장음표시 사용
451쪽
418 Eccles π Positisa Potestate.
D. Dr Principis in persenas Ecclesiasticas.
f. I. PRooemium , in quo ostenditur regimen
externum & coactivum proprie esse penes Principem eiusque Magistratus , qui idcirco gladium portare dicuntur. De aut horitate Principis circa externam Eeelasiae diseiplinam , sat bene Richerius Tom. 2. defens. lib. I. Cap. I. a pag. 3οῖ. Penes Principem ic non penes Ecclesiam esse iurisdictionem veram cum imperio & coactione per poenas temporales,& corporis amictivas ostendit M. A. L. . I. Cap. 2. Chri ilus quatenus homo, an habuerit a Deo jus in temporalia , examinat M. A. Lib. o. Cap. I.
Exponitar rad e sis fundamentum iurisdictionis Ressia.
Ostendit M. A. Lib. 6. Cap. 2. n. Σ. omnes Societates hominum, ex natura sua, opus habere Rectore & Gubernatore ;atque inde concludit Reces & Principes ex quodam naturae inllinctu esse constituros; & num. 4. asserit esse quasi naturale quoddam pactum inter populum & Principem, ut hic gubernet cc imperet, populus autem pareat & obediat , applicatque illud Augustini , lib. 3. Confess. C. 8. G-nenile pactum es societatis humanae obedire Regibus suis , & n. 4. ex S. Chrysosto-mo Hom. 6. ad populum Antioch. bene exponit necessitatem Regum ἱ & n. 3. ex S. Paulo ottendit quod illa naturalis Lex quae homi in civilem esse toluit , oe erit-ιates .ffituit , iussitque aliquos imperare, sit ipse Deus ; ex Epis . ad Rom. Cap. I R. atque indo concludit Regum authoritatem esse immediate a Deo.
Cap. 3. a num. 2. usque ad num. Io.
ostendit ex verbis Gelasi I. ad Anastasium,& Nieolai primi ad Michaelem Imper torem , potestatem Regiam N politicam omnino esse ab Ecclesiastica separatam ; nec unam alteri esse subo inatam. Et num. II. & Ιχ. ostendit ex fine utriusque potestatis, utramque per se sine altera posse esse persectam , nee Christum voluisse inter se misceri. Authoritas politica , sive homines inquantum politici, & hac politica potestate instructi , non conficiunt proprie Ecet stam , sed duntaxat ut sunt fideles tita
N. II. Recte exponit quod licet Imperator ut fidelis subii elatur Saeerdotibus, in his quae pertinent ad beatitudinem, tamen Potestas Imperialis non subjiciatur Ecclesiasticae ; quodque in Ecclesia mat rialiter eonsiderata, snt duo corpora se maliter dili inhia r cui uni praesidet Imperator, & alteri Pontifex sine ulla subci dinatione , notatque ex Cusano , Lib. 3. Cone. Cap. 3. olim scripsisse Clossam ad Can. Haurianus dist. 63. II. Patricium fuisse Patrem Papae in temporalibus, sicut Papa est Pater ei in spiritualibus. Et num. I 8. asserit duo haae corpora in Ecelesia posse comparari duobus amplissumis Magii ratibus sub eodem Rege. Similitudinem petitam a spiritu, & ea ne, item a sole & luna , qua utitur Innocentius III. refutat & explodit , num.
Num. 23. explicat qua ratione usus sit Narianetenus smilitudine cemis & spiritus ad explicandam die nitatem Ecclesiasti- eae potet latis supra politicam. Optime exisplicat quid agendum, si Ecclesiasti ea & p litica potestas contraria primipiat , & cui sit obediendum num. 23. & 26. Pri
452쪽
gionis incumbere , quantum ad externam politiam , bene exponit Lib. 6. cap. 3.
Ad Prinei pes spectare aut horitatem em- vocandi Concilia; eaque dirigendi, imo &dissolvendi late probat Lib. 6. Cap. S. anum. 4. ad II. Et Patres eam eonvocati
nem per Principes farum laudasse, a num. a. ad 77. & obtemones iolvuntur anum. 79. ad Io . Et deinde ex pluribus aliis id probat.
De sobjectione cieris eum. De hae fuse agit m A. Lib. 6. Cap. q. & notanter ex Apostolo & Gregorio
I. n. 23. Et num. 9α & 9 I. inquirit. an Marsilius de Padua suerit a Ioanne XXII. damnatus, quia docuit Clericos Imperatori subjectosὶ Et quidem a num. 38. usque adnum. 63. ostendit Cap. 6. Clericos non tantum directive, sed Ac eoactne i sibus Pri cipum quoad externa est e sub)ectos. Hoc toto Capite ι . ostendit & probat Principes Catholicos leges tulisse circa externam Ecclesiae di ieiplinam.
