Conradi Neobarii De inueniendi argumenti disciplina libellus, in studiosae iuuentutis gratiam nunc primum conscriptus

71쪽

Que diutasio uel partitio.

Quaestiois

quale e' variet .co N RADI NE OBARI idem ess, cum descriptio generis alicuius re quast imago inquiritur,ut qualis sit auarus,quae luxuriosicies ex imago canaesuperbiae sit descriptio. Postremo quid est, subjcitur disceptationis sis , qua diuisio

CT eodem modo partitio,rei cuiusum exquiritur osunt ne genera bonoru tria. sunt repraecipue bonunis partes,anima circorpus.Recte ne cupiditates diuidantur in naturales necessurtu, in naturales non necessari ,π in non staturales.Hunc enim Epicuri diuisionem reprehendit cicero. M. Qisaestionem,quid est,perutractusti, sed quae est qualitatis ratio B . Hanc uocarimus in praesientia, quicquid non est sibilantia rei prisentis,cagare huic di ceptationi subqcifere omni possint , piculis de re proposita quaeri possunt, ex inouentionis titulis,quos circa substantiam, applicita, eraccidentia uocauimus,ut sit ne anima immortalis . Oisbeat ne anima omnes in corpore βnctiones. Sit ne uis animae per uniuersini corpus aequaliter diffusa. sit ne anima corpore prior- Quaeque caetera in hunc modustis extra rei substantiam in quiestionem ueniunt. Hactenus sit nobis expeditu earum dilutationum varietas, quariam sinis est cognitio atque clavii quasq; in scholis po.

t imum tractant philosophi. M. Quae igitur ectritatio generis alteriusquod actione terminasti s B. Eius varietas duobus generibus distinguitur,uno,quod in exquirenda oscij ratione uersatur, er ad communem uita usium refertur, altero, quod in animorum aliquapcrmotione aut signenti, sedanda, dat tollenda

72쪽

DE INPENT. DIALEc T. positum est. M. Prioris vinis quot modi sunt sB. Durilinus, cum de expetendis consependis rea abus disceptatur,utsint ne expetendi honores,philo opta ne suscipienis it hueri. mibin rebia ad scigloriam posis. Quibus rationibus deuinciantur uutigi animi, Alter is constituendo rerum delectu ver otiar . cuius rursiam tres formae numerantur: unac de utilitate quaeritum , uisit ne utile Rempub- adnunti Vulostrare, raperiat ne alieno arbitratu uiuere. Altera , aquam de aequo er iniquo disceptatur, ut aequam ne sit ulcisci murtis,etium propinquor , Sitne aequι , Aut amicos cognatis ante're Aequum ne sit emptorem in contractu aliquid caelare. Tertio, cum de honesto Honestamo turpi quaeritu rint honestum ne sit pro amico lania sdiam subire, aut destita periclitari. Honestum ne siegloriae adipiscendae causa, mortis periculum adire.Porro iubis singulis,ex comparatione quaeritur, non modo quid Misius,quid honestius, quid aequius: uerae meum quid alii 'mum,quid bonestifimis,pidequiminiamsit. M. Persicisti eum dilutationis partem, quo officiorum ratione continetur, iam alteri quae ad 'cotti animi allectu pertinet,quae 'rmaesioJciuntur s B. O in m. hortationes ad definiandum. Rempub. ad gloriam, ad laudem adipiscendam. Deinde querelae, lacitatio. Discepta nes, miserationes flebiles, consolationes, obiurgatiori tiones quanes,omni s ad omnem animi motam, o impusio, o tin tramaa

73쪽

ces in quoaque di eis pinionis genere praecipuisine.

υποθεσες quo , hoe est, causis re troinsiti trans=rri potes. Μ- Visne, vi quaestiotiam uarietate constituta tanquam a calce ad carceres

reversi,breuiter complahamur, iii tituli in quos dis sceptationis genere potifim excutiendisint. B. Volo equidem, mi stater, idcirco enim 'ustiones ab iniistio partiti sumu, ut id comessime a nobis seret. M. Qisi leur indices pergirendisint in id genus disiceaptatiosus,qiue ad an si siue coniecturam re=rusturi B. Adiacentia,adluscam Messi' est contingentia, er pronunciau, Manquam uel in his ipsis delatius habendus est, qua in qua, coiecturae parte tractanda plurimum ualeam. Μ.us disceptationibus, quae sub quid est, continentur sum indices consulendis B. Generis, flpeciei, pr . prii dici differentur ristio omnis, Deinde partium Flosius condulo,omnisi definiendi diuidendi sLicebit his in ver admi cereinducentia er actus,dea

