장음표시 사용
41쪽
azi non tenetin juno, por imperitiam mace judicavit privileg- Mariae a . Mart. 4 6 art. 6. i is se ex eo numiuestum esse videtur, quod imperitissimi quoque judicandi nimius avibiaut minini veriti, ne Per inuereritiam mah judicatiiri surimas si essuasfacturi sint. Et Iane periniaκum foret, s ais ageretur cum judicibus se praesertim sybriumuis .fl in tam disseisi juris V pra flantia, in Manti irio mi varietate, tantactu eausarum moram non fremium multitii line, ut sepe nis datur plerim deliberandi spatium , ipsi γgularuni litium pericvti tenerentur obnoxii si qκid forte iis per immis Ru res stradentiam sumperviam excidat se Alios aetitores Gallos de Belgas citat idem ibid. dc Hoppius in v mod ad h. t. qui etiam quoad Italiam citat Joh. Ludov. min. i. n. so. dec.I. Π.I
Asarmodis b H p. d. qui e istam rationem suppeditat, quod ideo in Gallia, Belgio Satralia altio haec non sit recepti quia ibi omnia fere oscia venalia sint, di hinc imperituta sepe judicandi munere fungantur. --nris to is tamen non obstantibus putamus assertionem,
nun senten quod hujus actionis vel plane nullus, vel certe valde irrigat a exiguus si usus in praxi, umbrem esse nin quod desii mdata intentio agentisin receptio juris, , sed quod non expediat eam actionem invituere, idque ob varias rationes.
scille. quoia ' a Igitur hoc pacto ossimus obiectionem ex rationemrercitium quarta s. s. sit e S concedimus ideo, ius ipsum receptum,hλ esse, sed non juris exercitium. Possumus ergo hic actionem instituere, sed non expedit. I iij in linuones has Mumdabimus. Hi csaltem praemittia
42쪽
anus rationem generalem. Diximus amonem nos animis tu Mitu, dere eo, ut judex condemnetur in veram aestimationem lutis, id est quanti intersit actoris male indicatum non esse.
At vero constiti regii lariter at tiones ad intereme parum esse provicuas ob disti cultatem maximam probandi. l. ιθ distrator.
pi'ιl ἐκ quod Dd. mirum quantum diisentiant in definie dis variis speciebus eius quod interes , potissimum in de-mqnstrando intereae tam lucri cessentis, quam damni emer .
sentis. Videt do commum ad iij. C. des utent. qineroo wa nteres profer Carprov. lib. resp. mo. Et vel juris Fronidus constat, eam ob causam inventam esses Romanis stipulationem dii Pl. pro praestandae victone, item stipulationes oce nates. updii cero de summa,quae primario petitur,constet.
ioco sintereilli ob eandem dissicultatem probationi selmipe si usura consuetae ac promisis
Quinimo asserere ausim, apud ipsos Romanos i ii nos a non solum tempore Justiniani, sed ipsius Gaj nullum his vel exiguum usum hujus actionis suisse, vel ideo uo Romana. quod locum non habuerit, si sententia fuerit ipso jure 4 --Μ-
nulla, vel ab ea non merit appellatum a Nu'dsi objicias, non pr*sumendum esse, quod juri mi, i insertae haerint doctrina exiguum usiam in praxi ha hentes, non dissicilis ad hanc obbectione δε eritis seonsio. '
, Nam ii sententia ruit ipso iure milia, non potiuisci incitiis
iudex conveniri, quia tum nullum damnum est Passus per euhssi Ebiis divi I. Quodsi non appellaverit laesus, iterum non tene iudi is in. bituraude per ea, quae to latiuS docuimus. Ergo restat 'PpςuMionis
casus si is contra quem imprudentia pronunciavitjudex, ἰ et appellaverit, ac appellationem justificaverit sed tum Vel ι confir
43쪽
casu potuit quidem contingere, iura ex . ad ei fuerit appellatio directa, atque imperite eam confirmaveriti Sed timc vel iterum ad alium appellandum fuerit,istum eadem distinetia esset repetenda, veI etiam, si appellari non possit, qua ratione probaverit laesus , quod ambo iuuiiadlaesimperia re iudidaverint. Per et hue eIegans flacus apud Philistere. Minon de in. -- e - πιχλιair j.ps mini an in tam 19 ne sent autre ins siue de siemniem ma iuger inans de eis
