장음표시 사용
421쪽
pariter celeriorem quam alias soleo faciendam extimularetur: quod equidem sine mutua earum partium per consensim irritatione , n quaquam contigisset. Quorsum verooconsensus istiusmodi intervata fellea, ventriculum atque intestina r quiritur ξ quidve reliquo corpori inde accedit
emolumenti ὶ fit nempe hoc pacto , tiescunque ventriculus oc intestina ad Ocreti nem faciendam magnopere irritantur; vasa fil-lca in eodem opere concurrant, de evacuationem faciant magis universalem f. qualis puta in morborum crisibus: naturaliter contingit ;aut arte quoties opus est) instituitur, propinato in elim finem medicamine ; sive istud sursum , sive deorsum purgationem conciverit. Quippe in iis omnibus, humor felleus cum Iiis numoribus4copiose delabens non solum ipsemet ejicitur, ted vi ejus abstersiva reliquae etiam sordes e partibus, quae pertranseunt, fa
et. Fieri potest, ut Vasa fellea sponte obto pescant, & Rupore aut ignavia quadam assiciantur: veluti in frigidis temperamentis videre est; nempe chloros cachmia, & similibus; in quo casu , irritatione aliunde facta opus habent , quae tamen, sine rum cum ventriculo& intestinis consensu , nunquam evenerit. Ideoque istiusmodi per consensum irritabilitas ut lac dicam) haud frustra illis concessa est. Θμs reci-- Denique consensus hic oritur, tibia tantum pio As. a ventriculo de intestinis ad vasa ista ; sed etiam vice vera, ab his ad illa ; unde sit . ut defluente largiter humore felleo, partes eum excipientes ob consimilem irritationem in ipsis excitatam ad eundem auferendum , praevia quadam dispositione promptiores fiant. Quibus omnibus rite perpensis, superest dicamus , nervos istos tum vasis stlleis, tum communi Portae capta capsulae utiliter videntia obtigisse.
422쪽
ae tae eapsulae utiliter summaque cum Naturae printa videntia obtigisse.
M V Asa isthaec, quemadmodum supra in il α scriptione eorum monuimus, jampridemu ignota erant ; eorundemque actio atque usus ut etiamnumhaud plene innotuerunt.Ut de me sa- mmo,remii ne dicam , non ausim persectam certamque aqueum ita omnium, quae ad illa speciare possint, demon- abdura strationein polliceri. Utcunque, id certum ar- cunt: us bitror, ea humorem aliquem a partibus , in ii quibus radicantur, avehere; eundemsue aquO-
is sum, qualis plerianque in ipsis conspicitur.
u. Neque magis dubitula est , quonam maxi- quonam maeorum pars tendat, aut ubi sese exonerent. 1s pergat.' Nempe vel in commune chyli receptaculum, si ab imo ventre aut artubus inferioribus ex riantur; vel in subcumias, aliasve vicinas v a nos, sua superioribus partibus originem du- . cant. Possint tamen intiliae aliae de iisdem dissis cultates in medium adduci, eaeque haud adeo, expeditu faciles. Nimirum: ο r. Quid humorem illum apportet, quem I depi vana isthaec auferunt 3 Possint quidem arteria mum in indirecte , & veluti per accidens , atque ali' hepar ad quatenus muneris huius partem aliquam sibi venerit. s vendicare. Fieri enim nequit, suin sanguis per, illas Giliens utpote calore insigni efferves 1 cens copiosos halitus diffundat in partes illasi in quas immittitur: eoque magis, quod iidem halitus jam antea a crasn densaque arteriae tunicae aliquandiu repressi fuerint. Halitus isti se dii petii, a partibus fibrosis ac membranosis Q,6 ma
423쪽
κ/mbe magnam partem retinentur & recolliguntur hari .ius denuo , atque, ad distillationis modum, in licuorem quendam condensantur, qui humoris
