장음표시 사용
311쪽
α 5 DE BENEFICIIS LIB. VI. 22. 23.
vorago tot deos sorbeati Est tanti, ut tu coarguaiaris, ista cocicidere ξ Prosunt tibi etiam invito, eun que ista tua causa: etiamsi maior illis alia, ac prior
XXIII. Adiice nunc, quod non externa Cogunt deos, sed sua illis in isgem aeterna voluntas este si tuerunt, quae non mutarent. Itaque non possunt
videri facturi aliquid, quamvis nolint: quia quidquid
desinere non possunt, perlevorare Voluerunt: nec
unquam primi consilii deos poenitet. Sine dubio starct illis et desciscere in contrarium, non licet: sed non ob aliud, quam quia vis sua illos in Proposito tenet; nec imbecillitate permanent, sed quia non luabet ab optimis ab rrare, et sic ire decretum est. In prima autem illa constitutione, quum universa disponerent, etiam nostra viderunt, rationemquo homianis habuerunt. Itaqua non possunt videri sua tantum causa decurrore, et explicare opus suum, quia Pars operis sumus et nos. Debemus Ergo et Soli, et Lunae, et ceteris coelestibus beneficium, quia, etiamsi Potiora
a. ut tanti, tu tu coarguaris, lina conciderep Pro ne tibi etiam Invitio est e Gruteri emendatione, codicum, luprimis cod. Naa. ope adiuta, et Lipsit Gronoviique assenso fidi mala. Erataiust Siι tanιι -. Uta tibi concederae misisnaetiam in vito strantque otc. - a. Mara uiar ee d. Codd. et arat. edd. interunt recte Mars - et. RopoIuit Grui. cum I.ipsio. Sensus quoque postulat. sidera quiescere non possunt. etsi tu voves: neque itoni in contrarium aut disertum exorbitare. IIox noc imbeciuitiata Praebet cod. Naa. et unus palat. r alii, in s. ex imbecill. .
discedendi. mutarent - Missia conliantia et firmitas illis propria. CL Natur. Quaeli. I. Princ. I. In prima aviem illa consiautione, aeterna, quae IOVe. auctore fiebat. Dicunt enim a Iove omnia initium
μοσα, δ' ἐκ ηπάντα τεισλιπαι. Plutarch. Vol. XIV. P. 46. uult. Potiora muri ra. cs. do Ira II, 27. Et est dogma stoicum, mundum osse 1actum deorum homi-
312쪽
.277 potiora illis sunt, in quao oriuntur, nos tamen in maiora ituri iuvant. Adiice, quod ex destinato i 5 vant. ideoquo obligati sumus, qui non in beneficium ignorantium incidimus, sed haec quae accipimus,ace pluros scierunt: et quanquam maius illis propositum sit, maiorque actus sui fructus, quain servarct mortaliae tamen in nostras quoque utilitates a principio rerum praemissa mens est, et is ordo mundo datus, ut appareat Curam nostri non inter ultima habitam. Debemus parentibus nostris pietatem. et 4 multi non ut gignerent, coierunt. Dii non possunt videri noscisse, quid effecturi essent, quum omnibus
alimenta protinus, h et auxilia providerunt: nec eos Per negligentiam genuere, quibus tam multa generabant. Cogitavit enim nos ante natura, quam secit; nee tam leve opus sumus, ut illi potuerimus excidere.
Vide quantum nobis permiserit, quam non intra ho-
h. e/ auxilia est Ox cod. Naa. Et Colon. ap. Grui. , quum alii eodd. et edd. haberent. ει alia ulilia, L et alia proυ. s. ex alia Aroυ.r fatale autem intelligere est, milia eue scholii loco positum et mox in textum invectum.
3. Haec et sequentia tam Praeclara sunt, ut non mi
antiquiores sere omnes, et multi recentiorum Senecam pro asseel a Christiani- Iisi habuerint. Sed saΙsam suillo hane sententiam cuique historiao philos gnaro manifestum est. Facile autem in his praeelaris effatis sontem, nudoe Seneca liae hauserit, agnoscas, si modo quae Xenophon, ol Plato, Antisthenesque e Socratia ore hac de re exposuerint,
At quam multi Stoicorum fuerint, qui do salo, de Deo
etc. scripserint, Plutarchus aliique, et instar omnium Fabricius in Bibl. GraeC. TO. III. I artes in Catalogo
Stoicor. do uerunt. 4. CogitaDu - excidere se mento, animo. Cura Irostaei eos numquam Iatuit: carior
est diis homo quam sibi Iuvenal. X, 347.). Non sumus tam I Vis res, ut ex TReuram cogitationemque Po- fuerint. cf. IV, 3.-8. 11.α9. Ex his ipsis Stoao rivulis hortos suos irrigassa videtur Cicero do Legg. Ι, 7 sq. aliisque locis.