Quantopere quidam suerint abusi hae voee Udextatis Ecclesiasticae, optime ostendit Author Tractatus de Libertate Ecclesiastica , apud Goldastum Tomo I. Mona chiae, pag. 674. in prooemio. Deinde Cap. r. pag. 676. ostendit quam varia iam pridem fuerit huius vocis Libertatis , item Ecclestae acceptici notatque quod licet in Decretalibus, & earum comis mentatoribus frequens occurrat mentio Libertatir Ecclesiasticae ; nemo tamen eam definiat, aut describat: postmodum tamen definitionem eius ponit, pag. 68 I. Pag. 676. in fine, exponit quod omnes appetant naturaliter libertatem ; Ecclesiam autem cunni tamquam columnam veritatis& salutis portum colant ; & taπen erga Eeclesiasticam libertatem non omnes Caiatholici eamdem esse putant . Aliqui enim unicam hanc quasi putant pietatis & religionis arcem , in eiusdem propugnatione &lificatione summam totius Religionis positam eredunt ; & aliter sentientes, ut in errore pernicioso positos habent &e. Praetendunt alii illos multum falli; & vim hujus appellationis aut simpliciter ignora re, aut subdole ditisulare, utpote speci sum libertatis ab iis praetexi , qui ali num servitium & dominatum tibi eo
Pag. 677. Nemo antiquitatis non omni no ignarus , nescit hane EeeIesiasticam libertatem ab aliquot retro seculis, instar mitis cujusdam & imenti vi suisse , quod in Europa populos Christianos inter se commisit Ece. Ibidem, versu Libre, ex Platone & Pluistarcho notat qui nomina recte nolit , oe r
Libertas proprie per is tribuitur. In terdum tamen & inanimatis rebus , pro immunitate aut peculiari iure ipsis indub
Hominis Iibertas dupliciter eonsiderari potest; vel ut in singulis, vel ut in pluri
bus quasi unum corpus constituentibus. Eius quae singulis competit , tot sunt specios, quot sunt rerum genera, ad quae voluntas hominis se extendit ; semper enim rati is ne voluntatis aut arbitrii dicitur hominis libertas aut servitus. Et quatenuς est hominis triplex bonum , etiam & triplex est hominis libertas . Satis bene , pag. 677. circa finem & seqq. Et ibidem notat unam fuisse hominis libertatem moralem , quam Philosophi gentiles veram afferebant liberistatem, iuxta illud Stoicorum enatum : s lum sapientem esse Iibertim I ceteros omue .sse heri Us. Hanc tamen non esse veram libertatem , sed eam esse a Christo tandem hominibus partam , sat bene ibid. pag. 678. ostendit. Etiam quae piorum coetui sive Ecclesiae tribuitur libertas, multifariam distingui potest . Inte dum Libertas Ecclesiae appellatur libera conveniendi ad cultum Divinum facultas, a Principe peti & impetrari it,lita ; ut Gregorius NaTianTenti; ad
Nuctarium scribens dixit : quidam hodie
453쪽
α Gilef. Politica Potestate. vocant Libertatem re Hentiae ; Optatu Mi levit anus simpliciter Libertatem . Diversa
est ab illa , quam Patres Ephesini datam a Christo Ecclesiae pronuntiant , de qua Cap. 3. Haec paE 6 8. Adiicitque et Haesint Libertares Ecclesiae , quarum partim SL Serimura , Patres meminerum. Postea vero eum publice Christianismus fuit e reptus, er Clitus per Imperatores Reges op vir er dignitate fuit auctus , tum evit paulatἰm in Ecclesia Dei inter alia multa prius inaudita vox Lin ERTA Tis nova seniamatione Uirmari. Honoris enim maerogarisam, Priυtlesia , immunitates , σ sm Iis omuia jκra, Lia ERTATEM ECCLESIASTICAM aut numere multitudinis , LIBFR-πATEs dixeritne s atque hodie hoc verbum hi adeo frequentem Hum Wiat ut nullum
ini id autem nomine Libertatis Ecclesiasticae veniat , necdum hodie determinatum
reperitur; uti ibidem pag. 678. sub finem dedueit ; & in quam diuersa fgnificatione sumpta sit prosequitur pag. 679.
Ibidem pag. 679. circa finem ostendit, quod sicuti vocis Libertas est multiplex significatio , ita di vocis Mesesae fuerit ;quodque ea voce hodie multi abutantur,& imperitis imponant. ostendit pag. 68o.& ibidem notat quod sub obtentu ruendae Libertatis Ecclesiasticae bella atrocissima inter Imperatores & RR. Pontifices fuerint; in quibus ab utrasve parte obtendebatur Libertas Ecelesae. Et ibidem pag. 68o. in fine & seM. de Libertatibus Gallicanis. Prima species hodiernae Libertatis Ee-elesiasticae, est plenaria Clericorum ab authoritate & subiectione Principum exemptio quam optime ex Caramuel ita deseribit pag. 681. & etiam exemptionem ab
Pag. 682. ponit quasdam conclusiones pro iundamento totius Dissertationis. Prima est : tablina m Respublica intentum
re or ratione , interdum duntaxat ratione
disserent . Hie exponit qualiter Ecclesia
sub Ethnicit & qualiter sub Christianis
Imreratoribus fuerit in Republica. Secunda est : Iu omni societate, qua diversis habet fure , quidam o praeese crfubesse possunt diis A rationibus . Hic nitide & breviter exponit quomodo Eccle-sa & Respubliea eomponant unam sese
talem; in qua sunt duo corpora, quae diversos habent fines &e.
