Aetii Amideni quem alii Antiochenum vocant ... Libri 16. in tres tomos diuisi, quorum primus & ultimus Ioanne Baptista Montano ..., secundus Iano Cornario ... interpretibus latinitate donati sunt. In quo opere cuncta quae ad curandi artem pertinent c

발행: 1535년

분량: 363페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

io AETII AMIDENI DE RE ME Dic Asurunculis quos phygethlas uocant, Zc inchoantibus, Ac crescentibus hortensis adhibetur, uigentibus uero ec declinantibus agrestis: semen cum abstergentis sacultatis sit regio morbo,& hepatis obstructionibus conuenit. Acini uuae quos gigaria uocant secundo ordine exiccant, primo refrigerant, in stul acerbi sunt,ideo uentris profluuia potenter cohibent. Althaea quam 5c euiscum uocant, agrestis malua est,discutiendi extinguendi mis tigandi li uiribus pollens,niaturandiq; panos coctioni rebelles. radix ac semen caetera herbae uiridi assimilantur, tenuioris tantu substantiae sunt,ac magis ex - siccant, imo ec magis abstergunt: ut sente renum calculas dissipet.radicis uero decoctum ad dysente iam, alui profluuia dc sanguinis eruptiones conscrt,tan quam quidpiam habeat adstrictionis. Arundo vallaris quam phragmitem uocant non mediocriter abstergit, cum exs/gua acrimonia .solia uirentia moderate refrigerant,cortex exutus ad attenuam dum discutiendum p potentissimus,cum quadam leni abstersione,ut tertio ora dine calefaciat 5c exiccet: superat tamen calorem ariditas. Avellana quae Sc nux pontica nuncupat, quod in Euxino ponto frequens sit, praeter quod frigidior austerior terre or* est, in reliquis iuglandi assimilatur,c mesta dolorem capitis inuehit. Arbuti fructus quem meme tu uocant, stomacho nocet,ac caput tentat:adstri gendi ui pollet arbor simul cum fructu. Armeniacae mali quam praecocem nominant fructus, cum maturuit secundo ora dine refrigerat, oc humectat, persico praestat, quod nec tam facile in uentriculo putrescat, ne* acescat, imo ec iucundior a multis iudicatur, ac propterea st macho aptior. Acetum oc calefaciendi 5c restigerandi uires cominas habet,atq: utri iam tenui bus constat partibus: imperat tamen in eo sicuti in libri principio diximus, sti/gida temperatura .insigni exiccandi facultate praestat,ut tertium ordinem per liciat, si modo meracius fuerit. Apium ita calidum est, ut utinas ac menses ducat: habet etiam discutiendi facultatem, praecipue semen. Allium quarto ordine caleficit ec exiccat, comestum flatus distortit, sitim repri mit,crastas ac lentos humores incidi Chabet tamen quidpiam uirosium, & mali succi,quod amittit, si aqua elixetur. ab eius assiduo usu praesertim calidas tem

peraturas cauere oportet.

Alga maris quam bryon,& phycum uocant,uirens adhuc decerpta, secundo gra du refrigerat,di exiccat, moderate* adstringit.

Balsamu secundo ordine calefacit,& exiccat tenuis , subflantis est, sed tenustate

liquor eius longe praecellit,non tantum tamen,ut quidam putarunt partium tenuitate decarpti. Huius fructus, quem carpobalsamum uocant, congeneres quidem sacultates habet, tenuitate uero multum superatur.

Balaustium gustu potenter adstringit habet , exiccandi ac refrigerandi faculta tem: unde si arefactum contritissimum intertriginibus reliquisl ulceribita obliueris, celerrime cospicies absin erosione aliqua ad cicatricem perduci. quo' praesidio ad screatus quoq; sanguinis N ad dysentinas, id est,intestinoru diiu cultates, ad profluuial uentris ac uteri, nemo sere medicus est qui iugiter non Bdestium scythicum appellatum quod etiam magis nigri cat,restinosiusq; est, ino i molliendi facultate prepol laualterum arabicum quod magis splendet, plus l

22쪽

LIBER P R I M V sariditatis habet, quam mollientibus congruat.utuntur nonnulli prssertim ara

bico ad gutturosorum tumores quos Nonchocelas uocant, ato ad aquosos rumices icium hominis saliua diluentes ad glutinis cosis cmtiam .peculiariter ara bicum bibitum, renum calculos frangere existimatur: urinam certe cit, & fla tuum excursiones compescit, laterum in dolori ac rupturis opitulatur. Blitum olus edendo est secundo ordine refrigerandi, ac humectandi potestate. Bulbus cibo assumptus frigidiorem crassiorem ac tenacem humorem gignit. in enim concoctu contumaxilla tuosus, ec uenerem excitans, illitus agglutinandi

exiccandi , uires habet. Dudoisum calidi oc humidi temperamenti est,ideo uino iniectum Istitiam iucun ditatemq; animi inducit:congruit etiam mulsa decoctum ob saucium asipetita

tem tu suentibus.

