Ab urbe condita libri

421쪽

hant expectanteg, dum ab hostibus prius impetus, prius cla-hmor inciperet neutris animus est ad pugnandum, versique integri Rusciniaei abissent, ni cedenti instaturum alteram timuissent sua sponte inter invitos tergiversantesque sepiis pugna clamore incerio atque inpari coepit, nee vestigio qui

et quam movetuitur tum consul nomanus, ut remexcitaret, eqiistum pausas ulrmas extra ordinem inmisit; quorum cum plerique delapsi ex equis essent et alii iubati, et a Samnitium ti8 ad opprimen los eos qui ceciderant, et ad suos tuendos ab 5 Romanis procursum est inde paulum inritata pugna est,

sed aliquanto et inpigre magis et plures procurrerant Samnites et turbatus eques sua ipse subsidia territis equis proculcavit hinc suga coepta totam avertit aciem Romanam,

siamque in terga fugientium Samnites pugnabant, cum consul equo praevectus ad portam castrorum ac statione equitum cibi opposita edictoque, ut quicumque ad vallum studeret,

sive ille Romanus sive Samnis esset, pro hoste haberent, haec ipse minitans obstitit prosus tendentibus suis in castra. quo pergis' inquit, miles et hic arma et viros invenies, nec vivo consule tuo nisi victor castra intrabis proinde elige, cum cive an hoste pugnare malis haec dice lite consule equites ini si is cuspidi hus circumfunduntur ac peditem in pugnam redire iubent non virtus solum consulis sed sera

etiam adiuvit, quod non institerunt Samnites, spatiumque ei

elamor, hysteron proteron, e. 29,

subsidia, die inter hae stehende Fussimippen. - in terga p. Flor. 4. 12. I terga hostium pereeeidit versi. l. 14. l.

422쪽

eumagendi signa vertendique aciem ab castris in hostem fuit. turn alii alios hortari, ii repeterent pugnam centuriones ab insigniferis rapta signa in terra et ostendere suis paucos et ordinibus inconpositi essus venire hostes. inter haec consul ii uius ad caelum attollens . . elara, ita ut exaudiretur,

implum Iovi Statori vovet, si constitisset a iuga Romam, acies, redintegrala- proelio emisset vicissei- legiones

Sannuuini, omnes uncique adnisi ad restituendam inignam, iaduces milites, peditum equitumque vis numen etiam deorum respexisse nomen Romanum visum adeo facile inclinata res, repulsique a castris hostes, mox etian redacti ad eum locum, in quo commissa pugna erat. ihi obiacente sarcina larum cumulo, quas coniecerant in medium, haesere inpediti; deinde , ne diriperemur res, orbem maioris sarcinis es eumdanti tum vero eos a fronte urgere pedites, ab tergo circumvecti equites ita in medio eaesi captique eaptivorum naeriis sui septem milium octingeniorum, qui omnes missi

Sub iugun missi caesos rettules ad quattuor milia octingentos ne Romanis quidem laeta victoria luit recensent i5 consule biduo acceptam cladem amissorun militum numerus relatu septem milium octingentorum. - Dum haec in Apulia regerebantur, altero exercitu Samnites Interamnam laniam Romanam, quae via Latina est, occupare conati urbem non tenuerunt agros depopulati cum praedam aliam inde mixtam et hominum atque pecudum colonosque capios agerent, in victorem incidunt consulem ab Luceria redeuntem nec praedam solum amittunt, sed ipsi longo atque inpedito agmine inconpositi caeduntur. consul Interamnam edicto dominis ad 18

423쪽

is relicto comitiorum Mina Romani est prosectus triumpho agenti negatus honos et ob amissa tot milia militum et quod captivos sine pactione sub iugum misisset. - ,3 Consul alter Postumius, quia in Samnitibus materia belli deerat, uuriam transducto exercitu primum pervastaverat et Vulsiniensem agrum, dein cum egressis ad utendos Mes

baud procul moenibus ipsum depugnati duo milia iiii genui semini caesi e ros propinquitas urius ruina in xu B sellimum agrum exercitus tradu reus, ibi non agri in

tum vastati, sed oppidum etiam expugnatum capta amplius duo milia hominum, minus duo milia circa muros ama. pax tamen clarior maiorque quam bellum in Etruria eo annosuerat parta est tres validissimae urbes Etruriae capita, Vul-

hsinii Perum Arretium, pacem petiere; et vestimentis mi vim frumentoque pacli cum consilla, ut milii Minam oratoriis liceret, indutias in quadraginta an in impetraverianti. una praesens quinonium milium aeris in singulas ciniates iam 6 postia. 0 hasce res gestas consul cum iriumphum ab senatu moris magis causa quam spe impetrandi petisset, vi-

