장음표시 사용
71쪽
iobtens amistat, nec alta A evadendi reme Amsuppetat: atque optime Bannes ait, licere innocenti in his casibus acceptare & offerre duellum ; imo es non provocando ad duellum occidere occulte actoremissum calumnio mo cum Lec occisso sit vera defensi o. obeo Navarran. apo ait, teneri innocentem n n acceptare due tam
nec indisere, potes occulte illum occidendo id vitae, honoris , rerum minariumperieulum evaderer qui pesse proprium et itae peri . tam indue o imminens vitabit, Upeccatum actoris inerentis vel acceptantis Destum. Navarrae etiam haec sunt: Exsententia omni-- licet contum laesum occidere, quando aliter ea injuria arceri nequit. Audiamus quoque Lessium: Si nomini, inquit, meo salsis criminationibus apud dicem via viros sonoratos detrahere nitaris, nee tit aratione posem istud damnumfamae avertere, nisio occuί δλterficiam. In γαι Navarra inclinat icitum esse j Bannet, addens,
idem dicendum,etiamsi crimensi: verum stamen est occultum, ita ues cunaeum iustitiam Pgalem non post pandere. Idem tenent quidam recentiores. Proba potes: quia si baculo vel alapa impacta velis meum honorem vel famam violare ,possum armis probiberes ergo etiam frid coneriν lingua. Nam parum videtur referre, quo instrumento is nitatur inferre noxam,si aeque e caciter noceat. r. contumelia possunt armis impediri, ergo etiam detractiones. s. periculum famaequiparaturpericulo vitae ea qui obpericulum mirae evadendum a
cet occidere. Adjiciat calculum jam suum Franciscus Amicus, qui ita loquitur tr. s. so1 et in Unde licebit Clerico vel Reh o- o calumnia rem gravia crimina de si vel desua Religiones argere, mahantem occisore,quando alius defendenti motu non si erit , uti suppeterenon videtur, si alumniator harparatus ea aves ipsi Religio oves ejus Religioni publice coramgravissimis viris impingere. Et infra: quo jure licitum esse culari in tali casu calumniatorem occidere,eo jure videtur Corico ac Religiose cum in hνc Religiosius o sicularis sint omnino pares: cumnon minus ii in talem honorem taleat Ger cvio Religiosus, imo majus, quanto major estprofessi apientiae σ
virtutis, ex qua hic honor Clerico Religiose progignitor, qu/m e
72쪽
satur F dexterisu armorum, ex qua honor sicut οὐ nagitur. id C aram uel Z Ille A mico ta applaudit in sua Theoc La ament. s .. Doctrinam Amici selam e ' veram,oe oppositam improbabilem
censimus omnes docti. Idem ibid. g.7. p. i. seq uentia recitat' L
si Zi he doctrinam, V inquiris : An fomo Religiosius, qui fragili mei cedens seminam Nilem cognovit , quae honori aeucens rostituis tanto viro, rem enarrat, s eundem infamat,pGP sitam occidere i id io' At a iiii ab eximio Patre N. S. Theologia Doctore ma-gui ingenii re doctrinae tro: Potuisset Amicus hanc re utionem ο-- et impressam debet istam tueri, ' nos eandem defendere. Doctrina quidem estprobabilis qua set uti Reguissim, Npe irem occidere,n e infamaret. Tu rem accurate perpende. Accedat his Sancti ea. Oper oris Decalia. αδρA. . Melius alii d cunt icere innocenti Mirum ad vitam, honorem,o resfamiliares in notabili quantitate tuenda, quando constat omnino injuste j precalumniam actorem procedere , s certum omnino est ore, urin cens haec amittat, nec aliud mi evadent remedium si petat. . Quias hoc due dum rationem defensionis cum moderamine inculpatae tute-ia induit , s defensio contra invaseremes sici ea , re pro vita, G pro honore , Npro rebus etiam tuendo. Et ita harisientemriam tenent Banne anuel, Nar asta,qui merito resedit limitatio
nem Castiani, petentis con Sum Principis. nam defensio iure ipsi
naturasi a que alicujus sirentia conceae tur. Atque optimὸ Bannenati , licere innocenti in his c bus acceptare V o ferre due tam ob - . . tionem traditam: imo j non provocando ad Aedum, interficere occulu actorem istum cariumniostum. Cum haec occisi i vera δε viso. Lino bene metiar ait, Apheri innocentem non acceptare durissum, nec λά certis potes occolle illum occidenaeo id vitae, bonoris, rerumfamiliarium pericurium evadere. pes proprium vita periculum ia edo imminens vitabit,speccatum actoris offerentis aurare tantis utam. Atque ejus farinae uberiore etiam essem in scriptorum istorum landis metere licet. Ut certe vel hinc common
Deti nonnulli viri docti, qui omnibus aliis liqs aovos Casun. Ha sus
73쪽
itis praeserunt, haut temerE illorum placitis subscribant, sed caute ac sollicith in iis examinandis versentur. Latent saepe. angues in herba. Rectius sentit Grotius: Si quid aliquis de vo-ιisaicat, quod creditum apud bonos exi imationem nostram delib. et ' Hunc quoque occidipo se sim: qui doceant. Mendose a orime' contra naturaejus. Nam terscctis i ta non es modus aptus adimendam existimationem lib. a. deI. SA c . n. to.