atque una cum sanguine protrusam, ab illo, ad colaturae alicujus morem, urinae instar lepurari: quoniam venae ubique arteriis respondent, suntque amplae satis, ut humorem ab his allatum deferant alio, nulliusque alterius opera indigeant. Nec videtur sane ratio aliqua ab terri posse, eur humor iste aquosus a sanguine separari debeat ; siquidem nequaquam ejus excrementum est, etiamsi forte partis illius, . unde profuit, excrementum esse queat. Non est, inquam , sanguinis excrementum, quoniam denuo in venas regreditur, & cum 1anguine remiscetur. Natura vero oderam suammon ludit, neque suod actum est agit denuo. Quamobrem arteriae liquorem hunc minime egerunt, tanquam humorem sanguini prius commixtum, & ab illo, ad colaxurae normam, separandum ; verum potius, prout fors tulerit, complures halitus a fibrosis ac membranosis partibus sistuntur, inque humorem limpidum sive aqueum condensantur , qui materia: Ier canales hos avectae, pars haud minima ex 'liq; um, Unde autem constat, ais, esse solummodo per AElia partim aliquam humoris per vasa haec elimina D: ti 3 Quoniam, inquam, liquor ex sola halituum condensatione ortus, est purus admodum, t nais , ac transparens, magisque limpidus,quam liquorem in his lymphae- luctibus unquam reperias. Atque idcirco , licet fatear , Lua- sumis halitus liquoris hujus partem maximam constituere ; putem tamen, succum quoque alium iisdem necessario admisceri, qui
spissitudin illi tr ua stillatitia dis
mylia, uti experum, minusque pealbescens , tamaam loturae
DR, ut in iterit, has lympha d
424쪽
spissitudinem illi majorem largiatur, & a pura aqua stillatitia discriminet. Quippe tota haec
lympha, uti experientia compertum est, dentior, minusque pellucens & interdum lactis , instar albescens , aliquando sumava, dc non nunqaam loturae carnis similis conspicitur. Atque, ut id obiter nunc moneam, verisimile est, has lymphae decolorationes praecipue lactei candoris aemulam) compluribus venarum lactearum distributioiles indagantibus errandi ansam praebuisse ; dum alii hic, alii illie easdem a se conspectas asserunt, cum tamen lacteae proprie dictae ibidem nunquam reperiantur. Quapropter concludo , materiam omnem per lymphae-ductus delatam,non solum a sanguinis halitibus proficisci ; neque ab arteriis dunt xat, sed de ab aliis quoque vasis suppeditari. 1. Nova hic stiboritur dubitatio I nempe omae, im quaenam alia vasa sint, per quae liquor iste in 'Ea citi, e partes adeo numerosas satque nupera experien- tia detexit in extrudi possit. Hactenus quidem quatuor duntaxat valorum communium genera innotuerunt, quae ad partes omnes jam di- Ictas distribuantur; arteriae scit. venae , nervi, & lymphae-ductus. Arterias jam nunc rete cimus; oportetque etiam venae ab hoc ossicio immunes sint, quoniam doctrina circulationis sanguinis ita fieri adstruit. Neque magis lymphae-auctus huic muneri destinantur; siqui dem isti humorem hunc aqueum a partibus abducunt foras ; ideoque inidonei videntur, qui eundem ad illas afferant'; praesertim cum valvular quae innumerae in iis teperiuntur , onT-nesque extrorsum spectant) id fieri vetent. Nullum itaque vas superest, quod sit partibus est id ne illis omnibus commune, & ossicii jam dictivorum
Nonnullae partes, inquis, e quibus canales hi aquosi profluunt, habent vas quinti gene-Qs ris :
425쪽
ris: ideoque enumeratio jam facta fortassismii autεm manca fuerit. Fateor equidem, partes forsitan vasis atri Omnes, quae munere excernendi publico dicujus nantur, gaudere vase aliquo peculiari quintinninii qe- generis: istuc vero non est partibus iis ni-nerii. bus commune, a quibus haec Iympha promanat; neque etiam ejusinodi vas quicquam ad partes illas , quibus concessum est , amne potest ; siquidem egerendo solum ex illis exo mento alicui peculiari destinatur: sicuti iam sit pra de poro bilario speciatim diximus. Ade que haud aliud etiamnum vas, quod lymphaeductibus respondeat praeterneret deprehendimus. Ac propterea , Misi institum ulteriore indagine certo constiterit, dari vas umquitum genus , quod partibus omnibus, in quibus lymphae-ductus reperiuntur , commune sit; quodque lymphae succosiori in illas iniundendae
