장음표시 사용
431쪽
niat materia atqire armamcntis instructis ad reliquas tirmandas roficiendasque utuntur: si umenti quod in-Vonium est, in publicum conserunt: re quas merci's Commeatusque ad obsidionem urbis, si accidat, reservant. Quibus iniuriis p rmotus Capsar, te tonos ires Massiliam adducit; turres vineasque ad obpugnatione in urbis agi re, ianves longas Arolate numero duodecim sacere instituit. Uti hus offectis cirmatisque diebus triginta, a qua die materia caesa est, adductis Iuo Mossiliam, his D. Bria tuto Praesicil C. Trebonium Legatum ad obpugilationein Ma filiae relinquit. 37. Dum haec parat pique administrat, C. Fabium Legatum cum logionibus tribus , quas Narbone cir-Cuin lite ea loca hiemanili caussa disi insuerat , in Ilispaniam praemittit, celeriterque Pyrenaeos saltus occupari iubet, qui eo tempore ab L. Afranio Legato praesidiis tenebantur : reliquas legiones , quael Oiigius hiemabant, subsequi iubet. Fabius, ut erat imperatum, adhibita celeritate, praesidium ex saltu deiecit magnisque itineribus ad exercitum Asranii Cotilendit.
33. Adventu L. Vibullii Rufi, quem a Pompeio
missum in Hispaniam demonstratum est, Afranius et Petreius et Varro, Logati Pompeii, quorum unus tribus legionibus Hispala iam citeriorem; alter a saltu Castulonsensi ad Anam ducit,us legionibus; tertius ab Ana Vettonum agrum Luqitaniamque pari numero Iegionum Obliti0bat, osticia inter se partiuntur, uti . Petreius ex Lusitania per .ri tunes cum Omnibus coin
432쪽
DE BELLO ClvIL piis ad Afranium prosciscatur; Varro cum iis, quas liabebat, legionibus omnem ulteriorem Hispaniam tueatur. IIis rebus constitutis , equites auxiliaque toti Lusitaniae a Petreio ; Celtiberis, Cantabris ba harisque omnibus, qui ad Oceanum pertinent , ab Afranio imperantur. Quibus coactis, celeriter Petreius per Vettones ad Afranium pervenit. Constituunt communi consilio, bellum ad Ilerdam, propter ipsius loci obportunitatem, gerere. 39. Erant, ut supra demonstratum est, legiones
Afranii tres, Petreii duae, praeterea scutatae iat rioris provinciae et cetratae ulterioris Hispaniae cohortes circiter octoginta, equitum utriusque prinvinciae circiter quinque milia. Caesar legiones in Hispaniam praemiserat, ad sex milia auxilia peditum, equitum tria milia, quae omnibus superiori litis bellis habuerat, et parem ex Gallia numerum, quem ipse paraverat, nominatim ex omnibus civitatibus nobilissimo et fortissimo quoque evocato. Hinc Optimi generis hominum ex Aquitanis montanisque,
iiii Galliam provinciam adtingunt. Audierat, Pompeium per Mauritaniam cum legionibus iter in Hi
acta alae cetratae resertur a Imhortes. M liuit Glaticliari,ius. CL c. 5b. M. Scal. male aeratati invitis
Caesar Dinones. Iurinius addit
I . ut e. 37. quae omniatis. Hoe Quae deesAein codd. et edd. vett. testatur Oud. Vetrum in Mediol. x 478. Ven. t 482. et seq. legitur. quem ipse ρ--erae. Alii quam ipse ρa-werat. si vero Caesar necesse habeat dictis , se Galliam
Audierat. Duo e ad. reeenles. yostquam audierae. Ita saltem intelligeridiam est, ne tr. l. rursuε
aliquiit desit. M. Habent et M LFlorentis et Bemaidi. Gmterras putat olim adfuisse audito. Probat Me Beuuuius.
433쪽
paniam sacere . confestimque esse Venturum: simula Τribunis militum Centurionibusque mutuas pecu nias sumsit: has exercitui distribuit. Quo tacto, duas res Consecutus est, quod pignore animos Centurionum devinxit et largitione redemit militum voluntates. M. Fabius finitumarum civitatum animos litteris nunciisque tentabat. In Sicore fluuii ne pontes effecerat duos, inter se distantes milia passuum quatuor.
