Opera ex recensione J. Conington

91쪽

GEORGICON LIB. IV. 77Est in Carpathio Neptuni gurgite vates

Caeruleus roteus, magnum qui piscibus aequor Et iuncto bipodum curru metitur quorum. Hic nunc Emathiae ortus patriamque revisit ae Pallenen hunc et Nympha veneramur et ipso Grandaevus Nereus novit namquo omnia Vates, Quae sint, quae fuerint, qua mox Ventura trahantur. Quippo ita Neptuno visum ost inmania cuius Armenta et turpis pasci sub gurgii phocas. in Hic tibi, nate, prius vinclis capiendus, ut omnem Expediat morbi caussam, ventusque secundet. Nam sino vi non ulla dabi praecepta, nequo illum orando sectos vim duram et vincula capto Tonde doli circum haec domare frangentur inanes. Moo Ipsa ego te, medios cum sol accenderit aestus, Cum sitiunt orbae, et pecori iam gratior umbra est, In secreta genia ducam, quo fessus ab undis S recipit, Milo ut somno adgrediar iacentem. Verum ubi correptum manibus vinclisquo tenebis, ἈωTum variae ludent species atque Ora ferarum. Fio enim subito sus horridus, atraquo tigris, Squamos quo draco, et fulva cervico leaena; Aut acrom flamma sonitum dabit, atque ita vinclis Excidet, aut in aquas tenuis dilapsus abibit. 10Sed quanto illo magis formas se vertet in omnis, Tanto nate, magis contendo tenacia vincla, Dono talis erit mutato corpore, quiaem Videris, incepto tegeret cum lumina somno

Haec ait, et liquidum ambrosiae diffundit odorem, MaQuo totum nati corpus orduxit; at illi Dulcia conpositis viravit crinibus aura, Atquo habui membris venit vigor. Est specus ingona Exos latero in montis, quo plurima Vento Cogitur inque sinu scindit os unda reductos, MoDepronias olim statio tutissima nautis; Intus o vasti Proteus tegit Nico saxi. IIic iuvenem in latebris aversum a lumino Nympha CGOcat ipsa procul nebulis obscura resistit. Iam rapidus torrens sitionus Sirius Indos asArdebat caeso, et modium 86 igneus orbem Orale

92쪽

Hauserat ambant herbao, o cava sumina siccis Faucibus ad limum radii tepefacta coquebant: Cum Proteus consueta petens e fluctibus antra Ibat oum vasti circum gens humida ponti MoExsultans rorem late dispergit amarum. Sternunt se somno diversae in litoro phocae; Ipse, velut stabuli custos in montibus olim, Vesper ubi o pastu vitulos ad tecta roducit Auditisque lupos acuunt balatibus agni, 435 Considit scopulo medius, numerumque recenset. Cuius Aristaeo quoniam os oblata facultas,

Vix delassa senem assus conponere membra, Cum clamor ruit magno manicisquo iacentem occupat. Illo sua contra non inmemor artis Moonini transformat os in miracula rerum,

Ignemque horribilemquo foram fluviumque liquentem. Verum ubi nulla fugam operit allacia, victus In sese rodit, atque hominis tandem oro locutua:

Nam quis is, iuvenum confidentissimo, nostru 4M

Iussit ultro domos quiduo hinc petis inquit. Ἀt illo:

Scis, Proteu, scis ipso neque strio saltero quicquam; Sed tu desino velle Deum praecepta secuti Vonimus, hinc lassis quaesitum oracula rebus. Tantum status Ad haec vates vi eniquo multa MoArdentis oculos intorsit lumine glauco, Et graviter frondens sic satia ora resolvit: Non to nullius exercent numinis irae. Μagna luis commissa tibi has miserabilis Orpheus Haud quaquam ob meritum poenas, ni Fata resistant, Suscitat, et rapta graviter pro coniuge Saevit. 456 Illa quidom, dum to fugeret por umina Praeceps, Inmanem anto pedes hydrum moritura puella Servanto ripas alta non vidit in horba. Λ chorus aequalis Dryadum clamor supremos Inplorunt montis norunt Ithodopeia arces, Altaque Pangaea, ct Rhos Mavortia tellus, Atquo Gotae, atquo Hebrus, o Actias Orithyia.

