장음표시 사용
101쪽
vo AETII AMIDENI DE RE NEPIc Alauri solia, sed bacca magis, sicut cortex radicis minus, dictamus,pseudodictamus,
salvia,erysima,lana cremata,vitis albae,aristolochiae, asipodeli,dra cunctili, singui Tum radices, pastinaca,cham aphnc,hoc est terrestris laurus, oleum raphanini tres cicerum species,uiscus caucalis, ligusi icum, ferulae semen, sagapenum, sat rixi mapium,sium,fison, styrax, piper, laypericum,sal,sanguis, set,urina,saltu sui
Phur,uiperarum carnes deps, muria sal Iamentorum piscium.
Quaecunq; primo gradu calefaciunt Cap. ctac UIALoe, chalnaemalum,agaricum,absinthium, ladanum,lini semen, solium,na
das celtica, pica nardi, uinum nouum, serum lactis,castus,aridae sicus. Quae secundo ordine calefaciunt Cap. cta cura AMurca,anethum aridum,nam uiride lenius est, artemisia, balsami elasio boscum,calamus aromaticus,crocu libanoti masticha,met,uinii,pix, api astrum,uel melissa,prasium,propolis,cucumeris agrestis succus, scandix, smila stolinii seu cardui radix, myrrha,aerebinthi cortex,stondes, ac strictus, scenu grae cum,chamaeleontis utrius Φ radix,chamaepitys, Ocymum. Quae tertio ordine calefaciunt Cap. CXCVIIIABrotonu ustum,olea, populi nigrae flores, re resina,acores,amaracus, amo mum, ammi,anethum ullum nisium,ium perus,assari radi sauina,ellebo rus uter*,cpithymum, mentha, satureia,calam thu, harundinis uallaris, quam phragmitin uocant,cortex ustus, careon, casia, cedrus utracp, cnici semen, cony za,cyminum, thuris suligo, sceniculum, arum, nigella, mei radix, moly, seu ruta avellis seu besaia, oleander, uinum antiquum, omnes origani species, opopa
Quae quarto ordine calefaciunt Cap. Cπcim
Darce,ampeloprasum, seu porrum erraticum, oleum cedrinum, costus, cra- pe, lepidium, sinapi, allium, struthist,id est,herbae lanatiae radix, tithyiniciora liquores,ec omnia quae caustica,id est,urentia appellantur. Quae restigerant Cap. cc Ramen moderate,muris auricula, absis adstrictione, pyra illita mediocriter refrigerant, balaustium, rubi solia, germina, acerbus fructus, fores, bro
mus,glaucium,harundinis uallaris solia, patietaria scit perdicium,singula istorum moderate. Item musicus marinus, lichen petris adnasces, pomi bondes Sciructus, Stans oleum myrtinum ec rosaceum, dorycnium,uehementer, Omnes papaueris species, fungi, citri caro,uuae acerbae succus, amylum mediocriter, patus palaesi rς, id est, sudor pulueri admixtus, cicerbita uirens, tribuli utriqῖ, ramorum palmarusuccus,sainia terra,re cimolia naxias, id est, scobs cous.
Quae primo ordine restigerant Cap. cc IACacia illota, attriplex, sine adstrictione, acini uuae, milium, hordeum,plata
Quae secundo ordine refrigerant Cap. cc MIA Cacia lota, plantago, beta, galla acerba, cucurbita, cucumis, pepon, solana hortense, lenticula palustris, alga uirens, quae prope maris litora legitur,
psyllii semen. uae insti dant tertio gradu Cap. c cri IIO Edum utrun*,portulaca, mandragora,citri pars acida, polygonium, potamo
Ogiton,quam nonnulli sontinalem uocant, hyoscyamus,sive apollinares herba, cuius flos ec semen candida sunt. Quae quarto gradu refiigerant Cap. cc VPapauetis lachryma, oc cicuta. u .l u Quae
102쪽
Quae sine erosione exiccant Cap. cc VII TRlicae semen,ac solia, urca, anagallis utraq;,bromus, plantago, Oleu dul V ce sine sale lotum, semcntum euocat a profundo discutit, lupini amari, hippuris,id est,cauda equina uehementer fatis,falicis frondes, flores, cum ali qua adstructione.sunt qui succum ex his conficiant ut desiccatorium medi cainen tum plurimis idonea possdeant, aptior uero medicina est, quae sine erosione ex iccat, oc adstringit, iuglandis putamen ustum, praeterquam ui tenuis quot suo
stantiae est. Praeterea milium, centaurium minus, uehementer exiccat, cera lorum
gummi,li litvri, faba extra apposita, cupressi partes liniuersae, C,peri idest odorati iunci radix,pinei nuclei,in aqua madciacti,nymphes radix, polypodiu, sapa seu siraeuualde desiccat, quinqucsolii radix, myrrha, arcocolla, stoebe,tragacatha, cua
uniuersa cadmia,asiae petrae flos marcescentes carnes arefacit,pompholyx,oc caesutrassi saepius lota potenter exiccat,oui albumen, cuius naturae etiam uitelli sunt.
