Introductio in dialecticam Aristotelis, per magistrum Franciscum Toletum sacerdotem societatis Iesu, ...

발행: 1582년

분량: 101페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

Liber Quintus.s coram hominibus viri js deditis regem posse

infelicem esse conuinceret. De Meta Silaetymi. O LAEC Is Mus est viti tum in

orationis contextu contra regu Ias Grammaticas, ad quem 2

phista etiam respondentem redigit, nullam enim non intentat viam, qua Doctus appareat , α gloriam ab aduersario aucupetur . verbi gratia . Omnis homo est studiosus scientiae: On nis mulierest hominet go omnis mulierest studiosi is scientia Cogit. n. vi syllogismi apparentis, si laeci sinum hunc conclusionis admitti appareat. Sunt autem hae quinq; Redargutio, ratilina, inopinabile, sol eci sinus, Nugatio,

de quarum ungulis breuiter est dicenili ilia. De Redargutionis meis. En AxcvTIO est praenegati con-

Gilio, vel praeconcesti negatio in ea- S Ias Grammaticas, ad qdem disputatione, vi argumenti sal phista etiam responden lacis , idest, quotiescunque cogitur

respondens concedere in eadem disputatione coi tradictorium eius , quod ante concesserat,ptopter argumenti fallaciam, ac talis Sylligismus sallaciter probas contradictorii im concessi dicitur Sopii isticus Elenchus, quoties e-itim sine sallacia probatur contradi storium , verus Ela nc biis dicitur . Ponitur in eadem displitatione . quia si respondens admittat id, cuius oppositum in aliis disputationibus prae.

cedentibus tantum detenderit, non est reda gutio. iii si id in pt Gliti disputatione sit sceperit. Dicitur, vi argumenti: quia quando ut cib: s& importunitate verborum sola, vel alia causa respondens admittit contradi et ri una , non est redargutio. Verbi gratia susti-itet quis dormientes non videre, fit Dil'gis. miis sophisticiis, Omne visum habens, videt, Omnes dolivicia es visum habent, ergo om- videlit. cogitur vi syllogismi, illius nominis : visus, ignorata clusionem,tulae redactas ad mesonis, id contradictionis.

- A L s v M vocatur id, quod omnibus circunstantibus cognitum est

tanqi iam falsum, & re ipsa salsim est, & ad id conatur redigere sophisa respondelitein , ut homo habet quod non amisit, Non amisit alas, ergo habet alas. De Meta Depinabilis. NOPINA si xx est id quod contra circunstantium opinionem est, sue ipsum sit verum,

siue falsum , ad quod Sophista

- Σ - redigere conatur respondetem,

vel saltem apud astantes victoliam de eo habui ne videatur, si coram rusticis Solem mai rem Terra cogeret concedere, hi enim sicut molarem lapidem esse cxistimant. Similiter

Vo Aetio est eiusdem P ex e dem parte inutilis repetitio, Diacitur,eiusdem repetitio: quia nisi idem repetatui, nugatio non est. Dicitui; in cadcm parte: Quia si idem iii diciersiis propositionibus eiusdem syllogismi repetatur, Nugatio ricii est. Dicituri inutilis: quia aliquando repetitio,Nugatio noest, cum aliquid peculiariter in repetitione donatur,ut via go virginum, sinctus Lanctoria. Ad nugationem autein sophista redigit aliquando, ut irrideatur respondens a circunstantibus,ut si dicat , Omne simu est nasus Ait inis nasus est simus, ergo aliquis nasius est nasus simus. Hae omnes mei sub una uniue tali includuntur,quae dicitur, Non e iis, id e quoties respi dens cogitur id concedere, quod

non est,uel non apparet esse, ut conuincatiir erroris ,& ignorantiae, quae circa non ens veri

tur, Je Sophasta ex hoc sapiens videatur, propterea has fallacias quibus decipere conatur, lingulas ostendamu s. De fallacia in communi. cap. XIII.

ium dicitur : aliquando enim MF eirore, & deceptione ex ipso . ω I arsumeto sophistico proueniens te sumitur, aliquando pro ipsin inelai gumetito dc loco,&Vtro que modo in praesenti usurpatur. Est autem aduertendum , quemadmocium Dialectici ex suis locis aretumentavrae deducentes, proba in biliter

