Aetii Amideni quem alii Antiochenum vocant ... Libri 16. in tres tomos diuisi, quorum primus & ultimus Ioanne Baptista Montano ..., secundus Iano Cornario ... interpretibus latinitate donati sunt. In quo opere cuncta quae ad curandi artem pertinent c

발행: 1535년

분량: 363페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

io AETII A NIDENI DE RE NEDIc Are copiosam in extimo fructus operimento, tam uirenti quam arido prssesere,

ut eo inse lares utantur, nos uero succum exprimentes mororii ruborumin i tu ec cum melle coquentes medicamentu conficimus,ex his quae stomatica, id est, ad otis morbos coniecta appellantur, quod etiam his omnibus accomoda

mus, ad quae adhiberi solem reliqui adstringentes succi. ipsius uero iuglandis pars quae comeditur oleagina,imbecilliumφpartiti est, ec modicam quandam acerbitatem habet, quae tempore evanescit, tota substantia ad pinguem sapore conuersa, ut oleo antiquo similis uideatur, ideo cibo tandem inepta iniciturivirens aute humescensi adhuc nem acerbum, rael oleagineum saporem praesestri,propterea ad alui duelione aridae praestat,m scipue si quod quida iaciunt

cu garo offeratur. si tame aridae iuglandes aqua praemaduerint virentibus similes erunt,& si cum caricis comedamur facilius concoquuntur,& stomacho magis conserunt. creditur qui caricas,iu an S, ac rutam ante cibum comederit,

ab perniciosis medicamentis no multu uiolari. expressum ab antiqua iuglande oleum efficaciter discutit, ut co nonnulli Sangraenas, castones,di aegilopas cir rent. eiusdem putante aridum di exustum plurimae tenuitatis est,ac sine erosione aliqua exiccat.

Nigella qua melanthion uocat tertio ordine caletait 5c exiccat,deprehenditur θύrenuis substantiae existere, ideo linteolo inuoluta ec calcfacta assiduo odorata distillationibus medetur, pota flatus egregie discutit. Idem lacit ec exterius

uentri illita amaritudinis ratione . exusta ec oleo trita, ec apposita alopecia scurat,tepras exterit,clauos ac formicas de rit esesaulocat,u ob crassitie humoru ac lentore reteti fuerint,no nisi recta ceruice spirantes iuuat ut ii summatim dica,tibi incidere,abstergere,exiccare,aut caleficere oportet,utilissima est. Nardi spica primo gradu caleficit,secundo exquisite exiccat,coponitur ex milita adstringenti substantia, acri uero no multa,nessi prorsus caret amaritudine.iu re igitur ec bibita ec extra illita,iocinori ac Mentriculo cogrust, urinas cit,erosiones stomachi sedat,&fluxioes uoris,intestinorum copescit, nec minus capitis ac pectoris distillatioes exiccat.indica efficacior est syriaca, nigrior eiq; existes. Nardus celtica uires praedictaecong ncres Iastet, ad cuncta tamen imbecilli nisi ad ciendam urinam .est etiam calidior,sed minus adstringit.

Narcisi radix tantum exiccat,ut ampla uulnera glutinet,etiam si chordae disscctae sint,habet Θc abstergendKei iocandi. quidpiam. Nerium aut rhododaphne frutex cst omnibus notus, extra corpori illinisdiscuti endi uires habet,at si intra sumatur perniciosus, exitialis*,non hominibus tantum sed pecorum quo p plerisq;. Nympheae radix 5c semen,absq; erosione exiccant,sistunt i et alui proruauia,& pollutiones noetii maes, quae sunt in semitas, ac quaecunΦ alio modo inam crate deseruntur.prosunt citam dysenteticis.nymphea uero cuius candida radix est, muliebrem fluxum potentius compescit. hibitur utram nigra inquam ec can/dida e uino nigro austero,quibus nonihil quoq; abstersionis inest,ut aqua ma/ceratae uitiligines exterant,ec capitis areas, liquida pice illitae. ad haec tamen nigram eligito,ad reliqua uero candidam. OOleae frondes tantam frigiditatem, quantam acerbitatem habent. fructus exqui/ste maturus temperate calciacit, immaturus acerbior stigidior* est. olivae drupae pinguem habentes succum exiguum alimentum corpori praebent, salsa uero quas colymbadas uocant, cum adstringentis iaporis participes sint, stoma chum firmant,vim , appetendi excitant,optimae Omnium quae aceto condiuntur. iacilius enim concoquitur quidquid gustu iucundius. ea

