장음표시 사용
51쪽
G luna: iter sole et aspes crus nostros
ξιξclypsis lune quam et tune deliquium: sectum micupam': est de
sectus luminio in luna ex terre inter solem lunam interueni prouenierietestingit semper inplenilunio dii solet tua sub eclyptica in cris opG positio seruntur ut unu cum capite altera vero cum cauda draconis iue vel prope. Crit si centru tune in oppositione eius ad sole in capite vel cauda draconis fuerit: omnimodo lumine priuata deficiet et uniuersale deliquium dicetur. Si vero iuxta fuerit intra limites metasmeclypsi designatas: paro eius nunc maior nunc minor tetras parietur teneruas notamen ubi Q gentium id pati auri dicetur. idcirco non ab re particulario eclypsis. Et quia luna non in omni oppo trione adsolem q mesura existit est in capite aut cauda aut intatula ad illa puncta vicinia que defectui debita sit ridcirco non stati sunt menstruic hoc est determinati et singulo quo id mense lunares desectus.
Is C Ecirpsio solisque et ei deliquium nominatur: est luminis solario a nostro aspectu substractio ob ircorporis lune solio inter illustre iubar: nostrosid obtutus interuentum proueniens. nem ubivis gentiuid patitur sol: verum dumtaxat apud eos inter quorum obtutua et solem luna intercepta solis radios adimit intercipit*: ne ab eis percipi valeant : qui iidem credunt partem solis tenebricosam esse dece, pii quidem . iune corpua opacum interceptum percipianti non enim sol suo vn o capitur spoliaturmiumine: mst Φtum memorie proditum est Lub Tiberio Cesare semel in oppositione ad luna qui i lior, rendas verso tenebras pariter et luna terri uica mortalibus sese prebuerunt spectacula. visus tune est sol pullo colore obscuratusi suum auctorem lugere qui tum hierosolvius Grais eaduce mortali sinvite patiebatur deliquium: quo nos omnes imortali indeficitatem vite tumule donaret. Quod diuus mionustus Briopagita pi,ilosophus: in liberalibus disciplinis tum non ignobiliter eruditus tit benis percipiens multa religionis pietate viso portento temnis exclamati aut deus nature patitur aut mus olivischina dissoluitur. Ut quia nunc de diuo Dionysio sermo incidit: is a Paulo Hibenis ad veritatio lumen conmersus maulum et Dierotheum diuinos preceptorcs babuit: tactito diuiniistbeologus: diutiusmilluminatiol vitas spequenter illuli ratus theologiam scriptam reliauit. Ad Gallos initius est apostolus religionis pietatem sua morae probauit suP naturam in eius obitu visis ostentio et vite prioris conmersatione sarmctissima: sacile ciuo reccita e sanctitas. Eius cineres solenne bustum argenteum in loco i suo nomine nunc instgni ouattuor milliaribuo a studio Parisiesi tenet regie gallo. pronus est. bae 4m dere gallo*regis eum expeditione ad alienas incias suscipiunt magna cum reuereri a sanctissimas reli aut duponi iubent Quod aviarolus octauus christianissimo regni sceptro insignitus aut te religionis memor raetitauit: amio christiane salutio i cum expeditionem aduersus paribenopen preclaram cantini, me ciuitatem quam nunc copolini dicunt parasset tunc ferme cum militaribus copiis citeriores Tu uicie fines attiaerat cum into idus nouembria eodem anno sanctissimum corvus depositus est unacii venerandis diuorum amistici et Mimit coi ribus: me centu mei Io annis vel sunra inerinta ab rasa non visam latuerant: talme paruiensis ac inime electissimi quim rector ideologii iurisperitii mediai nationum capita philosophicum suorum studiorum insignibus reuerenter assuerdi. magnifici quos in stariis et urbis et ciuitatiatum ecclesiastici tum ciuiles tantiis domni ex parte affluxit populus ut vix locus capere sufficeret: et nos inter turbam pressi humiliter ad oscula ventinua. Dec adiecimus σtalia nostris seculis contigiste non gaudere non possumus: me vel rarissimis oblimetere solent teniporibus. αrgo sanctio eius suffragus nos reliquamae nostram vitam coninummusqCandidus insuetum miratur limen Olympi:
Sub pedibusia videt nubes et s deram hic pro instituta astronomica introductione metam finemqa constituamus. Astrononiici de sphera et elua introductorie commentationis finis.13
52쪽
4; Oneti e latio Dei rei medici prouen3alis anuli astronomus uti
iitatum liberad Elle mirum sextum pontificem maximuntion est gloria sicut gloria notitia habentis dei nee est exaltatio iust exaltatione sapie soperationes suas. ita ut ait. Dieremis asa paea capitulo. 9.mo gnes sapies in sapientia sua i nα4tio in sertitudine sua tnec diues iu diuit is suis. 0 i hoc solo stlo fries si gloriatur videlicet scire et noscere me. Ei' aut notitia acad uiritur per scientia stellaru ut inquit psalmista almo is .c en agat gloria dei: et opera manuu eius annuciat firmametu . Vo corpora cel stia et motum accessus et recesν octaue sphereiae olanetae eorum argumeta vi Et: prima ac magna et admirabile cani esse cognomi ut aies Uoimine diis noster *admirabile est nonae tuu in uniuersa a celooguos: opera digitorum tuoru luna et stellas que tu cirum et a videlitur de nocte: et propterea adeo, I ipse auid eadem corpora de nocte viedere voluit et
nomen tetragrammatonimagnum esse et
si lirabile. Si ergo i notitiam babere desideram usi stellarum t entiam Tnit. Quapropter pater beati sume Elexander sex te pontifex inanine: et st tuat humanitatem diuino numine inspiriante)omnium virtutu3 reserta iubere itelliga: ad me tamen salictitatis laudem ira tueuniuersali ditidi sub.
