Ab urbe condita libri

401쪽

394 LIBER A CAP. b. 26. a. u.

nisse tibi placere P. Decium consulem primo quoque --pore in Etruriain ad collegam proficisci, L. Volumnio Samnium

1 provinciam dari si consul malit in suam provinciam ire,

Volumnium in Etruriam ad consulem cum exercitu iusto con-1r sulari proficisci cui magnam partem moveret ora lIO praetoris P. Decium censuisse serunt ut omnia iii tegra ac libera

Q. Fabio servarentur, donec vel ipse, si per commodum rei publicae posset, Romam venisset, vel aliquem ex legatis mi-- is sisset, a quo disceret senatus quanium in Etruria belli esset, quantisque administrandum copiis et quot per duces esseti 26 Fabius ut Romam rediit, et in senatu ei productus ad populum inediam orationem tabuit, ut nec augere ne initi uel evideretur helli famam magisque in altero ad Sumendo duce allorum indulgere timori quani filo aut rei publice iericulo 2 consulere ceterum si sibi adiutorem belli sociumque imperii darent, quonam modo se oblivisci P. Decii consulis pera tot collegia experii posses neminem omnium secum conlinigi malle; et copiarum satis sibi cum P. Decio, et nvinquam nimium hostium ore si collega quid aliud mallet, at sibi

L. Volumni uin darent adiutorem omnium renun arbitrium et a poli luo et a senatu et ab ipso collega Fabio permissum est et cum ' Decius se in Samnium vel in truriam proficisci paratum esse ostendisset, tanta laetitia ac gratulatio

fuit, ut praeciperetur victoria animis, triumphusque non bel-blum decretum consulibus videretur. Invenio apud quosdam extemplo consulatu inito profectos iu truriam Fabium Deciumque sine ulla mentione sortis provinciarum certami-

402쪽

MBER X CAP. 26.

mimque inter collegas, quae exposui. sunt quibus ne haec squidelia certamina exponere satis fuerit adiecerint et Appii criminationes de Fabio absente ad populium et pertinaciam

adversus praesentem sensulem praelaris, contentionemque aliam inter collegas, tendente Decio, ut suae quisque provinciae sortem ille detur constare res incipit ex eo tempore 7 quo proseeli anilio consules ad tellum sunt. Ceterun cillitequam consules In Etruriam pervenirent, Senones Galli ivit titudine ingeriti ad Clusium venerunt, legionem nomanam castraque oppugnaturi Scipio, qui castris Spraeerat, loco adiuvandam paucitatem suorum militum ratus in collem, qui inter urbem et castra erat, aciem erexit sed sui in re subita parum explorato itinere ad iugum perrexit, quod hostes ceperant parte alia adgressi iis caesa ab tergo legi atque in medio, cum hostis undique urgeret, circumventa deletam quoque ibi legionem, ita ut nuntius non su i 0 Pere S Set, quidam auctores sunt, nec ante ad con Stiles, tu illam haud locul a Clusio aberant lamam eius cladis perlatam, quam in conspectu fuere Gallorum equites, te toribus equorum Suspensa gestantes capita et lanceis infixa ovantesque moris sui carmine. sunt qui Umbros fuisse non Gai latos tradant, nec anuli cladis acceptum, ei circumventis

pabulatoribus cum L. Manlio Torquato legato Scipionem μο-

am Huge ausgestelli sese die Feinde in de Ebene, undisiit die- seu Lampsen metae si vo demGipse de Iluget ange isse und

403쪽

ata u. 45et

in aetorem subsidium e castris tulisse vietoresque Umbros

redintegialo proelio victos esse, captivosque ei BD praedami ademptam. Sintilius vero est a Gallo hoste quam Umbro eam cladem acceptam illuxit uni saepe alias tum eo anno

i Gallici uimultus praecipuus terror civitatem tenuit itaque praeterquam quod ambo consules profecti ad bellum erant cum quattuor legionibus et magno equitatu Romano cam nimiis mille equitiinis delectis, ad id bellum missis, et m eiorum nominisque Latini maiore exercitu quam Romani,n alii duo exercitus laud procul urbe Etruria Oppo Siti, ut usin Falisco alter in vaticano agro Cn. Fulvius et L. Postumius Megellus pio praetores ambo stativa in eis locis lia here iussi.

