장음표시 사용
11쪽
L 'i iti Isin viter improbare Lutfinari damnum dare tae. ι MorDubi ebriis debritam vero non item : ut judicare, ex earnaculo Fundere ta . primam disse Sed hic opponent dissentientes, nequaquam judicare, sed renuam, imperit ualcare, nequaquam ex cornaculo effundere, sed
per esitruonem damum dare, esse illa finis quasi deli ruin hic recensitorinn, adeoque ea non sie pro factis iu citis sed male applicatis venditari, non magis ac reliquas
contra secumo omnia, per quae cui cunque damnum datur. 4. Ait vero M. .licta directa quem σendi se in rebus vel in persenis, quasi delicto. vero lamnis anseam a s praeberi quam iasionem. Sed nec hic
posterior assertio est universalis. Nam Judex imperit jussi-- cans directo damnum dat, di laedit n. sitiem lassionis a sim praebet, cramenexquasi delictos,lumobligatur. Per
contra te misit Dauia in quas deum nullus interveniat dolus, in vero is in alem semper intem=eniat. excepto damno injuria dato quin quod etiam eulpa committi potes f. r. I. ad L. Aquil Verum denic opponent dissentientes, sufficere, quod ipse fateatur, disserentiam non esse universum, cum dubium maneat, quomodo quasi deli m differat a vero delicto domi indise ria dati differentia in eo ponitur. quia vel delictι- rumuerta is nominata sperie ais . unde etiam δε malis proaucam
actiones quos delictorum vero incertis peties sint unde solum gesturalem producunt actionem in factum hoc t. tit. mic multa moneri possunt i Si Autor putavit, Verorum delictorum saltem quarum ilhis esse Wes quae recensentur pris deis M uae ex dianasi fallitur. NamWncorrupti ibi violati, pulcri ore sim etiam vera delicta Nec obstat haec esse delim producentia amones populares. Nam amo de posi iis vel suspensis, quae ex quasi delicto est, est etiam popularis sa Eoue dubia est assertio quod quasi delictorum sint imcertae species. Equidem cum exempla hic in titulo ab Im-
12쪽
Qvet os audiCE IMPERITE IUDI NTras. peratore recensita contineant certas ac determinatas pabiliter inter se differentes quasi delictorum species, praeter quas an adhuc aliaetat, dubito, St, si maxime fuerint, paucae erunt facile expandeetis supplendae. 3 Quis vero dixe est, ex quasi delitas non speciales oriri adtiones, cum singu- . . .
la quas Glim habeant sipecialia nomina speciales actoresecreos, specialia ac diversa petita Actio in factum est
quidem nomen generale amonum plurium, sed non est actis quaedam generalis, ad quam refugiendum actionibus speci libus deficientibus. ue Altionis in factum nomen vel prae . dicatur de actionibus praetoriis, vel de aetionibus utilibus. Utemur significatus pro diversitate quasi contractuum vid tiareuehujus loci, quodlamen uteriusprolixe explicare non multiun intererit vid. interim Diti clesino m. ipsis
jur. I. 41.r47. Vinnius iiii comment. adhint. quasi delictum Dubium elara . Vocat omne laetum, quo quis proprie quidem non potest di Vinnii destriis
ci dei quisse, sed tamen quod est maleficio proximum. Ne t 'r' rumin hic tamen dubium remanet, in quo proprie serspicue consistant di inatura delim, xilla proximitas ad n turam delicti accedens, verumtamen ab ea differetis Aliorum sententias referre piget. - b Per fadium damnificum intelligo factum non solum Quid se a ' quod jam revera damnum dedit, uti est fadium judicis maIe ictum ara udicantis, dejemo vel effusio damnum dans, furtum in navi, '.