Quarta est : A Christo Rege γ Sace
iste potesatem accipiunt Princeps G- terris r uis clialem , his Sacredualem, sia diuersa maduime, pag. 683. Hic probat utramque potestatem esse immediate a Deo ; & licet Sacerdotalis ratione finis & iaministrationis si dignior, non tamen esvilis ei sit subjecta ; neque
inserat exemptionem Clericorum . Ibidem& ostendit quam turpiter Antiquorum dictis abutantur recentiores ; & quod Episcopis proprie non competat iurisdictio eo ctiva; neque censura sit activa , pag. 683. Ibi eirca finem exponit illud Constantini: quod sit Episcopus ad externa. Et pag. 687. quod Reges, etiam Iure Divino, habeant custodiam & protectionem Ecclesiae. Et ibidem explicat quod Regalis Potestas indirecte se extendat ad spirituale regimen ἔ uti Sacerdotalis ad temporale; quod Respublica eum omni Potestate esset ante ereaam Ecelesiam. Ostendit pag. 6 88. omnia . iura Principum mansisse salva post susceptum Christianismum sat bene . Notatque pag. 98'. quod Princeps sit unicum Caput Reipublicae , cui soli competat leges ferre .
quodque olim non toleratum ullum generale Decretum fuisse evulgatum , & per modum legis promulgatum sine consensu Principis . Exponit pas. 689. Vers Enimvero, quo modo primis seculis fideles fuerint in Republica tamquam peregrini & non cives . Et quare Deus tae per serit. p. III. quod incipit a pag. 6 . exponit qualiter Ecclesia postquam per 3 oo.
annos crudelissimis Tyrannorum persecutionibus suit exposta, tandem sub Constantino Magno acceperit libertatem a Pr
phetis praesictam ; & in quibus haee talis
optata libertas constiterit a tempore Constantini Magni , usque ad tempora Gre gorii I. hoc Capite exponit. Exponit hoe per distinctos Articulos . quatuor distinctas species libertatis sive immunitatis , quam a Costantino , eiusque Christianis Imperatoribus succestaribus aecepit . I. Libertatem Religionis . 2. Li. bertatem a publicis oneribus . 3. Libertatem
454쪽
. . - D. Eretis oe Polities Potestate. 433 . . tem sive exemptionem Clerieorum a secu- . Ibid. pag. 7oo. de seqq. emnit qua laribus judiciis q. Libertatem seu autho- ratione omnes Episcopi dici possint unive ritatem cognoscendi de causis laicorum . fatis ι & curam tuam queant & debeant. Haec f. r. cuius hie est titulus : Gelisa etiam aliis Ecclesiis impendere quod ibi- Christiana. Libertatem Resistonis accepit a dem & factis & exemplis Epit porum Prive ibus Chro ianis . Ibidem breviter probat. exponit in quo haec libertas Religionis con- Ex hac autem universali eura Eceles assteret. omnibus ti singulis Episcopis ex aequo Hic notat quam periculose errent in incumbente ,& ex unitate Ecclesiae & Epia multis qui non satis distinguunt inter li- scopatus profluente , tandem invaluit co bertatem, quam Ecclesiae suae dedit & acqui- suetudo eorum, qui erant abstenti, ad alias fuit Christus, & eam, quam a Principitari Ecclesias recursus, signanter ad Romanam, Christianis aecepit ; quam di itinctionem ibi- ut potentiorem & principaliorem pag. 7Q2. dem bene exponit. & seqq. & pag. 7 . monet quod abstenti z. pag. 69i. Cuius hie est titulus et recurrerent ad alias Ecclesias , non tam Ecclesa vetus sub Christianis PAncipibus quam superiores , sed tamquam quae unam Alita Synodos cogere aut expresso Principis, eum reliquis constituerent Ecclesam ; atin aut tacito eiusEem consensu . Synodos Pro- caritatis ab iis opem implorantes . Et vinciales sive particulares sine expreta Prim ibidem dilucide exponit lamm Felieissimici pis , univeriales cum expretio . Rati & Fortunati, qui a S. Cypriano & Epianem diversitatis assignat. scopis Africanis abstenti , ad Cornelium Ibidem notat , quod dum quis Synodi Roman. Episcopum confugerant ἡ Oile Patres habebat iuspectos , ad Principem ditque quoa non appellaverim, sed tamen . recurrerit , ut ab eo Iudices acciperet; quod Cornelius aliquantulum nutaret ἡ quod quod primum attentarum Donatistae apud que merito a S. Cypriano fuerit acriter Constantinum , in causa Ceciliani ; quam monitus, ne unitatem scinderet. 'hii loriam ibidem narrat, pag. 692. ibidem De recursu Athanasii , Chrysostomi &recte reflectens quod Constantinus nolue- Flaviani ad Romanum Pontificem & oeciarit de causa principali judicare; sed dun- dentales agit pag. 7o3. & seqq. di Pamtaxat dedisse Iudices non sus uos , qui ro8. ostendit & nitidissime exponit quam de causa cognoscerent et quod tamen a ab num sit aliqua iacta & sanctorum vi- Donatistis , & quidem sine ius a mula at- rorum , quae ab his neeessitas & durities tentatum aegre tulit Constantinus . Nihi- temporum dispensative extorsit, adduci ad Iominus cum Donatistae recusarent Mel- jus ordinarium. Meretur legi. chiadis & aliorum Episcoporum stare iudi- Pag. 7ος. exponit summatim quid de iuracio ; eorum victus contumacia & impo Appellationis mutum esset . In primis tunitate jusserit cogi Synodum Arelaten- notat ante Concilium Sardi cense , Eccle