. I utilitatem:quodda parusi instrumetum adinveni per do astro Te aliorum dei opero celestiu facili quodam usimoi notis
it en ' fvisplicere beatitudini inie cie te
periuasitipsum ad formam anuli Drmandum censiti. cum quia anulus huiusmoet altis morum virorum ornamentum manuum nos
E 'ἱ-pparet libro a nesis capite s. Tulit rex rharao anulum de manu sua et mi' eum in manu. Ioseph. Cum etiam qr quicum anulo gerens manus suas in tu iturianulus erit illi figura ante oculos cum quo solem et luna et alia celestia considerabit. et tunc habebit de deo perti tam dita
. invidebat. et prosperabitur in ecclestamuphanti:in isto anulo. sicut Eron ponti sex in tabernaculo cu3 rationali et humeraliud portabat super pectuo suum cu quattuor anulis ut dicitur libro exodi capite x s. Quinetatur rationale anulis suis eu anulis superdum eratis vita diacinthina: vi maneat et cetera. et erunt in pectore Bron quado ingredietur coram dilo et gestabit indis 2 in 'ruini mei. Uulere rerum michi compositio istius anuli multo facilies amolabqcompostlide: et quadrati istaelis et alioru instrumentoru3 astrologitaminus reuiosa. maxime quia est ornamentum nobiles ac semper visibile in inani, Duo au iciendum necessaria. et est instrumentum nouum. ideo adaperire debeo mosv uset utilitares: m plureo sunt. Sinprimis aut deo creatius celi Mas agini'.
53쪽
C terra. a una: delirquius paties
Caeclypsistune quam et tune deliquium: sectum sicupam': est
fectus luminio in luna ex terre inter solem lunam interum prouenie'. et ringit semper in plenilunio du sol et illa sub ectrp ira in puctis ops positis feruntur ut unii cum capite alterii vero cum cauda draconis idevel prope. Cru si centru Iune in oppositione eiusad sola in capite vel
cauda aconis suerit:onurimodo lumine priuata ficia et uniuersale deliquium dicetur. Si vero iuxta fuerit insta linures metasmecirpsi de
is signatas: pare eivo nunc maior nunc minor tetras patietur tenetuas tamen ubi Q gentium id pariauti dicetur. idcirconon ab re particulari oeclypsis. Et quia luna non in omni oppositione adsolein q mesura existit in in capite aut cauda aut intatula ad illa puncia viciniaque defeciuidebita sit: idcirco non stati sunt menstruic hoc est determinati et singulo quo id mense lunares fectus. CEcirpsis solis que et eiusdeliquium nominatur: est luminis solario a nostro aspectu substractio ob corporis lune solio inter illustre iubar: nostros. obtutus interuentum proueniens. nem ubiuia gentiuid patitur sol: verum dunttaxat apud eos inter quorum obtutua et solem luna intercepta solis radios adimit intercipit v: ne ab eis percipi valeant: qui iidem credunt partem solis tenebricosam esse dece pii quidem . tuae corpus opacum
lumine:nisi iurum mento: rendas versuo tenebras pariter et luna sol pullo colore obsciaranisi suum auctorem lugere qui tum hierosolrinis fragilis i caduce mortalisin vite patiebatur deliquium: quo nos Pinnesi mortali indelicientem vite lumine donaret. Quod diuus - rariopagita pbilosophus .in liberalibus disciplinis tum lion ignobiliter eruditus Atreius 13 percipiens multa religionis pietate viso portento territus exclamati aut deus nature patitur aut mus Onacbina dissoluitur. Is
sitit quia nunc de diuo Dionysio sermoincidit: is a Naulo Hiberus ad veritatio lumen conuersus 'aulum et galeroths in diuinos preceptorco babuit: iactuadiuini theologus: diuiniscv illuminatiol nitas irequenter illustratus theologiam scriptam reliquit. M allos iniquo est apostolus religionis
