장음표시 사용
891쪽
IOAN. HvCHER Irad. eryng. ononidis enui. camp. & brioniae anam si sol. verbenae parietariae, betae, mercuriat. abstinth. cressonis,berulae, urticae, summitatum sceniculi & petrosana m.j.seminis cumini,baccar.iuniperi,seminis lithospermiana quart. si flor. genisae chamae m. ana pug.j. fiat decoctio addendo sub finem eius partibus tribus partem unam Vini. Vtatur pro clystere ut antea pro sotu & insessu vel semicupio .Ex magmate quoq. tuso cretoque fiat cataplasma additisoleis scorpionum amygdal.amar rum, axung. gallinaceae & cuniculi, seminis litti
spermi,raphani,cumini,quod regioni pr dictara
moueatur.Fiet quoque ex radi c. coctis raphani,v
ticae, petrosel. &cum vino & oleo frixis & appositis. Iniectio quoque in mentulam per siphonen facta vel oxymelitis simplicis, vel scillitici,vel per se, vel aqua foeniculi & ononidis diluti, tenuando te gendoque mucori plurimum prosit,quem mox admissus catheter soras euocet: similis est petrolei iacultas, succi raphani,olei scorpionum, stercoris columbini diluti in lixivio sarmentorum: titillatio quoque glandis indito in eius foramen grano salis aut cimice aut pediculo,uel allij caput,aut radix raphani eidem glandi admota,vel denique suctus p nis mictionem prouocat, pituitamque haerentem foras protrahit. Obstructionem a grandiori lapide,
succultatio corporis sublatis clunibus curat: sed minorem solus catheter dimouet a vesicae meatu , cui insertus est de propria lapidis curatione antea
actum suit . Quae a grumo est obstructio, ut post ictum casumque, dissolutione grumi primum eget
per incidentia tenuantiaque, tum immittenda tum admouenda,quae mox exponebantur,neque diutius
892쪽
in vesica sinendus,est ne putredine sua lipo thymias asphyxias, mortemque t adem accersat. Obstructio meatus urinari j a tuberculis, sicuti astrictio a vicinarum partium tumoribus, quod in pueritiam rarissime incidant, iure a nobis neglecta videntur. De strumis. STrumae sunt ex tumorum frigidorum genere quos vulgaris chirurgia phlegmaticas excrescentias vocat. Illae autem nihil aliud quam ad enes sunt indurati, propriaque cystide seu membranea ut sicat oma & atheroma conclusit,& in collo pretcipue, alis & inguinibus sparsi, quibus partibus ad vasorum rc ductiones & stabilimentum ad enes frequenti sti mi conditi sunt: plerumque tamen Oriuntur in an reriori ceruicis parte, aut in altera, aut v-trinq; una vel plures. Strumae latinis, graecis χοιρα-
δια id est sero phae vel sues dictae sunt vel a similitudine symptomatis, quod sues etiam colla gerant glandulosa destrumosa, vel a similitudine partus multi plicis, cum earum in collo longa series disposita saepe cernatur.
