Iani Gulielmii Verisimilium libri tres

21쪽

In signis M. Varronis sententia correcta. item Pti tin, Terentius, Ouidius leniter.

M. VARRO Nis doctissimam sententiam aliis frustra tentatam nuper mihi perfanasse visus sum apud Nonium in Calx, Nemini fortuna currum a carcere intimo missum leui Inossensum per aequor candidum ad calieni subit. Emendationem meam subiiciam, recte an secuS existimatio erit doctorum: sic igitur in septena s re

Nemini fortuna currum missum a carcere intimo 2 ci Lubi in ensium per aequor candidum ad calcem finit. ocuit huic loco, quod innumeris aliis bonorum ' scriptorum, ignoratam diu fuisse cognationem V MB litterarum. Cum ergo in veteribus laui esset, quod erat labi: isti correctores leui fecerunt: quem errorem commissum etiam suspicor eiusdem Varronis κορμο- ρ-ηη πιρι φθορας κοxuου,quem locum adscribam,compositum a me cum fragmento altero,quod eodem li- βα--Φro idem Nonius conseruauit, ut emendandum ex-

istimo, Propter cunas capulum positum est, Nutrix tradit pollinctori. Detis habenas anima labi, Dum ventus nos flamine sudo Suauem ad patriam perducit. Versiis sunt anapaestici dulcissime facti. tertio vulgatur, animae leui: mendose opinor. labat enim versus:& tamen si quis contra tendet, pertinax heic non sum. Eadem caussa naeuum adspersit versui Plautino, Trinumo: -

22쪽

Si animus hominem perpulit, actum est: animo seruiuit, non sibi.

Si ipse animum perpulit; dum vivit, yi Jor victoru cluet. Verum enim est, struibit. antique, ut audibit. Si, in quit, semer animo indulseris, aetatem illi seruitutem seruies. Porro sinit scribsi, ut versus constet: potui C. sic insit , sed dixille veteres mi , quod nos enuntiamus sitii, notum est. id etiam in Terentio fuerat, Andria: sei Η Dum tempus ad eam rem tubi, sui: animum ut expleret siuam. sic enim M s. Coloniensis: absque quo esset, potuisset nos vel Donatus monuisse demendo. ait enim antique dictum; tum aliter usurpari Adelphis, Nonsuit egestra facere nos. In v troque frustra erit, si publicatos libros sequare. Sinit igitur cum esset in Nonio, impcriti mutarunt in sinit, aut quod idem est, & in vetustis editionibus exstat illit: unde porro subiit istud subit. Neque mihi dubium eae quid respexerit huc Ouidius Tristibus: M . Ii Nam pede inoffensio stirtium decurrere vita Dignus es, ct fato candidiore sitii. .- i . .rita libri scripti. vulgo, procurrere: ineptissime. At illo vi modo Cicero Catone: Oua decurso vitastatio ad cam

ceres a calce reuocari. IIII,

C A p V ΤBona sima. Paenitet. Pristi cussodes. Imo o. Pessum ire, premere. Plauti Pseudolus msiliis locis emendata, uno Mostellaria.

PLAvTi Pseudolus quod habet in editionibus vulgariis; Studete hodie mihi, bona insanam adfero, Num bona bonis ferri reor aequum maximὸ.

23쪽

Vitio librariorum corruptum censeo, pollulaq. mu - tatione legendum, ut hoc dicat, auspi- ucatbsiue bono & liquido auspicio in scaenam se progredi. nam & ludi auspicato & bono cum omine committebantur, Sc aliter si fieret, instaurativis opus er at. Bona scaeua idem quod auspicium bonum. hac

fabula infra:

pi ἰ Bene ego ab hyc praedatus ibo, novir bona scaua est ibi. Scaena Pseudole non Metuunt credere omnes. B A. eadem est mihi lex, metuo

credere.