- , a supremst cieritis Mugni erramurior post ori casir si in instantra appelliationis prior sententia fuerit correcta, cessat ipsa laesio, adeoque etiam damnum per eam datviπω nisi quoad impensas in appellationem adtas. 6 interesse dilatae vietoris. Atque adeo hic selus cas restat, isqvem, iure Romano etiam, iudex ob imperitiam portioinvenio m quo tamen de ipso multae circinnsyani raram concurrere poli ni felicem Dus exitum haudquaquam promino . tremoX videbimus. in sirit Id me enim taceam, amn Praeside iv d erro de usu nazo
usum inprari nisi i Iustissimi omnium dentia emendarias praeter intentionem destruxerint, es ita doeuerint remnullum usum practrcum habituram, exemplo et adoptionis ab extraneis Ebae etiam Intuitu ICtorum vete- ete turn quorum scriptis pandesta sunt compositae, idem dici potest, nec exempla desunt. Inita enim Ieges ex eorum commentariis ad leges Romanas, vel Edictum Praetoris excerptae tamdi-mon es PMe ostendunt, eos, ut hodienum
44쪽
, rus audicEM IMPERO IUDrCANTEM. seri solet, in commentatione&explicatione legum ves autorum sive scripta sive viva voce prosata maximam dedisse operam, ut casibus quibuscumlue conmisiris, singula verba legum vel Edietris eorum uri ac emcaciam exponerent,
sine circum emone, utrum illi sustinifieoirentis usus inpra i an rariores Atque ea in re non peccadant, cum non stipes scriberent. sed interpretarentur. Leges enim non de-- bent fieri de eo, quod raro fit, sed interpres exemplis sensum Ieps exponendo, ampliando limitando, pro fine habet il- Iu 1 rationem conceptui In intelle diu Iectoris, sine re si ectu ad frequentiam exempli in ipsis renim argumentis. Hoc igitur intuitu uti ksin, in provectio est, exemissoriun, mrequiritur veritaski necfrequens existentia. Eaciem est ratio, dum Icti institutiones Iegitimae scientiae similes libros stris iurunt. Ita doEtrina de triplici gradu culpae in speculationibus intellectualibus fundamento suo non destuitur, di frequenter a JOiRommisimuleatur,etsi ejus nullum veloxiρ' tim usum esse, peculiari disicitatione ostemserit
Quare Caius imponendo distrimonem oblio num die in 'ri xemplis quasi desinorum vel cui tum Alichus exem
pium dedit de judice imprudenter tam cante, non necessariistim esse opinans circumspicere, utrum judices frequenter ita convenirentur, ac sum cere sibi putans, si modo illud exemispIum perspicue ea nem doctrinam de quasi delictis ines Allia more
lidhuc magis peripa mafiet si consideremus albid mi , - Ο in eadem do trina, scilicet mediis, de cujus comparatione tard r in
eoen Sinticeo in supra ad eritis communem Doctorum se
tentiam egimus i lirad. proculus ait, Antiastus Iemiiunctiperite secuerit, vel ex locato, vel ex lege Aquulia conapetere actim
nem L . s. L ad LAquit Videtur Proculus studio imperitiae saltem semonis mentumem fecisse, non medi amenti per iam adhunti, serte respiciens ad usum maincum, quia Disi tiro b Corale
45쪽
M DissERT DE USU PRACTIC ACTIONI , diu medicamenti At idem noster Gaius I. s. r. F. e . . tum ad expositionem sensus in lege Aquilia, ton ad usum prac icum refleetens addidit. Mem iuris sis, s me.lictis mediamnunt perpra rum Wiss fuerit, Ulpianus natis relatione exemplorum de obligatione Medicorum generalem regulam eodem tetidei item propψnu L. I riti Prae . Siculia QM. - purari e nisti mortalitatis mua . . ita quo ore imperitiam eomnis. sit, imputaries delet praetextu Anm afragilitatis delictum decipientis in periculo homotis innoxium esse Midiabet. Nae Onania intuitu theoriae reicte se habent. At in praxi, ubinam medici in