His pontibus pabulatum mittebat; quod ea, quae
citra flumen fuerant, superioribus diebus consuin serat. Hoc idem sere, atque eadem de caussa, Pompeiani exercitus Duces iaciebant, crebroque inter se equestribus proeliis contendebant. Hue quum quotidiana consuetudine congressae pabulatoribus praesidio proprio legiones Fabianae duae flumen transissent, inpedimentaque et omnis equitatus sequeretur: subito vi verilorum et aquae magnitudine pons est interruptus et reliqua multitudo equitum interclusa. Quo cognito a Petreio et Afranio ex aggere atque cratibus, quae flumine serebantur, celeriter suo ponte Afranius, quem oppido Castrisque coniunctum habebat, legiones quatuor equitatumque omnem transiecit duabusque Fabia uis occurrit legio-
pignore. Alii pis aere. Utrumque
valet. Huc congressae, quae hue ive rariti Ut mmmeare a 3uo est. adιri L Itiem Ioeum: sic congrecii altritio eodem modo diei potuit. M. Malo Nealig. vocem congressae deletam crapit. Lit,sius n alenat Iinc. uoti est necesse. Luirinius malil egressae.
Praesidio yro ris , quod semper et certo minitabatur pahulatores. 2 s. Mai. Perperam r. Pr inrio uncis ines erat. Vossius legi vitri P DPe π.quo non est optis. IuHuius volehat
primiam, frustra. subito Mi Memoriam. Ita scribendum eoniecere viri cloeti pro iunwm-lorum, quod trahe it cocid. et edd. vett. Ipse Camar. e. aeq. tempestato
interruptum disit. a Petreis et franio. Iure salso fiuspeeta sunt Ciaeconio et Mallia
ax anere, materia Congesta, qua pona instratus fuerat. vi I. lnd. . I. suo Po ite. T. Mao omisit S .L-
434쪽
itibus. Cuius adventu nunciato, L. Plancus, qui legi ,-iaibus Praeeriit, necessuria re Coactus , locum capit superiore in , diversu inque aciem in duas partes constituit, ite ab e liti in tu circumveniri posset. Ita, congressus inpari Humero, magnos in petiis legionum
ei luitatusque sustinet. Commisso ab equitibus proelio, signa duarum legionum procul ab utrisque conspiciuntur , iluas C. Fabius ulteriore ponte subsidio Dustris miserat, suspicatus iare id , quod accidit,
at Duces adversari Orvio occasione et beneficio so tunae ad nostros obprimendos uterentur: quarum nil veniti proelium dirimitur ac suas uterque legiones reducit iii Castra.
i. Eo biduo Caesar cum equitibus nongentis, quos sibi praesidio reliquerat, in Castra pervenit. Pons , qui suerat tempestate interruptus, paene erat resectus; hi ine noctu Persici iussit. ipse, cognita locorum natura, ponti casi iisque praesidio VI c hortis relinquit atque omnia inpeditnenta , et postero die omnibus copiis, triplici instructa acie, ad Ile dam proficiscitur et sub castris Afranii constitit: et, ibi paullis per sub armis moratus, facit aeqΟo loco pugnandi potestatem. Potestate tacta, Afranius C pias educit et in medio colle sub castris constituit. Caesar, ubi cognovit, Per Λsrauium stare, quo mi-
aibi praesidio. Alii ibi. minua
435쪽
nus proelio dimicaretur, ab infimis radicibus montis, intermissis circiter passibus quadringentis, castra sacere constituit: et, ne in opere faciundo milites repentino hostium in cui Sta ex terrorentur ati pie opere prohiberentur, vallo muniri vetuit, quod eminere et procul videri necesse erat; sed a fronte conistra hostem pedum quindecim lassam sieri iussit. Prima et secunda acies in armis, ut abi nitio constituta erat, permanebat: Post hos opus in occulto a tertia acie siebat. Sic omne Prius est Persectum, quam intellegeretur ab Afranio , castra muniri. 42. Sub vesperum Caesar intra hanc fossam legi nos reducit atque ibi sub armis proxima nocte Conquiescit. Postero die omnem exercitum intra fossam continet et, quod longius erat agger potendus, ita praesentia similem rationem operis instituit, singit laque latera castrorum singulis adtribuit logionibus munienda lassasque ad ea itidem magnitudinem lae sici iubet: reliquas legiones in armis expeditas contra hostem constituit. Afranius Petreiusque, terrendi
Caussa atque operis inpediendi , copias suas ad in simas montis retulices proiiucunt et proelio lacessunt. deque idcirco Caesar opus intermittit, consistas praestitio legionum trium et munitione fossae. Illi noudiu commorati, nec longius ab insimo colle progressi, Collias in castra reducula. Tertio die Caesar vallo castra communit: reliquas cohortes, qitias ius up rioribus castris reliquerat, inpedimentaque ad se transduci iubet.
