장음표시 사용
151쪽
Disserentia tuberculorum. TVberculorum differentiae sumuntur tum extempore quod eorum alia recetia sint,mollia, & iungosa alia inueterata,dura,callosa & contuma-c a: tum ex natura ipsorum propria quod quaedam sint solitaria: alia cum ulcere aut inflammatione lidve affectu implicita: tum a situr alia enim sunt summa & glandi vicina,alia media, alia profunda, in ceruice vesicae: Sumuntur & a numero quod vel unicum siti,uci duo,aut plura,exigua vel magna: tu denique a more quod corum alia sint simplicia,alia contagiosa,ab ulcere Neapolitano oriunda, alia e tia eano osa quq leuissima irritatione catheteris aut medicamenti, inflammationem,gangraenam,sph; celum,partisque perniciem A mortem aegri accelerant.
Aurictionis caussarum curatio. PLegmone,siue ceruicem vesicae, siue parte ali qua vicina ut uteru, ii testinu, scrotu occupet eademqRehue primigenia, siue symptomatica ut quae virulcntar Gonbrrheeet, viceri parastataru eius que curationi prae dolore & fluxione accedit,curatur scopis duobus: tu ut fluxio prssens imminensq; prohibeaturrium ut quae facta est vacuetur. Prohibendae fluxionis instrumenta tria sunt, primum est diaeta frigida factu & potestate siccaque & teri u Isquae sanguinis caliditate &tenuitatem indoque Ra-xionem coerceat & copia minuat. Secundu est chirurgicum,phlebotomia primum quide reuulsoria
facta in venis cubiti dextri &sinistri, deinde deri u toria siphaenae in poplite vel malleolo, frictiones Sedeli-
152쪽
deligationes bracchiorum arctissimae, cucurbitularum appositio & in utroque hypochodrio S in regione dorsi & lumborii. Tertium cst pharmaccuticum per medicamenta, tum purgatia, tu alterat arilla quidem lenientia sint sed paucis astringentibus
mixta, qualis est bolus ex medulla casti e addita rha- barbari puluer. dragma, talis syrupus de cichorio copos aut rosatus laxatiuus addito quoq; rhabarba at puluere. Haec enim flua ionis incitatricem bilem detrahe do, fluxioncm vias astringendo coprimunt: alteratia vero caliditatem & tenuitatem sanguinis fluentis obtundant ut strupus acetos simplex, xy- saccham simplex,de granatis acidis, de limonibus, de agresta cuivi aquis rosa r. platag. aceto s&c. Alter scopus qui est flux: onem fac a vacuare, expletur repellendo in principio,caeteris vero temporibus digerendo vel luppurando.
Repellentia frigida siccaque sunt & terrena partique ipsi affectae non solum imponenda: sed sublimioribus etiam ut inguinibus & lumbis per quas fluxio decurrit. Exempli causa, '. farinae hord .lib.j.succi solani & plantag. vel aceti ros. q. s. misceantur ad ignem si atque cataplas
ma. vel .corti c. maior. granat. rosa r. rub.& lentium an .
j ij contundantur & bulliant cum aqua & oleo ros. fiatque cataplasma. liquida aegris minus molesta
v. succi solani, plata g. semperuiui, portui. olei ro- sati vel myrtini & aceti rosati an . partes aequales misceatur & ex linteolo iis imbuto imponatur sae-psus re iterando no solu pubi, & perinaeo sed lubis etiam &inguinibus.In augmento repellentibus di
153쪽
ii8 LIBER I. gerentia pauciora, in statu plura sunt ad miscenda quae partim praesentem fluxionem repellat, partim factam discutiant. Tale est quod 3μ.olei chamaem. lilior. rosati & myrtini an. 3 ij. aceti ros 3 si. misce& fiat embrochatio. Vel, M.farin. hordei & sceniagraeci an .3 ij. puluer .flor. chamaem .meliloti & rosati an .5 j. cuin decocto summitatum myrti & oleae fiat cataplasma cui ab igne remoto adde sevi caprilli 3 ij.& vitellos otior. duorum.At in declinatione solis digerentibus locus est
eum omnis fluxio constiterit ut ex emplastro dia-chylonis ire ati, aut ex unguento Agrippae aut exsequenti cataplasmate. quod N. pulpae passularum, farinae sabarum,ciceris & lentium an .3 ij. semin.cumini j j.olei lilioru & sapae an .q.s fiat cataplasma. Quod si digestio desperata sit: fhaec enim multo
rarior est in illa sede quam suppuratio, tum ob sedis neruosam,densam frigidamque substantiam, tu ob digestionis tarditatem dolorisque interim V gentis ob mictionem impeditam grauitatem a quo spiritus calorisque suppurantis copia euocatur.J Si etiam sirppurationis iam inchoatae species appareat
ex incremento tumoris,doloris lancinantis,& pulsentis isthuriae,febris & vigiliarum,tum ea iuuanda erit, vel sotu ex hydrelato, aut ex decocto radicum altheae,storum chamarm. meliloti, passularum,cari- earum, semin. maluae & altheae, ita ut inde confectum cataplasma protinus a tu partim applicetur
addendo.triticeae farinae purissimae q. s.cum vitellis ouorum duoru & axung. gallini 3 ij.Simile est unguentum batilic. de althea,resumptiuum & omplastrum dyachilon paruum.Suppuratus denique abs.eessus nisi sponte sua & acrimonia puris tenellam, mollem,
154쪽
mollem, tetiuemque vrethrae substantiam erodentis rumiatur, tum demum ferro candente potius qua secante,aut caustico potetitiali aperiatur. Symplomatis curatio.
