장음표시 사용
281쪽
aras religiose cultas. Moneri velle ac posse, secunda virtus est, et quo obsequentes facias, parere. Huc illuc fraenis leviter motis flectendus est paucis animus, sui rector optimus. Proximi sunt, qui admoniti ici viam rodeunt. His non est dux detrahendus. Opertis oeulis inest acies, sed sine usu, quam tum n5 a diis immissum ad ministeria sua evocat. Instrumenta cenant, nisi illa in opus suum artifex moverit. Inest interim animis voluntas bona: Dd torpet, modo deliciis ae situ, modo osticii inscitia. Ηane utilem faeero dobemusr nec irati relinquere in vitio, sed ut magistri puerorum discentium patienter narro ossensationes memoriae Iahentis. Quae, quemadmodum saepe subiecto uno aut altero Verbo, ad Contextum reddendae orationis adducta est, sic ad reserendam gratiam admonition revocanda est. 5. Iuci - bona. Nam mosi deliciis ac Du. i. modo
animus quisque natura ita commoditatum et volupta- comparatus est, ut bonum tum studio indulgendo, m
velit. Arrian. Disr. III, 8. do desidia correpti.
282쪽
Argumentum, et ordo. Boram Quaestiunculain, Chresmeo quodam more. Prima. D; bene tum eriρι ρο ηι ρ ωaris disserit, elatidie eamstri iam eius er*ι ρQD, non infum. Secunda, An defleammel, quι et et InυItua Profuit, vel ignarus p negati Tertia, An I, qui sua causa nobis Profuit' I tantum tua, abnviter set mea, admittit. Exempla et argiatias miscet. Quarta, An fas incommodi aliquid alteri optares, ne gratiam ροά referro ' non est, et damnat. Allam viam 'cril referstri das gratiae etiam felicibus, etiam Regibus, yer constia, mo nita, docιrinam. L.
I. Qua xv AM, Liberalis, virorum optime, exe condi tantum ingenii causa quaeruntur, et semper Q 4 extra
I. Excusatio quaestiuncu- aut tibi tantum ostendi iu- Iarum. - I. Quaedam etc. beto, ut complexum Et ar- Similia habet V, 12. tu iura gumentum liuius materiae - induci. i. e. tu illa aut cognoscas. Imagine autem Pertractanda mihi iniungas, scenica ad hanc sententiam ut
283쪽
Extra vitam lac ni : quaedam et dum quaeruntur, oblecta monto sunt, Et quaesita usui. Omnium tibi copiam faciam. tu illa, utcunque tibi visum erit. aut peragi iubμto, aut ad explicandum ludorum ordinem induci. His quoque, si abire protinus iusseris, non- nihil actum eriti nam etiam quod discere supprvacuum est, prodelt cognoscaro. Ex vultu igitur luci
pendebo, prout ille suaserit mihi: alia detinebo diutius, alia expellam, v et capite agam. II. Atia. Φxtra Nitam. Omnes sip eodd. At Muredis voluit 1 inxtra viam. Nec dubium . has voe a eommutari a librariis r se tvvlh Seneca, millum haec quaesita praebere hominibus usam in vita. - b. et aevitae ragam. Sic Erasinus. ccidd. Naa. aliiquo. Alii. ει - ρerus agam. alii, et sta P rioe agam Sed illud bene habet: quaedam horum, inquit Seneca, in- torprme Lipsio, ipsosque homines pellam et capite preh-Da trudam.
illustrandam utituri In ludis enim circensibila sollen- ne Romae fuit, ut ante lud in iun initium Deorum simulacra in thensis veheron tu vaut forculis portarentur periboatra aut amphitheatra, sequentibus pugnatoribus, musicis etc., prout ordo Iu-doriam, qui ha o Pompa explicabatur, postularet. Ilaec suit pompa circen fis satis Celebris, quam ex Ptolemaei
putat Canu bonus. Descri-hil Oam Dionys. lib. Vll. p. 474. lips. anni I 69i fol. s. Sueton. Iul. Caes. 76 interpr. et Lipsit Saturn .ll, 18.
