Joannis Saresberiensis Postea Epizcopi Carnotensis Opera Omnia ...

311쪽

EPISTOLAE.

misit inces uim et parricidium committere disponebat. Dieitur set utinam sinum siti dominum Londoniensem Et illum meum amicum episcopum Cicestrensem ministros iniquitatis armare adversus Ecclesiam, et Cantuariensis Archiepiscopi sitire Sanguinem, et id agere, ut ei numquam reditus pateat. Numquid timent ne seritas manSueSCat, aut, ut a CiceroDB usurpatum est, ne refrigeat hasta Caesaris, aut gladius hebetetur Sed ego quod non plurimi sabulam puto. Neque enim tanti sacerdotes sapientes Sunt, ut faciant mala, praesertim quum ipsi noverint, quoniam si iniquitas Praevaluerit.

Pinna reversiua est in eaput ista suum.

Neque enim eos latere potest quomodo de rhamno in regem sublimata ignis egressus est, qui devorat cedros Libani. Vale, et ossicios saluta quos noveris salutandos, sed assectu Praecipuo matrem. Impetra nobis orationum Suffragia, ne nos a via sua patiatur Dominus aberrare, sed pro beneplacit suo, Sive per ProSpera, Sive Per adversa, triumphatis affectionibus carnis, et vitiis omnibus eo deducat et pertrahat unde exulantes, in eo, et in nobis despiciamus inferiora, et compatiamur miseris, qui modo circa arcinulas

Ecclesiae et nostras diripiendas inutiliter occupantur. EPISTOLA CLXXX. AD AELAGIATRUM RADU UM NIGRUM A. D. II 66.4Magistro Ractum Myro Ioan Sareo. EXCUSATIONE qua diuturnitatem silentii purgars studuistis, sicut probabilis est, ita probatam habeo et acceptam, sciens dilectioni veStras nequaquam diligentiam defuisse, sed ipsi diligentiae non astitisse fortunam. Eo autem de diligentia arius liquet, quod

312쪽

A. mpost diuturnam et odiosam mihi moram caritatis

vestrae sedulitas ad instructionem meam compegit Omnia, quae ex opinione vestra vobis obesse poterunt via prodesse. Et licet quaedam Ormin per alios anto cognoverim, nullus tamen Si Speciatim universa peregit, et singula. Fuerunt autem Omnia vera

audistis, licet piis ima salsa esse non ambigam. Quid aliud sine salutis dispendi sacere possum, quam quod ex testimoui conscientiae praescribi ratio, et ipsa ossicii mei necessitas inexorata compellit.

Nonne quum ad domini regis curiam accessissem, in omni humilitate offerens qualiacumque satisfactionem, jura Permitterent, vel voluntas sua mihi indicerot honestate incolumi exclusus sum a sorma

Pacis, quae tunc magistro Philippo oblata est et allat ad Quidnam erat ulterius acloiadum 8 Numquid possessiones milii pro ego Domini violentor et

crudeliter ablatarci quod secure Protestor coram Domino qui velit Dolit mundus, judicaturus est eausam istam, tam turpi erant commercio redimendae, ut jurarem me observaturum OnSuetudines quas lex Domini condemnat, et omnem archiepiScopo meo obedientiam laurarem Possunt haec ad subversionem de meae sufficere, Sed tamen ulterius processum est in ea, quae etiam ab adversariis honestius eSSent tacita quam XPDSSa. Non utique in regem ista refundo, sed tu eos qui Se animum ejus Plenius nosse dicebant, erantque, ut jactitabant, interpretes voluntati ejus. Ipse enim me audiente non dixit quod aut meam, aut ipsius dedeceat honestatem, in eoque Sol ipsum OSSum arguere, quod quum CSPon sum flagitarem, de dispendio rerum et tempori conquerens, Sic detorquebat verbum, ut tam majeStatiet honestat Suar quam meae necesSitati esset usquequaque inutile. Sciens ergo et prudens, pro in-

313쪽

EPISTOLAE.

stantia temporis ab eo diverti, ut innocentiae, necessitati et verecundiae meae Prospicerem, immo et causae Domini: reversurus tamen Domino propitio, Si quando, quod Spem mihi cum indemnitate conscientiae et famae recta apparuerit paci via, alioquin, ante mihi mortem inserat temporalem pius eSus, quam ipsum Pro Pace vel gratia hominis recuperanda scienter offendam.

