Historia ecclesiastica variis colloquiis digesta, ubi pro theologiae candidatis res praecipuae non solum ad historiam sed etiam ad dogmata, criticam, chronologiam & Ecclesiae disciplinam pertinentes ... perstringuntur ... Auctore fr. Ignatio Hiacynth

571쪽

Ecclesia , obire possunt , quidni docendi αpraedicandi ossicium, quod minus est , exercere poterunti Sanctum Gregorium meianzenet alicet Monachus esset , Constantinopolim addam ctum fuisse , ut ibi Sacram Scripturam doceret , Ecclesiastica narrat Historia, & Sanctus Hieronymus in Epistola ad Monachum ait. Sic vive in Monasterio, ut clericus esse merearis , mi, ιο tempore disce, qua postmodum doceas. Non e

go ab ossicio docendi, praedicandi, & Confessiones audiendi arceri debent Viri Religiosi , qui ad illud in Ecclesia exercendum sunt instituti, sicut Ordines Religiosorum Mendicantium . His , & aliis luculentissimis rationibus refellit Saneus Nomas Status Religiosi impugnatores , & ad illud scripturae Sacrae testimonium: Nolite vocaribi , quod Guillelmus a Sancto Amore obiiciebat , respondet Sanctus Doctor , per haec Christi ve ba non prohiberi quemlibet Magisterii appetis tum , sed praeposterum dumtaxat & indebitum Magisterii desiderium , a quo abhorrent Viri Regulares , cum non appetant Magisterium , nisi propter publicam utilitatem , nee .elint fieri Magistri Schol siet, nisi de consenseu Pralatorum suorum. Demum . Viros Religi , s ad opus manuum non teneri, 'in si sit Rcgulis de Constitutionibus Monasticis praescriptum, probat sanctus Thomas contra Guilis

inum d Sancto Amore multis argumentis, ex qui bus hoc unum subiiciam et Qui habent unia alias ωι-vant, inquit S. Thomas, qu- de labore manuum ,

quia babent possessiones, qua ad eorum virum s 2-ιaudam d Fidelibus collata sunt, vel habent minisse rium praticati s sibi commissum, de quo misera pose M a q

572쪽

sunt, prima ad Corinth. eap. o. Dominus ordina Fit his qui Evangelium annuntiant, de Evangelio vivere. . .ciimilitZr aliqui seligiosi sunt, qui EAlesiae deserviunt

in divino officio, o de hoc etiam liciti vivere possunt. nde dicitur primae ad Corinth. eap. 9. Qui altari d serviunt , eum altari participant. Et adducta auctoritate S. Augustini in libro de Opere Monachorum , subiungit S. Thomasi Similit/rsunt aliqui Religiose, qui Sacra Scriptura viaeant, in de hoe etiam licitὸ vivere possunt. Non ergo omnes Religiosi tenen- eur manibus laborare. Legendus est idem Sanctus

Doctor Secunda Secundae CLxxxvII. Art. Io

ibi probat, Religiosos posse docere , praedieare sdi alia ossicia exercere in Ecclesia , S in Artic. III. ejusdem quaestionis docet, ReligiosM , qui Scripturae Sacrae studio incumbunt, vel praedicationis .ministerio funguntur; non teneri manibus operari, sed potius ad procurandam salutein animarum debere a labore manuum omnino abstinere. Nec s qum S. Thomas , sed etiam S. Bonavientura, splendis dissimum ordinis Minorum decus, Saeculo XIIL Guillelmum ὰ Sancto is more,Capitalem Status Relia tioli hostem , confutavit tam in opusculo de Pau' pereate ebristi , quam in Apologia Pauperum . . V de factum est; ut Romani Pontifices .ordinum Mendicantium causam Statum; semper Protexe- rint. Alexander μ' Pontifex Maximus proscripsit pestilentem librum de periculis novi oram te M, quem contra ordines Mendicantium script rierat Guillelmus a Sancto Minore, Se 4n eorum gra

etiam quadraginta Pontificia Diplomata deuit . clemens V. Religio ruin itὶdem patrocinium s Ucepi probaim eos a Deo-Ecclesia vocaluosvidox

573쪽

etiam eos inter alios vocatos deberi merito computan

dos ', ut refert Continuator Guillelmi Nauli apud Lucam Dacherium homo xti vicilegii. Nec minus Religiosis Mendicantibus favis Innocentius'Pontifex Maximus contra Ricbardum Armachai m Αrchiepiscopum, & Hiberniae primatem, sicut ad annum MCCCLvI II. resert nomas η ZasVbamus, qui tamen hic de quavis data occasione virulento calamo Religiosos Mendicantes perstringit . Haec pamea observanda esse duxi ad vindicandum Statum Religiosum, cujus tanta dignitas ac persectio est , ut S. Thomas Q-dlibeso III. Quaest. v I. 'Art. xv II. pluribus momentis evincat, Religiosos esse maj ris persectionis , quam sint Presbyteri Parochio

