Aetii Amideni quem alii Antiochenum vocant ... Libri 16. in tres tomos diuisi, quorum primus & ultimus Ioanne Baptista Montano ..., secundus Iano Cornario ... interpretibus latinitate donati sunt. In quo opere cuncta quae ad curandi artem pertinent c

251쪽

henignitas ad iram hostilitatem cli immutatur. at si flava bilis etiam superassetur crassescat*, ec ueluti uiscum substantiae cerebri di membranis stimulas di diuellatens impingatur, serinum s rem perficit: fuerunt enim qui uel proprias carnes comederint,oc familiares tan* hostes uiolauerint. contingit interdit eundem homine modo risii indecoro occupari,modo iracundia dc furore: inedia em N acrioribus salsioribusq; alimetis,plurimis in motionibus ac turbulentiis sanguis stipis

acrior efficit .opposita uero uictus ratione in mitiore naturam conuertit.quin sepe nullo adhibito remedio cibi tantii parsimonia ac cogruis alimentis quod laedit absumit,cerebruq; sine excrementis relinquit, purac, delyrii interualla siunt. luidam ctia per certos quosda circuitus hoc morbo afflictant, ali j semel in anno, alii his aut cepius, collecto uidelicet paulatim humore qui laedit: pauci uero ante uirgorem aetatis uexari Blent,plurimi in uigore,& post uigore, ac uiri magis si, mulieres corripiant,presertim qui animalibus astectibus maxime perturbant,ucluti

qui iocis di risu etiam importuno delectantur, & qui nihil tolerare possunt. prae terea iracundi,cogitabudi, auari, immo oc ebriosi ec crapulis dediti: quic, iugiter

Expuunt, qui ly consuetas excretiones interceptas habent: ideo oc mulieres quin dom serunt,quibus menses detinentur. mille aut suroris species sensi quas expli care superuacuu duco, sed in hunc affectum casuros praeuenitant quaedam ueluti praeludia eorum quae dicta sunt, ut risus indecorus praeter consuetudinem,iracundia leuissma causa exoriens, aurium tinnitus, splendorusci' prae oculis obuersan tes,ingentes uigiliae,curae sibi inuicem succedentes atq; extraneae, grauedo uibratioq; capitis. procedente tempore haec omnia increbrescut,rabidiorci cir appetitus in illis excitant ,δc in uenere promptitudo.praeterea nocturne pollutiones iugitersitant,excaiiant oculi ac minime nutant quae quide iis Q ad exactu delyriu conse quunt .peritus igitur medicus qui aegri curam susceperit,ubi haec uel quaedam eorum apparue in cogrue occurrere debet, atq; in morbo seu praeindicato seu iam

Praesente uictu tenuem adhiberesorbilem liquidii citra satietate bonam aluum sacientem,& qui nihil aut minimu sanguinis generet, uinumq: omnino prohibere. ubi uero per tres dies ita hominem rexeris,cubiti uenam incidito superiorem quidem si appareat,si no apparet,media m. at si ambae latcant,malleoli urea perquirito,praesertim in mulieribus,m enim delapsu frequetre mestrita prouocant :quod

si ne hanc quide inueneris, ad uenas extremam manuum pedum ue ricurrenda. Prius em enitemur a tima insigne sacere inanitione, ac deinde affectis locis cura tionem admouere. tantum uero sanguinis detrahendsi,quantu uires toleraverint:

sedato enim seruore costitim recreant, simul l reliquis praes diis locus relinquit. sed quonia nonnulli in prima quidem ablatione strennue inanitione serunt, in sequentibus aut animo delinqui cosueuerunt, expedit his in prima statim ablatiqne detrahere quantu iisus postulauerit.ita em simul euacua P plurimis flatuosi, uaporosil spiritus.in sanguinis ergo defluxu assidue pulsus lagendus cst,qui si cociderit,protinus de repetitione cogitandu saepe enim reparatis uiribus postridie repetitione iacimus,nonunt 8c tertia die uene sectione apposito sale seruates. caput aute rosaceo & aceto fouere oportet,aut succo polygoni,aut Oleo lambruscae, aut melino,deinde succida lana oleo madefacta sincipiti applicet, assidueib noua mutetur, at* omnino post inanitione in uespere somnus cociliet reuacuato enim sanguine si uigiliae successerint aegri acriores immanioresq; euadiit, propterea medi camentu soporis em diacodion cum succo inisene aut alice, aut cu aqua audacter

exhibebimus ita em iucudus somnus allici et . ac plurimi ude ipsoru sumpto seporifero omnino resipiscut: ideo ubi prima die post medicam et ii satis dormiuerint, altera die interposita, rursus diacodion ad cochlearis mensuram propinabimus consueuit