82쪽

Liber Quintus. 63

biliter argumentantur, ac opinionem reri miaciunt: ita & Sophi me ex eisdem locis cepe

apparenter argumenta extrahentes,& no quidem vere, deceptionem iaciunt : ut etiam Dialecticus argumentatura superiori uniuersaliter ad infelius, scilicet, Omne animal se titit, Omnis homo est animal, ergo omnis homo sentit: ita Aphista argumentatur in apparenti viiii iersali. Omnis canis latrat, Sydus coeleste est ranis, ergo Sydus cceleste latrat. Pr ptet ea in fallacia qualibet duo concurrunt. Alterum illa similitudo apparentis loci ad verum,quae mouet intellectilin, seu imaginati nem ad errorem, de deceptionis est occasio, α hoc dicitur causa apparentiae. Alterum dissimilitudo&differentia vera, quae est inter mnum & alterum argumentandi modum,quod dicitur causa non existentiae, ut in illo argumento , causa apparentiae est vox : canis : quae similatur superiori, de uniuersali. causa vero non existentiae est eius aequi uocati ratione euius non est uniuersale quamuis appareat. ivxta has apparentiae causas distinguuntii r nil ciae dupliciter: qilaedam dicuntur in dictione, illae nempe quae suae ae parentiae caiisam inirsis dictionibus & vocibus habent: inaedani extra dictionem, quae causam apparentiae non in vocibus, sed in rebus per vocem signiticatis habent. De ijs igitur, quae in dictione sunt primo differamus,quae sunt sex latum, Aequi- uocatio,Amphibologia, Accentus, inpolitio,

Divisio, Figura dictionis. Da filiaera Aequitio ionis. E. Ivoc Ariovis Allacia

est error, & deceptio proueniens ex unitate vocis plura significantis. Causa apparentiae est unitas uocis, qua alii milatur Voci uni uocet , ac propterea existimatur, idem esse iudicium de utraque.

Causa non existentiae, est dissimilitudo Si pluralitas sigilificatorum , quς in hac inuenitur. Huius fallaciae triplex est species. Prima,quan do vox si inpliciter est squi uoca , ex qua fit syllogismus sophisticus, ut omne corpus est su stantia, Trina dimensio est corpus, ergo Trina dimensio est substantia: in hoc est aequi- uocatio corporis, quod aliquando compositam substantiam,aliquando trinam dimensi nem significat, quae quantitas est. Secunda species est,cum vox est analoga,ut omne quod currit pedes habet, Tyberis currit, ergo Ty-

beris habet pedes. Quod ridet, habet os, Pratum ridet, ergo Pratum habet os. Tertia species cum variatur ampliatio vel genus, aut a. lia proprietas Grammaticalis, ut omne animal est odoratum, Mulier est animal, ergo est coloratum. Quod surgebat stat, sedetis su gebat, ergo sedens stat.

ror proueniens ex unitate Ora.

tionis pli res patientis sensus,cuius causa apparentiae est unitas orationis, Gusa vero non exi

stetiti test ipsa sensuum multiplicitas, ut, a uicquid est Arist. possidetur ab Arist. Hiecst L mica Aristot. ergo licc Logica possidetur ab ipso. Hi e varium ille genitiviis sensu ni facit, ita significat habitudinem postidentis,& re posses.st. ii militer & ordinem eati R dc effectus:& hete est una species ipsius, quado nempὰ eadem manet orationis constructio. Altera species est, quando mutatur constructio. ut quando castis mutatur, sicut,Quodei inq; vides, hoc vides, sed

lignum vides,ergolisnu vides, illud enini hoe mutat sensum, si in ablatilio, aut si in accillatiuo construatur: vel etiam quando id , in quod transit actio verbi, mutatur in suo um, ut quoscuncilie volo me accipere accipiant , sed hostes volo me acci me Hostes volo me accipiant. hie enim, mi positum in sippositiina , modo suppositum in appositum conuertitur. Tertia species, quando vita oratio plura significat,sed unum principaliter, alterum sinii litudine quadam, ut quoties littus aratur,terra scinditur, Cum indocilis docetur , littus aratur, ergo cum induxilis docetur, terra scinditur: illa enim oratio, litistus aratur, principaliter significat, littus aratro

scindi, qtiata iii similitudine vero sigilificati ultra quicquatit agere.