Bouis oculus que taphthalmu uocant, ita appellatur,quod eius flores oculi bovis formam praeseserant, caetera chamaemalo similis herba est, longe tamen maiorae actior propterea multo magis discutit,ut etia cerato admixta durities solitata Bronius,ad mediocre stigiditate tendit adstringessi ui ut alui profluuia copescat. Dryonia de hac dicemus in uite alba. Detonica qua cestron ec psychotrophon uocant, incidendi uirtute habere ex acis ' monia & amaritudine arguitur ergo renu calculos dissipat, pulmonem,thoraeccm Sc hepar purgat, menses ducit, ilepticos iuua rupturas ac conuulsiones sanatruibita acide eructantibus ec coxendicis uitio laborantibus prodest. Brassica quae edendo est tam comina quam extra illita exiccatino tamen cum in signi acrimonia, sed qualis ad glutinanda uulnera ac maligna ulcera sananda expedit. erysipelata, inflammationes 4 induratas, ec ad digerendum dissicis les,herpetas,id est,serpentia ulcera, bc epinycticis curat. Inest eidem abstersio, 'qua lepras exterit. habet succus quiddam quod uentrem ducat: reliquum terre/ilre corpus,quod potius sistat. propterea ubi alud compescere est animus, post mediocrem decoctionem effusa priori aqua, illico in aliam seruentem insundi mus ac decoquimus,donec flaccescat si enim uel frigidam aquam,uel etiam aerem attingeret,nunt postea flaccesceret,etiam si diutissime decoquereturaeontra ubi aluus sistenda sit, in priori tantum aqua leuiter elixamus. Brassica ergo quemadmodu 5c lenticula exiccat, ideo uisum hebetat, ec melancholicu succupignit. huius pululantia germina, qus etiam asparagi uocant,minus exiccant, sed magis urinam cient.s e bibitu uermes enecat,maculas ueliit a sole contractas,lentigines ec quaecun moderata abstersione indigent,emendat. Ab exu stis brallice raulibus cinis colligit exiccando emacissimus,ut proph iam adu rat.hunc nonnulli adiecto ucteri adipe ad diuturnos lateru dolores,ultra omne medicamenta extollunt,tanquam quod discutiendi uiribus maxime polleat.

Erassica agrestis horrens longe siccior calidior* est, quemadmodu reliqua aere sita hortensibus robustiora sere uisuntur: ideo neo impune comeditur,discutiendo etiam oc abstergendo domesticae praestat. Drassica marina uentri lanando inicax,gustu salsaac subamara, extra illita usum oti praestabit, suis qualitatibus congruum. natis quem dc olus chordum, & chremum uocant, gustu quadantenus salsus ac subamarus: ideo abstergendi ec exiccandi facultatem habet,ad utrun* tamen rebus amaris imbecillior. nitrosae cuiusdam potestasis particeps est, qua abstergit ac discutit, ideo per nares purgat: elixata tamen acre ac nitrosum deponit, fitch ad mitigandos

ardores ec leniter distutiendum efficax. candida abstergendo ac discutiendo

intentior

23쪽

ix AETIIV AMIDENI DE RE NEDic Amtentior nigra. habet εc quidpiam adstrictionis praecipue radix, succus uero abstergit ideo aluum irritat,& stomachum quandoq; erodit, praesertim qtu ueprii sensu pollet. propterea inter edulia stomacho infesta connumeratur ed ad hepatis obstructiones aperiendas maluae praesertur,maxime sit cum sinapi aut anetho edatur.*lenicis etiam eodem modo comesta confert. Chamaematum,quam anthemin quom appellant,primo ordine calefacit,& CIM eat tenuisti substantiae est, propterea ui discutiendi rarefaciendi in pollet. id liuitide habueris oleo decoquito,ubi scilicet oleo carueri' n quo flores madela de more insolati fuerim.sin solum aridi copia st,modico aceto praehumecia, his mox oleo decoques. confert ubi nondum desinit materia ad caput attolli. nam 5c praesentem discutit, & nouam non attrahit, quod in alio medicamento haudiacile inuenies. Nechepson autem Aegyptius florem ipsum cham armati sincerum maximet uigentem colligi iubet & in pila contundi,deinde in mor/. tariolo exquisiitissime subigi, formarici; in mediocres pastillos, ct in umbra diliventissime exiccati ac reponi, usus tempore pastillum unum antiquo oleo dissolui illini, uniuersiim corpus a capite usque ad pedes,in quacunque lebri, ecopertum fouere: sudor enim,inquit,statim prouocabitur his qui salutem adein' i turi sunt,ec febris soluetur, quod plurima experientia compertum habeo. con uenit id piaecipue peregrinantibus praeparatu haberi,ob transferendi commoditatem. iubet idem febricitantes huius pastilli drach. I. bibere in aqua calida.

