Selectæ dissertationes polemicæ ad tractatum de Deo. Tomus primus quartus

591쪽

ter iusinuarunt. Riod proprium erat Cerinthi commentum , & singularis error. Nec credere par est Patres , qui apprime noverant Christum passum esse , ut nos maledicto Legis eriperet, existimasse iterum venturum , ut nos in ergastulum Legis detrudereti praesertim cum Apocalypsis, quae ipsis erroris ansam praebuit , Templum in nova Ierusalem instaurandum non doceat r immo nullum in ea futurum Templum diserte afferat. Et templum , inquit, non vidi in ea ; Dominus enim Deus Omnipotens Templum illius est , O Agnus. Deinde istud intercedit discriminis inter Cerinthum, & Patres Millenarios, quod Cerinthus in millenario illo Christi regno omne Voluptatis corporeae genus non solum admiserit , sed effusissimam libidinum omnium intemperiem et Patres vero delitias quidem corporeas illi Christi regno tribuerunt , sed moderatas ,& quae Sanctorum populum , Christique amicos decerent. Unde S. Hieronymus discrimen illud animadvertens, illorum Patrum sententiam non est ausius damnare erroris. Scribit namque in I9. Jeremiae caput et is inamquam ,, sibi Iudaei auream atque gemmatam Ierusalem, , restituendam putent: rursumque victimas, sa- ,, crificia , & coniugia Sanctorum , & regnum, , in terris Domini Salvatoris; quae licet non ,, sequamur , tamen damnare non possumus , , , quia multi Ecclesiasticorum Virorum, &,, Martyres ista dixerunt: ut unusquisque in

ri suo sensu abundet , & Domini cuncta iudicio,, reserventur. Et

592쪽

CONTRA CERINTRuM. 19 Et S. Augustinus lib. ao. De Civitate Dei, eap. . duplicem Millenariorum sentelatiam fuis. se docet: Primam eorum , qui spiritale penitus illud Regnum futurum esse contenderent, quam tolerabilem utcumque dicit sententiam , seque aliquando idem opinatum suisse fatetur ralteram prorsus ridiculam eorum , qui Regnum

illud foedi ssimis delitiis dissuens sperarent alia

quando constituendum .

Instabis ex Tertulliano libro de Praestriaptionibus Haeretisorum , cap. gr. Id esse Dominisum , verum, quod est prius traditum rid autem extraneum O falsum , quod sit posterius immissum . Atqui sententia de millenario in terris Chri lii regno prius tradita est, siquidem illam Patres priorum saeculorum docuerunt : ergo illa sententia eit Dominica, Sc

Resp. nego minorem. Illud enim traditum censetur : God semper , quod ubique , quod ab omnibus traditum est, ut ait Vincentius Lirinensis in Commonitorio. Atqui nec semper , nec ubique , nec ab omnibus illa sententia de millenario in terris Chrilli regno tradita est primis etiam Ecclesiae saeculis, siquidem S. Iustinus martyr in Dialogo cum Tryphone testatur multos huic sententiae fuisse restegatos , qui christiane pieque sentirent. His verbis Tryphon quaestionem proposuerat Justino: ,, Dic ,, autem mihi verum , fatemini ne vos denuo, , instauratum locum hunc Ierusalem & popu- D lum yestrum congregatum, atque laetitia

593쪽

ao Da MILLE MARIO Rrovo,, evectum iri, cum Christo simul & Patria , , chis & Prophetis , & his qui generis nostri

, , sunt, aut etiam qui ad nos accessierunt, Pri ,, selytis , priusquam Christum adventurum. ,, eXpectatis;an ut videare nos superare in quae- , , stionibus , eo decurris , ut illa non inficie- , , re ρ Huic respondit S. Iustinus et Non eo sum, , miseriae redactus, o Trypho, ut alia quam, , sentio loquar . Confessus sum tibi & antea , ,, me quidem & alios plures eadem mecum sentientes arbitrari, id , sicut plane scitis , is futurum i multos vero etiam qui purae , pia ,, que sunt Chriistianorum sententiae , hoc non ,, agnoscere , tibi significavi. S. vero Irenaeus , qui hanc a Papia praeceptore suo opinionem acceperat, plurimos etiam ipsam oppugnasse testatur, quos haereticos & ignaros perperam vocat. Caius, &Dionysius Alexandrinus , eam ceu pestilentissimum errorem confutarunt. Eusebius, Epiphanius , Basilitis, Hieronymus, August. aliique ipsam explosere . Non habet igitur verae traditionis characteres. Deinde non omnes pro hoc errore citati ipsum eodem modo propugnant. Quidam enim mere corporeas , alii spiritales dumtaxat delicias in millenario illo Christi regno degustandas sunt arbitrati; ut Tertul. qui hac de re ita scribit lib. I. adversus Marcionem , c. 24. ,, Nam, , & consitemur in terra nobis regnum repro-