caupona aut stabulo factum, sed & quodprbnum est addam num dandum, uinctiam, quo habetin aliquid positum vel *ensum, quod facile nocere potest. Ita enim Kntium beneta cum dicitur non solum illud per quod alterius utilitas promovetur actu,sed etiam per quod cite utilitas promoveri potest. IFacti nomine autem, uti alias in iure non est infreciuens, venit hic etiam non famam, uti in actione depositis vel Hispensisti
13쪽
Dissmriis usu Aemo Acmnas sionis facile nocere possit, sed etsi remita ab initis positam velisistensam ut non ficile nocere possit, postea cum in eum statumvenerit, uincile damnum dare queat retineat, idest
DFerenti non exmveat cum tamen removereiam deberet. Differt quasi qm .d xx,' ' delictum per hunc conceptum nihi damni fici, tam a contra m quam a quasi contraltu, quorum fundamentum est 3- tum vel beneficum, vel certe non damnificum. Nam contra .ctus suntvel benefici vel non benefici, vel lucrativi, vel one. rosi ubi non benefici vel non onerosi tamen in si non siintd nnifici. Similiter in quasi contractibus negotiorum gestio
ει tutela sunt faeta benefica; habere rem vel hereditatem comis munem, adire hereditatem, sol vere indebitum, sunt faeta non Didem benefica, certe tamen non damnifica tm a s e Vera ejicta omnia damnum dant alteri in bonis vel m- honore ergo in hoc conceptu generali convenit miasi detu iiiiiii cum vero deluto. Differentia verorum di quin delicto-zri. - una in eo consistit, quod caula constituens verum deli
in doluminum sit proaeresis seu dolus, ut quis sciensa volens alterovisu in rum laedat, circa quod adeo non opus est, ut solliciti simus de textu juris Romani, cum illa essentia delictorum fluat eκ
communibus principiis, alibii . suiscit, quod nillius totus monstrari possit, qui doceat, ICtos Romethios sic tos esse divers principia. Nam quod instantiam de Leso
Aquilia attinet, ad illam mox respondebimus in sequenti si detin buq Quasi delicta vero culpa constituuntur; nam id est ομΨ quod Vinnius dicere volebat, proxime accedere ad deIietiam, atque idem imauit Imperator h0 pr. nostro in verbis, no a ' ex nuuinis illigatus viarem . e ut que peccasse ab id in testuitur Ansim mi heri rim',-iam. Quid clarius imprudentia enim culpa est, non dolus. Caeterum quod Struvius Exerc. ψxis Adisui suat inter culpam propriamo alienam,is ex illa dicat oriri de-lietiam imperseetum ex hoc quasi deli tum, cum aliena culpam alterum redundet, ut is uoculpa prasiunta toneatur, fateor mo
14쪽
menon percipere. Nampraeterquam quod si lex ite Juducans culpam ipseminituriat, di in amoris fuisti adversus viii tas furtum non est culpa aIiena sed dolus. Quamvis quod de culpa praesumta idem addit non est plane de nihilo modore die explicetur Nimirum semper quidem culpa propria est imo proptἰ- fons quali det illorum, sed culpa tamen est vel evidens vel umstior se dubia. Evidens est, ex imperitia nocere partibus per se tentiam. Dubia est, habere servos vel finiissos fila es inqui . linos aliis deiectione velegusione nocentes, habere itid positum vel suspensum quod facile nocere potest. quidem
verum est, dominorum negligentiam saepe corrumpere servos di famulos di locatoIum in ulgentiam corrumpere mores
inquilinorum; moxia reipublicae est negligentia eorum qui positum vel Uyensum quia habent, quod nocere potestesvitibus. Sed rurrus ex altera parte verum etiam est, actiones
servortim&inquiIinorum non esse semper in potestate domi norum S locatorum, di de IiSta tenere debere suos autores,
nec praetendi posse, ut quis in servitio suo aut in aedibiis suis habeat homines sapientes, cum isti, si sint, certe sint rarissimi, Sut in proverbio apud hos est, oportat utpatresfamilias cum homini uus nequamin furibus vitam suam peragandi verum est, videri, pertinere ad persectionem Reipublicae cujusdam, sed Platonicie,si quis indistincte poenis coercere vel tractiones civium, quae .damnum dare possunt, sed nondum dederunt. etc. Ergo necessaria hic fuit determinatio legis civilis, ut in datis casibus ob aliis iresinasticitias, donuibus inexplica . ne singularum actionum agere sol enim ores; ius Romanum declaraverit, ista neu a pro factis culposis esse habenda, seu, ut struvius dicebat, subesse luc culpis presumam.