42쪽

Cleae aethiopicae lachryma ammoniaco tenui assimilatur, abstergendi ui pollet,

ideo ad oculorum cicatrices,albugines,ec hebetudines consert. sedat ec dentiudolores cauis eorum indita.sunt qui hanc oleastrum putent. eum ex oliuae bacca expressum,quod proprie vocamus Oleu, humectat ec temperate calefacit, tale dulcis sinum est,potissime exdrupa, sicuti fabinii temperate calidum medin temperamenti exiliit,ideo immaturo magis discutitummatarii in uero quod ec omphacinu appellat,pro acerbitatis ratione refrigerat. oleuantiquum si a principio maturu iuerat,calidius est ac magis discutit sin imma

turum,donec acerbitate seruauerit mixtae uirtutis erit, ubi hanc exacte relique

rit priori aismilatur. lucem. Oleu tantu , medio ξc temperato,a dulci inquam, ad caliditatem inclinat, quantu omphacinum ad sei ditatem. omphacino uti mur ubi caput plus aequo incaluerit, lucernatio ubi caput restixerit, dulci retemperato ubi humefactum fuerit. illud constat,omphacinii uel frigida qua doq; applicari oportere,reliqua omnia semper calida. at* hactenus quidem de capite.coeterum corpus ubi arefactum sit,dulci persunditur, quod Sc utilissima est,ubi densetur cutis, uel ab frigore, uel ab adstrictione medicamenti,siue cro sone, siue acrimonia, uel ab humore pruritum inducente, idq; in balneo prae cipue uel etiam post balneum. at stomacho ec hepate inflammatis, omphacini sementum ob adstrictionem maxime conuenit, in reliquis membris dulce prs

serendum.

Oleum ricininum quod cicinum appellant, in Aegypto sit ex ricini buticis semis

crotone appellato, quod cotunditur, premitur. 6c in aquam seruente conticitur,deinde fluitans pingue colligitur,attenuandi, disicutiendiq; facultate pol lens ueluti antiquum oleum. simile ec raphaninu est,propterea si ricinini copia non adsit, uel hoc, uel antiquo uteris. Oleum quoo e semine lini conficitur,quo nostra aetate pro ricinino utimur, neqyenim ad nos amplius ricininum defertur. Oleum raphaninon caetera ricinino simile, calidius tantum. Oleum e populo nigra uere conficitur, quo tempore seme resina abundat. sumuntur granorum paululum contusorum unc. I Iil .olei dulcis sextarium Italicum, ins 1lanturq; dichus quadraginta deinde oleum ita confectu reponitur,liabet attenuandi,calefaciendi,molliendiq; facultatem iucundiq; odoris est. eum amigdalinum ex amaris amigdalis sit, quod partium tenuitate dil caliditate dulce oc commune oleum integro gradu excedit. conseri praecipue auribus crasse spiritu obturatis, oc auditus difficultati, ac tinnitui ob algorem cotracto, auriumq; uermiculos perimit. experimento compertum est auribus Peculiari ter, magisquam reliquis partibus conuenire. Oleum e iuglandibus sicut amigdalinum conficitur,aut contusis nucibus expreosis*,aut post contusionem feruefactis:nec uirtute disti mile est. supereminente uero praestat utilitate deaurantibus inurentibus*: exiccatur enim ec plurimo tempore deaurationes,at inustiones conseruat. eum ex unguentaria xlande, quam myrobalanum uocant, faciei maculas,lantigines,Varos,omnem l nigritiem exterit,& uentriculi humores purgaticonue nit θc aurium doloribus,ac tinnitibus cu anserino adipe insusum.molitur glans unguentaris,inde oleum,sicut amygdalinum conficitur. O Iaurinu ex lauri baccis ueluti de reliquis diximus, praeparatur.at composituita colicitur: sextarijs quin olivaru maturaru sextariu baccarii lauri pinguia ac recentium adiicimus,postea sicut oleum commune tundimus at* exprimi

mus. quod sincera est egregie calefacit mollit*, ut scabiem, cutis asperitatem.

