장음표시 사용
11쪽
I2 AN T. ROM. AD INSTIT. minit. Cuiae. obfXXV, I . Iac. Gothois. ad Leg. XII. Tab. Tab. V. Ant. Fab. de Error. pragmat. Dec. III. est. I. b . II. Qu . II. Uocabantur vero heredes SVI, in ponam dicti testate defuneti positi, quique proximum po-bςxςdς. testatis locum obtinebant. Tales erant S filii, Ssiliae. Neque enim Decemviri ea in re sequuti erant Ius Atticum, quod primo ordine filios &post eos demum filias ad hereditatem paternam admittebat. Isaeus Orat. M. Sed ab initio urbis filii S filiae aequo iure heredes tui erant. Peri Z.
de L. Vocon. p. I 33. Porro sui heredes erant nepotes ct neptes ex filiis masculis quos in potestate avus habebat, dummodo in potestatem patris non essent recasuri. Cal. Inst. II, 3. 6. Pauli. Recepi. Sent. IV, 8. . bequ. Vlpian. Fragm. XXV. Iq. Nec intererat, naturales essent hi liberi, an adoptivi. Immo S uxor, quae in manu erat, &nurus, quae in manu erat filii, quem quis in potestate habebat, inter suos heredes referebantur , teste Ulpiano Fragm. XXII, I 4. N Caio
apud Auctorem Collat. Leg. Mosarc.'Roman. Di.
XVI, 2. Geli. Non. Att.XVIII Dionys Halic. II. p. 93. c). Item ius sequiore aevo conseisquebantur liberi legitimati, sive per subsequens matrimonium , sive per Curiae dationem , ὁὶ Praeeipue hue faeit Ioeus Plauti vinum. II, a. apud quem Lysiteles patri interroganti , num de suo ami
co subvenire vellet, respondet: --- De meo.
Nam quod tuum est, meum est: omne meum es
12쪽
Lin. III. TIT. I. Ignem, sive per rescriptum Principis, modo hi postremi in hunc finem legitimati essent , ut succederent. I 2. D t. h. t. III. Quin & poli morum patris nati, vel re vers ab hostibus, aut ex primo hecundove mancipio
numis, cuiusve erroris caussa probato. licet non essent tue postu in potestate, sevi tamen patri heredes oeciebantur , ut mi, reverti tradit Pauli. Recepi. Sem. IV, 8. 7. Quem locum ut intelligamus , sciendum est loqui eum I. de manet piti, positimis: nain & hi sui heredes erant, qui si vivo per errois parente nati essent, in eius potestate fuissent Darei' imoturi. II. De reverss ex captivitate, qui ut omnia ζ' d. '' iura, ita & civitatem ac suitatem postliminio dehati
recipiebant. l. 4. Inst. b. t. d III. De suis ex primo'secundo mancipio manumi s. Si enim filius familias emancipandi gratia alicui fuerat mancipatus, ac in huius mancipio ad tempus manserat: quod poterat fieri) amittebat iura suitatis. Ex primo vero S secundo mancipio manumisissus, eadem recipiebat, siquidem non nisi ter venditus S ter manumisius, poterat a patria PO- testate liberari. Quemadmodum ergo primum S secundum manumissus si tertia mancipatio non accessisset, testamentum patris rumpebat;
Vlpian. Fragm. XXIII, 3. ita idem S ab int stato succedendi ius recuperabat. Cal. Inst. II, 8. s. Denique S IU) de iis loquitur Paullus, quorum erroris caussa fuerat probata. Per errorem scilicet nonnumquam contrahebatur matrimonium
Sin in eaptivitate obiissent, fingebantur ante moristem decessisse ex lege Cornelia. Ulpian. Fragm.
13쪽
a AN T. ROM. AD INsTIT. nium inter disparis conditionis personas, vel ti si civis Romanus peregrinam , aut Latinam, aut dedititiam duxisset, quam civem existimarat, aut si civis Romana per errorem nupsisset peregrino, vel Latino, Vel dedi titio. Quoties- eumque id fuerat factum, cessabat suilas, siquidem liberi ex eiusmodi nuptiis procreati inpotestate esse haut poterant. Ast si erroris causia probata erat, parentes ipsi , aeque ac liberi eorumdem, S civitatis S familiae iura adipiscebantur. Ulp. Fragm. VII, 4. Add. Commenι. nostri ad L. Iul. 9 Pap. Popp. IL, I. p. 37. IV. Hi ergo heredes sui omnes quidem hereditatem partiebantur, sed ita, ut filii filiae. que in capita: remotiores in stirpes, hoc est. in patris sui locum portionemque succede rent. g. 6. Insi. h. t. Nec ullum inter filios filiasque , nepotes neptesque intercedebat discrimen, quippe qui aequis portionibus, nullaque habita sexus ratione, deiunctorum hereditates
consequebantur, ut erudite docet IaC. Peri Zon.