sem . Et cum nee huie stare vellent, tan- siam Catholicam eum tenuisse usum , ut dem Constantinus ipse de Causa cognove- extra Provinciam non appellaretur. Hanc ,rit ἔ in quo Constantinum excusat S. A. vim habebat observatio Formatarum ἱ non
gustinus , uti notat hie , pag. 693. ubi enim solvi poterat qui censurae vinculo una monet hoe ultimum lactum fuisse quasi fuerat innodatus , nisi ab illo ipso qui dispensatoriis: sed quod Judices dederit, qui nodum adstrinxerat. Cui bono igitur RP& Romae & Arelate de musa iudicareat, pellatio nisi sorsan a Presbyterio unius id fecisse vigore Imperialis dignitatis. Ecclesiae ad plurium Episcoporum confes-
Ibidem ostendit Synodos, praelertim recu- sum provocaretur. Inde ad Comprovincia-menicas, coactas suisse authoritate Princi- lium Synodum , eui ille quoque intererat pis; licet nonnumquam eontingeret ad sug- a quo appellabatur . Patriarchalia iura pri- gestionem Episcoporum, notanter Romani, mis hisce seculis erant ignota . Romanae tamquam inter eos primi. Item late ibi- Eeclesiae nullum hae in parte ius eximium dem adstruit Decreta Synodorum non ha- fuisse Marcionis factum probat . Fateturbere vim legis , nisi auctoritate Principis quidem etiam eo tempore quosdam exti fuerint probata. sisse
455쪽
432m tactis er Politisa Potestate. titilla, qui in suis Provinciis abstenti, exteras Provincias pererrantes Romam interdum venirent , quo pacem impetrarentἰ
sed adversus hos est Canon. 3ῖ. vulgo Ap stolorum; dc in eos vehementi litto invehitur S. Cyprianus in Epist. 34. ad Comnelium. Haec pag. 7Q9. Pag. 7io. & i m. agit de Concilio Sa dicenti ; atque ostendit quo motivo suerit inductum ; item quod non fuerit agnitum tamquam Generale ; quod Canon de consulendo Romano Pontifice fuerit novus;
eorumque temporum durities, & innocentium evidens oppressio extorserint.
Et pag. III. probat Canonem Sardiemia sem in oriente nee a Catholicis suisse agnitum , nec ullum Episcopum eo suisse
Can. 9. Chalcedonensi vetitae erant appellationes Episcoporum a sententia Metropolitant; sed Justinianus in Novella I 23. Cap. 22. permisi ad Patriarchas. Pag. 7II. & sequenti ostendit , horum Canonum Sardicensium notitiam nullum habuisse Patres Africanos, neque ejus Con- 'eilii meminisse Augullinum. Ibidem recitat Epit olam Africanorum ad Caeles linum in causa Apiarii ; & pag. II a. aliqua notat in hane Epistolam; atque in primis , quod Caelestinum tractent ut alios Episcopos . Notat insuper quod m-dem tempore Apiarius improbus Presbyter, nec non Pelagius & Caelestinus Romam confugissent; atque inde ZoZimum occas nem sumpsisse stabiliendi ius appellationis ad R. Pontificem. Item Faustinum Episcopum suisse hominem improbum. Multa ibidem admodum notanda adiicit et atque interea quanta modellia & moderatione usi silerunt Patres Africani; quodque nonnulla obscurius fuerint cxpressa.
Quomodo Ecclesia sue fidelium congregatio fuerit sub , Principibus ethnicis , &quomodo sub Principibus Christianis exponitur in tractatu de Libertate Ecclesiae pag. 632. Et dein ibidem in expostione ' . . a. propositionis ; quod in omni societato, quae diversos habet fines , quidam possint
subesse, & praeesse diversis res με u. ' . Et in expositione 4 propositionis oste dit, quod licet ex fine tuo Ecclesallica potestas sit dignior non tamen propterea ei subiiciatur eivilis ; nec haec dignitas ex fine petita aliquam inferat iurisdictionem,
Quod Constantinus & subsequentes Imperatores iudicia Episcoporum duntaxat habuerint pro arbitriis ; quodque vim iudieati & executionem ex se non habuerint, satis probatur in jure Eccles parte 3. tit.
Et Cap. 3. num. 6. exponitur quod per Canones prohibitum fuerit Cleri eis causas suas civiles ad forenses J udices deserre; sed id nullatenus inferre exemptionem Cleri- eorum latius probatur in Supplemento addictum Titulum 1, α 6. in Edit. anni
ln anterioribus probatum fuit imperium& potestatem coactivam, & omnem veram iurisdictionem , tum sub Ethnicis , tum Christianis Imperatoribuς fuisse penes Imperatores , eorumque Magis ratus; neque Ecclesiam aut Episcopos ullam habuisse veram iurisdictionem ; neque Clericos ullam praetendisse exemptionem a foro seculari ;neque Ecclesiam unquam eam Clericis dedisse; sed eam primitus ah Imperatoribus, ae signanter a Iustiniano datam, sub eemtis restrictionibus & modis: idque usque ad inductas falsas Decretales ; & postm dum per Responsa Pontificum hisce Deere- talibus & Deereto Gratiani annexa. uod Decretalium harum receptio , &Responsorum , potuerit quidem in multis articulis evertere e mutare Ecclesiae per SS. Canones stabilitam disciplinam i sed
sicuti non potuerunt evertere , nec evem
terunt ipsam fidem; neque Principibus p tuerunt imperium & summam potestatem gubernandi Rempublicam, & exercendi po- teitatem vindicativam eripere, utpote a Deo ipsi; datam . Notandum quod omnes passim Decretales sub Titulo de Rescriptis &c. sint posteriorum Pontificum, puta Alexandri III. S. sequentium.
