Aetii Amideni quem alii Antiochenum vocant ... Libri 16. in tres tomos diuisi, quorum primus & ultimus Ioanne Baptista Montano ..., secundus Iano Cornario ... interpretibus latinitate donati sunt. In quo opere cuncta quae ad curandi artem pertinent c

발행: 1535년

분량: 363페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

sensum i ceperint dato ijs uel cofectione diamon pereon,ires ipsum piper alba

De ris qui ob vitiolas humores erosionem stomachi sentiunt. Cap.c v il Uicunm ob vitiosos humores os stomachi erodentes exolvuntur, his cali da epota uomitu praecipito si parum obediat uomitu manus prius ac pein aes cx partes stomacho adiacentes flaueto: inde immissone digiti aut pennae uoin. ι mitu excitato. sin id quoΦ non succei serit, ad alui proritatione declinato cum his quae supponuntur. ubi ita profeceris,absinthii comam in mulsa elixatam bibenda dato,di ad corroborandu stomachum, tum cum extrinsecis, tum cum intrins)cis omni conatu incumbito,animaduertendo ne hec , Principio fiant comam inqua

νι absinthij Ec alia huiuscemodi exhibere: sed posterius ubi iam uitiosi humores ec

excreineta a stomacho oc uentre inanita fuerint.

De his qui in stomacho pituitam collegerint. Cap. C V ι II., Vi ex plurima frigida pituita in stomacho collecta exolvuntur, iis oleo ca i Ilido in quo absinthium decoetiam sit,climaxime uentriculum fovemus in demulsam in qua hii pus aut quid tale maduerit, aut oxymeli cum pipere pro

pinamus,ec medicamentu diatrion pereon aut dios liticon exhibemus: su matim uictum qui incidere possit eligimus. De animi deliquio ob ingentem algorem. Cap.c I M. IIs qui ob nimiu algorem exolutitur, eadem omnino quae morbo bullino appellato conserimi prorsus calefaciendo, uinum calida temperatum,& alimenta calorifica exhibendo,iricando,ec prope ignem fovendo. De animi deliquio ob uehementem calorem. Cap.c π,

a Vi ob nimium calorem uel a praes anti aere, uel a multa in balneo mora, contractu delinquuntur animo,restitues ii cdsestim frigida insperges,uem. ilabi spirati Q aurae obiicies,ec os ueniticuli sticabis denudabisq;:tum deincepω uinum at in alimenta exhibebis. . . . 'De his qui ob inflammationis magnitudinem uel ob febris malitiam in ac acessionibus animo delinquuntur ec restigerantur. Cap.cVI. ARtius egregie hicato & soueto, manusin ac pedes uincito, uigilias imperacto,& ut penitus ab epulis ec potione abstineat.optimii hic est, tu futura cladem Pcognoscas, currasq; ante accessione cu eis 'us recreare posse consideri De his qui ob siccitatem in accessonum principijs exfuune. Cap.c α ιι ' s Axime interest preuidere,in accessionum principiis casuros in syncopam:

IVI si enim duabus aut tribus horis ante exacerbationem alueris,contreetari Pedes ac manus iusseris,non interibunt. alii nenta eisse oportet concoctu sacilia ocstomacho conserentia.q, si insigne periculum suturum intellexeris, panem prius ex uino aut chondrum alicae uino madefactum praebeto.ubi uero syncopam me diocrem speraueris, uinum ne dato, sed punicorum succum aut citoniorum, aut alicuius adstringentis fructus epulis commisceto. post exacerbationem usius seu citium necellarius non es qui uero in repentinum discrimen incidunt,fiis uini ealidi 5c panis 5c chondri alicae quidpiam perst modicum dato: nam si alimentum uel copiosius uel coctu contumacius dederis, illico suffocabis.

De his qui ob obstructionem principis membri animi deliquium patiuntur. Cap. tam

OB principis membri obstructione animo derelictis oxymeli dandu,5 potio

nes ex hyssopo origario,puleio ec melle, alimet assi egregie incidetia crastiem dc uiscida magnu inferunt nocumentu. ab his ergo penitus abstinendii, artus psticadi ec uinci edi sunt, et potionib. utina cictibus utendu, apio, petrosesino, dat,

μνώ huiusmodi,ubi insignis successit utilitasatim etia dilutu aluiquu ppinaduci

232쪽

LIBER QVINTVs De his qui ob repentinam euacuationem emIuuntur.

Cap.c NUMBrepentinam amplam in abscessius eruptionem aut incisionem aut inanitio nem aliam ueluti mensium, ubi quis animo delinqui t,confestim rebus odoratis animum reuocato, inde uisculis concoctu facillimis alito. De his qui ob moerorem, galidium,terrorem, iracundiam animo de linquuntur. Cap. c π VO Vi uero ob moerorem, gaudium, terrorem, aut iram attoniti euadunt aut exoluunt, oribus di lus quae per os assumunt,recreatos uomere cogito.