424쪽

nimissu senatus ex Samnio in miriam iransisset, partim suos inimicos partim collegae amicos ad solatilini aequatao repuliae sibi quoque negare triumphum, non ita ' inquit, s

opatres conscripti, vestrae maiestatis meminero, ut me consulem esse obliviscar eodem iure imperii, ii bella gessi, bellis eliciter gestis, Samnio atque Etruria subactis victoria et pace parta triumphabo ' ita senatum reliquit inde inter stribunos plebis contentio orta pars intercessuros novo Exemplo triumphare aiebet pars auxilio se adversus collegas triumphanti luturos iactata res ad populum est vocatusque 10

eo consul cum M. Horatium L. Valerium constites, Gaium Marcium Rutilum nuper, patrem eius, qui tunc censor esset, non ex auctoritate senatus sed iussu populi triumphasse diceret, adiciebat se quoque laturum fuisse ad populum, ni ii sciret mancupia nobilium tribunos plebis legem inpedituros: voluntatem sibi ac favorem consentientis populi pro omnibus

iussis esse ac lutura. 4oSteroque die auxilio libunorum 12 plebis trium adversus intercessionem septem tribunorum et consensum Senatus celebrante populo diem triumphavit.

acer a. 80 ff. - eae Samnio est...eriinenari uniph erlangen mollie, missi in de thm voti Senat ange lesenen Pro in gestes haben;

sondem, cleoti eist, eine eo tio in Meleber de consul ausis

425쪽

1 M uiuus asini pariun constans mei ricen. 'Momnis amctor est Claudius in Samnio captis aliquot urbilnis in Apulia

susum fugatumque saucium ipsum cum paucis Luceriam conpulsum ab Atilio in Etruria res gestas eumque triumphasse. 14 Fabius ambo consules in Samnio et ad Luceriam res gessisse scribit, traductumque in Etruriam exercitum sed ab uir consule, non adiecit et ad Luceriam utrimque mul-urios occisos, inque ea pugna Iovis Staioris aedem votari. MRomulus ani voverat sed sanum lautium, id est locus insere plo effatus sacratus hierat ceterum tum des ira anno vi aedem etiam fieri senatus iuberet, bis eiusdem oti damnaures publica in religionem euit..

n. Apr. de Samnitibus et Et macris Atilius an CDLIX V K. . de Volaonianis Vulsinier Ue Samnitibus s. dileb. 1, 4b6.l3-i4. et huius te. Wi c.

ist fanum euistetit, Menn derAugur deii decimanus und arde

ant, ut priua per augurescus liberaretur l. lib. 2 emar turque, tum demum a ponditiei seonsecrarfitur te. Varro L. L. s. 53 hine suo Lari templa leuntur ab auguribus etc. - acratus

tracliten.

426쪽

Sequitur u annuin et eoimi insignis L. Papirius 38

Cursori, qua paterna gloria qua sua, et bellum ingens victoriaque, quantam de Samnitibus nemo ad eam diem piae ter L. Papirium patrem consulis pepererat et sorte eodem co 2 Natu apparatuque omni opulentia insignium armorum bellum

ηdor 'eram, et deorum etiam adhibuerunt opes ritu quod ms m amenti vetusto velut initialis militibus, dilectu per ominnova lege, ut qui iuniorum non convenisset ad impera torum edicium quique iniussu abisset, caput loris oras u esset tum exercitus omnis Aquiloniam est indi 4 eius. ad quadraginta milia militum, quod roboris in Samnio

erat convenerunt. cibi mediis sere castris locus est consae bptus cratibus pluteisque, et linteis contectus, patens ducen-

' maxime pedes in inuis pariter partis cibi ex libro e 6

3S-46. m. Papirius Cursori. Sp. Carvilius in Samnium, ouar. -a palamnis in is s. 40 r. 'ris uispricli et deorum, die Satice sin chiastiset geotanet.