Neo minus in Iudia quoquescenteis per proIogos populo
ordinem ludi esse explicatum aut expolitum constat,
Vero is umentum et ordinem agendorum tabula in
pariete appensa praescriptum actoribus suisse verim mile est, ex tempore dei ceps ludicra oculo auxia quo auditorum subiicienti-hiis. In primis tamen hue 1 pcctat mos ille, quo aedili aliive magiitratui iminus ingratiam populi edituro exploranda Prius erat fabula spectaculive forma et argu mentum , quam destinaret.
284쪽
II. An beneficium eripi possit, quaesitum est. Quidam negant posse. non enim res est, sed aetior quomodo aliud est munus, aliud ipsa donatio; aliud
qui navigat, aliud navigatio. Et quamvis aeger non sit sino morbo, non tamen idem est aeger et morbus rita aliud est beneficium lysum, aliud, quod ad unumquemque nostrum beneficio pervenit. Illud incorpo- arale est, irritum non fit: materia vero ' eius huc et illue iactatur, et dominum mutat. Itaque quum eriapis, ipsa rerum natura revocare.quod dedit non po- heli. Besneficia sua interrumpit, non rescindit. Qui moritur, tamen vixit r qui amisit oculos, tamen viauit. Quae ad nos pervenerunt, ne sint, effici po-3lest: ne fuerint, non potest. pars autem beneficii et quidem certissima est, quae fuit.. Nonnunquam usu
a. eius. Sic Pine. et Grui. codd. Anteat illias.
Potest. - I. An bene inium - es. Haud dubia aEtoicis, quos tamen ignoramus. Eandem beneficii di-Minctionem iam supra attulit noster I, 6.
. a. IlIud incorporaD - Νι. voluntate autem nititur,
est virtus est. Alias Stoae Bdolior mansit. Nam ΕΡ. Io6, Io sic argutabatur: BoMum corporis corporale est: bonum bominis et corporis bonum est, ituque coris Porale est. Ep. 117, 2 sq. Sod sciendum est, corpus Bic orPOrate Stoicia esIE, inso- Illa signiscatione, omne id quod quid eisiciat sua spolite , Et Dinrvm b. l. nonnisi signiticationem VuIgarem s
quod datur. Bagras quum - Pines: quatenua actio manet, quae non magia de-
Idri funditus potest quam vita praeterita. 3. Quae ad nos nompotes. Idem iam Agathon poeta trag. apud Artilolol. Ethie. Vs, 2 dixit: νονου
ῶν ν πεπραγμένα. norat. Carm. III, 29, , , t oti tamen irritum, Quodcunque Tere est, essiciet deus) neque Diias ringet infectuinquo reddet, Quod fugiens semel hora v xit. Cf. Seneca de breV. vit. Io, J.
285쪽
α5o DE BENEFICIIS LIB. VI. a. 3.
bensficii longiore prohibemur, beneficium quidem ipsum non eraditur. Licet Omnes in hoc viros suas natura advocet, retro illi agere se non licet. Ρotest erip domus, et pecunia, et mancipium, et quidquidsst, in quo haesit beneficii nomen: ipsum vero flaiabiis et immotum est. Nulla vis essitast, ne hic ded rit , ne ille acceperit. III. Egr gis mihi videtur Μ. Antonius apud Rabirium poetam, quum fortunam suam trans untem alio videat, Et sibi nihil relictum, pra ter ius mortis, id quoque si cito occupaverit, exclamare: Hoc habeo, quodcunque dedit o quan
tum habere potuit, si voluisseti Has sunt divia
a. Rabirium. Nomen poetas huius reduxit Pine. nam in mst. Ruiritim sive Duirum. Erasmus inde cum Rabiriias tenet. Nox videat est omnium sero codd. et edd. lectio. Vnuar
I. M. Antonius ille ami-eus Iulii Caesaris eiusque cum Octaviano successor,
qui in Aegypto manum sibi ipse intulit. Eius Vita Plutarchi To. V. Reish. exstat. Nentionem eius fecit Rabiariuε pocta epicus, cui proximum a Virgilio locum do-dit Vellei. Patere. II, 35: modice eum Iaudat Quintil. X, I, 9O. cf. Ovid. Pont. IV, 16,5. Quid tamen scripserit et quod argumentum fuerit carminum eius, nullo veterum testimonio compo
lum ein Nam quod Liplius ait, bella ci ica eum scripsisse videri, et Vossi de
Histor. lat. I, II extr. ex Ovidii verbis: magnique Rabirius oris, et ex hoc I Ostro loco colligit, Babirium descripsisse bellum Actiacum
inter Octavianum Aug., et M. Antonium Triumvirum, mera est coniectura. CLWernsdors mel. Lat. Min. ΤΟ. III. p. XIX R. er naeu tem ario sc. ad Angustum. oc haleo - dedi L haec
beneficia habeo, quae dedi et deposui apud alios. Sio
Alexanden rogatus, ubi haberet thesauros 7 apud amiaeos , respondit. Ammian. Marcellin. XXV, p. 294 V Ies cs. Martiat. Epigri V, 44r Extra fortunam est, qui quid donatur amicis. Quas dederis solas semper habebis opes. Si cito occupa-ris , si cito eo usus fuerit.
