장음표시 사용
101쪽
O tanta quae fiunt de huius arborsi consideratione, stem vi as
GLORIOSI SsIMAM Cr SANcTl SsIMAM DEt Hora DNisj MATREM, VlRGINEM MARIAM, quae Numis peperit Mundi Saluatorem. Radices, sunt fines hominum recreatorum, quatenus 2 generalioribus principi'ssant tuomatae ac ornatae. Truncuι, est habitus quidam generalis, ratione cuius vi RGO MARIA dicitur refugium esse peccatora. Arbore maternatispar i
Brannae, sunt ditie naturae, uidelicet diuina Cr humana, quae illud diuinum suppositum constitκemni, cum VIRGO materfuit, Virgine permanente. Rami, fiunt spes, Pietas, AdMocutio. Humibus er Viraginitu. Flores, sunt aIlas dignitatum MATRIS DELFructus est IESUScHRISTUS, in cnore, imorte
102쪽
IN ista arbore ea considerari debent, qαe ad incarnatum divi verbum Jeflant: cuius arborst duae sunt partes principaliores .f. Diuitia π humana, sicuti er in christo duaesunt naturae; Crse n.
dum utrumq; est examiranda; ratione humanitatis, partes omnes a horis sunt, Elementales, Vegrtantes, Sensitiuae, Imaginatiuae Cr Ratisonales; ratione vero Deitatis, partes proportione quadam sunt sim menda.
Radices, fiunt generalia principia divina Cr bumans. uncus, est IESUS cHRISTUS; qui truncus umor et ratione bγpostasis, sed duplex ratione naturarum. Branctae, sunt duae, uidelicet natura diuina ex humana. Arborst christiauia i partes siunt Rami, sunt res estis, quos iste duae nature babent, in. quantum una alterum rassicit. Folia, siunt accidentia generalia rest em humanitatri sed res ecti Deiritu sunt nouem catevriae, de q-bus in prima parte tractatum est. Flares, sunt actis Cr operationes radicum, Fractus huius arboris, est Recreatis, Exastatio, Acra nitio crDeificatio. N 2DEAR.
103쪽
AEe vlii tra sisor illa omnia eontinet, qMe de Deo verificari
possuut, is ethntiata Int,uel nationalia. Radices, sunt Dei dignitates s principia generalis.
remota contrarietate de minoritate.
Truncus est Deus vel Diuina essentia, pelagus exi cns diuinarum omnium persimonum. Branchae fiunt pcrsonales proprietates in esse personas constituentes, uidelicet Paternitas, Filiatio Cr' ratio poliva. Rami, sunt duo s. Diuina generatio σ1 iratio. Folia sunt accidentium negationes. Loco tamen folios rum, pro posuiuis siunt Uignandae nouem calcoris, quae possunt Deo conuenire, omni remota impersta one.
Flores,sunt probationes i radicibus uel dignitatibM do sumptae, quibus diuinae productones probantur. Fructis, sient in duplici iserentia, quoniam vitam
interiores sunt, qaidam uero exteriores; fructis in. teriores illos appellamus. qui ex ambus diuinarum dignitatum naturaliter oriuntur; exteriores vero sunt creaturae, quas Deus ob Bonitatem, Nagnituadinem, Potestatem Erc. producit libere π conti genter.
Post oberum omnium breuem desicriptionem, restat ut sustur
earundem naturam quo adsingulas partes aperiamus; quod fiet oro Q a nac in bae tertia parte huius principalioris partis , Cr hunc ordornas P T. seruabimus. Primo cuiuslibet arboris partes expliccbritas: e pecμ ιςx RO do, finitas ctori conuenientes numeratimμε. DEAR Arboris Dirinalis par
104쪽
OR dinem doctrinae Lurus si latuit, incipiendo ab arbore eis
mentati,in tradendo doctrinam de arboribus. In bac etenim ea
considerantur, quae sensibus magis fiunt subiecti atq; magis Nposita, Cr per consiequens,magis a nobis secundum hunc naturaestatum cognoscibilia: cum omnis nostru cognitio ortum habeat i sen. bus. Licet quos aliae sint arbores de sensibilibus tra Elantes, ut satis patet; ab ijs tamen quae Ab elementali continentur est exordiendum, eum secundam se tota sint sensibilia ; quod de reliquis aliarum arborum non est a Modum maninum, quia ratione vitae quam partici pant,stiritualiora sunt.