Ue carinacis ec bulimo agetur suo loco,iihi de stomachi uitiis pertractabimus. De capitis dolore in febribus. Cap. C π V rRAtione sebris caput dolentibus lux inimica est, concusso enim uisu cerebrimcmbra 'ae agitantur pedes his suauiter palpandi sunt, extrema contrectanda eccoprimeda,calor a carbonibus,lucernis di sole,ci ci sumo redditus prohibcndus, ingrati odores oc uaporosi, clamores,irae, assidua potatio & oris ablutio, ut rada omnia: extemplo enim aut ab ipso ore,aut a stomacho Itumefacto copiosus uapor ad caput attollitur, quod alioqui ignitum est. plurimis praetcrea irrigationibus Occurrendum, oleo omphacino, aut Optimo rolaceo madefactium lanae mani pulum ab alto digitis exprimedo, ut in rutuli morem moderato pcrculsu decidat quod iniquum eli ac nisi aeris qualitas obstet,srigidum sit oportet,aut suapte natura aut Isudio paratum . increbrescente dolore in aures quoq; rosaceum instilla eo, ec tempore ita suadente ac dolore cum aliquo ardore inscitante, succi Gymi aut polygoni aut menthae trientem aut quadrantem admisccto: nec frustra aceti

modicum addideris, in quo prssertim quidpiam sopilli dccoctum sit. perseuerante dolore ad sanguinis missionem recurrendii, nisi qi iid obstiterit quaedam etiam utiliter odoranda concedes,ut myrthum, rosam,pulcium. fronti di sincipiti cata/plasma applicato,dc polygono trita cu pollinc hordeaceae farinae S ueridis ac plantaginis foliis.quod si uioletus iam dolor obsedcrit, hyoscyami solia uiridia aut papatieris cum mica panis adhibeto: praestat uero amygdala amara madefacti a cortice adempto 5c cum mica panis cbtusa temporibus ti fronti applicare: aloe etiam ex aceto aut crocomagma utilissime illinitur: cote lumbrici terrae illiti mirum in modum illi opitulantur. aluum istorum facilem esse oportet, obseruandum ta/men ne stomachus uehementer uexatuspatiendi consensum in caput afferat ni niendum q: ut noxia uomitu pellantur, ac stomachus corroboretur. GDe uigilijs in febribus ex Galeno. Cap.c π V MTI ni uigiliae excesserint,manus crura , uinciri oportet, hora maxime somno

capescendo consueta, monendum* ut saepius genas aperiendo connivenedoque defatigentur: inde repente soluus uinculis sublatat, lucerna plurimum silentium imperare.

De ijsdem ex Herodoto Sc Philumeno. V Igilantium puluinaribus supponendi papatieris albi calicii Ii,aut nigri radi

ces,aut Poma mandragorae,aut hyoscyamusriiiride etiam papauer odorandum, ec sylvel ris lactuca, quam papaueraccam uocant re menilia, coriandrum, rosae nos uero calicum papaueris nigri, meliloti, calamenthi ec puleii decocto sa/ciem allidue lavamus, oc magis consere. Odoramentu optimum. Calscii papaueris albi assatorii,corticis radicu mandragorae partes aequales cotusas trino & mo dico ros aceo irrigato et naribus admoueto.tali etiam soporifero suffumigio utendum: styracis, amomi, ammoniaci thymiamatis, bdelli scythi radicis mandra porae partes aequales cosicito,& super cupres It lignis sussito. Nec parum ad con

ciliandu somnu facit thymiama Beronicae,quod in libro de theriacis xiij. inquam t 3 descri/

233쪽

, AETII AN IDENI DE RE ME Dic Adescriptum est. utere ec hoc somnisero unguento: styracis uni. d. myrrhae tantur dem .succi pomoru mandragors,corticum radicis eiusdem,seminis hyoscyami r gri,baccarii myrihi nigrarum, rosarum aridarii sing.unc. i. olei lib.i. uini antiqui odorati quod iuisicit,terito et cribrato 5ccum uino conficito, inde oleum iniicito, unito dc utere fronti ac naribus interius ec extinus illines: fronti etiam serpillum

ec melilotu in passo elixata,vel ocymi aut sitsi agrestis semina,uci hyoscyami aut solani uesicari j solia,uel cyphi uel crocomagma illinito. Q si uigiliae ulterius perii stant, temporibus ac fronti pastillum quempia ex anodynis applicato: si nihil avi

huc profeceris,dii sicultatem praelatus anodynorum aliquod potandum praebet octuti sumum uero est 5 gustu soporiferorum omnium iucundis smu, quod ex caliculorum papaueris decocto & ex melle conficitur, cuius mixtionem in hoc Ithm Paulo infra dicemus. utere insuper Optimo cataplasmate, o palmulis madefactis aut elixatis, in uino trius cum polenta Sc modico rosaceo aut oleo de citoniis:practori enim applicatum ad Qinnum capescendum disponit. De improbo sopore quem cataphoram uocant ex Herodoto. Cay.c π V m EXquisitam cataphorae curationem sequenti libro ubi de capitis morbis agertur,explicabimus,quando de phrenitide loquemur. nunc docendum quomodo quispiam urgentibus symptomatis repente occurrat: spongia ergo in Oxy crato qui posca est,non ualde frigido madefacta faciem contrectabimus, extremitates 4 valide uinciemus,oc odoramenta quae incidendi excitandist uim habeant

admouebimus, praesertim castoreum,& in exacerbationum remissionibus cucurbitulas scapulis ex dorso applicabimus. perseuerante morbo in iisdem remissioni