Ipso, cava solans rerum toAtudine amorem,

Te dulcis coniunx, o solo in litore aecum, T vomento die, to decedonto canebati

93쪽

GEORGICO LIB. IV. 7sraenarias etiam saucos, alta ostia Ditis, Et caligantem nigra sormidine lucunt Ingressus, Manisque adiit Regemque tremendum,

Nesciaque humanis precibus mansuescere corda NAt cantu commotas Erebi do sedibus imis Umbra ibant tenuos simulacraque luce carentum, Quam multa in foliis avium se milia condunt, vesper ubi aut hibemus agit de montibus imber, Matres atque viri, defunctaque corpora vita raΜagnanimum heroum, pueri innuptaeque uollae, Inpositique rogia ivvones anto Ora parentum; Quos circum limus niger et deformis arundo Coeyti tardaque palus inamabilis unda Alligat, et noviens Styx interfusa coercet. 4M Quin ipsa stupuere domu atque intima oti Tartara caeruleosque inplexa crinibus anguis Eumenides, tonuitquo inhians tria Cerberus ora, Atque Ixionii vonto rota constitit orbis.

IRinquo edom reserens casus evaserat omnis, MRedditaque Eurydice supora veniebat ad auras, Pone sequens, namques hanes dedorat Proserpina

Cum audita incautum demolitia cepit amantem, Ignoscenda quidem, scirent si ignosceremanes: Restitit, Eurydico:iquo suaui, iam luco sub ipsa, ae InmΘmor, heu victusquo animi respexit. Ibi omnis Effusus labor, ainuo iiimitia rupta tyranni Foedera, terque fragor stagnis auditus Avernis. Illa, Quis et me, inquit miseram, it de ierdidit, Orpheu, Quis tantus uror En iterum crudolia retro

Fata vocant, conditquo natantia lumina somnus. Iamque vale feror iugenti circumdata nocte, Invalidasquo tibi tendens, heu non tuis, almas lDixit, et ex oculis subito, ceu fumus in auras Commixtus tonuis, fugit diversa, neque illum, MoPrensantem nequiquam umbras et multa volentem Dicero, rastorea vidit nec portitor Orci Amplius obiectam passus transtro paludem.

94쪽

80 P. VERGILI MARONIS Quo fletu anis, qua Numina voce moveret εω Illa quidem Stygia nabat iam frigida cymba.

Soptem illum totos perhibent ex ordine menses Rupo sub aeria deserti ad Strymonis undam Flevisso, et gelidis haec evolvisse sub antris, Μulcentem tigris et agentem carmine quercus; MoQualis opulea maerens philomela sub umbra Amissos queritur fetus, quos durus arator Observans nido inplumis dotraxit; at illa Flo noctem, ramoquo sodona miserabile carmen Integrat et maestis lato loca questibus inplet fias Nulla Venus, non ulli animum flexere hymenaei. Solus Hyperboreas glacies Tanaimque nivalem Arvaquo Rhipaeis niunquam viduata ruinis Lustrabat, raptam Eurydicen atque inrita Ditis

Dona querens spretae Ciconum quo mimore matres Inter sacra deum nocturaique orgia Bacchi Mi Discorpium latos iuvenem sparsere or agros. Tum quoquo marmorea caput a cervice reVolsum