252쪽

consueuit enim post sanguinis missionem congruo uictu adhibito exaeum cur

tionem persi re,obseritanda tamen ne postea ulterius osseratur: nam sensus stupidos reddit. aluus etiam mollis cum aptis alimentis,& cu clysteribus conserua da est. his peractis localia medicamenta hinc auspicari oportet. uenisqliae in fronte attolluntur,abra quae exquisitissime media est sanguine detrahemus, scal/pro phlebotomo incidentes,no iaculantes, quemadmodis quidam faciunt ob ma rimas inflammationes, quae membrana pericranio uulnerata frequenter super

ueniunt, sitin detracti sanguinis quantitas circa libram unam. post quam inanitionem iis qui biliosioris sanguinis luerint, sex diebus interiectis hiera per aloem ad

magni cochlearis mensuram e mulsa cxhibenda est,inde per nares caput purgan/dum,succum radicis betae aut clatcrium cum lacte, aut auramentum sutorium si/mili modo cu lacte infundendo.sternutationes quom cum elleboro albo, uel stru thio ciere, ac pituitam per os cum masticha dc uua taminia purgare oportet,& cuoxymelite, in quo puleium uel hyllopum decoxeris gargari illare. aluus etiam purgatorijs e centaurio, uel gentiana consectis ducatur: imb ec ipsa per se gentianae radix s mulsa ad drac.unius quantitatem utiliter propinatur. datur & eodem mo do aristolochia,his tamen praecipue prodest itaniculi equini radix,aut semen quotidie, uel radicis uitis albae drachma singulis diebus ex aqua pota. postea trudines capiti circulatim, sed sincipiti praecipue apponendae sunt. in mulieribus uero eni tendum ut menses prouocentur,tum septem dierum spatio reiectis uitibus Gai ni hiera,drac.quatuor pondere e mulsa exhibeda est, qus stoechadis ratione sum inopere caput purgat, deinde euacuatio per nares repctenda. declinante morbo aeger ad balneum ducendus, cui tale sim ma in balneo couenietaridis illyricae,ia pidis asii, manna thuris,aphronitri albi, pumicis,huccinarum ustarum,soris odo cirati iunci, apij, casiae, rosaru siccarum, sing. unc.ii. terito 5c cribrato&utitor in pri

mo balnei domicilio illinens sincipiti quantum susticit, & tepida inspergens: ta, liuinci, in balneo aegrum morari oportet, donec medicamenti uis us Q ad prosun dum penetrauerit: qui deinde leniter detergetur & calida abluetur,caucndo ne caput affatim madefiat, tum e labro egredienti frigida bis aut ter irrigabitur caput. quod si calidius fuerit etiam saepius trigida immergi oportet. postea rubefactorio ex sinapi,5c caricis,capitis robur firmandum,ac certis interuallis per os pituita ducenda est, ac per nares evacuanda, uictust adhibendus tenuior, facile pertrantaens, nam faciens aluit, flatu carens,qualitates contemperans. raro ijs uinum cinceditur,at si morbus dederit interualla, ad elleborum album accedito, quem quo modo exhibeas in libro de purgantibus medicamentis praediximus: admonetoc, ut deinceps ab omnibus eduliis potionibusq; abstineat,quae bilim gignant ac sin/gulo quot uel e praeseruationis Rratia sanguis mittatur, deinde purgetur, praeci pue si bilis redundauerit. mulieribus p esticito ut menstrua consuetis temporibus absq; impedimento prodire possint,csteris p suae solitae excretiones,simili modo

De melancholia ex Galeno, Russo, di Posidonio. Cap. ix Vemadmodu in apparentibus corporis membris quando* eadem in om

nibus temperatura conspicitur, sicut in deprauato habitu quem cachextantiocant,& in Hephantiast,& hydrope: ita 8c quodlibet unum membrum siue biliosum, siue melancholicis,sive pituitosiim,laumorem susca petit, suam seorsum temperaturam immutat.ergo hac ratione cercbrum potest interdum quidem uniueraso sanguine qui in uenis corporis continetur melancholico est ecto,comuni noc menti causa simul ipsum quoi uiolari: interdum reliquo sanguine illaeso perma nente, solus qui in cer'bro est immutati. idq; bifariam cotingit, uel q, melancholi

cus succus aliunde fluat, uel et ibi generetur. generatur aute a copia caloris indilata genae

253쪽

x x AETII AMIDENI DE RE ME Dic Agenae uel statiam bilem, uel crassorem,nigriorem , sanguine adurentis. Nemno

uero hypochondria primo male alsecta in morbi conseruum cerebrum ducunt, ct inde delirium efficitur, aut bili ipsa cerebrum occupante,aut eleuato uapore me lancholico, ueluti in aegritudine quae flatuosa hypochondriacat, appellatur. nihil enim rationi occurrit, quod dicatur aliunde ex alio ue membro talem exoriri assectum: quandocunq; enim os uentriculi patiatur, facile in consensum cerebrum ducit,affinitate duorum maximoru neruorum desuper ad ipsum delatorii, sed di corpropinquitatis ratione in eundem consensum trahitur, simili modo ec septu tran suersum cui inseritur. est etiam comunio stomachi cu spinali medulla in qua par te adiacet alligaturq; uertebris colli.talis igitur melancholiar principiu ex crudita