hus ad sternutamenta accedemus.cauendum etiam ne omnino recodantur lucernae,ita enim repictur caput. sit ciborum materia quae incidendi diuidendi excitaridit uires liahcat applicenturq; naribus uel seorsum uel cum aceto ea qus postea de lethargo suo loco docebuntur. Quomodo linguae asperitas in febribus emendanda sit. Cap.c π 1 vLIngua in febri hus quandom arescit, ut humectatione indigeat interdum magis minus ue scabrescit infringitur, nigrescit, carbonisq; specie induit, quod a uiscerum inflammatione euenire solet.5c si illaesis hypochon is citenerit per niciem indicat: humectatur lingua dctento in ore seminis lini cremore, pretestater id efficacius si cum semine lini myrae decoquantur: quodcinde succo madefacto digito linguam perfricemus, detergentes simul impactam dentibus sordem: indem limpida aqua colluatur,aut nitenti spon a abstergatur. mox rosacco uel solo, uel cum melle, quod satius est, probe illina t. succus etiam portulace in ore dcten rus humectat, di rhu obsoniorum aquae aut multa mixtum . damasceni item aut myrae nucleus ore detentus mitigat: saepe dc lactucae caulem ad nuclei olivae sor/inam desectum,aut symphyli radicem ori detinendum dedimus, ec benefecit. alimenta quae his offeruntur, immordacia sine adstrictione penitus leuia 8c sorbitioni apta esse oportet. quod si hypochondria inflammentur, his curatio adhibenda est: in morbis enim extrinsecos lingua assici prima incipiti ultima desinit. at si ulla retius exter daT scabrities, anterino adipe, licidi hic de sum gallinaceo, maxime tamen omnium phasianico liquato digitum madefacies, & lingua exquisite per sticabis. perseuerante sicabritie, butyrum recens optime coieri, quod in principio adhibendum non cst. Quomodo sitis extinguenda ex Philumeno. Cap. C π αSItis duabus de causis sit,aut humoris indigetia, aut caloris exuberatia. Utraqysebrientes torquet uehemens em caliditas ariditasq; in illis est plurimo humo

te impetu febris absumpto:qui si tuto bibere possent quoties appeteret, hac pror

sus sitis

234쪽

sus sus medicina amplecteremur.sed quonia tempora ae modos potion praefiniri oportet,quaedam intcrim siti restri raria quaerenda sunt: potus enim importune oblatus no ibium sitini non extingui t, sed uehementius acuit in accessionu enim principio allatim materis febrim accedentes ad prosi indu declinando, sitim intendunt,potioch tunc exhibita materiae copia superat , dc contagio transmutata aegritudinem au t. in principiis er o ec incrementis potus inhibendus es , in uigore ablutionib. primo oc gargari imis exareiccs corporis squalor mitigassiis,inchoante declinatione iam bibere aegro Permittendu in remissione uero nolens etiam cogendus,ne sutura subinde accellione exarescat ato incendat .csterv liiis frigidis simi olei uel comunis uel rolacet irrigatione sedat, in defluentis rivuli morem parata sicut alibi docuimus. Gierunt etiam praesidia quae clim in febri ardeti enumerauimus,& q nuperrime diximus ad linguae scabritie. praestantissimu omnium si mandat, lactucae aut cucumeris semen & glycymira, post quom manducatione abluere os & gargaristare oportet: omnia uero alimenia humectassi uim habeat.

Ex Dioscoride pituli Dioscoride pitulae ad stim. Sminis cucumeris drach .viii. tragacanthae drach.iiii. semen terito εc cribrato.

tragacantham in ovorum recentiu crudorum album ine ditatuito, deinde piatulas coiicito atq; in umbra exiccato, luarum unam ore tenendam dato,& humo rem inde selutum deuorandii moneto.aqua etiam in qua citonia aut pira prs mi Iduerint,vel uuae acerbae succus uel hydrorosa tu uel mel rosaceum cum aqua call/lda febrientium sitim extingunt.in sanis uero sitis quae ob siccita tem contingit, in lmno curatur,ita enim humores maturantur.contra uero quae ob calorem sit, uigi t ab

liae reprimunt:nam in uigiliis ad corporis superficiem explicatur calor. at sitis ah Uularum caliditate aut a uini conia continuens frigidς potu co. Editur. De aurium innaminatione in icstibus ex Philumeno. Cap.cππI

AVrium inflamatio in febribus siue praecedens siue subsequens, infestioremo- omnino reddit aegritudine.sequuntur inflammationem uigiliae, perseuerantem etiam delina. Hippocrates harum dolores mortales asserit. moderato igitur dolore ec adhuc in principio existente, in aurem rosiaceum tepidum,aut oui albumen liquidum cum muliebri lacte instillato,iana 4: anei luno oleo madefacita exte rius foueto,caputq; rosiaceo aut oleo omphacino irrigato.increbrescete uehementius dolore uenam secato, aluum p irritat Ocinde extra aurem circa audiendi mea