Gurgit cum modi portans Oeagri inobrua Volveret, Eurydicon vox ipsa et frigida lingua rara A miseram Eurydicen anima fugient vocabat; Eurydicen toto reserebant flumine ripae. Haec Proteus, et so iactu dedit aequor in ultima, Quaque dedit, spumantem undam sub vertice torsit. At non Cyreno namque ultro adlata timentem biso Nato, licet tristis animo deponere curas. Haec omnis morbi caussa hine miserabile Nymphae, Cum quibus illa choros lucis agitabat in altis, Exitium isore apibus. Tu munera supplex Tende, potens pacem, et aestis Venerare Napaeas; MNamque dabunt veniam votis, irasque remittent. Sed niodus orandi qui sit, prius ordine dicam. Quattuor eximios praestanti corpore tauros, Qui tibi nunc viridis depascunt summa Lycaei, Delige, et intacta totidem cervico iuvencas. 6M Quattuor hia aras alta ad delubra dearum Constituo, et sacrum iugulis domitte cruorem, Corporaque ipsa boum frondoso desere lum. Post ubi non suos Aurora ostenderit ortus,

95쪽

GEORGICON LIB. IV. 8a Insorias Orphei Lethaea papavera mittes, Me

Et nigram mactabis ovem, lucumque revisos; Placatam Eurydicen vitula veneraboro ROSR. Haud mora continuo matris praecepta lacessit; A dolabra venit, monstratas excitat aras, Quattuor eximios praestanti corpor tauros εω Ducit, o intacta totidem cervico iuvencas. Post ubi nona suos Aurora induxerat ortus,

Insorias Orphei mittit, lucumquo revisit. Illa vero subitum ac dictu mirabile monstrum Aspiciunt, liquefacta boum per viscera toto με

Stridere apos utero e ruptis effervere costis, Inmens quo trahi nubes, iamque arbore summa Confluero et lentis uvam demittere ramis. Haec super arvorum cultu pecorumquo canebam Et super arboribus, Caesar dum magnus ad altum MoFulminat Euphraten bello, victorque volentia Per populos dat iura, viamque adsectat Ol Inm. Illo Vergilium o tempora dulcis Hobat Parthonopo, studiis florentem ignobilis oti, Carmina qui lusi pastorum, audaxquis iuventa, με Tityro, te patulae cecini sub tegmino savi.

96쪽

AENEIDOS

LIBER PRIMUS.

ARMA virumquo cano, Troia qui irimus ab Oria Italiatii, sat profugus, Lavinaquo vovit Litora, inultun illo ct torris iactat is ot alto Viis crunt, acVa momorem Iunonis ob iram, Μulta quoquo et ollo assus, dum conderet urbem, Insorrciquo deos Latio gonus undo Latinum Allamiquo patres atquo alta moenia Romae. Musa, mihi caussa memora, quo numine lacSO, Quiduo dolens, regina doum tot volucro casus

Insignem sectato virum, tot adiro labores Io Inpulcrit. Iantaeno animis caelestibus imo i Urbs antiqua fuit, Tyrii tonuor coloni, Karthago Italiam contra Tiborinaquo longo Ostia divos opum studiisque asporrima clii;

quam Iuno fortita torris magis nutibus unan 15 Posthabita coluisso Samo hic illius urina, Hic currus fuit hoc regnum do gontibus SS Si qua sata sinant, iam tum tonditquo fovetquo Progotiiom ad cnim Troiano a sanguino duci Λudiorat, Tyrias olim qua Vortoro arces; mIIinc populum lato regem bolloquo supcrbum Vonturum cxscidio Libyac sic volucro Parcas. 6 Id motuens votorisquo momo Satureia bolli, Prima quod ad rotam pro caris gesserat Argis

Necdum otiarn caussa iramim sacviquo dolores is Exciderant animo mauo alta monto opostum

Iudicium Paridis prolaoquo iniuria formae, Et senus invisum, o rapti Ganymodia honores;

97쪽

filia accena super iactatos aequore toto Troas, reliquias Danaum at o inmitis Achilli, soArcebat longo Latis, multosque per annOS Errabant, acti satis maria omnia circum. Tanta molis erat Romanam condere gentem. Vix e conspectu Sicula telluris in altum Vola dabant lacti, o spumas alia aere ruebant, MCum Iuno, aetemum servans sub pectoro Volnus, Haec secum Mene incepto desistor victam, Nec posso Italia Teucrorum avertero 'gem' Quippo voto satis Pallasne exuror classem Argivom atque ipsos potuit submergore Onto, εο