Sed tu multas proponis dissicultates primo quod

Ecclesia Anglorum in arcum pravum OnvETSa calcaneum erigit adversus Dominum, et episcopi sub appellationis praetextu malitiam Suam nituntur mlorare et evacuare Sententiam, qua de Sedis apostolicae judici emanavit. Sed profecto, si Dominus nobiscum St, imo quia per mir,ericordiam suam nobiscum est, pro Se patientibus et proscriptis, quia ei in causa ista ex conscientia OStra decrevimus famulari usque ad mortem, Plure nobiScum sunt, quam cum illi S, Certumque est amodo quod episcopis imminet labor et dolor, nisi salubriori consillio acquiescentes, pacem celeriae, quam non prodendam, sed custodiendam susceperunt, citius studeant

resorinare. Rex in imperatore confidit, et in captione domitii papae, quam ei vaticinantur prophetae Baal, salsa videntes et stulta, quia non loquuntur a Domino : sed ita Achab deceptum esse memineris, et dum speraret victoriam, hostium gladiis corruisse. Sapiens interim audiat a Catone,

In morte alterius spem tu tibii mere nota,

praesertim innocentis et Domini, cujus diem revo-nire, vel voto, Parricidii instar est, Sed Domino auctore, dominus Papa P SPeratur, et capio nuper Albano, sicut certissime constat, dilatati sunt gressus ejus. Quum e contra Tilutonici tyranni et haeresiarchae sui

vias sepia Deus quotidie spinis, et quod dissimulare

314쪽

296 IOANNIA AREABERIENSIS A. D. non Possunt, eorum minuantur Vires, et evaneacat

auctoritas. Quod audistis de Siculo, salsissimum esse dicunt milites Remenses, qui stipendiarii ejus

fuerunt anno integro et Pridie reversi sunt. Quod illi non evitantur, quos dominus Cantuariennia denuntiavit excommunicatos, non tam ipsum laedit quam eos qui eis communicant. Ipsi viderint qua conscientia communicent, et qui excommunicati sunt, qua innocentia aut neεent, aut excusent crimina, quae eis impinguntur. Ego scio quod neque in serenda sententia praesens sui, neque de consilio meo, aut de conscientia lata est, et necdum Domino teste, quosdam eorum, qui notati sunt, novi, nec, quod meminerim, vidi. Tentabo utique, ut consulitis, archiepiscopum flectere pro archidiacono Pictaviensi,

si tamen intellexeritis, quod ad pacem Ecclesiae possit

proficere labor meus. Alioquin probrosum esset et turpe patrem circumvenire, et dominum. Sed nostis quod, quum hoc ab anno praeterito egerimus, nec semel nobis responsum est ab archidiacon verbum unum. Do itinere autem vestro quid consulam nescio, oditer praecise dictarem, nisi quia non ideo quomodo a participio excommunicatorum possitis abstinere. Νam quod sententiam meruerunt, Vobis aliquatenua,

sed illis ex testimonio conscientiae plenius liquet. Eum, qui seminat discordia inter fiatres detestetur anima Domini: quid ergo eum, qui cum Idumaeo satellite persequitur sacerdotes, et tabemaculi Domini succendit vicum, et gladio principis in Leviticum

ordinem debacchatur. In hoc ergo articulo consulite conscientiam, et aliquem religiosum et discretum arbitrum adhibete et quum effuderitis cor vestrum in

conspectu ejus, sequimini quod Dominus inspirabit. Si vero vos ad curiam, suadentibus amicis contigerit proficisci, archidiacono, quem diligitis, et ego, qua-