tum cataplasma panis illinito,aiit semen lini tritum cum soliis uirentibus hyoscyami aut papatieris,& cataplasmate conficiendo butyru pro oleo adijcito. in doloria exacerba tioe spongins ex hydraeleo. i. oleo aqvs immixto locu u scp ad indolentia foueto inde haec q. prime diximus,rursus illinito,ecolo amygdalinii in calido cinere cu calicibus papaueris calefacto in aures instillato aut lubricos terre,aut asellos sub hydriis inueniri solitos, quos oniscos uocant,aut araneos rosacco elixatos iniicito. Suppurate auris medicinς,θc de auditus difficultate. Cap.c X X II Vppurata inflammatione factam in meatu eruptione, lana spicillo circumuo O luta pus ubi deterseris, mulsa primo abluito, inde uino mulso, postea ec oxy melite addendo o meliti nitri modicu meatui uero medicamentum nostrum lana exceptu applicato,quod egregie conferet,ec est alumen liquidu,mel,oleum rosaceum,aequis portionibus paululii simul decocta. probe etiam iacit Musae pastillus,optima sapa et modico aceto solutus. illud sciendii. in acutis febribus pessii naindicium esse audi edi difficultaternam uelletlaarm,uel lentuum interceptionem quam catoclia uocant, uel letales parotidas, aut aliam quanda minatur pernicie: raro tamen audiendi difficultas cum morbi reliquiis permanet,sed cum morbo intercidit, interdum , in cum febri accessum ec recessum alternat, quo tempore

235쪽

AETII AMIDENI DE RE NEDIcΑ nec vexare auditus meatum oportet,sed caput latum irrigare his qus in febribus ad capitis dolorem congruunt.

De ophthalmia seu lippitudine in febribus. Camc π π IIIVBi lippitudo in febri supe uenerit, a purgante medicina omnino abstinen

dum est,tantum albumen otii cum lacte infundendu, trac, illinendu glaucium aut nili diarhodon, aut aliud quodpia eoru quae di acrocu appellant,fluxio nem simul cum refrigeratione repellentiu.ubi maximus dolor insestet,spongia locus fouendus est,& thorulus ouo illitus de more apponedus: oc si adhuc intenda/tur dolor, panis in decocto caliculoris papaueris re meliloti cu oui uitello crudo aut elixo,oc modico rosacci madefactus,applicandus:aut psylliu aqua scruenti irrigatum apponendu ubi inflammatio suppurauerit, utendum collyrijs a nodinis. De hebetudine quae a morbo contigerit ex Philumeno. Cap.c π π D II REcedentibus morbis, 5 circa conualescentiam interdu uel uterq; oculus uel alter tantum hebetatur, ut uix ueluti per caliginem quandam prospiciant, Scsaepe intuentibus tanqua pili offerantur: uid ratur oculi stanspiciantur sinceri:partitor tantum aut amplior licet ratissime puppilla apparebit. haec hebetudo repen te invadit,ubi prope linem morbi iam coiritalescentes pollutio in somnis detrime rit,iudicium imbecillitatis spiritus di ncrui quem οή ἱν uocant. corpori igitur robore exacte restituto statim ec integra uidendi facultas sequitur propterea a localibus praesid as omnino abstinere oportet,neq; fouendo,nem illinedo, sed uict ii . tantum reficiente accidcns corrigendum est.

Curatio distillationis Languinis e naribus febrim sequentis. Cap.c π π VDIstillationem sanguinis narium in febribus quae in quarta contigerit, pessi

mum indicium esse Hippocrates asserit: collectam enim multitudine in uni ρ uerso ccsrpore aut in capite ostendit. stillat sanguis aut inculcais,aut condensatis meatibus, sed excretio ampla copiam remittit ec minuit: paulatim ergo inanim dus est qua maxime incitatur natura.hac ego ductus ratione ausus sum in quarta ubi huiusmodi stillatio superuenerat,nariu uenas coliculo graminis de more peracutere: neq; oportet modico fluxu cotcntos esse, sed pro uirtutis ratione auferre,

inde connetis praesidiis sistere. Quomodo uesicae consulendum & urinae difficultati in . sebribus. Cap. c XX Vi pessimarum febrium initiis hoc quom contingit incommodum,ut iresica do1leat, ct cum dolore paulatim urina prodeat, quod non solum insestu est, sed partes etiam neruosas male affectas ostendit uniuerso enim corpore crudis humo mhus repleto,repentina copia proruit in uesicam, quam distentam actionibus ine/ε Ptam reddit,atq; cx urine detentione indiscrimen ducit. sumini igitur ilibus Sc in t guini lana pura apponatur,olco dulci calido madefacta aut si cyonio: praestat , si anethum aut ruta in oleo decocta sit. post somenta semen apst,aut cyminum tritu cum lana applicatur: si dolor intedatur,etiam cataplasmata post somenta adhibe ri oportet: rectum , intestinum abluendo cum butyro re oleo in quo foenugrae cum decoctu sit, si mulier fuerit,etiam uterus abluendus. sed si urgeat inflamma/tio, rubedoch cum plurimo calore abdomen obsederit, uena secada est,tenui , Nexquisito uictu utendum iustulis inquam piis anae aut chondro mulso abluto,aut

ouis sorbilibus. postea 5c mica panis probe tota praebenda est, mox Amalua tritaec porrum capitatum pluribus elixatu aquis, piscesin mollissimi. insessiones etiamachinandae usq; ad umbilicum Zc lumbos, artemisiae decocto, dc scentagraeci re Puterj,oleo quom subinde addito. si ultra processerit, illi natur castoreu. utilissima est hoc morbo laboratibus post augmetu cucumeris agrestis seme:prsmadefacto

