Anecdota litteraria ex mss. codicibus eruta. Vol. 1. 4. 1

331쪽

des , quanto magis evolare nituntur , tanto cadunt maxime ; hinc illae sunt crebrae rorum mutationes , hinc status , restatusqueasortunae , ut modo hos suspicias elatos, modo despectos iacentes , modo reptantes intuearis, ut recto mihi ille iudicio usus videatur , qui puteo cuipiam comparandam rempublicam censuerit , quem in altus , quem temere , suopteque impetu insiliant , aut summergant , aut certe delumbent .

At qui demisim per funem, pneumaticaVeorgana descenderint , & suas integri res agant, & cum lubeat ex alto sursum ad summum adscendant. Hac via iere ba bati illi quondam senes vestri ordinis dec

ra , cum agendo , tum conssilendo invicti.

Quo enim animi robore fuit Ildebrandus a , qua magnitudine Raynerius M , quo consiliosa Hildebrandus , qui deae ct assertor satis no- ex Abbate S. Paulli in via tus. Ostie S E. Cardinalis , b mertus Caporetur

postea Romanus Pontifex Viseisiensis ab Innocen creatus , anno ΜLXXIII. tD LII. creatus Cardinalis , Gregorius VII voeatus in, saerarum aedium fundator eccisasti e libertatis vim munificemissimus. Disit Od by Go l

332쪽

silio Aegidius a , quo vigore Vitellensis M . qua sanctitate Capranicensis , qua gra

vitate Nicenus M); Ex hoc enim numero , quem patres nostri viderunt, Iohannes Carin vagis , divinus sane homo , exemplum imperii veteris , imago antiquitatis, columen reipublicae Christianae ι ex hoc modestilliamus,& continentissimus Iacobus Lusitanus f .

a eoidius Albernoistius a Clemente VI ad Curiadinalatum evectus de Italiae pace, ae libertate optia

me meritus.

Cometanus ab Eugenio m. creatus , tertius a REmulo Remanae urbiIparens. ein Dominicas e Caprais nica prope Praenectem soriundus, a Martino R. in collegium cooptatus, sanctusemper operibus admirabilis . . Uὶ Bessarion Damran tius Areblepiscopus Hic nus , Cardinalis ab Euge. nio m. ereatus de eatholica fide , deque litteraria re publica egregie meritus.

e Iobannes Caramagistyli anus ab Eugenio IZ

purpura exornatus in Misboribus pro ae follea Sedrassidaus, O magni conssili,

integritate vitae, ac coni nentis clarissimus.

f Iacobus Lusitanus

regia stirpe natus, Cardi natis a Callisto LII. revum clarus , in quo , ut ait Aeneas Silvius , ea modestia , dc gravitas, id acu men Ingenii, id studium

litterarum , is amor vir tutis emicuit, ut quamvis iuvenis,adhuc tardius tamen opinione omnium ad Cardinatatus dignitam tem ascenderit. Visu annis ori mens. n. diebus X. Diuiti su bν Go la

333쪽

3 I a Pauci sunt , Patres , pauci, nam vivos sua manent iudicia , qui ubi vixerint, ea ipsa dignitate digni iudicentur , quam fuerint consecuti. Spectentur licet moles marm reae , inscripta sint longa elogia , mendaci, que Cretensibus vaniora , & inania illa legationum nomina repetita , iacerent tutius sine nomine , nec risum legentibus excitarent inter illa clara nomina , quae suo sibi labore , studioque viam ad hoc fastigium stravere. Iure mihi videor posse Ludovicum consilio , gravitate , constantia , ceteris virtutibus , honoris, ingenii, rerum gestarum ornamentis praeditum connum rare , qui inductione quadam animi, cum illa habuisset incunabula , & rudimenta virtutis, quibus animus ad gloriae cupiditatem aleretur, mox electione , certoque studio , ac diligentia, cum quicquid de rerum public rum ratione , deque usu tum a veteribus philosophis , tum a nostris scriptum est , sententiarum insuper quamdam firmitatem , magnam copiam exemplorum , litterarum,

