장음표시 사용
261쪽
Are viRTUTG SINT ANIMALIA : HAS SPERNENDAS ESSE DisPuTATtora M. Ad quaestionem , quam in Epistola CVI iam tractare coeperat, recurrit: an irtutes sint Animalia' Qua quidem Stoiee explicata et asser a , se in alia esse sententia profitetur et illam resutat, doeeique, quantopere haee sim ridicula, et a vera virtute , atque a via quae nos ad illam addueat, abhorreant. Ita cie easione oblata utitur sinceram philosopbiae rationem viamque monstrandi CL Argumentum Ep. CVI.
DEsiogitas tibi scribi a me, quid sentiam de hac quaestione jactata apud nostros : si An Iu8tilia, an Fortitudo , Prudentia, caeteraeque Virtutes, Animalia sint p v - Hae subtilitate efficimus, Lucili carissime, ut exercere ingenium inter irrita videamur, et disputationibus nihil profuturis otium terere. Faciam , quod desideras et, quid nostris videatur, exponam. Sed me in alia esse sententia, profiteor. Puto quaedam esse, quae deceant phaecasiatum palliatumque Quae sint ergo, quae antiquos moverint δ, dicam ia
. Deceant dedere a. e. A. Vulgo decent ex ri. Sehin. a. moreus... palliarumgiae. Id est, Graeeum et quidem philosophum :hos enim palliatos suisse et Phaeha sia, leve et vile calceametiri genus, gestasse constat. CL Senee. de Benes. VII, et t. Alias et saeerdotum fuit calceus : Appian. B. C. 5, 17. Leve genus calcei fuisse doeet Plutaretii vita Anton. e. 33. CL Balduinus de Calceo ant 'lito c. 9 , P. 17 q. l. igd. B. 17il, 8. I liuius haec verba, quae recte sana habet, ale interpretatur : Ego aliud sentio, nee Graeeia illis Stoicis assentio, quare pdeeore quaedam illi, homines concessu omnium arguti et scholastici, quae nos minime , nomani et graves. et serἱo philosophi. Lipsius itaque putat , tales argutias Graecis Stoicis condonandas esse, Romanis non item. S. Quin antiquos m-erint. Nil mutant libri. sed in iras. a. in ipso contexta, simul eum ista uetione , laudatur alia his verbis, vis, vM
262쪽
re Animum constat animinesse, quum ipse essiciat ut gimus animalia, et quum ab illo animalia nomen hoc traxerint; virtus autem nihil aliud est, quam animus quodammodo se habens : ergo animal est. Deinde : Virtus
agit aliquid; agi autem nihil sine impetu potest : si impetum habet, qui nulli est nisi animali ', animal est. Si animal est, inquit, virtus; habet ipsa virtutem . Quidni habeat se ipsam p Quomodo Sapiens omnia per 3
virtutem gerit, sic virtus per M. - Ergo, inquit , et omnes artes animalia sunt, et omnia, quae cogitamus, quaeque mente complectimur. Sequitur ut multa millia animalium habitent in his angustiis pectoris, et singuli multa simus animalia, aut inulta habeamus animalia. Quaeris, quid adversus istuc ε respondeatur p Unaquaeque ex istis res animal erit, multa animalia non erunt. Quare Θ Dicam, si mihi accommodaveris subtilitatem et έ intentionem tuam Singula animalia singulas debenti habere substantias ; ista omnia unum animum habent: it que singula esse possunt, multa esse non possunt. Ego et animal sum et homo , non tamen duos esse fnoM y dices.
sint quo antiqui mooerint. Se . a. Et quo M tuo. . . . traserint. Haec seeunda causa ex etymologia
desumpta parum valet. Sed Sisi eos in bisee deduetionibus sibi plaeuisse saepius vidimus. Π k. a. Qui nutii est, nisi animati. Int. impetu quo nullum praeditum est,
3. Hahet ipsa virtutem. Quidni habeae se ipsam' Sic a. e. Vulgo hisbel psam Nirtutem. Otii ip his ese insana edd. ex R. Se tim. Inquit. Adversarius. Quinam alii em suerint, Peripatetici, an Α - demici, an Epicurei, dieere non habemus : nam nonnisi e Seneeae Epp. has argutias eompertas habemus. N.