313쪽
α 8 DE BENEFICIIS LIB. VI. a3.5 minos humani imperii eonditio siti vides in quantum
corporibus vagari liceat, qua non coercuit fine terrarum, ted om n m in partem Iut misiti vide, animi quantum audeant, quemadmodum soli aut noverint deos. aut quaerant, Et mente in ahum data divina comitenturi Scias, non essε hominem tumultuarium et incogitatum opus. Inter maxima rerum suarum.
natura nihil habet quo magis glorietur, aut certΘ Cui 6 glorietur. Quantus iste furor est, controversiam diis muneris sui facere 3 Quomodo adversus eos hie erit gratus, quibus gratia referri suo impendio non P test: ς qui negat ab his accepisti le, a quibus quummaxime accipit; qui Et semper daturi sunt, Et numquam recepturip Quanta autem perversitas, Ob hoc alicui non debere . quia etiam infitianti benignus est. M eontinuationsm ipsam, seriemque beneficiorum,7 argumentum vocars necessario dantis P Noloel sibi habeati quis illum rogat p et omnes alias impudentis
5. Mida in quandum mia erat Epicuri sententia, ast. Sivo, interpretatur Li- fortuito atomortuu concursu Psius, quia inaria sulcamus, nos esse Ormatos. aut certa In aerem vehiculis aut sunia cet gloriMur in cuius hono-bua tollimur; sive, quia -- Tem gi. Ioa etiam mittimus in ipsum 6. Quantus isse furor coelum; sive denique, quia se rap In dubium vocare nulli glebae affixis quaqua- Dei beneficia, et sintnE vexeversus licet ire. inna tar-- talia atque a voluntate, in-rum est terrarum tenus, cui rore. Fuisse in Stoicis, Ben . ad Horat. Carm. II, qui hanc controversiam se 18, 3O. eι mente in atium cecini, uiani sellum EIt; sed la i. ad coelum directa: nobis nonnisi ex hoe Iisio Plin. II. N. XI, uo apes bro innotuit. Fns impendio in altum datae, ait. dirina, nempe adversus homines, fiderum curtum. cf. II, I9. quibus reddi gratia sine relli, uo. Sciaa - opus. quae non Potest. L.
314쪽
DE BENEFICIIS LIB. VI. a5. M. M. 279
animi voces his adstrue. Non id o do te minus meretur is, cuius liberalitas ad .te, etiam dum negas, peris venit: cuiusque beneficiorum vel hoc maximum, quod etiam querenti daturus esti IU. Non vides, quemadmodum teneram liberorum infantiam parentes ad salubrium rerum patientiam cogant ξ Flentium corpora, ac repugnantium, diligenti cura fovent: et nct membra libertas immatura detorqueat, in rectum exitura constringunt: et mox liberalia studia inculcant, adhibito timore nolentibus. Ad ultimum, audacem iuventam a frugalitati, pudori, moribus bonis, si parum sequitur, coactam apPlicant. Adolescentibus quoque, ac iam potentibus sui, si remedia metu aut intemperantia reiiciunt, vis adhibetur ae servitus. Itaque beneficiorum maxima sunt, quae a parentibus accipimus,
dum aut nescimus, aut nolumuS.
V. His ingratis, et repudiantibus beneficia, non quia nolunt, sed ne debeant, similes sunt ex diaverso nimis grati, qui aliquid incommodi precari solent his quibus obligati sunt, aliquid adversi, in
quo affectum memorem accepti heneficii approbent. An hoc recte faciant, et pia Voluntate, quaeritur:
XXIV. Dii nobis benefi- tas plerumqtie adolosceneia dant initar parentum tiam sequi solet. polentιbua nostrorum. - 1. In re- fui de togast virilis dationerium exitura confringoris cogitat Lipsius. seselis et cunis, ut in ro- XXV. His ingratis similes civin exeant, crescant. I sunt, qui mala amicis optant, Bercilia sudis, grammati- ut inde sibi opportunitatesCam, musicen, graPhicen nascantur gratum animum etc. : opponuntuT Ea lardi- ostendendi. - 1. quaeridis artificiis. turr haud dubie ab auctori- u. iuDentam, aetatem quae bus Stoae, quos sequitur. insantiam sequitur. Hic prax O amoro Fragrantibus, usus interdum ap. auctores qui etc. se. si ea frui non Occurrit, nain alias iuven- Possint ut nobiliore eis.