pietatem tua morte probauit sudna ruram in eius obitu visis ostentio et rite prioris cointersatione sanetctissima: facile elua reccita e sanctitas. sei cineres solenne bulliam argenteum in locos suo nomine nunc instgni Quattuor milliaribuo a studio Paristest tenet rcgie fallo. pronus est. Dc qmt dere gallo*regeo cum expeditione ad alienas inclaaciscipiunt magna cum reueretia sanctissimas relinulas duponi iubent duod Haroluo octauus christianissimo regni sceptro insignitus ite religionis memor tactitauit: anno ebristiane salutis i-- cum expeditionem aduersus parthenopen Prectariam Caninas me ciuitatem quam nun neopolim dicunt parasset tunc ferme cum militaribus cap ociteriores Tuuscie fines attinerat cum uuinto idus nouembria eodem anno sanctissimum cornus Deponiux est una ea venerandio diuorum Rustici et Mimteris corporibus: aue centumelio annis vel in ra inmota abscosa non visam latuerant:αime paruiensis academie electissimi qui . rector theologit iurisperiti mediai nationum capita philosophi cum suorum studiorum insignibus reuerenter a merui. magnifici quos in status et urbis et ciuitatis tum ecclesiastici tum civiles tantus domni ex parte astruxit populus ut vix locus capere su uiceret: et nos inter turbam pressi humiliter ad oscula enim . Dec adiecimus σtalia nostrio seculis contigisse non gaudere non possumus: que vel rarissimis obtinetere solent teniporibus. Ergo sanctio eius suffragusnos reliquamae nostram vitam committamus qui nunc Candidus insuetum miratur limen Olympi:
Sub pedibusa videt nubes et wdera O hiremouistituta astronomica introductione metam Demet constituamus. tastronomici de sphera et cim introductorie commentationis finis.
54쪽
ε; Onetide latio inebrei medici prouen3alis anuli amonomici uti
ista tum liberad vilexandrum sextum pontincem maximum. on est gloria licui gloria notitia habentis dei nec est exaltatio sup exaltatione sapientis operationes suas. ita ut ait. Dieremisas tota capitulo. 9.mo gna sapies in sapientia sua i nec for. itio in lartitudine sua nec diues iu diuitiis suis. 0i hoe solo stlories q gloriatur videlicet scire et noscere me. Ei' aut notitia scoquiritur per scientiastellaru ut inquit psalmista psalmo is . est enarrat gloria dei: et onera manuu eius annuciat firmamem . celestia et motum accessus et recessi' octaue sphereiae planetauvidet: prima ac magna 3 admirabile cani em: cognostiti via; noster * admirabile est nometud in uniuersa: ma celos tuos: opera digitoruin tuoru luna et stellas que tu tacancilla cael gubernator inudi mentione fixit:quia secudu oue, tim cel sti videlitur de nocte: et propterea adeo rum notitia habendam i ipse Uauid eadem corpora de nocte viedere voluit et
nomen tetragrammatoni magnum esse et desideramus: stellarum stientiam has maxinie viris ecclesiasticis et cunctis deum timentibus eoueanit, Quapropter pater beatissime Elexander sexu pontifex maxime: et si tua humanitatem diuino numine inmirante omnium Q H, H,
manitatem diuino numine inspirante)omnium virtutu3 rela Ddiui arummim rem notitia habere itelliga:ad me tamen sanctitatis laudem Itione ac honore et gloriati ingulorunm tuevniuersali ditioisub. λ Vi q utilitarent:quodda paruu instrumetum adinveni per dd astro Iudei operu celestiu facili quodam viatico notis displicere beatitudini michi facile periuasi: ipssim ad Brinam anuli lar mandum censiai. cum quia anulus bulusino
dominorem et altissimorum virorum ornamentum manuum nos
pie ei lappares tibis i nesis capite s.Tulit rex rharao anulum de manu
sua:et misit eum in manu. Soseph. Lum etiam m quicum anulo gereno manus
corra celestia considerabit. et tunc habebit de deope sectam notitio: Dinde ae de nocte videbat. et prosperabitur in ecclestatri uphanti:cu isto anulo. licui taron ponti lar in tabernaculo eu3 rationali et humeraliud portabae Iuper pectus suum cu quattuor anulis vidicitur libro emi capite is . Strinis Hir rationale anulis suis est anulis superdunieralis vita diacinthina: ut maneat et cetera. et erunt in more Bron quado ingredietur coram o fio et ginabit tiai. m nliorum istaei. Videtur enim michi compositio istius anuli multo facilior inrolabo compostlide: et quadrati istaetimet alioru instrumentoru3 astrologie et minus rediosa. maxime quia est omamentum nobile ac lamper visibile in inani, Dus au lciendum necessaria. et est instrumentum nouum. ideo adaperire debeo mosvius et utilitares: qr plures sunt. Sinprimis aut deo creatini celi Masagini'.