Unius ob noxam o furias Aiacis Oilei'Ipsa, Iovis rapidum iaculata o nubibus ignem,

Disiecitque rates evertitque aequora eutis, Illum exspirantem transfixo pectoro ammas Turbine corripuit scopuloque infixit acuto; 43 Ast ego, qua divom incedo regina, Ι-isquo Et soror et coniunx, una cum gente tot annos Bella goro. Et quisquam numen Iunonis adorat Praoterea, aut supplex aris inponit honorem lTalia flammato secum dea corde volutans fio Nimborum in patriam, loca feta furentibus austris, Aeoliam venit. mi vasto rex solus antro Luctantia vcntos tempestatesque sonoras Inperio remit ac vinclis o carcer frenat. Illi indignantes magno cum murmure montis MCircum claustra fremunt celsa sodet A lus arco Sceptra tenona, mollitque animos et temperat iras; Ni faciat, maria ac terras caelumque profundum Quippe ferant rapidi secum Verruntquo Per auras. Sed pater omnipotens speluncis abdidit atris, MIIo metuens, molemquo et montis insuper altoa

In fuit, regemque dedit, qui foedere orto Et premere o laxas sciret daro iussus hinc A. Ad quem tum Iuno supjox his Vocibus usa est: Aeolo, namquo tibi divom pater atque hominum rex in Et mulcor dodit fluctus et tollor vento, Gons inimica mihi Tyrrhonum navigat aequor, lium in Italiam portans victosque enatis:

98쪽

Incute vim onus submersasque obruo puppis, Aut age diversos et dissice corpora ponto. τοSunt mihi bis optem praestanti corpor Nmphae, Quarum quae forma pulchorrima Deiopea, Connubio iungam stabili propriamque dicabo, Omnis ut locum meritis pro talibus annos Exigat o pulchra faciat te prole parentenae γε

Aeolus haec contra Tuus, o regina, quid optes, Explorare labor milii iussa capessererias est. Tu mihi, quodcumque hoc regni, tu sevisa Iovemquo Concilias, tu das opulis accumbere divom, Nimborumque facis tempestatumque potentem. Haec ubi dicta, cavum conversa cuspide montem Inpulit in latus ab venti, velut agmino facto, Qua data porta, ruunt et terras turbine perflant. Incubuere mari, totumque a sedibus imis Una Eurusque Notusque ruunt creberquo procellis asAfricus, et vastos volvunt ad litora fluctus. Insequitur clamorque Virum stridorque rudistum. Eripiunt subito nubes caelumque diemque Teucrorum ex oculis ponto nox incubat atra. Intonuere poli, et crebris micat ignibus aether, mPraesentemquo viris intentant omnia mortem. Extemplo Aenea solvuntur frigore membra;

Ingemit, et duplicis tendens ad sidera palmas Talia voce resert O terque quaterque beati, Quis ante ora atrum rotae sub moenibus altis in Contigit oppetere o Danaum sortissime gentis Tydido mene Iliacis occumboro campis Non potuisse tuaque animam hanc effundere dextra, Saevus ubi Aeacida toto iaco Hector, ubi ingens Sarpedon, ubi tot Simois correpta sub undis 10o Sput Virum galeasque et sortia corpora volviti' Talia iactanti stridens Aquilone procella Volum adversa serit, fluctusquo ad sidera tollit.

Frangantur remi tum prora avortit, et undis Dat latus insequitur cumulo praeruptus aquae mons IosHi minimo in fluctu pendent; his unda obiacens Terram inter fluctus aperit furit aestus arenis. Tris Notus abrepta in saxa latentia torquet

99쪽

AENEIDOS LIB. Ι 85 Saxa vocant Itali mediis quae in fluctibus Aras Dorsum inmane mari unimo tria Eurus ab alto uo In rovia et Syrtis urguet, miserabile visu, Inliditquo vadis atque aggere cingit arenae. Unam, quae Lycios fidumque vehebat Oronten,

Ipsiua ante culos ingon a vertico pontus In puppim ferit: cxcutitur pronusque magister IN

Volvitur in caput; at illam tor fluctus ibidom

Torquet agens circum, et rapidus V atrio oro Vertex. Adparent rari nantes in gurgite vasto, Arma virum, tabulaeque, et Troia gaza per undas.