Non possum etiam, nec debeo hic praetermi tere specialem Ritum,seu Disciplinam, quae etiamnum viget in ordine Fratrum Fraedicatorum , Sc& ex qua imperiti quidam & malevoli homuaesaniam 8c occasionem temere arripiunt celeberrimum hunc ordinem calumniandi . Hic autem Ri tus , seu Disciplina in hoc consistit, quod Fratres Praedicatores inter celebrandum Misis Sacrifitium sitiistra manu Corpus Christi Domini sumant . Hunc ritum nonnulli maledici poenam esse dicti tant omnibus Fratribus Praedicatoribus a Romano Pontifice impositam , eo quod Bernardus Polistianus , Rusdem ordinis , venenum in Eucharistia Henrico VIL Imperatori porrexisset, & sacrilegum ac parricidiale facinus perpetrasset.' Verum , haec putida calumnia est , tum quia certissimis mon

mςntis , quae in ColloquioII. adduxi , constat,

574쪽

Henricum m. Imperatorem non veneno, sed turali morte extinctum fuisse οῦ tum etiam quia Ritus ille, quem adhuc observant Fratres Praed, catores, dum sacrum faciunt, tenendi sinistra manu Hostiam usque ad Communionem, ab ipso Ordinis exordio invaluit, & ante Henrici m. Imperatoris obitum , qui contigit anno millesimo trecentesimo decimo tertio. Vidi quippe ipse , dum Parisiis essem, antiquum Rituale, quod in Pari:

siensi ordinis Fratrum Praedicatorum Conventu .& Collegio S. Iacobi asseruatur,& quod an.MCCLvI. manu scriptu est, in quo statuitur,ut Sacerdos Haestiam manu sinistra usq;ad Communionem teneat. Qua ex Rubrica nullus dubito , quin haec consuetudo, quae adhuc apud Fratres Praedicatores obtinet , sumendi manu sinistra Corpus Christi, mana verit, cum Hostia sic stacta commode ac decentera sinistra in dexteram transferri haud possit. Hic autem ritus solis Fratribus Praedicatoribus peculiaris est , quia Sacram Hostiam super Patena non frangunt ac deponunt,ut factitare solent saeculares Sacerdotes,& aliorum ordinum Regulares , sed super Calicem frangunt. Id caremonia , inquit Baisius, ordinis Praedicatorum, in Continuatione

Baronii ad annum MCccxI I I. Sinifra communican

di masu datum etiam 4 Sede Apostolica Ordini P dicatorum , propter triumphatam is Fratribus Berea-garianam Haresim, in contumeliam Sancti ma E charsis in Europa temporibus D.Dominici, in Petri Maroris revivi centem, ut tum post Agnus Deisim Bra mou super calicem elevata Hostiam iraeot, uacuareerso populo adorandum ciristum Deum verum in

bominem sub speciebus panii in *ini praesentem eapo

nerent;

575쪽

nerent; tilm ipsi tunsione pectoris interiorem animi latriam ostenderent in Sacro Sanctum pignus salutis . Hunc specialem Ritum ex singulari Privilegio Ο dini Praedicatorum fuisse ab Ecclesia concessum i , testatur itid8m alter ejusdem ordinis Scriptor Leonardus de utino, qui floruit circa an.MccccxLIG& iii suo Quadragesimali, Sermone 42. haec habet: In principio Ordinis nostri insurrexit quaedam haeresis asserens , non sie verum corpus Christi in Altari, nisi quandia elevatur. cujus opinionis fuit Magister

annes Wichf. ordo autem noster praevaluit contra hane Haresim , miro modo eam confutando, in esus

signum datum est ordini nostro, ut in Missa post Agnus

Dei ante Communionem tenerent Fratres Hostiam ei

viatam supra Calicem, at se adoraretur ab universo populo , tanquam verum Corpus in Sanguis christi ,o' ne deponeretur post Communionem. Et, post pa ca interiecta, subdit idem Scriptore Plures Fratres nostri Mar rio coronati sunt ab Haereticis , O diluis essem in Concilio Ferrariensi tempore EueniiPapa IV. relatum est , plures Conventus nostri ordinis funditisseversos ab Hesitis in Boemia, O Fratrestrucidatos ab eisdem. Ordo enim noster via&ὸ insudavit contra Hareses, ad earum extirpationem praecipuὸ elata hoc Sacramentum Corporis Christi. Sed haee satis' dicta sint ad hanc infamem propulsandam ealumniam, quae dissimulata & celeberrimo Fratrum Praedic torum ordini dedecori , & Ecclesiae offensioni verteretur; Si tamen plura ea de re scire desideres, Iegesis librum, quem ann. MDcLxxxv I. edidit Marcellus de cavallariis Ordinis Praedicatorum', inscriptum e Statera Sacra Mid .m juxta ritum ordinis