judicium vocantur ob imperitiam; scilicet ob dissicillimam in peritiai bationem ita iri uim Me curam animai Mini ni. Vm, nee usi s retia veritur, sed in arto Auspio iij tum
q. XVII. a in tabo. Accedit quod adhuc dubiumst, an secundum prin- quod non cipia tam juris naturalis a quam Romanii dirae manici c) omnis imperitia Sc imprudentia etiam eo-ria sit cul , rum, qui artem aliquam profitentur, pro culpa sit ha-- benda, etsi de regula nemo dubitet. Sane errare hu-
ΣηWs manum est,in omnia scire magis divinitatis est, quam 'ALI '' u ab homine id postulari queat. Quae consideratio, ut iterum ostendit dissicultatem probandi saepissime subesse, ita non sesum apud R. ano docet rarissimam fuisse praxin huius actionis, sed & adhuc mi- uius frequentem apud Germanos, quo maior est apuditos legum sursitas ct incertitudo. d
46쪽
λ visus mdicti ou sueta audie in rim Qud regulam communiter sic explicant, ut in eo proce is ranii dat, qui peritiam aut artificium profiteatur, si circa hoc ne uae . rhgotium per inperitiam quid commiserit, civ alias imperi tia alicujus rei per se cuba, nsit Vid. vim. nmuiro L7. Lege Aquilia. Qii odis ipsum regulariter procedere cor cedimns, ed non uiti versaliter. Etenim norantia vel imperitia juris est vel naturalis vel civi lis. Ignorantia iuris na turalis huc non pertinet, quam uti in omnibus hominibus, ita vel maxime in iudice culpae arinumerari noli negamus sed de is orantia juris civilis seritu est. Video S hanc di, Ignoranti, uvidi, uti culpam in latam levem 'evissimam. incitam ris ixilis es
vocant, cum quis ignorat ea, ouae com ninniter omnes Cti Intelligimi levem, cum quis lignorat ea, II: lolliXcellen tes JCti sciunt denique evissimam, ignorare ea, quae noΠ-
rarum quique sciunt, qui propter pro excelleritissimis habentur. Primam dicunt esse culpam latam, secum dam levem, tertiam levissimam. id Alciat a. l. 29. La. do V. S. Posse imperitiam ita subtilite dioidi concedo; ego vero eam divisionem esse perspicuam nego, ignorantiam levissimam est culpam. Pers icua non est, maxime intuitu Imperitia ita imperitiae levissimae. Quinam enim sunt illi JCtirarissimi&-issima est
excellentissimi, dc ubi existunt Nescio equidem ah 1Ctiea ': '' dem praediti sint modestia, quae de septem sapientibus Grat ἰζ':
cita narratur, nonam nullus tripodem iussi oraculi, sapi entissimo tradendam, accipere volebat, sed mitte bat ad alium. Ita homines comparati umus, ut facile quilibet se putet alios se di scientia et virtute excellere. 'Mujs vero in hoc dissidio judea erit consuetem. EN' Vereor, ne imp ritia haec lavi maii ad irrisin deduci debeat, id fieri pos , fit, . sed conceptus il Ie imperitiae levissimae, JCti illius rarissimi t excellentissimi potius reserendus it ad ideas plus quam Platonicas, is adhuc magis qu.im concc '
plus diligentissimi patrisfamilias, quem Jcii
47쪽
Imperitia e m .irunt ii doctrina de contractibus. Uideamus iam anuissim imperitia levissima illa Quaecunque etiam lit, Proculpaba-
in beri debeat etiam in uaice Nego, Mechis rationibu .nMndo. Culpa est, ignorare ea. quae quis scire debet lati inrisentiunt omnes. Iam vero quis postillaverit, ut Ictu omnis, qui jurisprudentiam provi totur prae se ferat, aut prase ferre debeat, ut sciat ea, quae excellentissimus JCtus& Phoenice rarior multa lectione ac experientia sibi paravit. Itas ne sollers tur omnis scientiae gradus, omnis excellentia, si om
nes Icti essent aequales Milibet JCtus periti improfidetur juris,hancit op e in paest Peritus auteni haudd . Ne est, qWi non in imperitus Imperitus vero est, qui nescis