Differunt a glandulis tenuioribus pariter phlegmaticis & a partium subiectarum nomine vocatis, substantiae suae duritie non resolubili & in suppurabili, pituitae scilicet gipseς cocretaeque & vere sci rhosae, cum glandulae ipsae minus inueteratae & ex pituita magis conflatae digeri & dissipari, atque adeo suppurari aliquando possint. Vtriusque affectus vel tumoris eausa externa est, pueris sere in temperans prauaque viuedi ratio & cmum humidius. Interna & anteeedens sunt humores frigidi crudiq; de pituitosi,toto corpore & p rq sertim pae-roru capite huiuidissimo redudates,ex cuius regio
893쪽
838 Ι o A N. H v C H E R Ine externa in ad enes ceruilis defluunt molliores &fluxionibus excipiendis opportunos, ubi sensim &sne sensu digesti caloris vi, partium concretione in scirrhum obdurantur. Causa continens glandularum est pituita se rosa, liquidior, recenti fluxione congestae struinarum vero gipsea & durissima&iamdudum collecta. Vtraque tamen, alias pura est, alias mixta cum sanguine simplici vel atrabit,
HInc glandularum, aliae resolubiles sunt, aliae etiam suppurabiles facta sanguinis & caloris
aecessione. Sic ex strum is, quaedam sunt simplices, quaedam compositae ex mixto sero pituitoso,bilioso qued unde etiam aliquando ulceratae evadunt, vicere maligno serpente, saepe etiun cancroso subsequente. Cystidis siue pelliculae obuoluetis, signum est mobilitas & a circumpositis partibus separatio. Contra stabilitas & ad cutem carnemque adhaesio. Alia prognostica ex differentiis strumarum ducuntur , ut a tempore , substantia R subieeto: recentes enim mollesque ut glandulae sunt resolubiles: durae & iuncturatae ut strumae nequaquam. Rubrae calidaeque & dolentes sunt suppurabiles, nisi ad cancrum v emant.Strumae externae locoque mutabiles, si plures sint, internarum soboles sunt, ideoque in- curabiles per externa topica. Pueri propter voracitatem & habitus raritatem strum is frequentius fatigantur:Sencs ob contrarias causas rarius. Interiectae qtates,aliquando ex eodem victus errore, & aquarum montanarum quq crudae
sunt quotidiana potione iisde obnoxis sui. Qui breui angustaque sunt fisi te, copressis lateribus capitis,
894쪽
Da D PAET. Pus M& maetin s amplis sunt obnoxii stramis:illis enim ob loci in cerebro angustiam promptius pituita ad collum derivatur. Strumae curatu dillicillimae sunt, cum neque digestione neque suppuratione exol scandi. sed excisione ustioneue sola,propter vasorum insignium neruorumque recurretium vicinitatem periculosissima,cuique lethalis saepe haemorrhagia, aut a phonia,mor'; succedere solet. Aliae sunt strumarum differentiae magis propriae,a quibus etiam
earundena euentus& medicorum indicia comm tantur. Aliae enim a magnitudine desumuntur,unde maiores aegrius quam minores curari statuuntur. Aliae a natura,vnde simplices facilius,quam inflammatae , cancrosae nunquam curatur. Aliae a loco,vnde superficiariae facilius quam profundae, deinde in collo, quam in aliis emuctoriis curationem admi tunt. Aliae denique a numero: sic pauciores faciliusquam plures .denique ab ortur unde suspensae saei-lius quam insertae & implicatae sanantur.
CVrationis strumarum praesertim blandarum,
superficialium,& sanabiliu primu instrumentam est diaris genus cuchymum,tenue & attenuans, calidu siccuque m dice-Hoc enim morbus eiusque causa indicat,ne uberius in corpore colligatur. Alterum instrumentum est pharmacia vacuans& alterans,quq indicatur a cacochymia illa causaq; antecedete,dc quidem multiplex, nempe purgatio, mictio, dati ordeindeattenuatio dc detersio.Purga
tio igitur phlegmagoga esto, qualis est ex puluere Avicen ad 3 ij. vel 3 jsi. pro singulis dolibuscu pauco hydro melite,qui puluis recipit turbith optimi,
895쪽
ana partes aequales. Talis est hiera picra, benedicta laxatiu diaphoenic. discarthalaiu,pillulet coccit de agarim, & de berrnodactvlis maiores. Huius familiae sunt agaricus, senna, turbith , hexmodactyli,aloe & colocynthis,quorum omniu iusta frequensque dosis ut s)rupi laxantis specie ,& per singulas hebdomadas verno praesertim N autumnali tempore decernenda est, ut per epicras m cacochymia illa penitus exhauriatur. Vomitio quoque aecena semel aut bis in hebdomade aptissima est. Interea coquetur materia & eductioni comparahitur hydrome litis matutina & quotidian/ potione u lepi instar,in quo folia hyssopi,satureis, Sori. gani, calaminthae cum semine anili & coriandri.