315쪽
MO DE BENEFICIIS LIB. VI. M. 26.
quorum animus simillimus est pravo amore flagra tibus , qui amicae suae optant exsilium, ut desertam sugientemque Comitentur: optant inopiam, ut magis desideranti donent: optant morbum, ut allideant: et a quidquid inimicus optaret, amantes Uventi Fere id om itaque exitus est odii, et amoris insani. Tale quiddam et his accidit, qui amicis incommoda oditant, quae detrahant, et ad beneficium iniuria veniunt: quum satius sit vel coctares, quam per laetus officio locum quaerere. Quid si gubernator a diis tempestatos infeltillimas, et procellas petat, ut gra-5 tior ars sua perieulo 1iat ξ quid si imperator deos iorΘt, ut magna vis hostium circumfusa castris, fossas . subito impetu eompleat, et vallum trepidante exeri ltu convellat, et in ipsis portis infesta ligna constituat, quo maiore cum gloria rebus lapsis prostigatisquei succurrat ξ omnes isti benoficia sua dotestabili via d cunt, qui deos contra eum advocant, cui ipsi astuturi sunt, et ante illos sterni, quam origi volunt. I humana ista perverse grati animi natura est, contra eum Optare, Cui honesto dctella non pollis. XXVI. Non nocet illi votum meum, inquit, qui simul opto et periculum, et remedium. Hoc dicis, nonnihil te peccaro, sed minus quam si sine rem dio periculum optares. Nequitia est, ut extrahas, mergere; evertere, ut suscites; ut omittas, include re. Non est beneficium, iniuriae finis: nec unquam id detraxisse meritum est, quod ipso, qui detrast, a intulerat. Non vulnores me uiato, quam sanes. po
tes inire fratiam, si, quia vulneratus sum, sau. ἰ
316쪽
DE BENEFICIIS LIB. VI. 26. 27. Mi
non, si vulneras, ut sanandus sim. Nunquam cicatrix , nisi collata vulneri placuit: quod ita coisse ga demus , ut non fuisse mallemus. Si hoe ei optares, ius nullum beneficium haberes, inhumanum erat votum: quanto inhumanius ei optas, cui beneficium
XXVII. Simul, inquit, ut possim ferre illi opem,
precor. Primum, ut is in media parte voti tui o eupem, iam ingratus es. nondum audio quid illi v Iis praestarer seso quid ilium velis pati. Sollicitudia nom illi et motum, et maius aliquod imprecaris ma- Ium. optas, ut ops indigeat: hoc contra illum est. optas ut tua indigeat ope: hoc pro te est. non succurrers vis illi, sed solvere. Qui sic properat, a ipso solvi vult, non solvere. Ita quod unum in voto tuo' honestum videri poterat, ipsum turpe et ingratum est, nolle debere. optas enim, non ut tu iacui. talem habeas roferenda gratiae , sed ut ille necessitat m implorandae. Superiorem te facis, et quod nefas est, bene meritum ad pedes tuos mittis. quanto 1atius est, honesta voluntates dctberct, quam Per ma- Iam rationem solvere P Si infitiareris quod acceperas, Sminus peccares: nihil enim nisi quod dederat, ami t ret. nunc vis illum subiici tibi iactura resim sua rum, et status mutations in id devocari, ut infra beneficia sua iaceat. Gratum te putabo P coram eo,
Piacuit. id est, per se non Placet, sed comparatione Placet. Malo quam vul-
XXVII. u. QuincProperat - non soloere. Significat, tui in gravo beneficium et Iiborari statim vult, nec tam gratus esse quam expeditus. L. ad pedes tuos tamquam supplicem, qui ad genua tua prolabatur, ut ipsi opem
Mosae, ut nunc conditi nem habeat, quae illis hon sciis no emendari quidem possit, quae ipsa antea dede--t. Lacera. κεχθαι de pessuna
317쪽
