Institutiones juris canonici in varios tractatus divisae auctore D. Bouix Tractatus De Parocho ubi et de vicariis parochialibus, necnon monialium, militum et xenodochiorum cappellanis

발행: 1855년

분량: 722페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

PARS PRIMA.

Saneitum est ut missae, qure per dies dominicos peculiares a sacerdotibus fiunt, non ita in publico fiant, ut populus eas audire queat ... sui omnes ad publieam sanctam matrem Ecclesiam ad missarum solemnia, et praedicationem audituri, conveniant. Et cap. 2 : Simul et Me statutum est, ut in civitate in qua Episcopus constitutus est, omnes presbyteri et populi, tam civitatis quam etiam suburbani, revestiti in ipsa missa usque ad benedictionem Episcopi et comm nionem devota mente stare debeant; et postea si voluerint ad suos titulos benedictione et communione percepta revertantur. Et hoc

summopere cavendum est sacerdotibus, ut per Oratoria neque per suburbana monasteria, vel ecclesias suburbanas, missas nequaquam,

nisi tam caute ante secundam horam, foribusque reseratis id est clauψη, celebrare pro sumunt; ut populus a publicis solemnitatibus, tali occasione accepta, a missa sive praedicatione Discopi se minime subtrahere possit. Sed omnes, tum sacerdotes suburbani quam et in urbe constituti, et populus cunctus unam cum illis ad publicam missarum celebritatem conveniant; et nulli extra parvulos et infirmos, licet missam avditam habeant, tam in ciuitatibus quam in Imrochiis edere vel bibere praesumant, ante publicum peractum osticium. Si quis Me statuta transgredi tentaverit canonico judicio

usque ad satisfactionem subjaceat vide etiam cap. 45 et 46 ma

joris ejusdem riuodulphi capitularis .s II.

Exposita priorum saeculorum disciplina, de ineris eonventibus a totius dioecesis fidelibus apud Episeopum eelebrandis, plene evincit nullos tuue temporis exstitisse

parochos.

Nam si exstitissent, sive intra sive cora civitatem episcopalem, parochiae et parochi, liberum suisset sidulibus in sua quique paraecia Sacram liturgiam celebrare, divinum verbum audire, cucharistiae et baptismatis sacramenta reciperc. Haec Diqitigod by Corale

32쪽

porro nec facta suisse, nec seri licuisse adducta antiquitatis do-eumenta aperto demonstrant. Ergo revera prioribus Ecclesiae temporibus, et quamdiu viguit de peragendis cum Episcopo sacris omnium dioecesanorum conventibus, inducta nondum fuerat par hiarum et parochorum institutio. Erat nempe Episcopus veluti unicus totius suae dice meos parochus; opera quidem utens presbyterorum et diaconorum ad supplendum sibi, ubi impeditus ipse laret; sed pro libitu eos milleus et revocans, nulli autem in certam dicereseos partem animarum curam per modum stabilis ossicii committens. Id antiquitatis monumenta pervolvonti, id Τhomassini, Marii Lupi, Nardi, aliorumque cruditorum hac de re scripta lustranti, certo est lius videbitur. Ut proinde merito Ferraris : u Parochiae antia quiliis non erant distinctae: sed Episcopus curam animarum a totius dioecesis, per sacerdotes pro suo libitu missos, ct ada nutum amovibiles, administrabat B Voco Parochia, n. 7).

Prioribus quidem occlesiae temporibus, neque ruri, neque in civitatibus, ullas extitisse parochias, et facile probant, et concorditer jam admittunt clariores quique recentioris aevi scriptores. Item multo ante inductam ruri, quam in civitatibus. parochiarum institutionem extra controversiam apud ipsos

ivit : de quo ut unum ex multis adducamus sic habet Potavius : a Hujusmodi ergo paroeciarum institutum, vel ut vulgo a loquuntur, parochiarum, dixi in animadversionibus ad Epbu phanium, prius in agris et extra urbes, quam in urbibus a usurpatum videri. Quippe primis Ecclesiae temporibus, antea quam adeo numerosa Seges exstaret Sementis evangelieae,