De fallacia accentuT.

R a o R iste prouenit, cum ali- qua dictio Vatia significat ex di- uersa pronuiiciatione spiritus, is quantitatis,uel accentus, ut quicquid hamatur, hamo accipitur, Vinum hamatur, ergo vinum hamo capitur. Omnis populus est arbor, Roma est populiis, ergo Roma est arbor . dict. o F a enital

83쪽

Liber Qt intus.

enim: popilius: ex varia quantitate primae syllat ae varia lignificat. prouenit etiani iste error, qua ivlo separatur una domo in plures , uel ex pluribus fit una. Sic, quod Deus facit initi te, facit eoa, te, Racemos Deus saeit in uite, eigo Racemos facit coactE . est deceptio, nam si intduet palles iii minori, nempὰ piaepositio: in:&ablativus, uiter In maiori autem est una dictio . nempe, adverbium, Similiter, Tu es qui es, Quies est priuatio motus , ergo

Tu es priuatio motus. Proueni t etiam tertio haec sallacia . quando cum pronuncia tione mutatur gestus,quod fit in Ironi; s, muratur enim selisus per ironicam pronunciationem, ut Quicunque alterum uocat album,

ipsum dicit De album,sed pueri tibi opem vocant album, ergo pueri dicunt ipsum esse album . Tandem ntista deceptio eum mutatu cdiphthongus, ut Quicunque desiderat ςquum, desiderat iussum , ted qui desiderat equitare, equum desiderat, ergo Qui desiderat equitare, desiderat iustum.

cap. XIII. R ia ei rea sallacias has specu I ii portet, primum quis Compositio, de quid Diuisio sit. Se-

, uti dum quid compositionis .llacia , quid etiam Diuisionis allacia. Tettio quot horum species. Compositionis igitur Druisio non no modo dicuntur. Primo enim Composito est quoties significatio viatiis termini replicatur iii tegrae significationi alterius, ut si dicas, album potest esse nigrum, nisissensus sit albo ipsi , item pecorpori cum albedi ire simul accidere nigrum,Compositio est . sic autem fit Diuisio eum non integrae, sed parti significationis alterius significatio applicatur , ut si in eadem propositione fiat sensus,illud corpus quod album est nigrum pintcst esse, non tamen simul cum albedine, Dillisio est. Fit etiam altero modo Composito, & Diuisio, cum una dictio potest construi cum variis dictionibus in eadem oratione, si autem cum una construatur,facit unum sensum:

si vero cum altera, sicit alterum sensum ,&in hoe talis oratio dissere ab A mphibologia, in qua eadem seruatur dictionum coli struis clio, ut quicquid uiuit semper erit, dictio: semper: potest construi eum vel : vivit:&sensurii facie uerum . potest etiam eonstruicam uerbo: erit: & sensum iacit salsum, tune

construere talem dictionem cum ea, cum qua magis apparet construi ,compositio est, ut co- iunge te cum uerbo:vivit:aut coniungere cume Atim quo minus coni ui agi apparet. Diuisio est,ut si construatur cu illo uerbo:erit:& in hoc proiiiiiiciationem ,& loquendi phrasim opo tebit coi siderare. fiunt etiam eompositio de diuisio tertio modo, ut dicemus in earii speciebus.Circa secundum fallacia Compositionis Sediuisonis fit, cum in conseqtientia aliqua datur antecedens Verum & consequens falsum, eo quod dii ii sum sensum incompositum, uacompositum indiuitum mutamusmon enim licet nos mutare. tune autem fit Compositi nis fallacia peculiariter, cum coii sequens falsum, quod sequebatur ex sensu composito salsa in antecedenti attribuimus eidem antec

