Institutiones juris canonici in varios tractatus divisae auctore D. Bouix Tractatus De Parocho ubi et de vicariis parochialibus, necnon monialium, militum et xenodochiorum cappellanis

11쪽

circumstantia', dulla Scriptorum meorum pagina negatum reperies; licet id, non meum, Sed competentis auctoritatis judicium esse malim. Item si quis optandum existimet, ut in nostris Galliarum ecclesiis utiles ejusmodi atque praesenti rerum statui accommodatae consuetudines retineantur, proindeque, si nondum legitimae evaserint, accedente pontificio indulto licitae declarentur, nequaquam me Sibi adver- saniem habebit. lrnmo et in praesenti hoc volumine, generalem dioeceseon Galliae praxi in Eucharistiam

fidelibus in Natalis nocte distribuendi, etsi juri communi contrariam reputaverim, non tamen illico deserendam. Sed rationes deduxi, quae potius Suadeant, ut, oblenta quatenus necessaria sitj Pontificia concessione, retineatur ejusmodi praxi S, utpote quae in nostra regione nullis videatur abusibus obnoxia,

nec possit lineo quidem judiciοὶ absque magna fide

lium molestia et pietatis detrimento Supprimi. Unde merum figmentum est, quod objicitur, meum in Gallicanas consuetudines odium. 1 retinendis ejusmodi consuetudinibus, si visum fuerit, nequaquam refugio. At de iis sint quae, vel legitime contra jus commune praescripserint, vel ex indulto Pontificio licitae evaSerint.

12쪽

Suscepta de par his disceptatio quinque constabit partibus. hoc ordine dispositis : l' quid sit parochus, seu de Origine ut natura institutionis parochorum; 2' de norma canonica parochias erigendi et supprimendi; 3' de norma canonica parochos constitu ndi et amovendi; 4' quid possit parochus,inu de ipsius juribus et praerogativis; b' ad quid teneatur,sseu de ipsius ossicio et ol,ligationibus.

Quo perlustrato materiarum ambitu, elausam tractationem duplex subsequetur appendix : altera de parochorum vicariis,n cnon de capellanis xenod litorum, monialium ci militum, nonnulla adnotans; altera vero utiliores quiisdam sormulas complectens.

13쪽

PARS PRIMA

DE ORIGINE ET NATURA I'STITUTIONIS PAR CHORUM. Triplex erit hujus partis sectio : in prima exquiremus quid sint par hi quoad suam historicum originem; in secunda disseremus de parochialus emcntia et recta notione; in tretia traditam de parochiatus natura it trinam ultorius sevolvemus atque omnino determinabimus. Diuitiam by Go le

14쪽

Quid sint parochi quoad suam iustori eam originem.

Cum in Obtrudenda Urronea sua de parochis corumque juribus doctrina, jansen isticae turmae scriptoribus solemne sit ad priime uam eorumdem originom, ut priorum Ecclesiae lemporum disciplinam Provocare, non miretur lector, nos in hac adem indagatione ni te Omnia pedem figere, atque in expugnanda praecipua illa pestiferi systematis arce tantisper immorari. Tot enim tantaque arte consutis mendaciis dicti scriptores genuinam parochorum institutioncm obnubilarunt, ut qui antiquitatum ecclesiasti earum promptuaria nunquam adie runt, vel e limine dumtaxat Salutarunt, Vix ac ne vix quidem voritatem introspicere queant, vel etiam suspicari. Hinc quaestionem illam de parochorum Origine sedulo rimandam existimavimus; in quem Scopum Sequenti capilum serie utemur: l ' an et quo sensu voces par hus et parochia antiquitus usum patae oecurrant; 2' quae notae in monumentis antiquitatis r

periri debeant, ut merito concludi possit in iis mentionem fieri do parocho proprio dicto; 3' prioribus Ecclesiae saeculis nullus in mundo extitit parochus ; 4' rurales parochiae quarto circiter MPculo institui coeptae sunt; 5' aute annum 1000 nullus in civitatibus episcopalibus extitit parochus; 6' pari

elii non sunt succemores 72 discipulorum; τ' falsum est parochos fuisse olim vetus presbyterium; 8' par hi non sunt institutioni A divinae. Diuitigio by Cooste

15쪽

Ut graxissimae de pamchorum origine ut institutione quaestioni viam sternamus. Operit pretium visum est de ipsi sinet paro hi et parochis vocibus exquirere, an ut quo Sensu apud antiqua Ecclesiar monumenta usurpathae occurrant. De quo pra' mittemus nonnullorum eruditorum placita : lum quid coii cluduit dum videatur subjungemus.