ς ε impetiginea

43쪽

DE RE ME Dic AAETII AMIDENI impetiemes,caeterasch scabrities, inbalneo illitum exterat,a quo tam en cauere oportet in inflammata impetigine, aut scabie, & in reliquis calidioribus bilio/fisi temperaturis . humidis enim ac pituitosis conseri, re his quorum articuli re algore uexantur ec coxendicibus,uermes etiam 5c pediculos tam agrestes, Quam domesticos, ac tendes interimit, sursures capitis oc capillorum defluuia tam quae alopecia,quam quae Ophiasis nominatur emendat. ad hos usus in laneo illiniendum est, inde ouo iam melle Sc foenugraeci sarina detergendu, o seruando ne applicetur capiti calido. Oleum sesaminum ex sesamo confiicitur tuso, & in seruentem aquam proiecto. huius facultas non multu ab oleo dulci recedit,caliditate temperata. omnino absq; adstrictione aliqua,edendo aptu,gustuiq; iucundu facile concoquitur alvu ducit. extra illitum ob crassitiem emplasticu est, ad olcorum redolentium confectionem oleo c5muni praesertur,quod perduret nem facile rancescat. Oleum lentiscinu ex lentisci bacca, reliquoris more coniicitur,licri ctiam compo situm solet,quemadmodii de laurino docuimus,lcntisci baccas oliuis comiscendo. sincerum distillationi oris, oc gingiuis inflammatis congruit, si calidu oc in balneo 6c extra balneum instilletur: repellit enim ac sine aliqua as critate cor roborat, propterea ad stomachi quoq; & iocinoris somenta utiliter adhibetur. Oleum labrusce quod oenanthinum uocant, idem potest quod rosaceuM oleum e citoniis praeter quod aluum mollit, ita uero conficitur, Labruscae flores odo/tatos ubi aliquantulum intabuerint, cum oleo Omphacino in uas nouum conqcito. quotidie agitato usque ad dies quadraginta, deinde excolato oc utitor. sint florum labrus unc. ll. cum olei sextario. Uleum e citoniis quod melinum uocant, e pomis citonijs conficitur, quamuis ex aliis etiam pomis confici possit quae acerbiora odoratiorari; fuerint. Abscindito Quicquid limosum prope pediculu haeserit intimam h medulla cu acinis exte/riori recaepto cortice: inest enim illi odor simul cu adstrictione . tu ubi in frustola parua dissecueris,horu frustuloru unc. II. sextario olei omphacim admisce to ac diebus quadraginta insolato,postea reponito. melini facultas ad frigiditatem inclinat,modice tamen, ob citonii uinositate, sed efficaciter ueluti lenti scianum adstringit,magis in stomacho familiare est,quod ex duobus alimentis conficiatur,oleo inquam di citoniis.haud ab re igitur stomacho inflammato α de hili opitulatur irrigatum aut sementis illitum. bibitur utilius quam ros accu obcitonii familiaritatem,stomachii enim firmat,& insidentes humores uehcmen tius pellit. iniicitur per sedem quibus colon oc crassa intestina ab acrimonia bi lis eroduntur. obseruandum ne ijs adhibeatur, qui ob frigiditatem alliciuntur, nancn illis magis congruit, quod ex decocto absinthio conficitur. Oleum rosaceu ita conficitur: sumito rosam rubearii exectis unguibus Sc que per diem ac noctem intabuerint unc. III. olei omphacini sextariu Italicu,ac simul in doliu concito, cuius os interius quide tomento, exterius uero membrana acirepentinos imbres obstipabis. deinde ubi diebus quadraginta insolaueris in ta/hulato aediu temperataru deponito. scio nonnullos qusdam alia rosis adiicere, optimus tame apparatus est qui ex rosis tantu & oleo costat. prodest capiti uel ab seruore solis,uel ab sebribus uel ab alia quada causa calcfacto arefactost, humectat enim mitigat ac somnu cociliati ingrantibus etia ob labrim uisceri sceratu eiusdem confert, quod habet cerae unc. I. rosacci unc. I III. in aeneo uale

cera cu modico rosacco liquatur dein stigida iniicitur, Sc ubi refrixerit item ii quatur,tunc rursus frigida insunditur,attrectandoq; manibus,cera diligenter lauatur, inde tertio liquatur M simili modo abluit, mox reliquo rosace *ςcio

44쪽

ponitur.quod si in mortario acetum aquae loco instilletur, ad erysipelata di carbunculos utile medicamentum coiicitur . scribetur libro sexto proprium caput de huiuscemodi cerato,& quomodo aestate lauetur, aqua saepillime immutan do,N quomodo uisceribus applicetur. Optimum rosaceum cum frigida uel cali da potu stomachi erosiones leuat quae ob aciem bilim contigerint, adiicrsus euam a Icaridas di lumbricos magno adiumento est: aduersus tamen lumbricosmue infantium longe magis probatur sapae admixtum cum tertia uini pardium ec bibitum,cos enim celerrime extrudit.in colum quossi ab iisdem

causis erosum utiliter inincitur. usu uero eius illum abstinere oportet cui copia caloris non ad sit hoc corpus excrementis non caruerit. Oleum chamaenialinum ita conficitur olei dulcis sextarium Italicum, storum chamaemali electorum unc. I l . qui integram diem tabuerint in uas coniicito, quod linteo rariori operiri oportet ut facile transpiret oleum, deinde diebus quati ginta insolato. nisi enim transpirauerit ingratum odorem reddet.obseruandum uero ut post insolationem in tabulat O temperatariam aedium collocetur. usus

eius ad caput mediocriter costipatum, aut dolore affectum remissori sebre ase' fligente: raresacit enim meatus uaporescii discutit, & acrimoniam contempe rat,omnino p ad sedandum rosacco efficacius est,ubi febres no admodum ier/uidae fuerint. Oleum ancilii num ex anethi umbellis adhuc uirentibus conscitur,que decerpuntur priusquam semen firmetur arescat ii: tunc enim amissis floribus inutile est. harum ergo umbellarum, abscissis tantum pediculis quibus flosculorum cala illi adhaerent,uncias duas sextario Italico olei dulcis admisceto, obturatot ex/quisitissime ostia sis ae diebus quadraginta insolato. calidius chamaemalino anethinu est,quod in hyeme ad lassitudines utilis sme illinitur. mollit enim hu mediat 4 , congruit 5 a crassa pituita febricitantibus, omninoq; ad frigidosas sectius adhibetur, chordarum praesertim oc musculorum. eum Issiaceu uel sit sinon ita conficitur. sume liliorum alborum solia exectis uninguibus, detraeiis y croceis filamentis unc. ii. quibus olei optimi sextariu adii cito, ubi tamen solia prius diem ac noctem in umbra tabuerint: tum in uas re condito, ec os exquisitissime obturato, ac diebus quadraginta insolato: stea alias duas soliorum uncias adiicito, ec tribus diebus insolato, inde ter tio duas adhuc liliorum uncias superaddito. ideo uero soliorum passorum par res seiunctim sunt imponendae, quoniam si statim a prispicio, sex omnes urMciae cdmiscerentur,putrescerent,α oleo laetorem inducerent. utile est hoc olea ad muliebres affectus, soluit enim duricies ec acrimoniae mordicationes obturadi uteros confirmat. Susini profitent dare se illud praegnantibus ad sacile eli

