장음표시 사용
171쪽
Orientis & praesertim Imperii Chinensis indigena est: ab aliquibus
tamen annis in Angliam, Galliam & Belgium translata , harum Regionum Hiemes bene tulit. Rhabarbarum, ut ad nos adsertur, frusta exhibet quatuor aut quinque pollices passim longa; Mariae figurae pro maxima parte oblongae, Vel subrotundae ) tuberosa, ponderosa, Cortice orbata extus coloris flavi ; intus striis rubicundis , ut Nux Moschata, Variegata; odoris proprii , non nihil aromatici , adversi iaporis acris , amari, adstringentis, nauseoli. Mallicatum Salivam colore croceo tingit. Aqua sere dimidium ponderis extrahit; Spiritus micirciter tres Octavas. Vires purgantes in priori Tine tura praeValent ; in posteriori adstringentes & aromaticae illse in principio Volatili haerere videntur ; nam Coctione, ut etiam Tostione, multum deperduntur, & Aqua Distillatione aliquam Virtutem purgantem secum elevat. Extradium hinc sere iners est. Partim Favibus directe ex India Orientali; partim terrestri itinere e China in Persiam & Rustiam adfertur ut omne Rheum ejusdem originis & patriae Mideatur. Posterius tamen mollius est , teXtUrae laxioris, minus ponderosum , & Vires, praecipue purganteS pr z- stantiores possidet. Hae differentiae a diverso Anni tempore , quo Radices colliguntur ; vel a diversa methodo easdem tractandi MeXsiccandi; vel a cautelis , quae in Ructia in hujus Medicamenti emptione adhiberi scribuntur; vel tandem ab ipso itinere pendere possunt. Rheum facito mucidum fit, & carie exeditur. Rustico praecipue id accidit. Avidi Mercatores, ut hoc vitium tegant, Fora inula artificiose implent, eademque exterius optimi Rhei Pulvere tam caute celant, ut etiam exercitatissimi, nisi singula frusta scrupuloso eXamine observent, decipi possint.
Familiare, mite & semper innocuum Purgans est, quod Optime in substantia adbibetur, Canalis Alimentarii tonum minime dejicit:
172쪽
quin in refracta dossi eumdem roborat. Urinam , Sudorem colore croceo inficit. Antillelmiraticum est.
RHAMNI CATHAR TICI, seu SPINT CERVINAE Baccae. De
Nigrae, rotundae sunt; pisum magnitudine sequant, & quatuor Ordinario semina continent. Hoc ultimo criterio a Frangulae & rni saeurinae. Baecis , quibus adulterari, Vel quiae eis substitui posse sent, distinguuntur. Implentur Succo e Viridi nigrescenti, lurido, acri, adstringenti, nauseos . Tamquam Purgans, prsesertiin in Hydrope & Arthritide, laudantur. Syrupus ex eisdem consectus, ob additum Saccharum &Aromata, ipsis Baccis, Vel earum Succo mimis ingratus multum SYDENHAMO in Usu erat. Nulla tamen apparet ratio, ob quam hoc Medicamentum aliis Purgantibus deberet praeserri r quin contra
Pertinet ad Plantam a PROsΡΕRo ALPINO circa annum I 6IO. e Thracia in Europam ductam, quae C. BAUHINO Rhaponticum Folio Lapathi majoris glabr0 ; LINNAEO Rheum Rhaponticum appellatur. Radix esst oblonga , duos circiter pollices crassa; Rhei veri Radice mollior, levior , magis spongiosa; intus & extus Cusdem coloris, flavi casatis; odoris minus aversi; saporis acris, adstringentis , minus nauseosi. Diu masticata viscidam se prsebet, & transiue sim dissecta strias exhibet, a centro ad circumserentiam porrectas, quibus a Vero Rhabarbaro facile distingui potest. Ad duplam triplamve dosim exhibita vires easdem sere, qUa Rheuna Verum, edit. Parum tamen in usu est.