43. Erat iiIter oppidum Ilerdam et proximum col
ia tertia viete sebat. Alii aetes
436쪽
Iem, ubi castra Petreius atque Afranius habebant, planities circiter passuum trecentorum: atque in hoc sere medio spatio tumulus erat paullo editior: quem si occupasset Caesar et communisset, ab oppido et
ponte et commeatu omni, quem in oppidum contu- ierant, se interclusurum adversarios considebat. Hoc sperans, legiones tres ex castris educit, acieque in locis idoneis instructa, unius legionis antesignanos Procurrere atque occupare eum tumulum iubet. Quare cognita, celeriter, quae in statione Pro castris erant Afranii cohortes, breviore itinere ad eumdem occupandum locum mittuntur. Contenditur proelio et, quod prius in tumulum Afraniani venerant, nostri repelluntur, atque, aliis submissis subsidiis , erga vertere seque ad signa legionum recipere C guntur. 44. Genus erat pugnae militum illorum, ut m gno inpetu primo procurrerent, audaCter locum caperent , ordines suos non magnopere servarent, rari dispersique pugnarent: Si premerentur, pedem P ferre et loco excedere non turpe existimarent, Cum
Lusitanis reliquisque barbaris genere quodam Pugnae adsuefacti: quod sere sit, quibus quisque in locis
miles inveteravit, uti multum earum regionum Coi suetudine moveatur. Haec tamen ratio nostros per
turbavit, insuetos huius generis pugnae: circurii tri
P. 1, . cieq- - insimeta. Pleri Pieaodd. constructa, duo strueta. Et saepe dicitur .atruere aciem. M. Sedat trist ore. v. G. 1, 22. et Cimpro MurenR C. s. Procurrere. Proprium linie rei
Praecurrere, minus bene. submissis subsidiis. Sie G. a. αAlii praesidiis. a Deo eaeedere. Ed. et. Ioctam. ut Liv. a. 37. urbem. sed codd.
437쪽
dnlin sese ab aperto latere , procurrentibus singulis, arbitrabantur; ipsi autem suos ordines Servare, ne que ab signis discedere, neque sine gravi caussa eum locum, quem ceperant, dimitti censuerant opo tere. Itaque, perturbatis antesignanis, legio , quae in eo cornu constiterat, locum non tenuit atque in proximum collem sese recepit. 45. Caesar, Paene omni acie perterrita, quod praeter opinionem consuetudinemque acciderat, C hortatus suos, legionem nonam subsidio ducit: h stem, insolenter atque acriter nostros insequentem, subprimit, rursusque terga vertere seque ad oppidum Ilerdam recipere et sub muro consistere cogit. Sed nonae legionis milites, elati studio, dum Samcire acceptum detrimentum volunt, temere inse
cuti sugientes, in locum iniquum progrediuntur et sub montem , in quo erat oppidum positum Ilerda,
Euccedunt. Hinc se recipere quum vellent, rursus illi ex loco superiore nostros premebant. Praeruptus Iocus erat, utraque ex parur directus; ac tantum
in latitudinem patebat , ut tres instructae cohortes eum locum explerent et, neque subsidia a lateribus submitti, neque equites laborantibus usui esse po
aent. Ab oppido autem declivis locus tenui fastigio vergebat in longitudinem passuum circiter CD. Hac Nostris erat receptus; quod eo, incitati studio, inconsultius processeranti Hoc pugnabatur loco , et Propter angustias iniquo, et quod sub ipsis radici hus montis constiterant, ut nullum frustra telum
m rimit. vid. Irid. M. directus. vid. Ind. M. tenui fastigio. arto. non extenso ita latituditiem. Ric tenuia leti
438쪽
DE II El. 3 CIVII. I in eos in iteretur: tamen virtute pi patientia iiit lia iittar, atque omnia vulnera sustinebant. Augebatur ill is copia, alque Ox ca8tris cohortes per oppidiim crebro submittebantur, ut in togri iterussis succedi rent. Hoc id0m Caesar sacere cogebatur, ut, submissis in eumdem locum cohortibus, defessos
46. Hoc quum. esqet modo pugnatum continenler horis quin tum nostrique gravius a multitudine pre