denti in sensu diuiso vero, uel cum conclus item quae sequebatur in sensu diuiso vera, sumimus iii sensu composito falsam. Exemplum prioris. Omnia quinque sunt duo S tria. Quin rius non est duo & tria, ergo Quinarius non est quinquevnhoe syllogismo conclusio est falsan sequitiir ex antecedenti composito fause, nam illa minor falsa est, si praedicatum composite,& copulatim teneatur, esset autem uera si diuisue te iteretur,facit enim sensum quinarius non est duo, & quinarius non est tria, e cotra maior diuisa est salsa, composita uera,tunc esset saltae iaCompositionis, velle tribuere salusitatem conclusionis veritati minoris diuisae, cum tamen ex ea non sequatit r. Exemplum posterioris. Omnem hominem scribere est possibile. Aliqui non leti belites si int homines, ergo Non scribetues scribere est possibile. in hoc antecedens, est iterum ex eo conclusio sequitur vera in sensu diuiso , salsa tamen an composito, tune est fallacia eo inpossitionis, in sensu enim Composio salso si mimiis quod non sequitur nisi in sensu diuiso uero: Est autem fallacia Diuisionis econ- iter ,cum sensus compositus est uerus,&diuisus falsus, de attribuimus conclusionis Lil sit tem sensui composito vero in antecedenti, ex quo non sequebatur, uel ipsam conclusionem in se iisti diuiso sumimus, quae tamen erat posite sumenda,ut in maiori illius lyllogismi,

Omnia quinque sunt duo de tria, .in

rius non est duo & tria, ergo Quitiatius non

est quinque. maior diuisa fessa Compositavera, Est autem macia diuisionis, illi Com-

84쪽

Uber Quintus.

positae tribuere Conclusionis salsitatem, eum non nisi ex diuisi sequatur, oc haec omni acta. Nora fient in ipsis compositionis, de diuisi nis speciebus. Sunt enim tres , Prima fit inter terminos, quorum alter potest sigilificationem suam integrae alterius significationi applicare,nempe materiali & formali: potest etiam parti significationis soli, pura materiali applicare,ut omnes homines esse senes possibile est, Iuvenes sunt homines, ergo Iulienes esse senes possibile est, est fallacia compositionis, si conclusi nem in sensu composito sumamus, 1ion e nim inserebatur, nisi in sensu diuiso,at si dicas,Iuuenes esse senes est impossibile, Homines sunt iuuenes, ergo Homines esse senes impossibile est, conclusio est falsa,& maior in sensu diuiso , ex qua coiiclusio sequitur, an sensu uero composito est vera,&attribuere ei salsitatem confusionis, Mesallaei a Diui. sonis, quia quod ex diuisa sequitur attribui

mus componiae.

Altera species harum sallaciarum est, eum est aliquod complexum,quod diai siue de eorulatim sumi potest, ratione cuius mutatur lensus,ut superius diximus, similiter de complexo disiuncto, vel disiunctivo, ut omne animes est rationale, vel irrationale, Sed non omne animal est rationale, erso Omne animal est irrationale, est quidem diuisionis fallacia in maiori, quae potest sensum disiunctum s cer sic est vera . est enim propositio cathegorica, cuius sensus est, de quolibet animali per se esse verum enunciare noc , scilicet esse rationale.vel irrationale sic non insertur eo

clusio illa, potest disiunctive sumi,& sie est diuisa fusa, facit enim sensum 1mne animal est

rationale, vel omne animal est irrationale,de ex ea talis conclusio etiam filia sequitur. fallacia consistit in eo, quod tribuimus maiori eo positae verae, quod non sequitur , n i si ex ea diuisa filia. Fit opposito modo fallacia Compositionis, eum sensus compositus est salsus, diuisus verus. Tertia species,est eum aliquam dictionem eum variis conmuimus, propter quod mutatur sensus, ut Quicquid vivit semper erit, tactuus vivit, et quus semper erit. conclusio

cisara maior in sensu diuissi falsi, nempe, si

dictio, semper, coniungatur cum verbo erit, dc sic procedit conclusio , at si iungatur cum uerbo uiuit, est composito, de vera.