A aiicibus incerpturi, tanquam ab illis per quas arbores exis
stunt, non est opus multa expendere, cum ex ijs quae in prima parte dicta sunt, satis earum natura sit inani sa. Hoe solum est animaduertendum, quod ratione determinati subiecti, radices plariter quae natura sua sunt transcendenti limae, determinatae sunt. quando talisubiecto in ratione essenii vel cogno centi applicantur;
hine est, supplicatae istae radices trirco arboris elementulis, elemeta/les sunt; π truco uegetalis, urgetantes idem intelligendo de truncis aliarum arborum. Et banc applicationem per truncos manimauit mus, quia potcntia ter caeteras arborum partes continent. Nec ignoarare id oportet, quod supra tetigimus; videlicet ismis etiam radi, ees specificari er determinari; ideo quando considerantur arborisbus iradere esse, necessarium est illas consecrare i firmis prius uario modo infrinatas π perfictas: ex quarum perfictione arborum partibus inest quos perficto. De radicibur pauca admodum insequentiabus dicemus, quia prolixitatem π inutiles eiusdem rei repetitiones uitare intendimus. Haec igitur quae de ijs diximus obstrua, er pura Mente contemplare. N 3 De Tranco. ordinem
doctrinae, Luli' serisu aut obseruan
105쪽
Runcus huius arboris est quoddam uniuersuis corpus, in quo
potentialiter omnia corpora, quae tantum habent esse continentur. Huivi corporis vireralitas a radicibus generalibuη eau a. tur,quatenus ex ipsis, is acti CT potentia consideratis, materia quaedam σforma, tale corpus constituentes, re ultant. corpus hoc Lunae concauum attingit, atq; omnem locum replet, ne vacuum quod natura maxime abhorret, inveniatur Eius dimensiones poteris inuestiure per ea quae in i . I Cr i s. formis supra in prima parte sunt di, M. Neq; in hoc umuersali corpore corpora tantum continentur, sed etiam accidentia corporalia, quibus proprie radices rupondent: nam substantiarum, radices sunt substantiales, Cr accidentium, accidentaνtis. Virtute primi opifica elementa simplicia ac composita ab hoc corpore fiunt segrePri, ex qcibus elemenum omnia sunt constituta, sed potestate naturalium agentium quotidie fiunt et intorum ac elementatorum transimutationes, ut experientia docet.
BRanchae huius arboris siunt quatuor elementa simplicia, ex quisbus mixta omnia secundario componnuntur; CT baec sunt .s Is. gas, Aer, A qua G terra, de quibus insta multa dicemus ; cr i deo sunt quatuor ut dii rentia concordantiaj in eis optime inuenia. tur, ut statim mali stabitur. Inquit Ludus. Haec elcmenta principa/liores figuras obtinere, quae in elementatis apparent ; sicuti est figura Irielem eris Q ad ηδ laris, circularis CZ Triangularis. in ipsistitis prior β- circularis Pra inuenitur, quatenas quatuor concordantvs uel conuenienti sco. figura qua stareticuntur quarum quilibet, linea nominatur; ex quibus unad sagul xit coniun&s quadranni laris figura resultat. Est etenim linea rem pria inu.hi ε' ς 4ης ψ crim, per caloris conoerdantiam; secunda de acre e. xit, σad aqvim os protenditur. ratione confrmim tu in humidiri. te; tertia incipit ab aqua erad terra usq; tedit; ex nihil aliud est quam uenientiastigiditatis: quarta uero σ ultima principiu suum a terra trabit,
106쪽
trahit, cr as ignem rerminatur, qvatem; bce duo elimenta iii siccita. te conueniunt circularis spira in istis quatuor elamentis apparet, quia ignis elamentum,in aerem tendit, sed obtique, communicando cinon totam suam cauditatem .sed aeri composibilam ;er uir in aqua, eodem modo inuenitur, quoniam compostilem aquae humiditatem a. er largitur; aqua in terra, ratione obliquae frigiditatis; cr demum terra in igne existit, quatenus partem suae siccitatis ei donat. Triana gularis figuram elementis inuenilur propterombolum quod habet elementum quodlibet ad duo, Cr repugnantium quae inter issa duo resperitur ; ratione Omboli unius ad Lo, De oriuntur lineae, Cr ratione oppositionis ιοrum inter se, altera linea habetur. quae cum duabus prioribus triangillum es icit, quae omnia ad oculum sic esse manissumtur. Per A Ignem intellis, per B Acrem, per c Aquam, Cr per D
Aombo ut caliditate cum Bersiccitate cum D, sed D er B utras Conuenie- qualitate opponuntur. tia&oppo Bβmbolietat caliditate cum Aerbumiditate cum csedc G AOmnino repugnant.