173쪽
AesberieH. RIBESIA RUBRA.seu GROSSULARIAE RIBES Fructus. R00de Aelbe tien, Genevers. RICIΝΙ, seu CATAPUTIAE 31AIORIS Semen. De maden Dan gemeem Wbnderb0Om. semina haec ovata sub Cortice nigro, striis gryseis pulchre variegato , Medullam albam includunt, & saporis sunt acinimi. Duplex habere oleum perhibentur ; unum mite & dulce ; alterum acerrimum, igneum. Quidquid sit coctione in Aqua , vel melius Expressione fundunt unam tertiam circiter olei acris, quod Oleum Ricini ; Oleum Palaiae Christi ; Oleum Cicinum , de Thera a &c. appellatur, & jam Veteribus cognitum erat. Id apud nos vix in usu medico est; sed teste celeb. FRΑsER Medicat Observations and Inquities Vol. II. 9 in India occidentali optimo eventu praescribitur in Morbis Biliosis ; obstinatissimis Alvi Constipationibus; Colica Pidtonum , 51Orbis renum, in quibus AlVUm laxare conVenit, &in ipsa Dysenteria. Vires ab omni oleoso expectandas habet, &agit praeterea tamquam mitissimum Purgans, quod etiam Insantibus recens natis ad eVacuandum Meconium sine noxa porrigi potest. Alii non solum has vires confirmarunt ; sed & Antillelminticas addiderunt. Omni hora coclear eXhibetur ROSA PALLIDA. Bleehe ROOS ROSA RUBRA. R00de R00S. E pluribus Rosarum speciebus hae duae priaecipuo ad usus medicos adhibentur. Ob fragrantiam suam analepticae, refocillanteS sunt,& Fervis conducunt; sed & ob idem principium quandoque Caput
graVant, corpus mire turbant; Abortum, vehementeS Sterniliationes , Lipothymiam , & lethalem Syncopen inducunt , Ut lainc inde apud Observatores legitur. Pallidae his dotibus reliquas species
174쪽
praecellunt. Cumque praeterea multo humore saponaceo, solventescateant , ad leniter laXandam alVum praesertim praescribuntur. Ophtalmicae vires, quibas hactenus pollere creditae sunt, nullo fido Experimento nituntur, & infirmo stant talo. Rubrae evidenter balsamicae sunt, & adstringentes. Tam extus quam intus has vires produnt. Teste clarisIL MACBRIDE essacacius, quam Sal Marinus, putredini resistunt. Laudantur praesertim in Morbis Pectoris a laxo & debili Pulmone. Multos etiam Phliscos earum ConserVa integre curatos fulse , legitur apud SCH LIUM & in Miscesta is ciniosis. Optime earum Vis in his casibus, aleae is aliquot guttis Spiritus Vitrioli, aut addito Cortice Peruviano , ju
Planta haec Europae Meridionalis incola in Hortis nostris colitur. Rus Flores in ossicinis passim Flores Anthos dicuntur. Tota Planta odorem habet fragrantem , balsamicum, camphoratum, proprium;
saporem amartim, calidum, aromaticum , ad LaVendulam accedentem. His dotibus Flores Foliis cedunt. Vires aliquae Aqua ;omnes Spiritu Vini extrahuntur. Spiritus a Floribus Distillatione abstractus est Aqua Reginae Hungariae. Oleum odoratum, Viridescens largitur, quod aliqui ad guttas quatuor Vel seX, in comenienti Vehiculo, ante paroxismum exhibitum multas Febres intermittentes curasse perhibenLPerspectis dotibus, in Morbis frigidis interno usu utilis Planta videtur: nec desunt, qui eam adVersus Alorbos Capitis, Paralysim, Hydropem, Fluorem album, Ventriculi Languorem, Menstruorum desectum aliosque Morbos summis laudibus extollunt. Vix tamen praescribitur.