ISchuria prae dolore grauis esse solet, idqoq; protinus ab initio curationis,fistula plumbea,tenuis, caua, & utraque cuspide sua aperta penitus in ur thram ad cauitatem usq; vesicae inferatur Vt per ea meiere assuescat aeger.Partis quoque post revulsionem relaxatio saepe tentanda est lotione ex aqua tepida,lituque olei calentis Ape repetito,ut tensione partis relaxata,doloreque nonnihil mitigato urina liberius effluere possit,uesicae resionem praesertim mictionis tempore blande, sensimque manu comprimendo & deorsum deuoluendo. De Gangrana. ΡΗlegmones enormem magnitudine nullis neque reuulsem,neque repulsam, neque discussam aut suppurata adhibitis remediis excipere gangraena solet id est incipiens partis inflammatae mortificatioHis praesertim locis declivibus, calidis, humidisque & ventri humidissimo vicinis, indolentia,liuore, & torpore sese prodens ob spiritus animalIs vitalisque penuriam.Itaque quaprimum pars ipsa leuanda est copiosa sanguinis eductione, aut
per apertionem vicinae alicuius venae amplioris ad derivationem, aut per hirudinum appositionem, aut potius per crebras, altasque scarifieationes ad vacuationem particularem, ac deinde post fluxum sanguinis uberiorem , per partis scariscatat lotionε ex aqua salsa prohibendae concretionis &putremctionis gratia, moxq; per medieamentu frigidum,
siccumquedc tergens qualis estibis in die repetiti
155쪽
iro L I B R R I. aceto mulso Iotio, cui subinde subiiciendum eataplasma ex lόlii aut orobi, aqt fabar. farina cu oxymel ite cocta, rademque ubi calor remissior est unguentum AEgyptiacum ex flore aeris,alumine, melle& aceto pariter mixtis compositum, hec enim cor ruptionem imminentem prohibet,& factam a sana. parte separat. Hoc etiam valentius S sine dolore praestat ars cnlaum inter utramquc applicatum Expuluere,vel vino cum xylo hoc est cottone aut lini
Postremos pars emortua iam videatur, sitque
spha celus persectus, sectio adhibenda est, ne ab emortua parte tanquam veneno, sana inficiatur: et demqtie mox imponendum est serramentum candens tum ad inhibendam haemorrhagiam, tunc ad inuectam putredinem absumendam, eique ustioni sal cum porri succo apponedum ad utrumque scopum astringendi ,siccandique.Postremo ubi putredo constiterit cataplasma ex farina hordeacea, vestriticea, vel mica panis albi cum hydrelso cocta ad crustae resolutionem admouendu est.vel unguentu tetraphirmacum quod mollit,suppuratque, deinde post crustae resolutionem abstergenda pars est tum CX aceto,tu ex apposito cataplasmate ex faring hordei & mcli is an . selibra , myrrhae 3 si vitellis tribus Ouor.crudor .postrciuo cicatrice claudatur. De furunculo ct carbunculo. FVrunculus & carbuculus partes easdern Vrethrs vicinas ex logi duraq; equitatione,veluti cotusas aliquado inuadut.Horum eade qui phlegmoneScuratio
156쪽
curatio est,ut post pro phylaxin,causetq; antecedctis ec motionem per diaeta frigida, hunia iamque & tenue, tu per phlebotomia reuulsoriam & derivat viam,tum per purgationem cacochymiae redunda tis biliosae N atrabiuriae ut ex sero caprillo, agarico, tamarindis, myrobalanis luteis, rhabarbaro ratio inquam propria est, pcr caussae coniunctae vacuationem & mediocrem represtionem ab initio,
mixtamque resolutioncm , neque enim Vcram repercussionem crassities & venenum materiae pati tur, neque veram resolutioncm, eiusdem caliditas.