Ex Acts non obscure patet, elementa quatuor tantum debere esse. Si plura essent uel pauciora, sanἡ in illis non reperiretur vera oppositioer concordantia, utire perit ; quod er Aristo: pluribus is locu af . -- firmat; sed praecipia iusi: χ de Gener Cr corretex. IO. vli inst. 'vit sex elementorum cuniavitiones, quarum quatuor postibiles sunt, o duae impo ibiles; postibiles a quatuor terminis suum babent esse, - . qui qualitates primae dicuntur, quatuor elemcntis innatae; sepos. bilis uero coniurntiones non admittunt . Ex nat a quos contrari ostenditurorum numerus elementorum qgaternarius posset inuestior quemus in a. Coeli
107쪽
- etum esse necesse est. um pariter ratione motuum Dpllelua potest comprobari, qui gitatuor sunt loquendo de motibus recti
quatuors elamentis conueniunt: ratione etiam qualitatum secundas rum, quae primas insequunturi sed haec omnia libenter omittimus, eum Aristotelis intensionem nequaquam I xs explicaturi cum Lutilo autem dicimus, per bas quatuor bruncas clementatu omnia existere, nec posse aliquos mixtum dari,in quo elementa haec non reperiantur. Qualiter autem debeat intellill, in mixto elementa esse ; unicuis' , pIacet, credendam relinquo; mibi tamen magis scotitiat dii. is sententia arridet; qui uult elementa non esse in mixto formaliter, sed uirtute ; quatenus mixtum babet cum elementis omnibus vel aliquibus, quoad qualitates primas,eonuenientiam Cr conformitatem. cui senotenID. tota Irre taedicorum sibola restautur, Cr quorundam etiam
Philosophorum; sed potifimum quidam chimici idem satis audarit asserunt, er stultitijssuis exillimant uirtute ignis posse elementa inmixto contenta, segrevre, atq; ad oculum bοe ostendere ; sed decipi,
uni Cr decipiuntur. De elementorum fiexris, U' eorundem numera
satis loquuti sumus, sed de illorum situ restat ut nonnulla dicamus.
. Gnst, eui hi summo gradu caliditas inest, Crin remissosiccitas, tua hia si ii, quam prnuntigimum elementum,in seupremo loco, corporibus dis
preo loco. Iiqua ex parte corruptibilibra conuenienti, constitutus est ; qui ratione sue persectionis, cetera elamenta continet de terminat ; hine tuare merito dici potest frixa reliquorum elementorum. Talem quos locum positi ratione maximae Icvitatis, raritatis de puritatis, qui bus eonuenit ea corpora siursum elevare, iis quibus reperiuntur. Ignis Raritas igs raritas est maxima, cum decupla di re sit rarior ter ob tantam rurini β tutem ab oculo nostro videri non potest, cum nee uer decupla densioris intaeri. Nec ualet arPmentari ab igne quo utimur,quia corpo
108쪽
le vi stetirμm claritate, cum undis circundet totam aera sphaera.
Post ignem statim aer sequitur, qui raritate Cr e banein te sta
ni elisimilior caeteris elamentis; unde Cr caliditatem, quam in remisso Tradu obtinet, ab igneaecipit, humidicitem vero in summo gradu niuendicata natura. Partitur tori aeris libera in tres vellones, quarum seuperior histriοὐ ealidesunt, media autem frigidii ima. Superior duplici de causae calida . . ratione vicinitatu ad ignem, er motus quo ad motumlybaerae ignis movetur. Instrior uerbeatissitate fruitur, propter radiorum solis a terra reflexionem. Me/dia autem quia ab igne est remotifima, Cr solares radij eis usque per venire non possunt, rigidigma est.
Azri qua succedit, quoniam est terra purior minusq; de matraria babens; quod satis notum relinquitur ex eius naturali stu. xibilitate ais participatione aliqua diapbdnestatis. Ab aere habet bumiditatem Ieda natura frigidetatem summum. Haec natura sua totum terram deberet occupare, sicuti in siuae creationis princip oopertam tenebat. sed iussu omnipotentis Dei facilam est, quod pro su late uiacntium quaedam sit terrae pars, aquis disicoopertu ; ob id in Prouer. babetur. Quando circundabat mari terminum suum, Cr te πm ponebat aquis, ne transirent fines suos. Non defuerunt quid qui rationibus futuralom probarunt,aquam undiq: torrum non Occupare debere, quas adducere recusamus, eum vertivi sit scripturae leastimonium, quam omnia quae lumine naturalis intellectus inu stiri
possunt. Neq; ulla est aquae violentia irata cum 2 conditore suo, ad rus m tum debet obedire, taliter sit distosita. o DE ELE, Aeris quas
litates. Aeris paratili Aquae qualitate1. Prouer. 8.3Nulla uinis letia aquaeli.