a primi illi conditores ecclesiarum bifariam operam suam ut

33쪽

α operae administros partiti Videntur; in urbem, et urbi ad- a junctum territorium. Atque ivtra muros quidem una sum-α ciebat ecclesia, vel Oratorium, aut Dominicum, ad synaxesu et sacros conventus habendos. Extra urbem autem, et iuu agro illi contributo, quod propter longinquitatem una cona gregandis omnibus non satis esset ecclesia, complures factaea sunt, in quas paullatim territorium omne distributum est; u et ita plures ortae sunt paraeciae, quas graeci χώραῶ et πα- α ροtri , latini regiones, et villas et parochias nuncuparunt. n Petavius, Theologicorum dogmatum, de Melesiastica hierar.ehia, lib. 2, c. l2, D. 3. Alvero ipsa institutionis parochiarum initia cuinam praecise anno, Vel etiam saeculo, adscribenda Sint, non adeo perspicua res visa eSt. Iritimavit Thomasianus ad mediam Meeuli quarti partem esse id instituti reserendum. Marius autem Lupus celebris ille, et a nobis saepe laudatus Bergomentis eanonicus diligentiori oculo antiquitatum latebra rimatus, paulo antiquiora sibi videre visus est ruralium parochiarum vestigia. Ad quorum, et similium scriptorum hac de re disquisitiones lectorem nos remittimus, praecipua ea quae ad Scopum hujus operis sincit) conclusione contenti, initio Saltem Ecclesiae, et aliquo

sumtuorum tractu, nullas, et ne muri quidem, Parochias eaestitisse.

Mirationem et foris etiam stuporem nonnullis movebit a sertum hujusmodi; cum praesertim in non paucis regionibus diu viguerit de antiquissima simo et apostolicorum temporum eoaetanea) parochorum urbanorum institutione opinio. Nihil minus tamen ex quo Marius Lupus, Bergomensis canonicus, praeclaro Suo Imraeciis ante annum 1000ὶ volumine, decimo

34쪽

TRACTATUS DE PAROCHO.

saeculo recentiores urbanas parochias demonstravit, prudens quisque persentire potuit, actum esse de existimata illa par chorum antiquitate. Hiata enim, tamque iuvicta documentorum mole conclusionem Suam laudatus auctor firmavit, ut cruditorum assensum Sibi jam consecutus, et magis in dies consecuturus videatur. Nobis autem idem argumentum praesenti capite tractaturis, non parva obsistit diis cultas. Utam quippe documentorum copiam, quae a Mario Lupo, et post ipsum a Nardo, comparatacst, huc adduci ci recenseri vix sitiit tractationis nostrae ratio: qua tamen praetermissa cum in ea consi Stat praecipua probandi vis), verendum ne nutans et male asserta conclusio videatur. Cui dissicultati ut saceremus satis, visum est eruditorum testimonio et autoritate niti; tum nonnulla argumenta, quae absque magna textuum copia conciunari possint, Subjungere; sicque, licet aliquatenus indirecte, satis tamen firmata thesis videbitur, quin ea professo quaestionum cxcutcro et diutius in ea pedem figere cogamur.

Certum est apud erudilos jam invaluisse persuasionem, in civitatibus episcopali-hus Roma sorto et Alexandria exeeptis, nullas ante annum 1000 exstitisse parochim.

Ustus hac de re habemus moderniores Bollaudistas, qui varias cruditorum de proposita quaestione Sententias Sic memorant :a Nequaquam necessarium est ut hic in examen Vocetur,

a sintne parochi de jure divino, an de jure ecclesiastico ; in

a qua Venanda quaestione nullus forte majorem sibi laudemu promeruit, quam Cardinalis de la Lugerne, cujus opus nu- et perius oditum fuit Mes Droiis et des Devoirs des Eveques et ades pretres, Paris, Migne, l844). Neque inquirendum nO-α bis est, an parochiale munus et ossicium ortum Sit . . . ex iu-Disitired by Corale

35쪽

PARS PRIMA.

a stitutione Christi Domini fersonius et facultas theolog. K Parisiensis, apud de la Lugerne, opere citato, thap. 3.κ col. 178, Migno, l844 ; an tertio Saeculo; an vero quarto perpea christianae : haec inquam problemata historica et theologica et Omnino praetermittere licet, quoniam omnes saniores eritiei ina hoe eomeniunt, haec tantum quaeri posse de parsectis rura-ulibus et oppidis quae Episcopum non habebant, nequaquam a vero do civitatibus episcopalibus. a Porro de paroeciis in ejusmodi civitatibus erectis, non- et nulla quoque inter eruditos controversia est. Τhomastinusa t. et Nov. Disc., pari. i, I. 2, c. 2l, n. 10; et cap. 22, et n. ij, et Natalis Alexander Hist. Ecclea. , Saec. IV, art. 7, atom. 2, pag. 260, edit. Mansi) volunt Saeculo quarto Romaea et Alexandriae plures fuisse paraecias; licet iidem scriptoresu nonnihil inter se pugnent de ossiciis parochorum, quos hisa civitatibus assignant. Ad eamdem fere classem reserendus ubu detur doctissimus Binterim DenkWiirdigk, der Latoi. Eirehe, si tom. i, pari. l, Pag. 539 ut seq.ὶ, qui etiam antiquioribus a temporibus in patriarchalibus civitatibus Romae, Alexandriaea et Antiochiae parcecias exstitisse contendit. Ast Antiochiama expungendam esse, ex sancti Chus tomi scriptis, ostenderea conantur Tllemontius mm . Melesiast. , Ηist. de minia Aleaeandre, Ε que d Alexandris, art. 12, tom. 6, Part. i,

