Desiderii Erasmi Roterodami De virtute amplectenda oratio. De praeparatione ad mortem. De morte declamatio. De puero Iesu concio pronunciata in schola coletica, Londini olim instituta

221쪽

gox , C o N CI o D qui, possit non amare t .verum enim vero ea veri amoris vis est, uret is, quem ames, quam similli mus esse cupias. QM04 si in nobis essicit amor humanus, quantum aemulandi studium excitabit amor divinus 3 cui ille collatus vix amoris umbella estὶ Proinde si vere arisque ex ammo,non verbo tenus,Iesum amamus, Iesum pro nostra virili conemur exprimere, vel potius

in illum transformari. Quodsi virum assequi non possumus, saltem pueri ouerum imitemur. Quan quam hoc ipsum facinus est haudquaquam puerili, immo senilibus etiam viribus majus,sed quod serenusquam saccedat felicius quam in pueris. Etenim quoties nesorium ab humano lentat praesidio;

tum robur,aetas, sexus expenditur: verum ubi gratiae res agitur , non naturae , tum hoc essicacius exerit sese miraculum Spiritus, quo minus erat opis ac fiduciae in carne.

Denique quid dubitemus aut diffidamus , his formante , fingente

222쪽

ae transformante nos , quem cornemur exprimere t Qv s Danieli puero tantum addidit prudentiae' quis puero Solomoni tantum tribuit sedentietiquis tribus illis pueris tantum adjunxit tolerantiae rquis puerum Heli dignum divino fecit alloquioi Quis Nicolao puero quis AEgidio λ quis Benedicto quis Agneti ' quis Caeciliae r quis

tot tam teneris 'irgunculis ,itam masculam atque invictam virtutem dedit ' Profecto non natura, VH a

sed gratia. Et, ubi minus succurrit 2 llida

natura , ibi mirabilius operatur Nin v gratia. Hac igitur freti , magno pira animo studium aemulandi puerum Iesum capessamus, nec unquam oculos ab eo velut a scopo deflectamus. Absolutum exemplar habemus, nihil est quod aliunde petere oporteat. Omnis illius vita, quid nos. sequi debeamus , clamitar id autem docuie puer ille purissimus, de purissima virgine natus ' nisi ut omnem huius mundi spurciciam & inquinamenta vite-

223쪽

ao Co Nelo D Elmus , atque angelicam quandam vitam jam nunc in terris meditemur; hoc est , id esse meditemur, quod illic semper sumus futuri.

Porro spiritus Iesu cum omnes sorder aversatur, & odit, tum praecipue belluinam illam . & prorsus homine indignam libidine. Quid

autem docuit nos, natuS peregreseditus ini tuguriolo', abjectus in praesepi, pannis involutus 3 nisi ut semper meminerimus , nos heic paucorum dierum hospites esse; utque, calcatis opibus' spretis mun

alsis honoribus, per pios labo res ad coelestem illam patriam expediti festinemusὶin qua iam nunc animo vivamus oportet, etiamsi eorporeis interim pedibus terram eontingimus. Rursum , quid admonuit, in AEgyptum aufugiens' nisi ut inquinatorum comme elum modis omnibus de vitemus, qui Iesum in nobis, hoc est, innocentiam,ac mundi neglectum, conantur extinguere. Quid vero docuit circumcisus 2 nisi ut omnela

224쪽

P u a R o I a s u. carnis affectus, ad Christum pro .

perantibus obstirep entes, amputemus, ac, tanquam in nobis ipsis

mortui , solo I a s u spiritu ducamur ac vegetemur. Gi A docuit. oblatus in templo nisi ue totos nos, ab ipsa jam infantia , Deo, rebusque sacris, dicemus consecremusque, ac protinus, recenti adhuc mentis testa, Iesum imbibamus. Nec enim ulla aetas ad discendam pietatem immatura est. Immo non alia eli magis tempestiva addiscendum Christum, quam ea quae mundum adhuc nescit. Jam ipsi apud vos aestimate,pueri, . puer ille sic natus, sic Deo dicatus , quam sanctis studiis totam

puericiam transegerit. Non otio, non cibo, non somno, non ineptis

Iusibus , non stultis fabulis, non evagationibus , quemadmodum

puerorum vulgus racit; sed aut earentum obsequiis, aut factis orationibus , aut auscultandis docto- Iibus,aut piis meditationibus, aue

unctis ac seriis cum aequalibus

225쪽

ios CON cIO DE pueris colloquiis. An non haee & multa similia , summatim complexus est sanctus Lucas cum seribit ad hunc modum: Puer crescebat , & confortabatur, plenus sapientia ; ει gratia Dei erat in illo.