27 Consules ad iostes transgresso Apennino i agrum Se tinatem servenerunt cibi quattuor milium sermo intervallo et castra posita. inter hostes deinde consultationes habitae, atque ita convenit, ne unis castris miseerentur omnes, neve 3 in aciem descenderent simul. Samnitibus Galli, Etruscis

hehleidete Privatlaute, die, M. Wie e. 27, 5 aeui, in Verbi ungruit de consul stellen aber eriselbstandiges Commando baben, M.

3, 4. 10.

Sentinatem au dem Gebiete der Umbrer, uber in de Nube der

404쪽

ibri adiecti dies indicta pugnae Samniti Gallisque delegata pugna inter ipsum ceriameia' triue Umbrique iussi

castra Romana oppugnare. haec consilia luctamini iranssu ga Clusini res clam nocte ad Ral itina consulem transgressi; qui editis io si iiiiii consiliis dii Ili Si, cum donis, ut subinde,

ut quaeque res ictu decreta esset o xl l Ora lan perferrent. consules iiivio ut ex Falisco, Postumio ill ex Vaticano exercitum ad Clusium admoveant, summaque vi fines hostium de- lentur, scribunt. liuius populationis fama Etruscos ex sagro Sentinai ad sitos sine tuendos movit. instare inde

consules, ut absentibus iis pugnaretur per biduum lacessiere proelio hostem biduo nihil dignum dictu actum pauci utrimque cecidere, magisque inritati sunt ad iusium certamen

animi quam ad discrimen summa rerum ad duela tertio die descensum in cant puni omnibus copiis est iuni instructae 8 acies starent, cerva lugiens lupum e ni Ontibus exacta per eampos inter duas acies decurrit inde diversae serae, cerva ad Gallos, lupus ad Romanos cursum ellexi l. hipo data inter ordines via, cervam Galli confixere tum ex antesigna s

nis Romanus miles illa fuga' inquit et caedes vertit, ubi sacram Dianae seram iaceniem videtis hinc victor Martius lupus, integer et intacius, geniis nos Martiae et conditoris

405쪽

LIBER X. v. 10 nostri admonitit dextro cornu Galli, sinistro Samnites

constiterimi adversus Samnites Q. Fabius primam ac te tiam legionein pio dextro cornu adversus Gallos pro sinistroii Decius quintam et sextam instruxit secunda et quarta cum

L. Volumni proconsule in Samari gerebat bellum primo nem su adeo aequis viribus gesta res est, ut si adsitissent Etrusci et Umbri, aut in acie aui in castris quocumque sera inclinassent, accipienda clades uerti ceterim quamquam naua unis adhuc Mars belli erat necdum discrimen oriuna

lacerat, qua allu, Vires esset, laudquaquam Similis pugna 2 in dextro laevo siue conlut erat Roma tu apud Fabium rcebant ni agis quam interebant pugnam, extra trebaturque in quam maxime serum diei certamen, quia ita persuasum erat duci, et Samnites et Gallos primo impetu seimoes esse, quos sit

lineri satis sic longiore certamine sensim residere Samninctium animos, Gallorum quidem etiam corpora intolerantissima laboris atque aestus uere, primaque proelia plus quam

5 rorum, O Sueula minus quam seminarum esse in id tempus norum stirps rarum oriundi Ro

hier de dori in Feliter stat bat. - pro . . Vor aus dem rechien iuget s. 23. 29 4 in eornibus deaetro Poenos locat, laevo Afra, equitum Numidas Poeni

Sctuare ersi aus dem canerem transalpinisehen Gallie gehonis a. s. 5, 48, 2 34. T. . fruere,