LVL Dixi de Injuriis verbalibus. Quid vero si quis rea-li,puta alapa, aliave atrociori injuria lacessatur, licetne hanc duello ulcisci λ Adfirmandum hoc esse videtur juXta tritum illud, austiner Π nauis ossi seboricia Doll. At ex superioribus jam satis liquet, nullam injuriam cuiquam privato ulcisci fas esse, nisi via legitima , & ubi Judicis copia & au toritas suppetit. Adagia vero hujusmodi ex malis moribus nata nullum iis jus conciliare possunt. Objici his potest notabilis glossa Iuris Saxon. inart. . lio. Tuldi . nait diluuin
dein authii alimustei'.Putat tamen CarpZovius hoc casu homicidae ordinariam poenam decerni non possie,sed vel relegatione, Vel amputatione manu pleriique aute sustigatione Huri,pr. for. con io. de . . Interim&hoc considerandum est, si tali poena extraordinaria adficitur, qui subito&e vestigio injuriam realem nece aggressoris ulciscitur,multo gravius fore sacinus, simo a quadam interlabente certus dies aut tempus funesto duello ad ulciscendam injuriam condicatur. Distinguendum itaque erit, sitne illa injuria jam expletaen vero in serri paretur, seu immineat. Si expleta, v. g. alapa jam impacta est, ulcisci eam non licet nisi per Judicem. De posteriori casu ita disserit Grotius lib.a. HI B.P. c. An io. Si cui, inquit,periculum immineat accipienda alapae,aut malis milis, huic quo Pejus esse id arcen 2 cum caede inimici se,nt qui putant. Ego ,simera stiria Saepi rixi essiciaris, non dissentio. 2 uanquam enim in quasi sunt Morso lapa s ta
74쪽
eustatem quan w moralem a versse in infinitum,quatenus alis rmalum istud a me arcere nequeo. Charitas quoque per se non videtur nothic οἱ ingere ingratiam nocento. At lex Evangelicis omninὸ tale faeZώHi ' citum re ut enim Chri 3 alapam accipis
tius, gream a versario noceatur: quanto magis occidi eum vetat a
lupa e sire Post aliqua huc speciatim non pertinentia ita pergit: Mirum autem est, cum Dei et oluntas in Ganges o tam disertὸ appareat, invιniri Theologos, S Chrisianos Theologos, γ, non modo caedem retae putent a mitti, ut alapa vitetur ; sed eae ac cepta alapa si, qui eam impegit , fugiat, ad honorem, ut funi recupe randum: quod misi a ratione j pietate et aiae alienum Nidetur. Nam honor est opinio de excelsentia. Atqui talem fert injuriam, o patiemtem se excessenter ostendit: ars ideo honorem auget magis, quam mi nuit. Nec refert, siquidam corrupto jud is virtutem hanc inprobrum confictis nominibus traducant. Perversa enim in iudicia nec rem nec rei aestimationem immutant. M o h iani et teres hoc tam
tum viderunt il ophi, ut dixerunt, si esse animi, coni meEamferre nonposse, ne abbi ostendimu LVII. Sed uti alias non semet,ita & in hac causa a Iesu ibiis Casu istis, dum illos incautius versavit, sedecipi passus est Grotius. Etiamsi enim,legem Evangelicam quo lattinet quae ipsius frequens est hypothesis ab illis dissentiat non tamen reliqua omnino bene se habent. Quippe plusculum concedit, dum existimat, eum, qui me paret injuria adficere,eo ipso mihi jus dare adversus se in infinitum, ejus avertendae gratia. Nec hoc conveniens est naturae Iustitiae Expletricis, ut ipse putat. Quia enim Justitia Aορθωτιμη est aequalitas , quae inter injuriam illatam, aut qualis inferri paratur, & ejus declinatione proportionem servare jubet ue eo ipso in infinitum desensio- 'em progredi vetat. Dat scilicet facultatem defendendi, non in infinitum , sed pro injuriae gravitatescumprimis ubi Judicii copia ac prasidium non continue cessat:
