Vel ipsum Succum expres sum praescribi. Cocleareae temtillae plantae sunt & adversiis Scor butum frigidum aliosque morbos ab humoribus viscidis & soli μ

139쪽

GANDA V ENSIS. I 25rum laxitate pendentes optimum Remedium constituunt. Stimulo suo solidorum motus reduplicando agunt: ut hinc etiam Diureticae& Emmenagogae sint.

Katte ruid. NICOTI H Folia. Tabakblade r. Ita a Nicoet Io Regis Galliae in Lusitaniam Legato , CUJUS praesertim nutu lipeo Planta circa medium saeculi decimi sexti in Europa primum innotuit, appellata es . Hispani quia eam in Insula Tabago, seu Tabaco, in Alari Μexicano sita, primum deteXerunt, Tabacum Vocarunt. Americanis petulia dicebatur ; hinc COIsIo petum latij lium dictum est , & ob aemulam vim narcoticam aliquibus Bolanicis III 0 ciami Peruviani nomine insignitur. Colitur jam per Omnem EU-ropam. Odorem praebet graVem , pungentem, sternutationem e eitantem saporem acrem . amarum, nauseosum, pertinacem, sali-Vam copiose elicientem Vires Aqua, melius Spiritu Vini Redtificato e trahuntur. Oleum distillatum fundit acerrimum, quod Ani malium sanguini assus una ea brevi interemit.

Pica Nasi, pestis illa, ut I alitia plures , e novo Orbe delata, quae contagio suo jam omnes gentes insecit, maximam partem hujus Planitia sibi vindicat. Multi praeterea ejus fumum per fistulam attrahunt, ore retinent, volvunt, I ejus stimulo delectati effant; dum alii in eumdem finem ipsa folia masticant. Ita Europaei omni modo consumendis Americae productis & multiplicandis suis necessitatibus videntur studuisse. Insuetos tamen hi omnes hanc Plantam adhibendi modi mire turbant: caput etenim omnibus veluti ebriis obnubilatur , & a fumo praecipue sursum deorsumque violenter & qUaΠ-doque non sine discrimine, purgantur. Nareoticas itaque & acres omnino Vires prodit, easque introsumpta confirmat. Quin Variis corporis locis in Cataplasmate vel fomento applicata easdem tur bas Visa es t excitdsse. His non obstantibus venenosis dotibus , i

140쪽

Μedicinam introducta est, & in pluribus casibus locum tenere potest. Pulvis enim naribus attractus insuetis Ptarmicum est fortissimum. Fumus ore haustus Stalagogum est Remedium quod in laxis, obesis humidisque corporibus, & morbis a serosa colluVie pendentibus , opem saepius attulit. Idem ano immissus Ascarides necat, &in pertinacissimis Alvi Obstruetionibus, Ileo , nec non Hernia in carcerata, aliiS remediis non auscultantibus, quandoque se praebuit effracissimum. Folia masticata famem sedant , sitim extinguunt, Odontalgiam curant, & oris suetorem corrigunt. Eorum effuVia Pediculos, Pulices, cimices necant, & , teste DIEMERBROELIO aliisque, a Peste & aliis morbis contagiosis praeserVant. Eadem cum Aceto in Cataplasma redacta optimo resolvunt, & discutiunt, illorumque Decoctum saturatum, in Adt. Νat. Curios. Vol. IX. pag. 392. , & ΝΟV. Adt. Physico ed. VOl. primo pag. 99., laudatur ad Abscessus sinuosos & Fistulas. Sed & interno usu explorata est. Compertum est itaque illam diuturna in Aqua coctione, dissipatis acrioribus, vim emeticam deponere , & solam purgantem retinere; eademque ulterius protracta, detergens, aperiens, ditireticum demum, & alterans exsurgere Μedicamentum , quod, prpesertim tamquam eXpectorationem juVaΠS, in Asthmate & Tussi a muco crasso, viscido, pulmones infarciente, ab aliquibus summis laudibus extollitur. Quin Decoctum unciae unius soliorum Tabaci in Aquae libris duabus, ad medietatiS consumptionem, addito in coetionis sine foliorum Alalvae, Braneae Ursinae,& Violarum Aa manipulo uno , calidissimum pluries de die potum

a celeberrimo RUT TY in Vomica Pulmonum , ad materiam purulentam evacuandam, & Ulcus consolidandium, scribitur Valere. ΝIGELLAE Semen. De Maden a an Ferrhesmem.

seu Ginsing dici ab aliquibus perhibetur. Alii di'ersis his nominibus,