Si vis vii in me audiendo omni su illitate ingenii ini atque omni atten
7. mos esse snosJ sces. Abest nos
msto e. et uni probo eod. Pine. et aberat editis. expunetum a Mur. Nec ita male; nam videtur utique exaeholio inveetum . mos esse nos res habet ms. a. eum ed. A. et Pal. Σ , 3. Col. Alii, duos esse dises nos ν
263쪽
Quare 3 Quia separati debent esse ; ita dico, alter ab altero debet esse diductus, ut duo sint. Quidquid in uno mul
tiplex ost, sub unam naturam cadit ' : itaque unum est. s Et animus meus animal est, et ego animal sum; duo tamen non gumus. Quare λ quia animus mei pars est. Tunc aliquid per se numerabitur, quum per se stabit; ubi vero alterius membrum erit, non poterit videri aliud. Quare pDicam : quia, quod aliud est, suum oportet rase, et proprium , et totum , et intra se absolutum. vs Ego in alia esse me sententia professus sum. Non enim , tantum virtutes animalia erunt, Si hoc recipitur; sed opposita quoque illis Vitia et assectus, tanquam ira, timor , luctus, suspicio. Ultra res ista procedet : omnes sent-tiae , omnes Cogitationes animalia erunt; quod nullo modo
recipiendum est. Non enim, quidquid ab homine fit, homo est. - Iustitia quid estp inquit. Animus quodammodo se habens. Itaque, si animus animal est, et justitia. - , Minimel haec enim habitus animi est, et quaedam vis. Idem animus in varias figuras couvertitur, et non toties
animal aliud est, quoties aliud facit; nec illud, quod fit ab animo, animal est. Si justitia animal est, si sortitudo,
si caeterae virtutes; utrum desinunt animalia esse subinde, ac rurgus incipiunt, an semper sunt p Desinere virtutes non possunt. Ergo multa animalia , imo innumerabilia in hoc animo versantur. - Non sunt, inquit, multa; quia
ex uno religata gunt, et partes unius Rc membra Sunt.
s Talem ergo faciem animi nobis proponimu3, qualis eat
eum R. Alitis ructus apud Gruti nos dices duos. Schw. i. Quidquid in iano. Si e ms. G. Intinum c. n. A. Qialautitia tintim edd. a Mur. Νειν. a. adit , non eadet, a. e. R. A. S. 3. Utrum... subinde. Quiaem animus noster sortitudinem iam non exerte , sed quiescit, utrum illud animal quod est sortitudo desinat interea esse , itaui animal illud renaseatur, quando rursus sortitudinem exercebit animus;
264쪽
hydrae , multa habentis capita, quorum unumquodque per se pugnat ', per se nocet. Atqui nullum ex illis capitibus animal est, sed animalis caput; caeterum ipsa unum animal est. Nemo in Chimaera Φ leonem animal inesse dixit, aut draconem : hae partes erant eius : partes autem nou
sunt animalia. Quid est, quo colligas, justitiam animal esse λ - Agit, inquit, aliquid, et prodest; quod autem agit aliquid, et prodest, impetum habet : quod autem s
impetum habet, animal est. - Verum est, si suum impetum habet; suum autem non habet, sed animi. Omne animal, donec moriatur, id est, quod coepit: homo, d nee moriatur, homo egi; equu8, equu8 Canis, Canis :transire in ' aliud non potest. Iustitia, id est, animus
quodammodo ve habens, animal est i Credamus. Dcinde, animal est sortitudo, id est, animus quodammodo se ha-hotist Quis animust ille qui modo justitia erat p Tenetur in priore animali; in aliud animal transire ei non licet: in eo illi, in quo primum esse coepit: perseveraIidum
est. Praeterea, Duug animus duorum esse animalium non
potest, multo minus plurium. Si justitia, sortitudo, temperantia , caeteraeque Virtutes animalia sunt di quomodo unum animum habebunt λ Singulos habeant oportet, aut
an potius vel quando eam animus non exercet, temper remane lyti m. Iaernaeae, quaeum Her cules, a Stoleis lanti aestimatus, prae-liatus est: inter eit eam. CL Apol
3. Oumcera. Fabalosa bellua a Bellerophonte Melsa r apud Homerum trieorpor erat, capite leonis , media parte eaper, cauda draeo a. serpens.