Di . de Lege Vocon. p. 133 Iequ. Ast has quidem
feminarum hereditates demum Coercuit lex Voconia, in qua praeter alia fuerat cautum, ne femina ad vitam defunctorum successionem admitteretur. Perizon. l. c. p. 13S. Eaque lex etiam ad heredes suas ct consanguineas pertinebat, adeo, ut neque unicam filiam heredem instituere liceret: August. de Civit. Dei III, 2I. immo ne fidei quidem commissam heredita tem restituere ei feminae, cui destinata erat a testatore. Cicero de F ib. II, II. Nee enim tantum ad testamenta haec lex pertinebat; ve-
14쪽
Lia. III. TIT. I. Tyrum etiam ad hereditates ab intestato, ut luculenter idem demonstravit Perizonius p. iOS .seq. Hinc, quum Polybius Excerpt. de virtvt. O vir. p. 1 6ti retulisset, Scipionem Africanum hereditatem maternam permississe sororibus, statim
addit, ἐς οὐδὲν αυτ προσῆκε κατα τους νομους, ex
qua nihil ad ipsas secundum leges pertinebat. Ubi per νορος, leges, intelligenda lex Voconia. Ex quo vero lex illa Voconia oblitterata est per opulentiam civitatis: Geli. Non. Att. XX, I.)man. sit tamen mos, ut seminae ad hereditates legitimas saltem ultra consanguineas non admitte rentur. quod institutum ex ratione legis Voconiae derivat Pauli. Recept Sent. IV, 8. Iz. V. Ad uxores quod attinet, eae, si in manu V. Intererant, inter suas fuisse heredes, adeoque marito suas here successisse, iam supra I II. observavimus. idque dς' orant diserte tradit Dionys. Hal. II, p. 9s. ubi eas dicit. i. I
cipes omnium bonorum pariter ac sacrorum. Idque convene confirmatur exemplo Laurentiae, quae, mortuo δ' 'marito Tarrutio, admodum locuplete, omnium bonorum eius facta est compos. Macrob. δε- tuo. Io. Plui. suas. Rom. XXX Quam-Vis . virum ex testamento, an ab intestato sucincesserit, nondum liqueat. Ast postea S id mutatum, forsan quod rarius uxores in manum convenire coepissent. Vnde invaluit, ut denique uxores non nisi ex edicto Praetoris ad honorum possessionem vocarentur. Qua de re infra erit agendum.
VI. Tollebatur illud ius suitatis cum ma- VI. Iusiore ac media capitis deminutiove, tum etiam
15쪽
x6 AN T. Rou. AD INsTIT. emancipatione. Hinc emancipati omni her ditate excidebant, nec ullum erat remedium iure civili proditum ad aliquam paternarum facultatum partem consequendam. I. B. t. Immmo nec emancipatorum filii, si essent post emancipationem concepti, suorum hereis dum loco erant avo , I. 9. Insi. quιb. mod. ius parr. t. solv. adeoque nec hi ullam avitae hereditatis partem sortiebantur, quemadmodum ne adoptati a filio emancipato. Pauli. Recepi. Sent. IV. 8 I 2. II. E. VII. Consuluit tamen emancipatis Praetor, 244. naturali aequitate motus: si quidem edicto VN-bat phae. DE LIBERI eis dedit bonorum possessionem , t . non secus, ac si tempore mortis in potestate parentis fuissent, rit. D. unde liberi. eoque beneficio etiam emancipatorum liberi fruebantur: non vero eorum adoptivi, qui ne quidem tanquam quasi cognati bonorum possessionem petere poterant. Pauli. Recepι Sent. G. I 2. Nec eodem Praetoris edicto vocabantur ipsi emancipati, si se aliis in adoptionem dedissent, nisi ante mortem patris iterum fuissent emancipati. Tunc enim ius Praetorium verissus suum parentem recuperabant. Vlpian. Fragm. XXVIII, 8. I. I o. II. IV. b. t. VIII. IM VIII. Ast omnia haec ius recentius coris
rexit, quippe quo S emancipati ad parentum,hen inth, successionem vocantur. Nov. CXVILLI. colla- suos & e- tis tamen bonis antea acceptis, & ipsi, qui se mancipa- in adoptionem aliis dederunt, per L. Pen. C. de: Rhis' adoptiIX. Nepo. IX. Quae de nepotum neptiumque successione
16쪽