Similiter Quancunque imaginem auream ha Dial Tolet.

bentem vestem vidi. ipsa est ex auro: sed ligneam imaῖinem vidi habentem vestem auaream, ergo imago lignea est ex auro, conc uiasio est fassa,& etiam maior diuisa, nempE si illa diebo,auream iungatur cum vesti, siceimi ex ea insertur concluso. at si composita sumatur est vera, nem De si iunsatur eum imagine, ae propterea est fallacia diuisionis conclusi nem tribuere compositae.

D. fallaria figura Dialmis.

Α x L A c I A lixe accidit, naex similitudine duarum dictionum inter se accidenta ἀli , colligimus similitudinem significatorum , quod primo

euenit, cum dictio unius generis grammaticalis , existimatur esse alterius generis propter similem desinentiam, ut qui poetam concederet esse doctam sicut musam , quia musa, est semininum nomen,& qui Eustochitim concederet esse sanctum , qtita finitur in um, seue

templum . Altero modo euenit, cum nomen

unius praedicamenti sumimus pro altero prata dicamento, ut Qui equid hodie emisti, modo comedisti: Carnes erudas hodie emisti, ergo Carnes erudas modo comedisti, est ultra dictionis , quia , quicquid signi' bstam

tiam,crudum vero qualitatem. Euenit iam. eum Simplicem suppositionem in. r nalem, vel econtra mutamus, ut homo est spmcies, Iulius est homo, ergo I illius est species, eum praesertim hoc sit in indiuiduo,& uniuersali, nam hie videtur mutari modus,cum uniuersale, quale quid individuum hoc aliquid significat.

De fallaciis Extra dictionem.

De factaeia aceidentiam. p. X V . V o faeilius haec sallacia intelligatur , t est uni in admodum communis notandum est aliqua quadri pliciter unum quido esse Pi se . Primo dicuntur ea vitum, quae unum prorsus sigirifica iit, quamuis sub diuelsis nominibus, aut modis diuersis , quo pact. duo synon m a via uin dicantur , similiti r d sinitum . & ipsius de- finitio, illa tamen in uoce dificiunt, haec volo in significandi modo, cum desilitani conis

85쪽

Liber Quintus.

susE, Di finitio eandem explieitE dicat. Ait

io modo quaedana dicuntur unum, quae cumi: oti eandem naturam significent , num in-men est de essentia alterius , sicut genus, vel

dissetetitia idem sunt eum specie, & species cum indiuiduo, puta homo& animal , homo& rationale, homo & Iulius. Tertio quaedam alia dicuntur unum minori unitate , quorum vitum est alterius proprium, puta homo Sc risibile , iacia tamen riubile est de essentia hominis. Tandem quaedam alia dicuntur unum,

quorum unum alterum claudit tanquam a

cidens, ut homo, & album. Ista quatitor non ita unum sunt, quin aliqua inter ea disseremtia iii uelitatur, nee ita sunt diuersa, quin etia liquo modo unum sitit: ex quo fit, quod aliqua, quae viai vibiuimus, etiam alteri damus: aliqua veris uni applicamus, quae alteri non cocudimus: dicimus enim album coloratum,& curiere,& sedcre, quae etiam de homine altibo pia dicamus: at album e ste accidens, colorEqualitatem dicimus, quae de homine non enuciamus , ct in uniuersiim est Regula: Omnia ea, quae viri conueniunt secundum id, in quo ab altero differt, remouetida sunt ab altero,

tela velo coincedenda si inui, aut neganda. v. s. album dicitur currere, ratione ipuus subi cti, corpus enim albedinem habens dicitur curret mi ea album dicitur accidens ratione formae, ita cum sit biecto non est idem, non putat, itiir ergo accidens de corpore. Ex his nota est fallacia Accidentis,quae sit quoties tribuimus uni omnia, quae trisuimus alteri , quae tamen non illi, qua parte cum ait