406쪽

i quo 'im: solebat hosiis, quam integerminas vires mi

lii seri abat Merocior Decius et aetate et vigore animi qlian 6tumclimque virium habuit certamine primo AEudit et quia

lentior videbatur laede Stii pugna equitatum in pugildni concitat et ipse sortissimae iuvenum uirmae inmixtus Ora pro et Ceres iuventulis in hostem ut se clim impetum faciant duplicem illorum gloriam lore, si ab laevo cornu et ab equite victoria incipiat. bis avertere Gallicum equitatum iterum 8 longius evectos, et iam inter media equitum agmina proelium eientes novum pugnae contemii genus essedis carrisque s superstans armatus hostis ingenii sonitu equorum uiarumque advenit, et insolitos eius uinultus Romanorum conterimit equos. ita victorem equitatum velut lymphaticus pavor dis 10sipat; sternit inde ruentes equos virosque in lirovida fuga. turbata hinc etiam signia li gion uni mullique inlpetu equorum ii ac vehiculorum aptorui lier agmen obtriti ante signani et insecuta, imul territos sostes vidit, Gallica acies nullum spatiun respitandi recipiendique se dedit vociterare Decius, laquo lugerent, quamve in fuga spem haberent obsistere cedentibus ac revocare susos; deinde, ut nulla vi perculsos sustinere poterat, patrem P. Decium nomine conpellans quid ultra moror inquit familiare satum datum hoc no ia

os lymphatos Minerunt nostri; Sen. Ep. 13 nulli tam perniciosi quam

lymphatici metus sunt celeri enim sine ratione, hi sine mente sunt;

dahe velut Curi. 6 6, 6 discurrunt lymphatis similes. - οὐ rosque, ammt de Reitem die in Betinnun haben in die

2 50 10. vociferars, die a tive Form findet steli sons sesten. 7, 2, 14 - ριιοι, die selion die

407쪽

stro generi est, ut luendis periculis publieis piacula laxi riam ego mecum hostium legiones mactandas Tellisti ac diis is manibus dabo haec locutus M. Livium pontificem, quem descendens in aciem digredi vetuerat ab se praeire iussu

verba, quibus se legionesque hostium pro exercitu populii Romani Quiritium devoveret. levolus inde eadem precatiline eodemque alii tu, Iu pater P. Decius ad Veserim bello Lai tino se iusserat devoveri, cum secundunt sol tellules precali 0-nes adiecisset, prae se ager sese somni di ne in ac sugam a II demque ac cruorem, caelestium interorum iras, contacturumsuliebribus diris signa tela arma hostium, locumque eundemi suae pestis a Gallorum ac Samnitium ore , haec os eratus in se hostesque qua tansertissimam cernebat Galloriunaciem concitat equum, inserensque se ipse infestis telis si 29 inierseeius. Vix humanae inde Opis videri pugna potuit.

nomani duce amisso, quae res terrori alias esse solet, sistere lagani ac novani de integro velle insta uia re pugnam: Galli, et taxini globus circumstans consulis corpus, velut alienata mente vana in cassum iactare tela tot per quidam, et nec pugnae meminisse nec fugae at ex parte altera pon

tis ex Livius, cui lictores Decius tradiderat iusseratque pro

precationes, ei die Devotions fur me aiiei die Bitte enthali, assdie Giter die einde vertilgen

stan teisten. - globus, die dicti

408쪽

praetore esse, vociferari vicisse Romanos deiunctos consulissaio Gallos Samnitesque Telluris matris ac deorum manium 4 esse rapere ad se ac vocare Decium devotam secum aciem, furiariimque ac formidinis plena omnia ad hostes esse. supremiiunt deinde his restituentibus pugnam L. cornelius s pio ei C. Marcius eum subsidiis ex novissima acie iussu u. Fabii consulis ad praesidium collegae missi. cibi auditur

P. Decii eventus, ingens hortamen ad omnia pro re publica audenda. itaque cum Galli structis ante se scutis conserti si starent, nec facilis pede conlato videretur pugna, iussu legatorum conlecta humi pila, quae strata inter duas acies iae

bant, atque in testudinem hostium coniecta quibus plerisque et in scinis emisisque in orpora ipsa ris sternitur cuneus, ita ut magna pars integris corporibus ali iti conciderent haec in sinistro cornu Romanorum fortuna variaverat. Fabius s

he. e. 28, 14 go das si dissenangehorte inllinis esse . - δε riurum, mi Di alienata mente. - adh. e. 3b, 4; I, 7, 4. - Scipio, e. 25, 1i Marcim, πο dere s senarii . --rissima acie, attractei ille Triarier. - horti mo, Appositionis demisonem hende Satae. s. 4, 7, 4. Das