ex quae communiter iuris periti ciunt. Ergo non est peritus, qui ignorat ea, quae scit excestentissim us&rarissimus ille ICtus, atque adeo nec imneritia haec ejus culpa est a'numeranda Gum farile quidem sentio, quod arsument hae nostra ex eo sis impugnaturus, quasi vitium in iis lateat vel ideo, quod eius probent, quam prob re de beam; Voluisse enim me prodare, imperiti maevissimi in m esse culpam; Sed ex istis rationibus etiam sequi nequidemi 'μ 4 φ peritiam levem esse culpam, si quis ignoret ea . quae e GJ lentesJCti sciunt. monum factum. Statim ab initio in sententia fui, sed statim sam duere nolui, ad cavendam im s.ccii Eri dignationem dissentientium Ianicum res eo deducta sit, non iis, dissimulabo amplius. ta est. Sola imperio crassa at in JCto culpa est, ut in omnibus artificibus h. e. si JCius
ignoret ea , quae communiter Cti sciunt, etiamsi non sint i exces lentes Comminae proverbium est, nemo nascitur artifex. Imo nemo qui fit artifex statim excellit inter artifices.
At quis unquam hacte us ista docuit Istam quidem, e-ctionem p rum curo. Suffcit auod ratio rem haec hi jurisprudentia ninra rationalis est. Etiam sic Neque tamenput uidum, ali enam esse ab cdocti,
48쪽
N Juris prudentiam Romanam. Nam eis G. ius noster di-duin iuscati imperitiam culpae annom erat d. l. ihi de R. I. Etsi idem Mynvindicat L δ. S. r. ad L. Aqui neminem assectare debere id in '
suo intelligat vel intelligere debet infirmitatem velim ieri, ri bairri.
. iam suam artis periculosam futuram; nusquam tamen dicit, Dis imperitiam aut imprudentiam nam utriusque hic eadem est Tatio etsi alias non omnis imprudentiam imperitia, cum etiam imprudentia possit oriri ex in advertentia, ut recte observat Zieglerus Dicas. Conri. r. s. p. levem vel levissimam
esse eulpam, sed hae d. na est invento interpretum D Romam, per modo notata. id quidem agnoverunt scit Romani, turpe ope P mrio. nisi beseausus oranii. ademoue multo magis Judici xjus in quo versaretur vel secundum quod pronunciare deberet ignorare L a. g. 6 de O. I. Sed ipsum tamen Iurisprudentiae studium tam vulgareis facile esse non sunt arbitrati ut ignorantia omnis etiam JCto turpit haberetur ac pro culpa imputaretui . a , inquit Pomponius μυ. Aimmorira. discenricupiditate, quam,
vendi ratioηem optimam in octapumis septuagesimum annum aetatis duxi, memor sum ejus sententia, qui dixisse fertur Etsi alterum pedem in tumulo haberem , non pigere aliquid addisere. Cum ergo natura hominis ita comparata sit, ut scientia humana
quotidie augmenta capiat, di dies diem doceat, quis dic rei Pomponium, iuventutis tempore si quid ignoraverit. quod alii Mi seniores sciverint, in culpa fuisse, quod id
ignoraverit. Annon recordati sunt iuris interpretes ipsius Imperatoris Iustiniani, qui in t s. . s. de V. I. E. de se ipsi .dilerte ait: In nusto aberrare , seu in omnibus irrepνιhensibilem σinemendabilem esse aerisa utique solius, non minalis est em, si Nria seu reboris, vetet, aiusmodis es a maturi ictum est. Quid clari ex hac lege deduci potest, quem,non omnem iurisim
49쪽
missERTATO DE Usu AGICO ACTIONI icti iidem , qui leges modo memoratas in notabiles edis
stendas commendam juvenibus, docuerunt, levem vel levita. fimam juris ignorantiam in judice culpae esse annumeranis dam L Vides quid prosit, si saltem leges commendentur memoriae, eum neglectu judicii 6 sollicitudinis intelligendi, E Iiratur quanam sit legum vis de potestas. Sed video cile dissem La MI nentes , qui imperitiam etiam levissimam in audice culpam esse arbitrantur, forte seductos esse effato Neratii, in a.