334쪽

monimentorumque ingentem supellectilem sibi comparasset , ad rempublicam bene instructus , munitusque accessit . Magnas habebat clientelas Rodericus ; ad illur Hispani reges , Hungari , Boliemi , PolΟ-ni, Neapolitani negocia deserebant , nihil erat Ludovico occultum , consultationibus omnibus adhibebatur, ad res instituendas auctor gravissimus , ad comparandas minister fidelissimus , ad perficiendas operarius sertissimus eligebatur. Hic Pontifices adibat , hic patres invisebat, cum hoc legati communicabant , cum hoc nuncii conserebant , nihil ardui per omne illud tempus gerebatur , cui aut no praeesset Ludovicus , aut Eltem non interesset , atque ideo illi tam proclive fuit , ut cum unum inserviret, tot tamen principum uno tempore etiam diversa sentientium gratiam adipisceretur . Nam Fero

dinando illi Neapolitano Regi sapientissi

mo , quem utinam non sero cognovissemus, ita carus fuit, ut cum ad Caputa-quen

335쪽

quensem a assumptus esset Ecclesiam . Sisto Pontifici gratias egerit , quod tanto Praesule regnum suum honestaverit. Quid de ipso dicam Innocentio VIII. Pont. Max. quantopere huius ingenio captus sit, & vel Roderico invictissimo , quamdiu apud se habuerit , ac inter suos domesticos numerarit. Nee id solus fecit Innocentius , plerique omnes vestri ordinis, Patres, etiam quibus cum intererant cum Roderico simultates, Lu, δευicum amabant, utebantur , & in oculis habebant . Erat temporibus illis Marco

Barbo b Divi Marci Cardinali illa gravitate , illo consilio, illa prudentia homini

familiaris, amabatur unice a Foscaro c , qua gravi- αὶ Ad Episcopatum Cain

Disse testatur 'bellius

XVi. Kalend. Decemb. Μ CCCCLXXXm.

bὶ Mareus Barbus vir Graecis , Latinisque litteris doctiIsimus Paulli II. patruelis, a quo ex se Fapo Vlcentino cardinausPresbyter x Marci erea. rus est, postea Patriareba quileiensis, demum anno Μ CCCCLxxvIII. Dissopus Praenestinus. Obtu maean. Μ CCCCXC. d. XI Mamtii , ut ex eius epvapbio, quod evulgavi. e Petrus Eosicarus Pastrictus Henetus a Paullo II.

336쪽

gravitate viro , qua eloquentia , qua digni tate , diligebatur ab Montis Regalis Q, cum Aragonensi Q vivebat coniunctissime , ab

hoc vero nostro , nunc praesenti numine Iulio II. Pont. Max. vestri tunc Senatus Ornamento tanto in pretio habebatur, ut &hominis opera magnis in rebus uteretur se

pissime , ac si quando de aulicis, patribusque minoribus, ut fit, sermo incidisset, neminem & ingenio , & fide , & dignitate Ludovieo praeserendum censeret.

Quid dicam de mole Pontificatus se m. ma rerum potito Roderico , inquam , Alexandri nomine adoptato, quam ille suis sta tim humeris suscepit, tanto viro, cuius ani mo nihil vidit vastius nostra aetas , satisfecit ,

di quoq

ereatus, ut aiunt, in pectore obiit die VII. Septembris tantum, a Sisto IV publiea- Μ CCCCLXXXIII. tus anno Μ CCCCLxxvu. b Iobannes Aretoniuι obiit ad balnea Viteriai x M. Ferdinandi Regis Siciliae M. ΜCCCCLXXxV. filius a Sisto IH ordinalis a) Murias de Podio ereatus , obiit circa annum respanus Cardinalis erea- ΜCCCCLXXXv. aetatissuae tus a Sisto IV . Erebi se ora Samma in iuvenemimpus Montis Regalis , qui e peprudentia eminebat. Diuit Od by Gorale