P S. Credere autem 'ebo,an potitet,quado hic fuerit a sui'l Leuiter corrigo, quanto hic fuerit a sui. Musarum plane loquendi genus, pro eo quod est: Videturne tibi pa- nim fui sie utilitati & lucro. Terentius: ' At enim dices) me ciu ontuim hete operis flat poenitet. i M. Tullius prooemio officiorum: Tam diu autem vellei debebo, quoad se rem proscius non paenitebit. Exem pia similia passim obuia. Sc in Forum coquinum: Item bis di 'tili, prius custodes dabo. Non certius vixi sse Plautum quam eundem scribsis . . se, tuos custo es dabo. idque vi iacit ipsa orationis sellista, Iies Priiii vetuste qui nobis si nuli. Lucillius: Culcisciti accedunt priuae centonii F binis. Scaena Vox viri pe si umi.s i. quid lube pergin ructare in os mihi e P S. sua is r ctus eυς mihi si sine mora. . ιι Posteriora Non in s laudar. sic sine sina odo. emaculata dum suspicor, sic ine: i modo. Ea eniim cum fastidio a se quempiam rescientis formula esst Comicis usitatissima.', Stichbi Nesicio quid vero habeo in mundo. E P. I xjovio, Aliam consiliam quaerito tu hunc diem tibi. Eadem

24쪽

T LIBER PRIMVs Eadem Scama paullo post: sed Simo pi probe tactus Bassio esti qua tibi dixi Essecta reddidi. s i. derides3 pe sumus sicino est. Inclinat animus credere, scribsisse poetam, pessim is homo iit. Pessum ire,perire est: vi pessum dare, perde--: & in eadem significatione, pe Tum premere. MO- stellaria: utimi pro suis factis pestimis pessim premam. Ducta translatio esst a re maritima. argumento est i cus Cistellaria: Maritumis moribus mecum experitur, ita meum frangit

amantem animi M,

Neque, nisi quia miser non eo pessum, mihi pira abest Perdito pernicies. Sine figura usurpauit Rudente: Nunc eam cum nam sicilicet abitissse pessium in altum. nisi admodum fallor, Mostellaria quoque, Scaena

Melius anno hoc: Sed Simo, ita nunc ventus nauem nostram

Deseruit. s i. quid estZ quo modo pessime potuit

u a ne ubi Da erat reto in terram ante hac' Lego enim, quo modo pessum ire potuit. Non potest, ino quit, ut submersa vobis nauis sit, quam in terram dudum subduxi stis. Et confirmat correctione meam, quod subiicit mox Tranio: Venit nauis nostra quae si angat ratem.

Hen lecas Dbi poetae veteris apud Isidorum machio minitori buo re tituti. FATENDUM est: niimium amo antiqtiorum hominum ingenia, multoque lubentius pasco auidit Iem meam relliquiis eorum quantum libet ambesis

25쪽

8 VERI sIMILIUM blattarum &, qui non minus infesti iis, emendatorum dentibus; quam luculentis caenis ubique nunc scripturientium. Itaq. cum incidi siem nuper in bellaria nescio cuius poetae, temperare mihi non potui, quin ut defaecanda arbitrarer sententiam meam delicatis conuiuatoribus proponerem. Sic igitur Isid . rvs Etymologici libro X I X. cap. X X X II.

Thyniu anuluso purus est, primum in Bithynia fabric

tus,quam olim Thyniam vocabant. Flaccus: LVente mea vita nec maragdos beryllosique mi Flacce, nec nitentes per candida margaritas quaero, nec quos thynica limani polibit anulos nec Iastius capillos. HOs versus cuiuscumque sunt: nam Flaccus ille qui laudatur irrebsit ex ipsas versibus, S prope est ut cum viro docto C. Cilnij Maecenatis in Horatium esse .credam: sed cuius cuius sunt, ita emaculatos a me non pessime arbitror: Lugens te, mea vita, nec simaragdob Bery dos neque, Flacce, nec nitentes Semper candida praero margari s - Nec quos Thynica lisma perpolivit . raenesios . nec Ia pios lapillos. Notus mos Romanorum ponendi in luctu anulos venustistipe tangitur : hoc animaduerso sententia non obscura est. Margaritae nitentes semper inndi da, sunt candidae, ut Virgilius dixit, Crebra ferit, pro crebro. Bithyniam olim dictam.Thyniam, notum ex multis auctorum loci . verius tamen fortasse siit, ita partem dumtaxat esus nominatam , cui rei auctor Ammianus, qui libro xxi i. in Mariand nam & Thyniam eam distributam memoriae pro-