Nonnullorum eruditorum sevientia praemittitur.

Me habet Marius Lupi in suo praeciam opere de Pars eiis ante annum l000 dissert. 1, cap. 8, pag. lla): a Nomiua et dicendi modi, quibus singuli parochiarum a rectores antiquitus vere compellati reperiuntur, sunt prope-u modum hujusmodi: in concilio Carthaginensi 4 anni 396. v eanone 34, ita describuntur e presbyteri qui per diaereses e seu clesias regunt. Et canoue 102 : presbyter qui parochis praeest. u in concilio Tarraconensi anni Sl0, canone ultimo, et dile-u tano 3 anni 589 : diso ani presbyteri; nam ut diximus p u rochiae quandoque dioeceses appellabantur. Iu Emeritensia vero anni 666, canone 14 : parochiarum presbyteri; et ca-α none to : parochiales presbyteri: et alibi, parochiani. In conii cilio Valentino 3, canone 9 et canone 17 : parochiales sa-it cerdotes. In concilio Aquisgranensi : presbyteri qui praesuntu ecclesiis. Apud Valafridum Strabonem cap. 30 de Rebus re-u clesiasticis) : presbyteri plebium. In concilio Fomuli ensi: u sacerdotes plebium. Alibi aliquoties. plebunt, et aliis hujusu modi nominibus nppellantur. Jam autem a saeculo saltem Diuitia le

16쪽

TRACTATES I E PAROCHO.u sexto iidem rurales parochi archipresbyteri pluries appellatia conspiciuntur, praesertim in conciliis. Ita his in conciliou Τuronensi anni 561, canone 7 et canone 19, ubi singillatimu dicuntur archipresbyteri vicani, ad distinctionem archi pro u b terorum civitatum Episcopalium . nIdem auctor loco citato, pag. li 2 Sic adnotat : u Liectu antiquissimum Sit parochiae nomen ad ecclesias de quibus uagimus indieandas, parochi e contrario vocabulum hac inu significatione recens prorSus eSt, et primo proximis solum-u modo superioribus saeculis VSurpalum. nu Nec enim me latebat ait Pelaxius) rtαροικιον olim pro lotau dioecesi vel territorio unius episcopatus accipi : ul tu Aii-u cyrano illo canone l7 sumitur, quem Supra commemoravi-u mus i). Et in canone apostolorum 14 : Episeopo non licerea alienam parochiam, propria relicta, pervadere: licet emutura a plurimis. Sic in canone 35, ubi Oραικὶαγ diserte pro opi-κ scopatu sumit ab eaque ζαῆ Πώραs, id est, subjectas ipsiu villas distiuguit, num praecipit Episcopis gula esse con-κ tentos finibus, uec agere quidquam praeter metropolitania conscientiam, quam illa sola singulos, quar parochiae propriae et et villis quoe sub ea Aunt competunt. . . Sic canone Sequeuti sub-K jectas Episcopo civitates et villas nominat. Quemadmodum et u Austiochenus canon 9, unumquemque jubet Episcopum habere u sure parochis potestatem. Et canone 2i : episeoptra ab alia m- ut meliis nequaquam migreι ad aliam. Quin etiam Hieron in usu in epistola ad Pammachium, coulra Joannem Hierosol mitan num, Pro dioecesi parochiam usurpat: Ostende nos, inquit, u in puroehia tua habere Episcopum. Ubi volandum venit μι-u rochi e nomen, quod ex graeco παροιγυας usu deflexum est :u quo, ut vidimus, passim DionySius Exiguu8 utitur ... M'

ii Canimem illum ei iuverat llata ius eupite Praece leuia, n. 8. lme modo : . Si. qui Episeolii ordiuati sunt, nee recepti ab illa parochia in qua sucrant denominati. - Di rinritae alim D eupare parochias. et vim praesuli luis uanuit iukrre, sediliouebs ad ver us eos excitando; lio, ut ura Placui l.

17쪽

PARS PRIMA.