Iam validam Ilionei navem, iam sortis Achatae, ui, Et qua vocina bas, et qua grandaevus lotos, Vicit hiomps laxis laterum conpagibus omnes Accipiunt inimicum imbrom, rimisquo satiscunt.

Interea magno misceri murmuro Ontum,

Emimamquo hiemem sensit Neptunus o iniis 126 Stagna refusa adis, graviter commotus et alto Prospiciens, summa lacidum caput extulit unda. Disiectam Aeneae toto videt aequom classem, Fluctibus oppressos Troas caelique lin Νω latuore doli fratrem Iunonis et irae. 30 Euriam ad se Zephyrumque vocat, dehinc talia satur: Tantans vos generia tenuit fiducia vostri lΙam caelum terramque o sino numine, Venti, Miουcore et tanta audetis tollero molosi Quos πο- Sed motos praestat conponere fluctus. 136Ρost mihi non simili poena commissa luetis. Maturato fugam, rogiquo haec dicito vostro:

Non illi inperium agi saevumque tridonio Sod mihi sorto datum. Tenet illo inmania saxa, vestras, Eure, domos illa o iacto in aula Do

Aeolus, et clauso ventorum carcer regnet.

Sic ait, o dicto citius tumida aequora Placat, Collectasque fuga nubes solumque roducit. cymothos simul et Triton adnixus acuto Detrudunt navis scopulo; lovat ipso tridenti: Mari vasta apori Syrtis, o tomperiit Rcquor, Ainus rotis summas ovibus portabitur undas. dic eluti magno in populo cum saepo coorta est

100쪽

86 P. VERGILI ΜARONIA Soditio, saeviiniae nimis ignobile volgus,

Iamquo sucos o saxa volant furor arma ministrat IasTum, pietate gravem ac meritis si sorte Virum quom Conspexere, Silent, arrectisque auiibus adstant; Illo rogi dictis unimos, o pectora mulcet: Sic cunctus clagi cecidit fragor, aequora postquam Prospiciona genitor caeloque invectus aperto 1εε Flectit equos curruque volans dat lora secundo. Desessi cnoadae, quae proxuma litora, cursu Coutendunt potero, et Libyae vertuntur ad oras. Est in socessu longo iccus insula orium Emei obiectu laterum, quibus Omnis ab alto se Frangitur inque sinus scindit sese unda reductos; Hinc atque hinc vasta rupes geminiquo minantur In caelum scopuli, quorum sub vertico lato Aoquora tuta silent; tum silvis scaena coruscis Desuper liorrentiquo atrum nemus imminet umbra; aes Fronte sub adversa seopulis pendentibus antrum, Intus aquae dulces vivoque sedilia saxo, dympharum Minus hic sessas non vincula navia Ulla tonent, unco non alligat ane ra morsu. Huc opteni Aeneas collectis navibus omni IN Ex numero subit ac magno tolluris amore Egressi optata potiuntur Troos arena

Et sale tabentis artus in litore ponunt. Ac primum silici scintillam excudit Achatos Succopitque ignem soliis atque arida circum UaΝutrimenta odit rapuitquo in lamito flammam.

Tum Cereroni corruΡtam undis Cerealiaquo arma Expediunt fessi rerum, frugosque romytas Et torrere arant ammis et frangere saxo. Aeneas scopulum interea conscendit o omnem Iscprospectum late pelam potit, Anthea si quem Iactatum vento videat Phrygiusquo biremis, Aut Capyn, aut celsis in puIipibus arma CaicLNavem in conspectu nullana tris litoro cervos Ρrospicit errantis hos tota armonis sequuntur Isa tergo, et longum per vallis pascitur Vmon. Constitit hic, arcumquo manu celerisque sagittas

Corripuit, fidus quae tela gerebat Achates,