inde eo irata, nomen rei er ex repugnantibus nonnulla. M. cim de qualitate controuertitur,qui tituli

adhibendisou s B. Externi pluris on-s-Atshaec me in inuentionis ratio in iis disceptatibus tractandis,in quibus cognitio dissilentiastellatur. M. Accipis,led affero genere quaestion , quod 'senis nuncupasti,qui uni indices perquirendis B. Eis conrplures *rmas nanter imus: cum igitur de subedo erexpetEdo quaeritur, primas partes sibi uindicansfreti

74쪽

DE INVENT. DIALE cruplicit contingeti coparata ex repugnantia adiungemus. caeterv c de rerum delectu simpliciur distretur merim indices, ad uirtutum, commodorum eraequitatis rationes coriendas,adhibendisium, Q inbus causae,menta, applicita, comparatu Cr pronunciata non male alicubi accesserint. Ex his ipsis omnis quos bonorum comparatio propemodu inflitui poterit . Postremam partem, quae ad animorum perturbationes restrali causari ,eaemor'applicitoru tituli tribuet. QuanqMa absolutam huius generis Ductationem e Rhetorum libellisyrtisse conisius deprompserimos, quibus partim a comuni vita, partim e philosiophia, parutim ex iuris prudentia suo quodam iudicio coportatos, copiose er diligerer id genres disceptationes in rivit. quae actione, ex communi uiuendi modo terimnantiur. . Teneo hoc tituloru distributionem,in qua dupliaci nomine aliquid requiro. Primare,quod non satis ex ela ratione coplectatur,qui mentionis indices uel soli

Ael maxime, in quos disceptationis genere sequendi Deinde in quo euasi in quos genere quaestionis prascriptos cir tanquam praejm res,dirgumentor tulos suppeditet ramun iis controuersia relinqua, quama qua, ratione ipsorum tanquam iudicio, cuincta in rem praesentem colligenda sint. Q gare, im rater, eam nobis disciplinam,sive rationem expone, qua prαeeptor huic muneri obeundo tanquam publicam minia stram addissum esse uoluit. B. Lubens id equide,tuo

75쪽

.cON RADI NE OBARII si juid me lugerit, id clementer admones extemporis ratio efficit, ut hiere pondendi lator mihi

graMor esse coeperi π sermo noster pluribus extrahitur , quam ut memoria ordine omnia suppeditarit . H. Nihil detrecto,quanquam existimo, is re tibi notisi id,nihil te praeteritur cuius mihi in mentem ue

nirepossit.Non igitur uideo qua prodesse tibi post ,

resilit rarius te interpellem,quo in oratione perpetua Ratio exda memoria suppetat. B. Tent bo igitur hanc mi η o facultatem methodo alisu er propemodum discipliaq*xstionis myrincia constituere, hunc in modum. Duosunt dis mcntis seeptationi genera, alterum quod aut naris propenes tauri, artium finibus aut non exacta ratione continetur, sed in communi uita afu, vulgique sensu positum est, ut eum de gubernanda Repub. de bello hostibus histrendo, recuperanda preside ceteris denis ciuitatis negocijs consilia conferuntur. Alterum certis artium decreus comprehensium est . God genus fiunt, disiceptationes m germicae, pissicae, medicae, moralas, GrTheologicae,quae, in simili genere uersantur . M. insorsum haeos B- Nimirum ut scripturi aliquid, vel quod idem eRdisputaturi,ab initio quoionis propositae eonditionem naturanis sedulo exploremus. Nam vibi uulgarem elle disceptationem, σ ni commvnsbus nutae rationibus positam ammaduenimus, comm is item animi sensus,integrum mentis iudiacium erit nobis consulendum, des)ibita iuueniendi

sciplina, cinis ben is milies

76쪽

DE INVENT. DIALE cri gnationem, Glabore facili er ordine consentimeo perlustremm Hoc esum pacto consequemur, ut nihil istorum nos effugia quae ad rei praesentis fidem er rationem adiumenti aliquid podiceantur. M. Quid si

disceptatio generis alterim conti a quod arte terminastis B. Nam G haecque iam retulimu ta cate ru nobis sequenda erunt, Primum enim operam dubiamus ut exploratum si ex quo artis genere, quave ex

