장음표시 사용
51쪽
Duplex exempli acceptio. Exempli
M. Esne alia reguti praeter sileriores 'midis, ius dicundi comparata inaequiti s B. Est sane,er quidem huiusmodi, ut id comparata miros, quod acrifamua s,ac trunm habeatur, quod uero dissimi. 9. Hunc enim praeceptor aserui Aristotela esk ententia. M. Vnde hauriuntur inequulaviis rationes s B. Excriteris hiuentionis titulis prope omnibu3 M. Sed ne omnia persequamua ,quot modis cod gitur a pari s B. Duriobus, limanta,er remouendo firmando quide in hunc modum,si Rhodi stuirpe non en portoriura locare,nec Hermacreonti conducere. mi ob rem iudicandam pecuniam accipis ob dicendum fusum irilia monium accipiet. Que poena aduersus parricidam is la e , eandem quos in matricidam constituere tacebit.Removendo, in hunc modum. lnterlictor patris non ab oluitur crimine, ergo nec is qui matrem allela terrectam fatetur. Sι hisce teporibus non conceditis patrι in silum uita necis j potestas, ergo nec in filiam.
M. Quid exemplum quo repontis B, Exempli nomen bifariam apud aut bores v*rpatur, modo pro inductiaome inperfecta, quosensiu refertur inter argui vitandi strinulas:modo pro argumentiindice,recidit inbunemventionis titulum, quem a comparatis uocauimus. N: Qiud igitur hoc loco exemplum vocas s B. conaparatorum lectem, quae de comi ni vita moribus
deprompta,m certis strepersonis consistit: δει si Memmis pacto desinarsiexemptu est,reigella, i peri deuigesta, utilis ad persuadendum commemoratio: quo
52쪽
DE INVENT DIALEc Tquo fiensiudiuiditur in in ,π in osum. H. sed quoniam σψlocm m acredo 'equens ess,storiter eius diuisionem attigisti, quot modis quaes, diuiduntur exempti s B. Pluribus san quos in dicendo studiose persequuntur oratores . Verum nobis in presen
is modus sufficis,quo exemplum diducitur in simile sieum in contrarit .in mus er minus. M. Quae uni hinc argumentandi formulae s B. Eaedem propemodum quas in coparatis ostedimus A pari, ut iure occi*3 est Saturninus, quoniam-Gracchus , A contrario, ut Fominis Brutus silios proditionem molientes occidit . Manlius dumetas uirtutem' morte nitamust. Amaiore ut. Hannis di ab exabat Romam capere non potuit,ergo nec Gotthi, A miri e nore, uisipropter unius Lucretiae uisutam pudiciatum Romam reges exacti sunt, quid hisce temporibus in tanta sed imarum libidinum turpitudine seri conuenit sΜ. Quo restre proportionem,quam ea recenis Proportio tioribus nonnulli cum Themistis,argumentorum indiaeibus connumerant f B Ad comparata, edi quidem ad
eum maxime speciem, quam a pari uocauimus. Μ .midigitur inter comparationem π proportionem hvereti s B. In comparatione aequalium uel inaequaliavm habetur ratio. in proportione habitudinis cuiusdaac proportionis collatio instituitur . Aut quod nidos placet, proportio ect Hllogistica permas compar tionis 'rmula:ut comparatio est, Nam ut nauisglibera nuto non forte,sed iudicio eligitur,ita in Repub . maa 'Proportio
Isratus sunt eligendi, In proportionis formula idein quid.