Urina puti, die acuta auro amgento caelata, . 40, 2 dahera uoti insignia arma mitra terra- hen versebene Vassen. - et Miam, i, 6. b. - adhibuerunt neben adorna verant braues u

s. t. 36, 7. - Iovi, vis dem hoc ste Gotte de Samniten. - sacratum esset is nichi sicher, da die Ηdss sacratum erat haben uieuleielit is sacraretur u Iesen . s. 2 8 2 de gaerando eum bonis

kuos eigi, das die Samnitensebo laus init de staressitans hexanu Mou. - saere te est , indem re ala Priester statis War- 27.

427쪽

LlsE X. M. M. a. mos. tere linteo lecto sacrificatum sacerdote Ovio Paccio quodam, homine magno natu, qui se id sacrum petere adfirmabat ex vetusta Samnitium religione, qua quondam usi maiores eorum fuissent cum adimendae Etruscis Capuae clandesiim cepissent consilium sacrificio persecto per viaiorem imperator acciri iubebat nobilissimum quemque genere est, pie. 8 singuli introducebantur erat cum alius apparatus factu, qui

perfundere religione animum posset, tum in loco circa omni contecto arae in medio victimaeque circa caesae et circum stantes centuriones strictis gladiis admovebatur altaribus magis ut victima quam ut sacri particeps, adigebaturque iureiurando, quae visa auditaque in eo loco essent, non nun 1 tiaturum iurare cogebant diro quodam carmine, in execra

tionem capitis familiaeque et stirpis conposito, nisi isset in proelium, quo imperatores duxissent, et si aut ipse ex acie sugisset, aut si quem fugientem vidisset, non extemplo occi

1 disset id primo quidam abnuentes iuraturos se obtruncati circa altaria lint iacentes deinde inter stragem victimarum 12 documento celeris suere, ne abnuerent primoribus Samni

tium ea detestatione obstrictis decem nominati sunt ab imperatore eis dictum, ut vir virum legerent, donec sed rix

omni: vo assen sesten s. 23, 10; at is, 1 cire omni λ; 42, 56 8 undisve circa bald arausis es: dabet herum in medio,

428쪽

uinium miminii consecissent ea legio linteata ab integu- mento consaepti, quo sacrata nobilitas eiat, appellata est. his arma insignia data et cli Statae galeae, ut inter ceteros eminerent. paulo plus viginti milium alius exercitiis fuit, iane corporum specie nec gloria belli nec apparatu linteatae legioni dispar hic hominum numerus, quod roboris erat,

Aquiloniam consedit.

Consules profecti ab urbe prior Sp. Carvilius, cui ve-3steres legiones, quas M. Atilius superioris anni consul in agro Interamnati reliquerat, decretae erant cum eis in Samnium prosectus, dum hostes operati superstitionibus concilia se-2 creta agunt, Amiternum oppidum de Samnitibus vi cepit. caesa ibi milia hominum duo sermo atque octingenti, captara

quattuor milia ducenti septuaginta. iapirius novo exercitura ita enim decretum erat, scripto Duroniam ut hen expugnavit. minus quam collega cepit hominum, plus aliquanto occidit praeda opulenta utrobique est parta inde perva 5gati Samnium consules, maxime depopulato Atinate agro,

Carvilius ad Cominium, Papirius ad Aquiloniam, ubi summarei Samnitium erat, pera enit cibi aliquamdiu nec cessatum 6

ab integumento, ebenis Paul. Diac. p. illi sexto Samnitium linuata appellata est, quod Samnites intrante singuli ad aram veris linteis circumdatam non e

unbestinaniter age. - Atinate,

a dieses sicli angeschlosse habenkοiante gemein ist erschein derAiis druc pervagati Samnium ais unge nctu, S. c. Ib l. - minium,

wabracheinlio et istaen Bovianum d Luceria. - summa rei, die Hopimaehi. - aliquamdiu, Papirius eheu sita die Samnite au-

