Nicolai Francisci Haym Romani, Thesauri Britannici, seu, Museum numarium quo continentur numi Graeci et Latini, omnis metalli et formae, necdum editi, ab autore ipso caelati

231쪽

ATHENIENSIUM. I 8stendit, in orbem vero inscriptio : AΘHNAI-. Tob.

Memoriae prodidit Pausanias Vulcani templum extitisse Athenis, ibique ludos in ejus honorem, Hil AlΣTEIA. dictos, celebratos esse. bele, Cel Bacchus. XXVIL Caput juvenile prolixis crinibus, turribUS, aut hedera coronatum. cum ansis , & literae : AOE.

Tob. XVI. N. IO. Cum posterior capitis pars non nitide adpareat oeuso, videtur speciem turrium praeferre, quemadmodum Cybele solet, quod si ita est, vasis in aversae eXplicationem ignoro ; sin autem caput, ut videtur potius, hedera est coronatum, Baccho erit tribuendum, qUOCUm etiam vas optime convenit: hic Athenis non minori, quam Cybele ipsa, colebatur religione, habebatque templum, O theatrum, in quo variis ludis honorabatur, ut Pausanias , aliique testes sunt.

Ceres

XXVIIL Caput Cereris velatum , post quod saxovae tamen ab autore in mimi immine est praetermissa, quare ncca me facile restituenda.)c Papaver inter duas spicas taenia colligatas, ct inscriptio: AHE. Tob. XVI. N. II.

232쪽

DE NUMIS

186, Cereris in cantiquissimo, atque eleganti numo representatae, & Athenis summopere cultae mysteria late celebrabantur. Plura sciendi cupido de his dabit Meursius in Gusiniis, &PausaniaS.

XXIX. Caput Cereris. Scrofa , ct inscriptio : AOE. Tob.

XVZ N. II, Dum Cereris mysteria agebantur , serosa immola

batur.

TABULA XVII.

XXX. Caput Cereris spicis coronatum. Amphora, ct literae: AΘE. I in XVII. N. I. Hicce numus in Cereris honorem simul, & Bacchi cuius videtur. (bh)Triptolemus.

reris currui a duobus draconibus, seu serpentibus vecto insistens chli) Miror jam omnes amphoras ad Baechum referri, cum tamen ad nurnum II., ubi similis diota profertur, adeo procurrratur in laudes fabricae fictilium.

235쪽

ATHENIENSIUM. I 8Zsistens d. duas aristas tenet, si serpentes frenis regit: inseruptio AHE. TH. VII. N. a. Ceres Proserpinam filiam quaerens Eleusi optimo ho- spitio est suscepta a parentibus Triptolemi, eui etiam pro- Ese aibaprium currum serpentibus vectum concessit, ut hujus adminiculo in terrarum orbem frumentum disseminaret. Cum

vero is prima semina Rhariis campis circa Eleusina jacentibus dedisset, templum hac in urbe, quod gratam hujus facti

memoriam servaret, & subinde Athenis etiam altaria, &statuas obtinuit. Lectorem autem super nota Triptolemi fa- ..hula non retinebo diutius, cum praesertim de ea Cartari in imaginibus deorum, Natalis de Comitibus, Pausanias , alliaque copiose disseruerint. Ipsum vero numum valde antiquum dicam, & unicum etiam, cum neque viderim Un- quam , neque audiVerim numum dari hujuscemodi typo insignem.