53쪽
ἀrgmnenit hoc modo coli citκr . Ita e babet ad ..ulm gubernator,ut ad Rempublicam magistratus . At iudicio,non sorte gubernator eligitur. Sunt ergo nutagistratus iudicio, non sorte eligenssi, Huc formula tum in distribuendis poenis, atque honoribus , tum in rem bus contrahendis crebro utendum est. Quare a iud
similia. ,,. cibus atqμα philosophis persaepe userpatur, in eo dibo inuetionis c tWtionis genere , quod iustitiae rationibus siubi
lituus. si est Sic enim apraeceptore dicicommemini. M. Expeditis comparatis , inulta quae appellas s B. I dicem argumenti, quod cum re praesenti hactenuo coit
sintaneis eri, ut sicuti ipsum cum rebus sibi attribuatis confientit, ita res proposita cum eo quod sibi triabuitur , copuletari H Qvintilianus ostensurus, prima discentiam ingenia, non obruenda ese immodicis praniscrimen e tionibus, in argumentum adbibet vascula oris an amer sim, gusti, ut quemadmodum illa humoribuen implentur , lalii ἐν eom tenera puerorum ingenia praeceptis tabuantur, Aba
parata. soluit itaquesimilitudinem in hunc modum. memadmodum vascula oris angusti, super*bum humorita copiam res uuivi ,sensim autem instillantibus replemtur : sic tenera puerorum ingenta, grandia non peracipiunt , modi a er uiribus si is apta, commodari aduiscunt. Μ. d interest inter similia er compa, rata s Bar. comparata rei probandae iunguntur ini eodem tertio, aut in duobus quae uni tanquam generi steries ubi iuntur . similia uero prorsum fiunt extrarcm propositam, ac nunquam ei in gno tertio tu πα
54쪽
DE INVENT. DIALEc T. guntur . Quare comparatis in ollogismi yrmincile con ci poten, quod eius uis introin terminis γα sita sit: militudinem uero, ut quae ex quatuor nimianimm rebus constitutasit, non ita commode in perfructae argumentationis rationem conelucteris . ideo nudam streprobandi necesita affert . M . Quot modis inuestigatur similitudos B. Duobus traxime, nquoram unus a rei cuius, notitisprosicis itur,alter ex metaphorae ob eruatione constat.Prioris haec ratio est. ut primum acri montis iudicio perlicianitis id, cui liis militudinem quaerimus,quale si quidue ejiciat , misbM diligenter exploratis, altera animvim cura subaeat,
inquirendi rem quampiam, cui sit consimilis in ima in qualis est in proposito nostro eius,quod similitane docere ac imitari cupimus . Vt si libeat ostendere ,quo Reipublicae incolumitu retineatur,perdιtos ciues emedio tolli debere, prima cura erit, ut quid qualisque fit Respublica perdificas, quidque in ipsa flagitiose ciues
esciunt. Μ- Qnalia igitur haec fiunt omnia sB.Resα, publica ed boreinum multitudo,mora legiams consensu, in uium populi quas corpus collecta. Ac improbi cives primum, mores leges* euertunt:deinde bonis uiris moliuntur e citium.M Quid iam Reipub. simile inuenis m, coapus humanu, in quo humorti er qualitatu inter se concordia, moru legus cssens citc perditis civisus restodet,viciosa mebra.Haec enis partim totitis corporis,lanet hamonia Irisit, partim integris mem
briscotagione nocet Nascitur iritur similitudo si .d ta
55쪽
cON RADI NE OB ARII 'enda Reipsi.ricolamtalem,ωdici in istris salute proponetur consilia Hunc quidesimilitudine in hunc ira pertractauit cicero In corpo resiquid eius di est, quod reliquo corpori noceat, uri ac seis cari mimur ,ut membrorum aliquodpotis,quum totatim corpus interea: sic in Reipub corpore, ut totam sabinmsi quicquid opestiferum amputetur M Qqualter modus inueniende similitudinus B. Vt pr posito eo,cui similitudinem quaerimus, animo per a thores decurras: resedulo animaduertas, quae de imo per translationem extem pro relata. Suppeditabit
