Io. Georgii Walchii ... Parerga academica ex historiarum atque antiquitatum monimentis collecta

51쪽

ctoribus carminum fabularumque fingitur, quando vIRGILI Vs dicit: hune vehit immanis Triton. s eaerula concha exterrens freta: cui Mineram tenus biolaea

. fram hominium praefert; in pristim definit

item Nereides, maris nymphae. quapropten Putant nonnulli; ARIAs quippe, TREMEL E IVs , Per Dagonem significari Tritonem; alii Vero quum Triton minoris fuerit gloriae, in eam ingressi sunt sententiam, quod commentitius &fimis Deus Dagon idem sit, ac Neptu-xus, Praeses ille maris, cui sententiae sele a Hi

i c. s. p. j63. inominis DGon Originem avoce H lis H vcriorem essu purit, quoniam constwe. quod Philistest uertnt maris accolae. Piscatus , tileoque nutrit in maris cultores; ' Etiam antiquissimr sc Ilitores testenduri Syromoenices ti Phidistinox piscibus praestitisso

' TV I v knor. ad Goon in fru i Mos & Aaromi' ' 1ib. IV. cap. q. p. 376. inistimat, quod Phoeni l eos in uno idolo Deu aum & maris &terrae enerati 1lint, quoniam ex utraque parte ipsis

fuerint

52쪽

t HI si DRIA 1ΕΜ IRAMIDI s.fuerint diuinae. prout maiores nostri Crod shum Deum eoluerint: qua coniectura voκ Dagon respiciat cum terram ac frumenta, tum mare ac pisces, & lignificet Satareum & Hen rem, quae ex mari nata sit, aut opem, quae mulistos Deos maris genuerit marito Saturno.

g. X XIII. Plurium est opinio, quod Derceto siue Adergatis Venus sit Syrorum, quippe quae apud fabularum auctores in piscem mutata fingitur, quamuis ipsa fabula miris modis turbata ad nos peruenerit. etenim. MANI-xivs dicit, immersam suisse lacui Babylo

sitiset is piscem sese Otherea nauavis quum Babisviacas submersa. profugis in

undas

anguipedem claris humeris Taphona feren

ovIDIvs tradit, Venerem inuluisse io Emphratem & aquam illam, in quam influerit, Palaestinam vocat, ut adeo non sit dubium, laeum Palaestinum aut Palaestinae proximum cum Euphrate aut aquis Babylonicis confusum. e. quae Venus quum quoque intelligendast per Dagonem, quae sententia est sCALID

quaestio oritur: quo pacto Dagon & Venus intuitu generis possint conciliari, quum ille Deus virilis, haec vero dea seminei generis fuerit ea de caussa momentum illud ex antiquitatum historiis attingunt, quod veteresueos ἁρμοbi, is, mares simul seminasque,

53쪽

hoc est, qui soli ad rerum generationem conserrent hoc, quod in hominibus & ceteris animantibus mas & femina, coluerint, adeo ut hac opinione Venus sit Deus & dea. sic enim Saturno respondeant Rhea, mater Deum, Idaea mater, Latia: Ioui Iuno, Diana Pallas, AMνη sue Minerua: Vulcano Maia & Proserpina: Marti Venus, Mola & Nerie; etiam in nummis non modo Liber Bacchus sit, sed & Libera, nec modo Venus Dea, sed Deus quoque Venusque mascula: sicque si Luna dea &Deus

