Nicolai Francisci Haym Romani, Thesauri Britannici, seu, Museum numarium quo continentur numi Graeci et Latini, omnis metalli et formae, necdum editi, ab autore ipso caelati

발행: 1763년

분량: 384페이지

출처: archive.org

분류: 로마

211쪽

tanquam ejus proprium symbolum, signUmque, quo a ceteris principibus distingueretur, & in aliqua forsan ejus aevi statua repraesentabatur, Illud certum, Athenis ejus statuam fuisse; etenim D. Spon plurium, atque pretiosissimorum Atheniensium monumentorum jacturam deplorans, qUo adeo cel Ebrata CecrO-s ob pis statua devenerit, quaerit. Pausanias vero Athenis cellum in Bacchi templo fuisse scribit, in quo multae fictiles adsereabantur, quarum una Amphictyonis erat tertii Athenarum regis, qui regnavit post Cranaum Cecropis successorem, hanc autem statuam ipsius Amphictyonis aetate effetam esse oportet, cum ex terra ficta signa omnium sint

antiquissima. Quare si illis temporibus simulacra principibus statui solebant, & ipsi Cecropi positum fuerit vel Vbventi, Vel statim post mortem: Cranaus ejus succestar ejusmodi fortassis statuam elaborari, ac in Bacchi templo dedicari jussit, quae Pausaniae aetate jam interierit. Illud certo constat ex sacro codice, veteres mUlto ante Geras. e. suorum deorum exsculptas imagines coluisse; quid enim aliud unquam intelligi potest, dum de ablatis a Rachele Labani idolis loquitur P Sin autem & istud negetur, quid aliud vult Moyses, dum toties idolorum cultum dolet, eumque apud aegyptios frequentissitnum prohibet; sunt aUtem, qui Ce- e. XIV. cropem ipsum AEgyptium faciunt; & ipse Atheniensis populus, si Diodoro ' credimus, colonia fuit ex AEgyptiaca Urbe Sais deducta circa Moysis tempora: narrant quoque

212쪽

DE NUMIS

Cecropem primum imagines in Graeciam invexisse, quas inter etiam illius estigies fuerit procul dubio, si verum esset, ea aetate principibus, tanquam diis, positas esse statuas. Qui autem signorum & originem, & causam clarius

inspicere cupit, Librum Sapientiae a Salomone conscriptum adeat cc. XIV. a G. I . usque ad IO. , Ubi haec omnia diligenter adnotata reperiet. Cartari lib. de imaginibus deorum a Nino primum Beli patris imaginem effetam esse censet; hic autem Ninus regnum adivit a JO8. annis A. X. Cecrops Vero ISS ., quare imaginum UsUS ZS . anniS ante Cecropis regnum in eoepit; hinc vero probabile sit, Athenienses statuam Cecropis habuisse, quem maXime Veneratione non uno nomine colere debebant; etenim is eorUm Urbem extruxit; is primus deorum cultum induxit, cum Jovem, qui Oxelloc, seUVOCabatUr, primus adoraVerit, eique bovem primus immotaVerit, qUanquam multi Cecropem animalium victimas obtulisse negent: idem, Ut diximus, matrimonium instituit , quo eos mansuefecit, & a brutis

distinxit;

Adde ab eo artem nauticam excultam, qua optimum subinde commercium exercuerunt, atque eX A gypti, Siciliaeque oris frumentum advexerunt, quod illis summae fuit utilitati, cum regionem adeo sterilem incolerent, Ut ne vitae quidem sustentandae necessarium triticum inde proveniret. Haec sane gravia satis erant momenta, Ut Cecropis non soluin memoriam in statuis conservatam, sed etiam faciem in numis depictam vellent ea aetate, qua Cecropis in

213쪽

ATHENIENSIUM.

venta in usum ipsum summa cum utilitate inducebantur, quacum etiam fabricae ruditas optime conVenit. Haec si probabilia sunt argumenta, qUantam nUmo nostro antiquitatem non concedemus P Erichthonius enim (si hunc primum monetam signasse admittamus) quartus fuit Athenarum reX, em Cecropi, qui absque filiis obiit, Cranaus, Cranao Amphictyon, huic Erichthonius successerit; Cecropis autem regni initium ad annum IS82. A. X., &M. - Erichthonii ad annum isos. defixit Seldenus.