Io unum est, conueluunt, ea istimantes pro

pter identitatem & unitatem id licere, quo defcctu peccant omnes hi h llogismi, & consoque tiae: homo est risibilis , r i sibile est propitu, eigo ho est AE priu. Eiisis est gladius, Gladius

eii seeundς dcclitiatior iis, ergo Elissest secundae declinationis. Petrus est homo, Homo est species, ergo Petius est species x in uniueisia quoties suppositio variatur, sicut quando E-

cedimus ex puris particularibus, ex maiori

particulati in priina figura, ex puris affimatiuis in secunda figura, & similia. Similitet quoties Appellationem mutamus, vel ex diuisis ad coniuncta, vel E contra p rocedimus,ut Video Corru selim, Et Coirui. is est vel ie I, eigo Video veliteiit E. Hic caliis est pater. Et hic ca-tiis est tutas, eigo Est pater tuus. Pucr h. ccum agnus L sicus, e pocilii: agnus, dc est logi ci. a. S imhtcr u O. id agendi . s. ita si rinio

ii ad inserius absq; uniue salitate , vel ab im tori ad superius uniuersaliter procedimus. Vt Animal est album, ergo homo est albus. Vel omnis homo est risibilis, ergo Omne animal est risibile,de truibus vi locis a Toto diximus. Nee mireris , u sallacia suppositionis hieeollocetur,& in Figura dictionis, eum diue

sis rationibus vitium Vnum ad duas Deciessallaciarum reseratur,illic enim figura dicti uis,hic vulto eatremoru consideratur.

D. rallacia Secundum pud σ simplicueri A L L A c I A ista ex similitudia ne loci a Toto in modo procediderat enim Totum in m

do , dictio respectu sui ipsius

cum aliquo adiecto sumptae. quod dicebatur Pars in modo, ut homo & h

mo albus, valebat autem a parte ad totum, de E contra,vt illic explicuimus. Sunt autem alia qua adiecta, quae diminuunt significationem totius cui iunguntur , et eam distrahunt, α alienant,& talia non totum in modo, aut pars, sed Dicta secundum quid nuticupantur, ut homo mortuus, album secudum dentes, & similia. Quae autem adiecta distrahant, ex i js quae in secuudo Libro de Alienatione diximus, facilE est videre. At ea dicuntur diminuere quando cum ei sita praedicatum . vel subiectum cualiquo copulatur, ut eis semotis oppositume nuneretur. V.g. Mhiops secundum dentes albus dicitur, ablato vero illo adiecto secundum delites, niger, vel non albus dicetur, nisi subiecti im alia ratione esset album , ut homo secundum dentes est albus, si ille etiam secundum, totum se albus esset, adhuc albus dicer tui sed nota ex uirtute,& ratione illius adit

cli. Est igitur sal laeta talibus dictis secundu

ii, id,ad ipsa absolutὰ sumpta,vel E contra, tiamrmative, quam negati ii Eargumentari, ut in ipsis huius fallaciae modis compelietur. Est piimus modus a dicto diminuente secundum locum, non enim valet, non licet Pradere in templo, ergo non licet prandere. licet in mari non audire sacrum, ei so . licet non audire sacrum, non valet Secundus modus a diacio diminuente secundum tempus, non enim scqititur, non est lici tum diebus veneris vesci carnibus, ergo est licitum vel ci carnibus, expcdit tempore naufragij proij cere merces. ergo expedit pro ij cerc merces.

86쪽

Liber Mintus

Dbricitanti non est bonum vinum, non va-lat, ergo non est bonum uinum . Amenti non expeaiunt arma, ergo non e Vediunt arma.