LIB. III. TIT. I. IIsione supra diximus: ea ad eos demum easuetes ex fi- pertinent, qui quaeue ex virili sexu descend laeta bant. Nam qui ex filiabus nati fuerant nepo- ti, si de
tes, aut ex neptibus pronepotes, si non una debant. cum filiis S filiabus nepotibusque ex filiis ad succellionem vocabantur, sed post agnatorum lineam inter cognatos connumerari consueuerant. f. I s. Inst. b. t. Pauli. Recept. Sent. II 8. Io, Ast hoc quoque mutandum putarunt Ualentinianus , Theodosius S Arcadius Imp. L. 9. C. de suis S legit. lib. qui iusserunt, nepotes eX filia auo materno aviaeque una cum defuncti filiis ac filiabus succedere; ita tamen, ut duas tantum Par tes maternae portionis acciperent, tertia penes
filios filiasque maneret. Sed S id denique mutauit in Nouella CXVIII. I. Iustinianus. c IX. Id adhuc videtur monendum, suos he. X redes , quia ipso iure tales erant, etiam igno-: iata
rantes esse hereditatem consequutos, Veluti su- etiamriosos, infantes, peregrinantes, nec tutoris au- ignorin
ctoritate pupillo, nec furiosis consensu curato- ς 'ris fuisse opus, nisi forte soluendo haut esset hereditas. Pauli. Recepi. Sem. S. S. S 6. TIT. II. ID E
LEGITIMA AGNATORUM sUCCESSIONE. D Liicientibus heredibus suis, Lex duodecim
tamen & Deus filios filiabus in hereditate praesei enis dos sanxerit. Num. xx VlI, 8. Conf. lae. PeriEon. ad L. Vocon. p. IO9. Selden. de success. Nebr. I. pag. a.
17쪽
i 3 AN T. RoΗ. AD INSTIT. Tabularum ad superiorem titulum I. I. relata, ad successionem vocabat proximos AGNA
TOS , S his quoque deficientibus GENTILES,
Vnde de legitima agnatorum gentiliumque successione ad hunc titulum erit agendum. I. Agnati I. Agnatos definiunt iureconsulti, cognatos, 'V30δm ς 'per virilis Deus personas cognatione coniunctos, siue naturale si id vinculum, siue ciuile, quale est adoptio. Nam S per adoptionem quis agnationis iura consequitur. 9. 2. Inst. h. t. Dictos vero ita putant,quasi a patre cogositos, g. I. Inst. de legit. Mn. Iutela. l. I. IV. de legit. Vnducce . eamque etiam legitimam cognationem vocant Cai. IV. II, 8. 3 L. 32. l. vlt. D. de rit . nupt. a Sed quamuis ea omnia recte se habeant, si agnati opponantur cognatis: minus tamen lassicit Gefinitio . si agnatidastinguendi sint a gentilibus. Nam S hi sunt cognati, per virilis sellus personas cognatione coniuncti, S tamen in Legibus XII. Tabularum ab agnatis seiunguntur. Quare paullo accuratius ex antiquitatibus Romanis, quinam agnati, qui nam gentiles , quinam cognati denique dieti. sint, erit indagandum.
II. Roma. II. Romanorum multae erant gentes , pa-
triciae partim, partim plebeiae, 0D quas accu
rate a) Alias tamen legitima cognatio ea est , quae adoptio. ne constat, adeoque opponitur naturati, L. . f. a. D. de graib. et actin. Cons. Brisson. de Verb. Sign. Lib.
X. csce legitimae cognationes.
sbὶ Equidem antiquissimis Reipublieae temporibus soli Patricii gentem habere dicebantur. P. Decius apud Livium X, 6. Semper ista audita sunt eadem, vos solos gentem tabere. Hine etiam Patricii xlii maiorum, alii
18쪽
Lia. III. TIT. II. rorate deseripserunt Glandorpius. Ant. Augustinus, Fulvius Ursinus, ct qui huius opus multis additamentis locupletarunt Car Patinus &Vaillantius. Singulae gentes nominibus suis distinguebantur , ct hinc gens alia dicta est Corinnelia, alia Sempronia, alia Tullia, alia Cincia,S sic porro. Quemadmodum vero fieri so. let, ut gens una in varias stirpes ac familias abeat: ita S Romae unius gentis plures fuere familiae, quae S ipse cognominibus suis discernebantur. Festus p. 292. Gens adpeliatur, quae ex multis familiis constitur. Sic e Cornelia gente natae sunt familiae Scipionum, Lentulorum, Sullarum, Cinnarum , Cossorum, Dolabellarum.