. XXXII. Caput Palladis. )c Intra.coronam . oleae noctua navi insistit, e cujus prora duae spicae emergunt: inscriptio: AΘE. Tob. XVIL N. S. Numum hunc Unicum, & antiquissimum in honorem Minervae cusum fuisse persuadent , hujus deae caput, &aversae phrtis noctua. Cl. D. Potter in navium autorem inquirens ait: verum communis fama gloriam hanc detulit Mi- T. nervae. An igitur hoc deae beneficium denotare nostri numi postica, simulque indieare non posset primum navium A a a usum

236쪽

usum apud Athenienses suisse ad fruges importandas Atticae,

in qua tantum harum non proveniebat, quantum incolis su ficeret 8 - Me in explicatione numi Cecropis dicere memini naves ab eo inventas , aut saltem Athenienses ab eo nautica arte imbutos esse , quod si Minervae auxilio factum concedamus , contrarias has primo adspectu sententias facile conciliabimus. En conjecturas meas, quas

tamen nec hoc, nec alio quocunque loco tanquam certas obtrudo.

XXXIII

Caput Cereris spicis coronatum. X Apis, es inscriptio: AO. Tab. XVIL N. g. XXXIV. Apis. X Noctua amphorae jacenti insistens, ct epigraphe: ADE. Tob. XVIL N s. XXXV. Apis. X , penes quod aristae, & literae. AOB.

Tob. XVIL N. 6. Quid api cum Cerere sit commune, ignoro, quamvis .ri, multa , eaque diversa , significet. Spon Athenienses putasse scribit primas apes, primumque mel venisse ex Hymetto monte, quod proinde hac forsan forma in numis re

237쪽

ATHENIENSIUM. Xenophon vitae Cyri scriptor egregius ex Erchia de tribu AEgeide Apis Atticae cognomen tulit; quare apes merito pro prudentiae, & eloquentiae, quas magni faciebant Athenienses, symbolo haberi possunt. Spanhelm apem ab industria, & melle celebratam sapientiae , & dignitatis signum fuisse dicit, quod in his quidem numis, aut ad Minervam, aut ad Athenienses ipsos referri posset. Addo solum , apes coloniarum symbola fuisse, ut Begerus Platonis, & AEliani autoritate demonstrat; Athenienses vero ingentem coloniarum numerum varias in regiones dimisisse ex Meursio constat; an vero ad has referri debeant hi numi, Iector eruditus constituat.Diatis.XXXVI. Caput Dianae. Is Intra coronam arcus, pharetra , ct inscriptio : AΘ. Lab. XVII. N. p. Scribunt autores, comprobatque hic numus Dianam Athenis cultam, atque variis quidem in templis, ut omnibus notum, quin ipsa scriptorum testimonia proferam.

Hercules.

XXXVII. Caput Herculis juvenis cum clava. Cranium bovis, ct epigraphe: AΘH. Tob. XVII. N. 8. In adpendice antiquae interpretationis Gallicae Hori Apollinis elegans hic numus explicatur , ubi caput bovis Aa 3 mUscin

De usu, praestant.

238쪽

DE NUMIS

Isomusculis exutum laboris symbolum veteribus suisse dicitur, cum quia hocce animal capite maxima etiam pondera trahit, tum quia laboriosi viri potissimum macilenti esse solent: Quare num us hic in Herculis honorem cuius, Ut ex capite adparet, cranium illud exhibet, tanquam ejus herois laborum indicium, atque validarum forsan virium, dexteritatisque eXemplUm. Clava itaque, qua in adolescentia usus est Hercules, captu juvenili juncta primos fortassis labores, hovis caput posteriores denotabit, nisi si bovem ei immolatum esse dicere malumUS. XXXVIII. Caput Minervae. Hercules stans d. ad tergum versa Hesperidum poma tenet, clavae saxo innixa brachium sinistrum imponit, e quo etiam rictus leonis pen

det: inscriptio: AΘHNAIDA . Tob. XVIL N o.