Centunculus quem Maphalion uocat, adstringendi uim habet, ideo dysentencis3 e uino austero exhibetur Cotia uetera combusta exiccante cinerem reddul,qtu attritioni opprellu calceorum remota inflammatione medet,adustioncst ignis, ec intertrigines sedat. Cicer Ieoumen statuosum, alimentosum,uentri accommodatum,harinam ac men. ses ciens, seminis lactis* copiam praestans, huius decoctu praesertim nigri caI culos renum frangit. Alterum cicerum genus quod orobinii uocatur,attrahen di,discutiendi,incidendi abstergendi lacultatibus pollet, propterea lienem, iecur,ac renes mundificat,scabiem,ec impetigines extoit, parotidas,ac testiculorum duricies discutit, serti, ad ulcera maligna praesidiis n5 poenitendum.

Cauda equina quam hippurim uocant,cum amaritudine adsit rin git. Ideo elli citer sine erosione exiccat maxima ergo uulnera illita agglutinabit,etiamsi ner uidisseisii fuerint. Ramices intestinora cohibet, reiectionem sanguinis ec mu liebrem fluxum praesertim rubeum sistit, dysenterias ac reliquas alui fluxiones cum aqua aut ii ino pota egregie compescit. sunt qui tradunt uesicae quom aenacilium intestinoru ulceribus conuenire. sanguinis e naribus eruptiones supprimit.datur e uino his qui no sebricitant, ex aqua uero si febris aliuerit. Calamentum tenuis substantiae est,tertioch ordine calefacit ec exiccat, id arefaciaec priuatim cum mulsa potum,calore auget, sudorem; cit ac per halitu digerit, uniuersum in corpus attenuat, ut eo nonulli ad circuituu algores utantur, oleo decoquentes, aloe exterius totam superficiem inungentes,uehementi frictione adhibita, interius* ueluti diximus propinantes. Verichris quidam in coxen dictam morbis, tanquam insigne remedium illinunt. trahit enim a protundo supersiciem, calefacio totum articulum ac manifeste cutim incendit. menses preterea efficaciter ducit, potum N applicatum elephantiasim patientes iuuat, non tantum quod tenues humores egregie discutiat,sed etiam quod crallos potenter attenuet, 4 quibus id aegritudinis genus producitur.ita 8c nigras cicatri

ces extetit, ec liuores sub oculis discutit. in huiusmodi morbis, uiride in uinoi decoctum

24쪽

decoctu illinere oportet.nam arefactum facile adurit. Applicatur etiam ad uotienolas ictus: lumbricos ec ascaridas iniecto per clysterem eius succo aut bibit propter amaritudinem perimit. Item uermiculos qui in auribus,aut ulcerobus fieri solent,enecat. Ad omnia quae dicta sunt efficacius montanu est. Orit Orpheus succum eius addita aequa rosacei portione cum cerussa tritum adglutinis consistentiam ec illitum adustiones ignis sanare, quodi admiratione dignum sit,cicatricem non apparere,& loco pilos enasci. Cum cimolia dc aloe succus sdem contritus conscitim dolorem capitis sedat.

Calamus aromaticus modi cs adstrictiois,m inimaeq; actimoniae particeps est,cinius maxima pars ex terrestri aereae, substantia constat.ergo utinam moderate ducit,miscetur j compositis medicamentis ad hepar&stomachum: ad fomenta etiam uterorum qui inflammationibus infestantur,menses prouocando uti liter adhibetur,ut iure quis eum ponat in secundo calefacientium exiccantiu φordine, ita tamen ut magis exiccare possit,quam calefacere. Cannabis semen concoctu difficile mali in succi est, ec caput tentat, quod uitium ne a torrefacto quidem amoueri potest: sua enim immodica caliditate uapo rem ad caput eleuat, fragrantem simul ec uirosum: exiccando uero temperaturam,ac nullum prorsus flatum gignendo,genitale semen competat. Capparis radicis cortex habet eminentem amaritudine, deinde acrimoniam, postea acerbitate, ob quae patet ex uarijs pugnantibus4 facultatibus cosistere. abstergere enim expurgare at Q incidere amaritudine potest:caleticere distu tere ec attenuare acrimonia, cogere constipare atin impingere acerbitate.ideo spleni indurato, si qua usquam alia, haec medicina summopere Opitulatur, tum exterius congruis linimentis permixta tum interius sumpta,aceto uel oxyme lit uel cosimilibus decocita, aut arefacta 5c trita iisdem cy admixta. Ita enim exhibita lentos ac crastas humores manifeste euacuat, siue per urinas,sive per aletium, saepe etiam sanguinolentas egestiones trahit, a quibus lienes re coxendicum dolores non parum iuuantur. Item menses cit, ac per nares pituitam pur gat . illitus radicis cortex ulceribus malignis magno adiumento est abstergen ei exiccandic, magnitudine,dentium dolores cum uino aut aceto decoctus mitigat, strumas tumores* induratos discutit,congruis medicamentis commix