Quae simpliciter desiccant Cap. ccvra VIticis scondes oc trudius, graminis radix ec semen, capillus uencris, sedum
utrunt,amarantus qui potus fluxiones exiccat, uitis albae radix,ana gyri solia arida, pyra illita mediocriter, aristolochia, corruda quem asparagum myacan tiainum uocant, aspalathus,asphodeli radix, magis in ipsius cinis, balaustium esti caciter,ruborum albescens fructus,quercus & pliagi partes uniuersae, bulbus illistus, moniae radix auri folia uehementer,ac bacca magis, ligustrinum oleum,lati rinum, edinum, pannicum applicatu, eri sagium,isatis, corticis salicis cinis poten ter,cannabis semen, cardamomum,caucalis, pastinaca, lixivium praesertim exci/nere ficulneae, brastica,cuius caules cinerem ei liciunt summe desiccatorium,crei limus,lilii solia oc radix acerba,platani cortex,& pitulae moderare,polypodiu,amy ium,ses,nitrum, gypsum praecipue ustum, cadmiae omnes,univcrsaci metalla, lapides ocrerrae testa clibani,coagulum omne, simus,anserum tamen oc accipitru niemia acrimonia inutilis sordes, mperarum caro, saliarum maenularu capita, cornu cerui,& caprae,castoreu,ossa cremata, cancrorii cinis,garum uehementer, muria.. duae primo ordine desccant Cap. c c v ii r Hamaemalum,iuniperi baccae,careon,hordeum, polenta, crocus, lius, sceni
culum,oleander seu necion, uinuin nouum,cucumeris peponisi semen, sce nugraeci semen.
Quae secundo ordine desiccant Cap. ccIκLOlium, amaracus, bitumen, anethum, balsamum, acini uuae, gingidium, cla
phoboscum, calamus aromaticus, libanotidis cortex, solia ec semen,meum, masticha,mel, spica nardi nardas celtica, uinum,eruum, opopanax,PiX, rhamnus, radicula,scandix,cardui radix, myrrha,iuncus,terebinthi fructius oc soli abientcs, alga uirens, 5c humida, malobathri solium, chalbam. Quae tertio ordine desiccant Cap. c c πABrotonum praecipue ustum, acacia,acorus, aloe, anethum usium,anethi se
men,iuniperus, a sarum absinthium, sauina, clic rus, epithymu, se tureia, calamentis, harundinis uallaris cortex ustus, careon,casia, cedrus,conyza,thuris fuligo,nigella,citri semen,uinum plane antiquum, acetum,origanum,quinquefolii radix,petroselinum,myrrha,ruta hortensis, marrubium, rhu obsoniora,fampiscus,seriphium, hyssopu chamaedriv,chamaeleontis utriusq; radix, chamaepitys. Quarto ordine exiccantia Cap. ccx IAmpeloprasum,id est, porru agreste,cedrinsi oleum,sinapi, ruta agrcstis,allium.
Quae humectando re exiccando ambigunt Cap. cc tali Graminis radices illit oleum dulcissimum.
103쪽
ΜUris auriculae, buglossum,glycmetae succus,laetum,uiolae folia moderate, persicae mali structus,sungi, rosiacum,satyrium,stratiotes fluviatilis. Quae secundo ordine humectant Cap. ccaei HIS Ecundo ordine humectant portulaca,attriplex, , cucurbita, armenicae ma li fructus, pepon, lenticula palustris. Quae sint humiditatis aqueae Cap. ccκVAQueae humiditatis sunt acacia,muris auricula,portulaca, plantago, ubi so/llia, cucurbita,umbilicus ueneris,cicuta,Picea,malua hortensis, Papauer,mala praecocia,fungi,platanus,polyg'niu,potamOgiton, sideritis, cucumer qui edendo est,cicerbita,oloschoenus, lenticilia palustris, psyllij semen, plumbum. Quae tenuibus partibus constant Cap. cc XVIABrotonum usium,uite scandix, populi nigrae flores,urticae folia di semen, chamaemalum,aparine,aristolochia,plantago arida, asphodeli radix,praeci
pue usta, balsamum,fauina egregie,rubi radix, oleum antiquum, oleum ricininu, elaphoboschim,rilphorbium, fermentum,salici S succus, calamentum,calamus aromaticus, cannae uallaris cortex ustus,casia, carpesium,milium, oleum cedrinum, pruna,gummi, masticha, nigella,cyrenaicus succus,balsami lachryma.ruta,pist cia, propolis,oleum rosaceum,sagapenum,seseli,sampsucus,cucumeris semen,si cus recentes moderate,iunci odorati flos, terebinthus, cinis, calx, salis flos, hysto/pus,halcyonium, milesium,nitris, auripigmentu, opsum ustum, sulphur ustum, cadmia, pumex crematus, lixivium, flos petrae,ch socolla, sandix, sucus, leonis adeps,pardi 5 himae uehementer,castorium,sepiae testa cremata, sal,lana,ut rura que uitum. Quae crassis partibus constant Cap. cctavraFLantaginis radi balaustium,acini uuae, Tingi si cepe,cucumis, squammae
Quae corroborant Cap. cc π VHICasia,galla acerba, stoecas,palmula,absinthium, masticha. Quae maturant Cap. ccπIπAMomum,passulae, cera, ladanum, uten librariorum,crocuS,thus, pix,ma sticha Aegyptia, rosaceu oleum, myrthinu,styrax, laalbana,chondruS,por cinus adeps, uitulinus, illus, butyrum, oesypum.