inartus a dictis diminuente secundum par tem , ut est albus secundum dentes, ergo est albus,non sequitur, non est albus seeundum dentes , ergo non ei lalbus. Hoe intelligi de bet , quando illa pars non est proprium subiectum illius accidentis, tunc enim ualet, ut est crispo capite, ergo est crispus, bene sequitur: est inses oeulis, ergo est caesitis 2 est curuo naso, ergo est aquilinus, in his enim bend sequitur, quia talia praedicata illis partibus propriE & adaequatE insunt , Quintus 1 dicio distrahente, ut duo leones maris morei sunt in foro, ergo duo leones sunt in foro, hic est homo pictus, ergo est homo, non sequitur. Eadem est fallacia tape argumentati ab ipsis totis, non enim ualet, non est albus , ei non est albus seeundum dentes : non est leo, ergo non est leo lapideus: Iieet comedere carnes, ergo licet in die veneris, de alijs similiter non valet, sicut nec ab ipsis partibus, nisi tale praedicatum Omni ex parte, & integrὶ subiecto insit, tune enim ualeret, ut, non est bonum mentiri, ergo non est bonum mentiri in bello, nec ἀomi ,& similia. ne ignorantia tiochi. XVI. ferens eontradictoria, fi uerὶ autem probat, verus elenchns, si eum deceptione, S phi meus dicitur. unde duplici ex parte elen- eho deceptio accidit, uno modo, quando id non fit syllogismo bono,sed fallaci:altero modo, quando i,llogismus bonus est, non tamen probat veram contradictoriam propositionis eo neesta, sed apparentem , cum non obseruet leges uerae contradictionis, M talessallaciae quae hae parte fiunt, dicuntur secundum ignorantiam Elenchi , quas Arist. I.

Elench. e. . 'itatuor numerat. Prima quando contradictoria non sumuntur ad idem, ut numerus ternarius excedit binarium , & non excedit quaternarium, ergo ternarius excedit numerum non ea cedit. Secunda quai

do non s muntur stet indum idem, ut corpus hoe e st duplum ad aliud secundum latitudinem , & non secundum Iongitii dinem. ergo est duplum, δe non duplum. Teata, 1 militer, idest quando non semiatur idem in

diis, ut currit uelociter, non currit tard ergo currit x non currit. Quarta quando ii ou seruatiir idem tempus,ut dormio noctu, non dormio mane, ergo dormio Se non dormio,

sed de his late diximus Libro Secundo.

Desinaeia eonsequeritis. ALLACI A ista procedit ex simi

liti di ne illius Ioel, quoa p

F se antecedentis ad positio

nem colas tuentis,& ab p posito coii sequentis ad oppositum antecedentis procedebamus. S iidiim uero Allaciam hanc fit traii mutatio, nempE ab opposito antecedentis ad

oppositiim eonsequentis, ut si ignis e st, calor est, ergo si ignis non est, calor non est, s idite esse equum,dicit te es Ie animal, sed qui dicit te esse Muum, dicit falsum, ergo Qui dieit te esse minat, dicit falsum. In si is es allacia, ouia ex opposito antecedentis inserimus oppositum eonsequentis, quod non licet, nisi in terminis conuere bilibus .. layiilitermiando ex positione consequentis alitece

dens ponimus, similis cit fallaci h in non

liceat, nisi in terminis conuerti bmias , iit si homo est,animal est, ergo si animal est, limmo est, si ignis est,calor est, sed calor est, ergo ignis est. Unde patet in his sallacijs primrem consequentiam bonam esse, posteriorem ver qua a negatione antecedentis, uel a positione consequentis procedimus , sallacem.

De fallacia Petitionis principi. ALLAci Asaec contra syllogi mi probationem procedit, syl

T est conclusionis ,δc instrumentum probatiuum ipsus, illatio in recta serma consistit,probatio vero praeter hoc antecedens notius

consequente petit, ob id fallacia est, FuEignota vel ignotiora ad probationemi Otorum sumere , praesertim quando idem per idem, licet occulte, probare intendi.

87쪽

Liber Quintus.

nes esse iustos , peteret ad probationem omnes homines csse iustos ,& probaturus bledicinam ei te scientiam sani & Uri,peteret leparatim Medicinam esse scientiam cani,&cue scientiam aegri,vel denique verbis parum mutatis idem per Idem probare in talem incide. tet sillaciana. D. filiaeiaseeundum non

ut e sam.