tus. solia praeterea caulis ac semen cortici facultate assimilantur, imbecilliora tantum. Novi equidem intra paucos admodum dies strumas durissimas solis foliis applicatis per halitum digestas esse.miscendu tamen eis quidpiam,quoqui res ei irenes reprimat. nem igitur mirum fuerit,si succus aurium uerm iculos ob amaritudinem perimat. At fructus sale consectus ablutus madefactus*donec exacte salsedinem exuerit, commodum medicamentu est, ad languentem appetendi uim excitandam, ad exterendam , ae subducendam alui pituitam, ec ad tecinoris lienisi obstructiones expurgandas.condiendus ad haec Oxρος lite, uel oleo de aceto, ac prae reliquis cibis offerendus. Cardamomu exquisita calefaciendi ui pollet, ut illitum exulceret imbecillius ta men nasturcio est, habet simul quidpiam amaritudinis qua uermes interimar,

scabiem in uehementer exterat cum aceto.

Carduum quod careon i iocant,tertio ordine calefacit & exiccat, inesto illi mediocris acrimonia, propterea minime flatuosum est. utinam egregie cit no semen tantum, sed planta uniuersa.

Casia attenuandi uim habet:tertium* calefaciendi exiccadi gradum attin tiin gustu plurima acrimonia pollet cum leni adstrictione. Incidit igitur ac distutu quod reducit in corpore,robur subinde instrumentis addit:cosert ad meri

25쪽

sium retentiones,ubi prae copia excrementorum ac crassite exinaniri commi,

de nequeunt.

Cedri species duae, utraque tertio calefaciendi exiccandissi ordine ponit ut cedria uero quae inde emanat, iam ordini quarto accedit,estcb in primo gradu eomisi quae septica,id est, putredinem inducentia appellantur.ob eximiam enim calis faciendi attenuandissi uim teneras quidem carnes facita di indolenter corrum/pit,ab innata membrorum caliditate seruore eius ad adium excitato. In duri ribus uero corporibus longiori tempore indiget, re cum difficultate agit. ideo cadauera incorrupta custodit,humorem superuacaneu depascendo, sed solida γmebra no attingendo, quod scilicet non aeque polleat, ac reliqua quae corrum sunt. nein admirari oportet, si quod talem facultatem habet,pediculos, tendes, aurium uermiculos, et recti intestini astaridas enecet, appositiaq; foetus uiuos interimat, mortuos extrudat.cedria item in concubitu pudendis illita sterilit,tem facit,nulli medicamento postponenda.Eadem in os instillata dentium do/lores mitigat,dentesciet ipsos infringit, illorum cicatrices exterit,di hebetudi

nes ob humorum crassitiem emendat.

Cedrinii oleum appellatur, quod ubi cedria decoquitur, suspensis supra Iebetem

Ianis a conglobato sumo colligitur, exquisitissime oleaginu. id tenuiores quia dem partes habet qi cedria,minus tame acre mordax l est,at nihilo segnius ne dicam impensius agit * cedria: unde hoc potissime utuntur rustici ad uulnera quae in tondendis gregibus forcipes secerint,& ad scabiem crabronuc, ictus. Cedri baccae uires temperatiores habent,ut etiam edendo sint si quis tamen ube rius ingessῖ rit,caput tentant incedunt*,5 os uentriculi erodunt. Castaneae,dicemus de his ubi de quercu agemus. 'Centaurii magni radix ex oppositis uiribus constat. nam gustui quidem aeris mmul Sc acerba occurrit,cum breui quada dulcedine. at secundia proprias actio nescosiderata, calida simul ac terrestris frigida est. acrimonia igitur quae calo/rem attestatur,menses prouocat,foetus mortuos extrudit, tuos interlicit. acerhitate, que crassiore terrestrech frigiditate arguit, uulnera glutinat ac sanguine creates tui sat. exhibere his oportet drachmas undecim,scbrietibus cuaqOa, non febrientibus cum uino. omnibus uero simul qualitatibus,rupturis,cc uubsionibus,anhelitus difficilitati,uissibus diuturnis opitulatur: nem enim in his euacuare tantum oportet quae praeter naturam sunt jed lenire quom ac firma re expurgata membra. Haec omnia radix potest ac succus,etiam quo nonnulli pro lycio utuntur,cum lycio cartierint.

Centauria minoris radix omnino inutilis est, surculi flores Θc solia efficacissima,

Imperat in eis amaritudo cum leui quadam adstrictione, propterea absq; em sone ualide exiccat magna quoq; ac recentia uulnera glutinat,herba uiridis illita: antiqua uero,& quae aegre coalescunt ad cicatricem perducit. Eadem arrasacta agglutinantibus exiccantibusq; medicamentis missicetur,quaecunm ad Onus 5 sistuIas conficiuntur:antiquas etiam durities mollire creditur, & ulceri/hus malignis mederi, ac uentris fluxiones per clystere iniecta copescere Quodam eiusdem decocto ad coxendicu uitia uentre abluunt, ita biliosum ac cras sum humorem expurgado: si sanguinolenta eduxerit,s elicius iuuabit. succuscosimili secultate pollet, exiccandi inquam re abstergedi, ac caetera quae dicta sunt agendircum melle oculis illinitur,appositus menses ac scelus ducit. Qui dam ipsum propinant assediis neruis, euacuatem exiccantemq; sine molestia, cquae impacta suerint. Idem ad hepatis obstructiones maximo adiumento est.