Tale est cataplasma ex soliis arnoglossi, lentibus &pane cincomisto squa portione in aqua coctis.Tale est cataplasma ex duobus granatis, acido & dulco acido contusis & in aceto coctis. atque hyec du parti
laboranti haerent, circumiacentibus partibus Vnguentum circumponendum est, quod humoris parte obsessa retrocessionem prohibeat,constat autem bolo armeno, oleo rosato, vel myrtino, dc aceto. Deinde remisso calore maturandus abscessius
est admotis ficubus fermento & sale simul mixtis,
. vel medicamento ex vitellis ovorum & sale confecto .Haec enim saepius admota maturant & aperiunt carbunculum,apertus autem detergi, purus impleri,impletus cicatrice tegi debet.quod si aut tardior Buxionis impetus,aut maligna nimis de pestilens sit materia,euocanda foras est medicamentis valde attrahentibus ut suctu, cucurbitula,aut caustico etia, tumque relictum ulcus crustosum ut reliqua usta curandum est. Furunculi eadem quae phlegmones
euratio quoque est nisi quod paulo frigidiora , misnusque calida topica remedia requirat. cir
157쪽
LIBER I. Curatio tumoris aquosi
TVmor aquosus prostatarsi rarior quidem est,
tantus tamen tamque durus aliquando mihi visus est in soceri mei Iacobi Dauidis Iurisconsulti peritissimi dissecto cadauere, ut neque catheterCmvrethra, neque clysteris siphunculum intestinum admiserit indeque morte raptus sit. Huius curadi sicuti & phlegmones duct sunt se pi, unus ne crescat deinceps, alter ut deleatur, ille ad caussam antecedentem refertur eui diaeta OPPonenda est euchyma calida , siccaque & attenuans qualis a Galeno proprio libello descripta est. Purgatio quoque pituitosi& serosi humoris adhibenda est, moxque alteratio per antidotos ut theriacam, mithridatium &c. deletur autem tumor topiis eis exsiccantibus & resoluentibus quorum eXemplum est apud Gal.lib. a. ad Glauconem & I . meth. ex Oxyrrhodino & sale, & aliud ex spongia lixi uio perfusa: utrique formulae vehementioris desiccationis caussa addi potest alumen , sulphur viuum , & aphronitrum. Tale est etiam emplastrum apud Auicennam,quod recipit seminis sinapi &v ticae,sulphuris,spumae maris, aristoloc. rol.& bdel-lij an. Jj gumini ammon: olei antiqui & cerae an. ij fiat emplastrum. Quod si morosa nimis , tardaque haec curati morbum protrahere ad perniciem aegri sentiatum ex lipothymia,scedo colore faciei, pulsuque paruo& obscuro,tunc sicuti in caeteris desperatae ischuris 'speciebus aperienda est angusto soramine ceruix Vesicae per peritonarum & ad latus lineae albae. De
158쪽
De seirrho. SCirrhosus denique tuuior post eadem pro phylaxin caussae antecedetis & melancholici humoris per diaetam calidam, hurpidamque&attenuantem & per purgationem frequentem melanagG-gam ex foliis sennae, thymo, veratri radiculis , fumaria, curatur caussae coniunctae vacuatione permodicamenta emollientia detergentibus & discutientibus mixta , aut vicissim quod molestum magis est & taediosum usurpata quale est emplastru nisequonS. N. gummi bdellij & ammon. an. partes aequales terantur in mortario cum oleo liliorum,deinde adde mucilagine se min. lini scenu gr. & ficuum extra ctam ex decocto florum chamarm. & meliloti ad pondus aequale reliquorum omnium & rursus tera tur omnia simul fiatque emplastrum. Tale quoque est Galeni e cortice rad. altheae coctae & cum adipe anserino , aut gallinaceo contuis in cataplasma. Acalidioribus hic singulariter cauendum est nescir-Thum in cancrum, aut non exquisitum in exquisitu& in curabilem conuertant;quod si ad suppurationem Vergere videatur ante perfectam curationem tumor hic sicuti & quilibet alius aperiri debet ne diuturnior ischuria aegrum perimat interea du tumor suppuratur. Qui ex congestione denique collectus est abscessus,meliceris, siue steatoma, siue atheroma sit,serro protinus,aut caustico aperiatur. Specierum obstructionis vrethra curatio.
