장음표시 사용
391쪽
rum, volatilitatis nempe, promoventur; sunt
que jam subjecta idonea, in quibus calor vita
lis niduletur; ideoque proximo eorum ad cordis ventriculos recursu , accenduntur , αγduntque spuritus vitales. Quippe spiritus vita-Ies, ab iis, quos una cum alimentis accipimus, haud aliter at lcrepant, quam Praeparationibu atque exaltationibus iam dictis ; quodque calor vitalis in ipsis tandem accendatur. Sciem dum autem cor ad exiguum quasi Pinctum mi nime contrahi, neque omnem sanguinem vitalem e ventriculis suis expellere ; sed plusculanhujus, finita contractione, in iIIis etiamn superesse. Residua autem haec sanguinis poditio , aliuin e venis in ventriculos illos reducem accendit, facitque ut sit sensuis vitalis. O-vandum porro, esse in sanguinis spiritibus vola tilitatis complures gradus i neque eos nisi pes fiequentes circulationes, novasque Plurimas iacorde accensiones 9 ad summum illius gradum
pertingere. Nonnulli quidem spiritui quibusdam sanguinis partibus firmiter magis, quam
alii, uniuntur; adeoque quidam paucioribus quidam pluribus circuitibus ad summum volatilitatis apicem perducuntur : omnes tamen temporis tractu eo perveniunt. Enimvero iaunaquaque circulatione magis magisque subii Ies Gad unt, debentque tandem necessario ad
supremum sestigium pertingere. Quo ubi per-verimm est, pr ima uatim circulatione s licet a parietibus cordis, arteriarumque tunicis, quandiu in illis locis sunt , coerceantur quam primum ad corporis habitum delati fuerint , sicut eundem calefaciunt ac vivificant k ita ipsi met avolant , & in aerem disperguntur, ablatis una secum pIurimis amoesis, lac serte sulphureis nonnullis exhalati nibus. Dumque hoc pacto agiles hi spiritus diisngiunt , alii mittas volatiles, a partium, quas
392쪽
xari sciant , frigidiore temperie aliquantu : im tox, validusque eorum motuS ex vin , PLOTimom compeciditur ; cessatque adicatio ς. et sanguis, in quo insinit, ex arte sive vitali, fit demio venosus seu natura xetris e Permanet, donec ad cordis focum Iimimo redierit. cimias facile videre est,quanti Naturae con' cudis os, ut calorem vitalem Perennem tueatur; Gmi, uscipe hario minoris, quam jugi spirituum san' fisharus minime volatilium dispendio, Quippo furiat, uemc icte inrus exoritur, eidemque excitando ii ambtilissimi spiritus primi motores sunt. Quis tueaturium aurum eorum motus Nitundur nimirum
e Panctere, finesque suos ampliare ; diunate a Mia sanguinis elementa, eorum conati- us adversantur. Atque haec lucti cssentiam ca- oris generalem exhibet. Addendum tamen porro, diritias nunc praepollere, languinisque masse iam attollere sve tumefacere ἱ nunc vero crassiora elementa, auxiliante cordis atque arteria-TUIri coritractione , motum illum retundere ;indeque fieri sanguinis micationem. Quoniam igitur calor vitalis consistit in nisu spirituum ra-vefactivo, crassiorumque partium renixu , dc quoniam spiritus ex parte, saltem alternatim, triumphant & dominio potiuntur ; veritati sane consentaneum est , calorem illum, absque spirituum sanguinis maxilne volatilium perpe tua jactura, conservari non posse. Hactenus id egi, ut spirituum sanguinis disti- idem δε- I patio a priori innotesceret: licebit porro On- monstradem quoque aposterior, confirmare, instituto tura pol nempe computo a magnitudine evacuationis , periori. quae per iniensibilem transpirationem perficis tur. Sanctorius certe, in Medicina sua Statica, transpis deprehendit, eorum, quae comedimus ti bibi- rationis
a mus, plusquam dimidium per insensibiles ha- insigne s litus absumi. Quod quidem in moderate biben- momentuo
393쪽
tibus verum esse arbitror, non autem in iis salta luas acidulas potant, aut vini cervitave in gentes cyathos exiccant quoniam isti, quem 'hauserunt potum , fere omnem paucis post horulis reddunt. Caeteroquin ingens est, lprocul omni dubio, hujusmodi evacuatio ἔν- testque eadem vel ex halitu, quem cum anima Perpetuo expiramus, uIterius dignosci. Nam, si rem recte putemus, altero fere tanto amplissiexpiramus, quam inspiramus ; spirituque si, quoties in speculum illi , nubecula statim, roris instar, oboritur. Atque ad aliarum par tium exhalationem quod attinet, si calidioris pollicis interiorem partem prope argentum acis annam expolitum admoveris, halitus inde migrans metallum illico inficiet. Cogitanti vero, idem a reliquis quoque omnibus corporis partibus, idque singulis momentis, fieri; haud multum profecto absonus videbitur Sanmrii calculus. Non existi ino tamen, omnes istas e halationes esse piritus evaporatos; nam si centesima earum pars tales fuerint, mihi abunde suffecerit. Atque oportet sane bona earum pars sint Ipiritus: neque enim verisimile est, exha- Iationes hasce omnes ab eorum expansivo nisu foras cieri, ipsorumque interea nihil avolare. Quapropter concludendum censeo , spiritus sanguinis dulces a calore vitali perpetun rar fieri , tandemque in aerem facessere.' Concesso itaque, quasdam sanguinis par tes s easque certe ,.quarum spiritus minus arcte crassioribus elementis uniebantur, vel quae elurimum i calore vitali passae sunt) spirituum ui rum dulcium omnem penum ab suinpsisse: cuiusui, quaeso, fuerit massa residua 3 Non potest profecto amplius esse subjectum caloris vitalis , neque eidem inserviet ; sed potius damnum asteret. Qui epe sulphur ejus, sprituum ad avolandum nisu, amaritudinem contrahit; hit ; caputque junctum, apparsque aquiobrem haec inaestimanda vhabenda, se Ut clarius atque adusta adὸo ampliumretriae lamum , qui imi
partes varias venit, dum vpescit. π atrae
394쪽
CaPratque mortuum, cum salina parte con--m , aPt m est coagulari ac lapidescere ; oe nnmota est prorsus inutilis. Quam-em hae C riori amplius, ceu partes sanguinis, oriaricta veniunt; sed tanquam excrementaberi , forasque e corpore eliminanda sunt. Ut Claritas Constet, quantum pars haec amara bilis na- ue adacta cum humore bilioso conveniat tura ex-1cto' o litas , reliquias massae sanguinis plicanda 1ortuae jam dictas absumptis semel spirit conducit.