109쪽
Terra natura sua suit rotuita Terra quas rei mobilis Terrae qua litates.
TEm q*ia admodum est opacaer crassa, mustum, de materia
habens, sed pauca quantitate terminuta; in Ioco omnium insi, moest constituta, quae naturalisiua conditione rotunda fuit, αεmen ob uiuentium Cr mixtorum utilitatem, Dei vιrtute, non unde
quas rotunda modo existit. bus 4bent quaedam terrae partes eleuata magis, cT quaedam depressae, sine nec mendorum, nec fontium, ne segetum utilitate siveremur. immobilis est, quoniam quo mundi centrum dicitur esse; quaesi moueretur secundust totam, nequaquamyc posset appellari. Habet a natura siummam siccitatem, sed frigi tatem ab aqua recipit. Haec pauca de elimentu dicere non recusaut mus, ad clariorem notitiam dissi ram dicendorum s consequendam,
Quare ele. Amisunt qaatuor elementa composita, hi quibus non minus me Q : I simplicia elementa existu ut, quam in mixtis s sed i maximo do p O si xλ, m i K Maii, simplissi elementi praedominio, taliter sunt specifoci , 244ihiur itidentκr i mixtis longe disersa; licet reuera non ita sit; quia' potest bae ratione comprobari: Haec quae videntvr elementa, nu llam habent ri summo gradu qualitatem, quod simplisibus ut proprium inest: nes i qualitatibus sensibilibas sunt aliena , Icuti elementa pura a babent enim elementa ista impura odorem, colorem, Cr saporem, aliquem, purum vero elamentum nequaquam. Mot datem sint haeci Grpora,pro ramis i Ludo ordinata; si et omnibus sit maninum mam meras merare tamen ea placet, ut Lurum insequamur. Primum, est igninςl m Qxa c. quem videmus Cr quo utimur, de quicontinuo pabulo eget ut con ero Psei uetur. Secundum est aer, in quo uiuimin; cum proprium ιβ bensibilisum species, hi ratione medi , ad sensius nostros defrre Tertium, est a. qua, in mari, fontibus, fluminibus, alijs similibin ursis existens, qvis in omnibus i s locis non est aequalis puritat8,ob maiorem uel minorem sapor
110쪽
ν νον surduraxbulationum almixtionem. Quartum, est terra, gue nobis esis lenimento, diuersiis sie continetis; ut metalla, Cromnis generis lapides. Locus uessitus istorum eo modo poteli indauri, quo simplicibus ostensium est. Nee de istis estisunst consideratio, quis nec in rerum natura sunt superflua. Si haec non essent, nullum mixti genus esset aut uiuere posei: Cr ob id Ro: ea pro ramis ordinauit, siue quibus folia, flores Cystuctus esse nequeunt: q madmodum nec rami sine branchis, branctae sine trunco, tru etiam truncus abss ra ricibus.
ERut nostra intentio nullam mentionem facere de loliis, que rocidentia sunt, quia philosophie imbutis satis sunt nota; ne tu men aliquid in hoc opere desideretur, quod utilitatem praesta.
repositi quemadmodum est accidentium cognitio ς volumus apro pria sententia defecit e, CT aliorum utilitati consulercii Dcaucr tarmen expucando naturamborum accidentiam.
Licet quintitas positi eo modo consitirari, quo supra nos in ca. t rys eam consid rauimus, tribιlominus in corporeis siubstana ijs,ub illa, alia reperitur, quae in continuum cI di cretum par. titur. continua est, cuius partes una coniunguntur per aliquem com QS' Rura munem terminum ; Cr baec duplex est s. permuncns Crsuccesius: L permanens, cuius partesqvas babet siussisimul; bucce tua autem, cu uecessiua us partes non sunt simul; quos debet in utras quantitatis definitioi quid. ne intelligi. nou te partibus essentialibus, sed tantum integranti ibatac quantitatiuu Discreta est, cuius partes uni per tirmiuum ali Dist et quem communem non coniunPntur. Quae ut e pia faciliora ut, in qVδνὲ ν δ μ