eui prodesse vis, opta. Votum tu istud vocas, quod inter gratum et inimicum potest dividip quod non dubites advissarium et hostem Deisse, si extrema ta-4ceantur Z Hostes quoque optaverunt capere quasdam urbes, ut servarent: et vincere quosdam, ut ignoscerent. nee ideo non hostilia vota: in quibus, quod mitissimum est. polt crudelitatem veniti Denaque qualia ello iudicas vota, quaa nemo tibi minus volet, 5 quam is Pro quo fiunt, succedere P pEssime cum eo agis, cui vis a diis noceri, a te succurri r inique cum ipsis diis. Illis enim durissimas partes imponis, ubi humanas. ut tu prosis, dii nocebunt 8 Si accusatoreae submitteres, quem deinde removeres ,, si aliqua illum lito implicares, quam subinde discuteres, nemo des tuo scelere dubitaret. quid interest, utrum istud stau- dct tentetur, an voto Z nili quod potentiores illi ad-vissarios quaeris. Non est quod dicas: Quam enim illi iniuriam iacto p Votum tuum aut supervacuum est, aut iniuriosum: immo iniuriosum, etiamsi irmium. Quidquid non essicis, Dei munus est: Munavero, Nuidquid optas. Sat est: tibi non aliter debe- mus irasci, quam si feceris. XXVIII. Si vota, inquit, valuissent, et in hostvaluissent, ut tutus esses. Primum, certum mihi ODtas periculum sub incerto auxilio. deinde utrumq
t certum ima eonditione usurpatur, eminutum esse. cf. Ernesti
l. Cic. h. v. Lipsius tamenta hominibus ot ita quidemiuibus hone iacit accipere malit. At de his in antegrenis: bono meritum ad pedes uos mittis, iam sermo fuit. 7uoae non dMises - fessale in heno meritum. A extre
lium , quod ei serre gestis. 4. Moses ignoseerent. Iulii Caesaris historia exessi Plorum copiam praebet, νε haec iuustrantuL.
tenua a Diis precaris, ut be ne merito mala iniungantur με-teteres, labornarea, ct m
318쪽
certum puta; quod nocet, prius est. Praeterea, tu. conditionem voti tui nosti : me tempestas occupavit, portus ac praesidii dubium. Quantum existimas tommentum, etiarii si accepero, eguisep etiamsi 1 rvatus fucro, trepidas p etiamst absolutus fuero,
sam dixisse ξ Nullius metus tam gratus est finis, ut a non gratior sit solida et inconcussa securitas. Opta, ut redderct mihi beneficium possis, quum opus erit, non ut opus sit. Si esset in tua pote state quod optas,lpis fecisIm. R .
XXIX. Quanto hoc honestius votum est Z opto in eo ctatu sit, quo semper beneficia distribuat, nunquam desideret. Sequatur illum materia, qua tam benigne utatur largiendo iuvandoque, ut nunquam illi sit dandorum beneficiorum inopia, datorum podi nitentia. Naturam per se pronam ad humanitatem, ad misericordiam, et clementiam, irritet ac provocet turba gratorum: quos illi et habere eontingat, ne
o periri nEcesis sit. Ipia nulli implacabilis sit, ipsi
I. Praeterea - Eubium. i. divitiae et VoIuntas cum Tibi voti conditio et exitus copia bene de aliis mere noti erant, mihi non item: dii: et Iacillime adsint. Siedobium, incertum erat, por- V, II, 6r felicissimis itaquotum ne ac praesidium s. opem opulentillanisque plurimum Consequerer. accepero R. aestus subest, minusque soauxilium portus praesidii- inveniunt, quo in maiorem iliae. , materiam inciderunt, qua u. non ut Opua sit, mihi lluctuarentur. illud reddere: 1ecisses ut GL Nasuram eius. Sem- opus esset, ipse in illud dis- Per liceat ipsi esse tam selici, cximen me adduxisses, me ut nonnili gratos habeat he-Iaesisses, deiecisses, ut scilicet Deliciorum compotes : num- auxilium mihi ferre meque quam experiri, gratiam re-heneficio tuo allicere posses. poscere, solvi necessa sit:. XXIX. IIonestius votum quod quidem fieri nequit, est, ut amicus in optimo nisi sors eius deterior facta statu maneat. ad beneficia ab iis recipien-I. Sequitur illum materia da fuerit.
