Iani Gulielmii Verisimilium libri tres

51쪽

VERISIMILI UMLIBER SECUNDUS.

' CAPUT I. Lucidi, Satura x x x. quod videatur fuisse argumentum.iueam rem complures ex ea persus adducti,ct de coniectura composti, correcti. i Vc ILLI I plerassi omnia maiorum incuriaintercidisse valde mihi indignum videri solet. Mitto hominem

fuisse eruditissimum & linguae Latinae scieti stimum, quod Fabio & Gellio; primum styli nasum condidisse, quod Plinio maiori; scripta eius unicum apud Latinos exemplum esse, quod M. Varroni visiam fuit: quanti tandem illud putandum ' vitiorum insectatorem acerrimum fuisse, quod uno omnes ore loquuntur. Haberet in quo se tamquam in speculo contemplaretur haec aetas virtutum inanis, vitiorum fertilissima. De me, facio quod possum, aiunt, quando quod volo non licet. Fragmenta quae comparent in rutis caesis Grammaticorum sublego, mendose emaculo,diuulsa compono atque ex illis librorum quoque ipserum argumenta, quod potest, ariolor. Id an ad secutus sim libro Saturarum x x x, doctorum erit arbitrari; ego quid me obseruasse mihi persuaserini proponam.Censeo enim bonam partem consuintum in maritum insectandis miseriis. quos ait uxorum illecebris captiuos teneri. sic enim

cohesisse

52쪽

eohesisse coniiciebam versus, qui hoc docent. Atque illud quoque mite malum blaρdum atque ioco sim;

Si laqueis manicis, pedicis mens irretita est, Pr ternit labra deliciis, delenit amore. Tum eosdem legibus coerceri ait, ut res suas separ tas habeant, ut mundum muliebrem & supellectilem domesticam affatim suppeditent, ut terra mari vel cum capitis pexiculo rem faciant. Huc enim si e-ctant illa, Accipiunt leges, populus quibu' legibus expers, Hoc missum facies, illo me Ptere libente. &haec paullo vel ante vel posterius quis enim ce tum adfirmet in re tam incertar) posita: cur abi' domi sint Gerdius, ancillae, pueri, et alta', textor Eupiscamo digitis disicerniculumque capitur . . Culcitulae accedant binae centonibu priuis Omnia alia, in quibus esserimur rebus: ne esto multis Eloquar. Eodem referundum arbitror hoc viri ad obiurgan- em coniugem, ut suspicor, responsum a Nonio, v v

priora, di uulsiam. Id que tuis sevis dictis ac tristitu' factis

Haec tu me insimulas' non ne ante in corde volutasQuid dare, quid siumti facere op Itare potissim. enique & has de itineribus & periculis maritorumisiectas in Noniano pelago tabulas & a me nescio

uam recte, ceria: non inconuenienter, comparatas erum & tamquam conglutinatas:

e conficit ipsie cometitque

Vir, mare metitur magnum, se inibu tradit Continuo simulac paullὸ vehementius aura. Insari umu, erexerit, extuleratque,

53쪽

vini si Mi GV Momnia endo mari videas struente uesicare. At bonas matresfamilias interim desidia sua & crebris ad amicas; sive amici sunt; itionibus rem mariti conteri & dilabi pati idem adfirmat. Sic enim c agmento thos versus: At cum iter est aliquδ, ct caussam commenta viauiis,

Aut apud aurificem, ad matrem, cognatam, ad amicam, Aut operata aliquo in celebri cum aequalibu'sano; Lanae opus omne perit, pallor, tinea omnia caedunt.

