L. Annaei Senecae philosophi Opera omnia quae supersunt recognovit et illustravit Fridericus Ernestus Ruhkopf director gymnasii bielefeldensis. Volumen primum quintum

발행: 1808년

분량: 453페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

α66 DE BENEFICIIS LIB. VI. rvi I S.

dos oxisset, nihil doberes mihi Z immo deberem, sed exiguum. Quid sit hoc, dicam. Aliquid istie mea

cauta facis, quod me ad fortunam r demtionis adia mittis. quod nomen meum exiit, sorti debeo: quod exire potuit, tibi. Aditum mihi ad beneficium tuum dedisti, cuius maiorem partem sortunas debeo: sed 2 hoc ipsum tibi, quod fortunae deberct potui. Illos ex toto praeteribo, quorum mercenarium benssicium est: quod qui dat, non computat cui, sed quanti daturus sit, quod undique in se conversum est. Veniadit mihi aliquis frumentum: vivere non Possum, nisi S amoro; sed non debeo vitam, quia emi. Nec quam nocessarium fuerit, aettim , sine quo victurus non fui: ' sed quam ingratum, quod non habuissem, nisi omissom; in quo invehendo mercator non cogitavit

quantum auxilii allaturus esset mihi, sed quantum i eri sibi. Quod emi, non debeo. m. Isto modo, inquit, ne medico quidquam dehoro te, nisi mercedulam, dices: nec praeceptori, quia aliquid numeraveris. atqui omnium horum apud

nosa. sed quam ingratum, quod. Rubenio assentior, qui in eodLa so insppetia hanc eandem lectionem, Eliam a Gronovici in duobus co Id. repertam, praetulit. Ingratum autem esti pro quo non debemus gratias l. 7, 2. Pincianus coniecit r quam gratulciam. Olim publicati et mss. sere omnes: BE qtiod ingratum, quod. Hinc Gronov. sacere voluit 1 iad quam non gratuitum, ex graιuitum opinaus laetum esse gratiam et a n i. e. non ortum esse ιngratum. Fieri sic potinae. comoedo, iacium esse quia praeitot v. mercenarium, quae- demermi student. - I.

Bum spectans. conoersum: Praeceptori. cf. III, 3, 3 not solummodo se spectat, ad niagna in caritate et reve- alios non tendit, ut iis uti- rentia apud nos parentes 1itat ut compareti sunt liberorum nolisorum Praeceptores, quippe qui XV. Medico tamen 'et .animum liberorum curanti praeceptori gratiam debe- Itaque sibi ipse non adve uilia , in prirnis It amici nos satur.

302쪽

DE BENEFICIIS LIB. VI. 35. 267

nos magna caritas, magna reverentia est. Adversus hoc respondetur, quaedam pluris esse, quam emu tur. Emis a medico rem inaestimabilem, vitam aevaletudinom bonam: a bonarum artium praeceptoris

studia liberalia, et animi cultum. Itaque his non rei RPretium, sed opera solvitur, quod deserviunt, quod

. rebus suis avocati nobis va ant. meu edem non meriti, sed occupationis suas serunt. Aliud tamen dici , Potest verius, quod statim ponam, si prius quomodo istud refelli possit, ostendero. Quaedam, inquit, Pluris sunt quam vaenierunt, si ob hoc aliquid mihi Extra pro illis, quamvis emta sint, debes. Primum, Squid interest quanti sint, quum de pretio inter em n-tem et vendentem convenerit ξ Deinde non emi illud suo pretio, sed tuo. Pluris est, inquit, quam vaeniit. Sed pluris vaenire non potuit: pretium autem cuiusque rei pro tempore est. Quum bene ista laudaveris, tanti sunt, quanto pluris vaenire non Possunt. Pra terea nihil venditori debet, qui bene emit. Deinde 4 etiam si pluris ista sunt, non tamen ullum istic tuum munus est, ut non ex usu effectuve, sed ex consuetudine et annona aestimetur. Quod tu pretium p nisu. Aliud tamon. Dissi guit, priusquam Rd Tesponsortem obiectionis accedat, ut doceat parvo interdum mngna constare, Prout res tempusque polcant, Nec plu-xis esse quam ematitur 3. tuo. quanti tuaestimani. pretiiam a ulem cuiusque - es. Itaque non sempor Iahor in rem merceinve im- Pentas pretii m constituit, sed saepe circumstaritiae, ut eurn Quintiliano hac Voco utar, sive tempora, iudicia aut cupiditas hominum, o pia aut inopia mercium. Quum - tau Deris: quamvis ista Iaudaveris, quasi pluris sint, quam venierint, ta