α Sod p ter hanc nominis παροικεις notionem, altera estu qua non totum dioecesim, sed dioecesis particulam significat. u Adeo ut plures sint in tota paraecia sive dioecesi minores,u vc ut Tertullianeo vocabulo utar, portionales puroncis pu atque ita plurali numero meροικεις latinc por hias dicia mus. Ut in majoribus oppidis et civitatibus pIures sunt ceu elesiae, quarum Singulis certae domus ac familiae contributaeu sunt, quas hodieque pia ecis3, et qui iis praesunt, curatos nou minamus, quod penes eos cura sit : quos latine magis curu-u tores appellare liceat. v Petavius, Theologicorum dogma tum, de Meleaiatiira hierarchia, lib. 2, cap. 12, n. 2 ut 3. Ad que Stioncm, uniae nomen parochi, respondet Leumnius :α Arbitrari quosdam pamchi nomen in Ecclesiam traductum v a gentilium parochis quales dicebantur qui ad salem ligna-u que, hoc est, rerum omnium copiam, Regum, Principum acu popularum legotis Roman missis, suppeditanda destinati ;n eo quod episcopali auctoritate illi praefecti, ut plebi verbia divini ac sacramentorum pabulum Naebeant : et his faveta verbi eumon, deduetum a graeco παρεχω, quod proeberct Si-u guisicat. Alii nomen parochi derivant a graeco παροικο,, quoda accolum seu lineolam, uti et paraecia quo nomine jam olima tompore divi Augustini in eodem Sensu ecclesiastico, quore modo usurpatur, usos fuisse christianos, ex eodem Augustia nο, l. 14 de Civit. , testatur Barbosa accolarum conventumu seu habitatiouem significat: eo quod tali habitato sui una limitibus clauso districtui ad gerendam animarum curamu priesiciatur parochus. v Forum beneflciale, tom. l, quaestione 142.

vox paroelius recentioris aevi est : vox auraui paroehia ad designandam eertam di Heseos pariem jam ah antiquo usurpata 1 Dequontiori tamen et eo tanti usu ad totam designandam didieexivi paroehiae vo huius auliquitus adhihilum est.

18쪽

A TRACTATUS DE PAROCHO.

superiori paragrapho; nec est cur iis demonstrandis immo remur, euin in quaestionem non VOeentur. Vocis aulum paro- hin ad designandam dice eesim uSurpatio valde attendenda est; ne forte dum in veteri aliquo monumento ea vox occurrit, et ad aliquam ei vitalium episcopalem reserri videtur statim putet quis concludendum. extiti me tunc temporis in cacivitate parochias, juxta hodiernum sensum intolligendas. Hi ne tertiam propositionis partem tantisper documentis firmandam duximus. Antiquius porro monumentum , in quo vox parochia ud totam designandam dioecesim usurpata reperitur, est opistola encyclica coelesiar Smyrnensis de martyrio sancti PoI3 carpi ejus Episcopi et Aliostolorum discipuli; sic enim epistola illa inseribitur : Gelesia Dei qum habitat Smyrnam, ree exim

L 'i qum apud Philadelphiam versatur, et omnibus vhiqυμ terrarum et eo tholica' melesia' pareretis, misericordia, Prax. et .

In epistola secunda sancti Clementis itorum reperitur vox parochia ad significandam dioecesim usurpata. Ilom in canone Apostolorum 13 : Discopo non lisere alienum parochiam, propria relicta, pervadere. Item constitutionum apostolicarum libro T, capite 47. ubi de Episcopis per civitates ordinatis sic hahel ur : Hi sunt quos pur petis Domini praestemus.l thor Ponti scalis, in vita sancti X isti circa annum li7. sichahel: Constituit ut quicumque Episcopus et Oeatus fuerit ad Sed m

lomanum apostolicam, rediens ad Parochiam suam, non susciperetur nisi eum formatis. Formalle autem olim vocabantur litterae testimonialeS. Concilium Sardi cense anni 342, canone 15 : At quis Episcopus eae alia par hia velit alienum ministrum sine consensu proprii Episcopi in aliquo gradu constituere, irrita et inflrma ejusmodi constitutio eaistimetur.