175쪽
Ita vocatur Radix Plantae LI 2Eo Rubiae I liis subsinis CAspΑχ1BAUumo utibiae Tinct0runi Ihtivae dictite. Oblonga est , calamum circiter crassa lignea , librosa , intus & extus rubra. Saporem habet primo subdulcem, tum leViter amaricantem & adstringentem;
Multum ad usus tinctorios adhibetur, & in hunc finem praesertim colitur. In Medicina diureticum, detergens, aperiens Aledicamentum creditur, I in Idi ero praecipue laudatur: at illi in hoc Alorbo, siepius a Calculis Biliariis pendenti, non fidendum innuit celeber
rimus CULLENIUs. Haec Radix comesta, jam obser Vante GALENO, Urinam colore rubro inficit. Forto ob hoc Phaenomenon Diuretici famam, ut plura alia Aledicamenta , quorum aliquid immutatum per Urinas excernitur , consecuta est. Alinime tamen hic effectus hanc vim probat: nam Perspirabilis blateria & Lac Nutricum , quae hanc Radicem assumpserunt, eodem colore tingitur; Ut probavit celeb. YoUNG. Quin imo Ossa Animalium , praesertim juniortim , ea
dem pastorum multis clarissimorum Virorum Experimentis rubra eVadunt. Probatum est nulli alteri solidae Corporis parti, nequidem etiam cartilagini, id accidere , & Animal sub ejus usu languescere , aegrotare , ac intra paucos dies perire; substitutoque alio diutrimento, ut mors prpecaVeatur, sensim exanescere ossium Rubedinem. Ex his Phaenomenis conclusum est essa caX, penetrantissimum Remedium esse ; quod ad difficillimos ossium Morbos sorte aliquid posset. Tentata est itaque adversus Rachitidem, & revera in hoc Morbo es cadem se praestitisse testantur LEVRET , COSNIER , ROBERT ,& alii. Observatis celebrium horum Virorum nec fidem nec famam detrahere nolumus: sed credimus eos non sat firmo talo ad EX- perimenta sua accessisse : nam constat quidem Materiam Colorantem ad Ossa penetrare ; at pendentiae medicae vires hujus Radicis ab
ipsa Materia Coloranti Θ n0ane etiam Ossa tinguntur ab Adperula
176쪽
nanchica ; a Gallo Dei 0; Galis Πῖ0llugine aliisque, quibus tamen ideo eadem Virtus non adscribitur δRUBI IDAEI Fructus. De Braambe ieri. RUBI VULGARIS Folia & Fructus. De Aladeren 1 an gemelne Braam ,
RUTAE Folia & Semen. De Bladeren en maden van σ3Πri t. FIpec Planta multum apud nos culta, & hinc satis nota odoris est gravis , adversi , penetrantissimi saporiS amari, calidi, aeris. Use dotes, praecipue priores, eXsiccatione multum minuuntur. Oleis sentialis, frigore consistentis, parvam quantitatem largitur. ΜUltur Vires Aqua ; plures Spiritu Vini eXtrahuntur. Prius Menstruum Distillatione Rutae odorem & partem acrimoniae secum ele at posterius nihil, ut Vis in fixa parte Videatur liderere. Tamquam resolvens, Flatus discutiens, Venenis resistens imo Pestem arcens a Veteribus summis laudibus elata est. Apud nos stimulanteS, BerVinas, discutientes Vires retinuit, & in Assectionibus Hystericis, Epilepsia, Morbis frigidis; ubi solida exstimulanda,& Humores resolvendi sunt, commendatur. Antillelmintica est,&optime in Enemate ad Ascarides praescribitur. EXterne , praesertim recens , rubefaciens est; Vires antisepticas edit, & tamquam discutiens ad contusa praescribitur. Ultimam lau- , dem non solum factis, sed etiam a ratione Videtur mereri: nam solida leniter exstimulat, & Sanguinem e Vena missum, teste ce
SABINAE Summitates. De Toppen et an ni enb00m, of MVEHOOΠr. CAsΡΑRI BAUHINO Sabina Folio Taniaristi fruticosa & perpetuo virens haec Planta appellatUr; LINNAEO Puniperus Sabina. Sponte
crescit in Europa Meridionali, & Oriente; apud n0s non diiscub
177쪽