Denique quum S familiae denuo in nouas stirpes abirent , factum est, ut S hae agnominibus se. Cernerentur. Sic gens Virginia in plures familias abiit, hinc cognomina Tricostorum, Ruf-rum. Sc. Tricosis iterum in diuersas stirpes diuisis, nati inde sunt agnomina Rutilorum &Caelimontanorum. Et inde est, quod Romani tot usi sint nominibus, quorum primum, quod personae proprium erat, praenomen; c secundum
minorum gentium dicebantur. Sigon. de antiquo δειν. civ. Rom. I, 7. p. tos. At postremo quum honores, auspicia , connubia cum plebe communicarentur Ietiam gentilia iura aeceperunt plebeii. Vnde aliae lentes patriciae, aliae plebeiae. Vtrasque studiose escripserunt Fuluius Vrsinus, Carolus Patinos, Vallislantius, Ant. Augustinus, Glandorpius aliique.
s. Singulare id fuit in gente Sulpicia, quod dupliei
semper praenomine via sit, altero communi Servius, altero proprio singulta. e. g. Caius. Fulu. Vrsin. defa-m I. Rom. p. 268.
19쪽
Quinam agnati rquinam gentiles leto AN T. Ro M. AD IN3TIT. dum quod uniuersae genti commune, nomen; tertium quod familiam ex ea gente notabat, cogno men ; de quartum denique, quod stirpem plerumque eius familiae vel aliquam rem gestam, vel statum habitumue corporis aut animi indicabat, agnomen dicebatur. Sic in nomine A. UIRGI
NIUS TRICOSTUS CAELI MONTANVS ,
Aulus erat ρraenomen, huic viro proprium: Virginius nomen genti litium: Tricosus cognomen, familiam illam gentisVirginiae ex qua Aulus iste pro dierat, designans: denique Coelimontanus agnomen, quod certam illius familiae stirpem denotabat Uid. Car. Sigon. de Νom. Rom. p. m. I O . I 27. edit. Dionys Gothosr. Iam facile ergo patet, quinam fuerint agnati, quinam gentiles dicti. Quicumque ex eadem stirpe familiaque prodierant, vocabantur agnati. Sic P Cornelio Scipioni omnes Scipiones erant agnati. Quicumque vero ex eadem Cornelia gente descenderant, veluti Lentuli, Cossa, Cinnae, Sullae, Dollabellae, ei erant gentiles. Hinc Cicero in Topic. o. Gensiles sunt, qιi inter se eiusdem nominis sum, qui ab ingenuis oriundisunt, quorum maiorum xemo servitutem strvivit,qui capite non sunt deminuti. Et Festus voce Gentilis p. 292. Gentilis dicitur, c 'ex eodem genere ortus, ta is, qui si mili nomine adpella-ιur . ut ait Cincius: Gentiles mihi sunt, qui meo nomi- . ne adpellantur. Adparet ergo, gentiles esse omnes, qui eodem nomine utuntur. Quod vero Cicero addit, qui ab ingenuis oriundi sunt, quorum ma torum ν emo servitutem servivit, inde factum est, quod S liberti patronorum nomina aeque a Cognomina adsumebant, qui tamen ideo non
20쪽
L13. III. TIT. II. arerant gentiles. Sic P. Terentius Afer non suit Terentiorum gentilis, quia ipse non erat ingenuus, quemadmodum eu Tito non ideo erat M. Tullii agnatus, quia & ipse Ciceronis cognomen adsumserat. Denique idem Cicero aduit, gentiles non debere esse capite demιnuros. Capitis enim deminutio, etiam minima, ceu supra dictum, familiae iura perimebat. . III. Iam ut ad agnatorum successionem Ue-IlI. Lex niamus: de ea ita cautum fuerat in legibus XII. I l. Ta-
Tabularum - AST SI INTESTATUS MO θ' Ril UR , CUI SUUS HERES NEC ESCl T, sione agna-AGNATUS PROXIMUS FAMILIAM HA
BETO. Non ergo vocabantur agnati , nisi deficientibus heredibus suis. ι0 Nec omnibus simul agnatis lex dabat hereditatem, sed ei tantum, qui tunc, quum certum esset, aliquem intestato decessisIe, proximo gradu erat. Qua in re adeo legis litterae inhaerebant iuris interpretes, ut si proximus agnatus omiserit , vel ante aditam hereditatem decesserit, non daretur ad hereditatem accessus remotiori
Recepi. M Et ita quidem deficientibus, vi ne spes quidem su
peresset: Nam quamdiu suus heres sperabatur heres fieri posse, tamdiu locus Mn. tis non es , veluti si υxoryr re
gnans, aut stius apud hostes sit. Ulp. Fraem. XXV, e) Existimant quidem Aleander & lac. Oisel. ad Cati
. e. agnatum remoti rem iure ciuili exclusum , a Praetore vocatum edicto unde cognati: sed id quidem non fiebat: nisi simul esset proximus agnatus. Agnato in enim proximo non veniente, successi ne cognati vocabantur , ut recte Obseruat Schulting. Iurispr. ant. h.