enim malaudinem, id in quo trans propria sent, uel genuina . Quid enim aliud est metaphor si sita praeceptori credisnus,quam inchoata quidem, sed nos drum perposita similitudo s si itas moris vis ex Matura oculissubjcere uelis, quae de inoper transi tionem dictasunt,eonquiras oportebit. Qualia fiunt
amore teneri,ardere,captum esse Uanire. Heras id genus similia Probacuarietatrimodo a uinculis,modo igni,modo aliunde, prout nostri propositi ratio Uis flagitauerit militudinem mutuabimur, eamj provenobis commodum erit,mo in Iducti modo in ruet. n Porro quid uteris
ira se que modus inusigantistinuitudinis plurium rerum, quum aetas nostram notissem complectere,eν si αhum usus in disserendo stequens ex illustrisu assolet nos praeceptor cohortari,ut studio e multum legerea, mus, eum Era m bellum,caidelitatibia uadumst,
56쪽
DE INVENT. DIALEcnc in quo vir ille onmi posteritati admiradus, hune Iocum copiose instruxit, exepsis mustis Urins ex kr
ptorum idustriam lectiorecomportulis. M. Verum ne omia perseqMmur,quae tandem est bine argumentandi ratios B. Sintilia .ad colligendos π removendam rem praesentem valent,u Stat quam bona Miletudo incudior est eis,qui e graui morbo recreatisium, quam qui nunqua aegroto corpore fuerunt, sic patria, caeterasyrtunae bon desederata mis quam quotia die percepta delectanι.Vt is urbe definia nihil prodes caeteras quidem portas omnes esse clausa , D, eoiligessi dona aliqua pateat, per quam hostes recipiantur in urabem:ita parvamfῖerit iuueni,sia caeteris uoluptatibus sese abstineatissim ab una quapiam hipro*ndam uiaetiori praeceps agatur. M- Qvo pacto reprehenaeditur argumentis asimili ducturai B. Si aut diRAmiseesse docebimus, quod altersimile dixit, aut aliam commodiorem sensitudinem adducrem hoc modo ut picem nemo tractat,nisi contaminetur ta poetM nemo Repreberrietere pote'quin ad libidinem incitetur. Hic aut ne is sesimiliturabimus simile quidpiam poesim, diuinam Mentium, dira . ει pice habere:aut c5 dlarem sentitudinem leremus in hunc modum: immo, quod apes facere uiae. mus,lit ex unoquoq flosculo, quicquid est optimoni id
excerpant, venenum araneae exugendam relinqua viritu nos in poetis,quod en eruditionis o bonae doctrian id nobis rupimus,si quid obscoenitalis occurrerit. id relinquemus . Porro huc licebit item rorre disia
57쪽
CONRADI NE OB ARII militudinem,quae in refutando persepe adhibetur. Velitudo. non ut nauis ta a cisti noua melioris Non enim udi qui currenti ad cur succedit uelatior est is qui inperatori ad regend- exercitum, meliora cerim auatem dies non ut sacrisic , sic consili expectari solet. De repug Μ. Hactenus quinque accidenti titulossermone per
nantibu6- ira luuimis, iam ad ceteros externorm argument rin indices accingan-- Ac primm repugnaus quid Mocus B. communem mentionis motum, quae huis
ius di suppeditat argumentum quod a re proposita per se di 'deat:ita ut alterum id esse quod alterum est,rici minime posit . Hinc igitur duxeris argume tatumsicalidis quippiam esse negeseo quod stlidum sit. Nam stigidum quod probandi causa adhibetur, acalido per se ira dfidet, ut alterum id esse quod alteri
rura est,ici nequeat.consimila siuivi exempla, bomiae nem me appellus,quem plus quam beluam esse constat scaecus est, quid igitur lectatum abibit s M. generibus dist guttur repugnans i B- Duobus, opaeposito uno, altero diuerso, Μ QMd uocas opporiobboassi B communem argumenti iudicem,quod'. dii uentio iis it repugnat,ut ires alterum de alte anues titulus. D. tertio, idq; eadem ratione diis ei posint. M . In quot formaue diducitur oppositioi