Perrier

sentimens des peiη-

Romanum

P. II S.

Figuram hanc Herculis cum omnibus mihi notis comparatam nulli similem deprehendi, nisi statuae palatii Farnesii, e qua etiam desumtam fuisse pro certo habeo, qUamque ita descriptam invenio in itineribus Lasseis lib. II. p. 218. In aula palatii Farissiani celebrem Herculis clame innixi statuam in thermis Caracallae inoentam Gidi: crus recentiori manu res tutum; reliquum certo antiquum a Gl cone Atheniens es exscu pium , ut docet supposita Graeca epigraphe. Ex hac itaque narratione arguo signum istud Athenis ad Caracallae thermas exornandas fuisse translatum. Praeterea in num o Commodi a Patino recensito aversa. ex Parte comparet Hercules nostro penitus similis , nisi quod dextram non a tergo sed prae se habeat, qui proinde alia ex statua

239쪽

ATHENIENSIUM.

Isrstatua depletiis videtur. Observandum autem hanc Herculis effigiem in imperatoriis numis nonnisi post Caracallam conspici, ut in monetis Gordiani Pii, in quibus VIRTUTI AVGUSTI S. C. Gallieni, & Maximini Herculei, post quem in numis Graecis non exstat amplius, sed tantum in Latinis, id quod aperte ostendit nominatam Herculis statuam ante Draui Caracallam Athenis constitutam, ab hoc vero Romam esse devectam, ubi & nunc adservatur.

I bestus, XXXIX. Caput Herculis, aut Thesei obversum pelle leonis insta mentum colligata tectum. Pallas gradiens dextra hastam demissam tenet, sinistram prae se extendit cum inscriptione AHE. Tab. XVIL N. I o. An obversum caput Herculi, an Theseo adjudicandum

sit, statuere non audeo, etsi huic tribuere mallem, qui non solum praecipuus Atheniensium heros, Athenarumque maxima ex parte conditor fuit, sed ab suis etiam, ut tUte- Iare numen, divinis cultus est honoribus. Fuerat hic, ut pluribus in locis legitur, aemulatus , atque imitatUs Herculem ista The- Patruelem, ferturque ejus exemplo clava usus esse. D. Baudetot numum profert, in quo protome Mine

vae intra coronam oleae, in aversa figura sedenS capite ra, geridiato d. Victoriolam, si palmae ramum tenet, ante quam ara, & in orbem: AΘHNAIDN. Nunquam se tam si gularem numum vidisse fatetur autor, sedentem figuram Theseo attribuit, cui ideo impositam 'putat coronam radi

240쪽

DE NUMIS

tam, quia eidem inter deos relato ab Atheniensibus, templo intra ipsam urbem extructo, singulis octo diebus sacruficia offerebantur. Corona haec radiata nostro numo, in quo rictu leonis tegitur Theseus, minime adversatur, cum Hercules inter si mideos numeratus eadem forma repraesentetur, & ipsius

Thesei caput simili pelle tectum compareat in aversa cujusdam numi Commodi ita inscripti: ΘEΣEA. NIΚAIEIΣ. . quem retulit Vaillantius, & eodem libro inter viros illustres e plicavit. Tempus cust hujus numi ex Iiterarum posticae forma, ct praesertim ex O quadrato, & media linea diviso, ut in

caelatura VidetUr, eruere conabor. Begerus numisma prodidit, quod Amyntae Macedoniae regi adseripsit ob Θ qu dratum , id enim ea aetate in usu fuisse adparet ex imaginibus Aristogitonis, Miltiadis & Heracliti; nec post hoc tempus obsolevit statim Begero ipso fatente, cum in signis Carneadis, Theophrastis. Isecratis, & Aristophanis, non tamen in

moneta, compareat.

En quomodo haec Begeri ad rem meam adplicem l Θ, quod in posterioribus monumentis conspicitur, figura quidem quadrata est, attamen ab eo, quod praesenti in numo exhibetur, differt. Bellonius autem inter viros illustres caput Aristophanis retulit, ad quod hujusmodi S quadratum, atqUe alterius etiam formae habetur. Hocce S adhibitum esse temporibus Miltiadis Amyntae coaevi testatur Begerus; jam vero paullo post Marathoniam vietoriam templum Theseo