Quae suppurant Cap. ccππAQua temperata,somento adhibita,hydrelaeon, id est leum aquae mediocriter admixtum,farina triticea,panis,chondrus,porcinus adeps,uitulinus,hatyrum,thus, pix,resina. Quae molliunt Cap. ccx X rQVaecunq; calefaciunt quidem ted non uehementer, simul cum desiccati
ne moderata, ea sunt quae efficaciter molliunt, ueluti caprinus adeps, galli naceus, anserinus, taurinus, hircinus, medulla ceruina, uitulina,ammoniacii thy/miama, rax,chalbana,bdellium,oleum liliaceum, oleum dulcillimum,chamae
malum,radix altheae,agrestis maluae solia,masticha chia, masticha Aegyptia,teona terebinthina, colophonia, popanax, sordes statuarii, sordes luctatorii, quam Patum supra uocari diximus, butirum, suum. Quae indurant Cap. cc XXIIS Edum, portulaca,psyllium, lenticula palustris, solanum. membra uero indura ta, uel ob siccitatem uel ob plenitudine, uel ob concretione indurantur. quod siccitate obduruerit,omnes conatu humectari oportet quod plenitudine,concretione exinaniri: quod moderato calore, dis Iblui.euenit quidem a stigore concretio, sed uehemens quo caliditas eandem producit.
104쪽
Uaecunque nitrosa inueneris, aut amara, cuncta meatus purgare possunt, Quae uero tenuia dulciaco sunt,hsc sine erosione sordida ulcera,totamin catim abstergunt,ueluti erui,sabat, hordeum, lupini, re huiusmodi, simus caprinus crematus, tests omnium testaceorum, herinacei terrestris ac marini cinis,serum lactis,mel, vitis albae radix, amygdala dulcia cum sua arbore, utram anagallis, ane monae omnes plantaginis solia, praesertim arida, istolochia, am, asparagus, que corrudam uocant, uua taminia, asphodeli radix,attriplicis senae, absinthii succus, bulbus,elleborus uter ,parietaria seu perdicisi alicis succus, harundinis uallaris cortex moderatris abae caro,lapsana illita dichen petris adnascens, uiolae albae parales omnes, radicis platani cortex, marrubium, meum,propolis mediocriter, ulmilalia cortex ec radix, ptisana, terebinthina efficacius, masticha,sagapenu moderate,cucumeris, ponis,partes uniuersae, ta,uthymalus,phu,chamaepitys,halcyonii genus omne, terra chia, famia moderate, smiris ciscaciter, cornu cerui, reca prae ustum,erui farina,narcissi bulbus,tragacantha moderate,& oui albumen. Quae ora vasorum aperiant Cap. ccxxim M :1 uehementer calida sunt,& crassae substantiae ut etiam crustas inducant,ue A luti an one omnes,cepe,allium,taurinu sti,tanu oleum, amaracini sex. Quae cutim rarefaciunt Cap. cc XXVII Aresectoria sunt,quae moderate ae sine molestia calefaciunt,ae nihil proris x desiccant,ut chamaematum, althea,cucumeris agrestis radix,costus,tabanori
des,nitrum,abrotonum,oleum antiquum.
Quae densant Cap. cc XXVIA Qua stigida, sedum,portulaca,pinei nuclei recentes,psyllium, lenticula γνά luitiis,mandragorae poma,& absolute quae frigefaciunt, di desiccant. Quae putrefaciunt Cap. ccxπVII A Vripigmentum, sandaracha,chrys,olla,cantharides, pityocampae,cedria, in elleborus niger. Quae eminentias reprimunt Cap. cc XXV mE Laterium,cucumeris agrestis radix, hin, mandragora,asii lapidis flos,restaceoru animaliu testar,hcrinaceus ad pollinis formam tritus, faba,aeris squamma, chrysocolla,& quaecunq; adstringunt,& desiccant. Quae cicatricem ducunt Cai . ccx Nix ALumen,galla acerba usta,praecipue si abluatur, malicorium exiccatum, re
crementum plumbi, spuma argenti,plumbum,testaceorum Omnium tests,
Mirrum, pumex prs sertim ustus,ceruila, pompholy spodium lotum,chrysocolla, sibium ustum,diphryges, sarcocolla. cicatrice uero erodendo inducunt atramentum sutorium,cadmia usta, is & ferri squamma, di praecipue eius quod stom ma uocatur, aerugo inextincta, lxusta di lota.