ciendos partus illi tu inter acopa annumeratur,mollientibus medicamentis ad

ditum egregie mollit: ut , summatim dicam cotemperandi, mitigandi mollieradic, lacultate pollet, ore iucundum, parturientibus* propitium. Oleum scentigraeci, molliendi abstergendit potestate sursures manantiaq; capi eis ulcera, ac faciei maculas, ueluti a sole contraelas exterit, cutim in facie candidam nitentem,iuuenilem ci, reddi conseri θc ad durities abscessusq; uteri par tus difficiles iuuat, intestinoru ani j inflammationes compescit, insusum tines mos mitigat,ac pernionibus medetur, quod ita cossicitur. scenti graci lib. l. olei sextaria sex,alibi octo, peti lib. ii .calami odorati lib. l .in oleo septem diebus

madefacito ter quotidie agitando, inde optimito, excolato,di reponito. Oleum

45쪽

1 . AETII - AMIDENa DE RE M PDIc ACleum nucissinum ex albis narcissi floribus apparatur, qui diem ac noctem prora tabuerint,quorum unc. t I .in sextarium Italicum olei dulcissimi coniicuo,obtu' rato,diligenter os uasis, di diebus Quadraginta insolato, floresci; code modo immutabis,quem in liliis docuimus.lta enim oleum odoratius sit, praesertim si moderate insoletur. nam si uel hoc uel liliaceum uel uiolaceum,uel quodcunm imbecillum defluum 3 odorem habet,plus aequo insolaueris inodoratu redde tur.Narcissi num anethino calidius est, propterea in reliquis partibus corporis, praeterΦ in capite idem efficit:odor enim narcissim acrior, quam caput serat. Oleum uiolaceum ex purpureis candidisq; violis conficitur, quarum unciae tres in sextarium Italicum olei dulcissimi iniiciuntur, lac, ueluti lilia immutantur. huius facultas paulo calidior rosiaceo est, ideo aestate defatigatis re sole areis/ctis opitulatur, praesertim quod ex purpureis praeparatur in balneo illitum: ad curandam enim lassitudinem odoris iucunditate, animi squaliorem ad uoluptatem tranquillitatem l allicit, somnumq; minime turbulentum conciliat. Oleum uero quod a Persis lasma appellatur ex candidis uiolarum floribus ec sesamino oleo praeparatur, florum unc. ii. in olei sextarium injiciendo, immuta, dota sicut de lities diximus. usus eius apud Persas ad uestimentorum odorem praecipuus. prodestre totum corpus in balneo inungi ad caliditatcinexcitan/dam habitum , relaxandum: tanta illi uis in odore est, ut multi separatim non tolerent sed mitioribus contemperent. Oleum myrthinum ita conficitur: solioris myrihi uiridium unc. II. in omphacini

sextarium conjicito. uini odorati adstringentis quartam sextarii partem ad dito, lentoq; igne decoquito ad uini consumptionem, quousim solia torrefacta

infringantur.mox purum oleum excolatum,in vitreum uas recondito, ac soliorum uiridium myrihi postquam diem ac noctem tabuerint,unc. I .adiicito,alm ita reponito.habet hoc oleum magisquam lentiscinum,uel melinum refrigerandi uim. Propterea nem stomacho,nem iocinori, nem reliquis uisceribus cossert: longo uero usu comperium cst ceratis ec emplasticis medicamentis utiliter ad/hiberi,ubi membrum adstrictione densandum, uel ubi defluens materia repet lenda sit, aut ubi ulcera manantia ad cicatricem ducere oporteat, aut capillora defluuia in mulieribus cohibere: nam praeter reliqua etiam odore delectat. Oleum mastichinum ita paratur: mastichae drachm. I. olei ualde acerbi sextario adiicimus atm in diplomate uase decoquimus, quod mediocriter calefaciendi ac constringendi uirtute pollet: proinde membris utiliter illinetur, quae firmari condensari ec moderate calefieri oportet. Oleum styracinum ita conficitur: olei dulcis optimi sextarium unum, styracis bpinguis unc. I l. in diplomate uase decoquito. id aliquantulo calidius anethino est,molliens* uehemento,propterea indurata corpora egregie soluit. Oleum sycionium habet, olei dulcis sexta. X. sornu graeci sexta.unis, liba notidis, poli j sampsuchi,tedae sing.unc. ii l. aristolochiae longe lib. l .meliloti unc. Vi. agrestis cucumeris lib. q.aque qd' susticit.decoquito quantu expedit,& utitor. Oleum metopium in Aegypto paratur a chalbanae ligno mctopiu uocatu. consi/citur ex omphacino oleo,amaris amigdalis, cardamomo,iunco ec calamo odo/ i ratis, melle, uino, carpobalsamo, chalbana, resina .habet calefaciendi,aperiendi, attrahendi, expurgandisii vim, conservit m usculis ac neruoru lassitudini. facit ec ad aquosios ramices, omninoq; molliendi uirtute pollet. Oleum mendesiu summa molliendi facultate praestat, relaxandicia corpora, proinde suppurationes accelerat.conficitur ex unguentaris glandis oleo,myrtho,cMsa,resina: nonnulli adstrictionis gratia cinnamomum quoq; adijciunt. Oleum

46쪽

LIBER PRInvs D 3 Oleum quod megalium uocatur iam pridem fieri destitit. consectio eius amaracino similis est,nisi quod huic resina adiiciuir,confertap ad eosdem assectus.