tibus euenit,quas plurimi flatus 5c cuiuslibet cibi suspensiones cosequuntusiquae maxime circa hypochondita obuersantur. ec licet nihil acidi absumptu sit, acidae tamen eructuationes cotingunt,uentres desiccantur, somni parui districti in fiunt, somnia turbulenta 5c enormia,saltus diuersi in singula corporis parte, uertigines capitis,ia in auribus flatuu sonitus: uidetur nonnullis plenum grauel caput cile, aliis inane, de leue, aliis aridum, quidam ne caput quide ullum habere arbitratur. ad quem excogitasse Philotimus dicitur praeter aliam curationem, pileum plum heum,cuius pondere oppressus caput lia re intelligeret. cfficiunt plures in clan cholici in uenerem salaciores, stupidit, mente, ec timidi, misericordes, ad lachri mas parati,solitudinis sectatores, quidam di des mones inimicorum praestigiis sibi inuectos suspicantur, alij uenenota medicamenta assumpsisse uerentur, quae su spicio firmatur consequente abominabiliu enormium in rerum uomitu,quae alijs alia uidentur.estq; prorsus omnifaria saritudo nem facile explicabilis, ut exempli causa in timore quidam amicissimos reformidat, quidam uniuersos homines,quidam exosa luce tenebras sectantur,sunt qui obscura evitent,pleri tenebrosis io cis l. aetantur, sepulchra ac solitudines quaeritantes,quidam aquam, uinum, oleum,atin omnia liquida metuunt, ueluti qui a rabido cane morsi fuerint, ut* summa tim dicam melancholica delyria multorii penerii int. propter multiplices singu lorum imaginationes, unu tamen uniuersis comune est timor, & moeror: omnes enim praeter rationem tris lantur, ut si interroges nullam incerotis causam afferre postini.nam quidam ipsorum mortem timent,aim alia qus minime timeri debet, imo sunt qui mori summopere exoptantes,ipsam tame mortem formidant. sed ab atra bili rationalis anims principio occupato, nihil mirum si timores, moeroresci ac mortis cogitationes invadant. videmus enim etiam extrinsecus nihil aeque aetenebras sormidabile, ergo ubi ueluti tenebrae quaedam rationale animae partem detineant,necesse est hominem perpetuo terrore uexari,tan* terroris causam in tra corpus circunferente. sicuti obscurissima nocte insanies formidant,oc ex adubiis imperiti, ita 5c atrae bilis color tenebris similis rationis sedem obumbrans, sor midinem efficit.caeterum omnia accidentium quae singulis cotingunx causas ex Plicare eoru est,quae fieri nequeui. plurima enim no paruam continent dubitationem,ut cur tan* mala effugiunt,quae minime mala simi, quaedam tanc ij bona se ctantur,non bona existentia,& cur alius familiares metuit, alius uniuersos homi nes,& huiusmodi. potest tame medicus multoru causas inuenire,ut cur aliquis si

hi fictile uas esse uideatur,id enim ob siccitatem contingiunam frigids siccatq; naturae melancholicus humor est, eadem ratione putabat alius cutim suam pelliceae uesti similem. qui uero se caput no habere arbitrabatur, sorte id contingebat ob leuitatem quam spiritus cleuatus praestabat. sed cur plurimum cibum melancholici appetant an quoniam illis os uentriculi restigeratur.cur alij uini potores an q, frigidum calefieri oporteat. cur quidam seipsos perimuntr an et maioribus malis 'liberandos

254쪽

barbarorum nonnullis. r eisdem assidue cruditates eueniunt an quoniam uir/hulentum excrementisq: plenum corpus illorum est,& propterea uentriculus infltemperatus omnino p ab humore melancholico instigi datus. cur alui plerunq; il/lis desiccantur an q, spiritus superius circa hypochondria uersatur, neq; multum inserius deseratur,ut inde uentres desiccari necesse sit.ex plurima uero retentione conserta aliquando ec putrida deiiciuntur, at siequenter nutant, tumidisc, oculis, crastis labris plerunq; fiunt ob crassum spiritus eleuatu, atrum colorem ab humo/ris natura contrahunt,hirsuti plurimi eorum sunt, ob multorum excrementorum copiam, segnis plerun* linguae,balbi, 5c acutae uocis cuadunt, ob linguae intem/periem robur enim motionis a spiritu sit, omne autem Quod robuste mouetur uelociter effluit. sacile poterit aliquis hoc itinere progrestus, reliquorii accidenti uiri caulas explicare.nigrescit humoris interdum torrefactus, interdum nimis restigoratus. quod enim accensi carbones patiuntur splendidissimi persistentes quous inflammantur,extineti uero nigrescentes, idem omnino circa sanguinis splendo/rem frigiditas efficit. nam de exterius videmus corpora ab algore liuida re nigra fieri. ac ructus caloris excessus desiccans, ec humidum quod pabulu eius erat ata sumens,humores nigre facit,ueluti sol, ec fructus, re humana corpora.haec quideante curationem cognoscere medicum decet. quae uero discenda sunt ut ec moraho laborantibus succurratur,deinceps disserere Oportet. at non parum interest corationis,ut recte noscatur unde morbi principia oriantur.quado enim uniuersum

corpus melancholico sanguine redundauerit, medendi initisi a sanguinis missio/ne auspicari expedit. ubi uero in coecbro tantum sucrit multitudo,aeger uenae se/ictione non indiget, nisi sorte multu sanguinis sit, ac praeseruationis gratia uenam incidamus. ab his igitur dignotio tibi comparabitur, utru corpus uniuersum saninguine abundet melancholico, an talis humor in solo cerebro colligatur. nigriores enim hirtiores ac Iaras habentes uenas aptissimi sunt humori melancholico ge/nerando. cuenit interdum oc homines colore rumos consactim in melancholicam

temperaturam decidere,deinde fulvos quoin praesertim qui uigiliis, laboribus, eccuris plus aequo afflictii sint,aut tenui ui fila se melancholicis cibis uesci consueuorint,vel si haemorrhoides in sede delenis fuerint uel alique solite excretiones,ut in mulieribus menstrua. nein parii cosert anni tempus, ec acris constitutio,& regio, aetas aegrotantis, di studii genus:cundia haec tibi spectanda crunt,ubi uere iis,

