Respublica, siue Status regni Poloniæ, Lituaniæ, Prussiæ, Livoniæ, etc.-fdiuersorum autorum

451쪽

DESCRIPTIO.

mnis recte gubernare nequeat multi rue virtutibus, ad eligendum se , esseratores de nobilitatem potest coarpeblere. Nam quia ex materno latere a se loniam domum refert, quae domus obrgregia illorum Regum facinora, sin celat publicam merita, summopere a

Nobilibus diligitur, iraesertim ideo, a quia Reipublicae aggregavit maximi

. omenti regionem, cujusmodi est Li- tu alii iuri tena quia ne poetiimem ex cuisus autoritate magnam gratiam con- . sequetur praeterea, quia suppetet ei pe- cunia, cum ex paternis thesauris , turri; ipsa Regina, ad concilianda sibi nobilium studia haec medias fidius ma- gna sunt adminicula, unde facili nego- hio ad regnum promoveri pollet Ve- trum si ad haec adiungeretur, ut rec ii Suecia amplificandi magis filii sui cau- ' Sarmatis offerret ut eum factutum verisimile est sui regni unionem ad Polonicam Rempublicam, si filium telegerant, nihil mihi superest dubitan- ldum , quin ipse, caeteris omnibus can- di datis suis superatis, coronam illani

obtia aeret et enim regnum Polonicum vicini regni accessioni mirum in mo-ldum lucrifaceret, non solum in seipso, i sed etiam propter bona pliarima, quae sine Polonorum emotamento conse

452쪽

dis subditis , ac speciatin, Danesi canis de praetensis Ducibus Prussit , aliisque

qui uecorum ope nixi saepenumero defecerunt,et contra proprios domi in Os rege Poloniae arma sumpserunt: cessarent quoque controversiae atque praetensiones jurium , quas Princeps Sueciae liabet in Lituania, tanquam in Statu ad maternam haereditatem spectanteri quae res inter illa duo regna ingentes motus excitare posse videtur: portus Narvae in Livonia ad Polonos rediret, quem portum Sueciae Rex haud pridem occupavit, dum Stephanus cum Moscho bella gereret; quamobrem Poloni coacti sunt portum illum recuperare , acceptamque i

injuriam ulcisci. Sed quod magis referret, illud est, quod iunctis duorum

regnorum viribus adversus Moschumi progressus fierent feliciores non enim pignoramus, Moschoviam modo civi-llibus dissensioni in vehemente agialtari Adeo ut ex iis, quae diximus, nora videam, cur Sueciae Princeps, si regni sui unio proposita suerit, excludi queata quandoquidem probabile est, oblationem hujusmodi nihil minus virium habituram , quam Iajellonisl magni Ducis Lituaniae habuerit obla-

453쪽

llo. Is enim, ut Eduigem Poloni R e. inam in matrimonium obtineret, mucatum suum reipublicae consocian-

dum proposuit quae propositio tan- tum effecit apud Rempublicam , ut uanquam Hedulges Culielmo Archiauci Austriae ante promissa suisset am- que ille ad celebrandas nuptias Cra- coviam advenisset, nihilominus Iajel. loni concessa fuerit' cujus propago vive linea postmodum annos ducen to feliciter regnavit. Quod si Princeps

Sueciae Catholicam religionem secta tur, quemadmodum uno ore Omnes consentiunt, prosecto nescirem, quem

Respublica Christiana Regem ipso pos set eligere fructuosiorem is enim de bellatis Moschi , in magnitudine,

continuatione Imperii caeteros Omnesuuiopae Principes longo intervallo postue relinqueret quoniam ab ortu ad c casum totam regionem, quae inter ma- te Caspium de Germaniae terminos comprehenditur, possideret ab Austroi vero ad Septentrionem, a Caucassus i que ad ultima Scythici maris littora imperii sui limites protenderet quan-ltum vero Turcis terrorem tam, dignus Princeps adeo vicinus incuteret,

quantumque auxilii fessis Christianiram rebus adferre posset, unusquisque

454쪽

quitur. XV.

IOANNIS BARCI AI IUDI

cium de Polonia dc ingeniis

Polonorum.

Ungariae a Septentrione P lonia est inde ad Oceanumiprocedens inussiaeque coma termina Tot spatiis diffuse ii regio pene nulli bi in montes assurgit; v& a planitie factum nomen, tuam Scythico verbo Pola appellant Campi in D immensum patent, quos nix altissimas hyeme obruit hac discussa segetes cre i scunt, non in indigenarum tantum usus sed, mari delatiae, per multa Bal thici littoris spatia , si erilibus fundisi annisve opem ferunt. Saevae hyemesi terram fluminaque ad vinciunt quia violentia Aquilonis, nullis montibus repercussa, liberum ut in pelago coelum rapit accedit Septemtrionis vicinia, Ibi emoriens Solis vi , praesertim cum recessit ad brumam Natura

subsidium admovit prosundissimassylvas, quae de in ignem datae frigus expellant, vi in suis praeterea umbris ans

455쪽

D E V RI TInaalla alant, quorum pelles sulciendis vestibus preciosissimae habentur. Hac duplici ope utuntur in hyemem . Alio quoque commodo suis silvis obnoxii. quippe alicubi immensa examina apum fervent. Agrestia illa sunt, ne cujussi

quam cura aut pastum aut tecta accipiunt. Vacuis quercuum ramis , aut truncis, inhaerent; ibi cereas domos extruunt,m optimo melle implent.