, , missum; sed ante caelum , sed alio statu , ,. utpote post resurrectionem in mille annos, in

594쪽

is Civitate divini operis Ierusalem caelo delata, ,, quam & Apostolus Matrem nostram sursium designat; Sc politeuma nostrum, id est , ,, municipatum in caelis esse pronuntians, alicuiis utique caelesti civitati eum deputat. Hanc & Ezechiel novit, & Apostolus Ioannesse vidit, de qui apud fidem nostram est, novae

se Prophetiae sermo testatur, ut etiam effgiem ,, civitatis ante repraesentationem eius conspe- , , diui futuram praedicarit Hanc dicimus,, excipiendis resurrectione Sanctis , & refo- , , vendis omnium bonorum utique spiritualium, , copia, in compensationem eorum quae in ,, saeculo vel despeximus , a Deo prospectam.

,, Siquidem , ct iustum & Deo dignum , illicis quoque exultare famulos eius, ubi sunt de , , afficti in nomine ejus . Obiiciuntur verba Christi Mati. 26. ubi sic Apostolos in ultima Coena sibi assidentes ali quitur. Non bibam amodo de hoc genimine viatis , usque in diem illam , eum illud bibam v hiscum novum in regno Patris mei. In regno itaque Christi, Sancti deliciis corporeis in cibo& potu positis perfruentur . Resp. primo , potum illum vini in regno Dei metaphorice esse intelligendum , pro spiritualium deliciarum fruitione , sicut & cetera Scripturae loca , in quibus de cibo & potu altera in vita mentio est , mystice sunt exponenda , ut illud Regii Vatis: se Inebriabuntur ab

, , ubertate domus tuae, & torrente voluptatis

595쪽

se siderio desideravi hoc Pascha manducare., vobiscum , antequam patiar . Dico enim vo- , , his , quia ex hoc non manducabo illud , do-M nec impleatur in regno Dei. Et illud i Ego ,, dispono vobis sicut disposuit mihi Pater ,, meus regnum , ut edatis , & bibatis supers, mensam meam in regno meo . M illud Apo- ,, cal. I9. Beati qui ad coenam nuptiarum Agni ,, vocati sunt. Hinc Origenes millenarii Chri- ,, sti Regni opinionem inde natam docet, mod,, simpliciores quidam nescientes distinguere, ac ,, secernere quae sint in Scripturis Divinis inte- riori homini, quae vero exteriori deputan- . ,, da , vocabulorum similitudinibus decepti , , , ad ineptas quasdam fabulas & figmenta in

,, nia se contulerint; ut etiam post resurrectio, , nem cibis corporalibus utendum crederent ,s, Potumque sumendum non selum ex illa Ui- ,, te vera , di vivente in saecula , verum & ex

, , his vitibus ligni, , . Haec ille in Prologo Comment. in Cantica , similiaque habet lib. 2. De Principiis , c. I 2. Resp.2. haec verba ad illud temporis intervallum referenda esse , quod inter Christi resurrectionem & triumphalem eius in caelos ascensum intercessit, quo cum Apostolis novo modo bibit de genimine vitis , ct cum illis manducavit, ut suae resurrectionis veritatem probaret. Sic exponit S. Joannes Chrusest mus Hom.8s. in Matth. ,, Novum autem , im , quit , hoc est novo modo quodam , immos, inaudito atque mirabili et non enim passibile

596쪽

CON etRA CERINTRuri . 23,, habens , sed immortale atque incorruptibi- , , te , alimentoque non indigens surrexit. Quas, re cum Opus non erat, post resurrectionem ,, comedit & bibit, cum ejus corpus istis nullo,, modo amplius indigeat , sed ut certiori a ,, gumento resurrectionem firmaret. Resp. 3. per genimem vitis, Iudaeorum fidem mystice significari, qua in regno Patris , id est in Ecclesia, Christus erat recreandus. Ita S. Hieron. interpetratur in Comment. c. 26. S. Matthaeir ,, De Carnalibus , inqvit, tranis sit ad spiritalia: quod vinea n AEgypto transis plantata, sit populus Israel , cui per Jere- miam Dominus loquitur; Ego te plantavi,, Vineam veram , quomodo mutata es in ama-

,, ritudinem, vitis aliena λ Dicit ergo se Do- , , minus de hac vinea nequaquam esse bibitu- ,, rum , nisi in regno Patris sui. Regnum Pa- . ,, tris, fidem puto esse Credentium , Apost ,, is quoque idipsum confirmanter Regnum ,, Dei intra Vos est. Ergo cum Judaei recepe- ,, rint regnum Patris I cum , inquam , credi ,, derint in Deo Patre , is adduxerit eos Pateris ad Filium , tunc de vino eorum bibet Do-

,, minus , & in similitudinem Joseph regnantis j, in AEgypto , inebriabitur cum fratribus suis.