C Quae superficiem exulcerent Cap. ccππα
ini rubi Bllia, tae radix, allium, puleium,hyssopum, origanum, sepis trata, asphodeli radix,semen lini,& salsa omnia,acria,& amara. Gustica d est,adurentia Cap. C c π π NIC Antharides, diphryges, aceti sex ina: anemona flore puniceo, allium, cinia
praeseriim ficulneae, nitrum exustum,aesinum,esume,buccinam testat iudeusta maenularum capit auripigmentit,cantauiuua taminia, crudium granum, rethrum
105쪽
s4. AEGI AIII DENI DE RE HEDic Apirethrum,sinapi.at calx uiua quidem exurit,extium uero crustam inducit. Quae euocant Cap. cc XXXIIANemonae omnes, anagassis utra , dictamus, terebinthus, thapsia,ciclamonii,narciis radix, propolis uehementer,sermentu, simus omnis, sagapensi, succus cyrenesis di mediis,laseris liquor ec radix, genista, qua uinciendis uitibus utimur,ta semen,& frondium succus efficaciteriterebinthina impensius quam reliquae omnes resinae,sulphur,bubulus fimus eorum prssertim qui eruum comederint, calament hum illitum,costus ex oleo tritus,uiscus uehementer. Quae discutiunt Cap. ccπππII rABrotonum,agaricum,capillus ueneris, aegilops,urticae semen, aristolochiae radix.Item asphodeli radix, 5c praecipue crematae cinis,attriplex,bulbus, Dina,muscus, quem splachnuta hypnum uocant, pastinaca,althea, oleum dulce, oleum antiquum,raphaninu, ricininum,thapsia, harundinis uallaris cortex ustus uehementer discutit,brassicae N Iiiij solia,ladanu,mercurialis,malua agrestis,per sicae mali germina,nerium, grossi ficus agrestis,succus cyrencnsis, opobalsamum efficacissime, paliuri solia & radix, ruta,pi porrum, terebinthina,oleum rosacca moderate, statuam sordes, sampsucus, cucumeris agrestis radix, caricae acriores, praesertim a caprificu, beta sine calefactione, sed alba efficacior est,chalbana, falpraesertim ustum, salis flos, nitru,halcyonii omne genus,samia terra,hyoscyamus,
recens caseus,ex acido lacte,butyrum, alumen omne,simuS Omnis,uiperarum ca ro potenter,adeps maxime leoninus,Ossa inperarum exusta,ec cinis.
Quae adstringunt. Cap. ccπππIIII OLeaster,pyrus agrestis, lentiscus,apium,scdu, cytisus,aloe,urtica,acini uus, pyra, crocus, althea,terebinthus, glans, hyoscyamus, nymphaea, palmular,luteum oui affatum,paliurus,caudae equinae radix,sanguis concretuS,cyperuS,lam
bruscae flos, hi assica hiscocta,leporis coagulu,spongia usta,rhamnus,sed alia quoque plurima sunt, quae adstringunt omnibus nota. pQuaecunq; semen generant ec uentrem excitant Cap. ccππNVDulia quae magis nutriunt flatuosat, sunt. Item medicinae omnes flatum gi gncntes,& calidae. far igitur,cicer,pinei nuclei sabae,& ficus edulia sunt sera/cia multi seminis,& quae eis assimilantur. scincus uero di satyrium, ec huiust nodi medicine irritantes uocari debent. at media inter cibum ac medicinam sunt lini se
Dulia di medicine refrigerantes 5c quae compingunt, crassumc, humore ria
dunt omnia semen cohibent,ueluti lactuca,cucumeres,blitu, altriplex,cucurbita,mora,melopepones,& quaecunq; sontem humoris desiccat, ec nihil generando semini coserunt, quamuis calida fuerint,sicuti ruta.si uero praeter uim desiccandi nihil etiam calefecerint,tunc multo magis seminis naturae aduersantur. De alimentorum uiribus Cap. cc XXXVII.
OVi sanitatis curam suscaeperit oportet,si quid aliud,alimentorii uires perdiscere. quae igitur attenuandi facultate pollent, angustos meatus aperiunt, Ieratores impactos exterendo, dc crassa incidendo,longus tamen coriam usus sero si biliosa cir congerit excrementa, quae si deinceps inedia cosequatur in melancholicum sanguine permutantur. talia ergo parcius sumenda sunt, ab eis praesertim, qui biliosae temperaturae fuerint: his enim tantum conueniunt, qui pituitam cru dumq; θc uiscidum humorem collegerint.alimenta uero crassioris succi si in uen triculo & hepate concoquantur sanguinem quidem laudabilem penerant,lienem
tamen, re iecur obstruunt. horum quaedam crassi tantum succi sunt sicuti lentes,m quaedam
106쪽
LIBER 2ECUN Dus quaedam uiscidi,ut malua,quaedam utriusi simul,ut pisces testa conte 'I.auen ans ut his tutior quide ad sanitate tuendam, quam is qui crassioris succi cst,cu ta/me exigue alat,nel tenore neq; robur corpori praestat,ita ut si res pro indigentis
ratione pendatur,necesse interdu sit offerri quae plurimum nutriunt.praecipue ue/ro crasso uidia utentur exercitationibus addicti somnoq; pro arbitrio incumben tes. at omnes,qui ante cibu exerceri no possunt,selidiora nutrimenta uitare opor/te ocium enim perpetuum ad sanitatis tutelam maximo impedimento est, sicuti contra motio comensurata praesidium esticactissimum. quae aute alimenta inter tenuitatem crassitiemq; media sunt optima iudicari merito debet 5c generando sarimini aptii Isma. neq; minus ciborum uarietas tanquam omnino concoctioni re
bellis uitanda est, praesertim si cibi oppositas habuerint sacultates.