et pag. 398, edit. 1709ὶ et Cardinalis de la Lugerae Joco cit.,

a col. 153). Neque magis admittendos esse veteres Romanos K par hos, inter plerosque catholicos constat; quandoquidem et paraeciae, quas in hac civitate quidam reperire voluerunt,

et nihil aliud sunt quam tituli Cardinalitii; adeoque Cardinalesu Romanos nunquam scisso parochos, fuse inter alios demonet strat cruditissimus Nardi dei Parochi, tom. 2, pag. l. luet seq.). Cardinalis de la Lugerno concedit saeculo quartoa Alexandriae par hos exstitisse ; sed neque id admittit lauda- et tus Nardi, statuetis contrarium verisimilius PMe tom. 2, et p. 484 et seq.); atque hic, cum Mario Lupi doctissimo viro, et contundit in civitatibus episcopalibus nullas parcetias exSti-

36쪽

26 TRACTATUS DE PAROCHO

utissa ante annum Christi 1000. . . Quae sententia, ut primo a conspectu incredibilis videatur, in dies plures nanciscitura asseclas; neque huc usque feliciter tentata fuit ejus consu-u tatio. Et quidem, cum nuspiam aliquid unquam reperire

u nobis obtigit, quod ei opponi posset, libenter ei subscribimus;

et civitatem Alexandrinam tamen excipientes, quae propter a a gumenta a Tilemontis nem. eccles. , Hist. de saint Aleaeandre, et art. 12, tom. 6, pag. 397ὶ adducta, saeculo quarto paro-achos aut quasi parochos habuisse nobis videtur, licetu aliqua tamen dubia nobis supersint. v Ιta Patres Iesultae, operis Bollandiani in Belgio continuatores, in erudita confutatione cui titulus : Gamen historieum eι eanonicum libri Mariani VerDeven, tom. l, pag. 138, edit. l847; cujus operis, nundum oditus suit secundus tomus.

Huic modernorum eruditorum descriptae sententiae abs re non erit cam annectere, quam suo tempore communiter receptam referebat Marius Lupi; cam explosurus, et in mem ratam novam, nunc vigentem, immutaturus :α Plures sane sinquit illain et discrepantes sunt de parochi

a rum etiam urbicarum institutionis tempore opiniones. Vul-u gares canonistae ad Dionysii ripae aetatem circa dimidium a tertii speculi ex apocrypha ejus cpistola eamdem reserunt. a Alii antiquiorem parochiarum originem Statuerunt, existi-u mantes eas Dionysium solummodo confirmasse et auxime. v Nonnulli ad Anacteti Papae tempora eas reserunt, apocrJu phae pariter ejusdem epistolae insistentes, in qua tamen dua ruralibus solummodo parochiis agitur. Quidam Clementiu Papae Ι earumdem institutionem tribuendam existimarunt. v Nec defuere qui Apostolis ipsis eamdem adscripsere. Verum a parochiarum institutionem quarto demum consignavit Saeculo u elarissimus WomasSinus, quem non pauci sectati Sunt, intera quos doctissimus Muratorius. Eamdem Sententiam . praeu caeteris lipterodoxis, amplexus est Bohemerus de Iure paro-a ehiali); in eamque propendere videtur Bingliamus. u His de tanta par hiarum urbicarum antiquitatu Opi uim Diuitia oste