Hujus tamen tantae antiquitati sdversari videntur ii, qui cusse primum Athenis monetae honorem Theseo deferunt Plutarchi autoritate, qui eum primum pecuniam cum tauri, aut bovis imagine signasse scribit: ast sicile responsum, non enim Plutarchus Theseum primUm monetam percussisse, sed primum numis taurum, aut bovem impressisse dicit in memoriam forsan superati Marathonici tauri, aut Cretensis Minotauri occisi, neque alias estigies antehac in numismatibus exscalptas fuisse negat. Si itaque praesentem numum ad Erichthonium reser mUs, nonnisi gllo o. annos illi tribuemus ; jam Vero cUmi etiam inter meos supersint numi, quos ante bis mille , &lius annos factos esse certo constat, probabile etiam es halios superesse aliquot saeculis, & forsan etiam mille annis antiquiores csi quidem iis temporibus moneta concessa sit

numisma enim , quod his mille annorum aetatem tUlit, eodem in situ ter mille annos, & amplius tolerasset faeile ;quod si admittimus, cur meum numisma horum in numeroi non

214쪽

I ODE NUMIS. non censeatur ' At si abnuunt eruditi, nec Erichthonio pedimittere volunt, de quo non altercabor, dare tamen debebunt num im hunc meum antiqdissimis adjungendum, maxumique faciendum esse, cum certum Cecropis caput eXhibeat, cumque illud, quod multi narrant, comprobet, ab eo scilicet insstituto matrimonio Athenienses mansuefactos, quibus & praeiverit exemplo adscita sibi conjuge. Brevior fuissem , nisi constituissem hocce numisma cum omnibus animadVersionibus, quae utiles esse possent, in lucem proferre, cum quia reapse meretur, tum quia illud, tanquam eaput , universae Atheniensium numorum colle estioni praefigo. II. Caput venerandum barbatum, cujus capilli concinnea vertice usque ad infimam capitis partem defluunt, unde cornu deorsum vergens existit , ut in imagine videtur, hujus occipiti aliud muliebre inversum est conjunctum. XIntra coronam amphora stans, ex parte aVis, ct epigraphe. AOE. Tuae XV N. a. Numus hic antiquissimus est, ct qui literatorum ingenia eXerCeat; fateor me circa eum varias inter sententias suspensum haesisse , at cum priorem numum multis persecUtus sim , has omittendas, ne lectorem fatigem, censui, in eam autem partem inclino , ut & hic Cecropem repraesentari arbitrer forma licet ab antecedente diversa. Ab Atheniensibus Cecropem geminum repraesentatum esse novimus,

215쪽

ATHENIENSIUM.

an autem eodem semper modo, ignoram Us, eontrariumque haec moneta, si eam Cecropi concedamus, demonstrat. Capiti venerando cornu est adjunctum, quod non mi- Soamnus ac diadema regiam dignitatem, atque potestatem indicat ; cum enim Alexander Magnus ita esse Us esset, ut pro ita num

Jovis Hammonis filio haberetur , eum successorum aliqui imitati aut generis, aut alia ex causa, uti Seleucus, qui cornua ideo adhibuit, quod taurum e sacrificio fugientem singularibus viribus retinuerat, aut denique tanqUam potentiae signa eadem adsumsere: Sacer ipse scriptor hujus meminit longe ante horum regum aetatem ; Cum autem omnes consuetudines certum habeant initium, hanc etiam ab ea observatione profectam esse arbitror, quod animalia magis robusta, &animosa, ut tauri, arietes, capri &C. suis eo nibus pascuorum quasi dominium sibi vindicaverint ; Unde sane statuas suas, & monetas cornibus, tanquam suprimae dignitatis symbolo principes adornare potuerint. Caput muliebre alteri barbato impositum numiam hunc a priori diversum reddit. Qui Caninium adierit, Cecropem Ico gr diversis saepe modis repraesentatum esse intelliget, cumri caput muliebri conjunctum referat tectum galea cum dracone insistente, Cecropique adjudicet, multis in hujus confirmationem autoribus indicatis, quos inter Suidas pre, eipuus, ad quem lectorem rejicio. Posticae coronam oleaginam esse, atque in honorem Minervae , uti & bubonem signatum censeo, si bubo tamen est aversae partis avis, id quod ob vitiatum aliquan-Y a tum