Alimenta quae attenuant Cap. ccπππVmALlsinn, cepe, nasturtium, mim,sinapi, piper,smyrnium, pyrethrum,oti num, lamentum,hys pus,sisymbrium, Pulcium, thymu, fatureia uirens, nanam aresaei a potius medicamentum est: haec subsequuntur cruca,suam,apium, Petroselinum, Ocymum,raphanus,brassica, beta, sceniculu, coriandrum, ruta,anc thum,lygusticum,cyminum,capparis,terebinthi fructu caret,anis,pastinacaeso men, at* omnium odoratorum oc acrium, re egregie calidorum: inter haec uero quae ualide attenuant, semen rutae re canabis est, ut iam plane ad medicamenti naturam accedat.Cerealium seminu quae sine molestia attenuantis uictus rationem subeunt, primo hordeum est,inde triticeus panis in clibano coctus: ab caeteris omnino abstinere oportet,nisi quis per quam raro pissium,aut lente, gustare uelit.quae uero b uictu attenuanti plurimum tibi usum praestare debent sunt saxatiles pisces 5 montanae auiculae omnino enim exercitati it ima animalia siccioribus4 alimentis utentia purissimumq; acrem inspirantia caeteris ex aduersis degentibus ante cellunt. praeterea pisces mollioris tenuioris p carnis eligendi sunt, duriores uisci diorcs in recusandi. deniq; uniuersorum animalium carnes a mollitie ec teneritate perpendes: quibus utrunt incrit,tuto usi ad satietatem comedi possunt: quibus ait crum tantum,ita comedeiads,ut satietas caucatur.gallinis exercitiis dc litos n5 interdico, sed oc columbas turturest concedo, praesertim campestres, ec monta na loca incolentes, non quidem nouissime interemptas, sed ut nuperrime, saltem pridie quod quidem haud tantum turturibus congruit, uerum S gallinis, di peradicibus,& omnibus quae carnem moderate duram habuerint. Salsamenta etiam piscium crassos lentosq; humores exquisitissime attenuant, di incidunt: eligenda ex his quae mollioris carnis sint,ceiaceum genus cauendum. condita aceto ec Oxv
metite pleram opsoniorum offerri oportet, & prius sale macerari qua cuiam pos sunt.e struelibus aestiuis minime nocebunt ij qui uentrem molliunt, qui uero tarde transeunt reprobandi, praesertim si duri silerint,qui ne gustandi quidem sunt, uti
ira tantu seruatu,sicuti pyra,poma,ec uuarum non pauca genera: uuas enim mol
liores non prohibeo,austerae autem & acerbae huic uictus rationi minime accom modantur. praestant omnibus caricae, iuglandes, pistacia, & amigdala subamara, Olivas cur uel laudem,uel uituperem,non intelligo. e dulcibus haud eduliis tanid, sed potionibus quom unicum prope mel tenuem succum generat: e uinis,alba re renuia, crassos humores incidunt ac per urinas extrudunt: o meli prae caeteris attenuando aptissimum experimur.
Quae crassios succos gignunt Cap. cc XXXI SVbcinericius siligineusin panis, ic qui rite cosectus n5 est,sicut quae pemma ta 5c ima uocantur,ex passo 5c simila, oc quodcunque ex triticea farina inseramentatum conficit, placent i ex eade materia cla ratae, simila etiam ec chon . cius
107쪽
s s AETII AMIDENI DE RE NEDIcΑdrus crassi succi no parum participes sunt,sicut amylum no multum. lobis praetra rea,tupinis,sc intrinsecae lentium medulis succus crassus inest: nam cortex abstersorius est. fabe item seu is,oc pisces qui molles uocantur,sicuti sepiae, ec loligines, Polypi,& cetaceum genus, eiusdem ordinis sunt, pelamides tamen magis ad me
diocritatem vergunt.ostrea insuper purpurae, buccinae, chamae, lopades, pectines, Pinnae,atq; absolute testaceum genus elixatu.Item anguillae, cochleae,cc ruina ca N, caprina, bubula, porcina, aprina,iecur, renes, testiculi, lac decoctum,caseuso, nis, quamuis recens Sc quem oxygalactinu uocant temperatiores sint. Praeterea
lac acidum igneelixatum ec quod protogata quasi summum lactis appellatur, ocoua que usq; ad exa fiam concretionem decoquuntur, praecipue aissata, ac multo magis fricta,palmuls,castaneae, bulbi,raps,sunm,tu A, pinei nuclei,sicus immaturae,citri caro,cucumeres praesertim uberius sumpti, poma nondum matura, ut na dulcia, lisc omnia crassum sanguinem gignunt, maxime tamen sapa ec uinum
Quae medium succum inter crassum ac tenuem gignunt. Cap. CCXLPAnes optime elaborati, gallinarii, phasianoru, perdicumq; cames,columbi,attagenes,auicuisq; pusilis, ac pisces saxatiles,& qus pelago degur, gobiones, mursns, bustossi Sc huiusmodi,5c quicunm nem fetore neo lentorem edendo reserant. item ficus,5c pepones,& inter agrestia olera seris,quod quidem multis oleribus nomen commune est, quae deinde singula proprio nomine apud atticos nuncupantur, ut lactuca,chon la, gingidium, infinita* alia erratica olera, quae om nia serides appellantur. huius generis corruda est, lauri terrestris, ac uitis albae asparagi.Item luteum uinum dulce oc splendidum,quale amisium, lesbium, ph lernum dulce, 6c quod a Tmolo monte desertur, probu enim sanguinem ec cruositudine temperatum gignunt. Quaecunq; uiscidum succum generant. Cap. cc XLITRiticum,quod graue densium,interius flauesces, uiscidu succu gignit: quod