Praedicatorum expendens . - 'D. E

576쪽

D. Expecto nunc pro coronide nostri Col

joquii Sybopsi in Doctrinae Moralis Christianae, &

hoc unum scire velim , an Doctrina Moralis Christiana suam Saeculis XIII. & XIV. puritatem ac integritatem retinuerit . quam in Saeculis praecedentibus obtinuisse jam vidimus' . M. Moralem Doctrinam Saeculis XIII. &XIV. avitam suam retinuisse puritatem , sat super que probant opera S. Thoma Aquinatis, qui Sat culo XIlI. soruit, & in rebus, quae spectant mores, xritae Sanctorum Patrum viae ita adhaesit , ut ab ea nunquam deflexerit ' Infinitus prosecto essem , si ingula percurrere vellem , quae Angelicus ille Doctor praesertim in Secunda. Secundae suae Summὰ Tripartitae contra Usuram , Si niam , Homicidium, & alia id genus vitia moribus opposita, methodo perspicua docet , ubique Ethices castissimarsuppeditando Regulas ac praecepta , quibus fidelium mores informari, corrigi de emendari debent. Quatuor dumtaxat, quae maxime commendant doctrinam Moralem S. Thomae, de ad ejus pu-xitatem contra emergentesi laxitateS conservavdam plurimum conducere Duunt, hic generatim

perpetuo docet S Thomas, in rebus spectantibus mores, neminem excusari, si sequatur erroneas opiniones alicujus. Magistri, quia in talibus ignorantia imia excusat. Sic suam mentem dilucide aperit Angelicus ille Praeceptor Quodlibe-a ψ tertio, Articulo decimo his verbis: Respondeo di-undum , quod si sient diverse opiniones Moctorum Scriptura Sacra,siquidem non pertineant ad fidem in bono; mores, absque perisWq auditν 3 uti μmque σμ

577쪽

nἱonem sequi post t. Tunc enim bal et locum k quod Apostolus dicit ad Romanos eap. I . una Rubque in suo Jensu abundet. In his vera qme pertinent ad fidem bonos mores , nauus excusatur, si sequatur erroneam opinionem. alicujus Magiuri . In talibus enim ignorantia non excusat; alioquin immunes d peccato

fuissenx, qui secuti sisnt opinionem inii, Nestorii , aliorum Haresarcharum . Nee potes excusationem habere propter simplicitatem auditorum , -si in talibus opinionem sequantur . In rebus enim dubiis non es , de facili praepandus assensus , quin immo, ut Mugiasi nus dicit in libro 3. de Domine rariviana et Congulere debet quis regulam fidei, quam de Scripturarum plenioribus locis , . Ecelsa autboritate percepit. Id confirmat S. Thomas . libeto 8. Artic. a 3. ubi quaerit: quando sunt diverse opiniones , de aliquo facto . ille qui sequitur minus tutam , peccet s Cui quaestioni sic respondet Doctor Angelicus: 'spondeo dicendum , quod duobus modis aliquis ad peccatum obligatur: uno modo faciendo contra legem , ut cum aliquis fornicaturri alio modo faciendo contra conscientiam, etiamsi non sit contra legem . ut si conscientia di- ciat alicui; quod levare festucam de terra sit peccarum mortale. Ex consuentia autem aliquis obligatur ad peccatum, sive habeat cerram fidem de contrario ejus quod agit, sive etiam habeat opinionem cum aliqua dubitatione . Illud autem quod agitur contra egem , semper es malum, nec excujutur per hoc, quod Qt jecundam consuentiam, oe semilitem quod est contra ron. - mentiam est malum. , . quamvis non si contra legem. quod autem nec conrra conscientiam, nec contra ιegemen, non potes esse peccatum . Attende , quaeis P. ad filud quρd agitur coatra legem, - , -

578쪽

semper est malum, nee excusatur per hoc, quod est δε- cantam conscientiam, quibus verbis Sanctus Doctor novum probabilitatis commentum , ex quo varii indoctrina Morali pullularunt errores Vaticanis protriti fulminibus, praefiscavit . Sic S. Thomas Regia via incedens, certas tutasque sententias e tribus & Ecclesiae communes delegit , eoque dele-Hu sibi ac suis discipulis ab erroribus , a periculo,

aut metu censurarum immunitatem comparavit,& proprium fecit veluti suae Scholae characterem. luit quippe Angelicus Doctor, ut sui Discipuli tam a laxis opinionibus & corruptelis doctrinae Mortiis abhorrerent' qu m a rigidioribus sente tiis quorumdam Theolo*orum , qui aelum habe tes, sed non secundum scientiam , onera importa' bilia in ponunt , asperiore in reddunt viam sesutis , di in quaestionibus ambiguis, in quibus de peccato