men et .

quantus fit usus, qui tibi inde manat, sed e pretio a stimari debet. sirino, Comtrabi, συς εσθαι Ata. ar mamentia, τα αρμενα καὶ τασκεύη apud Polyb. 22, 26, i5 quae Liv. 38, 38 armamenta vertit, i. niali, remi,

303쪽

α68 DE BENEFICIIS LIB. VI. , S. 16.

nis traiicienti maria, et per medios fluctus, quum a torrae Conspectu rQcelsit, certam secanti viam, et prospicienti futuras tempestates, et, securis omni bus, iubesnti iubito vela stringi, armamenta demitti, paratos ad incursum procella , ot repentinum imp tum stare P huic tamen tanta E rei praemium veCtura 5 perlolvit. Quanti aestimas in solitudine holpitium, in imbre tectum, in frigore balneum, aut ignem pScio tamen quanti ista conssecuturus diversorium sub oam. Quantum nobis praesstat, qui labentem domum suscipit 2 et agentem Ox imo rimas insulam incredibili arte suspondit P certo tamen et levi pretio fultura si conducitur. Μurus nos ab hostibus tutos, et a suhitis latronum incursionibus praestat: notum est ta-mon, illas turres, pro securitatε Publica propugnacula habituras, excitaturus faber quid in diem

XVI. Inlinitum erit, si latius exempla conquiram, quibus apparctat, parvo magna constare. Quid ergo Zquare et medico et praeceptori plus quiddam debeo, nec advertus illos mei Cede dolangor P Quia o m dico ac praeceptore in amicum transeunt, et nos non arte quam vendunt, obligant, sed benigna et lami- liari volutitate. Itaque medico, si nihil amplius, quum N eerra. o noscere r. ita luetio. Ingeniole tam n emendat Pincianus rther a conis. r. . quam, nisi codex Naa. staret, pro vera haberem scriptura.

antennae. Jemitti, υφίε- σθω, non iii mare, sed in

NaVem, malum e. c. in

μοδόκτι, receptaculum. 5. Quantum - fuscipia tignis et fulturis. et agentem' - suspendia; Rispendi v si superiora domus, donee ima

quam omnium est eodd. et edd. b

vulgatae savena Ob

restaurata et firmata. λέ- ω, συ strata, Iatum aedificium plures habitationes t nuiorum et inquilinorum complectens et ab omni Padito liberum. CL Ernelii CI. cic. XVI. Continuatio uagum ad Diuitigoo by Corale

304쪽

DE BENEFICIIS LI9. VI, i 6. x6s

quam manum tangit, et me inter eos, 'quos peram bulat, ponit, sin ullo affectu facienda vitanda vepraecipiens, nihil amplius debeo: quia me non tania quam amicum vidit, sed tanquam imperatorem. Ne praeceptorem quidem habeo cur venerer, si mo

in grege discipulorum habuit, si non putavit dignurn

Propria et peculiari cura, si nunquam in me direxit animum: et quum in medium effunderet, quae sciebar.