Lunus, de quo argumento plures auctores collegit FABRICI Vs y. alii autem contendunt,nuod Derceto plane diuersa sit a Dagone tu extimili utriusque figura potius adpareat, huiusmodi idolorum species, quae partim hominem , partim plicem referrent, apud Phoenices non fuiste inusitatas. sunt quoque, qui adfirmant, quod Derceto sit Iuno, qua de re adhuc

q. XXIIII. Quamuis si difficile, hanc fa-

hulosam controuersiam componere, nec instituti nostri ratio permittat, de ista copiose dis. serere; paucis tamen dicamus, quici ea de revenerit in mentem nostram. Constat quippe, quod deorum dearumque nomina ab antiquis scriptoribus saepe confundantur ac pertumhentur , adeo ut sicut Iupiter , Saturnuι, Titan si unus idemque deus & significetsolem ; ita quoque Venus, Iuno, Dagon, Ips, Lucina, Diana, Derceto, Atergatis communis sit Venus seu dea, notetque lunam. namque Derceto

. 1 -- dicitur

54쪽

dicitur quoque A farte, qua voce profani auctores utuntur, nec dubium est, quin surae eadem sit ac Maroth seu A reth, cuius mentio fit in facris scripturis, verum plerique

ἐμμενm, es s asiud templum in Phoenicia, quod Sidonii tenent, Mariaeve ipse quidem dicunt:

Phoenices Astroarchen, lunam esse Uirmantes psed tamen in eo auctor hic a veritate discedit; quod apud Afros lunam adpellatam fuisse aniam existimet, quum isti nomen quoque arte usurpaverint, si A v G V s T I N I auctoritas merelitur fidem; prout & perperant clicit pro Astarte Aeto, nomen Phoenici, tam mutans in graecum. de cultu autem, quo etiam orientis gentes prosiecutae sunt lunam

testatur HERODOTUS L de origine vocis A rora diuerse sunt aucto, Tum sententiae, quas collegit ηυDDEus hi- stor. eccles V. T. to m. I. g. 9sa qui &de ipsa re disserit solidet confer Vos s IvM de ido

55쪽

C A L M E T differt. de Philistinis eorumque . diis Dagone, Beelsebub, Astaroth, Marna δέ Baal Berith , inserta commentario ipsius ad li

bros regum Paris I7II. .

g. XXV. Sic Derceto, quae mater fingitur Semiramidis, Venus fuit .sub cuius specie coinluerunt lunam, quapropter etiam dicta est arte, quippe quae fabulosam ipsius origi nem satis superque sgnificanti nec est, quod

. rei huius nos lubeat admiratio. etenim . Ut Originis crederetur summa antiquitas nobili

taSque , Veteres, inprimis poetae pro fingendi libidine genus familiarum interdum a diis aut heroibus, ae praecipue a Venere deduXerunt, cuius rei exemplum est Aeneas, qui traditur Veneris & Anchisae filius, hinc εἰ de Caesare dicit vELLE Ius t Caser nobilissima Iuliorum genitus familia quod inter omnes antiquis mos constabat , ab Anchise)Venere deducent genus. sic Alexander magnus sibi videbatur ubicurus, nisi abdicato mortali patre Philippo Amy ntae filio, ab Ione genitus crederetur, ad dita intolentiae fabula, draconem ' in eubuli matris visum, quem Iupiter induerit, uti PLv- TARCHvs i,sTi Nus aliique referunti idem de P. Scipionis quoque matre memoriae traditum est, auctore A. GELLIO AE & de Atia, Augusti matre apud su ET ON1vM haee legimus in Asclepi is Mendetis Inhris lego, Ariam quum ad solenne Apollinis sacrum media nocte venisset, posita in templo D-stica, dum ceterae matrona dormirent, obdor

inisse : Draconem repente irrepsisse ad eam, paulisque post egressum: isiamque expergefa-

56쪽

ctam, quasta concubitu mariti purificassese, ssatim in corpore eius exstitiise maculam, velut depicti draconis: nec potuisse unquam eximit adeo ut mox publicis balneis perpetuo abstinus rit: Augustum natum mense decimo re ob hoe Apollinis Alium existimatum. tanta fuit fingendi licentia, tanta ambitio mortales ad diui-hitatis studium duxit & tam creduli homines esse coeperunt, ut huiusmodi commentitita rebus fidem suam adiunxerint.' Serpens enim plurium deorum signum erat propter animalis huius felicitatem, vigilantiam, salutem, potentiam, singulari autemti proprio modo Aesculapii, Apollinis filii. crediderunt quidam, quod ab aeneo serpente. salutis caussa insolitudine erecto manauerit εd gentes , unde serpentem Aesculapio laq