us , qui imperio suo partes unitas conserva-bcinc, Mico Pronas esse ad diversa studia, inque partes varias secedere: plane ut in sanguine usu periit, diam venae sectione eductus in lance tor- ye cxx. Ibi erit in caseosae sive grumosae partes , quae maximE elaboratae, & ad fusionem quan- clam perductae , indeque visciditatem nactaetarit, in suinino natant, ad instar cuticulae aut membranae , aliae vero ejasdem generis partes ,
fusionem visciditatemque illam nondum indeptae , in imo subsidunt ; serotae autem ac po- taeentae , easdem circunfluunt. Similiter di hae sanguinis reliquiae , aptae natae sunt ab invicem recedere: partes enim caseosae, ad fusionis statum perductae, facile coagulantur, fitque inde petiuita sive phlegma : tartarus autem, id est, partes salinae de terrestres simul mixtae, facile purulentae materiae associantur; a qua etiam servantur fluidae, id cum qua a puro stan uine segregantur, dc urinam constituunt: sulphur vero adustum cum sero inseparabiliter commiscetur; eoque pacto humoris biliosi nempe)speciem induit. Rationes autem squibus addui eor, ut credam, sulphur adustam corpulentiam suam a sero mutuari, Zc potius ab hoc, quam a
parte potulenta aut pituito si hae sunt: Primo, , quantitas adusti sulphuris in humore selleo est, perexigua, clicet virtute praepolleat, dc do, ni inio potiatur) adeoque alio humore acces-
395쪽
sorio opus habet, ut consistentiam illam, quamo: btinet, nancisicatur. Est autem humor iste sero maxime assinis, nimia vero coctura aliquanto crassior apparet S eandemque ob causam , adfusionis statum perductus, sorsitan haud ad facile coagulatur , caeteroquin substantia cum eo convenit, nempe friabilis est, aut tali non viscidus, uti oportuit, sapia mate prinvenisset. Non potuit itaque, niti a Iero, nata ram illam humoris adipisci. Praeterea, phlegma te multo tenuior est, multoque crassior quam urina, proximeque ad seri consistentiam accedit. Quinetiam ejusdem cum sero coloris ei: inisi quod, ob adustionem, aliquanto faturatius flavel cat. Denique, res haec porro confirmatur observatione illa, cujus antea meminimus. Erat nempe apud nos mulier cachectica, in cujus ve' scula sestea deprehendimus humorem sero'sinn, pallidumque, minime amarescentem, stainsipidum potius dulcique proximum. Credi' bile lane est, calorem vitalem in ea pauperio rem fuisse, quam ut adustionem efficeret; adeo'que excrementum illud citra amaritudinem expurgatum esse. utcunque, indicio est, serum necessario ad humoris sellai structurana concur
Capitis ut itaque propositionem hanc finiam : alle'
huius Io, calorem vitalem, continua spirituum dies fumma- cium depraedatione, necessario tandem in crasso M, -- sanguinis sulphure adustionem atque amaritu
dinem efficere ; idemque sulphur amarum in serosis humore hospitans, & cum eodem coin' mixtum, esse ipsit selleum humorem; adeo' ue bilem hanc in animalibus necessario pro
396쪽
Hepatis. Q A p. X L. Frusim tertia.
S Grimos tertio, Sanguinem, in quo biliosos ine homor maxime abundat, in circui in Pex Coeliacam & mesentericas arterias aditricinum, intestina, lienem, pancros, In
iterivara, Sc. sed prae caeteris ad ventriculum intestina) tendere; humoremque illum amara , transitu per eas partes facio , praeviam tinctam Hispositionem acquirere, quo facilius sariginitae secernatur. In triperiore jam propositione, humoris fel- , periexandi modum ac necessitatem explicui- aris et nunc porro inquirendum restat, quid de , pso postmodum eveniat; & primo quidem, Nasinam alterationes aliosve motus subeat, priusquam a sanguine separetur. Diximus quoque antea, massam sanguinis Parios emortuam, quamprimum omnibus suis dulci- consim bus spiritibus orbata fuerit, quorum miscella lesfacile artes illius veluti ferruminabantur) novis re- congrebus studere, sive in phlegma mucosum, bilem, gantur. ac tartarum secedere Quae partes, quemadmodum ad separationem ab invicem faciendam proclives fiant, ita etiam propensae sunt suis quaelibet familiis aggregari : indesue fit, ut