έ. Partes autem. Sit a. e. A. Eius, pro autem, habet n. Utriamque vulgo abjeetum a Mur. GLω. 5. E tis, equus; eranis, eanis. Siee. A. eram Pine. et Grui. quae sana seriptura videtur. Perperam nude
sua auctoritate Muretus seeit mutisium et canis. Schw.6. Transire in. Ita optimi eodd. Muretus invexerat nullius libri suasa: transire mim M. ntiv.
265쪽
ii nou fiunt animalia. Non Pote8t unum Corpus plurium animalium csse; hoc ct ipsi latentur. Iustitiae quod est cor
pus p animus. Quid Z sortitudinis quod est corpus p idem
animus. Atqui unum corpu8 eme duorum animalium non
potest. - Sed idem animus, inquit, iustitiae habitum
induit, et sortitudinis, et temperantiae. - Hoc fieri posset, si, quo tempore iustitia est', sortitudo non esset; quo tempore sortitudo est, temperantia non esset. Nunci, vero omnes virtutes 8imul sunt. Ita quomodo singula erunt animalia, quum unus animus Sit; qui plus, quam unum animal, non potest sacere Z Denique nullum animal pars est alterius animalis; justitia autem pars est animi : non egi ergo animal. Videor mihi in re consessa perdere operam. Magis enim iudignandum de igio, quam disputandum est. Nullum animal alterius pars est. Circumspice omnium Cor pora; nulli non et color proprius est, et figura gua, et magnitudo. Inter caetera , propter quae mirabile divini artificis ingenium est, hoc quoquo existimo esse , quod in tanta copia rerum nunquam in idem incidit : etiam, quae similia videntur, quum contuleris, diversa sunt. Tot socii genera soli oriam, nullum non sua proprietate Siguai. Quid Z fortitudinis, e e. Sie a. ei R. Ahest Qtiid' e. et vulgo edd. Se . Quo te ore justitia est. Si
Telle m. a. non esset. ni alii. Inde Postea correxi, quo te ore fori tu est, ubi perperam esses dabant omnes. Schw.3. siler cretera, Promer, etc. Pu cherrima nota : et eerle mira divini
artificis vis et ingenium; qui tot varia , et ipsa paria disparia secit. Inter tot millies millenos homines, qui duo vultu undique assimilant y tale in aliis. mirandum, stupendum, divinum. I s. - ides hie princinitimi iacemisia n. diu post a Leibniatio nostra egregie explieatum , iam a Seneca ooeupatum. Docuit quoque Plin. H. VlI, 3 et alii , nisi salior et Aristoteles. ΠωM. . Existimo esse, quod in Lan ta , etc. Abest vulgo esse; sed in v teribus libri, seribitor et quod, ubi et ex esse eorruptum iudieavi eum Pineiano. Schin.