LVni. Quid vero si sapam similemve injuriam immi- H 3 nentem
75쪽
nentem fuga declinare queam, sugere debeo, an injuriam talem imminentem potius nece aggressoris occupare licet e Hac de re ita disserit Grotius Q l. Hinc etiam liquet, quam nonprobanae sit, quod a plerisque novis puta C. uiri es traditum, est ι-nem cum interfectione esse licitam ore scilicet disino nam de polo naturae jure quo minus ita sit non Q nto etiamsi quis fugere sine per culοpossis, quia scilicet fuga ignominis assit, in nobisi rae enim Domine. A quinu a his ignominia est e salset quadam ignominiae opinio,
Ad lementa ab omnibus itis,qui Hirtutem Usapientiamsectatur. ' in re gaudeo me ad sentientem habere inter Droconsultos Carsis, Molinarum. odis alapa σfuga dis idem Euium volo de aliis rebuου, per quas vera existimatio non tiditur. Hactenus bene,quod fugam potius arripiendam esse statuat, quam ut defensionem sui cum nece aggressoris suscipias, aut injurias ejus evites: male autem docet, ad hoc nos obligari sola Lege Evangelica, quam fingit, cum declinationem injuriae cum intersectione aggressoris licitam esse putet Jure Naturae, licet illam avertere suo possis. Non enim solum salsa est haec ignominiae opinio, quae in tali fuga vulgo poni solet, sensu Legis Evangelicat, sed etiam Iuris Naturae, quod ignominiam nemini imputat, nisi propter vitium. Tali vero casu sogere, non solum vitium non est, sed moderatio Prudentiae circa iram cohibendam, & temperandam defensionem. LlX. Ouod si denuo hic Iesultarum dogmata repetere libere pius animus non posset non exhorrescere, iam illa sunt insulsa, impia,absurda. Adeat, cui volupe est compendio ista cognoscere, Ludovici Montallii Epp. PL&quae nos in subjecto Examine nostro Probabilitatis Jesuiticae caps. ex variti Doctoribus congessimus. Unum tantum commemorabo ex EF cob. Tr.I. ex. 7. n. . ubi quaestione tali proposita, An post impactam alapam percussorem fugientem insequi& interimere liceat j licere ait,hac ratione addita: Annon alapa percussim rem saur tamdiu bo reprivatus,vβηmdim a versarium non iurerimit Ima
76쪽
Imo ut suga se quis defendat, multis etiam JCtis, qui alioqui non sunt πον si γορ χατ', ceu ignominiosum fuit ubsum: quos inter nollem etiam esset Perez. ad. tit. C. an . G.unis ne aes vinaen. . Cui tamen recte contradicit ad a. σ3. Cadi. Corn. desicar. Uti anim verum est,non obligari
quempiam ad fugam cum periculo coriunctam id.u aseupri ita perinde non obligari ad fugam , propior solam sallacem ignominiae opinionem falsissimum est. Carptoet p. t. praes. crimq.so. n. s. seq. ubi egregie nostram sententiam confirmat, &dubitationibus objectis occurrit. Busim in s adc Afri n. . Non possit quin hic inseram quaedam de moribus Sinesium hanc ad rem pertinentibus, quos describitJohannes sicut o f
latores hanc animi atquitatem interpretabuntur, non agnita sua barbarie. LX. Cum.