ne in uenis totius corporis melancholicus sanguis contineatur. certissimam uero

coniectaram faciet cubiti uena incisa, quam mediam csse expedire: nam nisi in lancholicus sanguis effluxerit, illico supprimendus est sed si talis appareat, euacitandus quantum pro aegri corporis habitu sufficere iudicabis .icrtia autem melan/choliae differentia, quam a uentriculo originem trahere diximus, hypochondria/cum in affectum uocari,dignoscitur ex his quae si ius diei a sunt. Primo enim stomachi accidentia emergunt,flatus inquam gurgulationes, eructuationes acidς ecalui desiccatio,& ab egestionibus,tromitu,& eruehiatione percarpta leuitas, re aeger omnes molestias circa hypochondria insistentes percipiat. quemadmodum igitur aliqui stequenter eleuata a uentriculo suluinosa quadam, aut sumosa exhalatione, aut omnino crasso uapore quodpia sussusioni simile prae oculis obieelari

sentiunt: eadem ratione ascendente ad cerebrum melancholica exhalatione, tamquam fuligine,aut sumo, melancholica accidentia circa mentem contingent. ubi

igitur melancholici delyrii propriae notae insignes apparebiit, in uetitaculo autem nihil turbulentum aut paucissimum suetit,cerebrum censeti oportet primario ab sectu uexari,ueluti dictum est. x x Curatio

255쪽

AETII A M IDE NI 'DE RE MEDICACuratio melancholicorum ex Galeno. Cap. πο Vae ex primario cerebri affectu melancholia constituitur, frequentibus balneis uictuc, boni succi,humido oc minime flatuoib, sine alio potentiori re

medio curanda eli, quando nondum insectus humor ob temporis longitudine carandi difficultatem contraxerit tunc enim uarias ualidiorest medicationes acti here oportet. sed incipientem morbu curari expedit nam ubi perdurauerit,incre bruerato difficillime superatur. Rufii. Communia acro sunt siue cerebrum primarie pausiur, liue hypochondria,praesidia uentre soluentia. Pruno igitur stu dendum ut recta concoctio fiat,deinde euacuanda, epithymo dc aloe: ex iis enim

Ilicet paululum qualibet die sumatur, confert tame paulatim oc quiete subducere Poli donii. At ubi sanguis redundare appareat, statim a principio cubiti ue m secanda est, praesertilia ubi consuetae Languinis excretiones detentae sunt. ac in mulieribus quidem quibus menses defecerint malleoli uenam incidito, singulis sanguinem pro uirium ratione demito: in quibus uero potius succi prauitas dominatur, ubi congruo uictu aegrum prsparaucr. hicra Rufii aut Archigenis,aut Iusti purgato. I, li utrun* redundauerit, postquam uenam incideris, purgabis, po stea interiectis quibusdam diebus elysteribus aluum duces. Primo quidem cu furasurum cremore,aphronitro ec melle,tum potu dii radicem contusam, aut epithymum cum furfuribus decoques: deinde poli tres aclystcre dies danda erit hieraalaes quae praecsteris epithymum recipit,quam conficies sicuti iubet Themisomaloes drach .c.mastichae,croci, spicae nardi,cinnamomi, aut cassiae duplum, assari, carpobalsami singulorum unc.i.quibus additis epithymi unc. ii. detur e mulsa co chlearis magni ad mensuram, quam bis aut ter per modica interualla exhibebis

deinde rursus uictui studebis,ac uires reficies, postea offeres hieram Rumi,aut Archigenis, aut Iusti, cuius quantitas sint drach. iiij. cum mulsa de paruulo salis co cilleati. Rulsi. Acria hypochondrijs applicari,oc medicamenta picata,vel placem solam aridam seorsum liquefactam,aut cum paucissamo oleo mixtam: calida uero cuti illinitur,& apponitur uentri ec scapulis donec sponte decidat. sed & col. lui potest, & quod sensim abscederit forfice auferri. maxime uero adiuuant illito arido armentarii bovis simo cum Oxymelite. utiliter etiam illinuntur bulbi cu ni reo N alumine triti,imo oc si bubulo timo admisceantur benefaciunt, praesertim si

erosionis sensus circa stomachum fuerit.quos autem assduae conuulsiones corporis comitantur,iuuat castoreum bibere,atq; eodem corpus illinere cum oleo sicyonio. coetruit Sc pro uirtutis ratione moueri eos N exerceri ante cibum. balnea his qui recte concoquunt haud ualde necessaria,nisi sorte las studinem quampiam curare uolucris. qui uero uentriculu cococtioni idoneu non habuerit. huic assiduus balnei usus comodus est, aut ieiunio, aut perlecta coctione. post lauacru cibos of serimus .concoctu saciles, flatu carentes, luti mouentes, exquisiuissime obserua do quonam pacto a singulis quibus m aeger assiciatur nem enim omnes omnia clabaria perinde serunt. plerunm tame omnibus conuenit panis in clibano coctus acrite cosmusM ex auibus quae pinguedine carent, ac minime scelent,montanae bsint, gallinarum oua e piscibus saxatiles ec qui molles carnes habent. erinacei nas ini plurimum praestant utilitatis, 5c iucunditatis. refellcnda omnia quae in sta gnis 5c paludibus degunt.probantur carnes hedine,& lactentium, atq; ex his praecipue extrema membra elixata, neque inutiles uuluae sunt oc uentriculi, di pedes porcorum .ex oleribus pro communi uictu dulciora eligenda:nam acriora pro medicina exhibentur,ut palustris a siparagus,petroselinu. similia,sint ii omnia quae

osseruntur quantitate moderata,vinum tenue,album,nem ualde antiquum, caueat aeger ne inter comedendum consertam bibat, i Q plurimum, ne scilicet alia