286쪽
DE BENEFICIIS LIB. vI. 3. 4. Mi
tias certae, in quacunque sortis humanae levitate uno loco permansutae r quae quo maiores fuerint, 'Me minorem habebunt invidiam. Qnid tanquam a tuo parcis p Procurator es. Omnia ista quae vos tumidos, et supra humana platos oblivisci cogunt vestrae fragilitatis, quas ferreis claustris custoditis a masi , quae ex alieno sanguine rapta vestro dolanditis; Propter quae classes cruentaturas maria deducitis, propter quae quassatis urbes, ignari, quantum telorum in adversos fortuna comparet; propter quae 3 ruptis toties amnitatis; amicitia , collegii foederibus.
inter contendentes duos terrarum orbis elisus est; 'non sunt vestra. in depositi cansa sunt, iam iamquctad alium dominum spectantia, aut hostis ista, aut hostilis animi succotar, invadet. Quaefis quomodo tua tua facias P h dono dando. Consule ergo rebus 4 tuis, et certam Tibi earum atquct inexpugnabilem pon1yssionem para, honestiores illas non solum, sed i tior 'sacturus. illud quod suspicis, quo te divitem ac potentem putas, quamdiu possides, sub nomino fordido iacet. Domus est, servus est, nummi sunζrvitum donasti, beneficium est.... LV. Fateris, inquit, . nos aliquando beneficium non debere ei, a quo accepimus: ergo ereptum est.
Multa sunt, propter quas beneficium debere desinimus: non quia ablatum, sed quia corruptum est. Aliquis roum me defendit: sed uxorem meam per
. b. dono dando. SIe Erasini aliique. Alii donia Gndo
ra. Omnia sa etc. Pro- ci, collegae in Triumvirat uPHE ad M. Antonium haec et Consulatu, quin adeo as- spectant, quippe quem cru- sines, quaim Antonius Octa-cthlem fuit Io alieni rapto- viani sororem Octaviam xfieri, orbiumque Vastatorem uxorem haberet otc. conflat. Diu etiam Anto- IV. Quando et quomodo Ditis et Octavius fuere ami- heneficium corrumpatur sive
287쪽
vim stapro violavit. Non abstulit beneficium, sed opponendo illi parem iniuriam, solvit me debitor et si plus laesit, quam ante profuerat, non tantum M tia exitinguitur, sed ulciscendi querendique libertas fit, ubi in comparatione beneficii praepondisavit i iuria: ita non aufertur beneficium, sed vincitur. a Quid Θ non tam duri quidam, et tam scelerati patres Lint, ut illos au Iari et eiurare ius fasque silp Numis quid ergo illi abstulerunt, quae dederant ξ minimersed impietas sequentium temporum, commendati nem omnis prioris ossicii sustulit. Non boneficium tolliris, sed beneficii gratiar et Misitur, non ns h beam , Dd ne debeam. Tanquam pecuniam aliquis mihi credidit: sed domum meam incendit. pensatum est creditum damnor nec reddidi illi, nec tamen d Ibeo. Eodem modo et hic, qui aliquid benigne adversus me fecit, aliquid liberaliter, sed postea multa superbe, contumeliose, crudelitere eo loco me posuit, ' ut perinde liber adversus eum EsIem, quasi non accepissem; vim beneficiis suis attulit. Colonum suum non tenet, quamvis tabellis manentibus, quisu
R. ut Pertias. membrana Grui. quatuor tia proin . Nee lauieu quidquam mutandum: saepe hae voces eonfunduntur sed yerindo nae significatione ν, pariter. aequo praeseria - h. l. debere constat. Eiam offam dedi auctora cod. Nas. et suadeuto Grui. , quum alias sit, eum I .extiuguatur. - Ω. Eiurare.