uero leue inru,candidum* intinus,lentoris minus particeps egi.sed ec simi la ec chondrus inter uiscida numerantur. Item chordae, neruorum propagineS,TO stra inguae, porcina atq; agnina caro,sesami semen, palmulae pingues. Quae crudum humorem gignunt. Cap. cc XLIIPAlmulae recentes, si comedantur crudis humoribus replent.Ite rapa, testaceo rum caro,quae plurima elixatione falsedinem reliquerit, oc pisces qui uocan tur molles,sicuti polypi,sepis,N huiusmodi,ceiaceum Q genus in pelago degens, ideo illorii falsamenta potius usui sunt. ijs praeterea annumerantur intcstina,ven inculi,quadrupedum uuluae,acidum lac,lupini,uua in uenticulo detenta.
Quae frigidum succum generant. Cap. cc XL Ii I Ucumeres ad satietatem ingesti,uentriculi, intestina,vulvae quadrupedum,
lac acidum,poma nondum matura.
Quae succum melancholicum gignunt. Cap. cc XLIIIIBVbulae,caprinae,taurinae,& hircinae carnes.Item Ouium, leporum, a prorum,' ac salsamenta quadrupedum aru mallu: e piscibus, thunni, balena , 5c cetacea cuncta. Praeterea cochleae, bras Iscae, Ec arborum germina,muria seu sale di aceto c5secta, ut lentisti,terebinthi,& cinarae medulla. lens praecaeteris omnibus eduliij melancholicii est,qua sequunt sursuracei panes, deinde qui ex tipha,ec uicia reli quisl improbis semimb. cosiciunt.Ite casci uetusti atq; ex uinis, crassa oc nigra. Quae excrementosia sunt Cap. ccxLVPAlumbi, anseres, pisces omnes praeter saxatile uiscera omnia, spinalis medulla cerebrum,aues palusties, lacustres degice laba uirentisaba Aegyptia, porcorum
108쪽
corum catul oues reliquais animalia quae segniter uiuuntie piscibus suusalas Belacu stres quic, limosas aquas incolunt,& cetacea cuncta. Quae excrementis carent. Cap. ccπLVI Ora,caud alae ec agrestiu animaliu caro,& qui siccis regionibus degunt.
Quae plurimum nutriunt. Cap. cc XLVIIae ' laurum porcorum caro, prae caeteris omnibus primas nutriendi partes oblo I net. bubulum cerebrum, testiculi, cor,spinalis medulla, di medullae omnes, anserum alae, praecipue tamen gallinam.omnium animalium uentriculi,cochles, praesertim si ter elixentur.e testaceis quae duriores carnes habent, scuti purpurae, huccinae,& huiusmodi. praeterea astaei quos gammaros uocant, paguri, cancri, locustae, squillae.item qui molles uocantur, ut polypi, sepiae, lolligines: 8c e carthi lagineis quos selachios appellant,torpedo,turtur moderate, rhina impensius,mu/li re gobiones minus. Iac eo magis alit, quo crassus, quo uero humidius,minus. Panis siligineus inter omnes maxime nutrit: deinde similaceus, tertio impurus, quem syncomiston uocat. item triticum elixatum,simila,chondrus, fabae carnem minimc firmam ac solidam, sed hiulcam potius laxam in generant. at cicer magis nutrit,sicut phaseli oc iri scentivaeco praestant. dolichi quos labos uocant, pilis non minus alunt.item ca staneae,ientcs,palmulae,passulaeq; dulces oc pingues, ra Pae, bulbi,egregie alunt, praesertim qui bis suerint elimati. mel despumatum,distri hutioni nutritioniq; idoneum redditur. uinum omne crassitiei particeps,sed ma vis quod rubrum crastum adstringensin fuerit.minus uero quod album, crassiimoc austerum,minime omnium tenue Oc album deniq; omnia crassium succum reddentia,si recte concoquuntur,plurimum nutriunt. Quae modice alunt. Cap. cc XLVII rEXtrema animalium, uulua,ventriculus, intestina, caudae, aures, pinguedo, adeps.Omne auium genus quadrupedibus comparatum parum alit caro etiam uetcru minus alimenti quam adolescentium affert,sed Sc pisces tenuiore san cuinem reddunt,atque e testaceis qui molliores carnes habent,sicut ostrea, panes hordeacci 5c polenta. panes item sursuracei Sc sordidi omnes ec abluit amylum, puls re sarina hordei,bromus,milium,sed praecipue pannicum, oriza,fabae viren ira, papaueris semen, mora,amygdala, pittacia,pruna, persica,armeniaca, preco cia,Oliuae,praesertim drupae, ponticae nuces, iuglande serica ,seu ziziphae, ccs,comcae,mora rubi, prunula agrestia,capparis,praecipue sale macerata, terebinthi cymae brassica, beta,raphantis,sinapi,asparagi omnes,pastinaca,taucus,carus,cepe, allia, porri, crudi quidem nullum nutrimentum corpori praebent. clixati uero bis aut ter, paucillimum,mala punica,pyra, citcurbitae,passulae austerae ec acidae. ambigunt quodammodo inter iis quae parum nutriunt phaseli, liti, cicereuls.scus autem pauci nutrimenti non sunt, sicut reliqui aestiui fructus: tumidam tramen inanem in carnem generant,sed uuae ficubus alendo cedunt tumidiorem inaruoremst: carnem suggerentes.