drys F. ρηον ubi sic disserit : In omni p.rrte error in jure non eodem loco, quo ficti ignor.rntia, haberi debebit, cum Ius itum es possit esse s debea : facti interpretario plerumque etiam
prurimiFmos fassi . Sed respondeo i mon dicit, quod iuris error nunquam excuset sed γ' non semper excuseta' scilicet ut Papinianus loquitur l. 7. MVc uni oramia -
- Horissacpsime volentibus, suum vero petentibus non nocet, h. e. ut interpretes recte exponunt, non nocet illis, qui in da.
mno vitando versantur, qualis etiam est iudex ex imperiti,' . evi vel levissima judicans. Porro quemadmodum Cassius reserente Pomponio' s. f. r. eod. cum Sabino ignorantiam c facti ita accipiendam existimavit, in regula quod fam ignorantia non noceat ut non sit deperditiis nimis securi hominis, idem quae Paulus cum Labeone statuit t. o. f. a. ita
natura correlatorum pollulat, quoad itiris ignorantiam no.
centem ut talis intelligatur, cum quis ignorat, quae reliqui JCti sciunt. sientia vero hoc loco neque curiosissimi, Gque negligentissimi accipienda, verum us, qui ius diius enter discendo notum habere possit ing. l. p. a Dicit quidem I Ctus, jus finitum esse posse ε debere, sed non dicit jus finitum esse. Concedo, jus etiam civile finitum esse posse S debere, sed quid inde adversus judice citas civile quod infinitum est, ignorantem, inferri potest Nihil.
3 Quodsi dicas, ictum voluisse etiam dicere quod jusse
50쪽
nitum, si de Iure naturali ei sermo sit uim adversus nos allegari non poterit ob dicta , WMed. liti a. 4 Sed haud dubie sensit Ictus de Iure Civili eoque Romano. Ita simi. Iis est sententia Quintiliani ob ra. Inst. N. I. Nos, inquit. studium jurii non m era arduum , quam procul intuemibus 'ias viae tuo . Namque omne jus, quod ea cretum, aut scripto. Mumorib--σφu: -- Ἀπι-- regi νώ --. in . R. si tria ι πινι ρομὶμ - e ciuisaris nultim em di
'exuviem , cognitionis sunt enim non inventionis qua consistorum responsi explicantur, aut in verborum interpretatione sunt ρ stta, aut in recti pravique discrimine. Mm cujusque vocis intia gere, aut commune rudentium ess aut urium Oratoris. quiaras vii 'am' nMusima. Nolo equidem prolixe examimire sententiam Quintiliani, cum ad finem properem, disqui. stio haec peculiarem inspectionem mereatur. Qias ad praesentem scopum sufficit, liceat Z Neratio,is Quintiliano objicere, quae Gulielm Budatus ad uit de Ius c I. p. m. io seqq. adversus haec Nerati disserit. Eo res redacta ea, in misi amisi e studios ciat. Ceu viro si jobis indocta ed 'mur is lininque semidocti, H--- μνω - ου imperia ἐπιθώπ praecipitata. ψημl a senatus ηominum m Mitiosa, Hispe metum Principum exιortari aut per synclationem effusa , aut necessitate aliqua expressa , demque ambigua saepe jurispradomum responsa, id est, eorum, Mi foretatorum praejus, a summi bene i loco a Priscipe impetravera et , ut juris Memes essent
M, Mum carminum i Uissim aut oraculorum pro Nisorum, o Mnquam satis enarrata , απιηι hominum ingenia comnes disiplinas . spe priscamburi facilitatem licuisset Nematilia , aternum exercere debeantu ut ιδε quondam scriptus e a tergo.