Caes. B. G. 1, 24 sag Irena uerphalanga acta. rati ni solite mane her In sol g. Saae marten. Wie 22 48, 44 quae inter oestruo ea . Tit Liv pars IILsorum corporum humi strata erant; allei es han autelassi Merden: am Boden, OZ quam taeebant

T. quibus, est die pleramus alasantes a gelasst,erden Mesagen vo denen Leber die pila 7, 23. I. - iis uita, ut Caes. B. G. I, 25 pluribus eorum GaIlorum acutis io ictu pilorum. tra ratiar et colligatis. - verrutis,s. 1. 3, 6. Bie rwahnun derverruta kommtiner artet, da vom

heristi vo collecta pila die Reddist, o die Lesari istis icterida in guten udo auo vera r-siel findet Medelabi is etwas

geben alte s. 2, 57, 2; gl. 9, 18, 10.

409쪽

primo, ut anis disium est, cuneiando exuaxemi diem dein, postquain neu clanior hostium nee impetus tela inissa eandem Mim habere visa, praesecus equitum itis ad latus Samnium circumducere alas, ut signo dato iatransversos quanto maxime possent impetu incurrerent, semi sim suos signa inserre iussit et con movere hostem postquam non resisti vidit et haud dubiani lassitudinem esse, tum conlectis omnibus subsidiis quae ad id tempus reservaverat, et legiones concitavit et signum ad invadendos o. I stes equitibus dedit nec sustinuerunt Samnites impetum, praeterque aciem ipsam Gallorum relictis in dimicationeis

uiniis ad castra effuso cursu serebantur Galli acta testudine conserti stabant tum Falnus audita moris collegae Campa norum alam quingentos sere equites, excedere acie iubet ei et circumvectos ab tergo Gallicam invadere aciem tertiae deinde legionis subsequi principes, et, qua turbatum agmen

hostium videreII ini petu equitum, instare ac territos caedere. 14 ipse aedem Iovi Victori spoliaque hostium cum ovisset, ad castra Samnitium perrexit, quo multitudo omnis consternatara agebatur sub ipso valles, quia laniam multitudinem portae

non recepere, temptata ah exclusis turba suorum pugna egi.

16 ibi Gellius Egnatius imperator Samnitium cecidit conpuls deinde intra vallum Samnites pari oque certamine apta e

defensi verbalis haben em laetis . a. alle nichi in deferstenaeses steliende Truppen, gl. s. 27. s. on de Bundes genossenis auel hie nicti die Rede.

ode noth unter. - -eruris, dure, turba gestu tri, is substantivises

410쪽

stra, et Galli ab tergo circumventi caesa eo die hostium et viginti quinque milia, octo capta nec incruenta victoria fuit. nam ex P. Decii exercitu caesa septem milia, ex Fabii naille is septingρnti. Fabius dimissis ad quaerendum collegae corpus spolia hostium coniecta in acervum Iovi Victori cremavit consulis corpus eo die, quia obrutum superstratis Gai istorum vinulis erat, inveniri non potuit postero die inventum relatumque est cum multis militum lacrimis intermissa Sinde omnium aliarum rerum cura Fabius collegae lanus omni honore laudibusque meritis celebrat. Et in Etriiria per eos 30dem dies ab Cn. Fulvio propraetore res e Sententia gesta, et praeter ingentem inlatam populationibus agroruin i Osticladem pugnatum etiam egregie est. Perilsinorumque et Cli1 - 2sinorum caesa amplius milia tria et signa militaria ad viginti eapta. Samnitium agmen cum per Paelignum agrum sugeret,

eircumventum a Paelignis est ex milibus quinque ad mille caesi. - Magna eius diei, quo in Sentinati agro bellatum 4 fama est etiam vero stanti sed superiecere quidam augendo fidem, qui in hostium exercitu peditum deciens centena milia, 5 equitum sex et quadraginta milia, mille carpentorum scri-

gebit ehen aber nur die Paligner. s. 45. 18, reten o se in illic se-ihre Staiiungenosse aus. 4-s diei, stati dessen, Was an

estis. a. - destres et . . diem dss.