456쪽
De Delef. re Politica Potestater ' 43 3 Studium iuris Canonici, prout hodie traditur , non esse favorabile aut horitati &iuribus Regiis . neque etiam multum conis ducere ad notitiam disciplinae Ecclesiasticae. Pontifices sat patenter indicarunt, omnem iurisdictionem etiam lateorum dependere ab Ecclesiastica ; eo quod Iullineant & declararint in Cap. XIX. δε foro competeuti, Judicem Ecclesiae poste supplere negligentiam Judi eis Regii . Vide Jus Ecclest
uni v. parte 3. tit. 2. Cap. 3. num. 18.& 29. Sine Principis licentia non possunt eri- si nova Monasteria. Item nee Religiosi aut Clerici sine eius licentia., ingredi . Nuntii Apollolici non sine Placito Regio admitti. Bona temporalia sunt sub directione &gubernatione Principis cum enim tem p ralia praecipue dirigantur ad hane vitamdem ratem conservandam ; dc Principis officium si juvare , ut subditi hanc vitam pacifice peragant, coniequens eii , ad eum Uectare directionem dc regi mea bonorum
Cum autem impossibile sit ut Princepς haec temporalia rite gubernet Zc curet , nisi habeat convenientia media, quibus eorum debitum usum unicuique conservet , necessario consequens est , ipsi ea esse luppeditanda , e temporalibus his, media necessaria. Quandoquidem autem bona temporalia usibuet Ecclesiae aut pauperum deputata nequeant salva esse, niti Princeps eorum conservationi invigilet , sequitur quod plane aequum sit ut ea etiam oneri tributorum& vectigalium maneant subjecta. Prima dc notabilis lex eit Theodosii , de anno 424. in L. 33. Cod. Theod. De an uis is tributis ς 3c in L. I 2. Cod. eod. Lib. I in Tit. i5. Hic notanda addita clausula : Et eum pars haeeiExtat in L. 8. Cod. de SS. Eccla s. Notanda Novella Iu:liniani 37. ex qua patet tunc adm dum exiguam adhuc immunitatem datam Ecclesi. e. Item ex Novella 4 . ex qua habemua quot nec Orphanotrophiis 3 c. fuerit indulta immunitaς; dc adbitur notabilis ratio. Ludovicus pius voluit unicuique Ecclesiae
Eberam esse unam Mausam. num. 2I.
Viam pem SMpplem. Tom. I. Notandum quod tum apud Gratianum
Causa 23. q. 8. Can. a. tum in Ca . I. Extra . de censibus , referatur quasi per Concilium Wormantiense, sive a d Guar matiam, quod primitus erat constitutum au
thoritate Caroli M. dce. Alexander III. 3c Innocentius III. in p. 4. dc 7. de immvn. Eiclec loquuntur generaliter je Mnis , non tantum Ecclesiarum sed dc Clericorum dc virn rum Ecclesiasticorum 8c pauperum vetantque haee a seculari quacumque potetiate sub poena anathematis gravari . Sed si Episcopus dc Clerus iudicauerint Ob communeς necessitates , dc ob defellum seu non sufficientiam laicorum , aliquid contribuendum, id cum gratiarum aEtione recipiant. Hinc conclusum suit immunitatem hanc non a liberalitate 8c concellione Principum denendere , sed eam Ecclesiis 3c Clericis debitam; atque censendum quod bona hoe ipso Ecclesiis aut Clericis quocumque titulo obvenerint , ab omni laicorum potestate sint exempta. Praeterea ex his conclusum est, non tam tum bona Ecclesiastica Clericoriim , sed 3c Patrimonialia dc plane laicaliaeste exempta. Notanda verba Concilii Coloniensis de anno I 266. quod vult, ut bona personarum Ecclesiast arum sint Ec maneant in omni loco , tam in civitate quam extra , dc transeant tam in terriς quam in aquis absque telonio 8c qualibet exactione . Scsne omni impedimento libera Ac penitus absoluta . Eoiden ς eis etiam mobilia Clericorum hic eximi . Declaravit Bonifacius VIII. in Cad. de Immun. Eccles quod Ecclesia 8c Ecet si asticae personae ac res ipsarum , non solum iure humano , quin iure Diviis , a secularium peribaarum exa tionibuς sint im
Immunitatem Ecclesi.irtim per Principes esse tuendam , nisi arces litas & Provinetarum mores aliter id exigant , iudicarunt Concilia Belgi ea , in reflexionibus ad suis 23. Cap. 2o. de Reso . Ab oneribuς mere personalibus Clerus. in pluribus solet esse ex em tuς . Et iam pridem per Constantium legitur exemptus a b. hospitio militum. Lib. i. Cod. per Epist. dc Cler. Et in Sabaudia . t. Faber , in
457쪽
S. POL Litu 3. tit. a. num. q. & eam confirmavit Maximilianus Dux Brabantiae, ELde 13. Iunii I 479. His inlinunitas intelligi debet exterio rasu necessitatis, uti loco citato notat pinus , dc etiam Faber monet quod merito lateis subsidio eise debeant Cleri ei in ea sum nimii oneris, sed ne hoc prinextu immunitas violetur, per indifferentes debet
Difficultates super immunitate non sunt rei luendae ε x Decretalibus nostri ; sed ex Edii ix Principum ; neque de his cognoscunt Iudices Ecclesialliei, sed Regii. Ponsunt exemetia peti ex Zypaeo & aliis. Competentiae Pastoraleq aut eius domuς non gravantur. Merito a militum holpitio eximuntur Clerici 5c Aeademici ; quand quidem nullum ex praesidio militum habeant emolumentum ; sed id apud solos Iai
Cum igitur immunitas proveniat a Principe , etiam in hac materia Principum Edicta sunt iervanda, & Decretalibus praeferenda. Item quaestiones supe hac ima nitate exortae , ner Principem veniunt d
eidendae ; neque his Iudex Ecelesiasticus
se immiscet. Principum authoritas&eura semoerma sit salva . Cum enim res illae in te man rent temporales , & ad vitam humanam& Reipublicae tranquillitatem necessariae, Principum ossicium eii , sua authoritate providere , ne per illegitimum eorum bonorum abusum, iura intemectantur; atque subditi & Respublica in notabilia incommoda incidant. Hine est quod Principes, eorumve Μagistratus computibus Eecletiarum intervmniant quodque de quaellione super his in- ei dente, Princeps agnoscat. Item Princedis intendat , num bona ilix impendantur in usum, ad quem sunt destinata. Inde de eo grua portione, & reparatione Ecclesiarum. Item contra reservationes pensionum &e. De Edictis Principum de anno I 83. &
r497. illud Maximiliani & Philippi , &
hoe soliuet Philippi Principes restrinxerunt decimarum exaξtionem . Habent quidem Ecclesias fiet ius petendi necessarium subsidium; sed id imponendi laicis non habent. Et iam modum exigandi Decimas praeseri
serunt: non per censuras nec iuramentum.