fit accommodum , concedendum profecto fuerit , munus istud a nervis perfici. -υμ- Sunt etiam conjecturae probabiles, quae sua- initi rem deant , haud esse uspiam quinti generis vasa umenta. communia hactenus ignota, quae liquorem suo culentunx in partes illas omnes immittant; in quibus humor ejusinodi deprehenditur. Nempe quoniam, Iicet complures in venarum la-.-- cteorum , canaliumque horum inquisitione multam operam impenderint, nulla tamen ashuc.eorum vestigia det erunt. Cum tamen rationi consonum sit, ut vas liquorem aliquo deducens, robustius eo sit, quod eundem abducit, deserique alio; quemadmodum arteriae venas firmitudine superant ; 'uoniamstud impulsam aliquem requirit, cujus opera humor in habitum .partium adigatur a reductio vero nullo negotio perficitur, utpote a minoribus vasis ad majora : deberetque adeo vas fi inius , debiliore alio facilius deprehendi. Unde igitur factum , ut robustiora vasa tam
rlurima tam orientur Testandoctrinae aleae iis male
426쪽
accuratam hactenus diligentiam effugerintὶD inde, vasa quae humorem deserunt, copiam h jus aliquam necessario alicubi requirunt, ute tepartibus pluribus perpetuo sufficiendam; ideoq; I iquor iIle haud tacite delituerit. Quamobrem vero persimile videtur, non dari vas quinxi generis , quod toti corpori inserviat 3 atque adeo crassiorem lymphae hartem deserendi mi
rius, debere nervis attribui. Plurimae tamen ita sentienti dissicultates o, oe fcru orientur multaque asserenda erunt, quae te-Ρβ-1um doctrinae adversentur', & Neotericorum sententiis male conveniant. Proferam in medium eorum praecipua quae tamen se haberi velim, non quasi praefracte eadem tueri cupiam, sed tanquam probabiles conjecturas aliis porro pensitandas relinquam. Inque cum finem rationes aliquot annectam , quae ulteriori hujus rei elucidationi claram facem praese
Primo itaque io, n non es partessi uia nam I. ne nutriri. Quaestionem hanc ante annos ali- indefe- quot proposuit, lateque asseruit amicus sum. quitur, mus meus Sc Collega doctissimus D. Georgius non omnes tius,in Apologia sua pro circulatione sangui- partes . nis , adversus Pari Fanum; quem ipsum super nutriri hac re consulas. Ego hic solum nonnulla, quae singui reandem sententiam probabilitate maxima sta- digres. S. tuminare videantur, porro adjungam; partese idqueque illas indicabo, quae nutrimentum a sangui- evincitur, ne diversum necessario exposcant. CVetus dictum : paries q9asi bet alimento Vi qia si 'm xime consimili enutriri sanguis autem a guis mul multis corporis partibus plurimum discrepat. tis parti Nim si cum cerebro, tunica cornea, oculi hu- su
moribus , ossibus, tendinibus , aliisque simi- triendis libus eum conseras; quamnam, obsecro, pro- est disii portionem aut timilitudinem inter illa reperies 3 milis. In apoplexia, ubi cerebri substantia a nimia
427쪽
sanguinis copia inundatur, omnes rerum id obliterantur, ncque percertio earum ulla sup rest. Similiter, si oculus languine sustu aditur, transpectum omnem illico amitteret clammis enim est corpus opacum) neque speciebus rerum insuper recipiendis foret utilis ossa quoque a languine tam multifariam distant, ut ex is hoc ea constitui, plane imcredibile sit. Idemque de tendinibus aliisque pluribus partibus pari jure dixeris. Ossia illi, Modus nutritionis, est progressus qui
dii, dam alimenti a cruditate ad coctionem, nem- eisiaritas. IN exaltatiomem spirituum ejus versus ulteriorem activitatis gradum. Ideoque necesse est, limentum crudius sit, quam pars eo nutrita.