costri etiam lieni indurato extra quidem illitus, sed nihil segnius bibitus.expri

26쪽

LIBER PRINVs tr mendus succus quando herba maxime uigeat ac flores emissierit, cuius hemina una ea calida oc modico aceto exhibita succu melancholicu purgat: ex coma uero cotusa ec melle collyria sermanicibus usus tepore di lutis fistulas puragamus,& callos abscindimus. in coxendicibus corymbos tundito ec cribrato: tol cochleariu singulis diebus cu aqua calida per tres aut plures dies,& esse ictum miraberis.ad polypos quo eorundem puluerem in nares insufflato. Cerasa mediocriter cum dulcedine adstringunt: matura ergo ac dulcia sicut masgis secedunt, ita minus stomacho conferunt contra qus immatura sunt 8c acerba. Scribunt aliqui ipsius arboris gummi cum uino potum calculosis co sene. Gratonia exiccandi abstergendici; uiribus pollet, quemadmodu ξc illius fructus quod cerat iu uocat,alicuius dulcedinis particeps.habet ec hoc cerasis quidpia simile.ceratia cum humida suerint,aluum subducut, cum arida potius sistunt. Ceta in medio quodammodo calefacientiu refrigerantium humectantist ec exi cantium existit, partibus crassis at* emplasticis constans ideo non exiccare tantum, sed ex accidenti quoq; difflationes inhibendo humectare uidetur:propterea ad reliqua medicamenta tanquam subiacens materia adhibetur.Ipsa ueto separatim extra illita imbecilliter maturat.Habet enim paululum quidpiam quod per halitum digerat,cuius plurimam partem mel sibi assumpsit. Ciborium Aegyptiae fabae fructus est, ad caput ergo de sabis referri oportet. Cinara uiuosum succum gignit,praesertim ubi induruerit tunc enim maxime hi liosus est a substantia uero lignosa qua plurima abundat, atram bilim:a tenui flavam producit.Praestat isitur decoctum comedere. Caries lignorum eorum praesertim quibus adstrictio simul inest cum abstersione ueluti ulmo,humida ulcera efficacissime implet 8c extetit.

Cucumer hortenss sicuti Sc pepon urinam cit:non adeo tamen potenter. nam taminus humectat,nem ideo tame minus peponibus putrescit in stomacho. sunt qui quadam naturae proprietate cucumeres probe cocoquant.Qua confiden tia securi assatim ingerendo progressu temporis deprauatos humores,ac qua damtenus crassos in uenis collectos percipiut. Qui si deinde putruerint, febres malesicas inuehunt:ab omnibus igitur edulijs uitiosi succi abstinendum consalo etiamsi recte concoqui uideantur. Cucumeris agrestis succus seu liquor quem elateriu uocat, non a frivstu tantum, sed soli js quom oc radice expressus medicinae utilis est. Is menses ducit ac scetus appositum necat summe amarescit, secundo ordine calefacit, ac discutim di uires habet, propterea nonulli eum mella mixtum anginis imponut.Prodest regio morbo naribus cum lacte muliebri insusus. Dolori capitis medetur: lac cus tamen fructus ad cuncta efficacior quam radicis,aut caulium.Ipsa etiam radix haud dissimiles uires habet,cortex radicis exiccando priestat. Cepa incidendi uirtute excellit,non tamen uehementer calefacit,sed ordinem se

cundum non egreditur.

Cardui radix stetentis urinae copiam ducit, uino bibita,ideo aIarum totiusq; corporis foetorem emendat.tertio ergo ordine calefacit. secundo exiccat.

Cicerbita quam sonchum 5c dipsacon uocant,recens ac tenella reliquorum agre situm olerum modo comeditur: commiscetur ex aquea ec terrestri substantia utraque frigida, nec adstricitione caret. stomacho igitur applicari,aut comestat manifeste refrigerat.

Cinis crematorum lignora uel cuiuscunq; adusheres reliquiae appellantur, ex oppositis substantiis ac qualitatibus costans.inest enim illi quidda terrestre,quid dam ueluti caliginosum aut fuliginosum. at quide partes tenues existut:

27쪽

quae madefacto cinere & excolato transmigrant. Quod uero relinquitur terrestre, imbecilla ac minime mordax est toto calore in aquam reiecto.nem uero cinis omnis casiae penitus uires habet,sed ab crematae materiae natura distingulatur. Adstringentiu enim lignoru ueluti quercus,ac similiu cinis,in terrestri parte non modicae adstrictionis particeps est,qua sanguinis fluore copescit. At esneri siculneae in fuliginosa substatia plurimu acrimoniae seruoris* inest,in terrestri plurimum abstersionis,cui assimilatur is qui ex tithymalis conscitur. Cala quom cineris species est,ex tenuiori tamen substantia c5stans. haec si ter aut quater aqua exquisite lauetur indeq; essundatur aqua, sine erosione exiccat: quod si abluens aqua marina suerit,etiam discutiendi uires habebit. Chalbana plantae serulaceae lachryma est, molliendi ac discutiendi uitibus,tertio

ordine calefacit,secundo exiccat. Chamaedrys quam quidam trixaginem uocant, amaritudine excellit non sine I ui acrimonia, ita. lienem dis loluit, inas ac menses ducit, humoru crassiciem incidit, uiscerutrici; obstructiones aperit,tertio ordine calefacit & exiccat . cre mor eius exquisite decoctus ac bibitus quartanas febres depellit. Chamelaea insigni amaritudine pollet, propterea maximas crustas ulcerum cum melle extetit.bibita ex his est quae corpus purgant. Chamaeleuce tertio ordine calefacit,primo exiccat,unde si suppositis carbonibus

torrestat, ac spirandi difficultate affecti, uaporem eius per idonea fistulam e

ceperint, manifeste iuuantur.

Chamaeleontis nigri radix ueneni particeps est,exterius igitur tantum admoueri oportet,ad scabiem, impetigines, uitiligines,& quaecunm abstersione indiget. habet etia molliendi di utiendit uires, tertio ordine exiccat,& secudo exacte calefacit. candidi uero chamaeleontis radix h uino austero pota acetabuli mesara lumbricos Iatos expellit,dat Mutiliter aquam intercutem patientibus. Chamaepitys quam multi aiugam uocant, tertio gradu exiccat,secundo calefacit insigni amaritudine, uiscera magis abstergit quam calefaciat, ideo regiu mor hum patientibus exhibetur,ta prorsus quibus facile iecur obstruit. pota etiam aut cum melle apposita menses ae urinam duci t. nonnulli decoctum eius cum mulsa, coxendicu morbo affectis propinant. uirens herba ampla uulnera gluti nat,putrida ulcera sanat,ac mamillarum durities discutit. Chelidonia efficaciter abstergit caleficitch. succus eius oculos in quorum pupil Iis crassum quidpia colligitur,exterendo discutiendoq; sanat. sunt qui radicem eiusdem ad regium morbum 5c ad tecinoris ob ictionem e uino cum antis

exhibeant. Chelidonia minor maiore acrior est, unde cutim exulcerat, ac ian

guium Iepras exterit. huius succus per nares ualide purgat,inc, calida ac sicca

qua rio ordine,sicut maior in tertio tantum.

Chondrilla dicetur de hae ubi de selide agetur,est enim seridis species.

Capillus ueneris quem adiantum uocant,attenuat 5c discutit,unde alopecias ea pillis induit, strumas abscessusq; digerit,ic ad extrudedos e thorace ac pulmo ne tit scidos crassiosc, humores non parum confert. uentris etiam profluuia si stit,temperatura illi inter caliditatem frigiditatemin media est. Cistarus uel cistus, frutex adeo acerbus est,ut solia ipsius illita uulnera glutinet. flores effficaciores sunt, ut e uino poti dysentinas ec uentris imbecillitates tu riones Sc humiditates compescant. putridis ulceribus cdueniunt, ob erimiam exiccandi uim quae sere iis ad secundu ordine accedit:fruticis uero acerbitas cuiusdam tepiditatis particeps est.

Cistus qui oc ladon dicitur,a quo ladanum fit in calidis regionibus oritur,nihil genere

28쪽

nere di Terem ab eo qui alibi quom producitur, sed ratione loci exuta filoedita

te,Proprium quendam ac digerentem calorem comparauit, reliqua cisio piis ri simius. ex hoc ladanum medicamentum conficitur, primo ordine ita exacte calidum ut secundum attingat: habet , simul breuem quandam acerbitatem,' e tenuibus constat partibus, quapropter mediocriter molliendi,discutiem di α maturandi uiribus pollet.nee mirum si peculiariter utero magis conuenicob lenem illam ad rictionem, qua ratione etiam fluentes capillos sistit. praeter enim quod uitiosos succos capilloru radicibus inhaerentes absumit, adstricctio ne cogi hoc constipat meatus quibus impacti fuerant. Cnici semen ad purganda corpora idoneum tertio ordine calefacientia est, si Quis extrinsecus adhibere uoluerit. dium granum efficaciter purgat,acenimum acerbum. est: granum uero in laetorium, adstringit amares citch, re utriusci istorum ratione. bis erctone e xiccat,ideo ad uulnera ampla praecipue conuenit,ec ad neruorum steliones ui

tum cum aceto aut oxymelite.