55쪽
p.ri PH Sematur capitula presentis opusculi. prina cladeclaratione anuli. Ad inueniendum locum solio Hd sciendum diem ignotum. Ed inueniendum altitudinem Mis in omni hora Ed sciendum gradum Edinueniendum duodecim os Ad sciendum quot sunt redeEd sciendum quotlant ire de horis 3 Hd sciendum quot sunt re ab ortu solis Ed inueniendum quantitate dici et niac Ad inueniendum Ed inueniendum quantitatem Ed reducendum horas uale ad mari
ad sciendum ascens Ni ς' uio obliquo.
Ad sciendum Ed sciendum in quo gradu signi sit luna.
56쪽
Ccap. primum de declaratione anuli. mr: Rota'anul' debet fieride auro vel argeto aut alio tae metalis:ad moad portadu in digito. et ei' declaratio talis est. Super circuitu anuli sutii signat suis caracterib'. orimu est arieon 3 taur'. et ita dea -ncepo. qdlibet si si corin et D grad' : diuid doti est iam i quin m gradibyp qtib 3 pacta.Ite sui duodecim est litteris. CDarii' i ista littera m. R pistis vero i ista littera a. et sic dealqs. Et stlibet mesis diuidit desimv in ς dies npuncta et mitium marisi est in io gradu signi pisciu. et 2 istos menses et caraccres signoru3 scietur loc' solio Oidie. Insta anulusu iit so grad'dequimin quivilineis/ ad inueni edu altitudine solis et stella; . et initiu nueri istorii in se gradcium est in linea messi Draminio: in qd intrat radi ' solis ad cognoscedit eis altitu. dine.Ite in suplicis anuli recta et plana que est sust anulu sui tres circuli quouprimus est mini inuo et est circul' cacri. Dedi' equinoctialis. cst axim' vero egra circulus capricorni: qui est ultim' in circularetia illi' furficiei recte et plane. Nostea sutat mucatharar qui sui in medietate circuli superiorio descripti quoru3qda integri apparet eda implacti quo* prim' ribo in duo diuidis hemispia et
victi circuli almucatbarat cotinet lograd'. elisut insuma set grad'aprio rima peetra istriorio eo d3enith capitis notasPost sut erratice horei fra almucatbarat postea liea medii celi: si e li ea descedes icruce: cui Oa cetro i quo e Drame oplinea meridiei et alia op angui' terres et linea medie noctis. Nostea i circuitu sunt iciei in spissitudie ei' lsat hore signate in lineis. Nostea sequit rotula mobilis posita sup illa supficie ii qua sut signa iv i caracterib' 3odiaco pstituto: et dici erotula 3odiaci. Itesiit in rotula 3 iaci pucta εἰς stellas fixas significat ini' puci' significataldebra: et est in scdo gradu signi gem Iop. cudy signi,ncat cor leonio: et est in αν gradu signi leolii .. terti' signincat cor scorpionis: et esti scdo gradu signi sagittarii quart' significat cauda capricorni: et esti is gradu sis iii aquarii. Ite i rotula 3odiaci fur xs lineeiqua* septe 3 signa cotinet: et signiti,catis mastoeo lue. dcide sequi flara me: qn e i med io licerotule3odiaci qditas, it p caput arietio et libre: i quo e altis pnnes rotula cu anulo et restriges ea. mea sunt duo foramia. vii si est i medio anuli ad suspided si a nutu ante sole cii filo ialteru Di ame est i sumitate anuli P introiru radu solis ad scire u altitudine et q. Nostea e bacul'plarat' 4 intrat in Drame altitudinio solis: tu est mobilis et no esema cit anulo nisi deiiocre Paititudine stella; postea enisi ad suspededuanulo.