mortali agitur, sempera rigorem flectunt,Pec- .catorum mortalium numerum augent , ac nimia asperitate peccatoribus aditum poenitentiae sic pri- cludunt, ut in causa fuit , cur illi in desperationem suae salutis adducti , se in praecipitium proripiant , . di cum in fugiant ad infelicem laqueum. Hunc intempestivum in doctrina Morali rigorem impro- .d S. Thomas Quodlibetos. Mi. 13. ubi docet, periculose determinari quaestiones , in quibus agis tur de peccato mortali r quaestio. , inquit , in qua de peccato mortali agitur,nisi expressὸ meritas ba-Deatur, periculosi determinatur , quia error , quo uoucreditur esse peccatum mortale quod es peccatum moriola, conscientiam non excusat a toto licdi fortἰά layio .. , Error vero , qao creditur esse mortale , quod, non est morsale , ex eo cientia ligat ad peccatum mor tale.

579쪽

late. Pracipuὸ autem .perieulosum .est, ubi veritas abigua era. In delectu itaque opinionum , praecaeteris, qui Summas Cassium conscientiae conscripserunt, sequere S.Thomam , & non ininus , a Iaxi ribus, quam a rigidioribus declina sententiis,quas in Scholas invexerunt ..& hominum generi propianarunt recentiores Casuistae: Uter . etiam prudentissimo consilio, quod olim Cardinalis Bellar- minus dedit Episcopo Theanensi nepoti suo in Opusculo quod ad ipsum direxit,ubi haec habet: Si quis .elit in tuto salutem siam eouocare, is omino debet certam. veritatem inquirere 9 O non respicere quid multi hoc tempore dicant, aut faciant: in si rei cert ludo non post ad liquidum apparere,i debet omnino tutiorem partem sequi, O nulla rationie , nullius -- perio, nulla Atilitate temporali proposita ad minus t ta partem declinare. Agitur enim. de fumma rei, cum de salute arema. tractatur, Deillimum essconscientiam erroneam exemplo aliorum, induere , in eo modo , eonscientia non remordente, ad eum locum desiendere, ubi vermix non moritur , σ ignis non ex

- , Alterum , quod circa Doctrinam Moralem S. Thoma observare debes , spectat magnum. Si ctionis divinae praeceptum quod si eotius Moralis Christianae Compendium, Evangelii Summ4m, te gis sinem , de solidae pietatis principium dixeris, a veritate non aberrabis. Hoc autem deruilecti . ne divina praeceptum adeo necessarium esse existi- . mavit S. Domas, ut ε. 2, quaest.89. arri6. doceat, teneri omnem creaturam rationalem. in primo rationis diluculo au Deum , se convertera , illum ceu ultimum finem agnoscere,&primitiasamoris

580쪽

ivi ei consecrare t tunc enim inquit Angelos Doctor , primum quod occurrit homini disi retionem habenti, est deliberare de sei o . Quibus.vra his ψ-nuit S. Thomas, in illa prima rationis aurora Solem invisibilem , .qui 'illuminat omnem homi m v alientem in huia Mundum, pias immittere cogita. tiones deliberandi de se, quibus intimatur , di veluti promulgatur lex naturalis ; cui legi obtemperans, si ad debitum finem se ipsum ordinaverit , per gratiam consequetur remis eo peccati originalis ; si .ero non ordinet seipsim ad desitum Anem, se Mum,quod in Ala aetase est capax di*retionis,peccabu morin taliten ,, non faciens quod in se est . . um agitur mines, dum ipsis Gulgere incipit rationis crepusculum. ad dilectionis divinae praeceptum obstrin- ntur,. necesse est,ut Omnibus incumbat obligatio divinae illius Legis: Dilige Dominam ex toto corde

'tuo, ex tota mente tua, . ex totis viribus tuis . Sed

quo pacto a nobis impleri debeat divinum istud

Praeceptum , luculenter. juxta ac solide explicat idem F. Thomas opusculo 18. cap. s. his verbis: alio modo ex toto corde, meate , anima, O fortitudine

ieumesiuimus si nihil nobis dest ad divisim dilectimem ι quod actu , vel babitu in Daeum non refer Muns bullus. dimina dilecti is perfectio datur bominm in pr-epto. Prim), quidem, ut omnia in Deum referasi ocul in finem, sicut Apost uus dicit. E. ad corinth. cap. I Q. Me manducatis, sive bibitis, omnia in gloriam ne faciter quod Fudem impletur, cam. aliquis vitam Da -- Dei servitium ordinat , σ per o eu veni orinis Da per se i um.uit, omnia vιrtualiteriordinaμννη in Be- nise siue salia quae ab eo .abdu- .cam, μηpso peccata, insic Deum diligit homo. exi toto