Quippe motus iste non fit degradatione aὶ qua, sive figatione spirituum alimenti; sed potius exaltatione quadam , qua ad volatilitatem propius accedunt : quemadmodum supra a nobis fusius dictum est. Ac propterea, quin .s o niam spiritus jam in sanguine, volatilitatim . gis 'appropinquant, quam illi qui in partibus
P .i modo dictis reperiunturi non potest innes an
odii gula partium harum alimentum aestimari id Deum. Revera enim partes solidae, postquam ad aetatem mediam perventum est, vix nutricatu ullo indigerent uenisi calor vitalis suaves earum stiritus paulatim depraedaretur, volatile que adeo ac fugaces redderet: unde fit, ut inbnutae particulae, in quibus inerant, emorian tur, & ceu recrementa corporis una cum sanguinis purgamentis modo, quem diximus) Qv H. rejiciendae iliat. Quamobrem oportet, partium via.4 harum redintegratio a nutrimento elusinodi perficiatur, quod partibus ab eo restituendis' mitius magiique fixum sit. Partes ehim eo nomine instaurandae veniunt, quoniam a calore vitali populatae sunt, & prope si ut ab invicem dissolvantur; ideoque nutrimentum
428쪽
novum eiusmodi requiritur, quod a dissipatiosi ne quam longissime absit ; vel saltein longius,
quam substantia partium illo nutriendarum. Quomodo enim alias firmandis iis partibus
Sanguis autem asperioris 3c scabrota magis' substantiae est, spiritusque illius volatilitati propiores sunt, quam ii qui in solidis partibus sta- bulantur, & idcirco meetus elane est, qui eas-
dem nutriat. Atqui vero, inquis, sunt sanguinis diveti, partes ὁ & ut nonnullae earum asperi res nimisque coctae sint, dc spiritus illarum magis volatiles evaserint, quam ut nutricationi' conveniant; sunt tamen in eo partes aliae no- vitiae, mites, & a chrio parum remotae; eadem que propterea partibus resarciendis aptae sue-gi x int. Id dam ais, fateris plane, succum chylo in maxime affinem, esse nutriendis hisce tartibus 'ε optime accommodum ; taciteque solum innuis, debere ipsum prius sanguini commist ri : quod profecto nequaquam universe concedendum est. Nam si succus nutritius tanto praestantior habendus fuerit, quanto propius ad chyli legem accesserit; quorsum cum sanguine permiscetur, priusquam in usum tranGeat 3 Siquidem eo pacto a natura chyli longius receditia Praeterea, necesse est, ut liquor nutritius a sanguine separetur denuo, antequam pos sit alere: in quem finem igitur praecedanea illa cum sanguine mistura Credimusne naturam ne otiosa torteat ) facere aliquid, ut idem insectum reddat denuo Z Videris enim fateri partem sanguinis duntaxat mitiorem alere : eademque propterea alicubia reliquis partibus necessario separanda est; priusquam munus suum egequatur. Quae res a me , quonam itinere mitis ille si ve chylosus succus ad partes deferatur , si non per arterias t Per ne, os inquam. At
429쪽