Eiurat, qui iurat aliquid sibi non osse. Ita bonam copiam eiurare, se eam non haberet bonam spem eiurare, in deneca dε vi in heat. c. 26 nee eam sibi esse. Ergo hic eiurare paTEntesa
non agnoscere, nuc pro in-1ibus habere. L. quaa δελ- . m ι Vitam, educationem aliaque beneficia, quae X.-nophon Memorab. Socrati
3. tenet obligatum obstrisciumque habet . quamvis tabelua fundi elocati : --
288쪽
segetem eius proculcavit qui succidit arbustar non quia recepit quod pepigorat, sed quia ne recipere inscit. Sic debitori suo eroditor saepe damnatur, 4 ubi plus ex alia causa abstulit, v quam ex crediti pstit. Non tantum inter creditorem Et d bitorem i
do sedet qui dicat. Pecuniam credidisti. Quid ergo
Pecus abegisti, servum eius occidisti, agellum, quem non emeras, Possidest aestimation facta, debitor discede, qui creditor veneras. Inter benΘficia quoque et iniurias ratio confertur. Saepe, inquam, b, 5neficium manet ' nso debetur, si sequuta est dantem Poenitentia, si miserum se dixit, quod dedisset, si quum daret, suspiravit, vultum adduxit, perderoso credidit, non donarct: si sua causa , aut certe non
mea dedit: si non desiit insultare, gloriari, et ubiqua
h. quam ex ereditι, Intelleeta ear D. Sie eod. Naa. aliique. Antear quam ex eredus P. Pinc. Tolebat: quum ex eredit causa ρ. Μox verba: Inter hene In quoque et iniurias ramrio confertur omnes codd. et edd. sic praestant: sed Pine. , quem Murmis Iequatus est, hic alieno loco posita opinatus collocanda putavit initio capitis quinti ante verba: Dedi Benefeium. Sed hic ipsis esse vere debitam sedem nemo dubItaverit, qui sine cupiditate rem consideraverit. e. viatium redduxit. Sie eod. N a. aliique. Nonnulli variant. sed eodem dueunti abdiarit. Vultus autem adduetua est ἡ- sitiae aut severitatis nota, ut in Sueton Tit. 68 sic. Praetu
iit quoque Benueius ad Horat. II. Sem. S. 72. Ninumque, cui vites alliga-hantur: hinc arbustivae vi tes. Colume l. de Arborib. C. 26, s. His suceiaendi, itaque multum damnum Eo Ono aTerebatur, n. vites Molere Pollet - 4. Inter bene ει - eo
mirimque acoepta et expensa examinantur et diuuingunt . L. .
f. perdere. Similirer Ma tiat. Epigr. VI, 3or Sex sesterti fi statim dedisses, Quum dixti mihi, sume,
tolle, dono: Deberem tibi, Paete, Pro ducentis. At hunc quum dederis diu moratus, Sex sestertia, Paete, perdidisti. CL Senec. VlI, infra, Saexu. Alia Iaudat Benuei. ad Horat. Sem, Π,
289쪽
αM DE BENEFICIIS LIB. VI. 4. 5.
iactare, et acerbum munus suum sacere. Manet it que beneficium, quamvis non debeatur: sicuti qua clam pecuniae, de quibus ius creditori non dicitur, debentur, sed non exiguntur.