Hinc ingens facilisque in regionem

Proventus Ceram mercatores devehunt ipsi melle conficiunt potum, quem in deliciis habent. Flumina, paludesque, plus ullo quasdam provincias obruunt adeo ut aestate vix possint adiri concretis per hyemem undis curricula habent, quae lubrica glacies acile evolvit cita per regionem seruntur: loc est commercii tempus

quo externi ad eos commeent, ceramisque de pelles mercentur,ae si quid praeterea sub tam rigido coelo in pretium nascitur. Plerumque lapides extruendis domibus desunt Lignis ad parietes utuntur, stramentoque operiunt praeterquam in celebrioribus oppidis arcibusque Optimatum , quantum illa regio ferre potest, excultis. Polonis ut plurimum dura vita, coelo aspero, nec populi moribus acti a

456쪽

strarum terrarum ratione. Deduc VII-

tur in sedem, quae inanis , plerumque perfossis ad accipiendum lumen parietibus , ventis quoque, hyemipatet nulli quibus decumbant lecti, non erecta ad epulas mensa longo ac multiplici clavo paries fixus est. Iuli hospites sarcinas quas habent in ordinem appendunt. Multo deinde stramento sternitur solum se hoc in illis diversoriis pro thoro est. Itaque per illam regionem processuri, ad iterita se comparant quasi domum circumducant cibos, .caetera in alia mentum serunt, lectulos in rhedis collocant re nudis illis tectis excepti, sua supellectile, famem, frigora arceant. Gens est ad ferociam, i-

centiam nata, quam vocant liberta

temn adeo ut infandae barbarie legem multis seculis ibi solemnem, vix nunc demum omiserint; Ea scilicet caverant, ut qui hominem peremisset, solveretur metu iudiciorum, si in acentis cadaver profecisset pauculos nummos, quorum numerus eadem lege destin hatur. Nec tam vile fecissent humanae

vita precium , nisi sui genii impetu

457쪽

cruorem prodigere. Ipsum nomen non

tantum servitutis, sed Set justi ac legitimi regni oderunt. Rex ad patrias leges vii armis adigitur. Nobilitas tristi bus praerogativis se ipsa donavit, quibus ossit sibi invicemi impune nocere quippe Principi non satis utis est, ut quod peccaverint ipse vindicet. Maxime sibi credunt nec major ibido est libertatis in moribus , vitaque civili , quam in religionum, caele- ilium rerum sensi, de quibus , ut placet, sine metum sentire volunt, cloqui scilicet immani fiducia sui, quibus sapere alieno ductu pudet. Hinc in

diversa hodie scissae mentes, errorumque omnium aes, quicunque antiqua secula polluerunt. Quisque in suae familiae laudem intentus est; praesertim si in exteros incidit, .expertes suarum fortunarum saevire quam decupere promptiores se ipsi magis raudibus quam vi patent.

458쪽

CHRO NOLOGIA

DE REGNO POLONIAE.

Vinque dynastiae hie recitatur. Prima est ante tempor iasii, quae ad certos annos redigi non potest. Secunda est ducum Piasta larum , anno Chr. 8os, quo Piastus ex rustico factus est dux Polonorum.Tertia est regum Piasta da lxum anno Iono, quo Botessau filius Adiecissa , priuat Ducis Christiani in Polonia creatus est rex ab Ottone IIIImperatore. Quarta est regum agellonidarum , qui sit dicuntur a lagellone Lituano, qui baptietatus est anno Chri lsii 368, 3l ad illain nomen accepit. Quinta est regum exter Orum,putat ungarorum, Gallorum csuecortam,

inde ab anno Christi is i , quo moritur Augustus , ultimus agelloniae stirpis

459쪽

RrNCIPVM AC REGUM

so ratiae ora,sso ae laus Prima IS. Duodecim Palatini.

o Cracta S. Lechus Secundus. Venda.Duodecim Palatini. co Praeniis usive Letaus Primus.fo 'escus SecundUs. Sio escus Tertius.

iis Topi elusirin:US. 8so Popletus Secundus. 8 1 Piastus regnavit Fici temonitus 328s Leseus Quartus 1 isis temomissus si dic iniecissau primus Princeps Christianus.

'di' Bolectaus Primus cognominet Chrobri uors iecissaus dito a Casmirus Primus a ios Boletavi secundus Audax et

460쪽

nati rancipe ,

Christ minio8 Vladissalaus Primus cognomi

lios Bolessaus Tertius ravoustus ii obladii laus Secundus sit c Boleslaus Q artus Crispus ii iecissau Senex ii 8 Casimitus Secundus is iis Leseus Albus cum matre Helem

ii's iecissausSenex ite-- irum turba per Lestus Albus cum biennium

matre retoet lectitaus senex tertium.Eodem anno moritur.

iros ladi laus Lasconogus sietos escus Albus tertium roBolestausa Pudicus sit et ' Lelcus Niger roriri praemassus Menses aut .irs Vladissau Locticus iso Vencessaus Boliemus isos via lissau Locticus iterum isse Casmirus Secundus cognomine ilMagnus 3 liis o Ludovicus Ungarus misic