Oleum amaracinum habet, sauinae, xylobalsami, calami aromatici, floris odorati iunci, nardi celticae, costi sing.lib. V. amomi,casiae, carpobalsami sing. lib. III. myrri lib. I. seminis amaraci lib. I .olet omphacini,uini odorati antiqui,sing. sext. quinq;.decoquitur sicut nardinum. inest huic oleo quemadmodum nardino calefaciendi uis.cum tamen subtilioru partium sit, no adeo,sicut nardinum firmat, sed magis mitiga hac delinit, cum opobalsamo careat. mulieribus inie

ctum menses ducit,omnino .. amaracinu calefaciendi molliendi apericlidi uir/tute pollet. consert ad fistulas, ad aquosos ramices post chirurgiam: facit oc ad efferata ulcera,ad crustas ignis, ad urinae difficultatem illita sede, ad uteri duri cies,& inflammationes:aperit etiam haemorrhoidas. eum ligustrinum quod etiam cyprinum uocant, habet olei sext. π π V. cype ri,helemi, iridis, sing. lib. l. sana suci hystopi seminum uiticis,salutae singu. unc. Hi . florum ligustri lib. i. conficitur hoc quom duabus decoctionibus. Ac reli/qua quidem omnia praeter ligustrum, sex horis in uino decoquuntur,postridie uero assumpto oleo ec aqua usin ad tertiam aheni partem ligustri flos cu suisa ramusculis integer coniacitur.& si aridus sucrit,cotunditur at* ita hors unius spatio decoquitur. calefacit ligustrinum non ignaue, tenuibusq; partibus con stat ad uteros praesertim restigeratos ciuicacissimum: humores enim coru crasesiores attenuat.ubi uero herbarum uiridium copia affuerit, ita ligustrinum conficitur olei sext. X U . cyperi helenii,iridis, sing.unc. V i. sampsuchi, hyssopi,salutae s .unc. li. soliorum uiticis uiridium unc IlIl. florum ligustri unc. π .soliorum lauri, soliorum citri sing. unc. V .liquoris florum balsami drach. V I. Oleum irinum habet iridis,aspalathi,cyperi,helenii, sing.lib. V . popanacis unc.

V s. uel ut quidam malunt unc. III. anchusae unc. I l. olei sext. I. aquae sext.

V. tundito singula crassustule, 5c duobus diebus madefacito,deinde s nito ut hulliant horis sex,postea opopanacem uino dilutum iiiij cito. prsdictis nonnunquam addimus,florum iunci odorati unc. V. casiae unc. 1 II. xylobalsami, nar i dicelticae ling.unc U I. inest huic calefaciendi uis, no acris tamen,ideo refrigeratis partibus utiliter adhibetur: habet di quidpiam, quod firmet,ac molliat. Oleum nardinum cyzicenu quod Alexandriae conficit tirualde egregium habet olei omphacini sextaria Nil. aspalathi,cypm,helenq, xylobalsami, iridis, ari stolochiae longae,seminum cardamomi, xylocasiae, sing.lth. l. floris odorati iunci,casae,costi,sing. uncias V I. amomi solii, spicae nardi,arna bonis,styracis,car pobalsami,opobalsami sing.unc. l II. fabinae unc. I. confice sic:aspalathum,helenium, xylobalsamum,irin, instolochiam demptis corticibus crassius tundito

ac tribus integris diebus calida madefacito inde tribus horis,uel si uidetur plu/ribus,sinito ut bulliant: mox ubi restixerint, operito, oc ita dimittito pernocta re. stridie quae decocta sunt amoueto, oleoq; ab aqua seiuncto, alia sinceram aquam re uini modicum infundito, oc rursus decoquito. ubi efferbuerint, consscito, primo cardamomum, inde timcum ac xylocaliam singula contusa, patia re , ut horis duabus bulliant,& iterum pernoctare sinito. postridie his amotis, pura, iniecta aqua simili modo decoquito, oc post ebullitione coniice casamoc collum,ac reliqua, ubi singula seorsum contriueris. postrcmo spicam nardi, lium ac styracem in tenues partes dissecta imponito ac colliquari permittito: statimq; postea ab igne amouebis,opobalsamum in instillabis. quae ubi diligenter peregeris cooperies optime & obturabis, at ita post duos dies in conciniflla excipies. Quod uero secundum appellatur ita coniicitur.ijs quae a tertia de

t . coctione

47쪽

AETII AMIDEN l r E RE NEDic Acoctione relicta sunt, adiicito olei sexta. sex. sinito , ut horis duabus bulliat, i

de adiicito casiae tritissimae,nardi celticae, sing. unc. t i. sabinae,styracis si ng. un/ciam unam opobalsami une. ll. habet hoc oleum calcfaciendi, firmandi ac mitigandi uim . refrigerato igitur stomacho ac imbecillo uentri, iecinorici; iisdem ectibus laboranti utilii uinii in est,in intestina uero atm uterum stigore amoctum, utilissime iniicitur. Alia consectio nardini uiolati odorati.Costi uncias.N II. solii uncias. t III. casiae, myrrhae, caryophyllorum,carpobalsami sing. unc.V I. spicae nardi uncias liii. calami odorati,unc. X. itidis,styracis pinguis unc. V all. croci drach. IIII .olei

sexta. sex.