V. Dedisti beneficium: iniuriam postea fecisti: et beneficio gratia debetur, et iniuriae ultio. Nec ego illi gratiam debeo, nec ille mihi poenam: alter ab altero absolvitur Quum dicimus, Beneficium illi reddidi: non hoc dicimus, illud nos quod accepera-- mus reddidisse: sed aliud pro illo. Reddero enima asst, rem pro re dare. Quidni t quum omnis solutio non idem reddat, sed tantundem. Nam et Pec viam dicimur reddidisse, quamvis num avimus Pro argenteis aureos, quamvis non intervenerint nummi, sed delegatione et verbis persecta solutio sit. Vid ris mihi dicere: Perdis operam. Quorsum enim per Stinet starct me, an maneat quod non debetur Z Iuris- eo ultorum istae acutae ineptiae sunt, qui . heroditatem V. Nonne, obiicitur, actio- de Off. I, 7, 63 h. .I. tamennoa iniuriurum et gratitu- desinitionem dat, non et dinis separandae sunt 3 - nablogiam. Quare Mena-a.Dedisii - ab Iritur. Con- gius in Amoeni tat. iuris cap. tinet obiectionem, gratiam 39 ubi de Iuriscons. ut Stoi- beneficio non deberi, acce- cos sequentium etymologiis dente iniuria. Verba, quae agit p. 338 sq. ed. lics anni in Mureti aliisque inde ex- ι738. sub v. reddere huius pressis edd. antecedunt: μ- loci non meminit. ιer benescia quoque vi iniu- u. delegatione quum non rias ratio confer ur, a Pin- ipsi de arca solvimus, sed clauo e cap. Praecedentis per attributionem,. assigna- g. 4 huc transposita sunt. OL ii Onom, ad alium remitti-Var. lecti ad istud cap. b. mus creditorem, a quo P. Reddore. Noli putare, Ser cuniam accipiat, sive sit a necam hic etymologum ago gentarius, sive alius.. EL E TE. Nam etsi Stoicis etymo- nesti Clav. Cic. Attributiologiae studium haud ali et Delegare. Quorsum num esset Us. Mena8. ad debetur. cf. supra si fiat. Diog. Laere VII. 147. Cic. 3. Ariaco ἰ υνανι οδα
290쪽
255tem negant usucapi posse, sed ea quae in lieredit tosunt: tanquam quidquam aliud sit hereditas, quam ea quae in hereditata sunt. Illud mihi potius disti .guo, quod Potest ad rem pertiners, quum idem homo h neficium mihi dedit, et postea fecit iniuriam, utrum et beneficium illi reddere debeam , et me ab illo nihilominus vindicare, ac veluti duobus nominia hus separatim respondere: an alterum alteri contria 4buere, et nihil negotii habero, ut beuesicium iniuria tollatur, beneficio iniuria. Illud enim video in hoc foro fieri. quid in vestra schola iuris sit, vos sciatis.
Separantur actiones, et de eo quod agimus, de eodem nobiscum agitur. ν Non confunditur sormu-
Ia , si qui apud me pecuniam depoluerit, idem mihi
postea furtum fecerit, et ego cum illo furti agam, et ille mecum depositi. VI. Quae proposuisti, mi Libexatis, exempla, Ce tis legibus continentur, quas necesse est sequi: lex legi non miscetur. Utraque sua via it: depoIitum habet actionem propriam, tam mehercule quam sumtumsa. Πlud enim ωIdeo in hoc foro ferI. Illud hoe eod. Nax. aliique eum edd. dederunt. Alii omiserant. B. E. Μu tus. Hoc forum opponitur scholae. - b. Non confianditur fommula, s quι ete. Verissime ita Pet. Faber, negatione addita. quae in vulgg. et codd. deerat. Alioqui Seneea sibi non eo staret. Cum Lipsio itaque eum sequuti sumus.
Distinguunt itaque, ut S meea beneficium distinxerat,
men hereditas saepe quoque de iis quae in hereditate
sunt, Pro Tebus usurpatur, quae Uucvi i. e. uteudo
re, iungere, unire. haberacum illo. Separantur iunostro foro, at apud vos hoc fit. formula actio. Fo mulae sunt verborum certa conceptiones et formae, Vel quas praetor dat iudicibus, ut secundum eas inquirant, et iudicent, vel quibus Iu risconsulti in aliquem agunt, Vel quibus testamenta alliaque actus iuris fiunt CLErnesti Clav. Cic. h. WVI. Negat, et nullam acti nem ingrati es e docui.