non didici, sed excepi. Quid ergo est, quare istis s

ileti amus multum P non quia Pluris est quod vondi-d runt quam emimus, sed quia nobis ipsis aliquid praestiterunt. Ille magis pependit, quam medico

necesso

a. sed tanquam imperatorem. Omnium et eorum optimorum codd. mn . et eda. lectio est, quae non mutari deb/t. Mulistas tamen multorum Uit. docti. Emendation E . quas apud

Grutorum ad h. l. et Dan. Vinck in Amo Dir. phil. medio. p. 44et collectas videro licri. quibusquo addas duas conie-eturas Trilieri in Eiusd. Obss. crit. I, 4 p. 7. R. prolatas. - notare supersedeo, unice contentus Liplii interpretatione. qua loeus indiget, ει nulla emendatione. b. LIIo maeis ρερρndit. Sic omnes codd. , non, illa ytas i endit. R cepit Gronovius.

ad cap. XXI. - a. Sed imperatorem et alios printdinquam, imPeratorem. Nam ei Pes, quibus cliens sit. Sed et aegri dicebantur im- Lipsio quominus assentia- , perare medicis, qui tunc mus, nihil impedit. Son- non dignissimae sortis) quos sus est: Si me tamquam amitici vocabant scilicet, et, pu- clim situm viderit, ipli am-to, annua me ede obstri- Plius debeo, quam merce-etos hahebant. Alfenus I dulam, μυον, quam a mego a6 de libertate ait: me- accipiet; at nihil amplius, clicus quod putaret multo si mo non nisi tamquam d plures imperantos sibi habi- minum suum considoret. turum. Salmatius ad Scripti. 3. sed quια nobis visa alia

H. A. To. I. p. 3o hac Lipsit quid praefuerunt: praeter

explicatione reiecta et nul- illud, quod omnibus com- , Ia dissensus caussa allata, ex- mune factum est, nos Pecu- Ponit: medicum a noli ro liari cura sua dignos habue- comparari illi salutatori, qui runt, et nobis dedero praeis

matutino ossicio fungatur in ter id quod ab ipsis pose

hatur.

305쪽

αro DE BENEFICIIS LIB. VI. 16.

necesse esti pro me, non pro fama artis, extimuit: non fuit contentus remedia monstrare, sed admovi: Inter solicitos assedit, ad suspeeta tempora occurrit: nullum minitterium oneri illi, nullum fastidio suiu 4 Gemitus meos non securus audivite in turba multo. Tum invocantium ego illi potissima ς curatio fui. tantum aliis vacavit, quantum mea Valetudo perinuserat. Huic ego non tanquam medico, sed tanquassi amico, obligatus sum. Alter rursus docendo et lais horem et taedium tulit, praeter illa quae a praecupientibus in commune dicuntur, aliqua instillavit ae tradidit, hortando bonam indolem erexit, et modo laudibus secit animum, modo admonitionibus dises eussit desidiam. Tum ingenium latens et pigrum, im lacta, ut ita dicam, manu, extraxite nec quae scidibat, maligne dispensavit, quo diutius esset neressarius, sed cupiit, si posset, universa transfundere.

Ingratus sum, nisi illum inter gratissimas necessitud, nes diligo.

c. curatio. Sic orines mss. et edd. , et raeta quidem. Bae mannus tamen ad Propert. I. 3, 46 p. 44. cura praetulit, quia cura proprium modici Lest. Itaque cia alio putat est' sa venisse. Perperam. Nam curationem adhibere morio nou raro occurrit. E. e. Cic. do oss. I. 24. Μox: alter rursus docendo et L etc. Grono r. sequitur codicein Nas. RottendorL. qui το in ante docendo expellunt.

hatur. Lue magis pependia tione dignus habitus sum.

aninii, incertus deliboravit, Abstractis antem saepe pro animum sollicitum et an concretis udis esse veteres xium in curando diutius notum est. Sie gratia et ostendit. . Sed admoDia ma- cs. Valchen. ad Eurip. dirnu sua, noti solum Praece- Pol. 786. piti Susperia te ora, quum 4 crisia, accessio esset. CL c. 5 P Dcια - manu, i.