L menta

256쪽

LIBERs B π T V sa smenta in stomacho fluitent. placet etiam praeter hsc omnia ut aceti acerrimi quantum est cochleare post coenam bibat, ubi dormitum accedit, at m eodem intinga Pleram obsonioru . praestat admisceri aceto modicis scillae,& riit re aristolochiae minoris. Possidonii ad flatus. Contra uero insinantes natus tale oxyporium colicito: Lygustici, seminis apij, zingi ris,thymi sin. unci. mellis despumati,qd isset susticit,dato cochlearii seminem simili modo inane re uespere. qui si a mellis dula cedine abhorreant sal peplicum, id est, coctiones iuuans,iale praeparato, scillae aO .

iam cochleare in cibo aut quomodo aeger maluerit. dandum Sc per certa quaedam ' - interualla theriacum antidotum praesertim hyeme,& ucris initio. Rusti. Vomant praeterea post cibum maioribus interuallis,sed sumptis raphanis, a ut origam,aut thymo, ieiuni uomitum eligant: neo tame ualidis uomitoriis utendum consulo, talia enim infesta sunt, anxietatem stomacho Zc uentri addentia, alioqui aegritudine maceratis,iam enim quosdam uidimus ob potentia uomitoria in m Alancholiam incidisse. illud etiam diligenter animaduerti oportet, plures spros quo itempore curarentur nihil prosecisse,dimissa uero curatione covaluisse, ob rectami uenim medicationem natura praecellit aegritudini, que prius rc mediis attrita imbolcillis iacebat.ergo naturam interdum remitti conuenit, cui par est oc curationibus affligi&missionibus refici, atq; iam prius diminutis morbis dominari. ''De lycanthropia seu cynanthropia,quam quidam melancholiam Iinpinam uocant ex Marcello. Cap. x Iam lycanthropia seu cynanthropia morbo occupantur, mense februario noctu exeunt,in cunctis imitati lupos, aut canes,& usq; ad diluculum circa se

Pulcra praecipue uersantur. ita affectos his notis dignosces pallidi apparent,& iν naue aspiciunt,aridis Oculis,nem lachrymantur,spectabis ins in eis oculos cauos, sta Nam linguam,nel omnino expuunt. sunt Sc siti culosi,tibiis ita ulceratis ut cur ii nequeant propter frequentes casus,& canu morsiones.in quibus haec signa de/prehendes scito, melancholiae speciem esse lycanthropiam,quam curabis accessionis tempore sanguinem mittendo,us p ad animi deliquium, atm aegrum regendo

uictu boni succi ac balneis dulcibus: deinde ubi sexum lactis per tres dies exhibueris euacuabis hiera ex colocynthide Rusti aut Archigenis, aut Iusti, his aut ter,

post certa interualla repetendo, ac post euacuationes theriaca ex uiperis utendu, caetera , adhibenda quae capite de melancholia paulo supra memorauimus. noectu uero iam aduentante morbo consuetis soporiferis caput irrigandum re clusedem lacultatis odoramentis,apiol nares inungetas :quando oc quodpia som

niserorum propinari oportet.

De ephialta siue incubo ex Posidonio. Cap. XIIQVi incubus appellatur daemon non est,sed praeludium ac praefatio quedam

morbi comitialis,aut maniae aut a poplexis.cruditates enim c crapulis morbum praecedunt,unde uapores crassi ac frigidi eleuati cerebri uentriculos replent,ios disiundi, atm ita difficilem morbu pro

prohibentes facultates animae per neruos cducunt,qui uix in rectam functionem trahitur.inMibum enim praeueniunt, susto catio uocis,impotentia, rauitas,immobilitas cis plurima tande anxietate attenuato spiritu,& discusso, atq; apertis meatibus repente excitantur.occurrendum in tur inchoanti malo perseueram enim ec assidue inuades quempiam ex praedictis morbis inducit crasso humore in uentriculis cerebri paulatim collecto. quaecunq; enim epileptici uigilando in exacerbationibus suis perpetiuntur, totidem incubo

uexati dormiendo seruti si ergo sanguis dominet, cubiti uena secanda est. sin pra

257쪽

14 σ. AETII AMIDENI DE RE nTDie Ailitas succorii potius redundat, purgandum hiera Archigenis. prscipue uero b

illis cosere,quod habet,corticis ellebori nigri drach. i.scammoniae obolos. iii .anili, aut datici,aut petroselini modicum. uictus sit tenuis, ec flatu penitus carens. con seri eisde nigru peoniae semen,si grana quindecim vita ex aqua propinent .caput etiam fouenta anethino oleo calido, ec pileo tegenduidum cubitum accedunt. Otiae arguunt Epilepticos. Cap. Niri