Quin adiicit, ultro illas inclamatas quiritare & culpam defendere: Quid tu isthic curas ubi ego oblinar atque volater'

Quid seruas quὸ eam' quid agam e quid id attinet ad te'

Tune iugo iungas me ante ct succedere aratro

Inuitam, ct glebas siubeas prostin re ferro'

Itaque eodem hoc libro idem Lucillius contendit muliebre ingeni ucum leonis decrepiti lustro,quod eata illa & vafra vulpecula subire noluit; cum vide' ret vestigia ferarum quae se intro penetrauerat pro sus ferri omnia, rursus nulla: quem locum eruditissimis, octae a Platone sit intum, Horatius ut multa alia sem tilatus ad aestus populi & reipub. motus trastulit: οἱ od si me populus Romanus forte roget, cur

Non ut porticibus' iudiciis fruar hisdem, Nec sequar aut furiam qua diligit ipse vel odit:

l olim quod uti es aegroto cauta leoni R estondit, referam: quia me vestigia terrent, ' omnia te aduorsumspectantia, nulla retrorsum. . 'Eumdem apologum in Lucillio fuisse narrarunt mihi aliquot indide relliquiae; sed ita math perci ore. ut e balbis eximi non possint. eas sparsim subiiciam. η leonem Aegrotum ac lassum.

Qui ih

54쪽

MBER SECUNDUS.

Ita enim emendo, quae publicantur. Q. n. exstinans sectandistudio, sed hominis: perspicue falsb. De vulpe virili Renere, more sui seculi, loquitur.

Et sua perciperet retro rellicta iacere

Deducta ad hunc voce leo. cur tu ipsa renire Non pu huc. Verba leonis, in quibus emaculandis iam olim incidi cum amico meo. Nonius: Ded tum, riminutum, suppressum. recte, di talis vox aegrotorum & senum. Sic Virgilio deductum carmen est humile & depresse sum, quale bucolicum: non, ut idem ille Grammaticus male explicat, molle S suave.

Spectent, atque ferant vestigia, ct omnia prorsus. Vulpecular verba sentientis leonis simulationem, Ut scribsidisti insuenda: ad quae ille, ut videtur fidei faciendae caussa, respondet:

Tristem ct corruptum scabie ct porrigini plenum LIP in stercore, humi, sabulis 1smo atque suceria

Infinita miserum te quoque in me. Vbi notabis exemplum tmeseos Lucillianae, de qua Ausonius, versii ultimo. Insultate enim coniungendum est: vi paullo ante dixit, versus ct ad te: pro qdo Horatius, te abesus. Conclusisse apologum videtur ita, ut muliebre malum adfirmaret blandius quidem esse, sed eo ipse maius & propius perniciem.Ita enim haec expono:

55쪽

38 vgRIs I MILI V MQuanto blandior, hoc tanto vehementia mordet. Postremo addam, videri mihi occasionem huic Sa- tum scribendae Lucillio dedisse nescio quem conuiciatὀrena, cui reponere hoc pacto voluerit, ut eum nupsisse uxori ostenderet: tum in uniuersum sexum Θετγκως, ut fit, incurrisse. Vnde id imbiberim suspi- adiiciam s semel enim qui pudorem migrarit;

nauiter, aiunt, impudentem esse oportet insutelam liquot versuum meam. Nunc Cai quoniam incitans nos lari' vicissm, Et matericendo natistis Armonibu' dissers . suum scis scire tuas omnis macul que nota que, Summatim tamen experiar rescribere paucis, uuantas quoque modo arumnas quanto sique labores Evinciaris, Ptipecudem te ri denique nasci Prae titerit asinum. In quis, ut subtilis est imperitia, etiam nomen me

mouebat Caij. Notum enim illud in nuptiis sollemne, Vbi tu Caius, eso Caia.

C A P V T II. Mansium ex ore dare, prouerbium. Ore a. Culpa. Eadem Satura emendatus Lucillius. L v B E T etiam num ex eode libro paucula quodam male affecta, quod nobis dii opis dabunt, per- sanare. Nonius Mansum. Iucisissius lib. x x x. Sperans aetatem eandem haec proferrepset mansum ex ore daturum. Nescio an dest quippiam, ubi asteriscum collocauimus. Certe priora liquet mihi asseuerare recte a me inversiam hexametrum reposita, Sperans aetatem ea-

h perscrupote de manstum ex ore daturum. Vbi nobis

56쪽

. DBER SECUNDUS. rci nobis prouerbium, quod etiam nunc in frequenti usu est, mantum ex ore dare. Idem, Rumpere. 1 ci . xxx. Quae quondam populi oris, aures, pectora

rumpit.