266쪽
tum : tot animalia; nulli magnitudo ' cum altero Convenit, utiquo aliquid inter t. Exegit a se, ut, quae alia erant , ct dissimilia essent, et imparia. Virtutes omnes , ut dicitis, pares sunt :. ergo non sunt animalia. Nullum non animal per se aliquid agit: virtus autem per se nihil agit, sed cum homine. Omnia animalia aut rationalia
sunt, ut homines', ut Dii; aut irrationalia, ut serae G ui
pecora : virtutes utique rationales sunt; atqui ii cc homines sunt, nec Dii: ergo non sunt animalia. Omne rationale
animal nihil agit, nisi primum specie alicujus rei irri
litium cst, deinde impetum cepit, deinde assensio confirmavit hunc impetum. Quid sit assensio, dicam. Opo tet me ambulare : tunc demum ambulo, quum hoc mihi dixi, et approbavi hanc opinionem meam. Oportot me
sedere ; tunc demum Sede . Haec assensio in virtute non
est. Pura enim prudentiam esse ρ quomodo assentietur
. Niam raro itudo eum ratum noenit. Nullitis nia 'no consensu dabant a. e. A. et Pititias iGrillerique e tera. Quod quidem quum parum probabile sit ita seripiunt a Seneca fuisse , utiqua repositum velim id quod vulgo editum erat, nulli sin ilim , etc. quod ex ingenio quidem Erasmi erat prose et uni , sed haud obseure admodum latebat sub eo quod ed. n. dederatntiuius muDitudo, quam M'ripturam etiam Gruietus in titio ex Palatinis
invenerat. S . - Lipsius coni. nublius imorini, Oto, eum. Tralle in Obss. erit. p. si eniend. ratillitis imago tofa etini qui ad sententiam laudat Plin. Nat. Hist. VII, i. Πυhh. α. Uι homines, iat Dii. Possis suspica i . legendum esse ratii homines,
nisi homine, d ique sub hane regulam eadant, non hoc opus est. Πυλλ. 3. Ofercae. Duo verba, quae deerant vulgo, ex mssiis adieeimus. Schw.έ. Nisι primum vecis.... ιδ' tum... assensio. Si olea ex disciplina haee petita sunt : species , φαν ασια :primam quamcumque rei extrinsecus
obiectam animo speciem sequitur ἔρ- mi, motus, vel impetus primus, quo aliquid concriptaeimus : deinde est vel , iassensio, quarem bonam vel malam esse iudieamus. Tiedeluanti Systetia d. st. m. Ili,5 sqq. Heynius ad Epictet. I, 2.A. 5. Puto enim Midensiam esse. Sic omnes edd. et inulti codd. , reete , probante Grotiovio. Alii: Piatra enim prudentiam ranimal esse. Diata enim pmdentiam esse Milieet . in q in
exemplum tentare velimus. Ponamus
prudentiam ; faciamus perieulum inprudentia. Gmo.
267쪽
u oportet me ambulare 'o p Hoc natura non recipit ': prudentia enim ei, cujus est, prospicit; non 8 ibi. Nam nec ambulare potest, nec sedere; ergo a Mensionem non habet : quod assensionem non habet, rationale animal non est. Virtus si animal est, rationale est : rationale autem non est : ergo nec animal. Si virtus animal est; virtus autem bonum somneJ cst : omne bonum animal est. Hoc nostri latentur. Patrem servare, bonum est; et sententiam prudenter in senatu dicere, bonum est; ct justo de-
Cernere , honum est: ergo et Patrem servare animal ost; et prudenter sententiam dicero β, animal est. FG usque res excedet, ut risum tenere non PO8sis. Prudenter 'tacere, honum est; cinnare bene, bonum e8t : ita et tacere et Coenare animal est l
Εgo, mehercules, titillare non desinam, et ludos mihi ex istis subii libus ineptiis facere. Iustitia et sortitudo, si
. Quom. assent. supple dicendo : Oportet me ambiarare. . mei I. Erasin. et tres Pal. at Pine. et alii eodd. Praeripit et unde Lipsius eoni. hoc natiam non princi- μιρ me nratura non retarit, itat. sibition arrogat ut iubeat, sed prudentia
Deit hoe. mhic. -- Prorsus Obscura est nuhh. interpretatio; sensus tamen patet: non naturale est prudentiam dieere e rael me ramhulare ἰ nam
non sibi eonsulit prudentia, sed homini ; non ipsa prudentia ambulatura
gnare hoe videri poterat cum eo quod pag. sup. S 3έ aiebat, virtutes utique ratio Ies sunt: at non pugnarit, namh. l. ex superiore lici. intelligitur hoe diei, rati rara animal otilem n- est. Sehin. . Virtus citium Bonum somnri est. Vulgo nude, virtus autem Aoniam est. edd. ex Π. Quo posito, non valebit eonsequentia ista, Omne bonum animal est. 3Iulto vero magis vitiosum vi letur id, quod a. c.