236쪽

nam sine molestia, oc dolorem confestim sedat.ab at is uero urinam cientibus do nec pcrseuerat febris omnino abstinendum est, ne urinae copia ad uescam delata exicndat ali incommodum augeat.1. Quomodolum rudoloribus consulendu, ex Philumeno. Cap.ctata v II Umboru dolor sere in malignis febribus statim a principio contingit, qui a

perseuerauerit,maximas turbulentias asscrt: si uero repente interciderit,ad huc periculosiorem morbum portendit.primis ergo diebus oleo pauco uino addito locum fouere oportet inde aphronitrum passum sal, oleum, succida lana exclapiantur 5c applicentur. luaec autem somenta uehemente quidem dolorem sedant, sed no omnino tollunt successu ergo temporis uena secanda est,mox cucurbituls loco affigendae deinde cataplasima e lini semine ec foenugraeco confessitum, in crumena locatum lumbis apponimus,aegrumin in ipsos pronum iubemus decumbere, deinceps oleo rutaceo oc ceratis ex ligustrino unguento praeparatis fovemus. aluus uero statim a principio congruis alimentis molliatur nec parum confert clyster ex decinctio agrestis cucumeris ec melle infusus: pituitam enim ducit ec celerrime subleuat, ni uehemens febris obstiterit. Curatio ulceris ossis sacri in febribus ex Philumeno. Cap. c π π V III IN diuturnis di colliquatibus habitum febribus, absumpta carne nudis ossbus

decumbitur, partes in maxime extantes dolorosis ulceribus corripiuntur, quae haud facile traeiari postunt, cum a stragulis assidue conuertantur: nec tantii quia difficulter curantur,aut quia dilatando, prosundando, oc crassoribus labijs depa scendo uis ad nuditatem perueniant: ted insci cis quom indicationis gratia haec ulcera detestari oportet.ab antiquis enim accepimus hunc affectum pernicie portendere,propterea antequam insanabilis reddatur, ad curationem properandum est.primum igitur ubi inchoat,ac locus cum dolore rubescit, circulu laneum apis magnitudinis loco supponimus, ut pars affecta ab omni occursu libera in uacuo conlideat,commodec, decumbat: deinde ceratum ex oleo rosacco aut myrthino cum spuma argenti,aut cerusa & hordeo exusto consedium applicabimus,subie/ leto semper laneo circulo.idem faciunt reliqua omnia cerata ad sedem .conseri eti/jam quod in aereis lebetibus subsidet, fundo ueluti testa quaedam adhaerens, rosa ceo cerato admixtum,quod in alienis balneorum frequentiissimum est. Item cer, tum ex melle,quod quatuor res aequis portionibus continet argenti spuma,oleri ceram, mel, rosacco soluitur re mirifice opitulatur . nec res ellenda est sementatio cum spongiis.quod si inflammatio superuenerit, panem cum solano,aut polygo no,aut plantagine, aut brassicae solds loco illinito: si ulcus depascat, lentem cum malicorio decinctam applicato,utit orcp medicamelis ad ulcera dc pascentia, quasnomas appellant solutis cerato uiridi epigoni aut coracis.sed 5c pastillus Androinnis, aut Musae,cum sapa benefaciunt: ubi uero depascentia cohercueris, ad prio/ra communia praesidia redeundum est. Curatio ulcerum scroti 5c mi in febribus. CapicππiπVLcerantur in aegris hae partes,quando ob negligentiam tantum, quados ob improbos mordaces 4; humores Ac sebres malignas. sed in his mens quoque uiolata est,ut nem dolorem percipiat,neq; ardori aduertant, assidentes soriste deprehendunt. primo igitur spongia expressa ex aqua suauiter calida locus sotiendus est mox oleo rosaceo aut myrtino inungendus, inde scrotu puluiscula aridae myrti aspergendii tum cum ouo θc cerussa addita rosacci aut myrtini olei portiuncula ne exarescat,illinendii. quod si emplastroru inquinamenta perserri pose sunt ceratu quod trypheru appellatur ex rosaceo,cerussa, spuma argeu oc ouora

intellia

237쪽

xi s AETII AMIDENI DE RE NEDIc Auitellis confectum applicabis. confert etiam ceratum ex biviso aut ali stren dispe,aut gallinaceO,aut quod ex hordeo conficitur.item omnia quae ad sedem prae Parantur.quod si ulcus ad depascentiam perueniat,recurrito ad ea quae de Oile sacro retulimus.alimenta dulciora offerenda sunt,dulcium miscendorum mensuraeoleelando pro febrium qualitate,ne dum parti consulis, toti noceas: nec aluus interim negligenda est,praesertim ubi sedes melius habuerit. Curatio pustularum in febribus quas exanthemata uocant, ex He rodoto. Cap.cπππFEbricitantibus sere circa morbi solutionem, pustulae circa labia re nares sedi

pissime efflorescunt .in ipsarum uero febrium principio non mitiorum, sed earum que a multum deprauatis humoribus accenduntur: in uniuerso corpore, aut