CCap. i. ad inueniendum locum solis in omni die.
si Si uelis scire locu solio i quo signo est et i quo gradu ei' i illa die i pone hisi mouie que habeo et nota supque ex gradib'signo; cadat filu: ille denotat lota soliol illa die. C Erepta: hodie est , o mensis martii. Pone ergo i tu suo decima melioni artis: et quia super primu gradu arietis cadit nisi . in illo gradu est sol hodie.
si cap. h. ad sciendum diem ignotum.
Si die ignotu i uenire desideras sciasiquo e soli et i illo gradu i quo e pone K. lu3 et nota Iup que ex dieb'mesii cadat situ: ille denotat diernesio ignori. Ex Diu: die solesti prio gradu signi arietis : ponentu sua illii gradu : et viet ilia
die io marth. Et L ignoraueris locu solii ac sicut dices i cap. is. αap. Φ adiueniendum altitudinem solis. Si altitudine solio scire desideras: suspendea nutu de manu tua dextera perniuei' et pone eum ad sole donec per forame transeat radius solis: et lapsicie intrinseca anuli vide in quo gradu ex D gradib' cadat radius et illa est altitudo solis. cap. s. ad inueniendum gradum ascendentis et signum ascendentio. Si certitudine ascedetis uolueris scire scias prio locu so post scias altu disne solio. pyqre gradu i rotula 3odiacit quo estist: etpone sua almucamrat altitudinis ex ste orietis. si fuerit ante mediu die: aut ex pte occidetiosi post medio die
accepisti altitudine. et ille grad' q ceciderit sup linea doli3duo ii est pria linea Minucat arat) est grad' asccdetis.et signu illi' grad'in signu ascedes/ id e orieo. vo i occiderat oecides.s aut ceciderit in linea medu celi est in medio caeli era
57쪽
Tiber omni, ii adirin aliaulo terre. CEMinplum. hodie locus solis cirin primo gradu arietis
et altitudo silis ante nieredie est in graduum .pone primu gradu arietis ex parte orientali stiper almucati parat 3o graduum: et super prinium almuc albar it cadet suundus gradus signi geminorum . ille graduo secundus geminorum est gradus ascendentiolet signum sieininorum est signum ascendeno. C cap. 6.ad inueniendum duodecim domos celi.
cuni duodecim domos celi volueris adequare/qre primo gradu ascendentifret ille gradus qui ceciderit sup linea bori 3ontio test prima domus. post signa gra' dii 4 ceciderit sup linea medii celi: in qua linea voluendo rorulam 3odiaci t pone
gradu nadir illi gradui medu: et postea vide in parte linee occidentis gradu3 cor res dentem Fueprime erratice: et ille gradus est initiuscdedoni'.deinde imota rotula 3odiaci vide gradu correspondente hore erraticescde et ille grad' est initiu tertie dona'. postea vide gradu correspondentem linee medii celi: et ille grad' est quarta dona'. postea vide gradu correspondente di re errance tertie: et ille gra duo est mittit quin te doni'. postea vide gradu correspondente hore quarte errati ce:et ille grad' erit initiis sexie.Siliti v aut septime doni': est nadir ascedentis Et initi ii octaue: cst nadir scde. initi si quom none: est nadir tertie. Et initiu decimeo nadir qrte. Et initiu undecie: en adirquit . Et initiu duodecie .enadir sexie.
CExemplu3. gradus ascelidentis est scdo gradus signi geminor sicut dictu est: et est prima dona'. et graduo i cecidit suo linea medii celi e i* aquarii. volue rotu am 3odiaciet pone i q. leonio gradu sust lineam inedii celi. et gradus corres deshore pritate erratice: est 26 geminorum: et est secunda domus. Et grad' correspodens dore scde erratice: est io cancri et e initia tertie dom'. et Mad' corresidens medio celi: est i q. leonis: et est initi si quarte doni'. et corres deo tertie reerra tice i 3 virginis et est initia quinte doni'. et gradus corres dens quarte bo re erratice est i libre. 4 est initiu sexte doni'.Maia' nadu prini edomuo: est x tagittarii: et est septima doni'. et fradus nadir scde domus est 16 sagittarii et e octava dograd' nadir tertie est 3o capricorni et : est nona ei. gradus nadir quarte est i q. aquarii et indecima dona'. et grad' nadir qui te est i 3 pisciu: et estvndecima doni' et gradus nadir sexte est i* arietio et est duodecima domus.