216쪽

DE NUMIS

IZet tum metallum distinguere nequeo; quae si ita sunt, Athen lenses hoc numo, uti etiam priori conditorem urbis, & patronam suam sunt venerati. Amphora nil aliud forsan indicat, quam celebritatem vasorum fictilium, in quorum optima fabrica Athenienses Chiis nihil concedebant, cujus etiam artis inventor fuerat Choraebus Atheniensis : Meursius insis' .F. certum Ceramici locum inquirit, ubi primum hoc vasorum II pag. . genUs fictum fuerat.

Caput Palladis galeatum. X Olea inter noctuam, &horam; in infima numi parte palma: inscriptio: AOH-NAIDN. Zab. XV. N. S. IV A priori nil differt nisi, quod palmae loco literae AΘHconspiciantur. Tob. XV. N. g.

Hi duo numi absque dubio cusi sunt in memoriam re- Iatae a Minerva de Neptuno victoriae, dum de novo Urbi Cecropiae cita a Cecrope adpellataeo nomine dando ageretur, nam cum Cecrops consilium mutandi urbis nomen agitaret, repentino prodigio est perculsus, momento enim olea germinavit, ae succrevit, simulque fons aquae salsae erumpens laeum efformavit. Consultum de his oraculum respondit: optionem illis a diis immortalibus offerri, an Ce-Cropiae adhuc urbis nomen a Minerva per oleam designata, an a Neptuno per aquam salsam indicato desumerent. Cob

217쪽

lectus itaque populus: pro Neptuno suffragia virorum erant, pro Minerva feminarum Unico calculo superiorum , hinc ergo Athenarum nomen urbi est: inditum. Aliam hac de re Ovidii narrationem brevitatis studio praetereo. Teste autem Pausania in fronte templi Minervae EX Una parte hUjUS lii. V . p. ortus, eX altera eum Neptuno contentio fuit eXsculpta.

Circa tempus, quo Athenae, Palladi dicatae, nomen acceperint, Variant autores, sub Cecrope alii, alii sub Cranao successore, Justinus sub Amphictyone tertio rege statuit e. ego vero ut nihil hic certi Video , ita pene nullam inqui- Edit. E rendi utilitatem esse opinor. Ad numos itaque redeo, quos ad victoriam Minervae confidenter refero, cum in primo praeter oleam, quae repentinam hUjUS arboris e terra emersionem denotat, & Vicinam noctuam, palmae ramus in infima numi parte positus victoriae sit argumentum. Vas autem , ct ipsa palma Victoriam hanc Athenis celebribus ludis illustratam fuisse indicant, seu demonstrant potius. Festum in hujus victoriae memoriam Athenis reapse celebratum, atque in honorem Minervae : NIΚHTHPIA. AMINAE adpellatum esse testatur Meursius ex Proclo in Timaeum pag. aro. Comment. LIn magno Begeri opere Atheniensem numum depictum ih T inveni, in cujus aversa Pallas arboris trunco insidens, dextra DL p. tenet ramUm oleae, quae ante eam asurgit. eam qiae designat, quae in concertatione cum Neptuno omnibus admirantibus pullulavit; at id ipsum nostro in num o multo melius ex- Primi reor.