inpleris in membris apparent pustulae parve,uibicibus aut culicum morsiunculissimiles.qus in malignioribus ec pestilentibus febribus ulcerantur etiam,& ad carbunculorum speciem accedunt:omnes deprauatorum humorum oc habitum erodentium multitudinem indicantes. quarum quae faciem inuadunt,omnium pessimae sunt:plures paucioribus peiores maiores minoribus,qus diutius perseuerar, his quae statim evanescunt. peiores quoq; igneae 5c pruritum inseretes.at quae M uo adstridia aut mediocriter soluta eveniunt, meliores: sicut quae eadem fluente, aut uomitu infestante fiunt, improbandae.quae uero ubi apparuerint, uentrem si stunt, com mendandae sunt. quae ergo circa mitiorum febrium solutionem in narihus di labiis oriuntur, iaceo uel seorsum uel cum cerussa aut argenti spuma cu rantur. confert etiam pastillus e croco,m yrrha ec alumine, quem irim uocat.& niger, qui habet crocomagmatis, halaus toru,attramenti sutorii,myrrhae,aloes,Portiones aequas cum uino subactas ec in pastillu reda tis,quem usus tempore aqua

aut lacte aut uino diluimus. si maiorem adstrictionem requirimus, post linimen tum ac sine linimento quoq; agglutinada membrana est, uel eo quod palmulae nu leo adhaeret,uel ouo.reliquae autem totius corporis pustule vibicum speciem get rentes, statim a principio nisi quid obstiterit,sanguinismissione cur idae sunt con' suerunt enim si retrocesserint perniciem afferre,inis uomitu, aut per secessum uis

humorum pellatur.tunc igitur ptisanae cremore,ouis ec oleo chamaemalino, memate a uespere in totam noctem reteto uentrem mollire oportet,ac parcissime ci/hos exhibere,ut tota multitudo expurgetur.in accessonibus uero ob ingentes circa stomachum erosiones,tepida propinata aut penna intromissa uomitum prouocabimus,alimental contemperandi uires habentia, sicuti ptisanae cremorem aut chondrii cum mulsa exhibebimus. quod si febris ardens simul uexauerit,uniuerasum corpus hydrelaeo portlucula nitri admixta inungemus: pustulas enim circa superficiem detinet, oc profunda materiam attrahit, intimasci; partes refrigerat, ac saepe sudore allato ingens acrium humotu copia dissiabitur. ad pestiletes ueloec ad carbunculorum naturam accedentes statim quidem a principio sanguinis

missionem admittimus.alimentum uero nequaq; dii scrinius:materiam enim ne Quiorem ieiunium facit uires h prosternit, quas ins actas sertiari in omnibus Quidem se ibus sed ini pestilentibus maxime intendimus. si creo locorii natura tole/rauedi, ut pullulae illinanti ir, medicamento ex rosiaceo, cerussa, thure eg uino dul/cissmo aut spuma argenti,& thuris polline cum rosaceo cosecto utemur. reliqua membra cerato ex eadem materia praeparato inunguntur: atq; huc mutuari pose sunt cerata uniuersia quae ad ignis ustionem conficiuntur. faciei uero pustulas ca/Iida ablutione mitigamus, re quae in reliquo corpore sunt, spongia sollemus praesertim prurietes. q, si ultra serpat, inextinctae calcis modicu admistere oportet:mirifice em exiccat ac depascendi uim reprimit. at quae iam depascut,lenticula cum malicorio

238쪽

LIBER QUIN rus ii 'malicosio ξc melle elixata, uel plataginem ues polygonsi, uel rosas cum pane consectas illinito. cdsert oc ad humoru cruditate cotemperanda caprinu lac epotum: trientem aquae lacti admiscere Oportet, uersatuc, alliduo usq; ad semissem deco

quere. ita enim nel in caseum uersum acescet, nem a febrili calore ignitum ad nidorem mutabitur.in declinatione purganti medicamento materis idoneo corpus euacuabimus, inde theriacam antidotum exhibebimus,aut mithridaticam,ausaliam quandam earum quae ad letalia Θc uenenosos ictus coiiciuntur. humorum enim ad corruptionem auerso ingens uenenoso medicamento similis est. eueni unt interdum pustulae magnae,colore candidae, pruritum exiguum inserentes,re

dundantes plerunm in semoribus, natibus, ilibus 5c abdomine, a multa di igna ua materia trahentes Originem, quae uniuersi corporis curatione tollsitur nullum enim inde insigne malum timeri debet,sed parcitas tantum cibi adhibenda est. Psi cum his ardentes sebres euenerint, in accessionum uigore nisi uiscerum imbe cillitas obstet,frigidae potionem concedemus. nonnunquam etiam pustulae quae dam oriri solent rotundae, inaequales,subalbidae aut subrubea Murae cum eleuatione carnis,haud dissimiles panis,qui in facie eueniunt: plurimum prurilli inseren tes,ut inextinguibili scalpendi desiderio uigilias inserant,quae plerunt febrim intermittentem cosequuntur, & omnino mitiorem indicant morbum ideo aegrum oportuno tempore perquam calidam aquam ingredi oportet: deinde extrinsecis . linimentis, oleo inquam myrtino aut lentiscino, cum myrti frondibus uel polline thuris uel cimolia torrefacta uel alumine liquido,uel lomento,uel sesamo adiecta aceti portiuncula illini. si uero pruritus urgeat,lino crudo aut sipo is ex aqua servida expressis Bucto.at si exulcerentur,ceratis ad ignis ustionem cosectis utitor, oc eo praecipue quod sit ex hordeo. pustulat quae ualde rubent malae sunt iudicandae, quae liuent peiores, quae nigrescunt, & quae ueluti infixae carunculae extuberarant, Pessimae. at quae in facie Sc thorace 8c lateribus 5c uentre dc scapulis redii