429쪽

422 UBER X. AP D. a. u. ιι ab armis est, neque naviter pugnatum laesisserula pili in resiste illibus cede Iulo comminandoque magis quam inserendo pugnam dies absumebatur. quod cum inciperetur remittere

lurque, omni uni rerum etiam parva lun e Ventus proterebatur

et iri illes altera Romana castra, quae viginti milium spatio aberant, et absentis collegae consilia omnibus gerendis intererant rebus intentiorque Camillius, quo maiore discrimilae res vertebatur, in Aquiloniam quam ad Cominium, quod obsidebat, erat. Papirius iam per omnia ad dimicandisi satis paratus nuntium ad collegam mittit sibi in animo es, e postero die, si per auspicia liceret, confligere mi hoste;

opus esse et illum, quanta maxuma vi posset, cominium oppugnare, ne quid laxamenti sit Samnitibus ad subsidia Aquii toniam mittenda. diem ad proficiscendum nuntius habuit: il nocte rediit approbare collegam consulta reserens. Papirius nuntio misso extemplo contionem habuit mulla de universo genere belli, multa de praesenti hostium apparatu, Vana 3-ugis specie quam emeaci ad eventum, disseruit: non enim cristas vulnera lacere, et per picta alm e aurata scuta transire Romanum pilum, et candore tunicarum fulgentem aciem 13 ubi res erro geratur, intentari auream olim atque argenteam Samnitium aciem a parente su occidione occisam, sp liaque ea honestiora victori hosti quam ipsis arma fuisse.

14 datum hoc forsan nomini familiaeque suae, ut adversus maximo conatus Samnitium oppotierentur duces, Spoliaque ea

45. 2. - quod eum, , 24, 3:

alle in Lage lebeti disten Antheil andem nahmen a Papirius that, VH.7 36 7 6, 23 8 l. 60 liberat ο--- urbis laeta castra accepere; 3. 50, 3; nam erillic aber der

m. v. ete. Apposition et υρσra tu qui magis vana p. esset eu'. consulta, 3, 62 2. erifras, e 12. - picta . ur. s. sin his nichi est immi s. c. b. i. mul

430쪽

referrent, quae mignia publicis eum locis decor dis essent. deos inmoritates a se propter istiens petita foedera, 15

totiens Iupla: tum, si qua coniectura lentis iiivinae sit. nulli umquam exercitui suisse infestiores quam ut elando Issacro mixta hominum pecudumque caede respersus ancipili deum irae devotus hinc Oederii cum Bomanis ictorum testes deos, hinc iuris iurandi adversus foedera suscepti M- 1 crationes horrens, invitus iuraverit, derit sacramentum, uno

tempore deos cives hostes metuat maec conperta perlag Drum indiciis elim apud infensos iam sua sponte milites di semisset, simul divinae humanaeque spei pleni clamore eo sentienti pugnam poscunt paeniis in posterum diem dilatum certamen moram diei noctisque derunt. terita vigilia no 2

etis iam relatis litteris a collega Papirius silentio surgit, et pullarium in auspicium tittit milhim erat genus innii mimo in castris intactum cupiditate pugnae summi in sim j que aeque intenti erant; dux natiuum miles ducis ardoren spectabat. is ardor omnisam etiam ad eos iii auspicio intererant perveniti nam cum pulli non pascerentur, pullarius auspieium 11, 3 u Tae. Agr. 2 L inis . - , , 40, 6.

BeEu auris. R. in ri occiri set in de Perio de findet ersi Anapher respersus, devotus horrens, danu Chiasmus iuraverit,

a Vicium adhibetur,cum ita imp rami is, qui ampleatur, dicito te. - . intenti, das Objec ergiebi sic aus Insnae. - intererant, dabei thulis Waren, Wimes Oidem Augur heissi esse alima in πιι ιν es oder ados auspicio. - ρο- rentur oborie si nichi Dessen molli was mi ei hoses etchen gali. gl Cie. Div. 2.34. 2 eum pascuntur piissi nach D 3 Iamseneeti neeesse est Isquid eae ora cadere et terram pavire, terr*