An non palam videtis novum puericiae genu sy De pristinis pueris dictum est e Stulticia colligata est in

corde pueri. De novo' hoc audiistis, Plenus sapientia. id adhue. n. i. y aeraris inscitiam praeteximus, cum

audiamus, non sapientem, sed plenum sapientia puerum Videte ut omnem rerum ordinem hic puer invertit , qui loquitur in Apocalypsi: Ecce ego nova facio omnia. Perditur sapientia senum, ac prudentia prudentium reprobatur, at pueri' implentur sapientia. Nimirum hoc nomine gratias Uens patris Q uiam, inquit, abscondisti haec a sapientibus, ει revelasti parvulis. Porro ne stultam hujus mundi ac fucatam sapientiam assectaremus,protinus adjecit : Et gratia Dei erat in illo. Is vero demum

226쪽

tatummum sapit, qui mundo deuolt. c

nil nisi Christum sapit . philosophorum libristicis argutiis, sed sincera fide co

gnoscitur , spe renetur, caritare devincitur. Jam vero quam multa docuit nos , ubi duodecim annos , a parentibus furti irducit sese , ac ne inter notos dem ac propinquos repertus, potitriduum denique inventus estὶ sed ubi tandem in entus Num in circulis num in choris Τ num in viis aut foro Λudite,pueri, ubi repertus sit Iesus, relictis parentibus quodammodo fugitivus; ac, ubi vos versari conveniat, intelligetis. In templo,inquam, inventus est, in medio doctorumsedens , audiens illos , ac vicissim interrogans. Quid docuit nos Iesus his tam admirandis factisὶ No dubium, quin rem magnam, rem seriam , rore

imitandam docuerit. Quid rem quid λ nisi ut grandineret nobis Christus, quandoquidem in nobis nascitur, & habet suos

227쪽

eto CON CIO DE latum gradus , donec occurramus

in viruiti persectum, & in mensuram plenitudinis ejus. Ergo, cum grandescit in nobis , docet, ut naturales parentum & amicorum a sectus in Deum transferamus I n

hii hie amemus, nihil mitemur,

nisi in Christo , & Christum in o-

nisibus. Meminerimus, os verum patrem, patriam,cognatos, amicos

Lbete in eoAis. Verum, ne quis imaginetur,hunc parentum neglectum , fastum aut inobedientiam sapere, consequitur, Et erat subditus illis. Immo nemo suos parentes verius amat, nemo magis pie colit , nemo observantius morem, quam qui sic contemnit. in Quia autem est, sedere in templo, in rebus sacris eonquiescere, M ad discendum animum ab o- mnibus .tranquillum curis adferrea Nihil autem vitiis est turbulentius; &, otium ac quietem amat sapientia. Iam, a quo tandem nos gravemur discere Quam attentas Marci praeceptori P Iaebere conve- viro

228쪽

Pusno JEsu. 2os nil cum puer ille coelestis, sapientia Dei patris, in medio doctorum

sedeat, audiens vici nim, ac respondens sed ita respondens, ut omnes ejus sapientiam admirarentur tNeque id miru. eum is esset ad quem omnis mundi sapientia stulta est. Praeclara res legum prudentia , e gregia res philosophiae cognitio, suspicienda res Theologiae proseiasio; verum, si quis Iesum audiat, illi co stultescunt omnia. At nostra responsio, si sapientiae miraculum

excitare non potest , certe sapiae modestiam , sonet innocentiam. Rursum , obsecro, quam morige ros , quam obsequentes nos esse decet parentibus ac praeceptoribus , quos potiores , velut ingenii parentes, habemus,posteaquam ille , dominus omnium, cum a parentibus non intelligeretuI, tamen

subditus illis redierit in Nazareth. Debetur hoc pietati, debetur parentum reverentiaei, ut aliquoties

illorum voluntati concedamus, etiamsi, nos meliora viderimus.

229쪽

2io Co Ne Iosed iam operaepretium est audire, uuam apto fini Lucas Iesu puerinciam concluserit: Et Iesus, inquit, proficiebat sapientia, aetate, di gratia, pud Deum, & apud homineβ. Quam multa, quam pauc,s, nos docuivi Primum,cumsione , pietatis item accessionem oportere copulari. Ne illuitare dici possit, quod in hominum vulgus divus dixit Augustinus. Qui major est aetate, major est ani-quirate. Neve in hoc pulcherrismo certamine unquam restemus, aut nos assecutos arbitremur: sed, in morem currentium in uadio, a

tergo relicta negligent . Iiora nitamur, ae se er a bonis ad meliora, melioribus adopta-

ma, proficere conemur,

mei . hoc est . hujus vitae finem

perventum erix . . in .

um senex,perinde quasi nihil lai-

sitiebatiuidem&nos, in Christo fuerimus , hoc minus

uobis placebimus; si modo νς

230쪽

illo fuerimus progessi. Adeo σια pestis est & ltudiorum & pieta

tis; ac,suxta Fabium, praecox illud ingeniorum genus non temere pervenir ad frugem, vel eruditionis, vel innocentiae. Equidem nec ordinem otiosum esse puto, Apud Deum,& apud homines: ut inteia ligamus, in primis dandam ope-Iam,ut vita nostra Deo placeat: Id agenteis,humanus favor ultro co- sequetur. Nihil enim virtute pulchrius, nihil amabilius quam laus. Laus hoc magis sequi solet, quominus appetitur. Paucis, ut potuimus , vobis expressimus exemplar Pueri ; quem & amare plurimum,& imitati studiosissime debemus. Atque omnino tantum videbimur amare, quantum fuerimus imitati. Rursum tanto plenius imitabimur , quanto amabimus ardentius. Proinde hoc ipsum ab illo quotidianis ac puris precibus flagitemus,ut nobis donet, amore suin agrare , sui similes evadere; hoc

esst, castOS,Puros, incontaminatos, mites,