Rectum est, populi oreas. Oreae frenos significat &I bi vlluc & apud Naeuium: Deprandi autem leonis

Obdas oreas. de re periculosa. Lucillius, ut apparet. de re ita peruagata loquitur, ut vulgo nihil aut loquerentur aliud aut audirent, aut cogitarent. In Bonus.

Lucii. x X X. Palantino quidam vir nobilis bonus bello. Emendo, Palatina. nota formula est, & sic Cicero Verres Romilia, su bintellige tribu. Hoc primum: deinde versum moneo μώρον; -ῖον esse, quos e emplO G forum nonnumquam interliciebant L tini vetustissimi. Liuius: Dirige odori siquos ad caeca cubilia canes. Postremo istud belle sententiae explendae adiectum videri a mino ex hoc versu qui ex eodem libro a

Uucitur in Saeuum.

Et o ct duro in bella mulio optimus hostis.

allacia fallaciam trudit, aiunt: ita coniectura conie-uram. & hic postremam vocem mutandum cen-Ieo In hastis. Itaque hos versus coniungo: Caluti Palatina quidam vir nobili bonus,

Et aeuo O duro in bella multὸ optimus hastis.

- In Hilum.

δρο h. δη tum indo culpas non proficis DC habet versus,& nugantur qui mutant. Culpae Iuoius Icxiptore loca deculpata, ut ait Gellius. & A se quibus

57쪽

quibus meritbcriticus theta praefigat. Ausonius: IUque tuis culpis tu tibi da veniam. Taxat nescio quem poetam, cui sese adeo praefert, ut sua poemata tantum teri assirmet hoc versu, Eooti e multis nunc nostra poemata serri. CAPUT III.

Tagere. tagaces. Pervenari. Truculentus Plauti correcta BEL Is ludit ancillula Truculento in adolescentum rapacitatem, Scaena Ad fores auscultate: sed inibi non bene legitur, Vnus eorum aliquis osculum amica usque oggerit, Dum illi agant. Malim enim, Duin illi agant. Tagere suae tangere a gento circumducere S furari est. Milite: Tetigit calicem clanculum. Epidico: utis udeo te tetigi triginta vi nis. Hinc tagaces Lucillio furaces Hoc ergo est,quosdam congerronum amicae; alios interibi rapinae operam sedulo dare. Scaena, Num tibi nam amabo. mater ancillas iubis uuoniam iam de cunsus merss aduentat prope Aliam aliorsum ire, praemandare, ct quarere Puerlim aut puellam. Nihil ad sententiam praemandare. Emendationem tamen non extrico: nisi forte scribsit Plautus: Asiam aliorsium ire peruenari ct quaerere. Certe id verbum huic loco aptissimum, & usus eo est

Mercatore,

Defessussum urbem totam pervenarier. Ibidem paulld post: Eum nunc non ista peperit, quae peperit prior;

Sed luposterior. P H. omnem rem tenes.

58쪽

versici posteriore numeri non pleni sunt, & mea sen- ternia Dihil certius quam excidisIe hinc ob similitudinem litterarum voculam, scribendumque esse,

Sed tu posterior. P H.ordine omnem rem renes. Scaena Ne exspectetis. ν--adduce huc tu istas: sed i ta regina domi Suae fuere ambae: verum patriam ego excidi manu. Iis te dono. paenitet ne te quod ancillas iam 'P H . Oum etiam ne insuper adducas quae mihi comedint

cibum.

Locus & a petionarum collocatione & a verbis corruptus. Docet utrumque Donatus, qui simillima ait

haec Terentij Eunucho: An paenitebat igiti, te auctore quo fecisset Adolascens, ni miserum inbuper etiam indicares patri' tum Plauti verba laudat; sed, ut nunc in libris est. ccorruptissime: nos vestigiis, quam potuit, proxime inherentes ita restituimuS.Iis te dono. P H. paenitet ne te, quod ancillas olas alam, Ni insuper etiam adducas, qua mihi comedint cibum' ci Cum fastidiret miles in commendandi munere, me retricula callide eiusdem eleuandi; an,inquit,parum tibi videtur, familiam tantam, quam vides, alerer nisi adducas mihi etiam plures, quae rem meam devorent. Ita scribsisse Plautum, aut certe proxime, Vc ego taceam, reS loquitur. γC A p v T I V.