37쪽

α nibus diu multumque perpensis, unaquaeque earum non fi a Ium nullo mihi visa est niti antiquo et sincero documento. a quin immo omnes cum eorumdem compluribus apertissime

et pugnare; atque inter eas ipsamet Thomassini; quamvis

K uon eo usque extendatur quo Producta est a nonnullis,

et comminiscentibus in gingulis indiscriminatim civitatibus, dore quibus agimus, ipso quarto Saeculo parochias et quidem plu-α res institutas fuisse; sed etiamsi illae adhibeantur limitati

ii nos, quas docti supra memorati auctores, Sin minus Vere,

re prudenter saltem apposuerunt lj. His itaque dimissis, et operae pretium duxi omnimode diligenter inquirere, quous-κ quo tandem antiquorum testimonia atque monumenta, non K exiguo sane labore coacervata, Ostendant parochias in urbia bus desideratas fuisse ... M mihi liquido deprehendisse κ isum est, episcopales civitates duobus dumtaxat, Roma κ ct Alexandria exceptisὶ parochiis a cathedralibus distinctis et omnino caruisse usque ad annum Christi millesimum; ita κ tamon ut quod ad posteriora quinque Saecula attinet, solius et occidentis disciplinae inhaeream : Orientalis namque ecclesiae et moros his saeculis mihi incomperti sunt. s Marius Lupus, de Paroeriis ante annum 1000, dissert. 2, cap. l, pag. 132, edit. Bergomi. Ex adductis colligere lector potest, quomodo sese habuerit, et nunc sese habeat eruditorum de praesenti quaestione opinio. Post Thomastinum nempe communiter rejici coepit antiquior speculo quarto parochiarum institutio : imo Iice dicio Saeculo in omnibus civitatibus, sed in nonnullis dumtaxat principutioribus, inductam existimatum est. In quam Seutei tiam cruditi plerique communiter convenere, usque dum Marius Lupi, emunctae si quis unquam naris vir, nimiam adhuc pdrochis antiquitatum concessam subolfecit, et ita suo opere demonstravit, ut nihil validum huc usque oppositum ci suerit.

ij Luntiani Tlioniassinus et Muratorius, ita ut in majoribus tantum, et non gulariter in omnibus ei vitali hus. a quarto saeculo Parochiae tunstitutae suerint.

38쪽

Mario Lupo adhaesit, duobus editis dei Paraehi voluminibus, nulla nou merita fama et ipse insignis Ludovicus Nardi. IIis, ut vidimus, moderni Bollandisue plene consentiunt. Unde sicut aut ea cum Thomassino ab eruditis ad quartum saeculum rejiciebantur urbani par hi, ita nunc cum Mario Lupo eos ad undecimum esse rejiciendos cruditorum sententia dici potest.

Non exstiti8se parochias in civitatibus episcopalibus ante annum 1000, nonnullis argumentis demonstratur.

Prootandum. - Quam falsum sit, quod sustinere solet parochistarum scriptorum turma, in omissibus uempe ci ita tibus jam ab antiquo parochias institutas, facile evincitur ex eo quod decimo sexto etiam saeculo iis urbes aliquot carerent.

Quod sic aduolat Marius Lupi : a Concilium Tridentinumn sum. 24, habita anno l563, cap. ia de Re in sancivit : Ut

ii Episcopi in iis civitatibus et locis, ubi mιlice sunt parochialesa ecclesiae, quamprimum fieri eurent. Ergo eodem anno urbesa exstabant in quibus nulla orat parochia. At ne lunc quidem et ubique concilii decreto obtemperatum fuit; et adhuc co a Sequenti saeculo Septimo decimo nonnullae, utique in Italia,u erant antiquissimae etiam frequentem magnaeque episcopaleSκ civitates, quae Parochiis prorsus carebant. Inepti Mimum au-u tem esset et deridendum, amerere prioribus EccleSide saecu- Iis in iusdem parochias exstitime, et postmodum fuisse exstinu clas. v De Paroeciis, di Mert. 2, cap. 1, pag. 136, edit. Bergo mi. Nobis autom hic probandum insumimus, non tantum non in omnibus, sed nec in ullis episcopalibus civitatibus per decem priora saecula parochias exstilisse: exceptis dumtaxat bi tamen Excipiendae sint , Roma et Alexandria. Quo pruinotato, Sit

ARGUMEATUM I. - eo quod voae parochia ad rurales dum-taaut designandus parochias usurpata reperiatur. -ΡrioribuS sed

culis paroclitae vocabulo totum designatam fuisse dioecesim est Diqitigod by Corale