Vae susti tu arguunt e lepticos ec concidere compellunt, sunt hi tumen ga .gates lapi cornu caprinu caprini Q iocinoris astati odor,ipsum in iecur / 'mellum. De epilepsia uel morbo comitiali Galent. Cap. AmrEPilepsiae seu morbi comitialis tres sunt differentiae, sed omnibus comune est

ut cerebrum patiatur.aut enim in ipso affectus primarie constituit ut aut per consensum cu ore uentriculi aut quod tamen raro accidit,ab aliquo membro paseso primo oriri ilicipit deinde ipsemet ςgro sentiente paulatim irrepit ad caput. ei hoc ego conspexi in puero qui initium dispositionis in crure percipictat, postea quodam interiecto tempore aiebat pa semur ascendere ad spinam, deinde cerui cem,quousq; caput inuaderet, quod ubi primo attingere coepisset no amplius sua ipsius compotcri filisse. idem contingere solet iis qui a scorpione, aut aliquo alio uenenoso insecto punguntur. ictus enim quidam a scorpione alseuerabat se uelati a grandine opprimi,eratq; totus subfrigidus,ac stigide sudabat, si adhibitis modicamentis uix tandem sanatus cst ergo pari ratione sim potest ut in aliquo membro ignobili quaedam talis substantia abscpcausa extrinseca generetur, ac multos acilius si in neruosa parte consederit, di per continuitat ad ncruoru principia

transmittatur. Posidonii. Conuulsio comitatur epilepticos uiolato neruoruprincipio ab infestis humoribus. quemadmodum enim stomachus aut alimenti multitudine oppres Ius,aut ab acri humore stimulatus non singultum tantum, sedec conuulsionem assicit ita 5c principium neruorii ad talem cogitur motu,excute re enitens quicquid ad illud a parte primum patiente eleuatur. Ordinatos aute aut incertos esse circuitus,modiis uiuedi facit. aut enim omnino aequali uictu regitur haeger,aut inaequali ec confuso.inuadente igitur exacerbatione epilepticorum deti lneri oportet conuulsa & circinauersata membra, inungiq; ac dirigi: deinde os aperiendum, penna. oleo illita immittenda, prscipue ligustrino,aut irino,aut narcis sino, A uomitus prouocandus ad extrahendos humores stomacho inhaerentes. Oportet etiam odoramentis sensus excitari,ut peucedano ec succo cyrenensi. per seuerante exaceibatione audacter medicus ec uiolenter illoru maxillas distrahat, infundatcir in os castoreum,aut succum cyrenensem cum Oxymelite.cxcitatis,clystere iniqcienda ex calament hi decocto,aut aristolochia: inde rescetis uitibus purrigandi hiera ex colocynthide, aut hiera Galent .hac tenus nouae 5c acutae epilepsiae curationem explicauimus,sed deinceps qus ad antiquam pellendam aiunent dis serendum.oportet igitur aegros intra longam aquae potioncm coerceri, atm initio medicationis nisi quid prohibeat uenam secare Me quatuor aut quinque diebus reficiendo corpori interiectis euacuare prscipue cum elleboro nigro,aut colocynthide. aridus uero ellebori cortex terendus, cribrandus in est, dandusq; ex mulsa circiter drach. i.aut melle cocto assumpluscum modico pipere in pilulas redige diis uel in colocynthidem extracto semine, ac medulla tantum derelicta, uinu dulce coninciendum est, tota , noecte sinendum,dein mane excolandu ξc tepefacium

propinandum. ubi satis purgati sint, ad balneu ducendi: tertia die cucurbitulat hypochondi is ec scapulis cum scarificatione applicandae.tum quibusdam diebus reparando corpori interpositis,rursus purgandi simi hiera Caleis, cx colocethide: postea capiti cucurbitulae apponendae,qs stridie cataplasmate ex pane oc mul/M sa cooperi

258쪽

sa cooperies, additis amigdalis amaris cottitis,aut se illo,aut calamet aut men tha,au t ruta idem .i; tribus diebus efficies.mox derasis capillis peucedani succu in aceto diluti uel spondiiij,aut se illi, aut iridis decoctum illines, ac rursus interie/cto tempore hiers tres tantu drachmas exhibebis, sternutatorias, apophlegmatiumOs & ea quae per nares purgant applicabis, cyclamini succu aut elateriu cu lacte tiaribus instillando aut ipsam radicem siccam trita mi insufflando temporem in terposito aluum clystere cx centaurii aut colocynthidis decocto ablues, deinde Onapi sinum caditi admouebis,di acribus cibis per certa interualla uteris.

Excitatoria decidentium epilepticorum ex Didymo. Cap. π VTU Uncto aegrotantis pollice pedis, stillis inde emanantibus labia decidentis in/ 1 ungito,ec protinus excitabitur. Asclepiadis Odoramcntu excita tortii ad epilepticos:iagapeni, piperis,castores,amigdalorum amarorum,radicis pcuce Gni,sponditia chalbanae sing. drach i. laseris,opobalsami sing. drach. i.diluito aceto oc pastillos coiicito,aim usus tempore rursus aceto dilue di naribus illimio.da tur 5c contra sitffocationes uteri uitio, in ipso exacerbationis tempore.reponatur medicamentu in pyxide aenea,qua naribus pat entis admouebis. Item chalba/nae,spondylij aut sopilli, aeruginis rasilis,caliori jacori sing.drach.iiij. succi peucedani drach. ii.aut radicis drach. iij. succi cyrenensis, opobalsami sing. drach.i.piporis gra.xxl xj.amigdala amara decorticata quinquaginta,picis liquidae quod seuo

cisiaceti tantundem confice,& utere.