Hie & de Edicto Caroli U. aliquid dice dum, de aditificandis& reparandis Ecelesiis.
m potestate ' ne num e mad Oollinem rerum Ecclesiasticarum. Dispensatio rerum Feclesiasticarum iam pridem pertinuit ad Eoiscopos in suis re- spe live Dioecesibus ; etiam R. P. disne sationem sive curam habuit in sua Dici:-ees . Sed sicuti labem ibuet seculis ad se
traxit Beneficiorum omnium provisionem ,& inde ortae lunt Reservationes, Mand ita de providendo. &Expectativae, ita, son-sm sibi attribuit dii; vitionem proventuum& bonorum Eceleliallicorum.
Qua ratione Princ es sint Epia scopi exteriores &α Laici debent libere desentire veritatem. 'uam audiverunt a Sacerdote, fundatam in Scripturis ἔ alias proditor est veritatis . Bene ex Chrylbllomo Can. 76. Causa XI. q. R. Richer. Tomo 2. Def. Lib. 3. Cap. 3. num. I. pag. RI6. agit de Appellatione Pauli ad Cis irem probatque Paulum vere & legitime appellasse . Notanda sunt
Augustini verba , quae ibidem & ex
Epiil. 3. ad Boni f. Comitem profert. De facto Aureliani contra Paulum Samos tensem asit num. s. pag. 3I8. Qua ratione Conllantinus se dixit Episcopum exteriorum exponit num. 6.&num.
7. de Carolo Magno . M. A. D. Lib. 6. Cap. 3. num. I. 2.
458쪽
esse , etiam spiritualia curare per actus externos, & quantum ad externam pertinet politiam ; non tantum habito respe- ad temporalem Rempublieam , & su ditorum selieitatem, sed vel maxime etiam habito respe tu ad veram Religionem &aetemam beatitudinem , per actus tamen mere externos conformiter ad potestatem eis
a Deo datam , exemplo Patris naturalis. Haec ita vera sunt , ut tamen sela ex- tema sint ei commissa , etiam quoad pi tatem & Religionem; & consequenter Regis ut Rex est , non ei suos subditos ad aeternam beatitudinem supernaturaliter dirigere; ad hoc enim RVia potestas, quae tota naturalis est , non te extendit ; sed ad solam naturalem; ita tamen ut adiumenta externa, quibus ad eam beatitudinem perve- Nire queat , suppeditare teneatur; sicut Patria potestas solam vitam temporalem fili rum de se re spicit , ut rite & honeste
educentur et nihilominus Pater ut Pater tenetur omnia externa adiumenta suppeditare filiis , quae possunt ipsis prodesse ad
aeternam beatitudinem perveniendi. Sicut ergo Deus tamquam omnium &singulorum Pater, vices suas Patriae potestatis terrenis Patribus communicavit , ut
hi filiis, non eis sed sibi, in quantiam
eorum potestas extendit, educent, Ita quo.
que ipse ut Rex caeli & terrae vices suae Regiae potestatis Regibus terrenis comis municavit , ut Reges non sibi , neque ad propriam suam utilitatem & Regni sui extentionem, vel temporalem selieitatem, sed Deo populum Dei regant, & gubernent, cunnia adiumenta intra limites suae potest tis subministrando; uti optime exponit Μ.
A. D. Lib. 6. Cap. V. num. 3. Et num. q. monet , quod ex hac Princinum cura
erga Religionem & facta , potissimum d pendent pax & tranquillitas Reipublieae.
Leges Imperatorum circa sacra. In Novell. 6. in praelatione dicitur, Maxima quidem in hominibus fiant dona fidei a summa collata Clementia , Sace
Atium & Imperium. Illud quidem Divibnis ministrans ; hoc autem humanis prasdem ac diligentiam exhibens ; & uno e demque principio utrumque procedens. De observatione Diei Domini eae & F storum Lex est Constantini in L. 3. Cod. de seriis & L. i. Cod. Theod. eod. Et postea Leo VI. Novell. 34. Μ. A. D.