rema species quasi delicti est, si iudex strensini stiat is metit a QM vero judex vel dolose vel per impru-Domino
15쪽
-- densam male iudicando item suam faciat, byquariam
Muου priorem speciem dicatus nescio cujus actione coe ceri dicunt Glosiatores, cyex haAenus dictis suam m- se sequitur, Me pertinere saltem judicem ex impe ristia peccantem, ita ut fluctus in simpulo moverint Glossiitores, dum dubium sibi formarunt ex eo, quod medicus imperite judicans teneatur actione legis Aqui. liaeta eum illud dubium nobis nequaquam contrii dicat e
tatem suam , Dicitur proprie litem suam faeera qui quasi cogitur lis cere tem, quam male terminavit, in se suscipere, Sin ex judice fit reus DG nimirum ei, quem sim sententia tot. de eo damno tanquam reus re ondere, in ipsum eidem resincire, eumque indemnem servare tenetur. Ex Baesi vio Hoppius ad h. princ. s. i. perih. t. b De imprudentia loquitur Imperator h. princ cum GH L s. s. . A Obi cs acI. I. ult de extraord eognit Sensus enim est. Si lix item Lim Iecerit videlicet imprude ter judicando non propris exo inlisisini ιιvidetur, quiata malefictum proprietat e requiritur dolus. , quia neqire ex ma-kficio neque ex contractu obligatur est utique an id peccasse --telligitur licet est diximus non dolose egerit 1ed per imp dentiam, ideo videtur quas ex mati sciolouri. me dolo loquitur MM-- s, Ulpianus I. u. f. i. deIudiciis. udo tune hiem suam facere in-- nil sitari potissmum eum iso malo cutirpe fieri silet, non ocius tamen eius imprudentia) in fraudem uti sinentia n, eriri a minatum videtur hoc facere. Femdemamua rurejurvelgratia veliuiniisitia veletiamsordes, ut veram aestimationem litis sine eius bis praestare cogatur annot Etsi igitur Budaeus HI ult de aedilit eda. quaeri,uin' putaverit antinomiam esse inter istam L T. f. r. asserentem, ju-
-iutem suam facere dolo malo iudicaverit,in ' Instr. ut is, quod judo litem suam siciat, si perinpru-
16쪽
ADVERSU I lem IMPERITE IUDICANTEM.
dentiam iudicet, jam tamen suo tempore recte respondit
Criacius si caserv. ro istam antinomiam facillime conetliari. Nam utrumque esse verum, iudicem litem suam facere, si dolo malo iniquam sententiam tulerit, Sc judicem litem suam secere ethumi per i nidentiam inique pronum tiaverit. Caeterum iudex dolore judicans Mavius Minitur, Mi iquam qui ex imperitia peccat. Nam praeter litis aestimationem W: 'punitur etiam famae dispendio L .C. de Paen. Jud qui malejudie. 1m 1 corruptus fuerit, criminis repetundarum etiam fit reus I. I. C. ad L. Jut repetunae Praeter litis aestimationem etiam jus Canonicum alias poenas dictat is sentent. ν re judicii L . Sed de hac materia nos hierum sumus sollicitia lius.c Prodierunt Lugduni Anno M. Tractatus variorum Tractarias vade Syndicatu puta, Baldi de Perusio, Angedi de Perulio G-taldini de Boncampagnis, Amedei Justinii, Paridis de Puteo, MIRAEiς- . SAugustini Dulceti Veronensis. In nullo tamen horum au
tonun d.prehendes vel volvi vel vestigiim , unde iiinuti sitio in acta S gesta iudicum nam tam late patet vox syn dicationis syndicatio appelletur, imo nequidem accuratam definitionem Syndicationis huius aut Syndicatus sed
fere non nisi centones materiarum male cohaerentium exhibent illi autores, qui reliquis proIixior est, Paris de Puteorone omnelii doctrinam de emae iis, o de processu vario isti fiscimini insemit Agitenim de excessibus imperii torum, Regum, Baronum militum, Consiliariorum Resiorum, aes