. s. XXVI. Equidem sententiae haest, quod

Derceto sit Venus, quaeve significet lunam, varia obiici possunt. namque primum D IO-Do R V s deam, quae Derceto vocata est , plane distinguat a Venere, cuius motu quippe ac impulsu dea haec amore erga iuuenem que dam fuerit accensa; de inde autem ipsa forma, quae deae huic assinpatur. cum luna nequa quam conueniat, quila etiam, quum superiori Pario prae se tulerit figuram hominis, inseriori piscis irespiciat mare deum quoquemdam mamrinum. at vero si haec penitus inspiciamus, i uiora sanesiunt, quam ut nos de iam proposita sententia dimoueant. ita est, quod DIODO Rus deam Syriam aut ex nostra sententia Venerem a Venere distinguat, nec sine grauiorr

57쪽

caussa pro gentilium religione, quoniam Pl res erant Veneres, de quibus cic ERO loquitur 2 Venus prima coelo.die nata: cuina Hide delubrum videmus : altera spuma procreata; ex qua4Mercurio Custidinem secundum vatum accepimnae: tertia Iose nata ta Diona, quae nupsit Vulcano; Ied ex ea et ne uatus Anteros dicitur: quarta Bria TIroque concepta, quae Marte vocatur, quam Adonidi nupssseproditum es. quod autem Veneri duplicem Drmam commentitiam adiunxerint, partim piscis . partim hominis, quae nihilominus denotet lunam, huius rei occasio fuit fabula illa, quod Venus mutata sit in piscem, cuiusmodi fabulas veteres inter se confuderunt perturbaruntque, ita ut altera nata sit ex an

' g. XXVII. Sed satis diximus de fabulosa S

miramidis origine. nec maior fides erit in educatione ipsius, quod a columbis prima ycceperit nutrimenta. Produnt cum sacrae tum profanae litterae exempla eorum, qui ab animalibus, quae intelligendi vi carent, nutriti &ab interitu per prouidam ipsorum curam sint conseruati. namqufex oraculis diuinis co- gnoscimus, quod singulari summi tisiminis prouidentia comi ' in extrema annonae caritate proliem Eliae carnem panemque adtulea intipsurnque adeo ad torretitem Crith aluerint benigne. inprimis autem plurima eXempla de Θηριοτροφοις apud paganos scriptores reperimus. sic apud I vs TINvM 3 legimus,eyrum a cane, Habidem a cerua, Hieronem

58쪽

Pelopiae filium a capra; apud DIONYsIVM FLORVM 3 IusTINUM ' Romulum & R mum a lupa educatos fui sie atque enutritos, ut de aliis taceamus exemplis. ' dieuntur Σ' m quae vox his punctis voc

Ιibus munita semper significat eoruos Gen' VIII. U 7. Leu. XI. v. Is. Deut XIIII v. 1 Pal. . CXLVII. v. 9. Prou. XXX. v. II. Cantic. V. v. i I. Es XXXIIII. v. I i. Iob. XX LVIII. U. I. hine&LXX interpr. habent κορακες eandem

que interpretationem adprobant R. DAVID HIM CHI, R. LEVI ben GE RSOM, R. ABARBANE L quae & cum integra oratiine 'Contexta, miraculique cYcellentia maxime conis

uenit sunt qui perta rv intelligunt me meatores p item incolas a loco vel petra Oreb Orebim seu Orsm adpellatos, prout H E R M. Vin der HARnae de corvis Esis existismat, incolas huius urbis aluisse Eliam; sed: nunquam urbis Oreb aut in Oreb sitae, verum rupis, cui nomen fuit Oreb, mentio fits L si se ivient homines, qui cibum praebuerunt Eliae, cur iidem non& potum suppeditarunt' nec intelligi possunt Anasu., qui ab hebraeis dicuntur Σ'ξ π Arsm a. Chron. XXI. V. I

non Ore . C L E R I C v s in h. I. pr eliuior est in eam sententiam, qua coruos fuisse negatur, quapropter BOCHARTI AN, gumenta tom. II. lib. II. cap.33. hieroz. quibus