Raestantissim si succum generat optimum lac prae cunctis sere omnibus quae
offeruntur. optimum uero lac est,quod a bene habentibus animalibus nuperrime mulctum potatur, dum adhuc innatum calorem conseruat. deinde tremen
ria ova & sorbilia gallinarum aut phasianoru, pulli gallinacei. pisces pene omnes laudabilem succum generant, praeter palustres & lacustres, & qui limosos turbi/ Sin incolunt amnes: ore uero & gustu piscium natura dignoscenda est nam qui in deprauatis aquis morantur,scetidi gustu ingrati ac uiscidi fiunt. quadrupedum carnes si bene concoquunt audabilem sanguinem gignunt:praeserum quae
109쪽
ss AETII AMIDENI DE RE MEDIc Ahoni succi fuerint quale porcorum genus est. rostra praeterea re extremitates om
sies,ec uolucrum alae. intestina uero uuluae re caudae, succi bonitate carni no adaequantur,sed glandule,si recte concoquantur,carni non cedunt.cor mali succi non est. porcorum pedes rostro re auribus praestant,& agrestium animaliu carnes meliores sunt quam domesticorum .item panis optime elaboratus, chondrus,Ptisana rite consecta,ubae,castanear no improbandae,sicus Sc uuae quae maturuerint:uus
Pensiles probantur,carics,si bene distribuant laudabilis succi sunt,sed si in uentriculo morantur,uitiosae fiunt Sc pediculos gignum. Quod si cum iuglandibus co
metantur,optimat efficiuntur. qui tamen licubus ec caricis assidue utuntur, no cumento non leui subiacent.lactuca pro olerum ratione probum sanguinem reidit,quam deinde sequuntur intiba. uina odorata optimi succi sunt, quale phalet num dulce est,re quod a Tmolo desertur. Quae mali succi sint. Cap. CCL AB omnibus eduliis mali succi quamuis bene concoquantur, omnino absti
nendu cdsulo. sensim enim ex liis temporis progressu irrepit deprauatus humor intra uenas colistus, qui qualibet letii occasioe putrefactus maleficas sarmaccendit. pessimi succi ouina, caprina, ac potissimum hircina caro est.inde arieti na,mox taurina,quorum omnium castrata salubriora sunt, uetera infestissima porina caro crassiorem quidem sanguinem gignit, hono tamen succo aptiorem quam bubula oc ouina,sed nihilominus ipsa quom mali succi censenda est, quemadmodum ec ceruina.renes praeterea oc persectoru animalium testes, praeter gal lorum, cerebrum, spinalis medulla ien, oua tacta,casei recentes, leti,amanita scenograecum ,lentes,auens .cicer boni succi non est olyra autem tanto tritico codit,quato tiphae 5c auens praestat. miliu nostrate ec indicum, di reliqua huiusmo di probanda non sentie piscibus dracones, callionymi,scorpiones, tractatiri,muri Orphi, glauci, Tygsnae,congri, pham, oc qua cuiam in mari ceracea degunt ani malia, omnia mali succi sunt. item fruehis omnes assilui. poma immatura, tam Persica,mala punica, mespila, coma,pruna sylvestria, siliquae, terebinthi fructus, cynara praecipue quando induruerit. cucumeres pepones,cucurbita, his quidem incolumior,sed 5c ipsa in uentricula corrupta periima efficitur. sicus ec caricat i ter aestiuos fruetus minus quidem uitiosi sunt,uberius tamen sumpti sanguinem non adeo laudabilem gignunt.Propterea pediculorum copiam suggerunt. olerauero nullum boni succi est. Ambigunt inter utrunq; lactuca,inlybum,malua,Ni tum,attriplex.olerum radices gustu quidem acres uitiosi succi sunt,ut cepae,por ri,allia, raphanus,pastinaca.utriusque uero extremi parti cipes,rapa re quae carusUOcatur. ymum pessimi succi est rapa quae crudior suerit, brassica, bulbi, nisim: quisite elixentur.cepe uero, allia, θc porrum si bis coquantur, succi malitiam de
ponunt. deterrima omnino olera sunt, quaeculam agrestia uocatur.item inna crassa gustu θc odore ingrata 5c austera,quemadmodum uile bithynum,quod in πω gnis doliis desertur . nam quod in paruis continetur, neque plane boni succi ne que mali est. Quae bene concoquuntur. Cap. cc LIPAnes optime consecti, petrini pisces, gobio, torpedo, turtur si auium gener
comparetur. uolucrum uero caro quadrupedum generi collata facilius con coquitur praecipue perdicis,attagenis, lumbae, phasiani,anserum, alae,5c magis gallinarum,omninossi alat omnes pullorum bene educatorum: pessime uero ma citentorum oc senescentium: iecur anserum sero lactis saginatorum,& testes gal lorum simili modo nutritoru,concoctu facillimi. porcorum carnes concoctioni accommodatur,uigentibus , stathec laborantibus uigentiu carnes offerri debent.