dant,a principio statim ne curato,sed uarie rem trahito infortuniorum enim catasar ad curatorem, uel sanitatis pollicitatorem reseruntur. at si us p ad morbi uigo rem perstiterint, nem ad peius declinauerint, non omnino sunt negligendae, licet pero raro oc caute curandae sint: poteris tamen prodesse si singulis suo tempore occurras,ati ardenti studio curationem suscipias: nam quae in demortua supersicie e profundo emergit quid aliud tande portendat, i uita ab intrinseco estem De tremoribus in se bus ex Herodoto. Cap.c π π π r I Remores qui in febribus fiunt uel a deprauato uictu,uel a nimio aquae frigidae seu poscae, seu uini potu,uel ab immoderato c6cubitu aut reliquis huiui/modi originem trahunt.ptimo igitur abstinendu ab his est qiis noxam inuexere: inc quoniam dorsum prae carieris huic iniuriae paratum est, ideo totam praTipue spinam,dein reliqua membra lanis,oleo sicyonio uel gleucino,uel rutaceo made factis,uel cerato ex quopiam horum consecto fouere oportet. caput etiam primis diebus oleo comuni dulci irrigadum.postea si morbus diuturnior fiat, anethim: ad quod opus peragenda accessionu interualla eligenda sunt. sed oc cucurbitulas a prima uertebra utq; ad lumbos applicabimus, oc hordeaceam farinam oleo re aqua dilutam, quam Omanlysin uocant, eisdem partibus simul cum hypochon erras illinemus,deinde lana oleo antiquo aut sicyonio obtegemus. postremo sorbitiones calidas exhibebimus,laxa si, aluo consulemus,neq; ab his discedemus, donec morbus uel soluat uel minuatur.qui si perstiterit, ιν declinati erit, ad cu rationis modii caeteris tremoribus comunem accedemus, aegru* alternis diebus calidii oleum ingredi iubebimus: oleumc, sicioniu uel comune antiquit ante in

gressum,at etia postea illinemus. sspe di cauoreu huiusmodi linimento uuliter

adiicitur

239쪽

AETII AMIDENi DE RE HEDIc Aadincitur: quin dolore infestant astoreum etiam propinabimus, ceratisi adde mus.deniq; unctionibus ad resolutionem descriptis utemur. ae lysios conscelio. Cap.c X π πι ιOMa lysis ita conficitur:hordei,scvniagraeci, S seminum lini sarinas simul in

sapa usq; ad glutinis consistentia decoquito, deinde duo aut tria ovorsi uistella superaddito nonulli ec semen apii adiecerunt,ubi flatuit copia infestaret. De conuulsionibus in febribus ex Galeno. Cap.c π X X III Conuulsiones repletis neruosis partibus plerunt cotingunt, qua ratione ma

rimis inflammationibus superuenire consueuerunt .interdu ob tenues mordacest humores neruosa loca crodentes, interdum ob ingentem algorem, quid piam ueluti gelu inserentem,cepe ob nimiae siccitatis excesssum generantur: quae quidem perniciosae phrcnitidi,siue ob febris uehementiam,sive ob violentas feroces in motiones praecipue superueniunt: nec quempiam hac ratione assectum euasisse uel ego uidi uel fando audiui aliquem se uidisse. tres ergo conuulsionu prae dieiae species saepenumero sanantur, quarta uero omnino insanabilis est, quae ob neruosarum partium siccitatem contingit: nonnunqj in ore uentriculi humor te nuis oc acris colle 'us,praesertim a ru ginosus,ingentes conuulsione di ad synco pam deferentes excitat,ut frigidi exudentur uapores. his tepida propinata digitorum aut pennae immissone uomitum prouocamus: & si circa intestina mordic, tionis indiciu fuerit,ptisanae cremorem per clysterem inijcito,datoq; alimenta corruptioni renitentia,ueluti chondrii alica cum granis mali punici,& alia huiusce modi. quod si nihil tale contigerit,uniuersi quidem corporis cqnuulsiones in tela antiquo calefac io suaviter perfricabimus deinde persi quoq; ac caetera relaxantia linimenta applicabimus.qui uero ob febris uehemen tiam potiissime praesente delyrio siccitatis causa convellunt, his calida multa tem perata caput manus ac pedes colluere oportet: deinde caput quidem oleo dulci calido irrigare, manus autem ac pedes eodem oleo perungere, postea circumiectis uestibus fouere,8c quietem adhibere.at ubi a sanguinis copia conuulso contige rit,lienam secare expedit inde cucurbitulas cum scarificauoe ultimae quide spondylo applicare si crurum conuulsio inses tauerit: sed si manus conuellantur, septi mae spondylo 8c articulo humeris subiecto sum apponendae.quod si uniuerso corpore persi siente fano labium aut oculorum gens contrahantur,ssuum id accides existimare oportet: cui cum occipitii & duarum priorum uertebrarum scarifica/tione occurremus,caput* oleo anethino calido irrigabimus, atque ubi accesserit occasio, aeger ad balneum ducendus est,& adhuc in potu aquae continendus. at si necessitas uini exhibendi fuerit, paucum dilutumst; concedito. De dulcibus consuetis in in febri potionibus ex Philagrio. Cap.c π π π iii I