315쪽

EPISTOLAE.

lanus permittit sinceritas caritatis, tota mento veneror, et amplector, persuadete, ut juxta quod Piopheta monet, resectat oculos mentis ad suas et domini sui Vias, et ponat cor super illas, et On modo subjiciat ei mollia, sperans in incerto divitiarum et variis lenocinantis fortunae blandimentis, nemineritque,

quod summis negatum est Stare diu, et ante ruinam exaltatur cor. Nam quantumcumque dissimulet,

novit sententiam pastoris,cii in Sit an injusta, timendam esse. Quid multi si potest Loth esse in Sodomis, Ioseph in aula Pharaonis, Cusini in colloquiis et consiliis Absalon, Abdias in obsequio Achab et consortio Jeetabel, si Daniel in Babylone illuc salubriter tibi et illis proficisceris, quibus perSuadebiS, ut custodiant innocentiam, et videant sequitatem, q-Diam sunt reliquiae homini pacifico et quum injusti simul dispereant, salus justorum expectatur a Domino, qui delis est in promissis, et electo Suo Supra id quod possunt, tentari non patitur, sed ei universa cooperantur in bonum. Iter et actus tuos dirigat

EPISTOLA CLXXXL-AD EUNDEM. A. D. 1166.JMagistro adum Nigro. FIDE et devotio tua testimonium habent majus

Ioanne, quae non verborum trepitu, Sed operum exhibitione clarescunt. Nam et Jesus veritas, cujus utinam sic imitatores simus, sicut sumus et Prosessores, attestationem Perum Ioannis testiuionio praefert, non hoc quidem condemnan ut reprobum, sed id tanquam probabilius sui innocentia censuit praeserendum. Siquidem opera cujusque testimonium perhibent de eo et et arbor, nec ex sui proceritat Otrobore, nec e ramorum multitudine et venustate, ne C

316쪽

JOANNIS SARESBERIENSIS A. D.

ex ubertate statoriam, et condensitate, sed ex ructuum utilitate pensatur. Quum ergo tu nihil omiseris X contingentibus, et dei tuae et devotionis fructus, etsi non pro voto, Plane Pro temPore praeceSSerit, et speretur cur ad allegationes caritatis astruendae

oratio tua progreditur Si eam vis esse fidelibus commendatam, uel agis, Si infidelibus, nihil: Unus

autem, et Singulariter unus est, cui eam sesidero commendari, Sed non tam allegationum ornatu, et phantasmatibus dictionum, quam caritatis inceritatu et vitae continentis, et assectuosae orationis instantia,

et quidem ex his locis tibi arbitror provenisse, ut amico nostro Hugoni respondere id, quod etsi imperitis rerum videatur asserre disperadium, conscientiae tamen et salutis proculdubio compendium adsert. Unde et studiis tuis congratulor, quem agnoSC Ex signis perspicuis in urbe garrula et ventosa, ut pace scholarilini dictum sit, non tam inutilium argi mentationum locos inquirere, quam virtutum. Nam qui argumentorum multiplices locos et sedes credit, o virtutum nullos, gareulus utique poteS ESSe, et varius, Sed proculit ubi non dialecticus, imo nec philosophus est. Ut tamen a generalibus ad specialia transeam, quod archidiaconi Pictavensis, dum excommunicatus est, quicquid tibi offeratur, detrectas inire consortium, laudo, quod Dominum homini, temPoralibus aeterna praetulisti; sed, ut sine praejudicio loquar

sententiae verioris, et canonum reverentia Salva Sit, distinctionem in participatione cum XCommuni Catis conseo admittendam. Nam qui malitis eorum communicat, Seipsum quoquo anathematis obligatione condemnat. Caeterum in his quatuor, quorum cautio specialis videtur, in os ut scilicet et mensa, Oratione et salutatione, personarum et rerum naultaplex ut arbitror