337쪽

3 16& quod perpaucorum est, vestri ordinis , &aulicorum omnium gratiam , benevolentiamque est consequutus. Atqui facile id secit singulari pudore , ingenioque illo suo ,

ex quo cum tam multa manarent, nihil nisi purum, liquidumque haurires, nihil fictum, nihil fortuna , aut tempore allatum , nihil pretio corruptum , nihil spe , aut metu depravatum , nihil a cupiditate aliqua, aut odio profectum , negociis , in quibus veri batur, dignitatem adtulit, & si qua suberat improbitas, continentia, fideque texit in magnis malis, & discordiis, quae si quando

illo potissimum tempore viguerunt, nemi nem aut re , aut verbo , aut vultu denique

offendit, multos, in quos inclinatio temporis incubuit, officio , opera , conseiatione iuvit, eorum adfines , ministrosque sublevavit, cuius rei quanta sit laus , quoniam apud homines peritissimos dico, pluribus verbis docere non debeo . Numquam enim tanta operae iactura fit, quanta cum doctis docetur. Auditu facilis, natura mitis, vultu hil,

338쪽

hilaris , responsis iucundus, modest . vita, nemo humanitatem, nemo consuetudinem, nemo consilium , nemo auxilium require

bat in quotidiana illa , assidua , urbanaque vita magno splendore , magna gratia , ma gna celebritate domestica , doctos semper sua coniunctione dignissimos iudicabat, e rum amicitiam ultro inibat, dabat se in com eludinem , ut prorsus una viveret, nec sere ab illis umquam disiungeretur . Quibus vir tutibus cum adcessisset persuadendi opifex eloquentia, quaedamque urbanitas in respon

dendo, & lacessendo salibus ab omni indignitate alienis , quibus magnas saepe sententias resellebat, magnum se virum praesta' bat , & admirandum . Nemo erat in ser mone illo quotidiano hilarior, nemo iucum dior , nemo copiosior. In scribendo autem tantam vim est consecutus , ita docte antiqua pigmenta ad hanc nostram consuetudi Nem , novumque dicendi genus adiunxit, ita cordate pondus, gravitatemque inseruit ,

ut omnium iudicio primas sibi in eo genere

339쪽

vindicaverit. Exstat ab illo seriptarum epistolarum magnis de rebus ad principes, ambcosque ingens volumen , ubi non modo omnem siti temporis historiam animatam , vivam, valentem , caussis , consiliis , rationibusque resertam , sed & quaedam vaticinia , praesagiaque rerum iaturarum , sic licet in icere, ut vel hoc argumento m

nisestum sit illud , numquam eloquentiamst prudentia sapientia seiungi . Ipse stilui

non adsectatus, non theatralibus , florent, busque verbis in corollae similitudinem ne Xus, nec etiam pressus, emunctus, gracilis aut ut lucernam , nimiesque ungues cieret, sed tamquam. lyra quaedam nervis in comCentum compactis lenis, moderatus, sibi re- Oudens, vetustatis , gratiaeque plenus ... Nihil dico de sententiarum in Senatu gravitate, libertate, integritate, nihil de se 1nonis cura , ut nihil nimis , nihil intempe εstivum , nihil quo , quemque instiens , im Prudensque of nderet ι quod ut sibi eveniret , Periclem illum summum in republica

Sereia

340쪽

gerenda virum Deos in primis precari seliatum adcepimus. Nihil narro de bona fama, qua optima fruebatur , & verilsma ; licet enim indecorum sit sapientis vitam ex P puli sermone laudare, quod nulla certe ratione moveatur, populo tamen uti benevollente , beneque loquente non inter postromas laudes reponendum existimo. Equis dem , Patres , dicam aperte , quod sentio, vestri saepe me miseret, & istam meo iudicio dignitatem magna plerumque , saevaque mercede redimitis , ad quos urbana sex, tamquam ad metam maledictis coblimet . Nullum umquam vobis excidit verbum , quod non sexcenti aucupes cum auritis plagis exceptum per omnia statim compita divulgent. Videte ne ὸ praetereuntes illi coetus populares, illa seposita concilia bula , quae palam vos honoraui, adsurgunt ., Ialutant, & supplici genu venerantur, simul atque vester praeteriit comitatus , bono

Deus i quae illi nefanda, quae dira, quae inaudita comminiscuntur , certant maledictis s