218쪽

DE NUMIS

Elegantissimus hic, ut mihi videtur, numus offert, ut diximus, Palladem in bigis, quae non bello solum, si Atheniensibus credimus, praeerat, sed currus etiam invenerat.1 s. i confirmat Cicero, & paullo post quartam e plures III. p. t o. enim nominat) Minervam, ab Arcadibus Coriam dictam, cuit. Et atque Jovis natam ex Coriphe Oceani filia, quadrigas inve- nisse scribit. At minime opus est, ut haec fusius pel seqUar, illud adnotasse sufficiat, in numis Atheniensibus quadrigas

supra galeam MinerVae comparere, quod mOX Enarrata comis probat,etiam hocce numisma quadrigarUm,bigarUmque inventionem ostendere. Quamvis autem Cicero plurium Minera Varum meminerit, Athenienses tamen & belli curam , &inventionem curruum Minervae suae adscripsisse demonstrant

numi, ac praesertim hic meus, qui Palladem in bigis gestu aliquo bellico exhibet. VI. Caput Palladis. I( Eadem dea stans d. tropaeum, si telum, & scutum tenet, prae qua serpens assurgit cum inscriptione: AOHNAIDN. Tab. XV. N. 6. VII. Priori similis, Viistoriolam tropaeo si substituas, serpen.temque omittas. Tob. XV. N. I. In

219쪽

ATHENIENSIUM. LI sIn his duobus numis Pallas Viistrix, ut in caelatUra,

depingitur; serpens autem, ut dicemus, victoriae est symbolum. Hae imagines ex statuis, quas magno nUmero Vi- istoriarum occasione erexerunt Athenienses, in nUmos trans- Iatae videntur, sed signum illud, aut victoriam determinare nequeo. Ut posticas ejusmodi obvias existimo, ita numos ipsos antiquissimis nequaquam adnuuiero, cum ob fabricam, tum ob H pro E adhibitum, quod recentiora tempora sapere in exordio observavimus.

VIII. Caput Minervae. Eadem dea stans inter duos oleae

ramos d. hastam demissam tenet, prope noctua, & literae HE. Tab. XV. N. 8. Numus nUlla re praetor antiquitatem memorandus. Noctuae enim Minervae sacrae meminumus alias.

ita Caput, ut antea. o( Eadem dea gradiens respicit, manuque Athenienses ad sequendum hortari videtur, Velut in expeditionem aliquam duci ura: inscriptio: AΘHNAtDN. Zab. XV. N. s. X. XI. Amborum numismatum posticae similes sunt excepi avaria dispositione literarum: AΘHNAIDN. Anticam autem primi caput barbatum offerre puto, assi ob aeruginem,

quae

VIII

220쪽

DE NUMIS

I Gq age metallum ex parte laesit, id adserere nequeo. BR XV. N. IO. II. PaUsanias de Minerva seu Moniali mo- minit , cujus statua clypeo, & hasta armata, nostraeque similis est.

XII. Caput Palladis, ut superius. )( Noctua alas explicans,

amphora, deliterae: A-E . Zsb. I S. N. II. An expansae avis assae singularem aliquam significationem habeant, ignoro: certum tamen noe Uam volantem Atheniensibus, ut dicemus, victoriae symbolurn fuisse, similem num uni protulit Du Choul, nisi quod ante bubonem lite- Edit. Ro. ree ΣΩ adpareant, quas EDTElPA. Minervae epithetum, noctuam autem Victoriam quamdam indicare opinor ; in L L hiij, ae meo VerO LUTO Ob adjectUm Vas, aut amphoram aliud tra tutui. quid latere coiis eo. In festis Panathenaeis varii ludi celebra-r Ni is quorum aliquibus Victor, Ut D. Potter in anti ALII L quitatibus Graeciae testatur, vas oleo plenUm pro praemio re- om, L p, cipiebat, quod, quo modo, & loco Vellet, Vendere posset, id quod aliis non licebat; unde probabile Videtur oleum MinerVae, ut ipsa olea, sacrum fuisse. Haec autem in meo num o per vas, & noctuam designari non contendo, nemo tamen reprehendet me illum retulisse.

XIII. Caput Palladis. ) Sphinx intra coronam modium c pite sustinens adjectis literis: AHE. Tob. XI I. NI S.

SEARCH

MENU NAVIGATION