lacinii radix similis uirtute est rapis aut cepi substantia illi uiscici,abster n/

di uiribus pollet ac uentriculo conrauit. Cueuibita in secundo humectandi infrigidadies ordine ponitur,unde ramenta re succus ipsius dolentibus,inflammatisq; autibus cum rosaceo conuenit. tota illata inflamationes calidas moderate refrigerat . comesta redundanti liuinore re plet,α sitim extingui limentum strigidum at* humidum corpori praebet, aepropterea modicu.non improbe in stomacho conficitur, nisi eam putredo praeueniat: id continetet uel quod male condiatur, uel quod in uentriculo uitiosus humor collectus si,uel quod plus aequo moretur in stomacho. gaudet origani condimento ob aquosam humiditate: quaecunq; enim huiusce naturae fuerint, acribus aut acidis, aut aut austeri misceri oportet,ut neq; gustu iniucunda sint,necp nauseam comedentibus ocitent. Colocynthis gustu quide amara est, bibita tamen tanqj medicamentu,amaritudine sua nihil esticit quod sit manifestu, scilicet ob ingentem purgandi vim, qua arime pollet egreditur enim cum his quae attraxit, prIusquam amaritudinis enectus emergant.huius recentis succus illitus coxendicibus confert. nyra maior ac minor consimiles temperaturas ac uires habent, gustu ambae acres di amarae, egregie calefaciunt alch exiccant, ut in tertio utriusq; qualita Gordine collocentur.oleo igitur decoctae febrium algores mitigat flores ipsa/rum cum soliis terentes, nonnulli cum uino ad eliciendos menses partuSP educendos propinant.est 5c tertia conyzae species humidioribus locis nascens, his

quas discimur forsidior ati imbecillior. Coriandrum quod re corium uocant,ex opposius uitibus constat, ploste quideamaritudinis particeps, quae in tenui simul ac terrestri substantia sundatur, sed aquosae quoque humiditatis tepidae eidem non parum inest. habet etiam ad stillionis nonnihil, ex quibus ommhus diuersa efficit quaecunq; Dioscorides scii pst,nem solum refrigerat. Comicis pedis quae coronopus uocat, radix comesta coeliacis conferre creditur. , Costus paucae quidem amaritudinis, sed aerimoniae plurimae, ac caliditatis parsi ceps est ut etiam ulceret, propterea ad sobrium rigorem hoc simuI cum oleo an accessionem persticant membra. ad coxendices etiam Sc resolutiones con fert:& ut summatim dicam quae calefactione indiguerint, aut extractione hu moris a profundo ad superficiem,omnibus his utiliter adhibetur. urinam prae terea ac meses mo ruptis, couulsi laterum doloribus meder. amaritudinis

b 1 ratione

29쪽

is ' AETII AMIDENI DE RE NEDIc Aratione uermes enecat, ephelidas, id est maculas uelut 2 sole cotractas cum qua aut melle exterit. inest 5c illius temperamento quidpiam flamosum, ideo

e uino potum uenerem excitati

Crocodilii herbae semen acre odoratum , est, urinam ac menses ducit, ideo cale faciendi discutiendi exiccandiq; uires habet . simili potestate caulis & seminis

succus renibus prodest. radix ad thoracis excreationes ualide confert, semine quide minus acris,no tamen minus amara . sanguine preterea e naribus ducit.

Crocus habet et acerbitatis quidpia,qua frigida terrestrein ostedimus in eo tamecaliditas imperat,ut in secuta ordine calefacientiu sit,exiccam primo:propte rea aliqua maturandi uirtute pollet, leui illa adstrictione nonihil adiuuante. Cepa quarto calefacientium ordine est,& substantia crassa ideo imposita harmorrhoidas aperit, ec cum aceto sub sole illita uitiligines exterit: consticata* alo

pectis citius quam halcyonium capillos gignit.cibo assumpta suo quidem acinmine comus calcfacit, crastasci; ac lentos humores attenuat, ob substantiae in men cras litiem flatus in uentriculo generati clamini uaria facultas est, abstergit enim,incidit,aperit,euocat,discutit.succus eius haemorrhoidas cit,aluum uiolenter irritat Pappositus panos,strumas, reliquasi durities discutit,omnino , medicamentis discutientibus admisceξ. conuenit oc adustis cu melle illitus, egregie per nares purgat. inest ei adeo efficax purgandi uis, ut sumini applicatus aluum citet, di foetum interimat quod efii cit etia pessario impositus .radix succo quidem imbecillior,nec ipsa tame igna ua est,nam bibita oc apposita menses ducit, ec regio morbo medetur: non hopis tantum purgando, sed bilim e toto corpore per sudorem eliciendo. Post potionem igitur omni conatu sudoris excretio adiuuanda est, plurimis operi mentis corporis frictione.potantur drach. iii. aut quatuor ex passo,aut mul La. tim prsterea abstergit, ut ephelidas alopecias, similiam exterat.Prodest et seleni indurato aut arida,aut recens illita: nonnulli arefactam radicem suspiriosis exhibent. trita eadem di subtilissimo cribro excussa cum caryophylli ut sit radicis drach. I .caryophyllorum gra. xxi. ac per nares insufflata a capite cras sos letos .s humores euocat.Propterea diuturnos capitis dolores sanat,& morabo comitiali mirum in modum prodest. Cymini praecipuus usus in semine, tertio ordine calefacit, urinam mouet, ac sta tum discutit. Cupressi Blia, germina ac pitulae recetes 5c tenerae ampla uulnera in duris corporibus glutinant,ut inde constet exiccandi uires habere,abs insigni actimonia uel caliditate. Plurima inest toti plantae amatitudo, ac multo maior acerbitas, tantum uero caloris, quatum sufficit adstrictoriam uim ad profundum perdocere, nullum penitus uel seruoris,uel erosionis sensum inserendo:ideo fiumidistates flaccidorum patrescentiumch membrorum sine noxa 5c tuto desiccat nouum humorem non attrahendo ita 5c intestinates ramices illita curat: omnino enim penetrante interius acerbitate arefacit,roburis inuehit partibus humoris