Dioscoridis ad epilepticos. Cap. TVIVta agrestis, cum aqua bibita,ac spondylium similimodo. Ite radicis vitisai I be drach.i. Nobalsami drach.iiij.cardamomi drach .i. aqua in qua toti arboris rameta maduerint,quinquefolin frondes singulis d. ebus bibant ,terrestris testa I do decocta ec lincta,laser in cibis, castoriit summe iuuat epilepticos post aliquam

purgatione drach. unius pondere, diebus quinq; aut pluribus e mulsa potum. in menta quom dentis elephantis magnopere profuisse nouimus, euinq; aut pluri bus diebus ad cochleariu duoru mensura e mulsa quotidie bibita. Ite ex Asese piade ad epilepticos. Rumicem acidia que Oxalida uocant peri copiose singu/lis diebus exhibeto,a prima luna usq; ad trigesimam. Ide rumex uiridis datus cx uino desipientibus in prisitina in naturam restituit. Ne assidue decidatur, in quit Archigenes. Eryngii quod montanum appellatur, solio angusto ec paruo, flore aurei coloris Sc oculo simili,radicem tritam ec exquisite cribratam reponito,

cx qua mystra duo,addito melle quod sufficit, quinq; diebus ad linetuarii crassitudinem exhibebis,idem allidue certis interuallis repetendo,donec trecentum sexa ginta quinq; dies expleueris: nam si integro anno qui totidem diebus perscitur, hec medicina assumatur,morbus comitialis penitus depelletur. Aliud. Scilis assatae interiorem partem terito, cuius ec anethi singuloru acetabulum,Sc apin acetabula tria cum melle conficito,& dato ponticae nucis quantitatem .atq; ubi bibe

rit, si potest currat:sin minus, festine perambulet. Aliud Asclepiadis. Folii solius uiginti quatuor di castorio cum melle,Themisen ad epilepsicos,& elephantiacos utebatur.probatur ec haec theriaca: seselis drachm. v.scordii, castorii,cinna momi, seminis tris viij sing. drachm.vi. uuae taminiae drachm. iij.gentians drachm. viii. aristolochiae drach. vi. pyrethri drachm. viri. euphorbri drachm. v. piperis albi drachm. x. opobalsami drachm. iii. succi cyrenei drachm. iij. conficito cum o melite simplici ec dato epilepticis quidem cum aqua mulsa, athos tres,elephan tiacis uero drach.i.S. alibi drach.v. Aliud quo Serenus utebatur,medicamenta

ad epilepticos,cui nulla coparanduri dein maturat & purgat Ellebori nigri, scam moniae Ang.drach. ii. opopanacis, cymini thebaici,centauiij, nitri,sulphuris uiui,

259쪽

x s AETII AMIDENI DE RE ME Dic Aabrotoni, ammoniaci thymiamatis, seminis ruis agrestis,absinthii, sin .dra .i. terito cribrato ec aqua assumito,& confice pistulas Aegyptiae fabae magnitudine,dato bunam quotidie cum cyathis quatuor o mclitis.nuic diuina uis est, habet autem mixtiones xii .drach. xv. Aliud. Coagulum lepotis aqua dilutum quantum

orobus est singulis diebus aeger ieiunus bibat,ec si leporinum defuerit haedinum supplebit. Aliud Archigenis ad epilepticos ec per circuitus conuulsioncm D

tientes,sc ilei dolore uexatos aut diuturno capitis dolore affectos. Castorei,abrotoni,radicis panaccae, pyrethri,croci sing.drach .viii .seminis rutae agrestis, myr/rhae, piperis sing.drach .iiq.dilue aceto scyllitico, 8c confice pastillos drach. unius, dato imum his qui stare carent ex oxymetite: febrientibus uero in remistione aut interuallo febris tribus diebus continuis: deinde tres alios dies interponito,ac rura sus totidem diebus exhibeto.confert ec articulis morbo laborantibus,aim in maiieribus menses ducit,si novies ut docuimus bibatur. Aliud eiusdem facultatis. Castorei, piperis, radicis panaceae sing. drach.viij. pyrethri,uuae taminiae,abro toni, seminis rutae, Tingiberis,acori,dauci,sing.drach.iiij.croci, iridis,cardamomi, sing.drach.ii.dato sicci cochleare unum e mulsa. facit ad epilepticos, resolutos, ac

tremulos. De iis qui primario stomachi affectu more epileptico in dunt ex Galeno. Cap. xv IIS I uero ob primariu stomachi affectum comitialis morbus contingat, oportet

aegrum rectae concoctioni prouidendo circa horam tertiam panem diligenter consectum assumere, ex uino antiquo tenui lc albo, temperato cu aliquo eorum

quae leniter adstringunt. ac stequentissime singulis annis hieram aloeticam tabe re.sed copiosius rui sus dicetur de iis qui stomachi uitio epileptice cadunt, ubi de stomachi morbis agetur. necu parum illis prodest seselis,aut sponditii radix, 5c sonam,uel aristolochia trita ec ex aqua pota. conseri re mirum immodum sectio uenae malleoli aut poplitis frequenter repetita. noui etiam puem qui nunquam poe. stea cecidit ex quo paeoniae radicem magnam ec recente collo appensam assidue gestare coepit,ita ut stomachum attingeret.

De iis qui alicuius membri uitio e lapsiam patiuntur ex Posidonio. . Cap. π VILIT N quibus uero cuiusdam alterius membri uitio comitialis morbus moriatur, I ueluti de pueri tibia praediximus,peracta totius corporis inanitione, prius inunctionibus excalefacere coipus oportet, deinde apponere epithema de seminibus 5c ex emplastris quae rarefaciunt, ec malam temperaturam emendant, quale est quod methe appellatur, re quod ex althaea coficitur, ec quod ad Mnaseam auctorem refertur:postea ec phoenicinum idest palmeum .succedente tempore dropacibus L sinapi sinis locus irritandus est: ita enim iuuenes, adolescentulos, ec declie

nantes aetate ualentius curare licet.