R I. Omni opera et vi adhibila. 4. potissima curasis fui: magi a Parce. neces adi

306쪽

DE BENEFICIIS LIB.-VI. II I 8. v I

XVII. Sorclidissimorum quoquo artificiorum institoribus supra conititutum aliquid adiecimus, si uobis opsera illorum enixior visa est: et gubernatori, et opifici vilissimae mercis, et in diem se locanti corollarium asporsimus. In optimis vero artibus quae vitam aut Conservant, aut excolunt, qui nihil se plus existimat debere quam pepigit, ingratus est. Adiice, quod talium studiorum traditio miscet amicos. hoequum factum ost, tam medico quam praeceptori pretium operae solvitur, animi debotur. XVUI. Plato quum flumen nave transisset, nec ab

illo quidquam portitor exegisset, honori hoc suo datum credens, dixit positum illi esse apud Platonem officium. Deindε paulo post, quum alium atquctalium gratis eadem transveheret sedulitate, negavit illi iam apud Platonem Positum officium. Nam ut a

libi debeam aliquid, Pro eo quod praeitas, debes

XVII. Infrisoritas, qui me supra mercedem, quam paces vendunt emuntque: ta- cti eramus. Nam ad enat heria is praepositi. ἐργατηρι- res non commode hoc res αρκα. Foster hoc ipso lib. Tas', nec ex more. L. co- e. 38 institores delicatarum rottarium, auctavium, ἐπί- mercium. eLEP. 52, 14. ω - ματρον. Explicat Varro dodi arti cici: servorum, li- L. L. IV, 36. eoll. Phaedriheaetinorum etc. esse solebant: V, 7, 34. mi et inter se iun- pertinent huc omnes merce git, amicitiam conciliat. narii , opifices, caupones, XVIII. I. Imito non, ut m ungventaxit, sellularii, βα- gister eius Socrates, maxia. ναυσοι, quique ad regulas mam Vitae partem Athenis constitutas, nulla aut eTi- vixit, Icti itinera v. c. in Sia sua animi ot ingenii liber- ciliam et Magnam Grasciamtate atque inventione uten- fecit. Vndo noster haeotes opificia perficerent. CL hauserit, dicere non habeo.

Cie. de ossi I, 42 qui est Io- Fortasse a Stoicis, quos secus ClasL hac de re. adiecia quitur, v. c. e libro Clean

m a domini L magistri this, quem supra e. Xl et ut apud Horati Carm. III, iam Platonem exempli caum 6, SO), qui tabernae prae- sa laudu sis vidimus, mutv posuimus: dedimus aliquid tum esse credere licet.

307쪽

u a DE BENEFICIIS LIB. H. I 8. Ig.

non tantum mihi praestare, sed tanquam mihi. non potes ob id quemquam appellare, quod spargis in populum. Quid ergo P nihil tibi debebitur pro hoc 'tanquam ab uno, nihil. Cum omnibus solvam, quod tibi cum omnibus debeo. XIX. dimas, inquit, ullum dare beneficium eum, qui me gratuita nave per numen Padum tulit Θ nego. Aliquid boni facit. beneficium non dat. facit enim sua causa, aut utique non mea. Ad summam . ne ipso quidoni se mihi beneficium iudicat clars: sed aut reipublicae aut viciniae, aut ambitioni suae praeitat, Qt pro hoc aliud quoddam commodum exspectat, a quam quod a singulis recepturus est. Quid ergo, inquit, si Princeps civitatem dederit Omnibus Gallis. si immunitatem Hispanis , nihil hoc nomitis singuli dabinunt Z Quidni debeant 3 debebunt autem non tanquam proprium beneficium, sed tanquam publici partem. Nullam, inquit, habuit cogitation m mei. Illo tempore, quo universis proderat, noluit mihi propris civitatem dare: nec in me dirExit animum. 3 Ita quare oi debeam qui me sibi non substituit, quum facturus esset quod fecit Z Primum, quum cogitavit Gallis omnibus prodesse, et mihi cogitavit prodesse. eram enim Gallus: et me, etiam si non mea, publiaca tamen nota Comprehendit. Deinde ego quoque . illi

I. anellare tati quam de- matae plenam civitatem, id hilorom. quod spargis ira est cum iure sustragii dediti populum, ut in ludis fieri 'Tacit. An n. XI, 23. L. im

solebat. munitatem a tributis.