praeparati coxerint , mixto pauco cinnamomo. Atque dum sic ex toto corpore mucosa pituita sensim detrahetur, eadem matutinis &vespertinis pastus horis ex capite commodissime derivabitur apophlegmatismis& crrhinis, phoenigni is collo,&occipiti appositis , cauterio denique alterutri
bracchio, aut utrique, aut potius ceruici infixor crebra denique capitis rasione fricationeque,ac tandem cucupharum quae puluere cephalico constent gestatione. Altera eiusdem antecedentis causae vacuatio idonea fiet per phlebotomiam, squidem plethora iuncta sit,neque tenella nimis aetas dissuadeat. Tertia vacuationis species aptissima est sudatio, quae tum praecordia,tum habituni reliquiis humoris excrementi iij cxhauriat. Est autem hidrotica potio instituenda, ex salia parillae , lignisaifanas , & radio chynae , omnium scilicet
896쪽
vel singularum decocto exhibito per spatium
quindecim vel decem dierum. Quarta vacuationis species est mictio prouocata
vel puluere vel aqua stillatilia sequenti. V corti c. rad. capparum 3 si seminum apij petros sceniculi,carui,cinnam.& liqui ritis ana 3 ij cicadar. vel grillorum ustorui in B iiij misce, detur cum cochlearibus duobus vini albi diluti aqua stillatitia sceniculi vel sequenti. V rad. quinque apertiuarum im j corti c. rad. capris ij solior. sero phulari septin pinetis fili pend. pilo elliana m. j seminis apij petros spicς nardi ana 3 ij infundatur in st iiij vini albi, clari,Sc tenuis per spatium viginti quatuor horarii super cineres calidost deinde destillentur ex alembico vitreo aqua stillati tia saccharo & cinnamomo condiatur,eiusque quotidie mane j iiij propinentur.
Quinta vacuationis species est coniunctς mate- ris per topica emollientia & digerentia, quale est cmplastrum de mucilagini b. ceroneum, diachylumi reatum,& pr sertim Ioannis deVigo cum mercurio emplastrum efficacissimu . Similia topica ex ic- pose a perito medico concinnabuntur. Quod si frigidior duriorque materia contumacius digcstioni repugnet, iisdem topicis paulo calidioribus ad suppurationem ducitur, cui si neq; locus sit, ad serrum S ignem recurrendum est. Incidenda itaque cutis re ista quidem in collo: transuersa vero in alis S inguinibi. ob rugas cutis, idque vel uniuersim vel partite pro magnitudine maiori vel minori stru- deinde diductis vulneris labris a vasis & inem branis vel capulo scalpri, vel gladio ligneo , struma separabitur : atque tum demum cuna sua cy-
897쪽
842 IO A N. HvCHER Inide taxcindetur, aut si sorte vasis maioribus innexa sit, funiculo reuincta eius radix computrescet,ut sensim tabefacta decidat. Quod si diuulsis minoribus vasis modica harmorrhagia inciderit, ea qui dem medicamentis siccantibus astringentibus &agglutinantibus sistenda est, ut puluere rubro cum albumine ovi, & stupis, Oxycrato imbutis : Profusiorem autem liginorrhagiam vinculo iniecto .eXri
tremis basis oris comprimi prius decet , deinde vasis ipsius inter vincula illa incisione, nisi fortasse grandius fuerit. Vstio ad immobiles pertinet, prorsusque Venis& arteriis radice lata implicatas : fit autem aperta prius cute caustico imposito:deinde diuiso per mediam crustam abscessi, usque ad profundiorem eius partem: tum pulueris exedentis & caustici tantillo, ut sublimati linamento penitus immis , ut puta ad grani triticei pondus dimidium: Tandem post tres dies, intra quos vim suam totam excernit, landitus eximitur , atque escharq casus butyro dulei aut aliquo pingui insulso neque rancido procuratur , post quem' reliquit strumarum siquet sint, eodem asphodelorum aut simili pul- .uere absumendet sunt. Relictum vero Ulcus aliorum more curandum est. Interea autem inter urendum dolor calorque Vicinq partis cum rosaceo vel unguento populeo sedandus est. At vero qui tenui radice sunt& infiitratς stru& basi in angustum directa,curentur deligati O- ne sensim augenda per vinculum seri ceum, donec cum eodem concidant. Quς denique ulceratet sunt aut ulcerationi proximae, habentur ut incurabiles,
898쪽
De phymate. Υμα generali una significatione quonibet tu.