110쪽
LIBER SECUN Dus 's' i liquis autem porcellorum qui adhuc adolescant.uituli persectis bobus eo noni
aptiores sunt,sicut haedi captis,semper in adolescentium animalium caro re arida loca incolemnim reliquis praesereta est. Praeterea iuglans magis quam a uel lana concoquitur bulbit bis elixati concoctii laciles fiunt. item ova trementia re fora ra,lactuca,intyba,mestia, cucurbita elixata, nisi putrestat in stomacho ficilem coctionem suscipiunt. uina uero dulcia austetis praesertitur. Quicquid enim dubce est maiori iocunditate conscitur. 'Quae dissiculter concoquuntur, Cap. cc Luc I Aro quidem bubula, ceruina oc hircina concoctii dissiciles sunt, sed hircina
pellima omniu est deinceps arietina, stea taurina, omnimo* uetusta ani malia terrima habentur. antiqui uero sues cum fibrosi ec aridi sint, propterea conlectioni resistiant. uentriculus, intestina, uuluae, cor, iecur, aures, caudae re ne cerebrum, sipinalis medulla, persectorum animalium testes, anseres, exceptis
Mis, aegre Omnia concoquuntur.palumborum autem,turdorum,merularum,nu
. talarum p auium caro durior est: praecipue turturis antiqui re anatis, quibusta men duritie oc si sitate pauones ec otides praestant. uentres etiam uolucru uni uersi concocta difficiles sunt ob substantiae soliditatem, falluntur enim qui striothionis ec mergi uentriculos probant,cochleae praetcrea. Iac acidum,caseus uetu ui .nam recens praesertim qui Oxygalatanus dicitur,praestantior est.purpurarii, Buccinarum aliorum testa intectorum caro, quaecunt solidioris corporis sunt. astaci,locustae,cancri,pagurisquillae ec huiusmodi. polypi,sepi loligines di om nia quae molliori came constant bati, liobat rhinae, dracones,cuculi,callionymi, Dorpiones,trachum, ova elixata di fricta, uiticum elixarum, tipha,hromus, faba, do ichi,phaseli,cicer, Wa,lupini, milium utrunm indicum ec nostrate,lentes,se. iamum, staneae, poma, Pyra, palmulae omnes. siliquae, cymum,rapae,bulbi cru in ta,pastinaca,daucus,nuces.Omnes olerum radices, plat, olera,praeter Iacta cam re inlyta. e uinis crassa re noua, concoctia dissicilia sunt: aqua tamen lomel cinicilius concoquitur. . Quaecunm stomachum m rant firmant . Cap. cc LII tausterae, ponia cydonia, olivae salsae utiliores tamen quae aceto comaiieetae sunt. pa 'sae austerae,uuae in vinaceis seruatae,iuglans potior auellam, praebertim cum caricis. gingidium sicut scandix eomestu stomacho ualde coscit, crudum oc elixatum, prolixiorem tamen decoctionem non tolerat. cinara egre si raphanus, rapa, cardamomum,palustris asparagus,cimae,chamaedaphnae, xyacanthae ecuitis albae. bulbi uero appetendi uim excitant,&salsamenta om aua. citri pars extima, medicamenti ratione sumpta stomachum firmat, austras in uiniim os uentriculi roborat, ipsum que uentriculum, quiintemperiem calidam pauluri
s Q in stomacho infesta sint. Cap. cc Lim
Et a sta ut linguinim excitet,si uberius comedatur,o mum,rapa crudior.butum attriplex, nisi aceto oleo ec garo condiatur, foenugraecum & sesamumitomachum euertui lac in stigidioribus uentriculis acescit, in calidis ad nidorem mutatur. iure ergo febrientibus nocet, ac si quis cum melle sumpserit uomitu cita Uepon immaturus cholericos affectias inducit.omne item cerebrum stomacho infestum est,& nauseam excitaqquemadmodum re ossium medulla .uinum auste tum quidem ec nigrum facile acescit,crassum uero ec nouum uomitu movet.
Quae flatum discutiant. Cap. c c L V inum, ligusticum, uiticis re cannabis semina, salae tactae, bulbi bis Ela: --ec ex aceto oleo , comesti, mel decotam oc expumatum, panes hor i x deacei