tiante'. Inante. In 'per habere. Superes e pro defendere. Emendatus Appuleius o de Oratore Cicero. NON grauabor ex Appuleio quoque maculas ali quot tollere, scriptore supra vulgi opinionem bono,

59쪽

& perstudiose vetustae & germanae Latinitatis: tamen etsi affectata in illo, & a pedestri stylo abhorrentia, multa. Sed scitum est Athenaei illud τει ά

λογους I. ῖν γλυκεωναπι, κλυσε. ναίω iν. Libro primo M ilesiarum, siue de A sino aureo haec notabam. Et tamen Athenis proxime ct ante Poecilen porticum isto gemino obtutu circulatorem asstexi equeatrem statham praeacutam mucrone infesto deuorasse. Suspicor corrigendum, Exante Poecilenporticum. Exarae vetuste, pro ante: ut Propertio inante: Hic domunam exemplo ponat inante meam. Ibidem:

Hic qui meis amoribus subterhabitis, non Aolum me dis' famat probris, rerum etiam fugam instrum Legendum , meis amoribus insuper-habitis. Insuper- habere est neglegere, contemnere: usus eo verbo Pasi c. opinianus I. C. in Pandectis bis . item Gellius & ipse Appuleius alibi. Huic contrariu m se sit peresse, pro auxilio esse& defendere. nam male Gellius ita Larine nos loqui poste negat: & recte Palmerius noster adductis in medium exemplis aliquot contra tendit. de quo ne dubitari possit ulterius, testem adducam, quem numquam ita impudens erit ut reiicere audeat Gellius, M. Cicemnem libro primo De Oratore. Equidem, inquit, propinquum nonrum P. Crassum illamauitem cum multis aliis in rebus elegantem hominem θ π- natum , tum praecipue in hoc esserendum ct laudandum puro, quod cum Scauisti frater esset, solitus est ei per ape dicere,&c. Quo in loco postrem a verba manifesta viiij. neque enim Scaeuulae Crassus aut natura aut adoptione frater fuit: & praeclare membranae collegi j sani, quarum lectiones mihi ostendit vir doctissimus & mihi non amicitiae selum sed & hospitij no . mine coniunctissimus Susidus Petrus; praeclare in-

60쪽

MBER SECUN Dus.

quam illae: quod cum P. Scaeuuti superesset. hoc est, ut 'mo interpretor, tutelam illius gereret. Tutores enim Pupillorum rebus supersunt ; quod ipsi per aetatem Minon possint. ita ergo isthic emendandum censeo. Eodem Appuleij libro, infra. Mi Modico deinde regressa, patefactis adibus: Rogat te, in- quit inutili me, eumque accubantem exiguo admodum grabatulo ct commodum cenare incipientem inuenio. Nihil deest, quod cuipiam videri possit: interpun- stione tantum indiget, & leui corretiione. Rogat te, inquit: intuli me. Rogandi solo verbo utebantur, cum quem ut una esset & accumberet inuitarent. Ipse Appuleius libro hoc extremo : Et ecce Fotis ancilla, ro

Sat te, inquit, hos es.

Tegirum o tectum, pro veste. Alsient. Appuleius corremur item Lucidius apud Nonium O Cato apud Festum. ΤEGILLUM pro integumento corporis seu veste vili & plebeia frequentatum constat e Festo & No nio, &exemplis quae iidem laudant, Plauti Rudenter Tegillum eccistud mi unum arescit, io vis dabo. Eodem amictus, eodem tectus egeboleo cum pluit. Et Varronis Sesqui-Vlysse: ἰIugere politans miluos visus aquam e nubibus Tortam indicat adfore: testam ripastor Mi

Sumat.

Id verbum reponendum apud A ppuleium libro I x. Nonnulli exiguo tegillo tantummodo pubem intecti. Malἡ γenim vulgo, regili. Porro adiicit Nonius, deminutum esse a tecto. recte. Sic enim a recta, quod itidem vestis

senus est, regista: & tecto quoque vestem significari