A. habent, virtus citium non ianum est: at ibi non ex voce omne compen diose serἰpla ortum suspicatus eram ,
ut minor propositici quam dicunt dia. leetiei haec esset Dinias autem omne ritim est; .ubi subieetum squod voeatur in propositionis intelligi debet
Omne honiam, praedicatum vero υι tias. Sch . 5. Prtita Iersententiam disere. 3 mere omissa vulgo erat media vox. S. 6. P denter tacere, bonum esι temniare Bene, bonum esι. . Sie rodd. Pine. et Grul. Mureius proprio Marie secit: P denter tacere, et coenare bene h. e. mhk.
268쪽
animalia sunt, certe terrestria gunt. Omne animal terre
tre alget, esurit, sitit; ergo iustitia alget, sortitudo esurit, sitit clementia. Quid porro P non interrogabo illos, quam figuram ha bcant ista animalia P hominis, an qui, an serae Si rotundam illis , qualem Deo, dederint sormam, quaeram, an et avaritia, et luxuria , et dementia aeque rotundae sintῖ sunt enim et ipsae animalia. Si has quoque corrotundaverint , etiamnunc interrogabo , nn prudens ambulatio animal sit. Νccesse est confiteantur ;deinde dicant, ambulationem animal esse, et quidem rO- tundum. Ne putes nutem, me primum ex DO8tris, non ex praescripto loqui', sed meae sentcntiae esse : inter Cleanthem et discipulum eius Chrysippum, non convcnit, quid sit ambulatio. Cleanthes ait, spiritum esse a principaliusque in pedes permissum Chrysippus , ipsum principale. Quid est ergo, cur non ipsius Chrysippi exemplo sibi quisque se vindicci, et ista tot animalia, quot mundus ipse non potest capere, derideat pNon sunt, inquit, virtutes multa animalia, et tamen animalia sunt. Nam, quemadmodum aliquis et poeta est, et orator, et tamen unu8; sic virtutes i8tae animalia sunt, sed multa non sunt. Idem est animus, et animus iustus, et prudens, et sortis ; ad singulas virtutes quodammodo se habens. - Sublata est quaestio '; convenit nobis. Nam et ego interim fateor, animum animal esse; postea vis rus; quam de ista re sententiam seram : actiones eius animalia esse nego. Alioquin et omnia verba erunt uni-
. Simtundam inis, qualem Deo. Nempe Mundo, qui Stoieorum se eundarius deus. a. Non ex preeseri s Io I. Intintillius sequi in gistri praecepta.
Lipsius Senee. Ep. xcii et suam Phy.siolog. stote. III, 17 et 18. mhk.έ. Et animvis iustus. Repetitum h. l. voeab. animus non aderat vulgo , sed dederoti veteres librL MLM. 5. Sublata est qucestis. Duo verba,
269쪽
malia, et omnes versus. Nam, si prudens germo bonum est, bonum autem omne animal est; sermo ergo animal est. Prudens Versus, bonum est; honum autem omne animal est : versus ergo animal est. Ita ,
animal est; quod non possunt rotundum dicere, quum sex pedes habeat. -Τextorium , inquis, totum mehe cules istud ost, quod quum maxime agitur. Dissilio risu, quum mihi propono , soloecismum animal esse, et harbarismum, et sIllogismum, et aptas illis facies, tanquam
pictor, a8Signo. Haec disputamus, attractis superciliis, fronte rugOSa.