vocatorum, potestatum terrarum tuorum ossicialium, tu .dicum, asse rum nuntiorum, Syndicorum, familiarum i eorum 6cc de potestate di ossicio Syndicatorum, de baratiariis ossicialium de eorum ministrorum , de compositionibus capturis, carcerationibus, executi hus iriuriosis, e torsionibus, inquisitionibus, contumaciae poenis arbitriis,pr batumibus, testibus, Miuus, sententiis malalatis omantium: . B nibus: Di tiro b Corale
17쪽
nibus, deindiciis, torturis, poenis de praeceptis spretis, praesumptionibus ossicialium libellis appellationibus, solennitatibus judicialibus omissis per judices in sententiis, de potestate uilicum S reliquis omnibus secundum ordinem Alph beti. Id ergo saltem observemus, jam id tempore circas nem seculii . Syndicationis vocem pro inouisitione in m res iudicumdoactione contra eos instituta, tuisse asarpatam,
Sconstanter a Glossatoribus sequentibus retentam Equi dem Gallis Syndique , Italis Si eare Hispanis Si uar idem significat ac poscere rationes adminis rationis, item altiones
alterius sub censuram vocare, se' cui nationi ex his tribus p in inventio tribuenda sit in obstiti est Nisi mea
men omnia fallunt, debetur iste terminus Italis ocai Misetificiae,unde postea mediante Clero Pontificio ad reliquas gentes translatus est. Ita jam anno 234. Innocentius IV. re ferente Dufressito in Glosserio madia latinitatis hac voce usus
saesus oeeur hoc per discesanum. maud dubie vero excommuni illo Glanxena in Reeessi satorum usu, termini isti Syndicatus&Syndicationis ac Symunis dicatorum in leges Imperii Germanici publicas irrepserunt. Vide Recess. Ratisb. VIa rit. a. s. 7. Orc cam Pari Lur. 'Pan. s. rit s. si, si Reces vir. 117. H. M. R
Antium' mp. m. s . Quamvis autem Schwendendo ser&---. - mi in forens expos e. 3. A. a. membr. 43 actionem de Syndicatu
dubiicem statuat unam obdolum male iudicandis, alteram ob culpam videtur tamenin intentioni Pontificis imae ea a. d. t. σωιν--π με. o recessibus in perii, potissimviri ord tam Part. s. it. s. g. K. sepis Recta Imp. - . s.
18쪽
tem ad iudicem dolose agentem Cons. Ioh Gravit . de udM S duariu p. 7 es tr. εὶ Cur enim inquiunt, Iudex perimperi iam maletu Pubium quod dicans ex quasi delieio, medicias alitem per imperitiam male secans ex vero delidio. Legis Aquiliae actione tenetur L . . s. . Insi de L. Duit n. J eod. Iami quidam, qui de R. bisa, virula idonea diversitatis ratione desperantes etiam iudicem, elli inicio vero delicto teneri arbitrantur, inter auos praecipue Do vinnellus m. s. ym Civilis a . in fine mea horum sententia manifeste repus Dathuuprincipi nosti o. Alii diciant, ideo Me Responsiodicum conveniri actione Legis Aquiliae, quia Medicus ma alior tale secans 8 curans directo damnum dat in corpus, adeoque vere delinquit. Non itai ex Judi care enim factum civile est, diabintellemi dependens, quo freta, millum lamnum in corpus datur, nulla res hinitur, secare vero di curare famim naturale est, & corporeum, quo directo damnum datur in corpus, ε sic, si culpa faetum, L. Aquilia vindica . tur. Ita post alios Hoppius ad h.primui. Sed haec responsio dubium propositum omnino non tollit, sed novos nectit nodos.