319쪽
M4 DE BENEFICIIS LIB. VI. 29. 3o.
nemo placandus. tam a quali in Eum fortuna indulgentia perseveret, ut nemo in illum possit esse, nisi Sconscientia gratus. Quanto haec iustiora vota sunt, quae, te in nullam occasionem differunt, sed gratum statim faeiunip Quid enim prohibet referre gratiam Prosperis rebus p quam muli, sunt, per quae quid quid debemus, reddero etiam felicibus possumus fidele consilium, assidua convArsatio, sermo comis, et sine adulatione iucundus; aures, si deliberare velit, diligentes; tutae, si credere; convictus sam Iiaritas. Neminem tam alte secunda posuerunt, ut non illi eo magis amicus desit, quia nihil absit. XXX. Lia tristis, si omni voto submovenda o casio, ac procul repellenda. ut gratus esse possi , iratis diis opus est 3 dicto ex hoc quidem peccare id intelligis, quod melius cum eo agitur, cui ingrato aes p Propono animo tuo carcerem, vincula, sorde , servitutem, bellum, egestatem: haec sunt occasione tui voti. si quis tecum contraxit, per ista dimittitur.
2 Quin Potius eum potentem ess a velis, cui plurimum debes, et beatum Z Quid enim, ut dixi, vetat, i'
I. occasonem qualem ut verum dieondo, et nihil di 'Teferres, solveres gratiam, simulando rico adulando. 'VOVeras. ut non illi eo ma- I. iratis diis. cf. I7, . e
gia - absst quia semper i. e. si ei ingratus es, tεli metinae fortunas Velleri vota non faciendo, ut cor Paterenti dictum eomes cerem etc. a diis preceri adulatio, et Veritas ac can- Drges accusati. se quis teςν dor apud felices potentesque contraxit societatem. Is vix habitant. lerdum confra re occurrit XXX. Etiam Dimma seli- subinteli. vinculo: Percitate 'aeditis et beatis vota tua solvitur gratiam referre Pollumus,
320쪽
roferro etiam Iumma selicitate praeditis gratiam, cuius plena tibi occurret et varia materia λ Quid ptu ne is debitum etiam locupletibus solvi p Nee to invitum distringam. omnia 1 ane excluserit opulenta salicitas: monstrabo tibi, cuius rei inopia Ioborent magna fastigia, quid omnia possidentibus desit. Scialicet ille, qui verum dicat, et hominem inter me tisntes stupentem, ipsaque consuetudinct pro roctis blanda audiendi, ad ignorantiam veri Perductum, vindicet a contenta eoncentuque fallorum. Non via Ides, quemadmodum illos in Praeceps agat exstincta Iibertas, et fides in obsequium Iervile submissa, dum nemo ex animi sui sententia suadet, dissuadetque, sed
adulandi certamen est, et unum amicorum Omnium officium, una Contentio, quis blandissime fallat pIgnoraver vires suas, et dum se tam magnos, quam 4 audiunt, credunt, attraxere supervacua, et in discrimen rerum omnium Perventura hellae utilem et necessariam rupere concordiam. secuti iram, quam n
a. Nee te inritum disri gam, illigatum tenebo, ut debitor contra voluntatem tuam maneas. fasigia de summa tecti parte, αετω,
deinde do quavis Iummitate diei notum est: illo Sucti Caes. 76 ampliora humano Lastigio. Aspenuem illa me dacia, iisquo illinitum. Diafrum amicorum, mentiam
S. exstincta libertas amicorum et familiarium propter , ilIam consuetudinem pro rectis blanda , L adulatores suos audiendi. illos clauos. ex animi sui sententiar formula vetus, qua significabant, puriter, libero et ex interiore se usu dici es. Ernelii Clav. Cic. Ceterum do hac sententia colle- quaedam Freindiem. ad Curi. ill, Ω, II. 4. Exempla plura attulit Plutarchus in libro noto de adulatione et alias. Nota rhaud dubio Ptolemaeorum, inpriniis vero Persei, ultimi Macedonum regis, cuius historia e Livio notissima. eit, memor suisse videtur. ipsa autem haec verba. sequentist nostrum animum i , si quid aliud, adverterunt, quo