Lib. 6. Cap. 6. num. I. iLex Honorii de electione R. Ρ. notam da . Vide M. A. D. Lib. 6. Cap. 6.num. 22. Extat notanda L. 32. Cod. De Episci & Cleta Leonis Imper. M. A. D.
Novell. 2 2. & 38. ne in privatis Domubus sacra Mysteria celebrentur. De debita impensa in sineribus Novelli. 39. Nullus fabricet Ecelesiam sine licentia Episcopi, Novel L 67. Ne sacra ubique fiant, Novell. 3 i. De Litaniis di crucibus, N
Theodosius leges tulit de Monachis ne ad communitates venirent &e. M. A. D. Lib. 6. num. 2o. Lex Theodosiana de Μ nactis publice de Religione disputantibus, aut conventicula tenentibus. Vide ibid. de Monacho, qui Μonasterium diviserit, No vel l. 3. Cap. q. & 3. & 6. De ereatione Abbati et & Abbatilla , ibid. Cap. ultimo. Est integra Novell. s. de Monachis. x. Monasteriis & eorum aedificiis. De his qui ingrediuntur Monasteria & eorum bonis, Novell. 76. De Monachis non statim vestiendis, Novell. 3. Cap. I. N vel l. I 23. Quomodo oporteat Monachos vivere,. Novell. I 23. & III. Theodosius legem tulit, qua posuit impedimentum dirimens inter consobrinos, cu ius meminit S. Ambrosius Ep. 66. De Nuptiis, impedimentis de dissolutionibus , Novell. 21. De solutione Matrimonii per ingressum Monasterii, Novel L I 23. Cap. 36.
De Censuris ante tognitam causam non serendis. Novell. I 23. Cap. XI. Iustiniani Novella 3. Cap. 3. & N vel l. I 6. praefixit numerum Clericorum Ecclesiae Constant in. Et merito optandum esset ut M talium & Monachorum numerus determinaretur. Eadem Novella statuitur, ne Clerici de minori ad majorem transeant Ecclesiam Novell. 3. Cap. a. Ut Clerici surrogentur in Iocum Clericorum
459쪽
De Eeeles Politisa Potestate. . desertum . Novell. 37. Interdicitur , Novell. I 23. Cap. io. Clericis alearum usus . Sed notanda Nena in contra venientes.
Episcopi exilio damnarunt , Novell. 4 I. De ordinat. Epilcopi & Clerici , Novell. I 36. De Episcopi eligendi vita,
moribus & sortuna ; de ejus praemittenda examinatione ; de promissione observandi sacras regulas ; & de poena depositionis eius, qui per munera ascendit. Novell. 6. cap. sat bene. Anthimu aliique Episcopi deponuntur,& in exilium mittuntur, Novell. gr. Proventus hi in pios usus impendantur. Novell. 7. Cap. 3. Nicephorus Fhocas , donationes ab Imperat bribus factas Ecclesiis ela Monasteriis adem i , quasi illiae male impenderentur.
M. A. D. Lib. 6. Cap. 6. num. 33. Novell. I 27. Cap. io. praecipit ut si
guli 2 rchiepiscopi & Patriarchae , suarum rei pestive Brovinciarum convocent Epist pos , semel aut bis in anno . Et omnes caulas subtiliter examinare quas Episcopi aut Clerici aut Monachi ad invicem habeant; atque super cis di s onere, M si contra regulas la tum sit, emendare. is Q ii legibus Imneratorum quae contra
,, Veritatem seruntur obtemperare non vult,
M acquirit grande praemium . Q ii cumquem autem legibus Imperatorum quae pro ., Dei veritate feruntur , obtem rare nonis vult , acquirit grande suoplicium . is Augustinuet ad Bonifacium Epti f. so. M. A. D. Lib. 6. Cap. 6. num. 62. & num. 57. proseri . insignem locum Cusani.
De quatuor Sanctis Conciliis , Novell. . Cur Constantinus Coneilium Nicae mconVocaverit, e . eidem interfuerit, signifi- at in litteris ad Nicomedienses : Non vos prae erit Comitium meae m celebratum , cui interfui, scut re incientiae meae munus post labat, non alio sane animo .
Annotata ex Guillelmo Barelato.
Apud Goldastum, Tomo III. p. 624. J
Cap. II. Solide ostendit quod potestas Temporalis & Ecclesiastica sint inter se plane distincta , nec una sit alteri subordinata ; idque ex Epistola Nicolai I. ad
Michaelem Imperatorem, apud Gratianum, quam ibidem recte exponit.
Cap. III. Solide ostendit primos Christianos & Apostolos fuisse subiectos Principibus ethnicis ; neque Principes per suam ad Christum conversionem quidquam de suo iure amisisse. Cap. IV. Ollendit quibus meditet tandem ad temporalem potestatem in Reges& Principes pertigerint , ac praesertim per
metum Censi irarum, ηc earum nimiam extensionem , & persuasionem , etiam in ustas , et se metuendas . Item aecesserunt Theologorum Et Canoni flarum adulationes, '& Pontificum dominandi libido.