Consectio salca appellata,quae Alexandriae conficitur. aspalati unc. V I. xylobal

sami. unc. I X. cyperi unc. quatuor, helenii unc. V I. calami aromatici scrupit. x v iii. floris iunci odorati unciam I. S. caryophyllom,arna bonis sing. unci I .s . amomi unc. X. casiae uncias l .costi,myrrhae sing. unc. l. hipni,xylocasiae sing. unc. I II .olei sexta .ri .conficitur eodem modo quem in nardino diximus.

In prima decoctione coniicimus 'lobalsamum, irim, perum, helenium, Π Iocasiam demptis corticibus crassius cotusa, duobus aut tribus diebus in aqua madefacta. In secunda addimus calamum,iuncum Odoratum,hlPnum, praemadefacta uino antiquo odorisero.in tertia reliqua adiiciuntur. At quod secunda uocatur ita paratur:ijs quae a tertia decoctione derelicta sunt, adduntur olei soxtaria sex, coquuntur quantum expedit, inde apponuntur myrrhae quae stacte appellanir electae,5c candidae unc. I I l. siromatis, id est, aquae opobalsami,m stichae,sing. unc.V l. styracis Optimi unc. I. falca utuntur delicatae mulieres imungendo capiti, cstiu is modus conficiendi optimus. Oleum soliatum quod Θc malobathrinum uocant,sic optime fit.aspalathi lib. r. s. xylobalsami lib. i I. cypeti,hclenii, sing.lib. i. S . solii unc. l l . amomi, loca siae singit. unc. V I. Tingiberis unc. 111. costi. unc. nouem,styracis optimi lib. I. calami siue carpobalsami drach. V I. calami aromatici lib. l. S. spicae nardi unc. II. caryophyllorii unc. I III. siromatis quod est aquosa pars opobalsami, arnabonis,cardamomi sing.uncias V I. iridis lib. l . olei sext. π π. uim odorati quod sufficit. coquito scut nardinum. Quibus conueniant unguenta Odorata. Vnguenta odorata stigidioribus capitibus ma gis conueniunt, aut his quae messis temperaturae fuerint, hiemis tempore,calidioribus enim officiti t. Quod si quis ista odoris tantum gratia perquisiverit,rosiacet par pondus comisceat, ita enim

eorum noxius calor contemperabitur. sed quoniam multis mulieribus talis ce/rebri caliditas inest ut unguentorum fiagrantiam minime serant,propterea so/lo omphacino iis ego utendum consulerem,uel interdum rosaceo, sentcb illam aliquae,quae nullum prorsus olei genus admittanizillico enim percipiunt capita humectari &instillationes incidere. quibus recte agentihus renitendu non est, quin potius hortandae sunt ut opportunos puluisculos capiti inspergant,exi

catione enim non humectatione i ndigent.

Oleum quod capriston quasi suffumigatum dicitur, ita conficini r. unguium aro/maticorum nigreicentia, thuris masculi, styracis optimi,bdellii puri,costi sitim drachm. v. olei dulcis optimi sextar.quino,hipni quod sufficit. costo in crassi/usculas partes dissecto, atq; itidem styrace & bdellio, postea ii simul comixtis in uas aliquod fictile ansulas non habente coniicies, cuius orificium hipiro o

turabis exteriusq; aspalathi surculis, aut quapiam re odorata,apte circummuni. bis,ne quid e fictili excidat.inde uas aliud fictile sine ansulis quaerito, collo pro

cera

48쪽

rim,qiuod orificia habeat alterius uasis aromata continentis orificio apte conι Meniens, in quod coniicies olei dulcis sext.quinm,postea defossi, solo fictile oleum continens usi ad collum obrues, ne suturo igne excandescatunde alterum aromatum uas in caput resupinabis,ec ita utriusq; orificia coaptabis ut exqui sitissime cohaereant. deinde uas totum luto circumlinies, undecun* qua parte sicia conglutinantur,mox circa licctile subiectis carbonibus ignem uenula, do accendes. Quo accenso finito aromata tabefieri, ut sensim ignita per sinistis osculum in subiectu oleum eua reni,cuius rei caussa capniston,id est sui,

sumigatum uocatur.postridie oleum amoucto,et in vitreo uase reponito. utuntur hoc mulieres,quibus menses detinentur,sumen ac lumbos illinentes.conuenit etiam his quae a puerperio male purgantur similiter illitum: utile etiam est ad thoracem refrigeratu, medeturi tinesmo si excarptum lana complicata sumini oc lumbis apponatur. De aliis unctionibus ita his de reliquis oleis cole flari licebit quaectini ad unguenta dicuntur aequi uoce: singulum enim oleum uariatur, prout singulorum quae imponuntur na turae sunt. De quibus in hoc ipso libro singillatim tractabimus. De caeteris uero relaxantibus resoluentibus 9 linimentis agemus loco de medicinariam compositione, post enumerata articularis morbi remedia, quale oleum gleucinu est, o similia. uani tertium genus, incidendi, exiccandi calefaciendi , usq; ad tertium ordonem uires habet. tragoriganti uero cuiuspia ctiam adstrictionis particeps est. orizae nonnihil adstinctionis inest qua uentrem moderate compescit . est tamen oc ipsa edulium concocstu diffficile. Orobus secudo gradu valide exiccat,primo calefacit. Quatenus uero amarescit, eatenus incidit abstergit Sc aperit:quod si uberius sumatur,per utinas sangui nem ducit.