39쪽

eruditis omnino compertum. Nec minus cerium est, constitutos postea ruri suisse presbyteros, eisque assigna iam suam euique regiunculam, cujus curam spiritualem ageret; atque ex tunc hujusmodi regiunculas, Seu plebes in eis comprehenSas, Pa chiarum nomine usu venisse. Porro ex quo posteriori hoc Sensu usurpari coepit vox parochia, usque ad annum l000, nunquam reperitur adhibita ad designandas ullas civitatum

episcopalium parochias, sed exelusive etiam quando absolute ponituri parochias rurales designat 1ὶ; ita ut paroehior idem

omnino sint ac parochiae rurales, seu extra civitatem episcopalem positae. Id a se compertum, pervolutis summa diligentia monumentis, testatur Marius Lupus. Idem tanquam certum tradit Sirmondus : Ouam iam usus inolevit, ut parochim nunc aliae sint urbano , alim rustieae, aliter olim res se habuit; nam rusticarum proprium id nomen erat, ideoque parochius civitatibus

opponebant. De Isimo, cap. 5, tom. 4 Operum.)Res patet in canone 15 concilii Arvernensis, anni 535 apud Labbe, tonio 4, columna l806, edit. Parisiis is Tlὶ: Si quis eae presbyteris aut diaconis, qui neque in civitate, neque in parochiis eanonicus esse dignoscitur . . . Ibi clare parochiae opponuntur civitati; quod prorsus absonum foret, si exstitissent parochiae in civitate episcopali, et si per paroe hiarum Vocabulum aliud intelligi potuisset quam parochiae rurales, extra civitatem existenteS. Item concilium Agathenso anni 506, canono 2l apud Labbe, tomo 4, columna 1 386, edit. Parisiis 1671ὶ, postquam permisit viros nobiles extra civitatem episcopalem in suis villis oratoria habere, ibique missae assistere, ne cogatur eorum familia cum nimia desaligatione adire parochias in qu bus legitimus est ordinatus eonventus, ab hoc indulto excipit praecipuas anni sestivitates hoc modo : Pascha vero, Natale D mini, seiphaniam, Aseensionem, et si qui maximi dies in festis

Exeipiendae tantum divisiones per titulos Romae saetae, qua parochiarum n mine memorant aliqui inserioris aevi seripiores.

40쪽

TRACTATUS DE PABOCHO.tatibus habentur, nonnisi in civitatibus, aut in par hiis teneat.

Ibi iterum parochiae opponuntur civitati; et dum dicitur nisi in civitatibus aut in par hiis, idem sonat ac si diceretur : in ecclesia civitatis ubi praesidet Episcopus, aut tu aliqua rurali parochia. Et revera praedictis diebus festivis, qui in civitate

adorant tenebantur eas cum Episcopo celebrare, ut ex preMe habetur cauone 63 ejusdem synodi: Ut cives qui superiorum solemnitatum, id est Paschae, Natalis Domini, vel Pentecostes s stivitatibus, cum Episcopis interesse negle rint cum in eicitatibus

communicinis vel benedictionis accipiendae causa esse positos se nosse debeant), triennio a communione pellantur.

Item libro septimo Capitularium, cap. 231 : Statutum est, ut omnes presbyteri parochias ad civitatem, per turmas, et per hebdomadas ab Episcopo sibi constitutas, conveniant disrendi gratia; ut aliqua pars in parochiis presbyterorum remaneat; ne populi atque reclesiae Dei absque o elo sint, et aliqua utilia in civitate discant; ut meliores ad parochias demum et sapientiores atque populis ut liores absoluti revertantur; et ibi ab Episcopo, sue a suis bene doctis ministris bono animo instruantur. . . et omnia quin illi per par hias disere, praedicare et facere debent. . . Ibi certe vox parmchiae exclusive exprimit parochias extra urbem opiscopalem positas, et probat nullas in civitatu episcopali parochias fuisse: nam absurdum fuisset decernere, ut omnes presbyteri Par chiarum in civitate existentium per turmas persterent ad civitatem, in qua jam fuissent. Dum ergo id praescribitur omnibus presbyteris par hiarum, clarum est nullas in civitate tunc exstitisse paroe hias. Item in decretalibus communibus de Olpeio arehidiaconi, eap. l), ex quodam canone anni circiter 600: Archidiaconus post

Discopum sciat se vicarium esse ejus in Omnibus, et omnem taram

in elem tam in urbe positomum quam eorum qui per paroreias habia tare noscunturὶ ad se pertinere. Ibi totus clerus sub duplici membro positorum in urbe, et per paroreias habitantium m

moratur; ergo clerici urbis non habitabant per parcecias;

SEARCH

MENU NAVIGATION