Cap. V. Prob.it quod eodem argum e to , quo evincitur falsitas opinionis Cano niliarum de virecto Dominio Papae in Te poralia, etiam refellatur opinio de ἱndires αCap. VI. Proponit argumentum suae oninionis, petitum ex praxi Ecclesae & P tificum, cui per septem secula de ampliuς, hac potetiate usi non fuerunt ; 3c hoc &Cap. VI l. respondet iis , qtiae huic argumento opponuntur; dc prosequitiir Can. VIII. 3c IX. Sc ollendit non minus debuisse ab excommunicatione 3c depostione Henriei ΙU. abii inere Gregorium VH. quam primos Pontifices ; ostenditque Cap. IX. quod Cregorius Vi I. ob easdem rationes debuisset ab excommunicatione ne i riei IU. abstinere , ob quas a simili abstinendu m judicaverat per octo annos. Issi sum prosequiti ir Cap. X. 3c XI. Cap. XII.
offendit quod si Pontifici si potestas indirecta in temporalia Principum, per necessariam consequentiam sequi quod omnia temporalia sint in erus arbitrio , quodque de omnibus regnis dici queat quod de beneficii; dicunt Canoniitae; scilicet ea esse re- spei u Pontificis manualia. p. XIII. Sat solide refutat rationem
460쪽
Bella ini petitam ex subordinatione Pot statum; ostenditque eas sibi non esse subo dinatas , probatqtie ex Diod- Sc Glossa. Et Cap. XIV. id iplum prolequitur cir- ea principium , ex diversitate finis utrius. ue potestatis . Eodem Cap. XLV. 1 olviti lucide argumentum petitum ex eo quod utraque potestaς simul conficiant unum compus tamquam plura membra. Cap. IV. Probat omnes, etiam Romanos Pontifices, politi eae potestati in civilibus parere debere ; nullamque esse Cleric rum exemptionem de Iure Divino , sine privilegio Principum. Can. XVI. Optime ostendit, quod quia fatente Bellumino , Imperatores Ethnici in politieis habebant imperium a nullo dependena , etiam idem habeant ad fidem conversi.
Cap. XVII. Solide respondet argumemto, quod alias non esset perfesta Reipubli- ea Ecclesaitica , si non .haberet potes latem in temporalia ; prolequitur Cap.
Cap. XIX. Excutit locum s. Bema di , quo indicare videtur Principem teneri, ad nutum Sacerdotis, stringere gladium
Cap. XX. Solide ostendit sal laetam a gumenti : Christiani non possunt tolerare princi m haereticum e ergo Pontificem posse illum deponere &e. Fallum est antecedens . Ulterius non sequi : non possunt eligere haereticum; ergo pollunt deponere. Cap. XXI. Recte exponit locum Apostoli ad Corinth. Cap. V. atque contra Bellarm. probat Apollolum ibiὸem nullatenus constituere novos Iudices ; neque
Christianos eximere a iurisdiltione Iudicum infidelium. Ibidem agnoscit quod S. Thomas doceat penes Ecclesiam esse aut horitatem deponendi Reges; sed eum fallo fundamentoniti ostendit. Ex eo quod Bella inus concedat omnes Christianos , etiam Romanos. Pontifices
fuisse & mansisse subiectos in politi eis Principibus Ethnicis ; atque idcirco Paulum
recte anpellaile Catiarem , eoncludendum esse evincit, Christianos Ethnicos illos Primcipes non noluille deponere, tametsi fuit sentviribus sussicientes. Politica Atesate. 437 Cap. XXII. solvit assumenta petita ex periculo perversionis , cui populus exponutur per Principem inῖdelem. Cap. XXIII. Occurrit argumento Belis Iarmini quod petit ex licentia quam habet coniux fidelis deserendi coniugem infidelem .
Cap. X XIV. R espondet argumento, quod sumitur ex sponsione expresia vel tacita quam Principes Catholici faciunt de propugnanda fide Catholica &e. Cap. XXV. Ostendit quod Petrus a
Christo acceperit omnia necessaria ad p scendaς eius cives : & tamen nullam in temporalia authoritatem acceperit ; imo nee Chri lius ut homo mortalis ullum in temporalia i moerium habuit aut exercuit. Cum autem Petruς duntaxat si Vicari Christi, quatenus fuit homo mortalis, con stitutus de vivens inter homines , etiam non potuit Petrus allam potestatem hahere . Cap. XXV l. Sat bene notat , quam prudenter agendum in excommunicandis Princi si bux ; & quod revera Praelati
deberent ii renue populum monere, ne Principum vitia imitarentur ; sed quam segnes sint hodie ea in re Praelati reste reflehiit;
refertqiae ibidem ex Tuincremara , qu modo tal a Pontificum non sint trahenda in
Cap. XXX. Respondet assiumento quod Pastoris si lupos a grege suo arcere &ibidem recte ostendit quam stiυola st distinetio inter potestatem directam & indirectam. Cap. XXXI. Solide probat eam in R.
P. potestatem, nee Ecclesiae, nee Reipublicae, nee ipsis Principibus utilem esse, sed
Cap. XXXII. Ostendit quod Princeps
Cath. licus possit quidem ob contumaciam in criminibus , poenis spiritualibus , puta excommunicatione puniri ; sed nequaquam poenis temporalibus . Ibidem sat bene probat , penes Pontificem non esse aut horitatem eximendi Cleri eos a iurisdictione Primcipis, sive in eausis civilibus , sue criminalibus, neque Ecclesiam id unquam praetendisse.
Cap. XXXIII. Probat quod nee hodie Clerici sint a Principum iurisdictione omnino immunes .