D Ulcis potio duplice utilitatem affert: primo quod iucunditatis gratia liben/

tius a natura amplexetucueptriculus enim placidae rei occurrens accircumstans,eam facilius subigere ac coficere potest,ini uires paradas proficere, prssertim si moderata qualitas offerat. unde natura refocillata,ac ueluti reuiuisces, actiones suas alioqui languidas et a morbi seritate defatigatas excitat.secudo Q egritudini duobus modis resistat, tum uim illius couariis qualitatibus opprimedo, tum animalis uirtutes siciscit ado, ut morbi impetu uiolentiacb facile serat propterea o mnes sere mortales potus dulcedine alliciunt, sed dulci praecipue uino ac mulso: quae quonia febrientibus Eaud facile cociatis,alia potionii genera q proxime dicene,excogitata sunt,& ipsa quide notemere exhibenda: prorsus tamen uino ac mulso tutiora. Aliud

240쪽

iiii l

Antidotum quod diacodion appellatur. Cap. C π π π Virrit, & quod aduoluptatem io rmothos esticacilsinu sit,iam ad leos qui uiscera obiicient, l: qui in toto corpore luerint,veluti schrcs di quos cho leticos uocant:& qui delyria in febribus aut uigilias inducunt. ad tusses etiam sire lquentes ob tenuem humorem a calidiori capite in pectus defluentem genitas mi/ nifice cosert, quod ita conficitur:caliculos decem Papaueris,un, cum l. mine,inideratae magnitudinis, novellos quidem,sed inter duritiem molliticmq; mcdios,in sext. pluuialis aquae diem ac noctem madelaclas,igne fumum no reddente dec quito,donee satis flaccuerint. postea decocis exprello,ec per set accum cribru ex/colato,mellis optimi despumati semiliam admiscebis: deinde uertatu assiduo rursus ad mellis attici consistentiam decoques. si tamen destillatio tenuior infestave rit, satuis est mellis loco passium cretente aut lapam admiscere,ad quem usum gly rhizaequo* radicem, aut ca deficiente succum , cum papauere dccoquendum lnonnunquam adhibeo. ubi uero humor iam defluxus in pulmone continebitur, eductioneq: indigebit,mel praeferendu est: quantitas quae moderate extatberi po test duo cochlearia no excedit,copiam tamen pro corporum, aetariim,regionum, qtemporum anni ratione augebis uel minues minus eitam frigidioribus, plus uero calidioribus propinamus,ness ad perpendenda medicamenti mensuram dcstili tionis qualitatem uel quantitatem negligere oportet. quod si re thebano papauere conficiatur,unciae pondus omnino excedendum non est. hactenus de huius antidoti cosectione Galenus scribit,ego uero eo semper utor quod ex passo confici/ itur interdum mellis uel oxymclitis nonnihil addendo saepe oc medicinam ad iocinoris, lienis aut stomachi uitia conscrentem pro uariorum ancctuu ratione inter miscendo nem in ucspere tantu ad somnum conciliandii uel ad tussim arcendam,

sed desipientibus quom post sanguinis missioncm,di uehementisi me ichricitari/tibus sirequenter exhibeo: immo oc ad os uentriculi intoleiabili ardore ancciti: m, ec ad erysipelata reliquos in calidiores thoracis,pulmoni iocinoris,intcstinorum A. H. - mesaraicarumci, morbos felicissime transscro nem semet,aut in uigore tantu, sed Σbis N post uigorem quoque propino, si modo manifesta coctionis signa apparue/ rint, ubi scilicet hominem uigiliae intensus* calor oppugnet. ego uero declarare lfacile possem,me ad putridas sebres ante morbi uigorem diacodion sexcenties selicissime cxpertum esse, immo oc ad iocinoris, lienis pulmonis* uitia cum Oxy melite fclicisIime exhibeo. in febriu uero declinationibus omphacomeli, aut mel rosaccum admi sicco, pro hominil,.quidem rariotis temperaturae 5c qui imbecillio ris stomachi ac minime appetentis fuerint omphacomeli pro his autem qui dulcillius potionibus assueuerint,& qui in uentriculis humidu quidpiam medicamen/tosum aut biliosum habuerint,mel rosaceu. Atm haec quidem ad schilles affectus potest :ad urinae uero stillicidia quae ob lotii acrimoniam contingunt praxipue in Ibalneo seu paulo ante balneum ubertim exhibitu efficacissime conscrt dandusq; his est crassior meliorisqi succi cibus: certe ad renu uitia 5c calidiores lumbos, o

in curationis uis in hoc praesidio collocatur. ad diabeten aulcm Sc cholericos assoctus frigida temperatum exhibebis,praesertim ubi in calidiora corpora incideris: in cholericis tamen extimam prius cutim cum adstringentibus sonaciatis firmare oportet: inde medicamentum omphacomeliti admixtum praebere. at si e thora ce redundantes humores tussi excernendos decreucris, Oxymeli calida aqua adie csta uaria proportione admiscebis.

Acemos acerbos prope maturationisa rincipia decerptos in loco tempera

SEARCH

MENU NAVIGATION