B. In quatuor,in Relatium,contrarium, Privati ne et contradictionem. Totidem enim madu rei pro.
positae aliquid opponi euenit. M. Mid interiis , rei probodae reisuc opponi s B, Modsecundi
58쪽
DE INVENT. DIALEC T. hoc ipsum, quod est, rei praesientis dicitur, indeq; vo Retit ramen accipit-baec prorsum relativor conditio, ut tametsi in eodem tibiecto una eademi ratione inriessi nequeo tumen alterum sine ulrem,momen sium irec tueri,nec amittere possit.Sic paterrifilius, dominus er seruus, perator er miles, writus Cy uxor, quis caetera is connexis relata sunt,sibi inuicem opis ponuntW- M. contrarium quod appellas s B. No contrariatam argumenti, quod rei probante sic opponitur, ut utranssimul,er alterum sine altero existerem assit Hoc genus argumenta confeceris,si de calore dicturus rigus: si de Rcco,humidum in probationem ascia vera. M- Quot formis distinuuntur contrarius 3B- Duabu nam quaedam sic inter se pugnant, ut nia contraria. hil recipiant medium. malia sium uirtus er uitiam, immedias integritas er socordia, iusticis o mullicia, calidum 3er frigidum, cetera. id genws, quae uulgo coturaria, immediata dicuntur- Quaedam autem medium recipiantis,quae mediatu i in scholis dicimus,ut albus er niger, Medias
sapiens cir stultus,quaeq; caetera similiter lecta fiunt. M. Quod intelligis priuatiae reipraefienti opponis Quod habitationis cui bi βrmaes a natura Privatium aio denegatae,is ipsa despoliatis est. Vel quod rei a sentis corruptio e sic, et opponitur,ut si elutrus esse nequeat, Visi neges quempiam videre, s cacisssit.Hic enim caecitas,ui in corruptio est lis ei oppositumus 'iurans in eodem subiecto esse nequea N. Qi id uocas rei propositaec Aradi i B.Quod
59쪽
cor: RADI NE OBARII contra Me lege ipsi opponitur, ut id ipsium quod in proposito
si in re proposita afrmatura sic quempiam currere,
contradicens erit,eundem non currere. Μ. mare,
Explanatio id ipsis, formulam definitioni hiseruistis B, inivit desinitiori. in diuersis non' contradino, sed ide de eodem afrmi π remouet Habet stas vel maxime locum in reabus singularibus. M. Oppositora descriptiones teneo:iam frinulashinc argumentandi tanquam seges rore V expecto. B. Relatiae oppositoruum Osrmis, ossi Qμφς ' sequitur alterius in eodem subiecto remotio, iris eadetaodi a re*-ogare hines,lum negative ducitur gummianue Odi igitur viminiperator. Aeneas fuit papHi ' Meambergo non filius.Herus tuus sum,qua Dηπrequiris a me ut tibi inserui Seruus es, o nobis in a peratis cupis s caetera relativorum fronde partim ad connexa,parim ad conti gentia pertinent . In Hrmula i-bqctenus conoderantur, quatenus oebaloendia initivem alterum Aseri repugnat. M. QMfuneris contrariis. 1 B Primu comm y ' tam quae mediata,qquae humectata uocant, eidem seremel competere,cium narura repug71a.Quare umo rei buto,sequitur alterim in eodem subiecto remotio. Vesultus est,ergo a sapientia lavsime abess. qiger est, ergo non candidus. Potest ne uir extremeauarus, es prodigus s Deinde contrariis immediatis, quorum nocesitate quadam naturali, alterum alteri tantrum oppon siboc pecaturiter competit, vise mutuo aut colli vitii
60쪽
uti aut ramuratu Qvare in utrans partem argumentusuppeditanta oc modo:Si mlitiosius ed, ut potia uirtute ege praestivi s Et contra, non en mutio. su ergo virtute praeditus est.Iustus est, ergo non injustus. Et contrainon ed iustus, ergo iniustus sit oportet. Μ. mot modis argumentamur apriuatiue oppositatis s B. Duobusino cura remoto habitu infertur priuatio.V non uidet gitur caecus est :altero,cum afra eo habitu, remouetur priuatio: ut uidet, igitur non in caecus.similis eri ratio argumentandi ex priuattoe ad inferendum er remouetavim habitum rut caecus est, igitur non uidet: π contra,mon in caec-igitum uidet. Et mrtuM ect,ergo non limit: ex contra, non eri mortuuε,igitur uiuit Porrὸ hic meminerimus,apud phψα eos habitum remouere priuatione non modo in praesentis,uer etiam,quia ad lauri conditionem pertianet.Negam enim ipsi, a priuatisne ad habitura reditu esse. M. Idemoriaci commetabolactenus eram me latuit, sed quae tandem efi ratio argumentandi ex contradicentibus sis Eadem, quam inpri siue oppo tis retulimu3-Vt quastote esse negas eum,quem modo esse dederis s Explorat est,pifices in aquis stirare, male igitur id a nonustis itur inficias Haec formula plarans in contentionibus actoetur,quoties incostantia ιonuincitiar aduersirius QSanquam in caeteris quos oppositorum generibus dem facere expedi eum ualide nobis referiendMect aduersarias. Μ. Efine com
Formulae argumetandi a priuatiue oppositis. Formulae argumetandi ex co ra