59쪽

M ETER CIT. HIs T R. n E FABULO IAinterpretatio de corvis munitur destruere, ope adnititur.

g. XXVIII. De auctoritate horum exemplorum disputatur in utramque partem & quidem quod ad illa attinet, quae a scriptoribus paganis sunt tradita, quoniam historiae de Elia quisque fidem habet, qui partim diuinam e cellentiam atque auctoritatem sacri codicis tuetur, eartim Veram ac genuinam interpremtandi rationem sequitur. sunt itaque, qui durius esse censent, omnia huiusmodi exempla reddere suspecta, aut ad nugas referre fabularum, ita ut qui huius sit opinionis, maXimam vim dignitati ac fidei historicae inserat, praesertim quum & recentioris aeui auctores Prodant testimonia, quod a seris homines sint nutriti. summi enim numinis prouidentia sit anaXime larga, & prout totum hoc, quod videmus & quidquid non videmus effecerit, ita rector quoque sit & custos huius uniuersi omniaque sustineat vi sua, speciatim autem

Ier incredibilem benignitatem consulat rebusumanis, hancque prouidentiam per miracula eonfirmet nec solum inter illos, qui voluntati ipsius morem gerunt, sed & inter nationes averis sacris maxime alienas, confer F L E E T Woon in cuius curae diuinae erga gentes, eiusque per miracula manifestae ac testatae factae documenta adferuntur praeter exempla de Θηριοτροφομ', mutatio illa, quae in filio Croesi subiici accidit apud A. GELLIUM UAL RIVM MAXIMUM 3 soLιNvΜ ' prodigium illud, quod Xerxi inter camam euenerit, quum consilium Lacedaemonios bello ΟΡ-

primendi

60쪽

primendi animo concepisset, auctore VALERIO MAXIMO; δ item quod caput arserit Servio Tullio dormienti multorum in conspema, haecque flamma visu eventuque mirant-

Iis futuram regiae maiestatis dignitatem, ad duam Servius Tullius posthoc peruenit, pr ixerit, cuius historiae testes habemus LI

& cxc Eno i dicit: caput arsisse Seruio risito Ormienti, quae historia non prodidit ' nec non simnia, quibus summum tenentibus imp rium fata sutura praedicta sint, cuiusmodi plu-Ta VALERIUS, CICERO aliique commem Tant. at vero alii nec auctoritatem nec fidem

exemplis ac paganorum testimoniis de Θτροφοις adiungunt, eaque, digna esse pronuntiant , quae Pari censu cum commentitiis rebus

habeantur.

g. X X VIIII. Neutiquam negamus, quod Deus quoque per indulgentiam suam & proinuideritiam rebus paganorum consuluerit, sed num exempla ista de Θημοτροσοκ veritate historica ita sint munita, ut vi sua hancce rem corroborare ac confirmare possint; id adhuc - dubium nobis videtur. etenim obseruamus EXempla, quae aperte sapiunt fabulas . quando Iouem & Aesculapium per capram educatos fuisse legimus; & quamuis alia quandam V xitatis speciem prae se ferant, facile tamen, si omnia perspiciamus penitus, veriora deprehendere possumus, quae pro perdita fingendi licentia mutata fuerunt in commentitia. se Cyrus per canem nutritus ac seruatus dicitur. cuius fabulae autem ea fuit occasio, quod uxor