Tap. ad sciendum quot sunt dore ex boris ii sicut est in gallia. TTu scire voluerio quot sui dore de horio duodeci scias prio soraltitudine; et pone gradusoriny almia carbarat altitudio ex pte orietis si fuerit an mertate et poesup istu gradu sortitu et vide icircis ra* sup qua hora ceciderit situ et nvera ali nea agri ire q e medie noctisvis ad illa hora i qntu cadit: et hebio et sui horeis horis ix. CGxcptu. hodie locisore i prio gradu arietio. et altitudo ese i 3o gradu.pone pinu gradu arietis 3odiaci iustat mutatbarat ograd' exple oriens: sup sic fradu pone situ et cadeti circulo hora* tua sera 9 nuerado ex li ea medie noctis. et si fuerit post meridie pone gradu solio ex pte occidetis et nvera a lita medii ceud e meridies. et scies quorsut dare post meridie sicut e i patria gallicanat i si na . Ccap. s ad scienda quot nant re ex horis 2 . Si scire volucris quot sui re exhorto 1 pde gradu solio sup linea horissus pre occideriset fac signui circulo Drar culilo. postvoluerotula 3odiaci in 'aguia tre et poeula gradu solis lapalmucatharat altitudio exple orietio si fuerit an meridie: aut ex ute occidetis si postmertate accepisti altitudine vel de fac signu3eu filo i circulo dora*: et nvera te est via aguli tre ab illo signo prio usae ad si sinu scd3: et habebis quot siti re de ι . sicut et italia. Ereplo. hodie loc' solis esti prio gradu arietis .et ei' altitudo Mgrad'. pone prima gradu arietis supra linea hori adito ex pre occidetis: et fac ibi ngnu i circulo hora; cli filo et illa lisa epria post volue rorula 3odiaci et poe gradu primu arietio sup almucati rarat gratu'. exyte orietioqrnuce an meridie. et fac signa cunto et tructa a prio signo q6 Eprima dora p via anguli terre usq3 ad secudum signum et erut is hore et u est munieridie: ne gradu ilia sosrad' i alniucatharat ex pte occidetis: et erut M liae.
58쪽
Estronomicisi Eap. ad sciendam quot lant dore ab ortu latis.
CSi seste uolueris quot hore uales transierunt de die: accipe gradum soliste
eius altitudinem tet pone eundem super almucantbarat altitudinis: et tunc stimalacum in circulo rarum. postea volueretrogradum solis vis ad primu almuis cantharat ex parteorientis. et secundo nota locum eiusdem indicto circulo. postea
numera ab illo signo primo usis ad secundum i et dabebis quot sunt hore ab ortu solis. Et st est postmeridiem pone illum gradum solio ex parte occidentis suo aio mucanthara ultitudinis: et numera ab illo signo primo ustu ad secundum p uia medii celi. Unxeptu. hodie loc' solis est in primo gradu arietis et altitudo ei' estin 3o gradu: pone illu gradu 3o grad' sust almucat arat ex parte ortitisior est an meridie postpone illu/gradu suo dori3ontet et faelignu3: et numera a prio signovis ad scomi et erut 3 hore equales q trauersit de die. Er n est post meridi i Anemu gradu ex parte occidetis: et erut 9hore ab ortu solis qua sterut de die. CCap. io ad sciendum quantitatem diei et noctis.
ESsuolueris arcu diei cognoscere: pone gradu solio sup primu alniuealbarat ex parte orieti olet factigia si in circulo hora . ,stea volue rotula DdiscipulamΓdiiceli: et pone illu gradu i linea dori3otio ex pte occidetis/et nota ei' locu i circulo horaru cu filo. et dore et pies ear; si sui ab una nota i alia: e are' dici. relid Voparo circuli est ar noctis qr tot' circulus cotinet-boras et quatitate diei et noctio. Exeptu. hodie sol est in prio gradu arietis: pone primu gradu arietis super hori3onte exple orietio. postea pone illii gradu ex parte occiderio sup hori 3onre: et numera ptes horarum per viam medii celi que sunt ab una nota in alia. Et sunt ii re. ergo duodecim dore est quantitas diei hodie. Cap. i i ad sciendum quantitatem bore erratice diei. Si uolueris scire arcu dore inesilis diei: scias prio arcu diei sicut dicta f. et boras illi'Φtitatis in triplica P im. et illa sum a diuide pii. et dabebis num gradu a re teqlis diei. que si substraxeris a 3o remanebit nuer' graduuhore nocturne.
numera diuidest ii: et erut i grad'Iet ς minuta.ergo i grad'ας minutate arseus bore erratice diei. deide substrabe dictu num 3o: et remanebul duodeci gradus et syminuta. et est nutrier' graditu dore erratice nocturne. Et e caput eaoprime necessariu in astrologia ad scita a d nni hore: ut dicet in capite Cap. ix ad sciendum quantitatem bore equalis. Si volueris scire arcu bore estiis: diuide 36o per xq. horasquesunt in circulo assi: et habebis numeru graduu dore equalis de diei et de nocte: qr illa Drecisculi horarum sunt equales. et queliber continet isgradus. c. cap. 33 ad reducendum doras erraticas ad equales.