ALLAci A lite est cum conclusiotus falsitas , ouae prouenit ex ex una praemissa falsa , attribuitur praemissae verae, ut omnis homo est animal, Planta est homo, ergo Planta est animal. Conclusio est salsa, cuius causa est minor, attribuere vero id maiori, ae uelle ob id contendere maiorem esse salsam, est sallacia non cauis, ut causa,quam superius diximus. Non

propter hoe aeeidete fallum. Fit etiam i se sallacia, cum conclusionem veram attribuimus sussi taliqua cauis. Similiter cum sequens ex antecedenti no proprio deducimus,ipsi aD ribuentes consequentis veritatem,ut Homo

est disciplinabilis, ergo est Grammaticus, α huiusmodi alia. D. sateias eundum plum interem

opponens petit unicam sibi F responsonem dari illius, cui

unica Iesponderi non potest, ut ipsum respondentem ex 'uacunque una responsione capiari ut si petat, homo, doleo sunt ne animal rationale si respondeatur ita esse , colliget leonem esse rationalem, quod falsum est. Si veto respondeatur, non ita esse, collia get hominem non esse rationalem, quod

etiam falsum est. Ad sallaciam hane repria

mendum non oportet uniea responsio ite tatisfacere petenti mitata,quibus non nis multis responderi potest. Atque haec breuiter, de locis, de fallaci j atque perinde de tota Introductione. Sit laus Dro Omnipotenti, quanos ad finem perduxit, ipse ficiat, ut in sui

gloriam & iuuenum utilitatem, maiorem lain literis progressum , quorum fratia scripta sunt, haec omnia tendant.

Finis Intro ductionis in Dialecticam.

88쪽

INDEX CAPITUM

QUAE IN HAC INTRODUCTIONE

cq.6. sva modis argumentandi , G loquendi per diuisi ne appellatione. cap. II. II De enuneiationis simplicis oppositione. Caput Iz.

Lanicas concertantes . cap.9. 6De conuersione. Cap. 16.

Determino uorati siqnisi rivo. cap. II. I De termino cattagorematico. cap. I 2. 8

89쪽

Indis

D. mplisi figura Syllogismorum , ct regulis communibus earum cap. . 29m Principiis, quibus nituntur S)llogismi perfriai, σ de madis perfectis primae figurae . capuν s.fol. asDo toto In qua uisa'. s

A eausa materiali.

de inutilibus modis eiusdem . cap.6. 29 Delaeo a maiori.

3 velocis aris extrinseco,a tra muta a repretisne. cap. v. 41 De Misas reducenda Duerit os ιmpre Nos aspm

cap. I. A comparatiens

x De Duo ismo ex iniquis, ' de expositoris .

De meta nugationis.

ne Irilacia Amphibologiae.

3. ne trilaeia accentu .

De dementisatioue , in Dialecties syllogismo .

De Jallacia seeundum quid σ simpliciter. ε

aditu loeus, o quot uptiae in generali cap. 3.

De fallacia petitionis princi ρ .

90쪽

INDEX

RERUM OMNIUM

MEMOR AB ILIUM,

VAE IN LOGICO HOC 'OPVs CVLO CONTINENTUR.

Ioanne Proto Saraceno nuper confectus,

habuisos ordine digestus.

ca pus avgumentimui. 4 Ab aeqvida locus in gumentandi. 4

Aequipollentia propositi num via. t Aequi pinentiae prepositionum irra regula assia

Aequivocus terminuo remimu ab una sit nige ιο, nivoce sumitur. 8 quid. II In adremuione quae Urgumentaria virlis . 17 Amphibologicae oratianis in variossensus distinctiri ad diuisionem nominis redigenia. sAmpliaris quid. i Ampliati,nu modus in terminis fingularibus,s incommunibus, tam Asalutis, quam connMasinis, disersus. Iti Ampliatio triplexe temporum tantummodo, quae

quac mmunibus, temporum simiarum, quae eonnoratia uterminis ea errat. Is Ampliationis terminarum secundum tempora qua tuis regnia aggrinitur. 36 In Ampliatione terminis ampl- m et ad eum iam non αmplum ,sicut superiar ad inferiorem. fui. . r In Ampliatione duo modi utiles argumentandi. II In A basione quinam modu/ argumentandi via

Analui itura signi'ara , unum priae rati, vel qua minus principalia. 8 A Iuus terminussine rem Eliam,sto tra prime ali signisicata. 3 Aneritio quid. I ppellaria duplex, si in terminis ais tutis, vel

Argumentalis Oratio, in qua unum ex altero consequi denatatur. 6 Argument is praecipuum Diades cae in umen. rinu. 6

SEARCH

MENU NAVIGATION