differentia attondenda est. Alitor enim haec professio-

317쪽

nem persectionis habentes, aliter imperfecti declinant, aliter qui necessitato urgentur, aliter x pediti. Nam

perfectus nult uuiquam excommunicato communicat,

nec ei in verbi commercio, quin o denuntiet culpam, quare ii Sum oporteat evitari quanto magis ergo inmensa vel in ecclesia, et similibus t Unde Helisaeus a rogo Iuda super exitu expeditioni conventus, et Joram rege Israel, quem nox erat SSebdololatram, respondit, Virit Dominus, in cujus conspectu to, quod Si non nullum Iosaphat rellis Iudae e MScerem, nec attendissem quidem te, nec revexi em. Ecce quia propheta, in Persectionis gradu constitutus Oh alterius reverentiam, neceSSarium quod quaerebatur, divinae voluntatis, quamvis idololatrae culpa, ut oportuit, denuntiata, revelavit arcanum. Naamam vero Syrus, elia curatus a lepra, et verum Dominum

agnoscens, et confitens, nullum Persectionis gradum assecutus, de Sancta terra duorum burdonum onus

deserens secum, ab eodem Helisae obtinuit, ut ei Orationibus Domini sui, quod ex necessitate ossicii cogebatur, liceret assistere, et Dei gratiam non demereri. Ait enim O-ndo ingreditur Dominus meus templum Remmon ut adoret, et illo innitende supermanum meam, Si adoravero cum eo in es m loco, precor ut ignoscat mihi Dominu3 servo Suo pro hac re

Dixitque Heliseus: Vade in pace. Patet hinc

quatenus imperfectos urget interdum reverentia publicae potestatis. Ex quibus quod tibi ausim suadere, colligo, ut si praefatus archidiaconus tuum vult habere consortium, accedas ad PSum exploraturus quatenus apud ipsum possis proficere, et ei quod fides exigit, familiariter, ut in aure denunties, ut meminerit se Christianum es , O sententiam qua innodatus est Verentur, Et Prae Omnibu mortalibus timeat illum, qui potest corpii et animam mi uere in gehennam. Uti

318쪽

IOANNI SARESBEMENSIS A. D. Clim nam rege, et tam Sto, quam aliis omnibus excommunicatis sint aliqui viri timentes Dominum, qui eos familiariter et amice statuant contra aciem Suam, Et revocent a impietatibus suis. Quod si ille te, quia Christianus es, vocare destiterit, Christus, quem in te odit, dispendium hoc facillime et selicissime, nisi merita tua praepediant, poterit compensare. Salus enim justorum a Domino est, qui protegit eos in tempore tribulationis. EPISTOLA CLXXXII. D THOMΑΜ CANTUARIENSEM ARCHIEPISCOPUM A. D. II 66.J Domino Thomae Canruariensi. Exsere omnia quae mihi vestra significavit dignatio, fama divulgante audieram, sed auctoritate Dominis vestri saeta sunt certiora ea ergo non tanquamc rta sed velut audita per literas meas significavi domino Pictaviensi, adjecticiis quae de Angliae statu

audieram, rogans attentius ut vobi Super haec Onsilium daret. Ex quo vero per litteras vestras Certioratus sum, illico cum amicis vestris, de quorum

sinceritate non dubito, adhibito Magistro Philippo,

contuli super negotio vestro, nulli tamen ostendens transmissariam vobis exempla litterarum. Et licet, ut Praescripseratis, singulatim convenerim amico noStros, abbatem scilicet sancti Remigii, et Magistriam Fulconem ei Magistrum Radulsim, omnes tamen non modo in eundem sensum, sed fere in eadem

verba convenerunt. In Summa ergo nullus eorum

inventus est, qui domini papae consilio adversetur, Omnesque unanimiter approbant consilium quod, bis dedit leolaus enodochus Rothom ., licet Nec de litteris, nec de consilio ejus audierint aliquid. A tendenda enim est instantia temporis, conditio eccle-