mores cotinet, calidos, frigidos, latos,ac INOS, molles,duros in quacunq; corroris parte,cxtra superficiem extuberantes si ne causa externa. Radicuntur quod proprie.omnibus sua sponte e terra nascentibusconuenit.Eiusmodi sunt furunculi, verrucae, glandulae, strumae, atheroma, steatoma, meliceris, ganglia, lupia , testudo, talpa, bronchocele, vel botium.Speetali sgnificatione , phlegmones aduersarum partium sponte sua emergentes citoque augescentes dc suppurantcs
designat .Hoc genus igitur a priori discrepat, materiae genere & qualitate, quae illic melancholica est, aut pituitosa: hic sanguinea vel biliosar item duritie,quae illic in suppurabilis est. Differt quoque του φυγε λου, quod est earundem partium aduersarum erysipelas, phlegmonodes, ideoque latius instar erysipelatis: sed non altius extuberans , neque profundius , ut vera phlegmone, sed carnis tantum aliquid occupans, dolore &ἡistensio ne magis cruciante quam magnitudini tumoris conueniat, idque cum pustulis quibusdam, ut in herpete, ob bilis copiam, tarde dentque maleque
Caeterum posterioris huiusce generis phlegmones bubones vocitantur, vel ab ingenti sua mole, vel a partis laborantis nomine, quo non solum inguina tametsi frequentissime: scd axillae quoquo& regio iuxta cubitum designantur. Cum enim
899쪽
tem excipiendis fluxionibus tumoribusque opportunae sint, tum maxime in his partibus, & prae 1 ertim inguinibus ob decliuem situm , motumque validum , & redundantem humiditatem ob maiorum vasorum in femora tibias & pedes ditectionem. Est autem horum bubonum vel phlegmonarum origo omnino duplex, Vna naturalis planeque critica , altera non naturalis, & a causa morbi fica euidenti & externa, ut defluxione prae dolore, Vicere, contusione, vulnere, sanguinis fluxum cui spiritu cImmouente ad partem affectam, quem istis ad enulocis collocatae glandulae ad stabilitatem & muni-
metum maiorum Vasorum in artus vicinos delatorum intercipiunt, combibuntque, unde extumescunt. Sic affecto cerebro 3c dolente capite in collo: sic manu & bracchio, in axillis: sic pede,tibia &semore in inguine glandulae inflammantur. Aliquando interior latensque ex viscerum intemperie cacochymia in proxima emunctoria decumbit. Prioris generis phymata , verrucae, strumae, satyriasis antea curata sunt: posterioris generis bubones seu phlegmone adenum supersunt.
Prognosti signa. IN febribus critica periculo vacant, sicuti & quae
a causa externa sunt, latumque febres diarias accendant. Quae ab interna & spontanea fluxione oriuntur, periculosae sunt, & anechae principis partis alicuius indices, cuius cacochymia excipitur, eius que putrescentis vaporis pars ipsa mandans vicissim per resimum deterius afficitur. Illius vero fluxionis
900쪽
xionis materia vel pestilens est cum vomitione, delirio, urinis prauis, languido pulsu, lipothymia. carbunculo & bubone , caeterisque febris pestile .
tis symptomatis et vel est saepe venenata, ut in mo bo Gallico. curatio. ΡHymata critica curantur sola causae coniunctae curatione, nulla antecedentis ratione adhibita.
acuatio illa primum per di gestione intentetur, mox per suppurationem, siquidem digeri materia prae copia aut lentore aut crassitie nequeat. Digestio quoque, quo vehementior fluxio fuerit, eo i istor comparada est, ne a calidioribus remediis impensius aucta, dolorem, febrem & vigilias ingeminet, robore partis dissoluto . sicuti si tardior parciorque eadem fluxio fuerit, digerentium caliditas ocefficacia augeatur, mixta tamen emollitione, quae Omnino modica fiet, ne partem enervatam laxa tamque, commota fluxionis multitudine opprimat : nisi sorte durities inuicta dolorque acerbior emollitionem insignem emagitent.
Exemplum digerentis debilis. sarinae hordei si iij. coquantur cum hydre
laeo, fiat cataplasma: Foueatur quoque parS O- leo liliorum, vel chamaemelino, vel irino, vel oleo
simplici,in quo parum salis bullierit, & supertegatur lana succida. Exemplum validioris. V. radi c. alth.& lilior.ana quart.j. solior.malua violar. Origani, calaminthae, summitatum al-