ter colitur. Rus folia odoris sunt validi, gravis, aromatici, resinosi; saporis aeris, calidi, amari. Libra una fundit circiter uncias duas& dimidiam olei Essentialis calidissimi. Vires partim Aqua, optimo Spiritu Vini eXtrahuntur. Introsumpta ob Oleum acre & calidissimum stimulat potenter Solida , & Sanguinem exagitat. EUmdem praeterea , juXta celeb. SCANEN R Experimenta , fluidiorem & rubicundiorem reddit. Ob duos hos effectus, teste illustrissimo HALLERO , in Puella Haemopthi sim produxit. Ob eosdem, non ob Vim peculiarem, qua in Uterum agit, Menstrua pellit. Id praesertim emacit in iis, quibus laxa Fibra est & Humores viscidi. A GALENI tempore Haemorrhagias uterinas & Abortum producere credita est. Hanc vim illustres Viri confirmant, & non sine Matris discrimine id agi asserunt: alii negant. Stupendam Foliorum quantitatem a gravida Puella devora tam , & ab alia unciam integram olei Essentialis assumptam vidimus sine abortu. Utramque tamen invasit Cardialgia, summus Ventriculi Ardor, Sitis inextinguibilis& validissima Febris ut hinc suspectam
saltem debere haberi concluderemus. Parca tamen ejus dosis in ΜOrbis frigidis utilis esse potest. Ad draginam dimidiam in Pulvere, aut ad duplam quantitatem in Decocto laudatur in Paralysi , Fluore albo, Atthinate &Q. Externe commendatur ad Scabiem Ulcera sordida , callosa, spongiosa; adversus Gangraenam Cartem Ossaum & Cerebri Fungum. Verrucae Venereae, Condylomata &c. insperso ejus Pulvere pulchre subiguntur. In Aceto decodia laudatur ad Strumas. Antihelmintica est: ut etiam Folia umbilico imposita, & Oleum Ventri intinetum
SACCHARUM. Suther. Est Sal Essentiale sapore dulci, grato instrudi una, quod , teste
celeb. MARGRAF , e Bettia tam albae quam rubi se, Dauci ac Siseri
Radicibus extrahi, & probabiliter e multis aliis Vegetabilibus ob-
178쪽
tineri potest. Quod apud nos in usu est pertinet ad Arundinem Saccharisertim , Plantam scilicet inter Tropicos sponte crescentem,& in variis aliis Asiae, Africae & Americae Regionibus feliciter cultam. Ejus e pressus succus, ut clarificetur , & secundum celeb BgRGMAN superfluo Acido liberetur , pluries cum Aqua Calcis &Cinerum Lixivio coquitur tum evaporatur; donec ma ima pars frigore coaguletur, & confusam Crystallisationem subeat. Id concretum , Saccharum Crudum, seu Thomaeum est; ob multas adhuc adhaerentes eXtractivas & mucilaginosas partes coloris rufi seu brun-nei, attactu pingue , in Aere deliquescens Sub hac forma magnis doliis inclusum passim in Europam tran8sertur P ubi ulteriori operatione , quam Resinati0nem Vocant, &quae egregie ab illustri DU HAMEL descripta est; nova scilicet Solutione in Aqua , coctione, additione Calcis, Sanguinis BOVini &Albuminum ovorum depuratur ; ut in Panes Conicos, Vel in Crystallos regulares, Saccharum Candum dictas , & pro puritate adhibiti Sacchari albas vel brunneas , efformetur. Sub Vario depurationis gradu Saccharum colorem mutat, & consistentiam ; ut tandem ultimo labore in Panes Pyramidales redactum niveum, durum , sonorum , splendens se praebeat; in Aere siccum maneat,& Canarien P, seu Regium appelletur vel crystallisatum Saccha- rum candum largiatur albissimum, pellucidum.
Sub variis his varium Saccharum conficiendi processibus semper defluit major vel minor copia Syrupi, qui pro multiplici puritatis Gradu diversum se praebet, & ratione Sacchari, quod continet, in Fermentationem Spirituosam pronus est. Ex eo in India distillatur Spiritus Rum, seu Laod dictus. Saccharum ita heterogeneis liberatum & sui juris factum, secun
dum experimenta clarissinorum MARGRAF, LA ROUELLE, BER MAN & SCARICKEL , colastat Acido peculiari , forti, unito Terrae
tenuissimae, & oleo bland0. In jgne liquescit: tinctaminabile est,.
179쪽
& Fermentationis Spirituota admodum capax. Solvitur Spiritu Vini&in dimidio sui ponderis Aquae. Misceri etiam potest oleis quae, ut Resinas, Aquae miscibilia reddit: hinc coagulationem Lactis impedit.