77쪽
LX. Cumprimis autem verissimae huic sententiae obniti videtur Ars. Go. Const. Jrini. Carol. cui ut tanto commodius sa
tisfiat, ipsa ejus verba proponemus: Eo ciner i lilaild init illi iii
O genis hvrentii Huic sanctioni innixi multi pertendunt,non
obligari quempiam ad capessendam fugam, si hinc ex opinio. ne vulgi fugienti aliquod dedecus sit exstitiarum , etiamsi arrepta tuto iuga periculum omne evitare potuisset; imo nihil hunc peccare,qui tali fuga omissa aggrei rem sive vim aut injuriam parantem obtruncet. Parificari enim ajunt, no posse absolute recedere, & posse, sed non nisi cum dedecore, recedere.
Ludo Gilha arbor. d. crimin. c. p. a.tit.υ. 6. Cui etiam sunsragari videtur Diou. Gothostr. ad io . ex fri causa j. At hocl. o. male cum praesenti causa, utpote multum dispari consertur.Cum enim ICtus Io. d. t. dixi stet etiam ei per restitutionem
in integrum succurri,qui in vinculis fuisset; subjicit Ulpianus I o. in vinculis etiam eos accipi,qui ita alligati sunt,ut sine dedecore in publico parere non possint. Quis non idet, aequita tis ratione placuisse,ut qui sine dedecore in publico non possit
comparere in vinculis hactenus detineri credendum esse, ut ei per restitutionem subveniatur, non autem, ut ea propter quidvis illi vel committere vel omittere, occidere etiam hominem
amissa fuga fas sit,quam arripere potuissetatq; debuisset, ne occideret. Et quoque omnino est 'o προσδιονυσον, quod porro addit Dionysius,Impossibilia censeri,quae non ni ficu dedecore fieri post uni. I Ioc enim uti verissimum est de iis in iis,quae cum morali turpitudine conjuncta sun ita male idem adfirmaveris de i is,quibus errore vulgi dedecus tribui sorte solet,cum potius laudem mereantur ceu recte & prudenter facta. De prioris generis loquitur ab illo citata l. V. A. e conditansiit. non autem de
78쪽
de posterioris generis rebus. Itaq; cum fuga talis, de qua dixi.
mus, ad hoc, non ad prius genus pertineat, neque impossibi- Iis,neque dedecoris alicujus labem adspersam habere consenda e mos haec mens fuit eorum, qui hanc Constitutionem memoratis verbis contexuerunt, quam hinc a multa colligi Sedefendi jam diximus, moresq; gentis nostrae admodum verisi. militer arguunt; non dubito illam in foro constientiae hactenus iniquam & intolerabilem pronunciare. Quem scopulum ut effugiant alii ICti, qui nostram eam ii veram sententiam amplexi sunt, aliis atque aliis adfert s inter pretationibus illi opitulari studenti Carprovius verba memoratae sanctionisi
telligenda esse ait de iis,qui ratione potestatis, latae fidei, &ex speciali obligatione vel adsectione alteri periclitanti succurrere obstricti sunt: alis est servus,cui turpe suerit, si dominum su um in periculo constitutum deserat: Vasallus, si dominum periclitantem non juvet:&alii,qui proximo in discriminen
subveniunt, sed cum dedecore fugiunt. p. t. r L crim. v. o.m . Hunc sequitur Frant2kius lib.a, Res qu. u. n. apsqq. Henricus Bocerus putat,illam Constitutionem locum habere in marito & parente adulterum&stuprato in επ άυδεῖωρω. deprehendentibus,eorum , vim turpiter sugientibus. l. r. ad elu.f. ro. n. i 4. Quod commentum etiam placet Bernii. Grae-veo.Zieri trius in suo ad Nemesim Carolinam commentario Oxistimat illa verba conjunctim esse accipienda, ut tum demum . occupare necem aggressiaris liceat, si periculum ab illo imminens tuto effugere nequeam neque sine periculo vitae, nequesne periculo laesionis in corpore, neque sine laesione exbstimationis : in quam sententiam etiam propendere vi detur Matth. Sopbania d. a'. struvius dissert. detin- die priva tb. V. air,illa,quae de laesione famae memorantur,
esse intelligenda de summo dedecore, quod quis fugiendo sibi ipsi inureret, neq; enim tum , pro de sensione famae occidi in-