Sanctus Cyrillus parochiam vocat dioecesim Hierosol3mi- lanam Cutech. 14 . Hieronymus eadem voce memorat dise-cesim Barcellonensem Epist. 37 nd Bi par. J. Eusebius item Diuitigod by Coo e

19쪽

parochiarum v e utitur ad Romanam, Alexandrinam. Antiochenam. Hierosol3milanamque ecclesias seu dioeceses designandas Hist. , cap. l; lib. 3. eap. 2 et 14; lib. I, cap. 29 . Sanetus Celestinus Papa circa annum 423, decreto l. prohibet, ne quis Primas, Metropolitanus aut Episcopus quidquam agat in alterius parochia, nisi ab Episcopo illius civitatis

vocatus.

Cone ilium Antiochenum circa annum 450), canono l8 :At quis Episcopus ordinatus... et in paroreiam in qua ordinatus est non eat, etc.; vide etiam ejusdem synodi canones 3 et s.

Apud Gratianum IV. q. 7, Piae mentis et Frigentiusὶ duo reseruntur sancti Gelasii Papae, in quibus illo Pontifex. Εpiscopum quemdam alloquens, utitur hac formula, in paroehia tua anno circiter 4923. Quam locutionsem Anastasius Papa II adhibet in sua epistola 2 ad Galliae Episcopos, anno 496. Provincia Epiri, inultis constans dicet ibus. Parochiae nomine designata oceurrit in epistola s nodica Episcoporum Epiri anni bl 2 Mansi, tom. 8, col. 404J. sanctus Hormisdas Papa, epistola s. provinciam pariter parochiae nomine designat : Episcopos enim alloquens et decorum Prima te agens sic habet : Tune Beatus Eugenius 'Iroecim vestrae obtinens Principatum. Item opistola 25 di Eccses parochias vocat. Et in instructione suis legatis tradita apud Mansi, tona. 8. col. 442 dicit : Episeopus Constantin politanus, directis princeptionibus hiscostis suis par alibus suffraganeis nempe suae Metropoleos , vel emteris vetromit

tanis.

Anno 517 sanctus Λ itus Viennensis Archiepiscopus synodum convocat pro mense septembris in paroehia E sonensi ubi etiam parochia pro dioecesi videtur intelligenda. Concilium Hlotanum III anni 589, canone 9, dioeceSes pariter parochias vocat. Quem loquendi modum reperies etiam apud Surium in vita sancti Gauu erici Camerucensis Episcopi. et in vita sancti Audoeni Surius, men'. avg. in . Disitired by Corale

20쪽

Anno sis concilium Hispalense cenone 1 parochiae nomine diuste es appellat. Item concilium Toletanum 9 anni 655, eanono S. Item anno 669 sanctus Adeodatus Papa, in sua ad Gallia Episcopos epistola. Item oelavo saeculo passim in suis epistolis Gregorius II Gregorius III, Zaccaria, et Adrianus I. Gregorius III, verbigrusia, ad exprimendam divisionem in quatuor Episcopatus sichobet : In q-tuor par hias ut unusquisque Episcopus suam habeat parochiam apud Surium, mense junii. peg. I 54ὶ In concilio Cloveinoviensi anni 747, canone 20. et in eoerytionibua Εgberti numero 28, commendatum Episcopis reperies ut curent Ecclesias in sua parochia bene ordiuari. Concilium Vornense anni 755, canone 3, loquitur do potos alu Episcoporum is sua parochia Rupra clericos et regulares. Vido etiam ejusdem s3 nodi canonem 13. Item conellium Narbononge anni 788. Item conellium Francosordii anni 79έ, titulo si, ubi habetur ut Episcopi justitias facigni in suis parseolis. Item rex Meraiorum Kenulphus anno 795. iii Sua epistola ad Leonem III Mansi, tona. 13, col. 9M). Item Venerabilis Beda s, ita sancti Cuthberti, cap. 29,

Item sanctus Gregorius Turonensis. Item in tertio fragmento opistolae Caroli Magni apud Mansi edito stom. l6, col. 60 l), in quo habetur : in singulis Episcoporum par hiis

Item in eapitularibus Caroli Calvi tit. 28, et tit. 34, anui 859ὶ. Item in cupitulari Theodulphi Aurelianensis Episcopi anni 797, quod capitulare dicitur laetum pro sacerdotibus

pur is sura, ct inscribitur : TL-lulphus fratribus et eom presbyteris nostris Aurelianensis parochia'. Item nono saeculi, Guribaldus Leodiensis Episcopus epistolam dirigit ud elerum suum his vcrhis : omnibus parochiremis Disiti geo by Gooste