Tamquam gratum Condimentum multum ad usus culinarios ad hibetur. In Pharmacopaeis gratiae Vel conservationis causa Trochis
cos, ConserVas, COVdita , Rob, Syrupos &e. ingreditur. Tamquam saponaceum, blandissimum resolvens, abstergens & potentissimum antis epticum in Medicina laudatur. Ob has dotes, & praesertim cum in Aciditatem vergere constet, tam in inflammatorii 8, quam pH-tridis Morbis optime & cum fructu adhibetur. Ob easdem vires, quibus demulcens addi potest, laudatur in Morbis Pectoris , &quidem Ob vim detergentem in Pulmonum Ulceribus. In his casibus
Sacchari cum Rosis connubium utilissimum est. Testibus BECHERO , PRINGLE, MACBRIDE Optimum est antiscorbuticum , cujus usu familiari Lepra & Μorbi putridi jam rarius, quam olim, incidunt. ERUS
Usum HELMONTIUs , DoLms aliique illustres Viri condemnarunt,& ejus Acidum Dentibus, Stomacho, Νervis inimicum esse perhibuerunt. MaXimam interim Sacchari quantitatem quotidie sine ΠOXa, quin potius cum emolumento, deVorari poste S IETENIUS , HOFF-MANNUS , TRILLERUS eXemplis probant. Fatendum tamen est nimia
ejus quantitate ingesta Fermentationem in primis viis oriri posse: hinc extricato Acore molestias posse adserre. Caxeant ergo ab ejus usu Infantes, Virgines chloroticie, Hystericae, Hypocondriaci, in quibus plerumque jam inde Acidum praedominatur, & QUOl Um praesertim dentes ejus usu denigrescunt. Vermes generare & Gluten producere passim a nostratibus Μulierculis creditur sed utrique Potius remedium esse celebres Medici testantur. Nimiae obestati mederi perhibetur. Si verum sit , id es cit solvendo olea. Macilentis ergo nocere, &, ut ab aliquibus scribitur, eosdem tabidos reddere potest. Thomaeum Clysmatibus additur, ut Alvus sollicitetUr. Carbonibus ardentibus inspersum Aerem depurat hic Vapor laudatur
180쪽
ab aliquibus ad corysas. PulVis ejus tenuissimus per Calamum scriptorium oculo inflatur ad delendas Cornepe maculas. Ulcerum Carnem fungosam reprimit , eademque consolidat. SAGA PENUM , seu GUMMI SERA PINUM. Sagapenum. Eli concretus Succus gummeo-resinosus, qui in Media , Persia aliisque orientalibus Regionibus eX inciso Frutice , necdum satis Bolanicis noto, stillat. Adsertur in granis, Vel in massas, quae eVidenter e lacrymis compactae Videntur. Coloris est exterius rusescen- tis; intus albidi, subpellucidi. Odorem habet graVem , Virosum , ex Assa foetida & Galbano compositum; saporem calidum , stimulantem , aerem, pertinacem. Digitis subactum mollescit, eisdemque adhaeret. Inflammabile est prunisque injectum suetorem spargit ad Porrum accedentem. Trituratione suspenditur in Aqua, & cum ea redit in nativam formam lacteam , sub qua e frutice stillat. Fere tres quartas sui ponderis Extracti Aquosi largitur; unam tertiam Spiri- tuosse Posterius plures Sagapeni Vires retinet. AttenUans, resolvens, aperiens est , in Viscerum obstructionibus Morbisque frigidis ab hac causa pendentibus ; Ut Hydrope , Asthmate , Mensium desediu &c. utilissimum. Laudatur 'praeterea, ut Assa foetida , in Morbis spasmodicis a Spirituum Ataxia. Ad magnam dosim , V. g. dragmaS dilas Vel tres , purgantes Vires edit. Foetum expellere; hinc gravidas ab eo debere abstinere, Arabum figmentum est. EXterne resolvendi , discutiendi, maturandi ergo ad Glandulas
indurataS commendatur. Ut alia Gummata acria Cutina rubefacit, Pustulas eXcitat.
SAGO , seu SAGU. Sago. Sub hoc nomine e variis Indiae Orientalis Regionibus; nominatim ex Insulis Moluccis, Amboina & Ternate, ad nos adseruntur Grana Hordei mundati Granis ad aspectum non absimilia , paulo tamen