partes congeneres aliae alias in arteriis,ceu continuato filo, sequantur, adque eos ramos tendant , per quos minimo negotio ad consimilis materiae promptuaria deduci possint. Non tamen usque eo progreditur hie con A iaregandi sive uniendi conatus, ut elementorum fui OGiorum cujuspiam perfectam a sanguine secre- quonam lionein instituat ; sed cum eodem mixta ac vel- usiquein uti confusaetiamnum manent , nec potest san' sanguine Pis , citra organi alicujus opem in eum finem procedae P 3 eΣ-
397쪽
extructi, sese ab eorum consortio liberare. Id solum hac ad coeundum propensione efficitur,
ut sanguis excrementorum horum quorum- cunque copia abundans, ad ea organa se conferat , quorum opera ab iisdem commodissime separari queat. Atque adeo tartarus parti sanguinis maxime potulentae fa qua etiam fluidus conservati P associatus, ad arterias emulgen-ὸ tes recta pergit , & ab illis in renes impellitur; quos dum transit, facta colatura a sanguine secernitur, urinaeque formam induit: humor autem mucosus & selleus, haud protinus actu ab invicem separantur; verum sanguis, qui humoribus hisce maxime abundat, cum iis una ad arterias coeliacas & mesentericas tendit ; atque earum auxilio ad ventriculum, intestina , ii nem, &c. defertur. e. I 8. pro- Si quaeras unde id compertum habeam:dico,pos. 1 r. me jam antea evicisse, numorem felleum, in Probatur sua vesicula, poro bilario, ductuque communi hie uniο- convalatum, in eum finem ibidem asservari, nis coa- ut sanguinem in aorta biliosis humoribus refer tuta tissimum, inde versus coeliacos & mesentericos ramos alliciat, horumque exortus vasis istis Oileis, e directo appositos esse, ut attractio hujusmodi facilius perficiatur. Nunc autem porro addo, humorem pituitosum sive phlegma inanimum , per eosdem ductus humorem felleum comitari. Cum enim uterque humor in eadem fanguinis massa stabuletur, eademque vasa utrunque ad illas partes deducant cum quibus maxima illis familiaritas intercedit ; nulla profecto ratio est, cur hactenus ab invicem segregentur. Quippe pituita non minus ventriculo intestinis, quam humor biliosus vasis felleis amnis est: siquidem illorum interiora humore muco B, phlegmati huic emortuo persimili, veluti incrustantur Quamobrem humoresisti ambo ad cadem loca pellecti, necduma1ου
398쪽
a se invicem secedunt, verum sibi mutuo pintius comitatum praestant, ut quod itineris est reliquum felicius expediant. Ubi humores isti hoc pacto in arterias coelia' s ι modo cas & mesentericas allecti sunt, biliosa quidem bilis mese pars reliquum itineris quod attinet in ne Ius ini tram partem obnoxia est, verum susque deque1tina pes habet , in quasnam potissimum vasorum ho- siriaturorum ramificationes pertendat: pars vero pitubiosa manifeste ad eos ramos allicitur, qui ad ventriculum & intestina perducunt ; ubi etiam ejusdem humoris magna copia est, qui eam illo versum stalicitet. Debet itaque humor biliosus csaltem pars ejus major) nondum actualitera dicto phlegmate separatus, una cum eo ad ventriculum & intestina deserri. Atque hactenus quidem humor felleus pituitam comitatur. Verum cum arteriae sanguinem, humoribus Pisia ae pituitosis ac biliosis refertum, in ventriculi in- in inte- testinorumq; tunicas effundunt ἱ fit, ut pars pi' stimi tuitoto sa medio itinere haereat, neciossit sob Vi eernitur. sciditatem suam, viarumque angustias sangui
nem praeeuntem, in extrema venarum ΟΙ -
Ia, arteriarum effundentium osculis respondentia, sequi: quapropter, vel transudatione, vel per meatus iniensibiles, in ventriculum M intestina rejicitur: nempe, pars illius acidior in venaiculum fertur, ubi acidi istiusmodi humoris magna copia est, quae eandem ad se Pro Iectet; partes vero insipidae ad intestina abiguntur : prior illa appetitum stimulat, & concoctioni promovendae fermenti locum sup-ΡΙct; posterior autem intestinorum transitum Ixabricitat: utraque vero partes suas inco-Iames ab alimentorum injuriis tutatur. Ideoque ventriculus dc intestina viscoso istiusmodi mu-CO DODquam destituuntur, novusque continue accCctit, priusquam vetus omnis in cloacam Proteinbatus fuerit.