79쪽
vadentem,sed pro defensione vitae quam resistendo eo casu defensor legitime susceperit. Gilhausenis . art. 1 o. ita scribit Licet vulgo Dd.existi ment, fugae necessitatem nemini imponi, eo quod non solum ignominiosi,sed etiam periculosa sit. Eam tamen opinionem, non aliter aequitati &pietati consentanea esse cum quibusdam censuerim, quam si provocatus in dubio vitae discrimine constitutus fuerit , ita ut fuga saluti suae citra periculum reduconsulere non potuerit. Alii hujus textus ani tecedentia & consequentia inter se comparantes observant, praemitti quidem tria, si qris fugere nequeat salva vita, incolumitate corporis, fama &existimatione deinde vero repeti tantum duocincolumitatem corporis & vitae, ter mas scin tabundrisono itasseetra edur iniere te Ceynaethrrentia: Atque' hinc colligunt, Legislatorem illam demum caedem impunem esse velle, quae corporisaut vitae defendendae gratia susci- pitur: no autem illam plane impune fore,quae sit,cum honoris&existimationis periculo ex vulgari solum opinione pendent quis occidere,quam sugere maluit, in tamen tuto hoc est, salva incolumitate corporis & vitae fugere potuisset. Quae explicatio uti vero est consentanea, modo ea circa de sensionem corporis attendantur, quae supra suerunt propositast: Σ . ita omnium est optima. Unam enim alteramq; e superioribus nimis anxie quaesitam esse quis non videtὶ Ratum ergo est uod, si tuto quis periculum vel injuriam imminentem effugere possit, omnino obligetur ad fugam arripiendam, neque haci amissa occidere impune aggressorem potest : quod affatim demonstravit unus instar omni u ICtus Erant2kius Exerc. . qu. K.
cui peregregiade iniquitate duellorum digressionem attexuit. LXI. Haec licet ita sint, dubito tamen ,anNobilium ordo aliive his sint adsensurim tenim quisque est generosior, ita nimi magnitudine praecellit, quae, injurias ut serat, nescire vibi detur.Distinguunt etiam nonnulli inter nationes sortitudine
80쪽
rmstantes & timiditate famosas. Lepidus sane est Bartolutis
os deI ZUIur. Cusus haec verba recitat Dam holad x crim. c. 6. n. 9. situ es Her οπι famam ac dedecuae metuens, ad actum n se occistonis procederepotes, o si mum i dedecus Pectorema. animo meroseo turpiter adverseris invadenti derris AD, inussa es lori nominis ac honoris Homatas es Flirentini s commuis fugerepotest, neglecta nominis gloria, certe modis omnibus fugere tenetu's non fugit punitionis crime, incurrit. Hoc scilicet Bariolus amori suo dedisse videtur, quod Perusii diu do. cueritabiq; uxorem duxerit, & odio sorte cuidam adversu: Florentinos: quibus gra Vis caii se esset ab omnipotentia Panae contendendi, ut haec verba per Indicem Expurgatorium Barioli operibus eximantur. Ille vero deinceps mutavit sementiam,&m illa hac distinatione, statuit, nullum teneri sustere
cujuscunque etiam conditioni sit. Quae sane siententia impi est& prorsus mi usurceu abunde demonstratum est a Fran1kiri . Ut verse Nobilibus tanto magis satisfiat, pauca de ipsa Nobilitate proni itemus vetantinuis nititurvirtute in genere, in qua unice Nobilitatem reponit Poeta Satyriculi λι- ues atque ηmma virtus vel speciatim in Fortitudine: Vel in antiquiolatalibus&divitiis Si quis igitur fit Virtute nobilis. i, si ne erit Magnanimus, adeoqi vere bonus, qui praeter modum& rationem nemini nocere cupiet, sed potius injuria, leves contemne graviores ad Iudicem deseret. Audite generosii 'nobilemq; Philosopum Aristotelem .' Magnammis viri, crabis Uig maxim r. Circa posterius obiectum
En veram philosophiam, ac homini generosio conon ensem si quis Nobilitatem rebus in bello p lare in poster's ea transtulerit sortes enim creantur sorti :) is si urre sit sorti etiam erit Prudens Si enim ci uilibetVirtutis acto i et