MX 2. omnibus Gallis allii- 3. Ba - subsiluia. medit ad ipsum eius aevi iactum. non habuit animi con tiam Claudius Gallias co- Iliquo sui scopum. Non

308쪽

DE BENEFICIIS LIB. VI. Is. ao. 273

illi non tanquam proprium debebo, sed commune: unus e populo ν non tanquam pro me solvam, sed tanquam pro patria conferam. XX. Si quis p&tri4ει meae pecuniam credat, non dieam mo illius desbitorem, nec hoc aes alienum Profitebor aut candidat , aut reus: ad exsolvendum tamen hoc portionem meam dabo. Sic istius muneris quod universis datur, debitorem mct nego: quia mihi dedit quidem, sed non propter me: et milii quiadem, sed nesciens an mihi daret: nihilominus aliquid mihi dependendum sciam, quia ad me quoque Circuitu Ioum pervenit. Propter me laetum debet a esse, quod mει obliget. Isto, inquit, modo, ne Lunae nec Soli quidquam debes: non enim. Proptert moventur. Sed quum in hoC moveantur. ut universa conservent, et pro me moventur: universorum

enim pars sum. Adiice nunc, quod nostra et horum

eonditio Osimilis est. Nam qui mihi prodest, ut Sper mo prosit et sibi, non dedit beneficium: quia molnstrumentum utilitatis suae fecit. Sol autem et Luna etiam si nobis prosunt sua causa, non in ho tamen Prosunt, ut per nos prosint sibi. quid enim nos illis Conferre possumustra . proposuit aut supposuit in num, in qnibus pecuniaria

mente talem L. Nola, gentia res agebatur, idem fecisse nomine. Deinde proinde. paviet, ut aere alieno de- conferam gratiae meae Pase ducto, Iitis aestimatio solvitem. po IIet. Unicus hie est locus I. nec hoc aea Hienum- et singularis, quem, Sustn-raua. Colligere ex h. I. Ii- tum memini, nullus auct Cet, candi Da honorum rum classicorum tetigitiae s suum et a Iienum pro- I. uuiMerserum enim Pars fessos esse, ut liqueret, cen- sum: quatenus humani ani-Lum senatorium eos habere, mi decerpti sunt en mente

qui ad magistratus et publia divina. Arrian. Diss. I, 14. cum illum splendorem quae- es. Lipsit Physiol. Stoic.

Tebatur: reos autem crimia ilI, 8.

I. IV. S

309쪽

ανέ DE BENEFICIIS LIB. VI. ai.

XXI. Sciam, inquit, Solem ac Lunam nobis velule prodesse, si nolle potuerint: illis autem non licet non moveri. ad summam, consistant, et opus suum intermittanti Moc vide quot modis refellatur. Non ideo minus vult, qui non potEst nolle: immo maximum argi mentum est firma es voluntatis, ne mutari' a quidem posse. Vir bonus non potest non laeere, quod facit: non enim erit bonus, nisi fecerit. ergo nec bonus vir beneficium dat, quia facit quod debet: non potest autem non facer , quod debet. Praeter ea multum interest, utrum dicas, Non potest boe non

facere . quia cogitur: an, Non potest nolle. Nam ii necesss est illi sacere, non debeo ipsi beneficium, ted 3 cogenti. Si necesse est illi vestis ob hoc , quia nihil habet melius quod velit, ipse se cogit. Ita quodus'