26쪽

6Uerere beneficia, pugnos. Serere fallaciam. Bitere se bi-

tare. Atti agmenta aliquot correcta, ct Plautim Poenulo. L. ATTii principis Latinae tragoediae fragmenta quaedam, apud Nonium corrupta, hoc capite, quod potero, redintegrabo. In Fors & Fortuna. Attius Andromeda. Multi iniquo mulier animo bi mala auferre in malis, quibas vatura praua magis, qliam fors aut fortuna obfuit. Unius verbi vitio labat sententia. pro auferre M s. agnoscit, austre: idque rectum est. Ausi &auxi, ut 'nin si & ninxi promiscue vetustissimi: quare haec in septenarios recolligo: Multi iniquo, mulier, animo sibi mala amere in malis,' uti s natura praua magis quam fors alit fortuna obsu t. Frudita sententia est. & quae non longe abit ab Heracliti illo, ἀν es aris δαμ ων.

In Seges: Idem Andromeda. Quod beneficium haud in sterili ge-

te te obuse intellegis. Iunius tela tat legere, locasse: ego praestare audeo verum esse io esse. Obserere beneficia, pervenustum est. varie enim transfertur id verbum. Plauti Menaechmis alio: Histe ego nunc si retem in oresacia, pugno que obstram. Ita Poenulo serere lites dixit, & serere fallaciam. sic enim lego hos versus, Scama prima. CAbeamus intris, ut Colabiscum villicam Hanc perdoceamus ut sierat fallaciam. a

Vulgarii libri omne serat. inscete. At nostrum illud praeterquam quod usitatissimum loquendi genus, . A J etiam

27쪽

ctiam iocum ex ambiguo, more Plauti,captat. de villico enim sermo est. In Gracilitudo. Astius Amphitruone. Tamen ista tua gracilitudo es lu- us facit, ne dAbirem. Iego, ne diu birem. Bitere & bitare veteribus fuisse quod nobis ire, nemo nisi fungus in his litteris iam 'mescit. Quia, inquit, imbecille te video qua ab animo qua a corpore non defetigabo amplius multa itione. In Speci S. Attius Alcmaeone. Quod dij interdum instrum penitus depressi mi altis chiorret'ecis. Suspicor anapaesticos fuisse, itaque recte a me em

culatos:

suqd δε interdiu infernum penitus Denusum altisci iusiere oecis. Scio enim descensiones istas heroum ad inferos sole

occasb semper fuille, reditusq.ante eumdem ortum.

C A p v T v I I. - buli. Animi angi. Pretio vincere. Ciccro Verrinis aliquantis locis emendatu .

M. T v 1 1 1i his libris pauca admodum attingere decreui. alterius enim erit de temporis de loci, studiosis harum littera in impertiri ea,quae in opti inum hunc linguae Latinae parentem notata habeo. Lubet tamen interspergere nonnulla quae gustum quemdam ceterorum exhibeant: sic nimiru, ut cum cos propola recentes Protulit, ct pretio ingenti dat primitu' paucos. Libro accusationum quarto acerbe & grauiter ins

' . ctatur scelus Verris, qui suam in iudicando fidem &

28쪽

LIBER PRIMVs. II

eo & actori si agitiosissime pecunia addixi Tet. Quem,

inquit, mihi tu bulbum, quem Staienum, quod umquam huiuscemodi nionctram aut prodigium aut audiuimus aut vidimus, qui cum reo transigat, post cum accusatore dec dat' In quibus verbis quem dicat Bulbum nescio, ac mea sententia ne alij quidem ulli ; nihilque certius est lectione libri veteris, quem mecum communicauit vir clarissimus Io. Metellus, uti mihi fulum. Eiusdem pro Scauro meminit, apud Asconiiun. Si

1nehercule, Iudices, pro L. Tubulo dicerem, quem ex omni

memoria sceleratismum ct audaci fimum fuisse accepimus. Fuerunt ij Tubuli gentis Hostiliae,& mentio est, si quid forte hoc ad rem, C. Hostilij Tubuli propraetoris apud Livium libro x x I x. Ibidem paucis interiectis. uua pocteaquam i te omnia ab tulit alia rogando, alia poscendo, alia sumendo, serebat Stenius vi poterat, angebatur tamen animi st olore necessam. Conatus huic loco mederi Lambinus, etiam magis corrupit: sed venustissime idem liber, angebatur aniami necessario. Sic Epidico Plautus: Ab ur de facis qui angas te animi. Et eadem fabula, excruciari animi, despere mentis, sermonis falli. idem dixit. Aliquanto inferius: 'umcumque sinator voluerit fieri qua)muis puer, qVamvis indignus, quamuis ex eo loco ex quo non liceret: fis pretio apud illum feret idoneus, ut vinceret, factum

esse semper.