Em volueris reducere horas iesiles adi rasesileo: stilo grad' hora; ineffliut quot sui: et diuide gravea ς p im. et habebis doras equales. LEx u.quantitas re erratice e ir grad' et 1 minuta et sut ii ii suntlio gradus. diuide Pir et eruti Φ bore equales. CCap. i ad scire u altitudin solis in meridie. Lu scire uolueris altitudine solio i media diei q e initia recessidis, pone gradalalis supra linea medii celi. et iasier' graduu almucamarat a loco solis i dori 3bte in altitudo eiusde medie plei dumo anul' sit fact' ad altitudine climatist in quo Misaltitudine. CExeptu. die sol est in prio gradu arietisi pone prima grada arietis supra linea medii celi: et nvera ab oriete usin ad almucatharatio applicante grad' sua linea medq celi/quot sui grad':et erui s.ergo altitudosolis i meo dia die illi' dici: est s gram. En into φ circul' signox diuidis idu circulos: quo* vn' ea capite capricornili caputeacti. et alse a capite cacrili caput capricorim Et caput capricorni e solliritu remale: et eaput cancri estiuale. Eieito etia τ
59쪽
- Tiber anuis. omnes eque distiuo graduolab aliquo hora solstitsorsi: sol unius declinauonio
versus septinione vel meridie: et dies eoru vel noctes sui equales: et umbre et cititudines equa leo in inedia die. p. is ad scienduin locum solis sine notitia diei sicli scire voluerio gradu solio ignoto die: pone nota suo altitudine medie diei Imedietate qua suptisti prius y foram eqde adsci dii altitudine solis.dei de uoluerotula 3odiacit detin duo graduo super ipsa nota:quoru vnu scies. esse gradu solis. quo cognito scies die in esis. De teptu. Dcdie altitudo solis csi s i inedia die volue rotula et vide gradu signorit 3 iaci cad te super almucat arat altitudis graduu: et erit prim ' grad' arietis vel prim' grad' libre: et qrest lepus hveniale ergo solei prio gradu arietis. Ibaiae litui circulo ni si usust primu graacu arietis: et cadet laudet illiu incusiuartii. et se caput habebis locum solis et diem ignotu. Ccap. t 6 ad lassidui ii q dies sit mi talis alteri. Ecu voluerio scire doleo alteri sit eqlis: scias est grad'eddis Uteo a solstitusqr eo* dies sui eqleo siclit dictu est. CEx8ptu. oleo so mesio nouebris e equalis dieiis in ista decebrio.qr solstitiuoreinale esiqn sol elia capite capricomi:qoe in
die duodecima niensis Decembrio. et sic de aliis
C p. i ad sciendii in declinationem signorum ab equinoctiali linea Si scire voluerio declinarione cuiuscum grad' signor . ne eu stiplinea modii celi et scito ei' altitudine ab hori 3ote. Itea scito altitudine capitis arietimur Iibre leade linea: et differetia diridi altitudinu e declinatio hui' grad' ab ψii ctiali. Si aut merit grad' septetrio ita septetrionata delinatio. si meridi dat meo
ridialia. Exeptu. De primu gradu signi cacri lay linea nitaq celi: et nurea ab
hori 3o te vliv ad alinucatharat altitudio ei': et erut dic rbome τι grad'. et altitusco primi sir ' arietis est Α-s: ergo declinatio primi gradus cancri ab equinoctiali linea: eit iΦ graduo qui sunt differentia utrarunt. ipsaru altitudinum. Ecap. is. ad sciendum latitudinem ciuitatis.