399쪽
s a bili Atque hic quidem loci humor biliosus phla.
dsmi . gmati valedicit, & cui anguine potius in po- iterum societatem init: ac proptereatum e . dena ex arteriarum finibus ister intermediam intestinorum aut ventriculi substantiam, in venarum appositarum extrema transmigrat. Quod
etiam eo facilius fit , quia non est ad instar Phlegmatis in humor viscidus, sed potius aperit, viis, magisque certe, quam ipse sanguis, per an gusta penetrabilis. Et, quod amplius est, nulla reperituri attractio similaris , quae ericiat ut phlegmati sese ulterius socium praebeat ; sed quoniam major illi cum sanguine intercedit δε- miliaritas , hunc potius uti diximus) in venurum confinia comitatur.
ὰρ 5;li, Quorsum autem humor iste e via seducatur, id, sum inque partes illas transieratur, quibus neque inii sista attrahendi illum iacultas aliqua, nec a sangui- lenita . separandi potestas est Respondeo: sanguis biliolus, ut iupra demonstratum est, in
coeliacam & mesentericas arterias valide satis attrahitur: eo autem ubi perventum est, fieri non potest, quin earum ductum sequatur. Illae vero unicum ibium ac pertenuem ramulum, hepaticum dictum, in jecur transinimmi ; neque hie etiam in illius parenchyma, sed vasa duntaxat distribuitur. Quare, cum ne De coeliacae neque metenteticae arteriae rami ulli immediate ad ipsum parenchyma deferantur 3 necesse equidem est, ut humor iste per earundem arteriarum alios ramulos circunducatur ue re quia pituita quae ipsa ad ventriculum atque intestina attrahitur in illi etiamnum comes est , oportet sane illum saltem maximam ejus partem in una cum phlegmate isto, per ramos ad ventriculum& intestina disseminatos,modo jam dicto deri
Posita qu dem, ais, ut nunc se habet, va rum distributione, ratio illa verisimilis videtur;
tali non p . mali in arteriis idiabricam istis rem esse
400쪽
acitem vasa tua ita ab initio fabricata sunt 3 Cui s. - urae enim haud minus in proclivi erat, in g, is he-3 formationis exordio, arterias extruere, pati perae Lari inem biliosum via recta 5c compen- venasinia aci hepatis parenchyma deducerent; per- suppedite idem distribuerent , quam alium sangui- tetur. rara ad caeteras corporis partes traduxit. Et cureor intum, Prae reliquis partibus, sanguine vini non nisi Ie undario fruatur; idque per ve-mo ', cum aliae omnes partes immediate abcteriis irrigentur 3 Reputantibus sane, hanc abricam in omnibus indiscrIminatim anima-ibus reperiri, fatendum necessario est, id nonane gravissima causa a Natura ita institutum esse. Fortasse dixeris, parenchymatis illius debilem friabilemque constitutionem immediam arteriae impulsui ferendo non suffecisse. N qae Ego plane negaverim, hanc esse posse distrabutionis illiusmodi causam praecipuam: etiamsi in contrarium regeri possit, lienis Parenchyma majoris esse tenerit,idinis, dc conlp1cuas tamen arterias in ipsum disseminari. Eito tamen haec causa principalis: sunt nihilominus aliae prae, terea huic accensendae. Primo enim videtur necessariam , ut humor biliosus phlegma comitetur, donec Ventriculum & intellina praeteraressa; fuerit. Quippe confessa res est de manicesta omnibua, mucosum hoc excrementum ventriculo intestinisque obstruendis peridoneum esse, nisi bilis istuc cum eo stimul appelleret: haec namque est humor aperiens ac detergens, ne iue angustos . partium eatum meatus sicile a viicida pituita oppilari sinit. Quaeris hujus rei specimen 3 Illos aspice, in quibus f praeservidi temperamenti cum fini) humor felleus abundat; videbiseque ventriculos & intestina eorum rarissime mucosis infarctibus oppleta esse , contra autem in frigidis constitutionibus praesertim