Et hic locus glossemate inquinatus, in M s. erat,siis pretio apud istum idoneus pinceret. Idoneus pro idoneos. hoc mutato constitutus locus est: ita paulibinfra: Fit ut pretio nouus vincat, littera que apraetore auferat. Curculione Plautus: ' . Si amas,

29쪽

Si amas, eme, ne rogites: facito uti pretio pervincas tuo Aliquanto post: Is quod ridebat istius censum stare nullo modo posse, eum censium obseruare iussit.. Liber scriptus, istius censius stari. Scribo litterula detracta, censu stari: hoc est, in istius censu perseuerari. pro Flacco: Praetor actionem se daturum negauit: re iud cura flari ostendit placereia

Vita familiaris. Lubens. Lubentia. Plauti Persa duum locorum restitutio.

S c N A, Omnem rem inueni. ...

Marsupium habeat, inibi patulum pras ii,

Quifamiliarem sitiam vitam oblectet modo. Lego, oblectet domi. Familiarem vitam eam ait, quam domi a nemine vocatus agat: ita parasitus Captiuis: Neque uniquam vi quam me iuuat, quod edo domi, Foris aliquantissum etiam quod grito id beat. Eadem Persa, Scaena Hostibus victis.

Statuite heic lectulos, ponite Bic qua a stolant: helcstatui volo primum aqvulam Mibi Vnde ego omnis hilaros, ludentis, latificantis Iacia risui. suorum opera hac mihi facilia factu facta sunt, quae

Nam improbus e i homo, qui beneficiam sicitsumere oreddere nescit. Lepidissimi ita me Mus e ament, versus; sed perob scurus cxiis secundus, ob in lentiam formulae, acta in hilaros ut faut i elegantis tamen, & in uno Plauto locis sexcentis obuiae, accusandi casu pro nominandi posito. Nos exemplo uno contenti erimus, Epidico: si in-

30쪽

LIBER PRIMVs. 13

Si inuenio, exitiabilem ego illi faciam hoc ut fiat diem. Hoc primum noto: tum leue ex eo mendum tollo. Pro ludentis enim reponendum haud dubie, lubentis quod conuiuij verbum proprium est, cum fro te iam exporrecta iocandi & sese exhilarandi cuique lubido est. Adelphis Terentius: Hilarem ac lubentem fac te in nati nuptiis. Inde Gellio luben;he conuiuiorum sunt lautitiae, &quae ultro citro reciprocant inuitationes. lib. x v.

cap. II.

Cui lubentiae gratia 1 omnes connivi rum incognitae sunt. Apuleius de Alino primo: Lectulo refoveo, cibo satio, poculo mulceo; iam adlubentium procliuis est iocist sicittime t cavissum. Hinc lubentes pro Letis & hilaris,& ipsa hilaritas labentia dicitur, Alinaria: Vbi ego nunc Libanum requiram au avidia rem fictam; Ut ego illos lubentiores faciam quam lubentia est. Et Sticho. Itaque onuIIum pectus porto latitia lubentiat. Cetera, ut arbitror, bene habent: hac totius loci lententia. iubet Toxilus lectulos statui, cyathos, Vinum, cetera quae assolent, inprimis caldam temperando vino adponi: ut lubentia & hilaritate impleat omnes, quorum opera fallaciae ex sententia successerint. pla cere enim sibi, vulgo quod dicitur, ingrato nihil quidquam esse improbius.

Truones. Silus. In DIIo pauca animaduersa. A p v D Festum in voce Stolidus versus Ennij publicatur:

Nam vidi pugnare si s stolidi soliti fiunt. Vbi in M ss .fuisse viri docti indicant, rige. Diuisa vo