319쪽

EPISTOLAE.

siae Romanae, necessitas regni Anglici Periculum non modo sedis vestrae, Sed commissarum vobis et ecclesiarum et animarum, quibus si vel Oecuri ere, vel Mab- venire potueritis, vix tanti debetis sacere animam vestram, ut non pro salute ipsius animae, et liberatione ecclesiae ausi agantis, accedatis ad colloquia Persequutorum, et experiamini quid per humilitatem vestram dignetur emcere pius deSus, qui Post ascensionis Suae gloriam Protestatus est, sicut in litteris invenitur aut laenticis, se adhuc Paratum Me mori pro humilibus, et crucis ignominiam SuStinere, praesertim quum ilii qui vos Persequuti sunt, et Christum in vobis, dicantur aliquantulum a regis gratia Xcidisse et in a conditione versari, ut eos jam sedeat

vitae meae. An veru Sit, nescio, Sed riamo apud Dos publicus est, sive autem ita Sit, Sive non certo Certius

est, quia proculdubio Christus triumphabit, et reddet unicuaque non modo juxta Opera sua, sed et voluntati consummatae persecti operis attribuet coronam. Persectorum amicorum, a quibus ego et Magister Philippus non dissentimus, consilium est, ut si vos imperatrix vocaverit, ad ipsam ducente Rothomagensi archiepiscopo secure accedatis et si ibi boni aliquid audieritis, agatis gratias Domino, et ita Per omnia incedatis, ut modestia vestra omnibus innotescat. Si vero, quod absit, Secu acciderit, redeunte Praelato archiepiscopo in terram peregrinationis vestrae, cum honestate et securitate puertemini. De Iericis ver ducetidis, hoc consulunt, ut non multitudinem ducatis, sed paucos, provido et discretos, si quos tamen habetis tales, quorum possitis inniti consilio, si opus fuerit, et sub praetextu eorum qui desuerint, si hoc necessitas exegerit, dilationem possitis commode impetrare. Ego autem me ad hoc opus non ingero, sed nec refugio quidem, si me decreveritis,

320쪽

itineris vestri, et aboris, et sortis Ore consortem. Nam in Omnes hujiismodi casus Paratu Sum auctor Domino, pro fidelitate ecclesiae et vestra: si tamen placueris ut vobis occurrain me tanti temporis spatio praemunite, ut ad locum et diem, quem praescripseritis,

commode valeam pervenire. Nam

- in me mora non erit ulla,

licet multas domi pro tempore necessarias habeam occupationes, tum ex instantia abbatis mei, tum ex praesentia ir archidiaconi, quorum desideriis, sicut vobis, deesse non Pomum.

EPISTOLA CLXXXIII.-ΑDEUNDEM. A. D. II 66. J

Thomae Cantuariem Ioannes Saresb. LITTERAS, qua ad conSolationem vestram, et sub levationem ecclesiae, post longum tandem xilium et proscriptionem vestri, et vestrorii omnium, vobiη

patri suo, filii Cantuariensis ecclesiae, fratres, et coepiscopi vestri nuper transmiserunt, diligentius relegens, nihil probabilius ex earum inspectione potui opinari, quam eas consilio Achitophel, quem credibile est in emiciem fidelium ab inseris rediisse, per manum Doeth Idumaei, sitientis adhuc sanguinem

sacerdotum, et quaerentis, et insatiabiliter persequentis animam Christi, qui in electorum fide et caritate vivit, suisse dictatas. Sic enim pervertunt omnia, ut cuivis vel parum intelligenti perspicuum sit, mentem earum longe esse ab opinione communi. Sed a veritate longius distat namque omnes blanditiae, et exquisiti colores eo tendunt, ut sub appellationis praetextu jure videatur subvertendus esse viculus sacerdotu n, Nobe, qui vertitur in latratum, signim cariu PaStorum ecclesiae diligentem custodiam, ut