L Apit frandior si ceruici vescae occurrit unde
ischuria grauis, molestave straguria egrum a fligat in capacitatem eius repellendus est, tum va,
159쪽
. NA LIBER I. lida crurum,cluniumq; succussatione, reliquo c-pore depresib supini; que, tum cathetere in sinum vescae per totam urethram demisso ubi deinceps vel medicamentis lithontriplicis ab crudito iricdico alteratur, attritaque eius exigua ramcnta cum v
xinis excernantur, v ci certe a perito lithotomo tricisa per pei inarum vesicae ceruice, vitata quae id intersecat linea,extrahatur. Sin pusillus lapis in eandem vesicae ceruicem , aut aliam Vrethrae parte in
illapsus constiterit: non ille quidem in capacitatem eiu et regerendus est: sed ad glandem potius, duIa , blandaque chirurgi manu deducondus praeeincta funiculo supra lapidis sedem ne retrocedat,mcntula, totaque vrethra oleo intus & foris re- Iaxata atque lubricata : quo facilius soras e glande excurrat: Quod s contumaciter nimis circa glandem haereat: inde vero vel sectu nutricis prolectetur: vel uncinis extrahatur: vel denique terebella
per fistulam gracilem adacta seu statim dissipetur.
sin idem lapis d stantiorem urethrae a glande regionem obsederit: tum incidenda ceruix vesicae est, non infra tamen ne vulneris coalitum exanguis v-rethrae substantia, & assiduus urinae salsae, acrisque .transfluxus prohibeat, neque supra, ne harmorrha gia arteriae maioris superam penis regionem pem. lustrantis vulnus uberior consequatur: sed in Iongum a latere r ubi scilicet lapis magis extuberat &renititur, est enim latus carnosum magis , piumq; conglutinationi: sed ante incisionem vinculum supra lapidis stum vi modo dictum est mΘotulae est iniiciendum, cutisque ad glandem studiose adducenda quae exempto lapide , consutoque vulnere protinus remutatur ut integre vulnus obtegat vinculo
160쪽
Iaiculo deinceps resoluto. Sed enim dum ista chirurgia exercetur, dolori sedando fluxionique sanguinis reprimendae gnavit ei studendum est. huic quidem per de sentiva vocata, id est repellentia & emplastica ad pubem, inguina, perinaeum, lumb6sque admouenda quale cataplasma est cxbolo, sanguine dracon. mastichecum oleo rosato,album inibus ovorum S aceto rosato super stupas cxtensum. Illi vero dolori s.c. perlitum partis vulta cratae, vel ex butyro recenti lotove tapius, vel ex solo oleo rosato , vel ex oleo violato, vitello oui N pauca cera alba.
I grumi sanguinis a rece tibus sphincteris vesicae, aut rCnum ulceribus manantis, urethram
prorsus impediunt , illi protinus dissoluantur liberandae ischuriae causta a qua certissimum lipo- thymi , syncopes, tadcmque mortis periculum impendet, idque per iniectionem in v rethram cum algalia, o Xymelitis vel simplicis, vel scyllitici: dec et i stetechados aut sarmentorum vitis, rerumque C iusmodi incidentium t sed interim dum grumi in vesica dillo luuntur harmorrhagia ulceratae partis omni ratione comprimenda est: tum per victuin frigidum , siccumque & tenuem animique&co poris quietem: tum per reuulsionum species omnes ut phlebotomiam invenis cubiti dextri: frictione R deligationem arctiorem lacertorum, cucurbitulas siccas, hypochondriis & dorso affigendas: tum denique per astringentia frigida, siccacite&em plastica intus, tarisque usurpanda, qualis est haec