quam Coacto non deberem, tanquam cogenti debeo, Desinant, inquit, vellet ' Hoc loeo tibi illud oeta rati Quis tam demens est, ut eam neget voluntatessi esse,

a. me Ioco tibi illud oce. Sie eod. Naa. , quum aliis millud omissum sit. XXI. Solne et Luna etc. riem caussarum creaverint, gratipm merenti Assirma- nihil mutare potant, Opti tur. - 1. Miam- insem me quippe omnibu4 consu

mittant. Quum SoI et Luna tutis et disponsatis. Ali' pro Diis a Stoicis habiti quin non Dii omni. si non libem voluntate Dian- Lipsit Physiol. Stoic. I, tur in conando prodesse no- a. Vir bonus s. sapies bis, sed non possint non sa- Exemplum hoc magnam cere quod faciunt; sequitur gumenti vim liabeti dxinos iis nihil debere: ad enim dolinat velle bonost luminum ac Verbo, in argil- do et quoque vir b0yy mentum, eos liberos eme, esse: quod etiam in il consistant et . Hanc obie- ipsos eadat neeesse si ctionem roseΙIit. Optimum itaque nequo mutari neqη semper volunt, nec alitur consistere et opus Inlun λ' tamquam Dii pollunt. Quum termittere possunt, Oph enim Dii, aiunt Stoici, fa- mum quippe semper se tum necessitatemque 1. Ω- quentes.

310쪽

DE BENEFICIIS LIB. VL ar. 22. 275

esse, cui non est periculum aesinendi, vertendiqu

se in contrarium: quum Ex diverso neuto aeque videis iri debeat velle, quam cuius voIuntas usque eo certa

est, ut aeterna sit Z An ii is quoque vult, qui poteIi

statim nolle, is non videbitur velle, in cuius naturam non cadit nolle p

XXII. Agedum, inquit, si possimi, relistanti Hoc

dicis, omnia ista ingentibus intervallis diducta, set in custodiam universi disposita, stationes Iuas des xant , subita confusione rerum fidera hdseribuo incuria

Tant , et rupta rerum concordia in ruinam divina labantur, contextusque velocitatis Citat illiniae, in tot secula promissas vices, in medio itinerε destituat, et quae nunc eunt alternis redeuntque opportunis Itbr mentis, mundum ex aequo temperantia, repistino Concrementur incendio , et ex tanta varietate lolvantur, atquct eant in unum omniat Ignis euncta possi

XXII. Quaenam arrogan- omnia, deos quoque et an tia et dementia est, poscere, mos, concidera aliquando ut omnia corruant et incen- o Pinati sunt, neque quem dio pereant ob hoc rinum, quam Deorum restare, nisi ut obiectio tua refutetur 3 illam naturam creatricem,

Sidera ingentibus spatiis et Iovem: quamquam quae Cic. distantiis a se invicem esse N. D. I, 14 sq. attulit, do-TEInota, uniVersum eonti- cent, Nobis non liquidonere, totiusque ordinem de hac re iudicare Iicere. conservare etc. dogma stoi- Isine Plutarchi illud in Iliacum suit. in ιοι saecula pro- bro, Adversus Stoicos Vol. insta iaceat nec enim im- XIV. p. 48. M. Hult.: Ch mortalitatem mundo tribu- Iippus et Cleanthes coelum, illo Stoicos constati tib - terram, aerem, mare diis ii

manιia aequali pondere at- Pleverunt, et neminem laque motu. r.emino - λ- men ex tam multis immor cenaeis. Est haec Stoic talem reliquerunt, exceptorum ἐκπυρωσις. Quum enim uno Iove. Imo ceteros om- Principium, s. natura creans nes natos elle et interituros

et regena omnia esset iis ex ignis vi. CL Lipsit Phy- .ignia sive natura ignea , ea sint. Sintc. II, 22. . '

SEARCH

MENU NAVIGATION