copia languentibus. sunt qui ad carbunculos quom oc serpentia ulcera mixta polenta adhibeant. peti usus in radice praecipuus, abstr erosione calefacit Ec exiccat. Ideo ulcera quae nimio humore non coalescunt,mirum in modum iuuat: habet acerbitatis quidpiam quo ulceribus oris conserat. habet 5c incidendi uires, quibus calcia/los dii spei, utinas ac menses moueat. Cicutam nouere omnes summam habere restigerandi uim.

Cytis soli a discutiendi uires habent, tepido humore permixto ueluti ae malum Coni

30쪽

LIBER P.R I ri V s sConi fructus quem quidam strobilu, quidam cocatu uocat, integer quidem dum

Lah uc iitret, habet cum aquosa humiditate quidpiam acrimoniae. ideo ad sup purationes pectoris ec ad sereatus pulmonis tussi facile euocados idoneus est: nucleus uero interior cibo quaesitus alimentu corpori cococtu difficile,ualida,ec cum oleaginum sit, etiam crassum praebet lenit tamen asperitates, praecipue qui aqua madefactus totam acrimoniam deposuerit. Cicercula similem ochris ac phaselis substatitiam habet, & eiusdem naturae se cum,crassorem tantum at. ideo quadamtenus scabriorem.

Damasonii radix, ut nos experti sumus, si aqua elixet 5c decocta potet, calculos Dictamnum tenuioris substantiae,q; puleiu est,& reliqua simile.. renu tangit. Dorycnion simile est temperamento papaueri oc mandragorae, reliqui uiolenter refrigerantibus: luod si parce sumatur improbum soporem inducit, si pau/lo uberius interficit. Dolichi quaere lobos Dracunculus aro acrior, amariosicalidior tenuioris* substantiae est,habetq; acti

moniae 3c amaritudini adstrictione quandam permixtam,ut iure medicamen tum effficacissinu sit. radix enim omnia uiscera expurgat, cratas lentosq; hu mores attenuando, ulceribus malignis summo praesidio est, strenue purgando exterendo*, ac reliquis omnibus quare abstersione indigent ut uitiligini hus cum aceto illita. solia uero ulceribus uulneribus . recentibus conuunt:&quo minus sicca suerint,co magis agglutinat:aridiora enim acriora sunt quam uulnera postulent. creduntur 5c caseum a putredine conseruare, si extra applo ςeritur. semen uero radice efficacius cancros dc Polypos destruere proditur,succus seminis morbos oculorum exterit.

tamus abstergendi attenuadi uires habet,ut pupillarum tenebras credatur ex terere, utariis certe medicamelis misceti constat, ulceribus etiam antiquis aesturionibus phlyctaenis , opitulatur. Elaphoboscii quasi cerui pabulu,attenuandi uirtute pollet ideo secuta quom ora

dine exiccat,cogruit uenenosoru animalium morsibus bibitum ec commum. Eleborus albus 5c niger,abstergendi calefaciendicii uiribus praestat,propterea ui xiligines impetigines ac scabiem exterit.Imb fluuis callum,nigri et ebori uirga imposita intra duos aut tres ad summum dies compescit.in tertio calefacientia exiccantium p ordine uter ponendus est: niger humorem melancholicu ma gis per secesium trahit, albus per superiorem uentriculum ubi crasses lentos phumores purgari oporteat,ducit tamen etiam inserius. perrum aut e petrum ad solas purgationes utiliter adhibetur, bilim enim aepituitam ducit, salsum gustui est, ut muriae uicem prestare possit,dicitur quique praseides quasi porri speciem gerens. Epithymum omnifariam thymo essicacius,tertio ordine calefacit & exiccat,puragat c, humores atros. Eupatorium attenuandi, incidendi abstergendi , sicultatem habet, absq; insigni calefactione, propterea obstructiones hepatis exterit, oc cum modicae quoque adstrictionis particeps si iecur confirmat. Eruea manifeste calefacit, creditur seminis copiam producere εc ueneris impeta citare, caput tamen tentat, praesertim si quis eam seorsum comederit: ergo i soliis lactucae offerenda est.

cum lEryngium aut exiguum quidpiam ab temperamento, aut nihil excedit: siccitaus

SEARCH

MENU NAVIGATION