Mancha quasi angina Orobi primo ordine exiccat. habet ξc quidpia quod assistringat, ideo aluum leniter cohibet,edulium* est concoctioni resstens. ymum secundo ordine calefacit, excrementoso humore redundans, ideo nec, utiliter intra corpus admittitur: extra uero illitu discutiendo maturando ido/neum est .eius decoctu his qui ob crassioris materiae copiam uexantur, sed praecipue lippientibus,si calidum irrigetur, mirifice consert, infantibus γε maxime

. commodatur. i

his siue osmas herba est ex qua medicamenta ad pupillas fiunt, at huius siti Por quidem amarus est.facultas uero aperiendi proinde obstructionibus hepatis couenit. Alius codex ita habet.Ostris est herbula subfriaticosa tenuibus uirgulis, fractioni renitentibus, soliis Iino similibus nigris primo, postea subruboicentibus,gustu amaris,unde regio morbo conserunt.

ili nigrae quam aegirum uocant,flores in primo calefaciendi ordine sunt,exsecasit mediocriter,ac tenuem substantiam habent.eiusdem resina calidior fio ribus est. Portulaca restigerado tertii ordinis est,humectado secundi.habet εἴ austeri quispiam propterea fluxiones reprimit: praecipue biliosas ec calida earum qualitate transmutando,conuertendo Θc uehementer refrigerando quo sit ut stomacho,uenm,totis* itypoconciris illita stati ardenti mirum in modum conserat. immo si exquisitissime trita addito oui albumine simul cum uitello, Sc rosacei Useni ite commensurata toti corpori illinatur, protinus labrium ardorem mi

49쪽

3s AETII AMIDENI DE RE NEDIcΑtigat,& saepe prorsus extinguit, ut accessio non ultra redeat. dentium quoque

stuporem sanat.uires easdem succus habet, ut non solum extra illitus,sed biviatus etiam restigeret.Si tamen tota herba comeditur,no sine succo accipitur. suam uero adstrictione dysente Moru cibus utilis est, muliebri in fluxui di san/guinis eruptioni medetur,sed ad hare omnia succus herbae praefertur.

Piri arboris solia ec rami austeri quidem sunt, sed tructus habet etiam quippiam

dulcedinis aqueae. Quibus indiciis costat eorum temperatura propter inaequales partes esse inaequalem .ideo si comedant ,stomacho conserunt,& sitim reprimunt: si illinantur exiccant,ut ego interdum cum illis uulnera glutinauerim. Pira uero agrestia adstringunt exiccanti magis domesticis,ut iam maiora gluti nent uulnera, fluxionest illita repellant, quemadmodum loco de pomis ex reissime declarabimus.

Plantago gradu secundo reisuerat & exiccat,habet di austeri quippiam,propte

rea ulceribus malignis Ac fluxionibus ac putredini congruit: ergo & dyse terias di sanguinis profluuia compescit,ardores mitigat,sinus agglutinat:est Freliquorum ulcerum recentiu θc antiquorum medicamentum: desiccae enim

erouone labetin frigiditate citra stuporem. Huius radices re semina ijsde uir hus pollent. Qus f madat ut os eoru decocto abluas,dentiu dolores sedant. eiusde solia multoq; magis semen adrensi hepatis , obstructioes adhibentur. Passulae maturandi simul oc adstrengendi discutiendi , temperatis uiribus pollet, eandem* proportione habent passulae ad uuam,quam caricae ad ficus.calidio. rest, quo dulciores, oc quo austeriores eo quom frigidiores sunt, sed acerbae austeras frigiditate excedunt. stomachum igitur roborant quidem austerae, ueri trem cp sistunt. acerbae autem efficacius utrunq; possunt.dulces necpplane sto/machum exoluendo, necν aluum laxando ambiguas uires habent. Nunc , in men a cdteperandi abstergendita facultate dulces separant,propterea exiguasoris uentriculi erosiones obtundunt. nam maiores auxilijs potentioribus indi get eligito passulas pinguiores θc quae tenui mebrana integat .pas Iulae minus quide u caries,uentre mouet abstergati , stomacho tame magis accomodas. Puleium uehementer calefacit ec attenuat, unde ex thorace ec pulmone crassisa lentosin humores excreationi faciles reddit: uino albo albo decoctum menses ducit,uinum* illud merum potari oportet.exterius uero illitum ad coxendica uiua,reliquos morbos ab algore cotractos ruborem inducit.