merentur .consumtis omnibus telis, gladiis destri Ctis, iiqi tum adversus montem in cohortis faciunt, Paucis lire deiectis, reliquos sese conUPrtere cogunt. Submolis sub murum cohortibus ac nonnulla parte I rota ter iserror m iii oppidum compulsis, facilis est Nostris receptus distus. Ε, iiii talus autem noster ab atroque latere, etsi is eiectis atque insorioribus locis Constiterat, tam pri suu imum in ii agum virtute coim nititur atque, inter duaq aci Ps PPrequitans, commindiorem ac tutiorem nostris receptum dat . ita vario certamine pugnatum en . Nostri iti primo Congressu
cir 'iter LXX cociderunt, in his Q. Fulgi ilius ex priano hastato legionis X lIlI, qui propter eximiam Vir
tutem p x inferioribuq ordinibus iii eum locum per Vel Ierat. Vulnerantur amplius DC. Ex Afranianis
ex rimo hastato. Dud. into li- sit qui primus hastatus siuerit , ut alii, i saepe eae Praetura i. e. Po L
439쪽
interficiuntur T. Cecilius, primi pili Centurio, et
praeter eurn Centuriones quatuor, milites amplius ducenti. 47. Sed haec eius diei praesertur opinio, ut se utrique superi ues discessisse existimarent; Afraniani, quod, qu uir 'sse omnium iudicio inferiores vii lerentur, Ci ius tam diu stetissent et nostroruin inpetum sustin dissent et initio locum tumuluinque tenuissent, quae caussa pugnandi fuerat, et nostros primo congressu terga Vertere coegissent: nostri autem , quod , iniquo loco atque inpari congressi numero , quinque horis proelium sustinuissent, quod montem gladiis destrictis adscendissent, quod ex loco superiore terga vertere adversarios coegissent atque in oppidum compulissent. Illi eum tumulum, pro quo Pugnatum est, magnis Operibus munierunt Praesidi utraque ibi posuerunt. 48. Accidit etiam repentinum incommodum biduo, quo haec gesta sunt. Tanta enim tempestas cooritur, ut, numquam illis locis maiores aquas suisse, Constaret: tum autem ex omnibus montibus nivis proluit ac summas ripas fluminis superavit, ponti que ambo, quos C. Fabius seuerat, uno die inte rupit. Quae res magnas difficultates exercitui Caesaris adtulit. Castra enim , ut supra demonstratum est, quum essent inter flumina duo, Sicorim et Cingam , spatio milium XXX, neutrum horum tram
hoe sere dixit; sed his verbis, et hoc plaue. uon dixit. M.
440쪽
siri poterat, necessario lite omnes his angustiis comiti u liatitur. Neque civitates, quae ait Caesaris amicitia in accesserant, frumentum SubI Ortare neque
ii, illii pabulatum longius progressi erant, interclusi
similitii hiis , revΡrti; neque maximi comitatus, qui ex Italia Galliaque veniebant, in castra pervenire poterant. Tompus erat anni dissicillimum, quo neque frumenta in hibernis erant, neque multum a maturitate aberant: ac civitates exinanitae, quod Afranius paene omne frumentia in ante Caesaris adventum Ilerdam convexerat; reli tui si quid fuerat, Caesar superioribus diebus consumsUrat: pecora , quod Secundum poterat esse inopiae subsidium, propter bellum sinit limae civitates longius removerant: qui erant pabulandi aut frumentandi caussa progressi, hos levis armaturae Lusitani peritique earum regionum cetraliciterioris Hispaniae, consectabantur, quibus erat proclive transnare flumen, quod conquetudo eorum omni iam est, ut sine utribus ad exercitu in non eant. 49. At exercitus Afranii omnium rerum abundabat copia. Multum erat Dum sentia in provisum et comVectum superioribus temporibus: multum ex omnima. ιmι comitutus. ViiIoo Iiodie Carnwanen. u. V. Iii l. in Athernis. in alii locis, tibi fuerant ni Per hil ertia, Pt in quos erant Par liti m m comportata 1 1 meiata. Vulgo olitra coitu. in herbis. a I. Η e Scal. recti erat ex Nic. Hallebo lii contertiira , t rohatilibus Nati ullo et Ciaceonio. Sed heue se Iial, si vulgata Iectio. retrati est. res . Vulgo milites est. Hi n. Seu uiti fuerant. v. c. Ex h. l. P tet , quosdam et cecrat σsuisse. Nec olius est late titie oris, vim crim Lipsio Ahal. ad Nil. 3. I. alium uias Pectum suis.
ritimim sit mentio in lapidibin Cons. Gruter. P. 433. Α-8. b. 7 seq. Vide et Gaa . ad Sueti l. c.