Non possum hoc loco dicere illud Caecilianum O tristes ineptiast η - Ridiculae sunt. Quin itaque potius ali
quid utile nobis ae salutare tractamus, et quaerimus, quomodo ad virtutes venire possimus, quae nos ad illassa via adducat. Doce me, non, an sortitudo animal sit; sed, nullum animal felix esse sine sortitudinc , nisi contra
fortuita convaluit, et omnes CaSus, antequam exciperet,
meditando praedomuit. Quid est sortitudo Θ munimentum humanae imbecillitatis inexpugnabile; quod qui circum dedit sibi, securus in hac vitae obsidione perdurat: utitur enim suis viribus , suis telis. Hoc loco tibi Posidonii
nostri referre sententiam volo : a Non est, quod unquam
est quaestio, sive ipsa ad sensum ne-eessaria, sive his similia, desunt a. e. n. A. ab Erasmo sex coaleeti an evetere libroyὶ adiecta. Se . r. Ita. Cum ms. a. seripsi. Vulgo Daque. Schin. a. Textorium. Quod texas, retexas , impliees et solvas. NMk. 3. Gellianiam. Stati taecilius, eo micus, Ennii amieus et liberius Cae-eilii euiusdam : e comoedia veteri tmilia dramala, imprimis Menandri.
vertit in latinum sermonem. Syne
phebi eius eeleberi ima eomoedia erat. omnia praeter fragmenta quaedam, inlereiderunt. Cf. A. Gellii N. A. IV, as. ll. 23. Cieero passim. Πυhk.έ. υ tris es in P ias. Muretiis aequentes versus laudat e Martiali :ω Turpe est disseiles Labere litigas,
270쪽
fortunae armis putes esse te tutum : tuis pugna contra ipsam. Fortuna non amat . Itaque Contra hostes instructi, contra ipsam inermes sunt. n Alexander quidem Persas,
et Hyrcanos, et Indos, et quidquid gentium usque in
oceanum extendit Oriens , vastabat, sugabatque ; sed ipse, modo occiso amico ', modo amisso δ, jacebat in tenebris , alias scoliis , alias deSiderium suum moerens :victor tot regum atque Populorum, irae tristitiaeque sit cubuit : id enim egerat, ut omnia potius haberet in potestate, quam assectus. O quam magni R homines tenentur , serroribus, qui jus dominandi trans maria cupiunt permittere ; felicissimosque se iudicant, si multas per milites provincias obtincnt, et novas veteribus adiungunt; ignari, quod sit illud ingens, parque Diis, regnum i Imperare sibi, maximum imperium est. Doccul= me, quam sacra res sit justitia, alienum bonum spectans nihil ex so:
si ullus labor est ineptiarum. . ΠυM. i. δ' - una non onmoL Sic commode n s. a. Locum in omnibus exemplaribus corruptum ae reperisse
ait Pincianus. Vulgo Fortuita non armani ex Mureli ingenio. Schών. Int. quantamcumque Potentiam uobis eireumdet fortuna, nobis arma non praebet, nee ne timeamus prohibet : nam, ut ostendit Noster, Alexander ipse inermis erat contra tristitiam suam : arma sunt virtutes
quae nos sortes faciunt in propellendis vitiis, et fortuitis contemneydis. Modo oretio amico. Clyto, quem inter poeula ebrius gladio transfodit. 3. Modo amisso. Hephaestione. De lueta immenso Alexandri videlitini. Curt. lib. X, cap. έ.έ Si mυItas Per mitites moinciasoue inem. Si e tacite primus sua, puto, de eon ieetura edidit Erasmus, quem seeuti sunt omnes. Pro miliae seri bitur in a. e. n. A. Miror ni pariter alii libri dederint, liret e sui, Nil notaverit vel Pine. vel Grulerus. Se .
Communi consensu tenent nassia et editi. Doceas unus edidit nul L. ne eessariam esse emendationem existi
mans, quia haud multo ante S aa. I cedixerat auctor. At similiter haud
raro variare verborum personas in
huiusmodi disputationibus solet. S. - IIaee spectant ad illiad dorma stoi
cum celeberrimum et virtutem per se esse expetendam et exercend m, eam
que ad beatitaiein sufficere, quod Νο- sier in praeeedentibus Epistolis Iongius dilatavit. Cotiser. Tiedemann IlI, 8S , System d. st. Philos. δἰ inst.
6. Alienum hontina vecturas.. Bene vertit vim ante i Vertit ενιιι sod potie ara hien saratria.