pro e tone, res quae in quaestionem uenit, deprompta sis. Huis proxima erit cura diducendae quaestionis in uoces simplices,praecipuus tamen, quas subiectam erpraedicatam uocant Dialectici Quibus accurate perjectis,inem prosionem, qua propositae quae nis

licia continetur, recta proficiscernur,communibMargumentorum indicibus tanquam in uiam adhibitis, quorum admonitu res instituto nostro consentaneus uelati ex magna blua materiam construendo aedisicio deligamus Quod ut nullofaterrore tu comparabitin. Primum argumentorum indices, vel omnes, vel quot usus exiget, ordine conuenienti in eburtam tanquam

tabulum referemus:ias bis terve,prout partium questionis praecipuarum numerus postulabit. Deinde si gulis utatorum ordinibus,singula quaestionis partes e regione ad medium subqciuntur insita descriptis,ulistro cirros per eam artem, qua res in quaestione positaeontinetur, animus oculis circumstrendi fiunt, sed

D, diliciendum, ecquid sie osterat, quod ad rem prasint L comparatum, conmausi si er nomen

77쪽

er usum accipiat. Quodsi primus conatus par succeda erues nihil uel non satis consentanea Ue nobis ristratu,non ut ignaui milites chpem, sic nos indari eandi studium, fusito abi ciemus: sed denus, tertio, quaeritae iterabimus inquirendi laborem, is tantiaster usurpabimus,ssim seo facultate rei praesinus, mι merosam argumentorum contulerimus supellectιkm. Μ. ini' ordore haec upellexin tabulum,quam dixisphrehendaens B. Vt suum cui histula menti nem asscribas,o id quidem hoc ordine,ut quaestionis pars, quae desicribitur, O id quod in argumenti usum ex titularum indiciis mentis fuerit, pronunciarum eo eunt, hi quo nisi id rerum conditio recuset, argumni praedicati, res probanda subiecti laeum occupet. Hanc explorandi ιbeninis rationem, quo rectius

mo complecta Gocula sensui conabor theere.Demus igitur in quaestionem vocari, ecquid uisitaetasit uirtus cuius quaestionis Miserit ipsa cognitio, Paenon tam communi animi sensu,quam philosopho,

mim decretκ comprehensa en, Penbecta iam ea quapionis conditis,quae primis utcuna; indica,qui india res praecipue consulendi sint,in ipsiu3 examine: dei de artem quos cuius sinibus eius noticia continetur, suggerit- Μ- igitur erant hic pol mi , seoquendi hidices s B. Interni plaeris omnes, extera rum autem illi,quor argumenta, ira probando robaris permesturm obtinens. -lia fiunt quae uocauimus

78쪽

rem praesentem suppeditauerint. 'M. Teneo , sed qua philophiae parte h- quaestionis noticis cor tiamturs B. Ea, quae conitituendis mori eris reris expetendarum uorad rura, discrimae,pe seripta est Verum bis ita comparastis,ad rem propius accedendum est Qui indoquidem igitur, duos quaestio partes habet praecipuM, iusticiam ex uirtutem, tot dem nobis titulorum ordines describentur, ita ut suacuus pars qiuestionis, e regione subiiciatur. Qigius ex praescripto diligenter confictis, tensa iam sum reisti exploratastrarum vestigia, Superest iras, ut, tanquam strvis aenator, istieri studio per omne nemus hi sequitur: sic nos omnem thematis explorandi cogna tionem,praesenti animo in ea pronione venemur, m de ipsam depromptam esse imtellexerimus. Por lis no temere,ut quodHρρ obtulerit,itam chartam restretur,uerum si

cuis indici asscribetura

79쪽

co NRADI NE OBARII Titulorum Ingensio virgamenti .

rumo, Virtus communi utilia

Mure sieruata, sua cuipi dignitatem tribuens. x virtus Religio, pietas, Mi r

Issius lacte agere. ordo. ρionis.

80쪽

DE INUENT. DIALECY. orum a. pars quin

ordo stianis. Desinitio

Genus Species Inuentio argument rumarum basilus, natura modo rationi consent

Habstinanimi.

denti iusticia ortia

itudo er temperantia, Rerum quae secundum

Proprium xv i illis γriri a --nt, habere

coniugara subiectum.

liciens

Probus er probefacta

Ratio G voluntas. Natura,ratis erco uetudo.