Paeoniae quam ec gli sidan, pentorobon ec elephanua uocant, radix attenuadi exiccandi di mogerate calefaciendi potestatem habet.leniter enim cum quadadulcedine adstringit,quae si diutius mandat,subamari quom acuminis sensum reddit. Propterea contusa ad unius amygdali magnitudinem, ec cum mulsa blbita menses ducit.iecur obstructum, lienem ec renes expurgat. Adstrictione e tiam qua pollet uentris fluxiones sistit,austero uino clinata ec pota, at omnino potentissime exiccat, ut non abnuerim iure creditu pueris appensam comi tialem morbum sanare. equidem infanti instimestri comitiali morbo laboranti magnam huiusce radicis portionem collo suspendi,nem amplius amoueri tuosi,postea infans exacte sanus pmasit,no ultra morbo correps siue couulsus. Pastinaca quam daucum ec staphylinu appellat erratica minus edendo est quam hortensi in cunctis tamen Mincior,contra hortensis imbecillior, sed cibo gratior. Acris utram 8c calida existit, at ideo attenuandi lacultatem habet. radix statuosa est,ita ut uenere excitet. At semen hortensis quide ueneris irritamen to no caretierraticae uero minime statuosum est,ideo utina ec meses prouocat.

Phasioli quaere Iob . pellea

50쪽

les ovium nuperrime excorticatarum cum adhuc incalescunt, flagellatis applicatae mirum in modum conserunt.

Panicus qui oc meline uocatur, inter legumina milio Ac potestate et isma sinulis est,desiccat, paucum asteri alimentu, ec alui fluxiones ueluti milium sistit. ex tra illitus refrigerat θc exiccat. Pruna recentia uentre magis ducunt,arida minus, damascena acerbiora sunt, his spatia dulciora, ideo alitum potentius citant. soliis arboris manifesta acerbitas inest,t inde ex his decoctis collutio fit ad gutturis Sc tonsillaru inflamationes. Pium agrestia acerbiora sunt,ac uentrem sistunt. asserunt nonnulIi omnium prunorum gummi bibitum calculos frangere,ae puerorum impetigines cum ace

to exterere.

Polenta hordeacea qua alphiton uocant, hordeo multo magis exiccat, exigvsicli nutrimentum corpore praebet quouis modo decocta.e uino austero polenta es tata uentre sistit. puis seu crimitus ita uocat crassior pars farinae tritici Zc Mae, magis quidem polenta nutriens, concoctu uero difficilior . sistit uentrem puls quae ex etea conficitur, praesertim si torretiat, iustulum quo ex ijsdem farinis consectum pula appellatur. Populus alba ex aquosa substantia tepida,& terrestri subtili temperatur ideo ab

stergendi ui pollet,subamaral gultui est.

Papauer omne refrigerat,sed hortensis Q thylacite uocant,semen moderate se, ni serum est.quod uero a Rhoeade colligitur,loge magis infrigidat, ut ne impia ne quidem eo solo quemadmodum hortensi utamur.agrestis autem praesertim thebani semen atrum existens iam medicamentosum est,exquisite frigidu:h,

ius lachryma usq; ad seporem re mortificationem restigerat.Est enim extremiae quarti infrigidantium ordinis. Papauer cornutum quod ec paration uocant, quoniam plerun* secundum ma/ris littora nascitur,abstergendi incidediqi uitibus pollet. Ideo radix in aqua uoque ad dimidiam decocta, iocinoris affectibus prodest. flores ae folia sordidis

ac maleficis ulceribus non leuiter conserunt: a quorum usu abstinere oportet, ubi ulcera pura suerint.tanta enim efficacia abstergunt, ut puras euam camea eliquent, ideo ab ulceribus crustas exterunt.

Perias mali quam ec rhodaci non uocant, lia 5c germina amaritudine excellui: ideo contusa Sc umbilico apposita uermes enecant: eadem discutiendi uiribus pollent.s ictus quem persicum appellat, frigidae re humidae temperaturae est, cuius caro comesta facile corrumpitur,omninoq; noxa inseri, propterea haud in secunda mensa,sicut nonulli faciunt, sed ante reliquos cibos offerri oportet, fluitat enim ac statim putrescit.Illud obseruandu quod perpetiro veru eli cumcta uisiosi succi quae liquida ac lubrica sunt,& quae prompte secedunt,praecunctis obsonins comedenda esse.ita enim θc ipsa cito egeruntur,ec caeteris iter pa rant. Quod si posterius sumantur, facile corrupta integris alimentis contacta suo putredinem inferent. Pomoru differentiae plures. Acerba enim frigida terrestrem in succum habennacle da uero Ac ipsa stigidum quidem,sed tenuem :in medio ambigunt dulcia ad ea lorem inclinantia.austetis igitur pomis utendum,ubi ob ealiditatem seu nimia humorem uentriculus langueat: acerbis ubi liaec eadem increbuerint, quantat enim in seipsis est acerba omnino cohibent, quae inserius deῆciuntur. Acida autem eligito ubi crassum humorem non adeo fit dum in uentriculo colle ctum suspexeris nam illum incidendo per aluum ducunt, atm ideo excremet

humectam, at si purum inuenerint stomachum potius adstringunt.

SEARCH

MENU NAVIGATION