An ergo ideo Iudex imperite iudicans quasi delimam com aemittit, non verum, quia judicare ab intellemi dependenti Itaque di iudex dolo malo iudicans committet saltem ciuάst
delii hum itaque S autor libelli famosi committetquaud Iictum, quorum utrumque tamen repugnat communi conceptui de veris delietis desinprimis nostropranei Inst. Dein
de ista restonsio ostendit 1altem judicem non conveniri posse amone directi Legis Aquiliae, ut medicum, non d cer, medicum veredelinquere, sed saltem praesupponit, noni docet iudicem non conveniri posse actione utili Legis Aquialia, seu in famam caua conveniuntur, qui nec corpore, nec in corpus damnum dederant i uti Ins. le L Aquil Audia Tenui Ἀ-mus tamen potio dissentientes. Accedit, inquiunt, quod sponsi
aequum se ait miliis punim iudex, qui publicum
19쪽
aius, ad quod cogi potest, gerit, quioue etiam ibi, ubi non advertit, labi potest, quam cum Meclico, qui privatim suo 'que arbitrio peritiam artis su e profitetur Sed nochaec dis ferentia satisfaciet eaqra a praejudicio autoritatis vacuo.
8Minno α Nam i inquirendum Met, an iudices pedanei, de quibus 2' agit principium nostrum coam fuerim l . . . . Romanos Ma Quamvis etiam hodie haud dubie iudicis
. o ossicium est munus publicum, tamen hodie ad muneras blica non amplius coguntur homines, sed ea ultro ambiunt, erso saltem illa ratio non quadraret ad mores hodiernos Etiam Medicorum quorundam ut Archiatrorum hodie est
munus publici An ergo Aresilaterini utericansmon. Ainveniri poterit secundum principia iuris Rismani actione L. Aquilia, Imo an Judex dolose pronuntians quasi delictum committet, quia ad officium suum cogi potuit. 6 Falsum est iudicem imperite iudicantem mitius puniri Medico, quod latius exponetur Fq. Nostra με - . Nimmunissum est, nedi cu imperite secantem ρφ' eneri ex Vero delicto. un est, iudicem per imprudem si ammale udicantemnon teneriam Legis Aquiliae. Prius
quod attinet, nusquam id asseritur in iure nostro. ec etiam ulla est consequentia: Medicus imperite secans tenetur aeti ne Legis Aquiliae, erso tenetur ex vero delieto Aut enim
nulla clari potest persi icua disserense inser verum S quasi de- iustum,.quos sutiluin esses, aut dimidum . iam una fideliacoercerea verum S quasi delimam, prout nempe damnum vel dolo vel culpa datum est Vide latius ea, quae eum in finem disserit Dn Praeses in novis addit ad Huberi P ect ad Ins b. LIVI . ses posteriori statim
20쪽
ctum a id est, utili Legis Aquiliae , in in quantum uetur aris ea de re aequum religioni judicantis visum merit, ce. IN I nam sustinebit ob id est condemnabitur in veram im
tis aesti; tionem, uti dolast judicans, d reliquis ab men poenis iudidis deso thalo litem suam cientis non subiacet e
a Ita enim diserte Gaius Lib. de extraho a regnis. Curimbas de vero Tribonianus reliqui Grii verba in principio nostro re actione in D 'petens haec sola omiserit, ipse viderit.b Notum equidem est, quod actionem utilem Lesis anc uis mAquiliae N actionem in factum inter se mira disserentia iii 2 ' est. venta distinguat Tribonianus ac uisi DAM L. Aquil sed I. L. qui istum enorem jam sitis palpabiliter ostendit n. P - ita uidem. io in nritas uti itionibus ad Huberi Praeis E ad Ins de L. Aqiιilias. . p. 344 Ubi simul responsum sui ad objectionem. quod jiquando aetiones in faetum praedicentur de actioni praetoriis novissiim B. Reyerus in posse ad Pana uti a. 1. Aquiliam objecit, quod actiones quia ex sententia legis Aquilia dentur, semper vocentur Milones in factum,minquam utiles, ad ea sem respondit Praesioni ui
Vero, poenae vocem alias etiam in jure improprie pro usuris et P. ' dconini interesse accipi Licta O. . de reb emeae l. iat Τ. deo' indiserto IMO. Ergo non statim ex voc e poem inserendam hic esse assionem poenalem ad poenam prurie dictam ten
d Equidem alii differentiam hac parte inter aetior Analuereo nem adversus judicem dolose iudicantem m-: ό ό, dentiate antem agnoscunt, ut ex illa Judex Memnetur ad veram, id est totam litis aestimatioriem ii ista; i, 3 3 visun