CSi volueris scire latitudine ciuitatio/q est distati a 3enith capitio ciuitatio ei' ob noctiali liii ea: psidera altitudine fori media die:qua minueo de so si fuerit sol i litio arietis; vel libre u e in io die marth vel septebrio . et residuu e latitudo ciuitatis ruceni erit mot' lasi innoctiali linea. Si se i alio gradu fuerit Bl et in olla die: isic ei' grad' psidera decliatio ite a cap. pcedes quam inues de altitudie soli si media dies si tuerit septetrionali vel adde ei de si fuerit meridiana: ethcbio altitudine iitii Arieti si illa ciuirare.qua subistrabas sicut pri' dicta e) a 9o et qοrema serit erit distatia regio io ab eqnoctiali linea. CE repla. qn sol e in prio gradu arietis: vel libre: altitudo solio tuc est sin media die qua in inues de 'o et renia nebul i. ergo εα e latitudo ciuitatio rhonte. Exepisi i aths dieb' qn sol est i alio signo sicut icicro, psidera declinatione primi, ad' et' hesti et minue illa declinatione ex altitudine ei' que est τι et remanebbi φs: uradde sua altitudine primi grad' capricorni qest: et erut Φ r. substrahes sam et remanebul lx: ille nui nerus Φi est latitudo huius ciuitatis rhome. isi Cap is ad sciendum ad quain latitudinem anulus factus esti Si vio scire ad qua latitudine fact'eanul': vine quot almucanrarat suti circulo eo noctiali usq; ad 3enitd: vel ab axe ad dori 36te ad septetrione: et suptata latitudine facta est anui'. c enis ut eqlia. dic fact' e od latitudinρ ri trici racies tuti bivnu ad latitudinequa volueris cu mutati de supficiet almucut rat: ut p3 i taburAstrolabit listrum ii. CCap. io adscitau ascestoes signo* i circla directo. Si asce stoeo signo; i circulo directoi scire desideras:iitru cuiusuis signi sita linea meridiana pone: et fac signui circulo horaruscii filo: et ni oue rotula3odiaci: donec filiis signi sitsup liii ea meridici: et lis iter signat circulo horax: et horaederat inter duas notas ii ultiplicastis: et bebis nutarersi graduuiuscensionum
60쪽
hora continet is gradus sicut dictum est. EExemplum .pone initium uani arietis super lineam mersionalem: et post moue rotuia 3 iaci/et fac signux in illis et, uob' locis .et reqsutini duo signa sunt una ora et quatuor ptes uni' nil tu plica pis et sui et . ergo ascesionea signi arietis in circulo directo sut Vr gradus. LCap. xi. Ad sciendum ascensiones signorum in circulo obliquo. TSi doc lcire volueris moue rotulam 3odiaci ab initio signi ad fines eiusde supprimum almiscantharat: et gradus thorarum in circulo rarum i erunt ascensio nes signi in illa regione. quia quelibet hora continet is graduo. Cap. ii ad sciendunt in quo signo sit luna sine altitudine eius. α uni doc scire volueris: scias primo locum solio: postea scito diem in qua fuit coniunctio tune et numerabio a loco solis super rotulam 3odiaci per lineaoque signata tis imansiones lune totquot sunt diesque transieruiit a die coniunctionis inne: et illud signuin quod inuenies per dictum numerum ostendet lineam in qerit luna. Exemplu3.ldodie sol est in priino gradu arietis et a die coniunctio nis ii e vim ad presentem diem sunt dies innumera a loco solio lineas M : et ne ritu sup linea in et tuent eo linea i fine signi capricorni i qua est loc' tune dofi, Cap.: ad inueniendii ascedes reuolutioio anni natalis urinudans. Luscire volueris hunc gradum ascendentio anni transacti super hori 3onte in orientes pone gradum solis et in circulo horarum fac nota cu filo: post doc illii gracu nioue ab eode loco Der borao 6 et quinta partem viii' dore q sunt 93gradus: τgradus qui ceciderit Iuper hori3ontem est gradus ascenden tio eiusdem anni. Olunt pses fruerint anni pro unoquom anno deduceo illum gradum per 6 doras et quintam urtem que sunt93: et gradus existens in parte orientali est ascendens ipsius. x xemplu3. alcendeno reuolutionis istius anni est s graduo signi capricorni: pone eum super hori3ontem in oriente. deinde move ipsum per 5 ras et quintam partem unius. et primus gradus gentilior uerit ascendens anni futuri. E p. α Ad inueniendum dominum dore de die et de nocte. ESi doc scire desideras scias oram erraticam noctio illius diei per caput ii :qrq libet dora erratica habet fusi diim unu ex et planetio scom ordine eorum in celo. videlicet i die sabbati potuin' prie dore est saturii' dns s deest iupiter. et uc per ordinem vim ad ra.qr qcunm dies sit vel nox longa vel breuis continet in horas iraequales et super quatilitatem illius dote erratice inuente dominatur Ulus m. nera. Et Manipli apparet in tabula inferius descripta.