Curatio senum, ec puerorum, qui morbo comitiali uexantur ex Posidonio. . Cap. πὲκ Srius uero senes ac pueros curabimus, a quibus omnino euacuationes remo uebimus ms cum purgantibus medicamentis fieri solent.imbecillius enim ecpueris re senibus corpus est qu)m quod catharticorum uiribus reluctari possit: sed eorum uentres clysteribus tantum abluendi sunt,di praecipue senum e centauri j, aristolochiae, lypodii,&anethi decocto.manducatoria etiam di gargarita ta,ec qiis per nares purgant,senibus congruunt: nam simplicissima enemata pue/ris iniqci oportet. sed re fuctoria, ec sinapismi, simpliciores quidem in pueri γε tentiores uero in senibus, sint: senibus etiam antidota quae superius descripumua extuberi possunt. π

260쪽

Curatio decrepitorum epilepticorum ex Posidonio. Cap. παπι Ecrepiti solo uictu calidiori regentur, di boni concoctioni prouidebitur: si re enim no Potest ut qui hoc morbo cosenuerint humano praesidio libereri

t sed qui ab aliqua adueninia occasione notitissimeqgrotare incoeperint,quam uis ultimam senectutem attigerint, pent tus desperandi non sint. Curatio insanuum epilepticorum ex Posidonio. Cap. ππISVnt δἰ infantuli nuperrime nati comitiali morbo subiecti,qui quamuis dilicilis omnino sit,curari tamen potest: nam matres eoru seu nutrices regi queunt

calidiori uim,ut lac calidius subtiliusq; efficiatur,re puluisculis semidioris nato rae insantium capita operiri,qualia sunt cyperus,capilli ueneris,iris, Soleo anethino assidue inungi, & irino N amaracino calidis . neq; unquam caput lauandii estiles calida aqua uel imgida:ac si necesse suerit sordes abstergere, id facito aphroni tro oc melle,& postea aqua calida leuiter ablucs, cauendo ne totum caput immergatur, mades atq; . dato etiam despumatum mel elingendum, ac collo suspcndito

Paeoniae radicem Liridem,ut stomachum attingat.

De fatuitate oc delino. Cap. XXIr FAmitatem ac delyrium apparente principio curare enitemur,si membra uni

uersi corporis, 5 praesertim capitis comensurata inuenerimus,sciuerimus4 rationalem parte integram prius tuisse,ac deinde subortam dementia .uterm isto rum affectuum contingit refrigerato cerebro,interdum sola qualitate,ut sit in pe regrinationibus, pluuia aut uento uehementi caput infrigidante,interdum οἱ modica pituita in cerebra induente. differt aut e latuitas a delyrio, i, saluus cosequentia& dicat 5c saciat, delyriis uero transcendat ec incomposita efficiat,& ita uerbutierbo complicet, ut primum nihil simile habeat cum secundo,N q, delyrium seni hus frequentius accidat, facilitas pueris, 5c adolescentulis, caeterisq; aetatibus ex ruibusda morbis praecedentibus. utrius p curatio similis est ei quam praediximuse epilepticis, perficitur enim presidiis sque calefacientibus, no tamen aeque exiccantibus. De memoria deperdita ex Rufiore Galeno. Cap. X tam ΜEmoriae detrimentum post quasdam aegritudines saepenumero exoriri uis

demus,parte etiam rationali nonnuna simul uiolata: idem enim uter astectus est,nisi ψ alter intensior. quando ucro una cum memoria ratio quo dc struitur, satuitas appellatur. delentur ambae in lethargis caetcrisi soporiferis morbis,

ideo ec eadem curatio adhibetur quam supra de illis docuimus, si modo ii morbi

praesentes adsint. si uero ab aliquo ipsoru deciderit, ut uidelicet eo iam soluto ob huio successerit, tunc co siderari oportet quaenam qualitas magis dominetur: nam si humiditas redundabit profundos longosq; somnos efficiet. uia sola siccitas,uigiliae infestabunt. at si frigiditas cu multa humiditate accesserit, cataphoricae Veter notat aegritudines fiunt. si humiditas cum pauca frigiditate, memorie detrimen ta, sitititatest eueniunt. existente aute plurima temperaturaru disterentia,in maioris minoriscia ratione multiformis diuersitas oritur causarum animales iunctio nes uiolantium. somnos igitur obseruari oportet eorum qui memoriam,vel rationem deperdiderint, nunquid ualde, an moderate somnolenti sint. Ita enim intem

periem dominantem inuenies. obseruandu etiam utrum multa e naribus ato ore

excernantur,eoru que a capite deseriintur, an aridς sint lis partes:nam si sola adsit frigiditas, tantu calefieri,non exiccati oportet.si uero etiam humiditas, tunc calefaciendum, re exiccandum .ego sine quendam noui memoriaeprope destructa,ac samul ratione uiolata ob ingens studiu, uigiliati, circa disciplinas aliumc, uinitore ob nimium uineae excolendae laborem, utriin m a calidis ec siccis manifeste lindi solitum, ab humidis uero re calidis vivari. his prius determinatis curationem facile