enim, ais, oculorum testimonio notum est, chylum primo in venam sit laviam insciri , & cum sanguine coniundi, antequam lavarias corporis partes dispergatur. Non infici mur certe, chyli partem sanguini spiritibusque vitalibus reparandis destinatam illac ingredi,ta cum san'uine misceri: sed solummodo con tendimus , vero simillimum esse, portiunciniam illius minorem a nervis absorberi; idque ob rationes mox dicendas . par- 3. A ratione omni alienum videtur, ut id, ei ipsis quod pascitur, in pastum cedat, ctiam iis par pr da' tibus, quas populatur ac devorat. Sanguis F, ιν talis suti diximus) est subjectum originale in loris vitalis, qui in cortare hospitatur ridemque quicquid hic egerit, id illi tribuendum est. Nam etiamsi nonnunquam actiones qualitat,bus sive facultatibus adscribimus, indicantes eo pacto modum formalem per quem iubstantia Neratur; fatendum tamen, substantiam sive subjectum earum qualitatum . aut faculta tum, actionem ipse ni realiter perficere Est ita-Quesanguis ipsemet, qui calore suo vitali partes solidas depraedatur; cogitque eas, etiam post quam ad persectam magnitudinem pervenerint, de victu sibi usque prospicere. Manifestum est, in diuturna Dine cf. modo aqua, aut alius liquor tenuis ingeratur, qui humoribus pro vehiculo sit) sanguinem e solidis partibus nutrimentum sibi adiciscere; dum ibias liquando, in sustentationem sui transinutat. Similiter, in febribus saepenumero ventriculus, Praeter potum, cuncta aversatur; sanguis tumen interea damnum sibi illatum e partium carnibus resarcit, quas in eum finem aperti sit me absumit. Atque etiamsi, initio morbi, sanguinis copia quantum vires sinunt diminuta fuerit , aeger tamen post pauculos dirus, . nudo interim cibo sed potu solum resectus,
430쪽
is sectus novam phlebotomiam hau s aegre ades miserit: & fortassis, majore temporis inter-
Currente spatio, etiam tertiam. Unde constat,
sanguinis copias interea solidarum partium spoliis adauctas esse. Solo enim potu admissis, languis nullo modo increvisset ; nisi in ejusmo- , di angustiis propria oraana praeroderet, ac dei praedaretur. Quoniam igitur sanguinem habel mus helluonem,quomodo is sprecor partibus invictum cedat, quas eodem tempore depascitur. At vero, ais , sanguinis semet ipse praecipuo
depopulatur, suique quotidie plus absumit, si quam Omnium partium solidarum: ideoque &, comedonem simul & cibum, illum merito diu a ris. Fateor equidem, vigemplo fortassis plus, sanguinis , quam solidarum partium, in horas deperdi: ac propterea hoc sensu sanguinem recte dici pone, &absumere dc absumi: quo u niam ambitioso suo motu, sive ad dilatandos; fines conatu qua in re vitalis illius calor con- , sistita magna indies quantitate in aerem emi-
s grat, proprioque adeo nisu plane concidit. Verum cum de sanguine agitur, tanquam rem aliam abliguriente; non potest idem ea ratione, res absumpta censeri ; sed quod deperit, opo tet sit vel chylus nuperrime adveniens, vel δε- i ii xum partium quicquid a calore sanguinisi decoquitur: & utrumlibet statueris, necesse est, ut praedator a praeda omnino diversus sit. Dato itaque, sanguinem hoc respectupradonem dici posse, debet sane victus illi alius contin- gore, eritque vel chylus, vel partes solidae Chylus est victus quotidianus, quo sanguinis dimendia reparantur denuo: in illius autem defectu, ipsae selidae partes re ivuntur, & in liquorem abeunt, atque , ubi necessitas in gruit , sanguinis jacturam reficiunt , uti ex jam dictis exemplis innotuit. Estque etiam alius sanguini voracitatis suae explendae ino